ഹാസ്സിയം

108 ബോറിയം ← ഹാസ്സിയം → മെയ്റ്റ്നേറിയം Os ↑ Hs ↓ (Upo) ആവർത്തനപ്പട്ടിക - വികസിത ആവർത്തനപ്പട്ടിക
വിവരണം
പേര്, പ്രതീകം, അണുസംഖ്യ	ഹാസ്സിയം, Hs, 108
കുടുംബം	സംക്രമണ മൂലകങ്ങൾ
ഗ്രൂപ്പ്, പിരീഡ്, ബ്ലോക്ക്	8, 7, d
രൂപം	unknown, probably silvery white or metallic gray
സാധാരണ ആറ്റോമിക ഭാരം	[277]  g·mol−1
ഇലക്ട്രോൺ വിന്യാസം	[Rn] 5f14 6d6 7s2
ഓരോ ഷെല്ലിലേയും ഇലക്ട്രോണുകൾ	2, 8, 18, 32, 32, 14, 2
ഭൗതികസ്വഭാവങ്ങൾ
Phase	presumably a solid
Atomic properties
ക്രിസ്റ്റൽ ഘടന	unknown
ഓക്സീകരണാവസ്ഥകൾ	8
CAS registry number	54037-57-9
Selected isotopes
Main article: Isotopes of ഹാസ്സിയം iso NA half-life DM DE (MeV) DP 277Hs syn 16.5 min SF 275Hs syn 0.15 s α 9.30 271Sg 271Hs syn 40# s α 9.27,9.13 267Sg 270Hs syn 3.6# s α 8.83 266Sg 269Hs syn 9.7 s α 9.21,9.10,8.97 265Sg 267mHs syn 0.8 s α 9.83 263Sg 267Hs syn 52 ms α 9.87 263Sg 266Hs syn 2.3 ms α 10.18 262Sg 265mHs syn 0.75 ms α 261Sg 265Hs syn 2.0 ms α 261Sg 264Hs syn ~0.8 ms .5 α 10.43 260Sg .5 SF
അവലംബങ്ങൾ

അണുസംഖ്യ 108 ആയ മൂലകമാണ് ഹാസ്സിയം. Hs ആണ് ആവർത്തനപ്പട്ടികയിലെ ഇതിന്റെ പ്രതീകം. ഇത് ഒരു കൃത്രിമ മൂലകമാണ്.

ആവർത്തനപ്പട്ടികയിൽ തൊട്ടുമുകളിലുള്ള ഓസ്മിയത്തിന് സമാനമായ രീതിയിലാണ് ഹാസ്സിയം, ഹാസ്സിയം ടെട്രോക്സൈഡായി ഓക്സീകരിക്കപ്പെടുന്നത്. ഇതിന്റെ ബാഷ്പീകരണശീലം ഓസ്മിയം ടെട്രോക്സൈഡിനേക്കാൾ കുറവാണ്.

ഔദ്യോഗിക കണ്ടെത്തൽ

1984ൽ ജർമനിയിലെ ഡാംസ്റ്റാഡ്റ്റിലെ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഫോർ ഹെവി അയോൺ റിസേർച്ചിൽ വച്ച് പീറ്റർ ആംബസ്റ്റർ, Gottfried Münzenberg എന്നിവരുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവേഷകരുടെ സംഘമാണ് ആദ്യമായി ഹാസ്സിയം കൃത്രിമമായി നിർമിച്ചത്. അവർ ഒരു ലെഡ് തന്മാത്രയിലേക്ക് ഇരുമ്പ്-58 ന്യൂക്ലിയൈ കൂട്ടിയിടിപ്പിച്ചു. മൂന്ന് 265Hs അണുക്കളും ഒരു ന്യൂട്രോണുമായിരുന്നു ആ പ്രവർത്തനത്തിലെ ഉൽപന്നങ്ങൾ

$\,_{82}^{208}\mathrm {Pb} +\,_{26}^{58}\mathrm {Fe} \,\to \ \,_{108}^{265}\mathrm {Hs} +\,_{0}^{1}\mathrm {n} .$

1992ൽ ഐയുപിഎസി/ ഐയുപിഎസി ട്രാൻസ്ഫെർമിയം വർക്കിങ് ഗ്രൂപ്പ് ജിഎസ്ഐ സംഘത്തെ ഹാസ്സിയത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാക്കളായി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.

നാമകരണം

മൂലകം 108 ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഏക ഓസ്മിയം എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. മൂലകങ്ങളുടെ നാമകരണത്തെ സംബന്ധിച്ച വിവാദങ്ങൾ നടന്നുകൊണ്ടിരുന്ന സമയത്ത് ഐയുപിഎസി മൂലകം 108ന് താൽകാലികമായി അൺനിൽഒക്ടിയം എന്ന പേര് സ്വീകരിച്ചു. 1992ൽ മൂലകത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാക്കൾ ഹാസ്സിയം എന്ന പേര് നിർദ്ദേശിച്ചു. അവരുടെ സ്ഥാപനം സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഹെസ്സെ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ലാറ്റിൻ നാമത്തിൽനിന്നാണ് ഈ പേരിന്റെ ഉദ്ഭവം (ലാറ്റിൻ:ഹാസ്സിയ, ജർമൻ:ഹെസ്സെൻ).

1994ൽ ഐ.യു.പി.എ.സി.യുടെ ഒരു സമിതി 108ആം മൂലകത്തിന് ഹാഹ്നിയം (Hn) എന്ന പേര് നിർദ്ദേശിച്ചു.

1997ൽ ഹാസ്സിയം (Hs) എന്ന പേര് സാർവ്വദേശീയമായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു.

ഇലക്ട്രോണിക് ഘടന

ഹാസ്സിയത്തിന് 6 നിറഞ്ഞ ഷെല്ലുകളും 7s+5p+3d+2f=17 നിറഞ്ഞ സബ്‌ഷെല്ലുകളും 108 ഓർബിറ്റലുകളുമുണ്ട്.

ബോർ മാതൃക: 2, 8, 18, 32, 32, 14, 2

ക്വാണ്ടം മെക്കാനിക്കൽ മാതൃക: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²3d¹⁰ 4p⁶5s²4d¹⁰5p⁶6s²4f¹⁴5d¹⁰ 6p⁶7s²5f¹⁴6d⁶

ഐസോട്ടോപ്പുകളും കണ്ടെത്തിയ വർഷവും

ഐസോട്ടോപ്പ്	കണ്ടെത്തിയ വർഷം	രാസപ്രവർത്തനം
264Hs	1986	207Pb(58Fe,n)
265Hs	1984	208Pb(58Fe,n)
266Hs	2000	207Pb(64Ni,n)
267Hs	1995	238U(34S,5n)
268Hs	അറിവില്ല
269Hs	1996	208Pb(70Zn,n)
270Hs	2004	248Cm(26Mg,4n)
271Hs	2004	248Cm(26Mg,3n)
272Hs	അറിവില്ല
273Hs	അറിവില്ല
274Hs	അറിവില്ല
275Hs	2003	242Pu(48Ca,3n)
276Hs	അറിവില്ല
277Hs	1999?	244Pu(48Ca,3n)

അവലംബങ്ങൾ

മൂലകങ്ങളുടെ ആവർത്തനപ്പട്ടിക

H

He

Li

Be

B

C

N

O

F

Ne

Na

Mg

Al

Si

P

S

Cl

Ar

K

Ca

Sc

Ti

V

Cr

Mn

Fe

Co

Ni

Cu

Zn

Ga

Ge

As

Se

Br

Kr

Rb

Sr

Y

Zr

Nb

Mo

Tc

Ru

Rh

Pd

Ag

Cd

In

Sn

Sb

Te

I

Xe

Cs

Ba

La

Ce

Pr

Nd

Pm

Sm

Eu

Gd

Tb

Dy

Ho

Er

Tm

Yb

Lu

Hf

Ta

W

Re

Os

Ir

Pt

Au

Hg

Tl

Pb

Bi

Po

At

Rn

Fr

Ra

Ac

Th

Pa

U

Np

Pu

Am

Cm

Bk

Cf

Es

Fm

Md

No

Lr

Rf

Db

Sg

Bh

Hs

Mt

Ds

Rg

Cn

Nh

Fl

Mc

Lv

Ts

Og

ക്ഷാരലോഹങ്ങൾ

ക്ഷാരീയമൃത്തികാലോഹങ്ങൾ

ലാന്തനൈഡുകൾ

ആക്റ്റിനൈഡുകൾ

സംക്രമണ ലോഹങ്ങൾ

മറ്റു ലോഹങ്ങൾ

അർദ്ധലോഹങ്ങൾ

അലോഹങ്ങൾ

ഹാലൊജനുകൾ

ഉൽകൃഷ്ട വാതകങ്ങൾ

രാസസ്വഭാവം കൃത്യമായി മനസ്സിലാക്കാൻ പറ്റിയിട്ടില്ലാത്ത മൂലകങ്ങൾ