ആഴ്സണൽ എഫ്.സി.

ഇംഗ്ലീഷ് പ്രൊഫഷണൽ ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്
(ആർസനൽ എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)

വടക്കൻ ലണ്ടനിലെ ഹോളോവേ ആസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബാണ് ആഴ്സണൽ ഫുട്ബോൾ ക്ലബ് (ഇംഗ്ലീഷ്: Arsenal Football Club). ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോളിലെ ഏറ്റവും മികച്ച ക്ലബ്ബുകളിലൊന്നായ ആഴ്സണൽ ഇപ്പോൾ പ്രീമിയർ ലീഗിലാണ് കളിക്കുന്നത്. 13 തവണ ഒന്നാം ഡിവിഷൻ-പ്രീമിയർ ലീഗ് ജേതാക്കളായ ഇവർ 11 തവണ എഫ്.എ. കപ്പ് നേടിയിട്ടുണ്ട്.

ആഴ്സണൽ
ആഴ്സണൽ എഫ്.സി.യുടെ ചിഹ്നം
പൂർണ്ണനാമംആഴ്സണൽ ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്
വിളിപ്പേരുകൾദ ഗണ്ണേഴ്സ് (പീരങ്കിപ്പട)
സ്ഥാപിതം1886-ൽ ഡയൽ സ്ക്വയർ എന്ന പേരിൽ
മൈതാനംഎമിറേറ്റ്സ് സ്റ്റേഡിയം
(കാണികൾ: 60,355[1])
ഉടമഇംഗ്ലണ്ട് ആഴ്സണൽ ഹോൾഡിങ്സ് പി.എൽ.സി.
ചെയർമാൻഇംഗ്ലണ്ട് പീറ്റർ ഹിൽ-വുഡ്
മാനേജർസ്പെയ്ൻ Mikel Arteta
ലീഗ്പ്രീമിയർ ലീഗ്
2013–14പ്രീമിയർ ലീഗ്, നാലാം സ്ഥാനം
വെബ്‌സൈറ്റ്ക്ലബ്ബിന്റെ ഹോം പേജ്
Team colours Team colours Team colours
Team colours
Team colours
 
ഹോം കിറ്റ്
Team colours Team colours Team colours
Team colours
Team colours
 
എവേ കിറ്റ്
Team colours Team colours Team colours
Team colours
Team colours
 
മൂന്നാം കിറ്റ്

1886-ലാണ് ക്ലബ് സ്ഥാപിതമായത്. 1893-ൽ ഫുട്ബോൾ ലീഗിൽ തെക്കേ ഇംഗ്ലണ്ടിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യ അംഗമായി. 1930-കളിൽ ആഴ്സണൽ പ്രധാന ട്രോഫികൾ ആദ്യമായി കരസ്ഥമാക്കി. ആ കാലയളവിൽ ഇവർ 5 തവണ ഫുട്ബോൾ ലീഗ് കിരീടവും 2 തവണ എഫ്.എ. കപ്പും നേടി. രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിനുശേഷം പ്രകടനം മോശമായ ആഴ്സണൽ 1970-71-ൽ ലീഗും എഫ്.എ. കപ്പും നേടി തിരിച്ചുവരവു നടത്തി. യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് ഫൈനലിലെത്തിയ ലണ്ടനിൽനിന്നുള്ള ആദ്യ ക്ലബ് ആഴ്സണലാണ്. തോൽവിയറിയാതെ ഒരു പ്രീമിയർ ലീഗ് സീസൺ മുഴുവൻ കളിച്ച ഏക ക്ലബ്ബും ആഴ്സണൽതന്നെ.[2]

ചുവപ്പും വെള്ളയുമാണ് ക്ലബ്ബിന്റെ പരമ്പരാഗത നിറങ്ങൾ. പലതവണ ഇവർ തങ്ങളുടെ ആസ്ഥാനം മാറ്റിയിട്ടുണ്ട്. തെക്കുകിഴക്കൻ ലണ്ടനിലെ വൂൾവിച്ചിൽ സ്ഥാപിതമായ ക്ലബ് 1913-ൽ ഹൈബറിയിലെ ആഴ്സണൽ സ്റ്റേഡിയത്തിലേക്കു മാറി. 2006-ൽ നിലവിലെ ഹോം ഗ്രൗണ്ടായ ഹോളോവേയിലെ എമിറേറ്റ്സ് സ്റ്റേഡിയത്തിലേക്ക് ആഴ്സണൽ കൂടുമാറി.

വളരെ വലിയൊരു ആരാധകവൃന്ദം ആഴ്സണലിനുണ്ട്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും സമ്പന്നമായ അഞ്ചാമത്തെ ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബാണ് ആഴ്സണൽ. 2014-ലെ കണക്കുകളനുസരിച്ച് $130 കോടിയിലധികമാണ് ക്ലബ്ബിന്റെ മൂല്യം.[3]

ചരിത്രം തിരുത്തുക

 
വൂൾവിച്ച് ആഴ്സണൽ (ഇരുണ്ട ഷർട്ടുകളിൽ) ന്യൂകാസിൽ യുണൈറ്റഡിനെ (വരയുള്ള ഷർട്ടുകളിൽ) 1906-ലെ എഫ്.എ. കപ്പ് സെമി-ഫൈനലിൽ, സ്റ്റോക്കിലെ വിക്ടോറിയ മൈതാനത്തുവച്ചു നേരിടുന്നു.

1886-ൽ തെക്കുകിഴക്കൻ ലണ്ടനിലെ വൂൾവിച്ചിൽ റോയൽ ആഴ്സണലിലെ തൊഴിലാളികളാണ് ഡയൽ സ്ക്വയർ എന്ന പേരിൽ ആഴ്സണൽ ഫുട്ബോൾ ക്ലബ് സ്ഥാപിച്ചത്.[4] ക്ലബ്ബിനെ റോയൽ ആഴ്സണൽ എന്ന പേരിൽ താമസിയാതെ പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. ക്ലിപ്‌തബാദ്ധ്യതയുള്ള സ്ഥാപനമായി മാറിയതിനുശേഷം ക്ലബ്ബിനെ 1893-ൽ വൂൾവിച്ച് ആഴ്സണൽ എന്ന പേരിൽ വീണ്ടും പുനർനാമകരണം ചെയ്തു.[5] 1893-ൽ ഫുട്ബോൾ ലീഗിൽ തെക്കേ ഇംഗ്ലണ്ടിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യ അംഗമായി. രണ്ടാം ഡിവിഷനിൽ കളിച്ചുതുടങ്ങിയ ക്ലബ്ബിന് 1904-ൽ ഒന്നാം ഡിവിഷനിലേക്കു സ്ഥാനക്കയറ്റം കിട്ടി. മറ്റു ക്ലബുകളെ അപേക്ഷിച്ചുള്ള ഭൂമിശാസ്‌ത്രപരമായ ഒറ്റപ്പെടൽ കാരണം ക്ലബ്ബിന്റെ കളികൾക്ക് കാണികൾ കുറവാകുകയും സാമ്പത്തികപ്രശ്നങ്ങളിൽ അകപ്പെട്ട് 1910-ൽ പാപ്പരാകുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് വ്യവസായികളായ ഹെൻറി നോറിസും വില്യം ഹോളും ചേർന്ന് ക്ലബ്ബിനെ ഏറ്റെടുത്തു.[6] 1913-ൽ രണ്ടാം ഡിവിഷനിലേക്കു തരംതാഴ്ത്തപ്പെട്ടതിനുശേഷം അവർ ക്ലബ്ബിനെ വടക്കേ ലണ്ടനിലുള്ള ഹൈബറിയിലെ പുതിയ ആഴ്സണൽ സ്റ്റേഡിയത്തിലേക്കു മാറ്റി. അടുത്ത വർഷത്തിൽ അവർ ക്ലബ്ബിന്റെ പേരിൽനിന്ന് വൂൾവിച്ച് ഒഴിവാക്കുകയും ചെയ്തു.[7]

1925-ൽ ഹെർബേട്ട് ചാപ്മാൻ ആഴ്സണലിന്റെ മാനേജറായി നിയമിതനായി. ചാപ്മാന്റെ വിപ്ലവകരമായ തന്ത്രങ്ങളും പരിശീലനവും, അലക്സ് ജെയിംസ്, ക്ലിഫ് ബേസ്റ്റിൻ തുടങ്ങിയ താരങ്ങളെ ടീമിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയതും 1930-കളിൽ ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോളിലെ ആഴ്സണലിന്റെ ആധിപത്യത്തിന് അടിത്തറയായി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കീഴിൽ ആഴ്സണൽ ആദ്യ കിരീടങ്ങൾ നേടി. 1930-ലെ എഫ്.എ. കപ്പും 1930-31, 1932-33 എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ ഒന്നാം ഡിവിഷൻ കിരീടങ്ങളുമായിരുന്നു ക്ലബ്ബിന്റെ ആദ്യ നേട്ടങ്ങൾ. 1932-ൽ പ്രദേശത്തെ ഭൂഗർഭ റെയിൽവേസ്റ്റേഷന്റെ പേര് ഗില്ലെസ്പി റോഡ് എന്നതിൽനിന്നും ആഴ്സണൽ എന്നാക്കി മാറ്റുന്നതിനു പിന്നിലും ചാപ്മാനായിരുന്നു. ഒരു ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബിന്റെ പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഏക ട്യൂബ് സ്റ്റേഷനായി അതു മാറി.[8]

1934-ൽ ന്യുമോണിയ ബാധിച്ച് ചാപ്മാൻ അകാലത്തിൽ അന്തരിച്ചപ്പോൾ, ജോ ഷോയും ജോർജ്ജ് ആലിസണും ചേർന്ന് ചാപ്മാന്റെ വിജയകരമായ പ്രവർത്തനം തുടർന്നു. 1933–34, 1934–35, 1937–38 എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ ഒന്നാം ഡിവിഷൻ കിരീടങ്ങളും ആഴ്സണൽ ആ ദശകത്തിൽ നേടി. കൂടാതെ 1936-ലെ എഫ്.എ. കപ്പും അവർ സ്വന്തമാക്കി. പ്രധാന താരങ്ങളെല്ലാം വിരമിച്ചപ്പോൾ ആ ദശകത്തിന്റെ അവസാനത്തോടുകൂടി ക്ലബ്ബിന്റെ പ്രകടനം മങ്ങാൻ തുടങ്ങി. തുടർന്ന് രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന്റെ വരവോടുകൂടി ഇംഗ്ലണ്ടിൽ പ്രൊഫഷണൽ ഫുട്ബോൾ താൽക്കാലികമായി നിലച്ചു.[9][10]

യുദ്ധത്തിനുശേഷം ആലിസണിന്റെ പിൻഗാമിയായ ടോം വിറ്റക്കറുടെ കീഴിൽ ആഴ്സണൽ വീണ്ടും നേട്ടങ്ങൾ കൊയ്തു. 1947-48, 1952-53 എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ ലീഗ് കിരീടങ്ങൾ അവർ സ്വന്തമാക്കി. 1950-ലെ എഫ്.എ. കപ്പും അവർ വിജയിച്ചു. 1930-കളിലേതുപോലുള്ള കഴിവുള്ള താരങ്ങളുടെ അഭാവം തുടർന്നുള്ള ദശകങ്ങളിൽ ക്ലബ്ബിന്റെ പ്രകടനത്തെ സാരമായി ബാധിച്ചു. മുൻ ഇംഗ്ലണ്ട് ക്യാപ്റ്റനായ ബില്ലി റൈറ്റിനു പോലും അദ്ദേഹം മാനേജറായിരുന്ന 1962 മുതൽ 1966 വരെയുള്ള കാലയളവിൽ ക്ലബ്ബിനു കിരീടങ്ങൾ നേടിക്കൊടുക്കാൻ സാധിച്ചില്ല.[11][12]

1966-ൽ ടീമിന്റെ ഫിസിയോതെറാപിസ്റ്റ് ആയിരുന്ന ബേർറ്റി മീയെ മാനേജറായി നിയമിച്ചതിനെത്തുടർന്നാണ് ആഴ്സണൽ വീണ്ടും കിരീടങ്ങൾ നേടിത്തുടങ്ങിയത്. രണ്ടു ലീഗ് കപ്പ് ഫൈനലുകളിൽ പരാജയപ്പെട്ടതിനുശേഷം 1969-70-ൽ അവരുടെ ആദ്യ യൂറോപ്യൻ കിരീടമായ ഇന്റർ-സിറ്റീസ് ഫെയേഴ്സ് കപ്പ് നേടി. 1970-71-ൽ ആഴ്സണൽ ആദ്യമായി ലീഗ് കിരീടവും എഫ്.എ. കപ്പും ഒരുമിച്ചു നേടി.[13] എന്നാൽ ഇരട്ടനേട്ടം കരസ്ഥമാക്കിയ ടീമിൽനിന്നു പല കളിക്കാരും താമസിയാതെ പിരിഞ്ഞുപോവുകയും തുടർന്നുള്ള ദശകത്തിൽ നേരിയ വ്യത്യാസത്തിൽ ക്ലബ്ബിനു പല കിരീടങ്ങൾ നഷ്ടമാവുകയും ചെയ്തു. 1972-73-ലെ ഒന്നാം ഡിവിഷൻ ലീഗിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനത്തെത്തിയ ആഴ്സണൽ 1972, 1978, 1980 എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ മൂന്ന് എഫ്.എ. കപ്പ് ഫൈനലുകളിൽ പരാജയപ്പെട്ടു. കൂടാതെ 1980-ലെ യുവേഫ കപ്പ് വിന്നേഴ്സ് കപ്പ് ഫൈനലിൽ വാലൻസിയയോട് പെനാൽറ്റിയിൽ തോൽക്കുകയും ചെയ്തു. 1979 എഫ്.എ. കപ്പ് ഫൈനലിൽ മാഞ്ചെസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡിനെതിരെയുള്ള അവസാനനിമിഷവിജയമായിരുന്നു (3-2) ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ക്ലബ്ബിന്റെ ഏകനേട്ടം.[14]

മുൻ കളിക്കാരനായിരുന്ന ജോർജ്ജ് ഗ്രഹാം 1986-ൽ മാനേജറായി എത്തിയ ശേഷം ആഴ്സണൽ വീണ്ടും പ്രതാപത്തിലേക്കുയർന്നു. ഗ്രഹാമിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ആദ്യ സീസണായ 1986-87-ൽ തന്നെ ആഴ്സണൽ ആദ്യമായി ലീഗ് കപ്പ് നേടി. തുടർന്ന് 1988-89-ൽ ലിവർപൂളിനെതിരെ സീസണിലെ അവസാനകളിയിലെ അവസാനനിമിഷഗോളിലൂടെ അവർ ലീഗ് കിരീടം നേടി. ഗ്രഹാമിന്റെ കീഴിൽ ആഴ്സണൽ 1990-91-ൽ ഒരു മത്സരത്തിൽ മാത്രം തോൽവിയറിഞ്ഞ് വീണ്ടും ലീഗ് കിരീടം കരസ്ഥമാക്കി. 1993-ൽ എഫ്.എ. കപ്പും ലീഗ് കപ്പും അവർ ഒരുമിച്ചു നേടി. 1994-ൽ കപ്പ് വിന്നേഴ്സ് കപ്പ് ജയിച്ച് ആഴ്സണൽ അവരുടെ രണ്ടാം യൂറോപ്യൻ കിരീടം നേടി.[15] എന്നാൽ അഴിമതി വിവാദത്തിൽ അകപ്പെട്ട് ഗ്രഹാമിന്റെ സൽപേര് കളങ്കപ്പെടുകയും 1995-ൽ അദ്ദേഹത്തെ പിരിച്ചുവിടുകയും ചെയ്തു.[16] ഗ്രഹാമിനു പകരം നിയമിതനായ ബ്രൂസ് റീയോക്ക് ഒരു സീസൺ മാത്രമാണ് ആഴ്സണലിനു വേണ്ടി പ്രവർത്തിച്ചത്. ഭരണസമിതിയുമായുള്ള തർക്കത്തെ തുടർന്ന് അദ്ദേഹം ക്ലബ്ബിൽനിന്നു വിടവാങ്ങി.[17]

 
ആഴ്സണലിന്റെ കളിക്കാരും ആരാധകരും 2004-ലെ ലീഗ് വിജയം ആഘോഷിക്കുന്നു.

തൊണ്ണൂറുകളുടെ അവസാനത്തിലും ഇരുപത്തൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യ ദശകത്തിലുമുള്ള ക്ലബ്ബിന്റെ വിജയഗാഥയ്ക്ക് മുഖ്യപങ്കു വഹിച്ചത് 1996-ൽ മാനേജറായി നിയമിതനായ ആഴ്സൻ വെംഗറായിരുന്നു. പുതിയ തന്ത്രങ്ങൾക്കും പരിശീലനശൈലികൾക്കും പുറമെ അനവധി വിദേശതാരങ്ങളെയും വെംഗർ ആഴ്സണിലേക്കു കൊണ്ടുവന്നു. 1997-98 സീസണലിൽ ആഴ്സണൽ രണ്ടാമതും ലീഗ് - എഫ്.എ. കപ്പ് ഇരട്ടനേട്ടം സ്വന്തമാക്കി. 2001-02-ൽ ആഴ്സണൽ മൂന്നാമതും ഈ നേട്ടം ആവർത്തിച്ചു. ഇതിനുപുറമെ അവർ 1999-2000-ൽ യുവേഫ കപ്പിന്റെ ഫൈനലിൽ എത്തുകയും 2003, 2005 എന്നീ വർഷങ്ങളിലെ എഫ്.എ. കപ്പ് ജേതാക്കളാകുകയും ചെയ്തു. 2003-04 സീസണലിൽ തോൽവിയറിയാതെ പ്രീമിയർ ലീഗ് കിരീടം നേടി ആഴ്സണൽ ചരിത്രം സൃഷ്ടിച്ചു. ഈ നേട്ടം അവർക്ക് ദ ഇൻവിൻസിബിൾസ് (അജയ്യർ) എന്ന വിളിപ്പേരു നേടിക്കൊടുത്തു.[2] ആ സീസണിലേതുൾപ്പടെ 49 ലീഗ് മത്സരങ്ങളാണ് ആഴ്സണൽ തോൽവിയറിയാതെ തുടരെ കളിച്ചത്. ഇതൊരു ദേശീയ റെക്കാർഡാണ്.[18]

വെംഗർ ചുമതലയേറ്റതിനു ശേഷമുള്ള ആദ്യ പതിനൊന്നു വർഷങ്ങളിൽ എട്ടെണ്ണത്തിലും ആഴ്സണൽ ലീഗിൽ ആദ്യ രണ്ടു സ്ഥാനങ്ങളിലെത്തി. എന്നാൽ ഒരവസരത്തിൽപ്പോലും അവർക്കു കിരീടം നിലനിർത്താൻ സാധിച്ചില്ല. മാഞ്ചെസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡ്, ബ്ലാക്ക്ബേൺ റോവേഴ്സ്, ചെൽസി, മാഞ്ചസ്റ്റർ സിറ്റി ലെസ്റ്റർ സിറ്റി എഫ്.സി. എന്നീ അഞ്ചു ക്ലബ്ബുകൾക്കും പുറമെ പ്രീമിയർ ലീഗ് ജയിച്ചിട്ടുള്ള ഏക ക്ലബ്ബും ആഴ്സണലാണ്.[19] 2005-06 സീസണലിൽ ആഴ്സണൽ ആദ്യമായി യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗിന്റെ ഫൈനലിലെത്തി. ഈ ടൂർണമെന്റിന്റെ ഫൈനലിലെത്തുന്ന ലണ്ടനിൽനിന്നുള്ള ആദ്യ ക്ലബ്ബും ആഴ്സണലാണ്. ഫൈനലിൽ അവർ ബാഴ്സലോണയോട് 2-1 എന്ന സ്കോറിനു പരാജയപ്പെട്ടു.[20] 2006 ജൂലൈയിൽ ഹൈബറിയിൽനിന്നും ഹോളോവേയിലെ എമിറേറ്റ്സ് സ്റ്റേഡിയത്തിലേക്ക് ആഴ്സണൽ കൂടുമാറി.[21]

2007-ലെയും 2011-ലെയും ലീഗ് കപ്പ് ഫൈനലിലെത്തിയ അവർ യഥാക്രമം ചെൽസിയോടും ബർമിങ്ഹാം സിറ്റിയോടും 2-1 എന്ന സ്കോറിനു പരാജയപ്പെട്ടു. 2005-ലെ എഫ്.എ. കപ്പ് വിജയത്തിനുശേഷം ഒൻപതു വർഷത്തോളം പ്രധാന ട്രോഫികളൊന്നും ആഴ്സണൽ നേടിയില്ല.[22] 2014 എഫ്.എ. കപ്പ് ഫൈനലിൽ ഹൾ സിറ്റിയോട് രണ്ടു ഗോളിനു പിന്നിട്ടുനിന്ന ശേഷം 3-2ന് വിജയിച്ച ആഴ്സണൽ കിരീടദാരിദ്ര്യത്തിന് അവസാനംകുറിച്ചു.[23]

ചിഹ്നം തിരുത്തുക

1888-ൽ പ്രകാശനം ചെയ്ത റോയൽ ആഴ്സണലിന്റെ ആദ്യ ചിഹ്നത്തിൽ വടക്കോട്ടു ചൂണ്ടിനിൽക്കുന്ന മൂന്നു പീരങ്കികളായിരുന്നു ഉണ്ടായിരുന്നത്. വൂൾവിച്ച് മെട്രോപോളിറ്റൻ ബറോയുടെ ഔദ്യോഗികചിഹ്നത്തോടു സാദൃശ്യമുള്ളതായിരുന്നു ഈ ചിഹ്നം.[24] 1913-ൽ ഹൈബറിയിലേക്കു കൂടുമാറിയശേഷം ഈ ചിഹ്നം ക്ലബ് ഉപേക്ഷിച്ചു. 1922-ൽ കിഴക്കോട്ടു ചൂണ്ടിനിൽക്കുന്ന ഒരു പീരങ്കി മാത്രമുള്ള ചിഹ്നം ആഴ്സണൽ സ്വീകരിച്ചു. അതിന്റെ ഒരു വശത്ത് ദ ഗണ്ണേഴ്സ് എന്ന ക്ലബ്ബിന്റ വിളിപ്പേര് ആലേഖനം ചെയ്തിട്ടുണ്ടായിരുന്നു. 1925-ൽ ആഴ്സണൽ വീണ്ടും ചിഹ്നം പരിഷ്കരിച്ചു. പീരങ്കിയുടെ ദിശ പടിഞ്ഞാറോട്ടാക്കുകയും കുഴലിന്റെ വീതി കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്തു.[24] 1949-ൽ ക്ലബ് നൂതനമായ ഒരു ചിഹ്നം പ്രകാശനം ചെയ്തു. ബ്ലാക്ക്‌ലെറ്റർ അക്ഷരശൈലിയിൽ എഴുതിയ ക്ലബ്ബിന്റെ പേരിനും ഇസ്ലിങ്ടൺ മെട്രോപോളിറ്റൻ ബറോയുടെ ഔദ്യോഗികചിഹ്നത്തിനും മദ്ധ്യത്തിലായി പഴയ ശൈലിയിലുള്ള പീരങ്കിയെ ഉൾപ്പെടുത്തി. അതുകൂടാതെ ക്ലബ് സ്വീകരിച്ച ലാറ്റിൻ മുദ്രാവാക്യമായ വിക്ടോറിയ കോൺകോർഡിയ ക്രെസിറ്റ് (Victoria Concordia Crescit; വിജയം മൈത്രിയിൽനിന്നു വരുന്നു) ഒരു കടലാസ്സുചുരുളിൽ താഴെച്ചേർത്തു. ക്ലബ്ബിന്റെ പ്രോഗ്രാം എഡിറ്ററായ ഹാരി ഹോമറാണ് ഈ മുദ്രാവാക്യം വിരചിച്ചത്.[24] ആദ്യമായിട്ടായിരുന്നു വർണ്ണപ്പകിട്ടോടു കൂടിയ ഒരു ചിഹ്നം പ്രകാശനം ചെയ്തത്. ചിഹ്നത്തിന്റെ കാലയളവിൽ അതിലെ വർണ്ണങ്ങൾ മാറിക്കൊണ്ടിരുന്നു. ചുവപ്പ്, സ്വർണ്ണം, പച്ച എന്നീ നിറങ്ങളായിരുന്നു ഈ ചിഹ്നത്തിന്റെ അവസാനപതിപ്പിൽ ഉണ്ടായിരുന്നത്. ഈ ചിഹ്നം പലതവണ പുതുക്കിയതിനാൽ ആഴ്സണലിന് അതിന്റെ പകർപ്പവകാശം നേടാൻ സാധിച്ചില്ല. ചിഹ്നത്തെ ഒരു വ്യാപാരമുദ്രയായി മാറ്റാനും ആഴ്സണലിന്റെ പേരിൽ അനൗദ്യോഗികമായി വ്യപാരവസ്തുക്കൾ വിറ്റുനടന്ന ഒരു വ്യാപാരിയുമായുള്ള കേസ് ഒരു നീണ്ട നിയമയുദ്ധത്തിനുശേഷം ജയിക്കാനും സാധിച്ചെങ്കിലും,[25] കൂടുതൽ വിപുലമായ ഒരു നിയമസംരക്ഷണം ഒടുവിൽ ആഴ്സണൽ തേടി. അതിനാൽ 2002-ൽ അവർ പകർപ്പവകാശം നേടാൻ സാധിക്കുന്ന ലളിതമായ ശൈലിയിലുള്ള ഒരു പുതിയ ചിഹ്നം അവതരിപ്പിച്ചു.[26] ചിഹ്നത്തിൽ പീരങ്കി വീണ്ടും കിഴക്കോട്ടു ചൂണ്ടിനിന്നു. പീരങ്കിയുടെ മുകളിലായി ക്ലബ്ബിന്റെ പേര് ഒരു സാൻസ് സെരീഫ് അക്ഷരശൈലിയിൽ ആലേഖനം ചെയ്തു. പഴയ ചിഹ്നത്തിലെ പച്ചയ്ക്കു പകരം കടുംനീലയാണ് പുതിയ ചിഹ്നത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചത്. എന്നാൽ പുതിയ ചിഹ്നം പല ആരാധകരുടെയും വിമർശനത്തിനു വിധേയമായി. ഇത്രയും നൂതനമായ രൂപകൽപനയോടുകൂടിയ ഒരു ചിഹ്നം സ്വീകരിക്കുന്നതുവഴി, ക്ലബ്ബ് അതിന്റെ ചരിത്രത്തെയും പാരമ്പര്യത്തെയും വിസ്മരിച്ചുവെന്നും ഈ വിഷയത്തിൽ ആരാധകരുടെ അഭിപ്രായം വേണ്ടവിധം ആരാഞ്ഞില്ലെന്നും ആഴ്സണൽ ഇൻഡിപെൻഡന്റ് സപ്പോർട്ടേഴ്സ് അസോസിയേഷൻ ആരോപിച്ചു.[27]

1960-കൾ വരെ കളിക്കാർ, എഫ്.എ. കപ്പ് ഫൈനലുകൾ പോലെയുള്ള പ്രാധാന്യമുള്ള മത്സരങ്ങൾ കളിക്കുമ്പോൾ തങ്ങളുടെ ഷർട്ടിൽ ഒരു ബാഡ്ജ് അണിഞ്ഞിരുന്നു. വെള്ളനിറത്തിലുള്ള പശ്ചാത്തലത്തിൽ ചുവപ്പുനിറത്തിൽ ക്ലബ്ബിന്റെ പേരിന്റെ ആദ്യാക്ഷരങ്ങൾ ചേർത്ത ഒരു സംയുക്താക്ഷരമുദ്രയുടെ മാതൃകയിലുള്ള ബാഡ്ജാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്.[28] സംയുക്താക്ഷരമുദ്രയെ പിന്നീട് ആർട്ട് ഡെക്കോ ശൈലിയിലുള്ള ഒരു ബാഡ്ജായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. എ, സി എന്നീ അക്ഷരങ്ങളും എഫിന് പകരമായി ഒരു ഫുട്ബോളും കൂടി ചേർത്ത് ഒരു ഷഡ്‌ഭുജകോണത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ളതായിരുന്നു ആർട്ട് ഡെക്കോ ബാഡ്ജ്. ബ്രാൻഡിങ്ങിന്റെ ഭാഗമായി അവതരിപ്പിച്ച ഈ ചിഹ്നം എഫ്.എ. കപ്പ് ഫൈനലുകളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഷർട്ടുകളിൽ മാത്രമായിരുന്നില്ല ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്. പ്രധാനകവാടത്തിന്റെ മുകളിലും തറകളിലേതുമുൾപ്പെടെ ഹൈബറി സ്റ്റേഡിയത്തിൽ ഉടനീളം ഈ ചിഹ്നം പ്രതിഷ്ഠിച്ചു.[29] 1967 മുതൽ വെള്ളനിറത്തിലുള്ള ഒരു പീരങ്കിച്ചിഹ്നം സ്ഥിരമായി ഷർട്ടുകളിൽ അണിഞ്ഞിരുന്നു. ഇതിനു ബദലായി 1990 മുതൽ ക്ലബ്ബിന്റെ ഔദ്യോഗിക ചിഹ്നം ഷർട്ടുകളിൽ ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലബ്ബിന്റെ വിളിപ്പേരായ ദ ഗണ്ണേഴ്സ് എന്നുകൂടി ചേർത്ത് ഈ ചിഹ്നത്തെ പിന്നീട് പരിഷ്കരിച്ചു.[28]

2011-12 സീസണിൽ ആഴ്സണൽ അവരുടെ 125-ആം വാർഷികം ആഘോഷിച്ചു. അതിന്റെ ഭാഗമായി നിലവിലുള്ള ചിഹ്നത്തിന്റെ ഒരു പരിഷ്കൃതരൂപമാണ് ഷർട്ടുകളിൽ ഉപയോഗിച്ചത്. വെള്ളനിറത്തിലുള്ള ചിഹ്നത്തിന്റെ വലതുവശത്തു 15 ഓക്ക് ഇലകളും ഇടതുവശത്തു 15 ലോറൽ ഇലകളും ചേർത്തു. റോയൽ ഓക്ക് പബ്ബിൽ കണ്ടുമുട്ടിയിരുന്ന ക്ലബ്ബിന്റെ 15 സ്ഥാപകാംഗങ്ങളെയാണ് 15 ഓക്ക് ഇലകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ക്ലബ്ബ് സ്ഥാപിക്കുന്നതിനായി കൊടുത്ത 6 പെൻസ് നാണയങ്ങളുടെ വിശദാംശങ്ങളാണ് 15 ലോറൽ ഇലകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ലോറൽ ഇലകൾ ക്ലബ്ബിന്റെ ശക്തിയെയും പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നു. ചിഹ്നം പൂർത്തിയാക്കുന്നതിനായി 1886, 2011 എന്നീ വർഷങ്ങളും അതിന്റെ നടുവിൽ ഫോർവേഡ് എന്ന മുദ്രാവാക്യവും ചുവടെ ഉൾപ്പെടുത്തി.[30]

നിറങ്ങൾ തിരുത്തുക

 
ആഴ്സണൽ കളിക്കാരൻ തിയോ വോൾക്കോട്ട്, പരമ്പരാഗതനിറങ്ങളിലുള്ള കളിക്കുപ്പായത്തിൽ.
     
 
 
 
'
ആഴ്സണലിന്റെ ആദ്യ ഹോം കിറ്റ്.

ചുവപ്പും വെള്ളയുമാണ് ആഴ്സണലിന്റെ പരമ്പരാഗത നിറങ്ങൾ. വെള്ള നിറത്തിലുള്ള കൈയോടുകൂടിയ ചുവന്ന ഷർട്ടുകളും വെള്ള ഷോർട്ട്സുമാണ് മിക്കപ്പോഴും ആഴ്സണൽ ഹോം കിറ്റായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്. എന്നാൽ ആഴ്സണലിന്റെ ചരിത്രത്തിൽ ഉടനീളം ഇങ്ങനെയായിരുന്നില്ല. 1886-ൽ ആഴ്സണൽ സ്ഥാപിതമായതിനുശേഷം നോട്ടിങ്ഹാം ഫോറസ്റ്റ് ചെയ്ത സംഭാവനയുടെ നന്ദിസൂചകമായിട്ടാണ് ചുവപ്പുനിറം തിരഞ്ഞെടുത്തത്. ഡയൽ സ്ക്വയറിന്റെ സ്ഥാപകാംഗങ്ങളിൽ രണ്ടു പേരായ ഫ്രെഡ് ബെയേർഡ്സ്ലിയും മോറിസ് ബേറ്റ്സും മുൻ നോട്ടിങ്ഹാം ഫോറസ്റ്റ് കളിക്കാരായിരുന്നു. ജോലിയുടെ ആവശ്യത്തിനായാണ് അവർ വൂൾവിച്ചിലേക്കു പോയത്. അവർ ഡയൽ സ്ക്വയറിന്റെ ആദ്യ ടീമിനെ ഒരുക്കികഴിഞ്ഞ ശേഷവും ടീമിനായി ഒരു കിറ്റ് കണ്ടുപിടിക്കാൻ സാധിച്ചില്ല. അതിനാൽ അവർ സഹായത്തിനായി പഴയ ക്ലബ്ബിലേക്കെഴുതുകയും മറുപടിയായി ഒരു സെറ്റ് കിറ്റും പന്തും അവർക്കു ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു.[4] ചുവപ്പിന്റെ ഒരു ഇരുണ്ട ഭേദമായ റെഡ്കറന്റ് നിറത്തിലുള്ള ഷർട്ടും വെള്ളനിറത്തിലുള്ള ഷോർട്ട്സും നീല നിറത്തിലുള്ള സോക്സും ഉൾപ്പെട്ടതായിരുന്നു ആ കിറ്റ്.[31]

തന്റെ കളിക്കാർ വ്യത്യസ്തമായ കിറ്റ് ധരിക്കണമെന്ന ആഗ്രഹത്താൽ 1933-ൽ ഹെർബേട്ട് ചാപ്മാൻ കിറ്റ് പരിഷ്കരിച്ചു. ഷർട്ടിൽ വെള്ള കൈ ചേർക്കുകയും ഷർട്ടിന്റെ നിറം കുറച്ചുകൂടി പകിട്ടാർന്ന പില്ലർ ബോക്സ് ചുവപ്പായി മാറ്റുകയും ചെയ്തു. വെള്ളക്കൈയുടെ ഉത്ഭവത്തിനു രണ്ടു സാധ്യതകളുണ്ടെന്നാണു കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്. വെള്ളഷർട്ടിനുമേൽ കൈയില്ലാത്ത ചുവന്ന സ്വെറ്റർ ധരിച്ച ഒരു ആരാധകനെ ഗാലറിയിൽ ചാപ്മാൻ കാണാനിടയായതാണ് ആദ്യത്തേത്. തന്റെ കൂടെ ഗോൾഫ് കളിച്ചിരുന്ന കാർട്ടൂണിസ്റ്റായ ടോം വെബ്സ്റ്ററുടെ വസ്ത്രധാരണത്തിൽനിന്നു ചാപ്മാൻ പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ടു എന്നതാണ് രണ്ടാമത്തേത്.[32] ഇവയിൽ ഏതാണു ശരിയെന്നു നിശ്ചയമില്ലെങ്കിലും ചുവപ്പും വെള്ളയും ചേർന്ന ഷർട്ടുകൾ ആഴ്സണലിനെ നിർവ്വചിക്കുന്ന ഒരു ഘടകമായിത്തന്നെ മാറി. രണ്ടു സീസണുകളിലൊഴികെ പിന്നീടങ്ങോട്ട് എല്ലാ സീസണുകളിലെയും ആഴ്സണലിന്റെ ഹോം കിറ്റിന്റെ നിറങ്ങൾ അതായിരുന്നു. 1966-67 സീസണിൽ ആഴ്സണൽ ചുവപ്പു മാത്രമുള്ള ഷർട്ടുകൾ അണിഞ്ഞുവെങ്കിലും അതിനു ജനപ്രീതി ലഭിക്കാത്തതിനെത്തുടർന്ന് അടുത്ത സീസണിൽ വെള്ള സ്ലീവുകൾ തിരിച്ചുകൊണ്ടുവന്നു.[31] ഹൈബറിയിലെ അവസാന സീസണായ 2005-06-ൽ ആഴ്സണൽ റെഡ്കറന്റ് ഷർട്ടുകൾ വീണ്ടും അണിഞ്ഞു. ഹൈബറിയിലെ ആദ്യ സീസണായ 1913-ൽ ഉപയോഗിച്ച ഷർട്ടുകൾക്കു സമാനമായ ഷർട്ടുകൾ സ്റ്റേഡിയത്തിന്റെ സ്മരണാർത്ഥമായാണ് വീണ്ടും ധരിച്ചത്. അടുത്ത സീസണിൽ വെള്ളസ്ലീവോടുകൂടിയ ചുവന്ന ഷർട്ടുകളിലേക്ക് അവർ മടങ്ങി.[32] 2008-09 സീസണിൽ, വെള്ളവരയോടുകൂടിയ ചുവന്ന സ്ലീവ് ഷർട്ടുകളാണ് ആഴ്സണൽ ഉപയോഗിച്ചത്.[31]

ആഴ്സണലിന്റെ ഹോം കിറ്റ് കുറഞ്ഞതു മൂന്നു ക്ലബ്ബുകൾക്കെങ്കിലും പ്രചോദനമായിട്ടുണ്ട്. 1909-ൽ സ്പാർട്ട പ്രാഗ് ആഴ്സണലിന്റേതുപോലുള്ള കടും ചുവപ്പു കിറ്റ് തിരഞ്ഞെടുത്തു.[32] 1938-ൽ ഹൈബർണിയൻ, ആഴ്സണിലിന്റെ കിറ്റിലെ സ്ലീവിന്റെ ശൈലി അവരുടെ പച്ച, വെള്ള എന്നീ നിറങ്ങളുള്ള കിറ്റിൽ ഉപയോഗിച്ചു.[33] 1920-ൽ ഹൈബറിയിലെ ഒരു മത്സരത്തിനുശേഷം സ്പോർട്ടിങ് ക്ലൂബ് ഡി ബ്രാഗയുടെ മാനേജർ തന്റെ ടീമിന്റെ പച്ച കിറ്റിനെ ആഴ്സണൽ കിറ്റിന്റെ പകർപ്പാക്കി മാറ്റി. ഇത് അവർക്ക് ഓസ് ആഴ്സണലിസ്റ്റാസ് എന്ന വിളിപ്പേരു നേടിക്കൊടുത്തു.[34] ഈ ക്ലബ്ബുകൾ ഇപ്പോഴും ഇതേ ശൈലിയിലുള്ള കിറ്റുകളാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.

വെള്ള ഷർട്ടും കറുപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ വെള്ള നിറത്തിലുള്ള ഷോർട്ട്സുമായിരുന്നു ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ആഴ്സണലിന്റെ എവേ കിറ്റിന്റെ നിറങ്ങൾ. 1969-70 സീണൺ മുതൽ മഞ്ഞ, നീല നിറങ്ങളിലുള്ള എവേ കിറ്റാണ് അവർ ധരിച്ചത്. എന്നാൽ എല്ലാ സീസണുകളിലും ഇങ്ങനെയായിരുന്നില്ല. പച്ചയും നേവിയും ചേർന്ന എവേ കിറ്റാണ് 1982-83 സീസണിൽ അവർ അണിഞ്ഞത്. 1990-കൾ മുതൽ എവേ കിറ്റിന്റെ നിറം പതിവായി മാറ്റിയിരുന്നു. നീലയുടെ രണ്ടു നിറഭേദങ്ങളടങ്ങിയ കിറ്റുകളും പരമ്പരാഗതമായ മഞ്ഞ-നീല കിറ്റുകളുടെ വൈവിധ്യങ്ങളുമാണ് ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചത്. 2001-02 സീസണിൽ അണിഞ്ഞ മെറ്റാലിക്ക് സ്വർണ്ണനിറവും നേവിയും ചേർന്ന കിറ്റും, 2005 മുതൽ 2007 വരെ അണിഞ്ഞ മഞ്ഞയും കടുംചാരനിറവും ചേർന്ന കിറ്റുമാണ് ഇതിന്റെ ഉദാഹരണങ്ങൾ.[35] നിലവിൽ എല്ലാ സീസണുകളിലും ആഴ്സണൽ എവേ കിറ്റ് മാറ്റാറുണ്ട്.[36]

മൈതാനങ്ങൾ തിരുത്തുക

 
നോർത്ത് ബാങ്ക് സ്റ്റാൻഡ്, ആഴ്സണൽ സ്റ്റേഡിയം, ഹൈബറി

തെക്കുകിഴക്കൻ ലണ്ടനിലുണ്ടായിരുന്ന സമയത്ത് പ്ലംസ്റ്റഡിലെ മാനർ ഗ്രൗണ്ടിലാണ് ആഴ്സണൽ കളിച്ചിരുന്നത്. പക്ഷേ, 1890 മുതൽ 1893 വരെയുള്ള മൂന്നു വർഷകാലയളവിൽ അടുത്തുള്ള ഇൻവിക്റ്റ മൈതാനത്തായിരുന്നു അവർ കളിച്ചത്. 1893-ൽ സെപ്റ്റംബറിൽ അവരുടെ ആദ്യ ലീഗ് മത്സരത്തിനുവേണ്ടി ആഴ്സണൽ ഗാലറിയും മേടയും നിർമ്മിക്കുന്നതുവരെ മാനർ ഗ്രൗണ്ട് വെറുമൊരു മൈതാനം മാത്രമായിരുന്നു. 1894-95 സീസണിലെ രണ്ടു കളികളൊഴികെ പിന്നീടുള്ള ഇരുപതു വർഷങ്ങിലും ആഴ്സണൽ അവരുടെ ഹോം മത്സരങ്ങൾ കളിച്ചത് അവിടെയാണ്. 1913-ൽ ആഴ്സണൽ വടക്കേ ലണ്ടനിലേക്കു കൂടുമാറി.[37][38]

ഹൈബറി എന്ന് പരക്കെ അറിയപ്പെടുന്ന ആഴ്സണൽ സ്റ്റേഡിയമായിരുന്നു 1913 സെപ്റ്റംബർ മുതൽ 2006 മേയ് വരെ ആഴ്സണലിന്റെ ആസ്ഥാനം. പ്രശസ്ത ഫുട്ബോൾ ആർക്കിടെക്റ്റായ ആർച്ചിബാൾഡ് ലെയിച്ച് ആയിരുന്നു സ്റ്റേഡിയം രൂപകൽപന ചെയ്തത്. മേൽക്കൂരയുള്ള ഒരു സ്റ്റാൻഡും മേടയോടുകൂടിയ മൂന്നു തുറന്ന സ്റ്റാൻഡുകളുമായിരുന്നു സ്റ്റേഡിയത്തിലുണ്ടായിരുന്നത്. അപ്പോഴുണ്ടായിരുന്ന യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡത്തിലെ മിക്ക ഫുട്ബോൾ സ്റ്റേഡിയങ്ങൾക്കും ഇതേ ശൈലിയിലുള്ള രൂപകൽപന തന്നെയായിരുന്നു.[39] 1930-കളിൽ സ്റ്റേഡിയത്തെ വിപുലമായി വികസിപ്പിച്ചു. ആർട്ട് ഡെക്കോ ശൈലിയിലുള്ള പുതിയ സ്റ്റാൻഡുകൾ പടിഞ്ഞാറും കിഴക്കും ഭാഗങ്ങളിൽ നിർമ്മിക്കുകയും അവ യഥാക്രമം 1932-ലും 1936-ലും തുറക്കുകയും ചെയ്തു. നോർത്ത് ബാങ്ക് മേടയ്ക്ക് ഒരു മേൽക്കൂര പണിതുവെങ്കിലും രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിലെ ബോംബാക്രമണത്തിൽ അതു തകർക്കപ്പെട്ടു. 1954-ലാണ് ഇതു പുനർനിർമ്മിച്ചത്.[39]

ഹൈബറിക്ക് അതിന്റെ മൂർധന്യാവസ്ഥയിൽ 60,000-ലേറെ കാണികളെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ സാധിക്കുമായിരുന്നു. 1990-കളുടെ ആദ്യകാലം വരെ 57,000 കാണികൾ ആയിരുന്നു സ്റ്റേഡിയത്തിന്റെ പ്രാപ്തി. എന്നാൽ ഹിൽസ്ബറോ ദുരന്തത്തെത്തുടർന്നുണ്ടായ ടെയ്‌ലർ അന്വേഷണറിപ്പോർട്ടിലെ നിർദ്ദേശങ്ങളും പ്രീമിയർ ലീഗ് ചട്ടങ്ങളും, എല്ലാവർക്കും ഇരിപ്പിടമുള്ള ഒരു സ്റ്റേഡിയമാക്കി ഹൈബറിയെ മാറ്റാൻ ആഴ്സണലിനെ നിർബന്ധിതരാക്കി. അതോടെ 1993-94 സീസൺ മുതൽ ഹൈബറിയുടെ പ്രാപ്തി 38,419 കാണികളായി കുറഞ്ഞു.[40] ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് മത്സരങ്ങളിലെ അധിക പരസ്യബോർഡുകളെ ഉൾക്കൊള്ളിക്കാൻ വേണ്ടി ആഴ്സണലിന് കാണികളുടെ എണ്ണം വീണ്ടും കുറയ്ക്കേണ്ടി വന്നു. ഇതു കാരണം 1998 മുതൽ 2000 വരെ, ആഴ്സണൽ അവരുടെ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് ഹോം മത്സരങ്ങൾ, 70,000 കാണികളെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ പ്രാപ്തിയുള്ള വെംബ്‌ലി സ്റ്റേഡിയത്തിലാണു കളിച്ചത്.[41]

 
എമിറേറ്റ്സ് സ്റ്റേഡിയം

ഹൈബറിയിലെ ഈസ്റ്റ് സ്റ്റാൻഡ്, ഗ്രേഡ് 2 ചരിത്രസ്മാരകമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ഒരു കെട്ടിടമായിരുന്നു. മറ്റു മൂന്നു സ്റ്റാൻഡുകളാകട്ടെ പാർപ്പിടകേന്ദ്രങ്ങൾക്ക് അടുത്തുമായിരുന്നു. ഇക്കാരണങ്ങൾ ഹൈബറിയുടെ വികസനത്തിനു തടസ്സമായി.[39] ഈ പരിമിതികൾ, 1990-കളിലും ഇരുപത്തൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യ ദശകത്തിലും, ക്ലബ്ബിന് മത്സരദിനങ്ങളിലെ ആദായം പരമാവധിയാക്കുന്നതിനു പ്രതിബന്ധമായി നിന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോൾ വളരെയധികം അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ച സമയമായിരുന്നു അത്.[42] വളരെയധികം സാധ്യതകൾ പരിഗണിച്ചശേഷം 2000-ൽ, ഹൈബറിയുടെ 500 മീറ്റർ തെക്കുപടിഞ്ഞാറുമാറിയുള്ള ആഷ്ബർട്ടൻ ഗ്രോവിൽ 60,355 കാണികളെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ പ്രാപ്തിയുള്ള ഒരു പുതിയ സ്റ്റേഡിയം നിർമ്മിക്കാൻ ആഴ്സണൽ തീരുമാനിച്ചു.[43] വർദ്ധിക്കുന്ന നിർമ്മാണചെലവുകളും മറ്റു നൂലാമാലകളും പദ്ധതിയെ വൈകിപ്പിച്ചു.[44] 2006-07 സീസണിനു മുൻപായി 2006 ജൂലൈയിലാണ് എമിറേറ്റ്സ് സ്റ്റേഡിയം എന്ന പുതിയ സ്റ്റേഡിയത്തിന്റെ നിർമ്മാണം പൂർത്തിയായത്.[45] പ്രായോജകരായ എമിറേറ്റ്സ് എയർലൈനിന്റെ പേരിലാണ് സ്റ്റേഡിയം അറിയപ്പെടുന്നത്. 10 കോടി പൗണ്ട് വിലമതിക്കുന്ന, ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോൾ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സ്പോൺസർഷിപ്പ് കരാറാണ് ആഴ്സണൽ എമിറേറ്റ്സ് എയർലൈനുമായി ഒപ്പുവച്ചത്.[46] എന്നാൽ സ്റ്റേഡിയത്തിന്റെ കോർപ്പറേറ്റ് സ്പോൺസർഷിപ്പിനെ എതിർക്കുന്ന ചില ആരാധകർ സ്റ്റേഡിയത്തെ ആഷ്ബർട്ടൻ ഗ്രോവ് അഥവാ ദ ഗ്രോവ് എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്.[47] 2028 വരെയെങ്കിലും എമിറേറ്റ്സ് സ്റ്റേഡിയം എന്നായിരിക്കും സ്റ്റേഡിയം ഔദ്യോഗികമായി അറിയപ്പെടുന്നത്. എമിറേറ്റ്സ് എയർലൈൻ തന്നെയാണ് 2018-19 സീസണിന്റെ അവസാനംവരെ കിറ്റ് ഷർട്ടിന്റെ പ്രയോജകരും.[46] 2010-11 സീസൺ മുതൽ സ്റ്റേഡിയത്തിലെ സ്റ്റാൻഡുകൾ, നോർത്ത് ബാങ്ക്, ഈസ്റ്റ് സ്റ്റാൻഡ്, വെസ്റ്റ് സ്റ്റാൻഡ്, ക്ലോക്ക് എൻഡ് എന്നീ പേരുകളിലാണ് ഔദ്യോഗികമായി അറിയപ്പെടുന്നത്.[48]

ഹേർട്ട്ഫോർഡ്ഷയറിലുള്ള ഷെൻലി ട്രെയിനിങ്ങ് സെന്ററിലാണ് ആഴ്സണൽ കളിക്കാർ പരിശീലനം നടത്തുന്നത്. 1999-ലാണ് ഇതു പ്രവർത്തനമാരംഭിച്ചത്. അതിനുമുൻപ് അടുത്തുള്ള യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് ഓഫ് ലണ്ടൻ സ്റ്റുഡന്റ്സ് യൂണിയന്റെ സ്ഥലമാണ് ക്ലബ് പരിശീലത്തിനായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്.[49] 1961 വരെ ഹൈബറിയിൽ തന്നെയാണ് അവർ പരിശീലനം നടത്തിയത്.[50] ആഴ്സണൽ അക്കാഡമി ടീമുകൾ ഷെൻലിയിലാണ് അവരുടെ ഹോം മത്സരങ്ങൾ കളിക്കുന്നത്. ആഴ്സണലിന്റെ റിസർവ് ടീം, ബാർണെറ്റ് എഫ്.സിയുടെ ഹോം ഗ്രൗണ്ടായ അണ്ടർഹില്ലിലാണ് അവരുടെ മത്സരങ്ങൾ നടത്തുന്നത്.[51]

ആരാധകർ തിരുത്തുക

 
2010 നവംബറിൽ ആഴ്സണൽ പരമ്പരാഗത വൈരികളായ ടോട്ടൻഹാം ഹോട്ട്സ്പറിനെ നേരിടുന്നു. നോർത്ത് ലണ്ടൻ ഡെർബി എന്നാണ് ഈ ക്ലബ്ബുകൾ തമ്മിലുള്ള മത്സരങ്ങൾ അറിയപ്പെടുന്നത്.

ഗൂണേഴ്സ് എന്നാണ് ആഴ്സണലിന്റെ ആരാധകർ തങ്ങളെത്തന്നെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നത്. ദ ഗണ്ണേഴ്സ് എന്ന ടീമിന്റെ വിളിപ്പേരിൽ നിന്നാണ് ഈ പേര് ഉത്ഭവിച്ചത്. വളരെ വലുതും കൂറുള്ളതുമായ ഒരു ആരാധകവൃന്ദം തന്നെയാണ് ആഴ്സണലിനുള്ളത്. എല്ലാ ഹോം മത്സരങ്ങളുടെയും ഏകദേശം മുഴുവൻ ടിക്കറ്റുകളും വിറ്റു തീരാറുണ്ട്. 2007-08 സീസണിൽ കാണികളുടെ എണ്ണത്തിന്റെ ശരാശരിയിൽ ഇംഗ്ലീഷ് ക്ലബ്ബുകളുടെയിടയിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനമായിരുന്നു ആഴ്സണലിന് (60,070, സ്റ്റേഡിയത്തിന്റെ പ്രാപ്തിയുടെ 99.5%).[52] 2006-ലെ കണക്കുകളനുസരിച്ച് എക്കാലത്തെയുമുള്ള കാണികളുടെ എണ്ണത്തിന്റെ ശരാശരിയിൽ നാലാം സ്ഥാനത്താണ് ആഴ്സണൽ.[53] കാനൺബറി, ബാൺസ്ബറി എന്നീ സമ്പന്നപ്രദേശങ്ങളും, മിശ്രസാമ്പത്തികവിഭാഗങ്ങൾ അധിവസിക്കുന്ന ഇസ്ലിങ്ടൺ, ഹോളോവേ, ഹൈബറി, ലണ്ടൻ ബറോ ഓഫ് കാൺഡെൻ എന്നീ പ്രദേശങ്ങളും, തൊഴിലാളികൾ അധികമുള്ള ഫിൻസ്ബറി പാർക്കും സ്റ്റോക്ക് ന്യൂവിങ്ടണുമാണ് ക്ലബിന്റെ സമീപത്തുള്ള സ്ഥലങ്ങൾ. ഇക്കാരണത്താൽ തന്നെ ആഴ്സണലിന്റെ ആരാധകർ സമൂഹത്തിന്റെ വിവിധ തട്ടിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്.

ഇംഗ്ലണ്ടിലെ മറ്റ് പ്രധാന ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബുകളെ പോലെ ആഴ്സണലിനും ധാരാളം പ്രാദേശിക ആരാധകസംഘടനകളുണ്ട്. ക്ലബ്ബിനോട് ചേർന്നു പ്രവർത്തിക്കുന്ന ആഴ്സണൽ ഫുട്ബോൾ സപ്പോർട്ടേഴ്സ് ക്ലബ്, സ്വതന്ത്രമായി നിലകൊള്ളുന്ന ആഴ്സണൽ ഇൻഡിപെൻഡന്റ് സപ്പോർട്ടേഴ്സ് അസോസിയേഷൻ എന്നിവയാണ് പ്രമുഖമായവ. ആഴ്സണൽ സപ്പോർട്ടേഴ്സ് ട്രസ്റ്റ് ക്ലബ്ബിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിൽ ആരാധകർക്കുള്ള പങ്ക് പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ഒരു സംഘടനയാണ്. ദ ഗൂണർ, ഹൈബറി ഹൈ, ഗൺഫ്ലാഷ്, അപ് ദ ആഴ്സ് തുടങ്ങിയ മാസികകളും ആഴ്സണലിന്റെ ആരാധകർ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നുണ്ട്. "വൺ നിൽ ടു ആഴ്സണൽ", "ഹൂസ് ദാറ്റ് ടീം ദേ കോൾ ദ ആഴ്സണൽ", "ഗുഡ് ഓൾഡ് ആഴ്സണൽ" എന്നീ ഗാനങ്ങളാണ് സാധാരണയായി മത്സരത്തിനിടെ ആഴ്സണലിന്റെ ആരാധകർ പാടുന്നത്.

ലണ്ടനു പുറത്തും ആഴ്സണലിന് എപ്പോഴും അനേകം ആരാധകരുണ്ടായിരുന്നു. ഉപഗ്രഹടെലിവിഷന്റെ വരവോടു കൂടി ലോകമെമ്പാടും ആഴ്സണലിന് ആരാധകരേറി. 2007-ലെ കണക്കുകളനുസരിച്ച് 24 ബ്രിട്ടീഷ് ആരാധകസംഘടനകളും, 37 ഐറിഷ് ആരാധകസംഘടനകളും, 49 വിദേശ ആരാധകസംഘടനകളും ആഴ്സണലിനോട് സംയോജിതമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.[54] ക്ലബ്ബിൽ 9.9% ഓഹരിയുണ്ടായിരുന്ന ഗ്രാനഡ വെഞ്ചേഴ്സിന്റെ 2005-ലെ അവലോകനമനുസരിച്ച് ഏകദേശം 2.7 കോടിയാണ് ലോകമെമ്പാടുള്ള ആഴ്സണൽ ആരാധകരുടെ എണ്ണം.[55]

അയൽക്കാരായ ടോട്ടൻഹാം ഹോട്ട്സ്പർ ആണ് ആഴ്സണലിന്റെ പരമ്പരാഗതവൈരികൾ. ഇവർ തമ്മിലുള്ള മത്സരങ്ങൾ നോർത്ത് ലണ്ടൻ ഡെർബി എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്.[56] ചെൽസി, ഫുൾഹാം, വെസ്റ്റ് ഹാം യുണൈറ്റഡ് എന്നീ മറ്റ് ലണ്ടൻ ക്ലബ്ബുകളുമായാണ് ആഴ്സണലിന് മത്സരപരമായ സ്പർദ്ധയുള്ളത്. ഈ ക്ലബ്ബുകളെ കൂടാതെ, 1980-കളുടെ അവസാനത്തോടെ ആഴ്സണലിന് മാഞ്ചസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡുമായി മാത്സര്യമുണ്ടാകുകയും, പിന്നീട് ലീഗ് കിരീടത്തിനായുള്ള ഇവർ തമ്മിലുള്ള പോരാട്ടം ശക്തമായതോടെ അത് തീവ്രമാകുകയും ചെയ്തു.[57] 2003-ലെ ഫുട്ബോൾ ഫാൻസ് സെൻസസിന്റെ ഒരു ഓൺലൈൻ വോട്ടെടുപ്പിൽ ആഴ്സണലിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ വൈരികളായി മാഞ്ചസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡിനെയാണ് തിരഞ്ഞെടുത്തത്. ടോട്ടൻഹാമും ചെൽസിയുമാണ് യഥാക്രമം രണ്ടും മൂന്നും സ്ഥാനങ്ങളിൽ.[58] 2008-ലെ ഒരു വോട്ടെടുപ്പിൽ ടോട്ടൻഹാമുമായുള്ള സ്പർദ്ധയാണ് കൂടുതൽ പ്രാധാന്യമുള്ളതെന്നാണ് വിലയിരുത്തപ്പെട്ടത്.[59]

ഉടമസ്ഥത തിരുത്തുക

ആഴ്സണൽ ഹോൾഡിങ്സ് പി.എൽ.സി. എന്ന ഒരു നോൺ-ക്വോട്ടഡ് പബ്ലിക് ലിമിറ്റഡ് കമ്പനിയാണ് ആഴ്സണൽ ഫുട്ബോൾ ക്ലബിന്റെ ഉടമസ്ഥർ. ഇതിന്റെ ഉടമസ്ഥാവകാശം മറ്റ് ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബുകളെ അപേക്ഷിച്ച് വ്യത്യസ്തമാണ്. ആഴ്സണലിന്റെ 62,217 ഓഹരികൾ മാത്രമേ പുറത്തിറക്കിയിട്ടുള്ളൂ,[1][60] അവയാകട്ടെ എഫ്.ടി.എസ്.ഇ., എ.ഐ.എം. പോലുള്ള പ്രധാന പൊതു ഓഹരിവിപണികളിൽ വ്യാപാരത്തിനു വച്ചിട്ടുമില്ല. എന്നാൽ പ്രത്യേകവിപണിയായ പ്ലസിൽ (AFC) വിരളമായി ഈ ഓഹരികൾ‌ വിപണനം ചെയ്യപ്പെടുന്നുണ്ട്. 2010 ഓഗസ്റ്റ് 31-ന് വിൽപ്പന നടന്ന ഒറ്റ ഓഹരിയുടെ വിലയുടെ (10,250 പൗണ്ട്) അടിസ്ഥാനത്തിലാണ് ക്ലബിന്റെ വിപണിമൂല്യം ഏതാണ്ട് 63.77 കോടി പൗണ്ട്[61] ആയി കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത്. 2009 മേയ് 31-ന് അവസാനിച്ച സാമ്പത്തികവർഷത്തിൽ ക്ലബിന്റെ ആകെ വിറ്റുവരവ് 31.33 കോടി പൗണ്ടും നികുതിയും കളിക്കാരുടെ കൈമാറ്റച്ചെലവും ഉൾപ്പെടുത്താതെയുള്ള ലാഭം 6.27 കോടി പൗണ്ടുമാണ്.[62]

2012 ഏപ്രിലിൽ പ്രശസ്ത ധനകാര്യപ്രസിദ്ധീകരണമായ ഫോബ്സ്, ലോകത്തെ ഏറ്റവും മൂല്യമേറിയ നാലാമത്തെ ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബായി ആഴ്സണലിനെ വിലയിരുത്തി (ആദ്യ മൂന്ന് സ്ഥാനങ്ങളിൽ, യഥാക്രമം മാഞ്ചെസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡും റയൽ മാഡ്രിഡും എഫ്.സി. ബാഴ്സലോണയുമാണ്). കടമൊഴിച്ച് 129.2 കോടി ഡോളർ (80.5 കോടി പൗണ്ട്) ആണ് ആഴ്സണലിന് ഫോബ്സ് നൽകുന്ന വിപണിമൂല്യം.[63]

ആഴ്സണലിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ഓഹരിയുടമ, അമേരിക്കൻ കായികഭീമനായ സ്റ്റാൻ ക്രോയെങ്കെ ആണ്. 2007-ലാണ് അദ്ദേഹം ക്ലബ്ബിന്റെ ഉടമസ്ഥാവകാശം സ്വന്തമാക്കാനാരംഭിച്ചത്.[64] 2009 നവംബറിൽ 18,594 ഓഹരികൾ സ്വന്തമാക്കി ഉടമസ്ഥാവകാശം 29.9 ശതമാനമാക്കി അദ്ദേഹം ഉയർത്തി.[65]

റഷ്യൻ കോടീശ്വരനായ അലിഷേർ ഉസ്മാനോവ്, ലണ്ടനിലുള്ള വ്യവസായി ഫർഹാദ് മോഷിറി എന്നിവരുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള റെഡ് & വൈറ്റ് സെക്യൂരിറ്റീസ് ആണ് മറ്റൊരു പ്രമുഖ ഉടമസ്ഥർ.[66] 2007 ഓഗസ്റ്റിൽ അന്നത്തെ ആഴ്സണൽ വൈസ് ചെയർമാനായിരുന്ന ഡേവിഡ് ഡെയിനിന്റെ ഓഹരികൾ സ്വന്തമാക്കിക്കൊണ്ട് ആരംഭിച്ച റെഡ് & വൈറ്റിന്, 2009 ഫെബ്രുവരിയിലെ കണക്കനുസരിച്ച് ക്ലബ്ബിന്റെ 15,555 ഓഹരികളുടെ (25.0%) പങ്കാളിത്തമുണ്ട്.[67] ക്രോയെങ്കേയും ഉസ്മാനോവും തമ്മിൽ ഉടമസ്ഥാവകാശത്തിനുള്ള കടുത്ത മൽസരം നടക്കുകയാണെന്ന് മാദ്ധ്യമങ്ങൾ ഇക്കാലത്ത് ഘോഷിച്ചിരുന്നു.[66] എന്നാൽ 2009 ഓഗസ്റ്റ് വരെയെങ്കിലും തന്റെ ഓഹരിപങ്കാളിത്തം 29.9 ശതമാനത്തിലധികമാകില്ലെന്ന് ക്രോയെങ്കേ സമ്മതിച്ചു.[68] 2012 ഒക്ടോബർ വരെ, ബോർഡിലെ മറ്റ് അംഗങ്ങൾക്ക് മറ്റുള്ളവരുടെ ഓഹരി വാങ്ങാൻ തുല്യാവകാശമാണുള്ളത്.[69]

2011 ഏപ്രിലിൽ, ക്ലബ്ബിനെ മുഴുവനായി ഏറ്റെടുക്കുന്നതിനായി ക്രോയെങ്കെ ആഴ്സണലുമായി ചർച്ചകൾ നടത്തിവരുന്നു എന്ന വാർത്തകളുണ്ടായിരുന്നു.[70]

2011 ഒക്ടോബറിലെ കണക്കനുസരിച്ച് ക്രോയെങ്കെക്ക് 41,574 ഓഹരികളുടേയും (66.82%) റെഡ് & വൈറ്റ് സെക്യൂരിറ്റീസിന് 18,261 ഓഹരികളുടേയും (29.35%) പങ്കാളിത്തമാണുള്ളത്.[71] ഭൂരിഭാഗം ഓഹരികളുടെ ഉടമസ്ഥനെന്ന നിലക്ക്, കമ്പനി നിയമമനുസരിച്ച് ബാക്കി ഓഹരികൾക്ക് വിലയിടാൻ ക്രോയെങ്കേ ബാദ്ധ്യസ്ഥനാണ്.

പ്രായോജകർ തിരുത്തുക

കിറ്റ് നിർമ്മാതാക്കൾ തിരുത്തുക

ഷർട്ടിന്റെ പ്രായോജകർ തിരുത്തുക

മാദ്ധ്യമങ്ങളിൽ തിരുത്തുക

മാദ്ധ്യമങ്ങളുടെ പല നവീനസംരംഭങ്ങളിലും ആദ്യമായിത്തന്നെ ഉൾപ്പെടുവാൻ ആഴ്സണലിന് സാധിച്ചിട്ടുണ്ട്. 1927 ജനുവരി 22-ന് ഹൈബറിയിൽ ഷെഫീൽഡ് യുണൈറ്റഡുമായി നടന്ന ആഴ്സണലിന്റെ കളിയാണ് റേഡിയോയിലൂടെ തൽസമയം പ്രക്ഷേപണം ചെയ്യപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ ഇംഗ്ലീഷ് ലീഗ് മൽസരം.[72][73] ഒരു ദശകത്തിനു ശേഷം 1937 സെപ്റ്റംബർ 16-ന് നടന്ന ആഴ്സണലിന്റെ പ്രധാന ടീമും പകരക്കാരുടെ സംഘവും തമ്മിലുള്ള മൽസരമായിരുന്നു തൽസമയം ടെലിവിഷനിൽ പ്രക്ഷേപണം ചെയ്ത ലോകത്തെ ആദ്യത്തെ ഫുട്ബോൾ കളി.[74][75] ബി.ബി.സിയുടെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഫുട്ബോൾ പരിപാടിയായ മാച്ച് ഓഫ് ദ ഡേയുടെ ആദ്യപതിപ്പിൽത്തന്നെ ആഴ്സണൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടിരുന്നു. 1964 ഓഗസ്റ്റ് 22-ന് ലിവർപൂളിനെതിരെ ആൻഫീൽഡിൽ നടന്ന കളിയുടെ പ്രധാനഭാഗങ്ങളാണ് അതിൽ കാണിച്ചത്.[76][77] ബ്രിട്ടീഷ് സ്കൈ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിങ് പ്രക്ഷേപണം ചെയ്ത, 2010 ജനുവരിയിൽ ആഴ്സണലും മാഞ്ചെസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡുമായി നടന്ന മൽസരമാണ് 3ഡി ടെലിവിഷനിൽ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് പ്രക്ഷേപണം ചെയ്ത ആദ്യത്തെ കായികമൽസരം.[78][79]

രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വിജയകരമായ ഫുട്ബോൾ സംഘങ്ങളിലൊന്നായതിനാൽ ബ്രിട്ടണിൽ ഫുട്ബോൾ വിഷയമാകുന്ന കലാരൂപങ്ങളിൽ മിക്കപ്പോഴും ആഴ്സണൽ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഫുട്ബോളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ ചലച്ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായ ദ ആഴ്സണൽ സ്റ്റേഡിയം മിസ്റ്ററി (1939) എന്ന ചലച്ചിത്രം ചിത്രീകരിച്ചതു തന്നെ ഹൈബറിയിലാണ്.[80] ആഴ്സണലും മറ്റൊരു അമേച്വർ ടീമും തമ്മിലുള്ള ഒരു സൗഹൃദമൽസരത്തിനിടയിൽ എതിർസംഘത്തിലെ ഒരു കളിക്കാരൻ വിഷബാധയേറ്റ് മരിക്കുന്നതാണ് ഈ സിനിമയുടെ ഇതിവൃത്തം. പല ആഴ്സണൽ കളിക്കാരും സ്വന്തം പേരിൽത്തന്നെ സിനിമയിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു. മാനേജറായിരുന്ന ജോർജ്ജ് ആലിസണു സിനിമയിൽ ചില സംഭാഷണങ്ങളുമുണ്ട്.[81] അടുത്തകാലത്ത് പുറത്തിറങ്ങിയ നിക്ക് ഹോൺബിയുടെ ഫീവർ പിച്ച് എന്ന പുസ്തകവും പ്രസിദ്ധമാണ്. ഫുട്ബോളും, പ്രത്യേകിച്ച് ആഴ്സണലുമായുള്ള, ഹോൺബിയുടെ ബന്ധമാണ് ആത്മകഥാപരമായുള്ള ഈ പുസ്തകത്തിലെ വിഷയം. 1992-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഈ പുസ്തകം ബ്രിട്ടീഷ് സമൂഹത്തിൽ 1990-കളിലെ ഫുട്ബോളിന്റെ ഒരു നവോത്ഥാനത്തിന് കാരണമായതായി വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു.[82] നിരവധി ലഘു ഉപന്യാസങ്ങളടങ്ങുന്ന ഈ പുസ്തകത്തിലെ ഓരോ ഉപന്യാസവും 1968 മുതൽ 1992 വരെയുള്ള കാലയളവിലെ ആഴ്സണലിന്റെ ഓരോ കളികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. ഈ പുസ്തകം രണ്ടുപ്രാവശ്യം ചലച്ചിത്രരൂപത്തിലേക്ക് സന്നിവേശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. 1997-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ബ്രിട്ടീഷ് ചലച്ചിത്രം 1988-89 സീസണിലെ ആഴ്സണലിന്റെ കിരീടവിജയമാണ് മുഖ്യപ്രമേയമാക്കുന്നത്.[83] 2005-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ അമേരിക്കൻ ചലച്ചിത്രം ഫുട്ബോളിനു പകരം ബേസ്ബോളിനെ വിഷയമാക്കി.[84]

മിക്കപ്പോഴും, പ്രത്യേകിച്ച് 1970-80 കാലഘട്ടങ്ങളിൽ, പ്രതിരോധത്തിലൂന്നിയ കളി പുറത്തെടുക്കുന്നവരായും അരസികന്മാരുമായുമാണ് ആഴ്സണൽ ചിത്രീകരിക്കപ്പെട്ടിരുന്നത്.[85][86] എറിക് മോറികാംബ് പോലുള്ള നിരവധി ഹാസ്യകാരന്മാർ ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തമാശകൾ മെനഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. 1997-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ദ ഫുൾ മോണ്ടി എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലും ഈ പ്രമേയം ആവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. ചലച്ചിത്രത്തിലെ ഒരു രംഗത്തിൽ പ്രധാനകഥാപാത്രങ്ങൾ അവരുടെ സ്ട്രിപ്‌ടീസ് നൃത്തത്തിന്റെ ക്രമം ചിട്ടപ്പെടുത്തുന്നതിനായി കൈ ഉയർത്തുന്ന ശൈലി, ആഴ്സണൽ പ്രതിരോധത്തിന്റെ ഓഫ്സൈഡ് കുരുക്കിനെ മനഃപൂർവം അനുകരിച്ചുകൊണ്ടാണ്.[81] ക്ലബ്ബിന്റെ പ്രതിരോധത്തെ പരാമർശിക്കുന്ന മറ്റൊരു ചലച്ചിത്രമാണ് പ്ലങ്കറ്റ് ആൻഡ് മൿലീൻ. ആഴ്സണലിൽ ദീർഘകാലം കളിച്ച ഫുൾബാക്കുകളായ ലീ ഡിക്സൺ (വലതുവശം), നൈജൽ വിന്റർബേൺ (ഇടതുവശം) എന്നിവരെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുവിധം ഡിക്സൺ, വിന്റർബേൺ എന്നീ പേരുകളാണ് ചിത്രത്തിലെ രണ്ടു കഥാപാത്രങ്ങൾക്കു നൽകിയിരിക്കുന്നത്.[81]

ഹാരി എൻഫീൽഡ് & ചംസ് എന്ന ബ്രിട്ടീഷ് ടെലിവിഷൻ ഹാസ്യപരിപാടിയിൽ ആഴ്സണലിന്റെ 1933-ലെ സംഘവും ലിവർപൂളിന്റെ 1991-ലെ സംഘവുമായുള്ള മൽസരം ഹാസ്യവൽക്കരിച്ച് ചിത്രീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.[87]

ആഴ്സണൽ ലേഡീസ് തിരുത്തുക

ആഴ്സണലിന്റെ കീഴിലുള്ള വനിതാഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബാണ് ആഴ്സണൽ ലേഡീസ്. 1987-ലാണ് ഇത് സ്ഥാപിതമായത്. 2002-ൽ സെമി-പ്രൊഫഷണലായ അവരുടെ നിലവിലെ മാനേജർ ലോറാ ഹാർവേ ആണ്.[88] ഇംഗ്ലീഷ് വിമൻസ് ഫുട്ബോളിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വിജയം കൈവരിച്ച ടീമും ആഴ്സണൽ ലേഡീസാണ്. 2008-09 സീസണിൽ എഫ്.എ. വിമൻസ് പ്രീമിയർ ലീഗ്, എഫ്.എ. വിമൻസ് കപ്പ്, എഫ്.എ. വിമൻസ് പ്രീമിയർ ലീഗ് കപ്പ് എന്നീ മൂന്ന് പ്രധാന ട്രോഫികളും അവർ നേടി.[89] 2006-07 യുവേഫ വിമൻസ് കപ്പ് നേടിയ അവർ ഈ നേട്ടം കൈവരിക്കുന്ന ഏക ഇംഗ്ലീഷ് ക്ലബ്ബായി മാറി. ബോർഹാം വുഡിന്റെ ഹോം ഗ്രൗണ്ടായ മെഡോ പാർക്കിലാണ് ആഴ്സണൽ ലേഡീസ് ഹോം മത്സരങ്ങൾ കളിക്കുന്നത്.[90] സീസണിലെ ഒരു മത്സരം എമിറേറ്റ്സ് സ്റ്റേഡിയത്തിൽ കളിക്കാനും ആഴ്സണൽ ലേഡീസിന് അവസരമുണ്ട്.

സാമൂഹികപ്രവർത്തനങ്ങൾ തിരുത്തുക

1985-ൽ ആഴ്സണൽ "ആഴ്സണൽ ഇൻ ദ കമ്മ്യൂണിറ്റി" എന്ന സാമൂഹികപദ്ധതി രൂപീകരിച്ചു. കായിക-സാമൂഹിക-വിദ്യാഭ്യാസ രംഗങ്ങളിലെ പുരോഗതിക്കുള്ള ധാർമ്മികപ്രവർത്തനങ്ങളിലാണ് ഇത് ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത്. ക്ലബ് നിരവധി ധാർമ്മികപദ്ധതികൾക്ക് നേരിട്ട് സഹായം ചെയ്യുകയും 1992-ൽ "ദ ആഴ്സണൽ ചാരിറ്റബിൾ ട്രസ്റ്റ്" സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 2006-ഓടെ ഈ ട്രസ്റ്റ് തദ്ദേശീയ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കായി 20 ലക്ഷം പൗണ്ടിലധികം ശേഖരിച്ചു.[91] എക്സ് പ്രൊഫഷണൽ ആൻഡ് സെലിബ്രിറ്റി ഇലവൻ എന്ന ആഴ്സണലുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രസിദ്ധരടങ്ങിയ ടീമും ചാരിറ്റി മത്സരങ്ങൾ കളിച്ച് ധാർമ്മികപ്രവർത്തനങ്ങൾക്കായി പണം ശേഖരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

2009-10 സീസണിൽ, ഗ്രേറ്റ് ഓർമണ്ട് സ്ട്രീറ്റ് ഹോസ്പിറ്റൽ ചിൽഡ്രൻസ് ചാരിറ്റിക്ക് വേണ്ടി 8,18,897 പൗണ്ട് ശേഖരിച്ചതായി ആഴ്സണൽ പ്രസ്താവിച്ചു. ആരാധകരുടെയും കളിക്കാരുടെയും മറ്റു ജീവനക്കാരുടെയും സഹായത്താൽ ആഴ്സണലിന് 5 ലക്ഷം പൗണ്ട് എന്ന ലക്ഷ്യം വച്ചിരുന്ന സംഖ്യ അനായാസം മറികടക്കാൻ സാധിച്ചു.[92]

സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ തിരുത്തുക

ആഴ്സണലിനു വേണ്ടി ഏറ്റവും കൂടുതൽ മത്സരങ്ങൾ കളിച്ചിട്ടുള്ളത് ഡേവിഡ് ഓ'ലിയറിയാണ്. 1975-നും 1993-നും ഇടയ്ക്ക് 722 മത്സരങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം ആഴ്സണലിനെ പ്രതിനിധീകരിച്ചു. 669 മത്സരങ്ങൾ കളിച്ച മുൻ ക്യാപ്റ്റനായ ടോണി ആഡംസാണ് രണ്ടാം സ്ഥാനത്ത്. 564 മത്സരങ്ങൾ കളിച്ച ഡേവിഡ് സീമാനാണ് ഗോൾ കീപ്പർമാരുടെ വിഭാഗത്തിൽ മുന്നിൽ.[93]

1997-നും 2007-നും ഇടയിൽ എല്ലാ മത്സരങ്ങളിലുമായി 226 ഗോളുകൾ അടിച്ച തിയറി ഒൻറിയാണ് ക്ലബ്ബിന്റെ ടോപ് സ്കോറർ.[94] 2005 ഒക്ടോബറിൽ ഇയാൻ റൈറ്റിന്റെ 185 ഗോൾ റെക്കാർഡ് ഒൻറി മറികടന്നു.[95] 1939-ൽ ക്ലിഫ് ബേസ്റ്റിൻ 178 ഗോളുകളുമായി സ്ഥാപിച്ച പഴക്കമേറിയ റെക്കാർഡാണ് 1997 സെപ്റ്റംബറിൽ, റൈറ്റ് തിരുത്തിയെഴുതിയത്.[96] ലീഗിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഗോളുകൾ (174) നേടിയ റെക്കാർഡും ഒൻറിയുടെ പേരിലാണ്.[94] 2006 ഫെബ്രുവരി വരെ ബേസ്റ്റിനായിരുന്നു ഈ റെക്കാർഡിനുടമ.[97]

1998 നവംബർ 25-ന് ആർ.സി. ലെൻസിനെതിരെ വെംബ്‌ലി സ്റ്റേഡിയത്തിൽ വച്ചുനടന്ന യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് മത്സരത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയ 73,707 ആണ് ആഴ്സണൽ ഹോം മത്സരങ്ങളിലെ ഉയർന്ന ഹാജർനില. ഹൈബറിയുടെ പ്രാപ്തിയുടെ പരിധി കാരണം വെംബ്‌ലി സ്റ്റേഡിയത്തിലാണ് അക്കാലത്ത് ആഴ്സണൽ യൂറോപ്യൻ ഹോം മത്സരങ്ങൾ കളിച്ചിരുന്നത്. 1935 മാർച്ച് 9-ന് സണ്ടർലാന്റിനെതിരെയുള്ള 0-0 സമനിലയിലവസാനിച്ച കളിയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയ 73,295 കാണികളുടെ സാന്നിദ്ധ്യമാണ് ഹൈബറിയിലെ റെക്കോഡ്.[93] എമിറേറ്റ്സ് സ്റ്റേഡിയത്തിലെ ഹാജർ റെക്കാർഡ് 60,161 ആണ്. 2007 നവംബർ 3-ന് നടന്ന മാഞ്ചസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡിനെതിരെള്ള 2-2 സമനിലയിൽ കലാശിച്ച കളിയിലാണ് ഇത് രേഖപ്പെടുത്തിയത്.[98]

ആഴ്സണലിന്റെ പേരിൽ ധാരാളം ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോൾ റെക്കാർഡുകളുമുണ്ട്. ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോളിന്റെ മേൽത്തട്ടിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ സീസണുകൾ അടുപ്പിച്ച് (84; 1919 മുതൽ) കളിച്ചത് ആഴ്സണലാണ്. തോൽവിയറിയാതെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ലീഗ് മത്സരങ്ങൾ തുടരെ (49; 2003 മേയ് - 2004 ഒക്ടോബർ) കളിച്ചതും ആഴ്സണൽ തന്നെ.[18] 2003-04 സീസണിൽ, ലീഗിലെ എല്ലാ 38 മത്സരങ്ങളും തോൽവിയറിയാതെ കളിച്ചാണ് ആഴ്സണൽ ലീഗ് കിരീടം നേടിയത്. 1888-89 സീസണിൽ 22 മത്സരങ്ങളും ജയിച്ച് ലീഗ് കിരീടം നേടിയ പ്രെസ്റ്റൺ നോർത്ത് എൻഡിനു ശേഷം ഈ നേട്ടം കൈവരിക്കുന്ന രണ്ടാമത്തെ ക്ലബ്ബാണ് ആഴ്സണൽ.[2] 2005-06 സീസണിൽ ഗോൾ വഴങ്ങാതെ പത്ത് മത്സരങ്ങൾ തുടരെ കളിച്ച് ആഴ്സണൽ പുതിയ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് റെക്കാർഡ് സ്ഥാപിച്ചു. എ.സി. മിലാന്റെ ഏഴ് മത്സരങ്ങൾ എന്ന റെക്കാർഡാണ് ആഴ്സണൽ തിരുത്തിയത്. 995 മിനുട്ടുകളാണ് എതിരാളികളെ ഗോളടിക്കാൻ അനുവദിക്കാതെ ആഴ്സണൽ കളിച്ചത്. ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് ഫൈനലിൽ ബാഴ്സലോണയ്ക്ക് വേണ്ടി സാമുവൽ എറ്റോ 76-ആം മിനുട്ടിൽ സമനില ഗോൾ നേടിയതോടെയാണ് ആഴ്സണലിന്റെ ഈ കുതിപ്പ് നിലച്ചത്.[20]

കളിക്കാർ തിരുത്തുക

നിലവിലെ ടീം അംഗങ്ങൾ തിരുത്തുക

As of 2 സെപ്റ്റംബർ 2014[99]കുറിപ്പ്: ഫിഫ യോഗ്യതാ നിയമ പ്രകാരമുള്ള രാജ്യത്തിന്റെ പതാകയാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്. കളിക്കാർക്ക് ചിലപ്പോൾ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ പൗരത്വമുണ്ടാകാം.

നമ്പർ സ്ഥാനം കളിക്കാരൻ
1   ഗോൾ കീപ്പർ വോയ്ചെക്ക് ഷെസ്നി
2   പ്രതിരോധ നിര മാത്യൂ ഡെബൂച്ചി
3   പ്രതിരോധ നിര കൈറൻ ഗിബ്സ്
4   പ്രതിരോധ നിര പീയ മെർറ്റസാക്കർ (ഉപനായകൻ)
6   പ്രതിരോധ നിര ലോറന്റ് കൊസ്യൽനി
7   മധ്യനിര തൊമാഷ് റോസിറ്റ്സ്കി
8   മധ്യനിര മിക്കേൽ അർത്തേത്ത (നായകൻ)
9   മുന്നേറ്റ നിര ലൂകാസ് പൊഡോൾസ്കി
10   മധ്യനിര ജാക്ക് വിൽഷെയർ
11   മധ്യനിര മെസ്യൂട്ട് ഓസിൽ
12   മുന്നേറ്റ നിര ഒലിവിയേ ജിറൂഡ്
13   ഗോൾ കീപ്പർ ഡേവിഡ് ഓസ്പിന
14   മുന്നേറ്റ നിര തിയോ വാൽക്കോട്ട്
15   മുന്നേറ്റ നിര അലക്സ് ഓക്സ്‌ലേഡ്-ചേംബർലെയിൻ
നമ്പർ സ്ഥാനം കളിക്കാരൻ
16   മധ്യനിര ആരോൺ റാംസേ
17   മുന്നേറ്റ നിര അലക്സിസ് സാഞ്ചസ്
18   പ്രതിരോധ നിര നാച്ചോ മോൺറിയൽ
19   മധ്യനിര സാന്റി കസോർള
20   മധ്യനിര മാത്യു ഫ്ലാമിനി
21   പ്രതിരോധ നിര കാലം ചേംബേഴ്സ്
22   മുന്നേറ്റ നിര യായാ സനോഗോ
23   മുന്നേറ്റ നിര ഡാനി വെൽബെക്ക്
24   മധ്യനിര അബു ദിയാബി
26   ഗോൾ കീപ്പർ എമിലിയാനോ മാർട്ടിനസ്
27   മധ്യനിര സെർജി നാബ്രി
28   മുന്നേറ്റ നിര ജോയേൽ കാമ്പൽ
34   മധ്യനിര ഫ്രാൻസിസ് കോക്ലാൻ
35   മധ്യനിര ഗഡിയോൺ സെലാലം

യുവേഫ റിസർവ് ടീം അംഗങ്ങൾ തിരുത്തുക

As of 12 ഓഗസ്റ്റ് 2014[100][101]കുറിപ്പ്: ഫിഫ യോഗ്യതാ നിയമ പ്രകാരമുള്ള രാജ്യത്തിന്റെ പതാകയാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്. കളിക്കാർക്ക് ചിലപ്പോൾ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ പൗരത്വമുണ്ടാകാം.

നമ്പർ സ്ഥാനം കളിക്കാരൻ
38   മുന്നേറ്റ നിര ചുബ അക്പോം
39   പ്രതിരോധ നിര ഹെക്റ്റർ ബെല്ലറിൻ
42   പ്രതിരോധ നിര ഐസക്ക് ഹെയ്ഡൻ
43   ഗോൾ കീപ്പർ റ്യാൻ ഹഡ്ഡാർട്ട്
45   മുന്നേറ്റ നിര അലക്സ് ഇവോബി
46   മധ്യനിര ജാക്ക് ജെബ്
നമ്പർ സ്ഥാനം കളിക്കാരൻ
47   മധ്യനിര ഗ്ലെൻ കമാറ
49   ഗോൾ കീപ്പർ മാറ്റ് മേസി
52   പ്രതിരോധ നിര തഫാരി മൂറെ
53   മധ്യനിര ക്രിസ്റ്റോഫർ ഓൺസൺ
54   പ്രതിരോധ നിര ബ്രാൻഡൻ ഒർമോണ്ടെ-ഒട്ടേവിൽ
57   ഗോൾ കീപ്പർ ജോഷ് വിക്കേഴ്സ്

വായ്പയ്ക്കു പുറത്തു പോയവർ തിരുത്തുക

കുറിപ്പ്: ഫിഫ യോഗ്യതാ നിയമ പ്രകാരമുള്ള രാജ്യത്തിന്റെ പതാകയാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്. കളിക്കാർക്ക് ചിലപ്പോൾ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ പൗരത്വമുണ്ടാകാം.

നമ്പർ സ്ഥാനം കളിക്കാരൻ
25   പ്രതിരോധ നിര കാൾ ജെൻകിൻസൺ (2014–15 സീസണിന്റെ അവസാനം വരെ വെസ്റ്റ് ഹാം യുണൈറ്റഡിൽ)[102]
നമ്പർ സ്ഥാനം കളിക്കാരൻ
31   മുന്നേറ്റ നിര റ്യോ മിയാച്ചി (2014–15 സീസണിന്റെ അവസാനം വരെ എഫ്.സി. ട്വെന്റയിൽ)[103]

മുൻ കളിക്കാർ തിരുത്തുക

As of 12 ഏപ്രിൽ 2012

കൂടുതൽ മത്സരങ്ങൾ
1   ഡേവിഡ് ഓ'ലിയറി 1975–1993 722
2   ടോണി ആഡംസ് 1983–2002 669
3   ജോർജ്ജ് ആംസ്ട്രോങ് 1961–1977 621
4   ലീ ഡിക്സൺ 1988–2002 619
5   നിജൽ വിന്റർബേൺ 1987–2000 584
6   ഡേവിഡ് സീമാൻ 1990–2003 564
7   പാറ്റ് റൈസ് 1964–1980 528
8   പീറ്റർ സ്റ്റോറി 1965–1977 501
9   ജോൺ റാഡ്ഫോർഡ് 1964–1976 481
10   പീറ്റർ സിംസൺ 1964–1978 477
11   ബോബ് ജോൺ 1922–1937 470
12   റേ പാർളർ 1992–2004 466
13   ഗ്രഹാം റിക്സ് 1978–1988 464
14   മാർട്ടിൻ കിയോൺ 1984–2004 449
15   പോൾ ഡേവിസ് 1978–1995 447
16   എഡി ഹാപ്ഗുഡ് 1927–1944 440
17   പോൾ മേഴ്സൺ 1985–1997 425
18   ഡെന്നിസ് ബെർഗ്കാംപ് 1995–2006 423
19   പാട്രിക് വിയേറ 1996–2005 406
20   ഫ്രാങ്ക് മക്‌ലിന്റോക്ക് 1964–1973 403
കൂടുതൽ ഗോളുകൾ
1   തിയറി ഒൻറി 1999–2007, 2012 228
2   ഇയാൻ റൈറ്റ് 1991–1998 185
3   ക്ലിഫ് ബേസ്റ്റിൻ 1929–1947 178
4   ജോൺ റാഡ്ഫോർഡ് 1964–1976 149
5   ജിമ്മി ബ്രെയിൻ 1923–1931 139
5   ടെഡ് ഡ്രേക്ക് 1934–1945 139
7   ഡൗഗ് ലിഷ്മാൻ 1948–1956 137
8   റോബിൻ വാൻ പേഴ്സി 2004–2012 132
9   ജോ ഹ്യൂം 1926–1938 125
10   ഡേവിഡ് ജാക്ക് 1928–1934 124
11   ഡെന്നിസ് ബെർഗ്കാംപ് 1995–2006 120
12   റെഗ് ലൂയിസ് 1935–1953 118
13   അലൻ സ്മിത്ത് 1987–1995 115
14   ജാക്ക് ലാംബേർട്ട് 1926–1933 109
15   ഫ്രാങ്ക് സ്റ്റേപിൾടൺ 1974–1981 108
16   ഡേവിഡ് ഹേർഡ് 1954–1961 107
17   ജോ ബേക്കർ 1962–1966 100
18   പോൾ മേഴ്സൺ 1985–1997 99
19   ഡോൺ റോപർ 1947–1957 95
20   അലൻ സണ്ടർലാൻഡ് 1977–1984 92

നായകന്മാർ തിരുത്തുക

1962 മുതലുള്ള ക്ലബ്ബിന്റെ നായകന്മാർ:

പ്ലേയർ ഓഫ് ദ ഇയർ തിരുത്തുക

ഒരു വർഷത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച കളിക്കാരനു കൊടുക്കുന്നതിനായി ക്ലബ്ബ് 2006 മുതൽ പ്ലേയർ ഓഫ് ദ ഇയർ പുരസ്കാരം ഏർപ്പെടുത്തി. ഔദ്യോഗിക ആഴ്സണൽ സപ്പോർട്ടേഴ്സ് ക്ലബ്ബിലെ അംഗങ്ങളാണ് വോട്ടെടുപ്പിലൂടെ മികച്ച കളിക്കാരനെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.[104]

വർഷം വിജയി
2006   തിയറി ഒൻറി
2007   സെസ്ക് ഫാബ്രിഗാസ്
2008   സെസ്ക് ഫാബ്രിഗാസ്
2009   റോബിൻ വാൻ പേഴ്സി
2010   സെസ്ക് ഫാബ്രിഗാസ്
2011   ജാക്ക് വിൽഷെയർ
2012   റോബിൻ വാൻ പേഴ്സി
2013   സാന്റി കസോർള
2014   ആരോൺ റാംസേ

നിലവിലുള്ള പരിശീലക സംഘം തിരുത്തുക

As of മേയ് 2018[105][106][107]

സ്ഥാനം പേര്
മാനേജർ   Unai Emery
അസ്സിസ്റ്റന്റ് മാനേജർ   സ്റ്റീവ് ബൂൾഡ്
പ്രഥമ ടീം പരിശീലകർ   ബോറോ പ്രിമൊറാക്ക്
  നീൽ ബാൻഫീൾഡ്
റിസർവ് ടീം പരിശീലകൻ   ടെറി ബർട്ടൻ
യൂത്ത് ടീം പരിശീലകൻ   സ്റ്റീവ് ഗാറ്റിംഗ്
ഗോൾകീപ്പിങ് പരിശീലകൻ   ജെറി പെയ്ടൺ
ഫിറ്റ്നസ് പരിശീലകൻ   ടോണി കോൾബേട്ട്
ഫിസിയോതെറാപ്പിസ്റ്റ്   കോളിൻ ലൂയിൻ
അസ്സിസ്റ്റന്റ് ഫിസിയോതെറാപ്പിസ്റ്റ്സ്   ഡേവിഡ് വേൽസ്
  സൈമൻ ഹാർലൻഡ്
ക്ലബ് ഡോക്ടർ   ഗാരി ഓ'ഡ്രിസ്കോൾ
കിറ്റ് മാനേജർ   വിക് ആകേഴ്സ്
ചീഫ് സ്കൗട്ട്   സ്റ്റീവ് റൗളി
അക്കാദമി ഡയറക്ടർ   ലിയാം ബ്രാഡി

മാനേജർമാർ തിരുത്തുക

ഇരുപത്തിമൂന്ന് മാനേജർമാർ ആഴ്സണലിന് വേണ്ടി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവരിൽ അഞ്ചുപേർ താൽക്കാലിക മാനേജർമാരായിരുന്നു. 1897-ൽ നിയമിതനായ തോമസ് മിച്ചലാണ് ക്ലബ്ബിന്റെ ആദ്യ പ്രൊഫഷണൽ മാനേജർ.[108] 1996-ൽ നിയമിതനായ ആഴ്സൻ വെംഗറാണ് ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാലം ടീമിന് നേതൃത്വം നൽകിയ മാനേജർ.[109][110] യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡത്തിന് പുറത്തുനിന്നുള്ള ഏക മാനേജറും വെംഗർ തന്നെയാണ്.[110] ഹെർബേട്ട് ചാപ്മാൻ, ടോം വിറ്റക്കർ എന്നീ രണ്ട് പേർ മാനേജർമാറായിരിക്കെ മരണപ്പെട്ടു.[111]

As of 19 ജൂലൈ 2018

നമ്പർ പേര് രാജ്യം കാലഘട്ടം മ. വി. സ. തോ. അ.ഗോ. വ.ഗോ. വി.%
1 തോമസ് മിച്ചൽ   സ്കോട്ട്‌ലൻഡ് 1897–1898 26 14 4 8 66 46 53.85
2 വില്യം എൽകോട്ട്   ഇംഗ്ലണ്ട് 1898–1899 43 23 6 14 92 55 53.49
3 ഹാരി ബ്രാഡ്ഷോ   ഇംഗ്ലണ്ട് 1899–1904 189 96 39 54 329 173 50.79
4 ഫിൽ കെൽസോ   സ്കോട്ട്‌ലൻഡ് 1904–1908 151 63 31 57 225 229 41.45
5 ജോർജ്ജ് മോറൽ   സ്കോട്ട്‌ലൻഡ് 1908–1915 294 104 73 117 358 411 35.27
6 ജെയിംസ് മക്കീവൻ*   ഇംഗ്ലണ്ട് 1915–1919 1 1 0 0 7 0 100.00
7 ലെസ്‌ലി നൈട്ടൺ   ഇംഗ്ലണ്ട് 1919–1925 267 92 62 114 330 380 34.33
8 ഹെർബേട്ട് ചാപ്മാൻ   ഇംഗ്ലണ്ട് 1925–1934 403 201 97 105 864 598 49.88
9 ജോ ഷോ*   ഇംഗ്ലണ്ട് 1934 23 14 3 6 44 29 60.87
10 ജോർജ്ജ് ആലിസൺ   ഇംഗ്ലണ്ട് 1934–1947 283 131 75 77 543 333 46.24
11 ടോം വിറ്റക്കർ   ഇംഗ്ലണ്ട് 1947–1956 428 202 106 120 797 566 47.09
12 ജാക്ക് ക്രേസ്റ്റൺ   ഇംഗ്ലണ്ട് 1956–1958 77 33 16 28 142 142 42.86
13 ജോർജ്ജ് സ്വിണ്ടിൻ   ഇംഗ്ലണ്ട് 1958–1962 179 70 43 66 320 320 39.11
14 ബില്ലി റൈറ്റ്   ഇംഗ്ലണ്ട് 1962–1966 182 70 43 69 336 330 38.46
15 ബെർട്ടി മീ   ഇംഗ്ലണ്ട് 1966–1976 539 241 148 150 739 542 44.71
16 ടെറി നീൽ   വടക്കൻ അയർലണ്ട് 1976–1983 414 187 117 112 601 446 44.95
17 ഡോൺ ഹോവ്   ഇംഗ്ലണ്ട് 1983–1986 116 56 32 31 187 142 46.15
18 സ്റ്റീവ് ബർട്ടൻഷോ*   ഇംഗ്ലണ്ട് 1986 11 3 2 6 7 15 27.27
19 ജോർജ്ജ് ഗ്രഹാം   സ്കോട്ട്‌ലൻഡ് 1986–1995 460 225 133 102 711 403 48.91
20 സ്റ്റുവർട്ട് ഹൗസ്റ്റൺ*   സ്കോട്ട്‌ലൻഡ് 1995 19 7 3 9 29 25 36.84
21 ബ്രൂസ് റീയോക്ക്   സ്കോട്ട്‌ലൻഡ് 1995–1996 47 22 15 10 67 37 46.81
22 സ്റ്റുവർട്ട് ഹൗസ്റ്റൺ*   സ്കോട്ട്‌ലൻഡ് 1996 6 2 2 2 11 10 33.33
23 പാറ്റ് റൈസ്*   വടക്കൻ അയർലണ്ട് 1996 4 3 0 1 10 4 75.00
24 ആഴ്സൻ വെംഗർ   ഫ്രാൻസ് 1996–2018 953 542 228 183 1765 920 56.87
25 Unai Emery   സ്പെയിൻ 2018-
കുറിപ്പ്
* താൽക്കാലിക മാനേജർ

കിരീടനേട്ടങ്ങൾ തിരുത്തുക

പ്രാദേശികം തിരുത്തുക

ജേതാക്കൾ (13): 1930–31, 1932–33, 1933–34, 1934–35, 1937–38, 1947–48, 1952–53, 1970–71, 1988–89, 1990–91, 1997–98, 2001–02, 2003–04
രണ്ടാം സ്ഥാനം (8): 1925–26, 1931–32, 1972–73, 1998–99, 1999–2000, 2000–01, 2002–03, 2004–05
രണ്ടാം സ്ഥാനം (1): 1903-04
ജേതാക്കൾ (10): 1930, 1936, 1950, 1971, 1979, 1993, 1998, 2002, 2003, 2005, 2014
രണ്ടാം സ്ഥാനം (7): 1927, 1932, 1952, 1972, 1978, 1980, 2001
ജേതാക്കൾ (2): 1987, 1993
രണ്ടാം സ്ഥാനം (5): 1968, 1969, 1988, 2007, 2011
ജേതാക്കൾ (12): 1930, 1931, 1933, 1934, 1938, 1948, 1953, 1991 (പങ്കിട്ടു), 1998, 1999, 2002, 2004
രണ്ടാം സ്ഥാനം (7): 1935, 1936, 1979, 1989, 1993, 2003, 2005

യൂറോപ്യൻ തിരുത്തുക

രണ്ടാം സ്ഥാനം (1): 2005-06
സെമി ഫൈനൽ (1): 2008-09
ജേതാക്കൾ (1): 1993-94
രണ്ടാം സ്ഥാനം (2): 1979-80, 1994-95
രണ്ടാം സ്ഥാനം (1): 1999-00
രണ്ടാം സ്ഥാനം (1): 1994
ജേതാക്കൾ (1): 1969-70

മാഞ്ചസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡിനും ലിവർപൂളിനും ശേഷം ഏറ്റവും കൂടുതൽ തവണ (13) ഇംഗ്ലീഷ് ലീഗ് ചാമ്പ്യൻഷിപ്പ് നേടിയിട്ടുള്ളത് ആഴ്സണലാണ്.[112] എഫ്.എ. കപ്പുകളുടെ എണ്ണത്തിൽ (10) മാഞ്ചസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡിനു ശേഷം രണ്ടാം സ്ഥാനത്താണ് ആഴ്സണൽ. മൂന്ന് തവണ (1971, 1998, 2002) ലീഗ് കപ്പും എഫ്.എ. കപ്പും ആഴ്സണൽ ഒരുമിച്ചു നേടി.[113] മാഞ്ചസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡിനു പുറമേ ഈ നേട്ടത്തിനുടമയായ ഏക ക്ലബ് ആഴ്സണലാണ്. 1993-ൽ ലീഗ് കപ്പും എഫ്.എ. കപ്പും ഒരുമിച്ചു നേടിയ ആഴ്സണൽ ഈ നേട്ടം കൈവരിക്കുന്ന ആദ്യ ടീമായി മാറി.[114] യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് ഫൈനലിലെത്തിയ ലണ്ടനിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യ ക്ലബ് ആഴ്സണലാണ്.[115]

ഇംഗ്ലീഷ് ഫുട്ബോളിൽ ഏറ്റവും മികച്ച ലീഗ് റെക്കാർഡുള്ള ക്ലബ്ബുകളിലൊന്നാണ് ആഴ്സണൽ. ലീഗൽ ഏഴ് തവണ മാത്രമേ ആഴ്സണൽ 14-ആം സ്ഥാനത്തിന് താഴെയെത്തിയിട്ടുള്ളൂ. 1900 മുതൽ 1999 വരെയുള്ള കാലഘട്ടത്തിൽ ഏറ്റവും മികച്ച ശരാശരി ലീഗ് സ്ഥാനം (8.5) ആഴ്സണലിന്റേതാണ്.[116] ഇതിനു പുറമേ, എഫ്.എ. കപ്പ് രണ്ടു വർഷം തുടർച്ചയായി (2002, 2003) നേടിയിട്ടുള്ള ആറ് ക്ലബ്ബുകളിലൊന്നുമാണ് ആഴ്സണൽ.[117] തോൽവിയറിയാതെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ലീഗ് മത്സരങ്ങൾ തുടരെ കളിച്ചതിന്റെ റെക്കാർഡും ആഴ്സണലിന്റെ പേരിലാണ്. 2003-04 സീസണലിൽ തോൽവിയറിയാതെ പ്രീമിയർ ലീഗ് കിരീടം നേടുന്ന ഏക ടീമായി ആഴ്സണൽ മാറി. 2012-ലേതുൾപ്പടെ 15 തവണ ആഴ്സണൽ തുടർച്ചയായി ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് ഗ്രൂപ്പ് ഘട്ടത്തിന് യോഗ്യത നേടി.

സീസണുകൾ തിരുത്തുക

സീസൺ ലീഗ് എഫ്.എ. കപ്പ് ലീഗ് കപ്പ് യൂറോപ്പ് ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഗോളുകൾ[൧]
ഡിവിഷൻ മ. വി. സ. തോ. അ. ഗോ. വ. ഗോ. പോ. സ്ഥാ.
1889-90 നാലാം യോഗ്യതാ റൗണ്ട് ഹംഫ്രി ബാർബർ, ജെയിംസ് മെഗ്സ്, ഹോപ് റോബേർട്ട്സൺ & വില്ല്യം സ്കോട്ട് 4
1890-91 ഒന്നാം റൗണ്ട് ഹാരി ഓഫർ 1
1891-92 ഒന്നാം റൗണ്ട് ജോർജ്ജ് ഡേവി 1
1892-93 ഒന്നാം റൗണ്ട് ചാൾസ് ബൂത്ത് & ജെയിംസ് ഹെൻഡേഴ്സൺ 5
1893-94 ഡി. 2 28 12 4 12 52 55 28 9 ഒന്നാം റൗണ്ട് ജെയിംസ് ഹെൻഡേഴ്സൺ 18
1894-95 ഡി. 2 30 14 6 10 75 58 34 8 ഒന്നാം റൗണ്ട് പീറ്റർ മോർട്ടിമർ 14
1895-96 ഡി. 2 30 14 4 12 58 42 32 7 ഒന്നാം റൗണ്ട് ഹെൻറി ബോയ്ഡ് 13
1896-97 ഡി. 2 30 13 4 13 68 70 30 10 അഞ്ചാം യോഗ്യതാ റൗണ്ട് പാട്രിക്ക് ഒ'ബ്രെയിൻ 14
1897-98 ഡി. 2 30 16 5 9 69 49 37 5 ഒന്നാം റൗണ്ട് ഫെർഗസ് ഹണ്ട് 15
1898-99 ഡി. 2 34 18 5 11 72 41 41 7 ഒന്നാം റൗണ്ട് ഫെർഗസ് ഹണ്ട് 15
1899-00 ഡി. 2 34 16 4 14 61 43 36 8 മൂന്നാം യോഗ്യതാ റൗണ്ട് റാൾഫ് ഗോഡി 15
1900-01 ഡി. 2 34 15 6 13 39 35 36 7 രണ്ടാം റൗണ്ട് റാൾഫ് ഗോഡി 8
1901-02 ഡി. 2 34 18 6 10 50 26 42 4 ഒന്നാം റൗണ്ട് ടോമി ബ്രയർക്ലിഫ് 11
1902-03 ഡി. 2 34 20 8 6 66 30 48 3 ഒന്നാം റൗണ്ട് ടിം കോൾമാൻ 19
1903-04 ഡി. 2 34 21 7 6 91 22 49 2 രണ്ടാം റൗണ്ട് ടോമി ഷാങ്ക്സ് 25
1904-05 ഡി. 1 34 12 9 13 36 40 33 10 ഒന്നാം റൗണ്ട് ചാർളി സാറ്റർത്വെയിറ്റ് 11
1905-06 ഡി. 1 38 15 7 16 62 64 37 12 സെമി-ഫൈനൽ ടിം കോൾമാൻ 15
1906-07 ഡി. 1 38 20 4 14 66 59 44 7 സെമി-ഫൈനൽ ചാർളി സാറ്റർത്വെയിറ്റ് 19
1907-08 ഡി. 1 38 12 12 14 51 63 36 14[൨] ഒന്നാം റൗണ്ട് പീറ്റർ കൈൽ 9
1908-09 ഡി. 1 38 14 10 14 52 49 38 6 രണ്ടാം റൗണ്ട് തോമസ് ഫിച്ചി 10
1909-10 ഡി. 1 38 11 9 18 37 67 31 18 രണ്ടാം റൗണ്ട് ഡേവിഡ് നീവ് 5
1910-11 ഡി. 1 38 13 12 13 41 49 38 10 രണ്ടാം റൗണ്ട് ജാക്കി ചാൽമേഴ്സ് 16
1911-12 ഡി. 1 38 15 8 15 55 59 38 10 ഒന്നാം റൗണ്ട് ആൽഫ് കോമൺ 17
1912-13 ഡി. 1 38 3 12 23 26 74 18 20 രണ്ടാം റൗണ്ട് ചാൾസ് ലൂയിസ് 4
1913-14 ഡി. 2 38 20 9 9 54 38 49 3 ഒന്നാം റൗണ്ട് പാറ്റ് ഫ്ലാനഗൻ 13
1914-15 ഡി. 2 38 19 5 14 69 41 43 5[൩] രണ്ടാം റൗണ്ട് ഹാരി കിങ് 29
ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം കാരണം 1915-ൽ

ഒന്നാം തര ഫുട്ബോൾ താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചു. പകരം പ്രാദേശിക മത്സരങ്ങളാണ് നടന്നത്. താഴെയുള്ള കണക്കുകൾ അനൗദ്യോഗികമാണ്.

1915-16 ല.കോ. 36 13 9 14 62 77 35 11[൪] ഹാരി കിങ് 19
1916-17 ല.കോ. 40 19 10 11 62 47 48 5 ജിമ്മി ചിപ്പർഫീൾഡ് 12
1917-18 ല.കോ. 36 16 5 15 76 57 37 5 ഫ്രെഡ് പാഗ്നം 14
1918-19 ല.കോ. 36 20 5 11 2 4 45 2 ജിമ്മി ചിപ്പർഫീൾഡ് & വാലി ഹാർഡിഞ്ച് 18
1919-ൽ ഔദ്യോഗിക ഒന്നാം തര ഫുട്ബോൾ

പുനരാരംഭിച്ചു.

1919-20 ഡി. 1[൫] 42 15 12 15 56 58 42 10 രണ്ടാം റൗണ്ട് ഹെൻറി വൈറ്റ് 15
1920-21 ഡി. 1 42 15 14 13 59 63 44 9 ഒന്നാം റൗണ്ട് ഫ്രെഡ് പാഗ്നം 14
1921-22 ഡി. 1 42 15 7 20 47 56 37 17 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ഹെൻറി വൈറ്റ് 19
1922-23 ഡി. 1 42 16 10 16 61 62 42 11 ഒന്നാം റൗണ്ട് ബോബ് ടേൺബുൾ 22
1923-24 ഡി. 1 42 12 9 21 40 63 33 19 രണ്ടാം റൗണ്ട് ഹാരി വുഡ്സ് 10
1924-25 ഡി. 1 42 14 5 23 46 58 33 20 ഒന്നാം റൗണ്ട് ജിമ്മി ബ്രെയിൻ 14
1925-26 ഡി. 1 42 22 8 12 87 63 52 2 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ജിമ്മി ബ്രെയിൻ 39
1926-27 ഡി. 1 42 17 9 16 77 86 43 11 രണ്ടാം സ്ഥാനം ജിമ്മി ബ്രെയിൻ 34
1927-28 ഡി. 1 42 13 15 14 82 86 41 10 സെമി-ഫൈനൽ ജിമ്മി ബ്രെയിൻ 30
1928-29 ഡി. 1 42 16 13 13 77 72 45 9 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ഡേവിഡ് ജാക്ക് 26
1929-30 ഡി. 1 42 14 11 17 78 66 39 14 ജേതാക്കൾ ജാക്ക് ലാംബേർട്ട് 23
1930-31 ഡി. 1 42 28 10 4 127 59 66 1 നാലാം റൗണ്ട് ജാക്ക് ലാംബേർട്ട് 39
1931-32 ഡി. 1 42 22 10 10 90 48 54 2 രണ്ടാം സ്ഥാനം ജാക്ക് ലാംബേർട്ട് 27
1932-33 ഡി. 1 42 25 8 9 118 61 58 1 മൂന്നാം റൗണ്ട് ക്ലിഫ് ബേസ്റ്റിൻ 33
1933-34 ഡി. 1 42 25 9 8 75 47 59 1 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ക്ലിഫ് ബേസ്റ്റിൻ 15
1934-35 ഡി. 1 42 23 12 7 115 46 58 1 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ടെഡ് ഡ്രേക്ക് 45
1935-36 ഡി. 1 42 15 15 12 78 48 45 6 ജേതാക്കൾ ടെഡ് ഡ്രേക്ക് 28
1936-37 ഡി. 1 42 18 16 8 80 49 52 3 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ടെഡ് ഡ്രേക്ക് 27
1937-38 ഡി. 1 42 21 10 11 77 44 52 1 അഞ്ചാം റൗണ്ട് ടെഡ് ഡ്രേക്ക് 18
1938-39 ഡി. 1 42 19 9 14 55 41 47 5 മൂന്നാം റൗണ്ട് ടെഡ് ഡ്രേക്ക് 16
1939-40 ഡി. 1 3 2 1 0 8 4 5 3 ടെഡ് ഡ്രേക്ക് 4
രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം കാരണം 1939

സെപ്റ്റംബറിൽ ഒന്നാം തര ഫുട്ബോൾ താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചു. 1939-40-ലെ ലീഗ് ടേബിൾ അസാധുവാകുകയും പ്രാദേശിക മത്സരങ്ങൾ നടക്കുകയും

ചെയ്തു. താഴെയുള്ള കണക്കുകൾ അനൗദ്യോഗികമാണ്.

1939-40 ലീ.സൗ. 'എ' 19 13 5 1 62 22 30 1 ഫുട്ബോൾ ലീഗ് വാർ കപ്പ് മൂന്നാം റൗണ്ട് ലെസ്ലി കോമ്പ്ടൺ 25
ലീ.സൗ. 'സി' 18 9 5 4 41 26 23 3
1940-41 സൗ.റീ.ലീ. 19 10 5 4 66 38 4 ഫുട്ബോൾ ലീഗ് വാർ കപ്പ് രണ്ടാം സ്ഥാനം
ലണ്ടാൻ വാർ കപ്പ് യോഗ്യതാ മത്സരത്തിൽ നാലാം സ്ഥാനം
ലെസ്ലി കോമ്പ്ടൺ 42
1941-42 ല.ലീ. 30 23 2 5 108 43 48 1 ലണ്ടൻ വാർ കപ്പ് സെമി-ഫൈനൽ റെഗ് ലൂയിസ് 45
1942-43 ഫു.ലീ.സൗ. 28 21 1 6 102 40 43 1 ഫുട്ബോൾ ലീഗ് വാർ കപ്പ് ജേതാക്കൾ റെഗ് ലൂയിസ് 47
1943-44 ഫു.ലീ.സൗ. 31 14 10 7 74 45 38 4 ഫുട്ബോൾ ലീഗ് വാർ കപ്പ് യോഗ്യതാ മത്സരത്തിൽ നാലാം സ്ഥാനം റെഗ് ലൂയിസ് 24
1944-45 ഫു.ലീ.സൗ. 31 14 4 13 78 68 31 8 ഫുട്ബോൾ ലീഗ് വാർ കപ്പ് സെമി-ഫൈനൽ സ്റ്റാൻ മോർട്ടൻസെൻ 25
1945-ൽ എഫ്.എ. കപ്പ് പുനരാരംഭിച്ചു.

പക്ഷേ ലീഗ് ഫുട്ബോൾ പ്രാദേശികതലത്തിൽ നിലനിന്നു.

1945-46 ഫു.ലീ.സൗ. 42 16 11 15 76 73 43 11 മൂന്നാം റൗണ്ട് കെവിൻ ഫ്ലാനഗൻ 11
1946-ൽ ഫുട്ബോൾ ലീഗ് ദേശീയതലത്തിൽ മുഴുവനായി പുനരാരംഭിച്ചു.
1946–47 ഡി. 1 42 16 9 17 72 70 41 13 മൂന്നാം റൗണ്ട് റെഗ് ലൂയിസ് 29
1947-48 ഡി. 1 42 23 13 6 81 32 59 1 മൂന്നാം റൗണ്ട് റോണി റൂക്ക് 34
1948-49 ഡി. 1 42 18 13 11 74 44 49 5 നാലാം റൗണ്ട് റെഗ് ലൂയിസ് 18
1949-50 ഡി. 1 42 19 11 12 79 55 49 6 ജേതാക്കൾ റെഗ് ലൂയിസ് 24
1950-51 ഡി. 1 42 19 9 14 73 56 47 5 അഞ്ചാം റൗണ്ട് ഡൗഗ് ലിഷ്മാൻ 17
1951-52 ഡി. 1 42 21 11 10 80 61 53 3 രണ്ടാം സ്ഥാനം ഡൗഗ് ലിഷ്മാൻ 30
1952-53 ഡി. 1 42 21 12 9 97 64 54 1 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ഡൗഗ് ലിഷ്മാൻ 26
1953-54 ഡി. 1 42 15 13 14 75 73 43 12 നാലാം റൗണ്ട് ഡൗഗ് ലിഷ്മാൻ 20
1954-55 ഡി. 1 42 17 9 16 69 63 43 9 നാലാം റൗണ്ട് ഡൗഗ് ലിഷ്മാൻ 19
1955-56 ഡി. 1 42 18 10 14 60 61 46 5 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ഡെറക്ക് ടാപ്‌സ്കോട്ട് 21
1956-57 ഡി. 1 42 21 8 13 85 69 50 5 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ഡെറക്ക് ടാപ്‌സ്കോട്ട് 27
1957-58 ഡി. 1 42 16 7 19 73 85 39 12 മൂന്നാം റൗണ്ട് ഡേവിഡ് ഹേർഡ് 26
1958-59 ഡി. 1 42 21 8 13 88 68 50 3 അഞ്ചാം റൗണ്ട് ഡേവിഡ് ഹേർഡ് 18
1959-60 ഡി. 1 42 15 9 18 68 80 39 13 മൂന്നാം റൗണ്ട് ഡേവിഡ് ഹേർഡ് 14
1960-61 ഡി. 1 42 15 11 16 77 85 41 11 മൂന്നാം റൗണ്ട് [൬] ഡേവിഡ് ഹേർഡ് 30
1961-62 ഡി. 1 42 16 11 15 71 72 43 10 നാലാം റൗണ്ട് [൬] അലൻ സ്കേർട്ടൺ 21
1962-63 ഡി. 1 42 18 10 14 86 77 46 7 അഞ്ചാം റൗണ്ട് [൬] ജോ ബേക്കർ 31
1963-64 ഡി. 1 42 17 11 14 90 82 45 8 അഞ്ചാം റൗണ്ട് [൬] ഫെയേഴ്സ് കപ്പ് രണ്ടാം റൗണ്ട് ജെഫ് സ്ട്രോങ് 32
1964-65 ഡി. 1 42 17 7 18 69 75 41 13 നാലാം റൗണ്ട് [൬] ജോ ബേക്കർ 25
1965-66 ഡി. 1 42 12 13 17 62 75 37 14 മൂന്നാം റൗണ്ട് [൬] ജോ ബേക്കർ 14
1966-67 ഡി. 1 42 16 14 12 58 47 46 7 അഞ്ചാം റൗണ്ട് മൂന്നാം റൗണ്ട് ജോർജ്ജ് ഗ്രഹാം 13
1967-68 ഡി. 1 42 17 10 15 60 56 44 9 അഞ്ചാം റൗണ്ട് രണ്ടാം സ്ഥാനം ജോർജ്ജ് ഗ്രഹാം 21
1968-69 ഡി. 1 42 22 12 8 56 27 56 4 അഞ്ചാം റൗണ്ട് രണ്ടാം സ്ഥാനം ജോൺ റാഡ്ഫോർഡ് 19
1969-70 ഡി. 1 42 12 18 12 51 49 42 12 മൂന്നാം റൗണ്ട് മൂന്നാം റൗണ്ട് ഫെയേഴ്സ് കപ്പ് ജേതാക്കൾ ജോൺ റാഡ്ഫോർഡ് 19
1970-71 ഡി. 1 42 29 7 6 71 29 65 1 ജേതാക്കൾ നാലാം റൗണ്ട് ഫെയേഴ്സ് കപ്പ് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ റേ കെന്നഡി 27
1971-72 ഡി. 1 42 22 8 12 58 40 52 5 രണ്ടാം സ്ഥാനം നാലാം റൗണ്ട് യൂറോപ്യൻ കപ്പ് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ റേ കെന്നഡി 19
1972-73 ഡി. 1 42 23 11 8 57 43 57 2 സെമി-ഫൈനൽ ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ജോൺ റാഡ്ഫോർഡ് 20
1973-74 ഡി. 1 42 14 14 14 49 51 42 10 നാലാം റൗണ്ട് രണ്ടാം റൗണ്ട് റേ കെന്നഡി 13
1974-75 ഡി. 1 42 13 11 18 47 49 37 16 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ രണ്ടാം റൗണ്ട് ബ്രയാൻ കിഡ് 23
1975-76 ഡി. 1 42 13 10 19 47 53 36 17 മൂന്നാം റൗണ്ട് രണ്ടാം റൗണ്ട് ബ്രയാൻ കിഡ് 11
1976-77 ഡി. 1 42 16 11 15 64 59 43 8 അഞ്ചാം റൗണ്ട് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ മാൽക്കം മക്ഡൊണാൾഡ് 29
1977-78 ഡി. 1 42 21 10 11 60 37 52 5 രണ്ടാം സ്ഥാനം സെമി-ഫൈനൽ മാൽക്കം മക്ഡൊണാൾഡ് 27
1978-79 ഡി. 1 42 17 14 11 61 48 48 7 ജേതാക്കൾ രണ്ടാം റൗണ്ട് യുവേഫ കപ്പ് മൂന്നാം റൗണ്ട് ഫ്രാങ്ക് സ്റ്റേപിൾടൺ 28
1979-80 ഡി. 1 42 18 16 8 52 36 52 4 രണ്ടാം സ്ഥാനം ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ യുവേഫ കപ്പ് വിന്നേഴ്സ് കപ്പ് രണ്ടാം സ്ഥാനം അലൻ സണ്ടർലാൻഡ് 29
1980-81 ഡി. 1 42 19 15 8 61 45 53 3 മൂന്നാം റൗണ്ട് നാലാം റൗണ്ട് ഫ്രാങ്ക് സ്റ്റേപിൾടൺ 16
1981-82 ഡി. 1 42 20 11 11 48 37 71 4 മൂന്നാം റൗണ്ട് നാലാം റൗണ്ട് യുവേഫ കപ്പ് രണ്ടാം റൗണ്ട് അലൻ സണ്ടർലാൻഡ് 13
1982-83 ഡി. 1 42 16 10 16 58 56 58 10 സെമി-ഫൈനൽ സെമി-ഫൈനൽ യുവേഫ കപ്പ് ഒന്നാം റൗണ്ട് ടോണി വുഡ്കോക്ക് 21
1983-84 ഡി. 1 42 18 9 15 74 60 63 6 മൂന്നാം റൗണ്ട് നാലാം റൗണ്ട് ടോണി വുഡ്കോക്ക് 23
1984-85 ഡി. 1 42 19 9 14 61 49 66 7 നാലാം റൗണ്ട് മൂന്നാം റൗണ്ട് ബ്രയാൻ ടാൽബോട്ട് 13
1985-86 ഡി. 1 42 20 9 13 49 47 69 7 അഞ്ചാം റൗണ്ട് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ചാർളി നിക്കൊളാസ് 18
1986-87 ഡി. 1 42 20 10 12 58 35 70 4 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ജേതാക്കൾ മാർട്ടിൻ ഹേയസ് 24
1987-88 ഡി. 1 40 18 12 10 58 39 66 6 ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ രണ്ടാം സ്ഥാനം അലൻ സ്മിത്ത് 16
1988-89 ഡി. 1 38 22 10 6 73 36 76 1 മൂന്നാം റൗണ്ട് മൂന്നാം റൗണ്ട് അലൻ സ്മിത്ത് 25
1989-90 ഡി. 1 38 18 8 12 54 38 62 4 നാലാം റൗണ്ട് നാലാം റൗണ്ട് അലൻ സ്മിത്ത് 13
1990-91 ഡി. 1 38 24 13 1 74 18 83[൭] 1 സെമി-ഫൈനൽ നാലാം റൗണ്ട് അലൻ സ്മിത്ത് 27
1991-92 ഡി. 1 42 19 15 8 81 46 72 4 മൂന്നാം റൗണ്ട് മൂന്നാം റൗണ്ട് യൂറോപ്യൻ കപ്പ് രണ്ടാം റൗണ്ട് ഇയാൻ റൈറ്റ് 26
1992-ൽ ഒന്നാം ഡിവിഷൻ ക്ലബ്ബുകൾ ഫുട്ബോൾ ലീഗിൽ നിന്ന് വേർതിരിഞ്ഞ് പ്രീമിയർ ലീഗ് രൂപകല്പന ചെയ്തു.
1992–93 പ്രീ. 42 15 11 16 40 38 56 10 ജേതാക്കൾ ജേതാക്കൾ ഇയാൻ റൈറ്റ് 30
1993-94 പ്രീ. 42 18 17 7 53 28 71 4 നാലാം റൗണ്ട് നാലാം റൗണ്ട് യുവേഫ കപ്പ് വിന്നേഴ്സ് കപ്പ് ജേതാക്കൾ ഇയാൻ റൈറ്റ് 35
1994-95 പ്രീ. 42 13 12 17 52 49 51 12 മൂന്നാം റൗണ്ട് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ യുവേഫ കപ്പ് വിന്നേഴ്സ് കപ്പ് രണ്ടാം സ്ഥാനം ഇയാൻ റൈറ്റ് 30
1995-96 പ്രീ. 38 17 12 9 49 32 63 5 മൂന്നാം റൗണ്ട് സെമി-ഫൈനൽ ഇയാൻ റൈറ്റ് 22
1996-97 പ്രീ. 38 19 11 8 62 32 68 3 നാലാം റൗണ്ട് നാലാം റൗണ്ട് യുവേഫ കപ്പ് ഒന്നാം റൗണ്ട് ഇയാൻ റൈറ്റ് 30
1997-98 പ്രീ. 38 23 9 6 68 33 78 1 ജേതാക്കൾ സെമി-ഫൈനൽ യുവേഫ കപ്പ് ഒന്നാം റൗണ്ട് ഡെന്നിസ് ബെർഗ്കാംപ് 22
1998-99 പ്രീ. 38 22 12 4 59 17 78 2 സെമി-ഫൈനൽ നാലാം റൗണ്ട് യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് ഗ്രൂപ്പ് ഘട്ടം നിക്കൊളാസ് അനൽക്ക 19
1999-00 പ്രീ. 38 22 7 9 73 43 73 2 നാലാം റൗണ്ട് നാലാം റൗണ്ട് യുവേഫ കപ്പ് രണ്ടാം സ്ഥാനം[൮] തിയറി ഒൻറി 26
2000–01 പ്രീ. 38 20 10 8 63 38 70 2 രണ്ടാം സ്ഥാനം മൂന്നാം റൗണ്ട് യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ തിയറി ഒൻറി 22
2001-02 പ്രീ. 38 26 9 3 79 36 87 1 ജേതാക്കൾ ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് രണ്ടാം ഗ്രൂപ്പ് ഘട്ടം തിയറി ഒൻറി 32
2002-03 പ്രീ. 38 23 9 6 85 42 78 2 ജേതാക്കൾ മൂന്നാം റൗണ്ട് യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് രണ്ടാം ഗ്രൂപ്പ് ഘട്ടം തിയറി ഒൻറി 32
2003-04 പ്രീ. 38 26 12 0 73 26 90 1 സെമി-ഫൈനൽ സെമി-ഫൈനൽ യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ തിയറി ഒൻറി 39
2004-05 പ്രീ. 38 25 8 5 87 36 83 2 ജേതാക്കൾ ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് റൗണ്ട് ഓഫ് 16 തിയറി ഒൻറി 30
2005-06 പ്രീ. 38 20 7 11 68 31 67 4 നാലാം റൗണ്ട് സെമി-ഫൈനൽ യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് രണ്ടാം സ്ഥാനം തിയറി ഒൻറി 33
2006-07 പ്രീ. 38 19 11 8 63 35 68 4 അഞ്ചാം റൗണ്ട് രണ്ടാം സ്ഥാനം യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് റൗണ്ട് ഓഫ് 16 റോബിൻ വാൻ പേഴ്സി 13
2007-08 പ്രീ. 38 24 11 3 74 31 83 3 അഞ്ചാം റൗണ്ട് സെമി-ഫൈനൽ യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ ഇമ്മാനുവേൽ അഡബായോർ 30
2008-09 പ്രീ. 38 20 12 6 68 37 72 4 സെമി-ഫൈനൽ ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് സെമി-ഫൈനൽ റോബിൻ വാൻ പേഴ്സി 20
2009-10 പ്രീ. 38 23 6 9 83 41 75 3 നാലാം റൗണ്ട് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ സെസ്ക് ഫാബ്രഗാസ് 19
2010-11 പ്രീ. 38 19 11 8 72 43 68 4 ആറാം റൗണ്ട് രണ്ടാം സ്ഥാനം യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് റൗണ്ട് ഓഫ് 16 റോബിൻ വാൻ പേഴ്സി 22
2011-12 പ്രീ. 38 21 7 10 74 49 70 3 അഞ്ചാം റൗണ്ട് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് റൗണ്ട് ഓഫ് 16 റോബിൻ വാൻ പേഴ്സി 37
2012-13 പ്രീ. 38 21 10 7 72 37 73 4 അഞ്ചാം റൗണ്ട് ക്വാർട്ടർ-ഫൈനൽ യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് റൗണ്ട് ഓഫ് 16 തിയോ വാൽക്കോട്ട് 21
2013-14 പ്രീ. 38 24 7 7 68 41 79 4 ജേതാക്കൾ നാലാം റൗണ്ട് യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ് റൗണ്ട് ഓഫ് 16 ഒലിവിയേ ജിറൂഡ് 22

കുറിപ്പുകൾ തിരുത്തുക

  • ^ എല്ലാ മത്സരങ്ങളിലും അടിച്ച ഗോളുകൾ പരിഗണിക്കുന്നു.
  • ^ ആഴ്സണലും ബ്ലാക്ക്ബേൺ റോവേഴ്സും ഒരേ റെക്കാർഡോടെ ലീഗ് പൂർത്തിയാക്കി.
  • ^ ഗോൾ ശരാശരി കണക്കുകൂട്ടുന്നതിലെ പിഴവ് കാരണം ആഴ്സണലിനു ആദ്യം ആറാം സ്ഥാനമാണ് നൽകിയത്. 1975-ലാണ് ഇത് തിരുത്തിയത്.[118]
  • ^ പ്രധാനമത്സരത്തിൽ ആഴ്സണൽ മൂന്നാം സ്ഥാനത്തെത്തി. അനുബന്ധമത്സരത്തിൽ ആഴ്സണൽ പതിനൊന്നാമതെത്തി.
  • ^ 1914-15-ൽ ആഴ്സണൽ സ്ഥാനക്കയറ്റം കിട്ടാനാവശ്യമായ സ്ഥാനങ്ങളിലെത്തിയില്ലെങ്കിലും, 1919-ൽ ഒന്നാം ഡിവിഷൻ ലീഗ് വികസിപ്പിച്ചപ്പോൾ ആഴ്സണലിനെ വീണ്ടും അതിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുത്തു.
  • ^ ലീഗ് കപ്പ് 1960-61-ൽ തുടങ്ങിയെങ്കിലും മറ്റ് പല ക്ലബ്ബുകളെ പോലെ ആഴ്സണലും മത്സരത്തിൽ പങ്കെടുക്കാൻ വിസ്സമ്മതിച്ചു. ഈ അവസ്ഥ 1966-67 വരെ തുടർന്നു.
  • ^ 1990 ഒക്ടോബർ 20-ന് നടന്ന മാഞ്ചെസ്റ്റർ യുണൈറ്റഡിനെതിരെയുള്ള മത്സരത്തിനിടെയുണ്ടായ കലഹം കാരണം ആഴ്സണലിനു രണ്ടു പോയിന്റുകൾ നഷ്ടമായി.
  • ^ 1999-2000-ൽ ആഴ്സണൽ തുടക്കത്തിൽ യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗിലാണ് മത്സരിച്ചത്. എന്നാൽ ഗ്രൂപ്പ് ഘട്ടത്തിൽ മൂന്നാം സ്ഥാനത്തെത്തിയ അവർ മത്സരത്തിൽ നിന്ന് പുറത്തായി. എങ്കിലും അപ്പോഴുള്ള ടൂർണമെന്റ് നിയമപ്രകാരം അവർക്ക് യുവേഫ കപ്പ് പ്രവേശനത്തിന് ആശ്വാസകരമായി അനുമതി ലഭിച്ചു.

അവലംബം തിരുത്തുക

  1. 1.0 1.1 "Statement of Accounts and Annual Report 2006/2007" (PDF). Arsenal Holdings plc. 2007. Archived from the original (PDF) on 2008-09-10. Retrieved 2008-08-11. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help) ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; "annualreport2007" എന്ന പേര് വ്യത്യസ്തമായ ഉള്ളടക്കത്തോടെ നിരവധി തവണ നിർവ്വചിച്ചിരിക്കുന്നു
  2. 2.0 2.1 2.2 Hughes, Ian (15 May 2004). "Arsenal the Invincibles". BBC Sport. Retrieved 11 August 2008.
  3. "Soccer Team Values". forbes.com. Forbes. May 2014. Retrieved 25 June 2014.
  4. 4.0 4.1 Soar, Phil; Tyler, Martin (2005). The Official Illustrated History of Arsenal. Hamlyn. p. 23. ISBN 978-0-600-61344-2. {{cite book}}: Unknown parameter |lastauthoramp= ignored (|name-list-style= suggested) (help)
  5. "Royal Arsenal becomes Woolwich Arsenal". Andy Kelly's Arsenal Resource Website. Retrieved 13 October 2010.
  6. Soar & Tyler (2005). The Official Illustrated History of Arsenal. pp. 32–33.
  7. Soar & Tyler (2005). The Official Illustrated History of Arsenal. p. 40.
  8. "London Underground and Arsenal present The Final Salute to Highbury". Transport for London. 12 January 2006. Archived from the original on 2012-10-27. Retrieved 12 August 2011.
  9. "Arsenal clinch a hat-trick of titles". Arsenal F.C. Retrieved 27 November 2009.
  10. Brown, Tony (2007). Champions all! (PDF). Nottingham: SoccerData. pp. 6–7. ISBN 1-905891-02-4.
  11. "Post-War Arsenal – Overview". Arsenal F.C. Retrieved 27 November 2009.[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
  12. Brown (2007). Champions all!. p. 7.
  13. Galvin, Robert. "Bertie Mee". Football Hall of Fame. National Football Museum. Archived from the original on 2009-02-28. Retrieved 23 October 2009.
  14. Winter, Henry (19 April 2005). "Classic final? More like a classic five minutes". Daily Telegraph. Archived from the original on 2008-06-21. Retrieved 11 August 2008.
  15. Clarke, Andy (26 March 2009). "Top Ten: Title Run-ins". Sky Sports. Archived from the original on 2017-03-20. Retrieved 7 December 2009.
  16. Collins, Roy (18 March 2000). "Rune Hauge, international man of mystery". The Guardian. Retrieved 11 August 2008.
  17. Moore, Glenn (13 August 1996). "Rioch at odds with the system". The Independent. Retrieved 23 October 2009.
  18. 18.0 18.1 Fraser, Andrew (25 October 2004). "Arsenal run ends at 49". BBC Sport. Retrieved 27 August 2008.
  19. Ross, James M. "FA Premier League Champions 1993–2007". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 11 August 2008.
  20. 20.0 20.1 "2005/06: Ronaldinho delivers for Barça". UEFA. 17 May 2007. Archived from the original on 2008-09-15. Retrieved 11 August 2008.
  21. Aizlewood, John (23 July 2006). "Farewell Bergkamp, hello future". The Times. UK. Retrieved 23 October 2009.
  22. http://www.thesun.co.uk/sol/homepage/sport/football/3816819/Cesc-Fabregas-Arsenal-trophy-drought-is-far-from-over.html%7Curl=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/football/article691484.ece | title=Cesc Fabregas: Arsenal Title Drought is Far From Over |work=The Sun |location=UK | last=Gilbert |first=Mark | date=15 September 2011 | accessdate=15 September 2011}}
  23. Hytner, David (18 May 2014). "Arséne Wenger savours FA Cup win over Hull as Arsenal end drought". The Guardian. UK. Retrieved 21 May 2014.
  24. 24.0 24.1 24.2 "The Crest". Arsenal F.C. Retrieved 11 August 2008.
  25. Free, Dominic (4 June 2003). "Arsenal v. Reed in the Court of Appeal". Michael Simkins LLP. Archived from the original on 2008-04-08. Retrieved 11 August 2008.
  26. "Arsenal go for a makeover". BBC Sport. 1 February 2004. Retrieved 11 August 2008.
  27. "Crestfallen" (PDF). Arsenal Independent Supporters' Association. Archived from the original (PDF) on 2006-11-08. Retrieved 11 August 2008.
  28. 28.0 28.1 "The Arsenal shirt badge". Arsenal F.C. Retrieved 24 January 2010.
  29. "The Art Deco crest". Arsenal F.C. Retrieved 24 January 2010.
  30. "125th anniversary crest". Arsenal F.C. Retrieved 1 May 2011.
  31. 31.0 31.1 31.2 "Arsenal". Historical Football Kits. D & M Moor. Retrieved 8 December 2006.
  32. 32.0 32.1 32.2 "Arsenal Kit Design". Arsenal F.C. Retrieved 8 November 2008.
  33. "Hibernian". Historical Football Kits. D & M Moor. Retrieved 11 August 2008.
  34. Rui Matos Pereira (21 October 2005). "Secret of Braga's success". UEFA. Archived from the original on 2020-03-11. Retrieved 23 January 2011.
  35. "Arsenal Change Kits". Historical Football Kits. D & M Moor. Retrieved 27 November 2009.
  36. "Club Charter". Arsenal F.C. Retrieved 23 October 2009.
  37. Inglis, Simon (1996) [1985]. Football Grounds of Britain (3rd ed.). London: CollinsWillow. pp. 16–17. ISBN 0-00-218426-5.
  38. "Suspension of the Plumstead Ground". The Times. 7 February 1895. p. 6.
  39. 39.0 39.1 39.2 "A Conservation Plan for Highbury Stadium, London" (PDF). Islington Council. 2005. Archived from the original (PDF) on 2007-06-20. Retrieved 11 August 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  40. "Highbury". Arsenal F.C. Archived from the original on 2008-01-11. Retrieved 2011-10-31.
  41. "Arsenal get Wembley go-ahead". BBC Sport. 24 July 1998. Retrieved 11 August 2008.
  42. Garner, Clare (18 August 1997). "Arsenal consider leaving hallowed marble halls". The Independent. Archived from the original on 2009-08-25. Retrieved 23 October 2009.
  43. "Arsenal unveil new stadium plans". BBC Sport. 7 November 2000. Retrieved 11 August 2008.
  44. "Arsenal stadium delay". BBC Sport. 16 April 2003. Retrieved 11 August 2008.
  45. "Bergkamp given rousing farewell". BBC Sport. 22 July 2006. Retrieved 23 August 2007.
  46. 46.0 46.1 "Arsenal name new ground". BBC Sport. 5 October 2004. Retrieved 11 August 2008.
  47. Dawes, Brian (2006). "The 'E' Word". Arsenal World. Footymad. Retrieved 11 August 2008.
  48. Emirates Stadium stands to be re-named Arsenal FC, 19 July 2010
  49. Taylor, David (21 October 1999). "Arsenal gets a complex". The Architects' Journal. Retrieved 20 January 2010.
  50. "The Training Centre". Arsenal F.C. Retrieved 11 August 2008.
  51. "Get to Underhill Stadium". Arsenal F.C. Archived from the original on 2008-09-16. Retrieved 7 September 2008.
  52. Kempster, Tony. "Attendances 2007/08". Retrieved 11 August 2008.
  53. "All Time League Attendance Records". NUFC.com. Archived from the original on 2007-10-29. Retrieved 11 August 2008. Please note that some pre-war attendance figures used by this source were estimates and may not be entirely accurate.
  54. "Fans Report 2006/2007" (Word document). Arsenal F.C. Retrieved 7 September 2008.
  55. "Arsenal FC – the Premiership's fastest growing football brand" (Word document). Granada Ventures. 5 August 2005. Archived from the original on 2007-06-04. Retrieved 2011-11-01.
  56. Coggin, Stewart. "The North London derby". Premier League. Archived from the original on 2008-08-08. Retrieved 7 September 2008.
  57. "The Classic: Arsenal-Manchester Utd". FIFA. 17 January 2007. Archived from the original on 2011-08-19. Retrieved 23 October 2009.
  58. "Club Rivalries Uncovered" (PDF). Football Fans Census. Archived from the original (PDF) on 2013-03-28. Retrieved 7 September 2008.
  59. "Football Rivalries Report 2008". The New Football Pools. Retrieved 7 September 2008.
  60. "Statement of Accounts and Annual Report 2009/2010 (p41)" (PDF). Arsenal Holdings plc. 2010. Archived from the original (PDF) on 2010-11-22. Retrieved 12 January 2011. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  61. "Arsenal Holdings plc". PLUS Markets Group. Retrieved 5 November 2009.
  62. "Arsenal Holdings plc: 2009 Financial results". Arsenal Holdings plc. 28 September 2009. Archived from the original on 2009-10-01. Retrieved 5 November 2009.
  63. ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; Forbes12 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
  64. Scott, Matt and Allen, Katie (6 April 2007). "Takeover gains pace at Arsenal with 9.9% sale". The Guardian. Retrieved 11 August 2008.{{cite news}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  65. "Kroenke increases stake in Arsenal Holdings". Arsenal F.C. 5 November 2009. Retrieved 6 December 2009.
  66. 66.0 66.1 "Russian buys Dein's Arsenal stake". BBC News. 30 August 2007. Retrieved 11 August 2008.
  67. "TR-1: Notifications of Major Interests in Shares". PLUS Markets. 16 February 2009. Retrieved 17 February 2009.
  68. "Kroenke joins Arsenal's Board of Directors". Arsenal F.C. 19 September 2008. Archived from the original on 2014-11-02. Retrieved 19 September 2008.
  69. "Arsenal board announce revised 'lock-down' agreement". Arsenal F.C. 18 October 2007. Archived from the original on 2014-11-02. Retrieved 11 August 2008.
  70. "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്". Archived from the original on 2012-03-21. Retrieved 2011-11-04.
  71. http://www.arsenal.com/the-club/corporate-info/the-arsenal-board
  72. Firsts, Lasts & Onlys: Football – Paul Donnelley (Hamlyn, 2010)
  73. "It Happened at Highbury: First live radio broadcast". Arsenal F.C. Retrieved 11 August 2008.
  74. Firsts, Lasts & Onlys: Football – Paul Donnelley (Hamlyn, 2010)
  75. "Happened on this day – 16 September". BBC Sport. 16 September 2002. Retrieved 11 August 2008.
  76. Firsts, Lasts & Onlys: Football – Paul Donnelley (Hamlyn, 2010)
  77. "History of Match of the Day". BBC Sport. 14 February 2003. Retrieved 11 August 2008.
  78. Firsts, Lasts & Onlys: Football – Paul Donnelley (Hamlyn, 2010)
  79. "Fans trial first live 3D sports event". Sydney Morning Herald. Associated Press. 1 February 2010. Retrieved 16 March 2010.
  80. "The Arsenal Stadium Mystery". IMDb. Retrieved 11 August 2008.
  81. 81.0 81.1 81.2 "Arsenal at the movies". Arseweb. Archived from the original on 2015-10-04. Retrieved 11 August 2008.
  82. "Nick Hornby". The Guardian. 22 July 2008. Retrieved 7 September 2008. Critically acclaimed and commercial dynamite, Fever Pitch helped to make football trendy and explain its appeal to the soccerless
  83. "Fever Pitch (1997)". IMDb. Retrieved 7 September 2008.
  84. "Fever Pitch (2005)". IMDb. Retrieved 7 September 2008.
  85. Noble, Kate (22 September 2002). "Boring, Boring Arsenal". Time. Archived from the original on 2013-08-24. Retrieved 11 August 2008.
  86. May, John (19 May 2003). "No more boring, boring Arsenal". BBC Sport. Retrieved 7 September 2008.
  87. Association Football – Harry Enfield – Mr Cholmondley-Warner YouTube
  88. "Laura Harvey". Arsenal FC. Retrieved 7 July 2010.
  89. "Arsenal Ladies Honours". Arsenal F.C. Retrieved 21 May 2007.
  90. "Get to Boreham Wood". Arsenal F.C. Retrieved 7 September 2008.
  91. "Arsenal Charity Ball raises over £60,000". Arsenal F.C. 11 May 2006. Retrieved 11 August 2008.
  92. Arsenal smash fundraising target for GOSH Arsenal FC, 2 August 2010
  93. 93.0 93.1 "Club Records". Arsenal F.C. Retrieved 23 October 2009.
  94. 94.0 94.1 "Squad profiles: Thierry Henry". BBC Sport. Archived from the original on 2007-06-13. Retrieved 11 August 2008.
  95. "Wright salutes Henry's goal feat". BBC Sport. 19 October 2005. Retrieved 11 August 2008.
  96. Ward, Rupert. "Arsenal vs Bolton. 13/09/97". Arseweb. Archived from the original on 2015-10-08. Retrieved 11 August 2008.
  97. "Arsenal 2–3 West Ham". BBC Sport. 1 February 2006. Retrieved 23 October 2009.
  98. "Man Utd game attracts record attendance". Arsenal F.C. 5 November 2007. Retrieved 11 August 2008.
  99. "Players". Arsenal F.C. Retrieved 12 August 2013.
  100. "Reserve Players". Arsenal F.C. Retrieved 13 August 2009.
  101. "Arsenal FC". UEFA. Retrieved 1 September 2014.
  102. "Jenkinson joins West Ham United on loan". Arsenal Football Club. 31 ജൂലൈ 2014. Retrieved 3 ഓഗസ്റ്റ് 2014.
  103. "Ryo Miyaichi joins FC Twente on loan". Arsenal Football Club. 1 സെപ്റ്റംബർ 2014. Retrieved 1 സെപ്റ്റംബർ 2014.
  104. http://www.myfootballfacts.com/Arsenal_Player_of_the_Year.html
  105. "First Team Coaching Staff". Arsenal F.C. Retrieved 30 May 2012.
  106. "Reserves & Youth Coaching Staff". Arsenal F.C. Archived from the original on 2009-08-28. Retrieved 23 October 2009.
  107. Ducker, James (5 September 2009). "Scouting networks extend search for talent all over the world". The Times. UK. Retrieved 23 October 2009.
  108. Soar & Tyler (2005). The Official Illustrated History of Arsenal. p. 30.
  109. "Wenger hungry for further success". BBC Sport. 2 October 2009. Retrieved 6 December 2009.
  110. 110.0 110.1 Davies, Christopher (8 December 2008). "700 and not out: Arsenal boss Wenger looking to celebrate memorable day at Porto". Daily Mail. UK. Retrieved 6 December 2009.
  111. "The Managers". Arsenal F.C. Retrieved 7 September 2008.
  112. Ross, James M (28 August 2009). "England – List of Champions". RSSSF. Retrieved 23 October 2009.
  113. Ross, James M (12 June 2009). "England FA Challenge Cup Finals". RSSSF. Retrieved 23 October 2009.
  114. Collins, Roy (20 May 2007). "Mourinho collects his consolation prize". The Daily Telegraph. Retrieved 6 December 2009. Chelsea's Cup came wrapped in an extra ribbon, only the second team after Arsenal in 1993 to win both domestic cups.
  115. "Arsenal Football Club". Premier League. Archived from the original on 2008-09-13. Retrieved 11 August 2008.
  116. Hodgson, Guy (17 December 1999). "How consistency and caution made Arsenal England's greatest team of the 20th century". The Independent. Retrieved 23 October 2009.
  117. Ross, James M (12 June 2009). "England FA Challenge Cup Finals". RSSSF. Retrieved 23 October 2009.
  118. Soar, Phil & Tyler, Martin (1986). Arsenal 1886-1986: The Official Centenary History of Arsenal Football Club. Guild Publishing. p. 42.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ തിരുത്തുക

"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ആഴ്സണൽ_എഫ്.സി.&oldid=4049020" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്