ചാന്ദ്ര ദൗത്യം
ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലത്തിലേക്ക് ഒരു ബഹിരാകാശ പേടകം എത്തിക്കുന്നതാണ് ചാന്ദ്ര ദൗത്യം അല്ലെങ്കിൽ മൂൺ ലാൻഡിംഗ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഇതിൽ ക്രൂഡ്, റോബോട്ടിക് ദൗത്യങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. 1959 സെപ്റ്റംബർ 13 ന് സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ ലൂണ 2[1] ആണ് ചന്ദ്രനെ സ്പർശിച്ച ആദ്യത്തെ മനുഷ്യ നിർമ്മിത വസ്തു.
 Clickable map of the locations of all successful soft landings on the near side of the Moon to date (top).
|
1969 ജൂലൈ 20-ൻ്റെ അമേരിക്കയുടെ അപ്പോളോ 11 ചന്ദ്രനിൽ ആദ്യമായി മനുഷ്യരെ ഇറക്കിയ ദൗത്യമായിരുന്നു.[2] 1969 നും 1972 നും ഇടയിൽ ആറ് മനുഷ്യരുള്ള ക്രൂഡ് യുഎസ് ലാൻഡിംഗുകളും നിരവധി മനുഷ്യരില്ലാത്ത അൺ ക്രൂഡ് ലാൻഡിംഗുകളും നടത്തി. അതിനു ശേഷം 1976 ഓഗസ്റ്റ് 22 നും 2013 ഡിസംബർ 14 നും ഇടയിൽ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗുകളൊന്നും (ഇടിച്ചിറങ്ങാതെ പതിയെ ഇറങ്ങുന്നതാണ് സോഫ്റ്റ്ലാൻ്റിങ്ങ്) നടന്നില്ല.
1972 ഡിസംബറിൽ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ നിന്ന് ചന്ദ്രനിലേക്കു മനുഷ്യരെ എത്തിക്കുന്ന ദൗത്യം നടത്തിയ അമേരിക്കയാണ് ക്രൂഡ് ദൗത്യങ്ങൾ വിജയകരമായി നടത്തിയ ഒരേയൊരു രാജ്യം. 2019 ജനുവരി 3 ന് ചൈനീസ് ചാങ്'ഇ 4 ബഹിരാകാശ പേടകം ചന്ദ്രന്റെ എതിർ വശത്ത് ആദ്യമായി ഇറങ്ങുന്നത് വരെ എല്ലാ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗുകളും ചന്ദ്രന്റെ ഭൂമിക്ക് നേർക്കുള്ള വശത്ത് ആണ് നടത്തിയിരുന്നത്.[3]
മനുഷ്യരെ വഹിക്കാത്ത ദൗത്യങ്ങൾ
തിരുത്തുകമനുഷ്യരില്ലാതെ ബഹിരാകാശ പേടകം ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇറങ്ങുന്നത്/മനപ്പൂർവ്വം ഇടിച്ചിറക്കുന്നത് അൺക്രൂവ്ഡ് ലാൻഡിംഗ് എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. 1959-ൽ ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങാനുള്ള ലൂണ 1 -ന്റെ വിഫലശ്രമത്തിന് ശേഷം, അതേ വർഷം തന്നെ ലൂണ 2 ബഹിരാകാശ പേടകമുപയോഗിച്ച് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ആദ്യത്തെ ഹാർഡ് മൂൺ ലാൻഡിംഗ് നടത്തി ("ഹാർഡ്" ലാൻ്റിങ്ങിൽ ബഹിരാകാശ പേടകം മനഃപൂർവ്വം ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറക്കുന്നു). 1962-ൽ റേഞ്ചർ 4 ഉപയോഗിച്ച് യു.എസ് ഈ നേട്ടം കൈവരിച്ചു. അതിനുശേഷം, 1966 നും 1976 നും ഇടയിൽ, പന്ത്രണ്ട് സോവിയറ്റ്, യുഎസ് ബഹിരാകാശ വാഹനങ്ങൾ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗ് നടത്താനും ശാസ്ത്രീയ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്താനും ബ്രേക്കിംഗ് റോക്കറ്റുകൾ (റെട്രോറോക്കറ്റുകൾ) ഉപയോഗിച്ചു ശ്രമിച്ചു. 1966-ൽ, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ആദ്യത്തെ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗ് പൂർത്തിയാക്കി. ലൂണ 9, ലൂണ 13 ദൗത്യങ്ങളിൽ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ നിന്ന് അവർ ആദ്യത്തെ ചിത്രങ്ങൾ എടുക്കുകയും ചെയ്തു. അതിനു ശേഷം മനുഷ്യരില്ലാത്ത അഞ്ച് സർവേയർ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗുകൾ യുഎസ് നടത്തി.
1970 സെപ്റ്റംബർ 24-ന് അൺക്രൂഡ് ലൂണ 16 പേടകം ഉപയോഗിച്ച് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ആദ്യമായി ചന്ദ്രനിലെ മണ്ണിന്റെ സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ചു. 1972ലും 1976ലും യഥാക്രമം ലൂണ 20 ഉം ലൂണ 24 ഉം ഉപയോഗിച്ച് ഇത് തുടർന്നു. 1969-ലെ ആദ്യത്തെ ലുനോഖോഡിന്റെ വിക്ഷേപണത്തിലെ പരാജയത്തെ തുടർന്ന് വന്ന ലൂണ ഇ-8 നമ്പർ.201, ലൂണ 17, ലൂണ 21 എന്നിവ വിജയകരമായ ലൂണാർ റോവർ ദൗത്യങ്ങളായിരുന്നു.
വിക്ഷേപണത്തിൽ പല ദൗത്യങ്ങളും പരാജയമായിരുന്നു. കൂടാതെ, നിരവധി അൺക്രൂവ്ഡ് ലാൻഡിംഗ് ദൗത്യങ്ങൾ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ എത്തുന്ന ലക്ഷ്യം കൈവരിച്ചെങ്കിലും വിജയിച്ചില്ല: ലൂണ 15, ലൂണ 18, ലൂണ 23 എന്നിവയെല്ലാം ലാൻഡിംഗിൽ തകർന്നു; കൂടാതെ യുഎസ് സർവേയർ 4 -ന് ലാൻഡിംഗിന് നിമിഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് എല്ലാ റേഡിയോ ബന്ധങ്ങളും നഷ്ടപ്പെട്ടു.
അടുത്തിടെ, മറ്റ് രാജ്യങ്ങൾ മണിക്കൂറിൽ 8000 കിമി വേഗതയിൽ ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ, പലപ്പോഴും കൃത്യമായി ആസൂത്രണം ചെയ്ത സ്ഥലങ്ങളിൽ ബഹിരാകാശവാഹനം ഇടിച്ചു തകർക്കുന്നതിൽ വിജയിച്ചു. 1993 ഏപ്രിൽ 10-ന് ജപ്പാന്റെ ഹിറ്റൻ പേടകം ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലത്തെ സ്പർശിച്ചു. യൂറോപ്യൻ ബഹിരാകാശ ഏജൻസി 2006 സെപ്റ്റംബർ 3-ന് അവരുടെ ഓർബിറ്റർ സ്മാർട്ട്-1 ഉപയോഗിച്ച് നിയന്ത്രിത ക്രാഷ് ലാൻഡിങ് നടത്തി.
ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ (ISRO) 2008 നവംബർ 14-ന് അതിന്റെ മൂൺ ഇംപാക്റ്റ് പ്രോബ് (എംഐപി) ഉപയോഗിച്ച് നിയന്ത്രിത ക്രാഷ് ഇംപാക്റ്റ് നടത്തി. ഇന്ത്യൻ ചന്ദ്രയാൻ-1 ചാന്ദ്ര ഓർബിറ്ററിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെട്ട പേടകമായിരുന്നു എംഐപി, ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്കുള്ള ഇറക്കത്തിൽ ഇത് റിമോട്ട് സെൻസിംഗ് പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തി.
2009 മാർച്ച് 1 ന് ചൈനയുടെ ചാന്ദ്ര ഓർബിറ്റർ ചാങ്'ഇ 1 ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ ഒരു നിയന്ത്രിത ക്രാഷ് നടത്തി. റോവർ ദൗത്യമായ ചാങ്'ഇ 3 2013 ഡിസംബർ 14-നും , അതിന്റെ പിൻഗാമിയായ ചാങ്'ഇ 4, 2019 ജനുവരി 3-നും സോഫ്റ്റ് ലാൻഡ് ചെയ്തു. 2019 ജനുവരി 3 ന് ചൈനയുടെ ചാങ്'ഇ 4 ബഹിരാകാശ പേടകം ചന്ദ്രന്റെ ഭൂമിക്ക് എതിരായുള്ള ആദ്യമായി ഇറങ്ങുന്നത് വരെ, എല്ലാ മനുഷ്യരെ വഹിച്ചതും അല്ലാത്തതുമായ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗുകൾ ചന്ദ്രന്റെ ഭൂമിക്ക് അഭിമുഖമായ വശത്ത് മാത്രമാണ് നടത്തിയിട്ടുള്ളത്.[3]
2019 ഫെബ്രുവരി 22 ന്, ഇസ്രായേൽ സ്വകാര്യ ബഹിരാകാശ ഏജൻസിയായ SpaceIL ഒരു സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗ് കൈവരിക്കുക എന്ന ഉദ്ദേശത്തോടെ ഫ്ലോറിഡയിലെ കേപ് കനാവറലിൽ നിന്ന് ഫാൽക്കൺ 9 എന്ന റോക്കറ്റ് ഉപയോഗിച്ച് ബഹിരാകാശ പേടകം ബെറെഷീറ്റ് വിക്ഷേപിച്ചു. സ്‌പേസ്‌ഐഎല്ലിന് ബഹിരാകാശ പേടകവുമായുള്ള ബന്ധം നഷ്ടപ്പെടുകയും അത് 2019 ഏപ്രില് 11 ന് ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ ഇടിക്കുകയും ചെയ്തു. [4]
ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ 2019 ജൂലൈ 22 ന്, 2019 സെപ്റ്റംബർ 6 ന് ലാൻഡിംഗ് ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്ത് ചന്ദ്രയാൻ-2 വിക്ഷേപിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും ചന്ദ്രനിൽ നിന്ന് 2.1 കിലൊമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗിന് കുറച്ച് മിനിറ്റ് മുമ്പ് ലാൻഡറിന് കൺട്രോൾ റൂമുമായുള്ള ബന്ധം നഷ്ടപ്പെട്ടു. [5]
സ്വകാര്യ ജാപ്പനീസ് കമ്പനിയായ ഐസ്പേപേസിന്റെ ഹകുറ്റ-R മിഷൻ 1 2023 ഏപ്രിൽ 25-ന് ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു.
മനുഷ്യരെ വഹിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ചാന്ദ്ര ദൗത്യങ്ങൾ
തിരുത്തുക
മനുഷ്യരെ വഹിച്ചുകൊണ്ടു ഏതെങ്കിലും പേടകം ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങുന്നത് ക്രൂവ്ഡ് ലാൻഡിംഗ് എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ആകെ പന്ത്രണ്ട് പേർ ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. 1969 ജൂലൈ 20 ന് നീൽ ആംസ്ട്രോങ്ങും എഡ്വിൻ ആൽഡ്രിനും അപ്പോളോ 11 ൽ ചന്ദ്രനിലിറങ്ങിയത് ആണ് ആദ്യ വിജയകരമായ ദൗത്യം, 1972 ഡിസംബർ 14-ന് അപ്പോളോ 17 ൽ ജാക്ക് ഷ്മിറ്റ് ജിൻ സെർനർ എന്നിവർ ഇറങ്ങിയതോടെ അമേരിക്ക മനുഷ്യരെ ചന്ദ്രനിൽ എത്തിക്കുന്ന ദൗത്യങ്ങൾ അവസാനിപ്പിച്ചു. ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ നിന്ന് ഇറങ്ങിയ അവസാന മനുഷ്യനായിരുന്നു സെർനാൻ.
ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങുന്ന രണ്ടു പേരെ കൂടാതെ എല്ലാ അപ്പോളോ ചാന്ദ്ര ദൗത്യങ്ങളിലും മൂന്നാമത്തെ ക്രൂ അംഗം കൂടി ഉണ്ടായിരുന്നു, അവർ നിയന്ത്രണത്തിനായി കമാൻഡ് മൊഡ്യൂളിൽ തുടർന്നു. അവസാനത്തെ മൂന്ന് ദൗത്യങ്ങളിൽ വർധിച്ച ചലനശേഷിക്കായി, ലൂണാർ റോവിംഗ് വെഹിക്കിൾ എന്ന ഡ്രൈവബിൾ ലൂണാർ റോവർ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.
ശാസ്ത്രീയ പശ്ചാത്തലം
തിരുത്തുകചന്ദ്രനിലേക്ക് പോകാൻ, ഒരു ബഹിരാകാശ പേടകം ആദ്യം ഭൂമിയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തെ ഭേദിക്കണം; നിലവിൽ, റോക്കറ്റ് മാത്രമാണ് പ്രായോഗിക മാർഗം. ബലൂണുകളും ജെറ്റുകളും പോലെയുള്ള വായുവിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുന്ന വാഹനങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, ഒരു റോക്കറ്റിന് അന്തരീക്ഷത്തിന് പുറത്തുള്ള ശൂന്യതയിൽ ത്വരിതഗതിയിൽ സഞ്ചരിക്കാനാകും.
ചന്ദ്രനോട് അടുക്കുമ്പോൾ, ഒരു ബഹിരാകാശ പേടകത്തിൻ്റെ വേഗത ഗുരുത്വാകർഷണം കാരണം വർദ്ധിച്ചുവരും. കേടുപാടുകൾ കൂടാതെ ലാൻഡ് ചെയ്യുന്നതിന് "ഹാർഡ് ലാൻഡിംഗ്" ആഘാതത്തെ നേരിടാൻ വേഗത മണിക്കൂറിൽ 160 കിലോമീറ്റർ ആകണം, അല്ലെങ്കിൽ ഒരു "സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗിന്" (മനുഷ്യർക്കുള്ള ഒരേയൊരു ഓപ്ഷൻ) ആയി അത് നിസ്സാരമായ വേഗതയിലേക്ക് കുറയണം. 1962-ൽ ഒരു പരുക്കൻ ഭൂകമ്പമാപിനി പാക്കേജ് ഉപയോഗിച്ച് ഹാർഡ് മൂൺ ലാൻഡിംഗ് വിജയകരമായി നടത്താൻ യുഎസ് നടത്തിയ ആദ്യ മൂന്ന് ശ്രമങ്ങളും പരാജയപ്പെട്ടു. [6] 1966-ൽ ഒരു പരുക്കൻ ക്യാമറ ഉപയോഗിച്ച് സോവിയറ്റ് ആദ്യമായി ഒരു ഹാർഡ് ലൂണാർ ലാൻഡിംഗ് എന്ന നാഴികക്കല്ല് കൈവരിച്ചു, തുടർന്ന് മാസങ്ങൾക്ക് ശേഷം യുഎസ് ആദ്യത്തെ അൺക്രൂവ്ഡ് സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗ് നടത്തി.
അതിന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ ഒരു ക്രാഷ് ലാൻഡിംഗിന്റെ വേഗത, സാധാരണയായി ടാർഗെറ്റ് ആയി തിരഞ്ഞെടുക്കുന്ന ചന്ദ്രന്റെ (ഏതൊരു ഗ്രഹത്തിൻ്റെയും) എസ്കേപ്പ് വെലോ സിറ്റിയുടെ 70 മുതൽ 100% വരെയാണ്. ഭൂമിയുടെ ചന്ദ്രനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ഈ വേഗത 2.38 കി മി / സെ ആണ്.[7] വേഗതയിലെ മാറ്റത്തിന് (ഡെൽറ്റ-വി എന്ന് വിളിക്കുന്നു) സഹായിക്കുന്നത് സാധാരണയായി ഒരു ലാൻഡിംഗ് റോക്കറ്റാണ്, ഇത് മൊത്തത്തിലുള്ള ബഹിരാകാശ പേടകത്തിന്റെ ഭാഗമായി യഥാർത്ഥ ലോഞ്ച് വെഹിക്കിളിൽ ബഹിരാകാശത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോകണം. 2005-ൽ ഹ്യൂജൻസ് പേടകം ടൈറ്റനിൽ നടത്തിയ സോഫ്റ്റ് മൂൺ ലാൻഡിംഗ് ആണ് ഒരു അപവാദം. ഏറ്റവും കട്ടിയുള്ള അന്തരീക്ഷമുള്ള ചന്ദ്രൻ എന്ന നിലയിൽ, തത്തുല്യ ശേഷിയുള്ള റോക്കറ്റിനേക്കാൾ ഭാരം കുറഞ്ഞ എൻട്രി ടെക്നിക്കുകൾ ഉപയോഗിച്ച് ടൈറ്റനിൽ ലാൻഡിംഗ് നടത്താം.
1959-ൽ ചന്ദ്രനിൽ ആദ്യമായി ക്രാഷ് ലാൻഡിംഗ് നടത്തുന്നതിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ വിജയിച്ചു.[8] ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇടിച്ചിറങ്ങുന്ന ക്രാഷ് ലാൻഡിംഗുകൾ[9] ഒരു ബഹിരാകാശ പേടകത്തിലെ തകരാറുകൾ കാരണം സംഭവിക്കാം, അല്ലെങ്കിൽ ഓൺബോർഡ് ലാൻഡിംഗ് റോക്കറ്റ് ഇല്ലാത്ത വാഹനങ്ങൾക്കായി അവ മനഃപൂർവ്വം ക്രമീകരിക്കാം. ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ കൃത്യമായ ലൊക്കേഷനുകളിൽ വീഴ്ത്താൽ അവയുടെ ഫ്ലൈറ്റിന്റെ പാത നിയന്ത്രിച്ചുകൊണ്ട്, അത്തരം നിരവധി ക്രാഷ് ലാൻ്റിങ്ങുകൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, അപ്പോളോ പ്രോഗ്രാമിന്റെ സമയത്ത് സാറ്റേൺ V റോക്കറ്റിന്റെ S-IVB മൂന്നാം ഘട്ടവും ലൂണാർ മൊഡ്യൂളിന്റെ ഉപയോഗിച്ച അസൻ്റ് ഘട്ടവും മനഃപൂർവ്വം ചന്ദ്രനിൽ പലതവണ ഇടിച്ചിറക്കി. ചന്ദ്രന്റെ ആന്തരിക ഘടന മാപ്പ് ചെയ്യുന്നതിൽ ഇത്തരം ക്രാഷ് ലാൻ്റിങ്ങുകൾ നിർണായകമായിരുന്നു.
ഭൂമിയിലേക്ക് തിരിച്ച് മടങ്ങാൻ, ചന്ദ്രന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിൽ നിന്ന് ബഹിരാകാശ പേടകത്തിന് രക്ഷപ്പെടാൻ ചന്ദ്രന്റെ എസ്കേപ്പ് വെലോസിറ്റി മറികടക്കണം. ചന്ദ്രനെ വിട്ട് ബഹിരാകാശത്തേക്ക് മടങ്ങാൻ റോക്കറ്റുകൾ ഉപയോഗിക്കണം. ഭൂമിയിൽ എത്തുമ്പോൾ, തിരികെ വരുന്ന ബഹിരാകാശ പേടകത്തിന്റെ ഗതികോർജ്ജം ആഗിരണം ചെയ്യാനും സുരക്ഷിതമായ ലാൻഡിംഗിനായി അതിന്റെ വേഗത കുറയ്ക്കാനും അന്തരീക്ഷ എൻട്രി ടെക്നിക്കുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഈ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങുന്ന ദൗത്യത്തെ വളരെയധികം സങ്കീർണ്ണമാക്കുകയും നിരവധി അധിക പരിഗണനകളിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഹീറ്റ് ഷീൽഡുകൾ, പാരച്യൂട്ടുകൾ എന്നിവ ഭൗമാന്തരീക്ഷ പ്രവേശനത്തിന് ഉപയോഗിക്കുന്നു.
രാഷ്ട്രീയ പശ്ചാത്തലം
തിരുത്തുക1960-കളിൽ ആദ്യം ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്ക് പേടകങ്ങൾ അയക്കുന്നതും പിന്നീട് മനുഷ്യനെ ചന്ദ്രനിലിറക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളും അതിന്റെ ചരിത്ര കാലഘട്ടത്തിലെ രാഷ്ട്രീയ പശ്ചാത്തലത്തിൽ മനസ്സിലാക്കാൻ എളുപ്പമാണ്. രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം പോളണ്ടിലെയും ഫിൻലൻഡിലെയും അധിനിവേശത്തിലും പേൾ ഹാർബറിനെതിരായ ആക്രമണത്തിലും ഉപയോഗിച്ച ബ്ലിറ്റ്സ്ക്രീഗ് -ശൈലിയിലെ അപ്രതീക്ഷിത ആക്രമണങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി പുതിയതും മാരകവുമായ കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾ അവതരിപ്പിച്ചു. ലണ്ടനിലെയും ആന്റ്‌വെർപ്പിലെയും ആക്രമണങ്ങളിൽ ആയിരക്കണക്കിന് ആളുകളെ കൊന്ന ഒരു ബാലിസ്റ്റിക് മിസൈൽ വി -2 റോക്കറ്റ്; ഹിരോഷിമയിലെയും നാഗസാക്കിയിലെയും അണുബോംബാക്രമണത്തിൽ ലക്ഷക്കണക്കിനാളുകളെ കൊന്നൊടുക്കിയ ആറ്റം ബോംബും ഇതിന് ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. 1950-കളിൽ, അന്നത്തെ ലോകത്തെ വൻശക്തികളായി ഉയർന്നുവന്ന യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിന്റെയും യുഎസിനെ പ്രത്യയശാസ്ത്രപരമായി എതിർക്കുന്ന സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെയും ഇടയിൽ പിരിമുറുക്കം ഉയർന്നു, പ്രത്യേകിച്ചും ഇരു രാജ്യങ്ങളും ഹൈഡ്രജൻ ബോംബ് വികസിപ്പിച്ചതിന് ശേഷം.
1957 ഒക്ടോബർ 4 ന് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ഭൂമിയെ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്ന ആദ്യത്തെ കൃത്രിമ ഉപഗ്രഹമായി സ്പുട്നിക്ക് 1 വിക്ഷേപിക്കുകയും ബഹിരാകാശ മത്സരത്തിന് തുടക്കമിടുകയും ചെയ്തു. ഈ അപ്രതീക്ഷിത സംഭവം സോവിയറ്റുകൾക്ക് അഭിമാനവും യുഎസിനെ ഞെട്ടിക്കുന്നതുമായിരുന്നു, 1959-ൽ, R-7 റോക്കറ്റ് ഭൂമിയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം ഭേദിച്ച് ഒരു സൗര ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് ആദ്യമായി എത്തിയതിനൊപ്പം, ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലത്തിലേക്കുള്ള ആദ്യത്തെ ക്രാഷ് ഇംപാക്റ്റ്, ചന്ദ്രന്റെ ഇതുവരെ കണ്ടിട്ടില്ലാത്ത ഭൂമിക്ക് എതിരായുള്ള ഭാഗത്തിന്റെ ആദ്യത്തെ ഫോട്ടോഗ്രാഫി എന്നിവ നടത്തി. ലൂണ1, ലൂണ2, ലൂണ3 എന്നിവയായിരുന്നു ഉപയോഗിച്ച ബഹിരാകാശ വാഹനങ്ങൾ.
ഈ സോവിയറ്റ് നേട്ടങ്ങളോടുള്ള യുഎസ് പ്രതികരണം എന്ന നിലയിൽ അവർ മുമ്പ് നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന സൈനിക ബഹിരാകാശ, മിസൈൽ പദ്ധതികൾ വളരെയധികം ത്വരിതപ്പെടുത്തുകയും ഒരു സിവിലിയൻ ബഹിരാകാശ ഏജൻസിയായ നാസ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തു. മിസൈൽ ഗ്യാപ്പ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന മിസൈൽ വിടവ് നികത്തുകയും സോവിയറ്റുകളുമായുള്ള ആണവയുദ്ധത്തെ തടയുന്നതിനുള്ള നയം മ്യൂച്വൽ അഷ്വേർഡ് ഡിസോഡൻസ് അല്ലെങ്കിൽ MAD എന്നറിയപ്പെടുന്നു. പുതുതായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത ഈ മിസൈലുകൾ നാസയിലെ സിവിലിയന്മാർക്ക് വിവിധ പദ്ധതികൾക്കായി ലഭ്യമാക്കിയിട്ടുണ്ട്.
ഈ റോക്കറ്റുകളുടെ സമാധാനപരവും ശാസ്ത്രീയവുമായ ഉപയോഗങ്ങൾ നാസ ഊന്നിപ്പറയുമ്പോൾ, വിവിധ ചാന്ദ്ര പര്യവേക്ഷണ ശ്രമങ്ങളിലെ അവയുടെ ഉപയോഗത്തിന് മിസൈലുകളുടെ യാഥാർത്ഥ്യവും ലക്ഷ്യബോധമുള്ളതുമായ പരീക്ഷണവും അനുബന്ധ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ വികസനവും എന്ന ദ്വിതീയ ലക്ഷ്യവും ഉണ്ടായിരുന്നു. സോവിയറ്റുകളുടെ R-7 ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന ദൗത്യങ്ങൾക്കും ഇത്തരം ലക്ഷ്യങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.
ആദ്യകാല സോവിയറ്റ് അൺ ക്രൂഡ് ചാന്ദ്ര ദൗത്യങ്ങൾ (1958-1965)
തിരുത്തുക1991-ൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ പതനത്തിനു ശേഷം, സോവിയറ്റ് ചാന്ദ്ര ദൗത്യങ്ങളുടെ യഥാർത്ഥ കണക്ക് പരാമർശിക്കുന്ന ചരിത്രരേഖകൾ പുറത്തിറങ്ങി. ഒരു വിക്ഷേപണത്തിന് മുമ്പ് തന്നെ ദൗത്യത്തിന് പ്രത്യേകം പേര് നൽകുന്ന യുഎസ് പാരമ്പര്യത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, ഒരു വിക്ഷേപണത്തിന്റെ ഫലമായി ഒരു ബഹിരാകാശ പേടകം ഭൗമ ഭ്രമണപഥത്തിന് അപ്പുറത്തേക്ക് പോകുകയാണെങ്കിൽ മാത്രമേ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ദൗത്യത്തിന് ഒരു പൊതു "ലൂണ" ദൗത്യ നമ്പർ നൽകിയിരുന്നുള്ളൂ. സോവിയറ്റ് ചാന്ദ്ര ദൗത്യത്തിന്റെ പരാജയങ്ങൾ പൊതുജനങ്ങളുടെ കാഴ്ചയിൽ നിന്ന് മറച്ചുവെക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായാണ് ഈ നയം ഉണ്ടായത്. ചന്ദ്രനിലേക്ക് പുറപ്പെടുന്നതിന് മുമ്പ് ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ ശ്രമം പരാജയപ്പെട്ടാൽ, അതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം മറയ്ക്കാൻ അതിന് പലപ്പോഴും (എന്നാൽ എല്ലായ്‌പ്പോഴും അല്ല) "സ്പുട്നിക്" അല്ലെങ്കിൽ "കോസ്മോസ്" എന്ന പേരിൽ ഭൗമ-ഭ്രമണപഥ ദൗത്യ നമ്പർ നൽകിയിരുന്നു. വിക്ഷേപണ സമയത്തെ സ്ഫോടനങ്ങൾ പൂർണ്ണമായും പരാമർശിക്കുന്നേയില്ല.
| മിഷൻ | ഭാരം (കി. ഗ്രാം) | ലോഞ്ച് വാഹനം | ലോഞ്ച് തീയതി | ലക്ഷ്യം | ഫലം |
|---|---|---|---|---|---|
| സെമ്യോർക്ക – 8K72 | 23 സെപ്റ്റംബർ 1958 | ഇടിച്ചിറക്കൽ | പരാജയം – T+ 93 സെക്കന്റിലെ ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം | ||
| സെമ്യോർക്ക – 8K72 | 12 ഒക്ടോബർ 1958 | ഇടിച്ചിറക്കൽ | പരാജയം – T+ 104 സെക്കന്റിലെ ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം | ||
| സെമ്യോർക്ക – 8K72 | 4 ഡിസംബർ 1958 | ഇടിച്ചിറക്കൽ | പരാജയം – T+ 254 സെക്കന്റിലെ ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം | ||
| ലൂണ -1 | 361 | സെമ്യോർക്ക – 8K72 | 2 ജനുവരി 1959 | ഇടിച്ചിറക്കൽ | ഭാഗിക വിജയം – രക്ഷപ്പെടൽ പ്രവേഗത്തിൽ എത്തിയ ആദ്യ ബഹിരാകാശ പേടകം ആയ ഇത് ചാന്ദ്ര ഫ്ലൈബൈ, സൗര ഭ്രമണപഥം എന്നിവ നേടിയെങ്കിലും; ചന്ദ്രനെ നഷ്ടമായി |
| സെമ്യോർക്ക – 8K72 | 18 ജൂൺ 1959 | ഇടിച്ചിറക്കൽ | പരാജയം – T+ 153 സെക്കന്റിലെ ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം | ||
| ലൂണ -2 | 390 | സെമ്യോർക്ക – 8K72 | 12 സെപ്റ്റംബർ 1959 | ഇടിച്ചിറക്കൽ | വിജയം – ആദ്യ വിജയകരമായ ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറക്കൽ |
| ലൂണ -3 | 270 | സെമ്യോർക്ക – 8K72 | 4 ഒക്ടോബർ 1959 | ഫ്ലൈബൈ | വിജയം – ചന്ദ്രന്റെ ഭൂമിക്ക് എതിർ ഭാഗത്തെ ആദ്യ ഫോട്ടോകൾ |
| സെമ്യോർക്ക – 8K72 | 15 ഏപ്രിൽ 1960 | ഫ്ലൈബൈ | പരാജയം – ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം, ഭൌമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു | ||
| സെമ്യോർക്ക – 8K72 | 16 ഏപ്രിൽ 1960 | ഫ്ലൈബൈ | പരാജയം – T+ 1 സെക്കന്റിലെ ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം | ||
| സ്പുട്നിക് -25 | സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 4 ജനുവരി 1963 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – ലോ ഏർത്ത് ഓർബിറ്റിൽ തുടർന്നു | |
| സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 3 ഫെബ്രുവരി 1963 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – T+ 105 സെക്കന്റിലെ ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം | ||
| ലൂണ -4 | 1422 | സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 2 ഏപ്രിൽ 1963 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – 8,000 കിലോമീറ്റർ (5,000 മൈ) ൽ ലൂണാർ ഫ്ലൈബൈ |
| സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 21 മാർച്ച് 1964 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം, ഭൌമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു | ||
| സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 20 ഏപ്രിൽ 1964 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം, ഭൌമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു | ||
| കോസ്മോസ് -60 | സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 12 മാർച്ച് 1965 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – ലോ ഏർത്ത് ഓർബിറ്റിൽ തുടർന്നു | |
| സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 10 ഏപ്രിൽ 1965 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം, ഭൌമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു | ||
| ലൂണ -5 | 1475 | സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 9 മെയ് 1965 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചു തകർന്നു |
| ലൂണ -6 | 1440 | സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 8 ജൂൺ 1965 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – 160,000 കിലോമീറ്റർ (99,000 മൈ) ൽ ലൂണാർ ഫ്ലൈബൈ |
| ലൂണ -7 | 1504 | സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 4 ഒക്ടോബർ 1965 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചു തകർന്നു |
| ലൂണ -8 | 1550 | സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 3 ഡിസംബർ 1965 | ലാൻഡിങ് | പരാജയം – ഇറങ്ങുന്നതിനിടെ ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചു തകർന്നു |
ആദ്യകാല യുഎസ് അൺക്രൂഡ് ചാന്ദ്ര ദൗത്യങ്ങൾ (1958-1965)
തിരുത്തുക
1959-ലെ സോവിയറ്റ് ചാന്ദ്ര പര്യവേക്ഷണ വിജയങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, പയനിയർ, റേഞ്ചർ പ്രോഗ്രാമുകൾ ഉപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രനിലെത്താനുള്ള യുഎസിന്റെ പ്രാരംഭ ശ്രമങ്ങൾ ആദ്യം വിജയിച്ചില്ല. 1958 മുതൽ 1964 വരെയുള്ള ആറ് വർഷ കാലയളവിൽ തുടർച്ചയായി 15 യുഎസ് ചാന്ദ്ര ദൗത്യങ്ങൾ അവരുടെ പ്രാഥമിക ഫോട്ടോഗ്രാഫിക് ദൗത്യങ്ങളിൽ പരാജയപ്പെട്ടു;[10][11] എന്നിരുന്നാലും, റേഞ്ചേഴ്‌സ് 4 ഉം 6 ഉം തങ്ങളുടെ ദ്വിതീയ ദൗത്യങ്ങളുടെ ഭാഗമായി സോവിയറ്റ് നടത്തിയതുപോലെ ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറക്കുന്നത് വിജയകരമായി ആവർത്തിച്ചു.[12][13]
1962-ൽ പ്രധാന റേഞ്ചർ ബഹിരാകാശ പേടകം പുറത്തിറക്കിയ ചെറിയ ഭൂകമ്പമാപിനി പാക്കേജുകൾ ഹാർഡ് ലാൻഡ് ചെയ്യാനുള്ള മൂന്ന് യുഎസ് ശ്രമങ്ങൾ[6][12][14] ഉൾപ്പടെയുള്ളവ പരാജയങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഉപരിതലത്തിൽ മനപ്പൂർവ്വം ഇടിക്കുന്നതിനായി രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിട്ടുള്ള ഈ പാക്കേജുകൾ ലാൻഡിംഗിനെ അതിജീവിക്കാൻ, മാതൃ വാഹനത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, റിട്രോറോക്കറ്റുകൾ ഉപയോഗിക്കേണ്ടതായിരുന്നു,. അവസാനത്തെ മൂന്ന് റേഞ്ചർ പേടകങ്ങൾ 2.62 കി മി / സെ, 2.68 കി മി / സെവേഗതയിൽ മനഃപൂർവം ക്രാഷ് ലാൻഡിംഗ് നടത്തി ഉയർന്ന ഉയരത്തിൽ നിന്നുള്ള ചാന്ദ്ര നിരീക്ഷണ ഫോട്ടോഗ്രാഫി ദൗത്യങ്ങൾ വിജയകരമായി നടത്തി.[15][16][17]
| ദൗത്യം | ഭാരം (കിലോ) | ലോഞ്ച് വാഹനം | ലോഞ്ച് തീയതി | ലക്ഷ്യം | ഫലം |
|---|---|---|---|---|---|
| പയനിയർ 0 | 38 | തോർ-ഏബിൾ | 1958 ഓഗസ്റ്റ് 17 | ചന്ദ്ര ഭ്രമണപഥം | പരാജയം - ആദ്യ ഘട്ട സ്ഫോടനം; നശിച്ചു |
| പയനിയർ 1 | 34 | തോർ-ഏബിൾ | 1958 ഒക്ടോബർ 11 | ചന്ദ്ര ഭ്രമണപഥം | പരാജയം - സോഫ്റ്റ്വെയർ പിശക്; റീ എൻട്രി |
| പയനിയർ 2 | 39 | തോർ-ഏബിൾ | 8 നവംബർ 1958 | ചന്ദ്ര ഭ്രമണപഥം | പരാജയം - മൂന്നാം ഘട്ട മിസ്ഫയർ; റീ എൻട്രി |
| പയനിയർ 3 | 6 | ജൂനോ | 6 ഡിസംബർ 1958 | ഫ്ലൈബൈ | പരാജയം - ഫസ്റ്റ് സ്റ്റേജ് മിസ്ഫയർ, റീ എൻട്രി |
| പയനിയർ 4 | 6 | ജൂനോ | 3 മാർച്ച് 1959 | ഫ്ലൈബൈ | ഭാഗിക വിജയം - എസ്കേപ്പ് വെലോസിറ്റിയിൽ എത്തിയ ആദ്യത്തെ യുഎസ് ക്രാഫ്റ്റ്, ടാർഗെറ്റിംഗ് പിശക് കാരണം ഫോട്ടോകൾ എടുക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല, വളരെ ദൂരെ കൂടി ലൂണാർ ഫ്ലൈബൈ; സൗര ഭ്രമണപഥം |
| പയനിയർ പി-1 | 168 | അറ്റ്ലസ്-ഏബിൾ | 24 സെപ്റ്റംബർ 1959 | ചന്ദ്ര ഭ്രമണപഥം | പരാജയം - പാഡ് സ്ഫോടനം; നശിച്ചു |
| പയനിയർ പി-3 | 168 | അറ്റ്ലസ്-ഏബിൾ | 29 നവംബർ 1959 | ചന്ദ്ര ഭ്രമണപഥം | പരാജയം - പേലോഡ് ആവരണത്തിലെ പ്രശ്നം; നശിച്ചു |
| പയനിയർ പി-30 | 175 | അറ്റ്ലസ്-ഏബിൾ | 25 സെപ്റ്റംബർ 1960 | ചന്ദ്ര ഭ്രമണപഥം | പരാജയം - രണ്ടാം ഘട്ടത്തിലെ അപാകത; റീ എൻട്രി |
| പയനിയർ പി-31 | 175 | അറ്റ്ലസ്-ഏബിൾ | 1960 ഡിസംബർ 15 | ചന്ദ്ര ഭ്രമണപഥം | പരാജയം - ആദ്യ ഘട്ട സ്ഫോടനം; നശിച്ചു |
| റേഞ്ചർ 1 | 306 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 23 ഓഗസ്റ്റ് 1961 | പ്രോട്ടോടൈപ്പ് ടെസ്റ്റ് | പരാജയം - മുകളിലെ ഘട്ടത്തിലെ അപാകത; റീ എൻട്രി |
| റേഞ്ചർ 2 | 304 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 1961 നവംബർ 18 | പ്രോട്ടോടൈപ്പ് ടെസ്റ്റ് | പരാജയം - മുകളിലെ ഘട്ടത്തിലെ അപാകത; റീ എൻട്രി |
| റേഞ്ചർ 3 | 330 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 26 ജനുവരി 1962 | ലാൻഡിംഗ് | പരാജയം - ബൂസ്റ്റർ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശം പരാജയപ്പെട്ടു; സൗര ഭ്രമണപഥം എത്തി |
| റേഞ്ചർ 4 | 331 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 23 ഏപ്രിൽ 1962 | ലാൻഡിംഗ് | ഭാഗിക വിജയം - മറ്റൊരു ആകാശഗോളത്തിൽ എത്തുന്ന ആദ്യത്തെ യുഎസ് ബഹിരാകാശ പേടകം; ക്രാഷ് ഇംപാക്റ്റ് - ഫോട്ടോകളൊന്നും തിരികെ നൽകിയില്ല |
| റേഞ്ചർ 5 | 342 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 18 ഒക്ടോബർ 1962 | ലാൻഡിംഗ് | പരാജയം - പേടക ശക്തി കുറഞ്ഞു സൗര ഭ്രമണപഥം എത്തി |
| റേഞ്ചർ 6 | 367 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 1964 ജനുവരി 30 | ഇംപാക്ട് | പരാജയം - ബഹിരാകാശ പേടക ക്യാമറ പരാജയം; ക്രാഷ് ഇംപാക്ട് |
| റേഞ്ചർ 7 | 367 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 28 ജൂലൈ 1964 | ഇംപാക്ട് | വിജയം - 4308 ഫോട്ടോകൾ തിരികെ നൽകി, ക്രാഷ് ഇംപാക്ട് |
| റേഞ്ചർ 8 | 367 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 1965 ഫെബ്രുവരി 17 | ഇംപാക്ട് | വിജയം - 7137 ഫോട്ടോകൾ തിരികെ നൽകി, ക്രാഷ് ഇംപാക്ട് |
| റേഞ്ചർ 9 | 367 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 21 മാർച്ച് 1965 | ഇംപാക്ട് | വിജയം - 5814 ഫോട്ടോകൾ തിരികെ നൽകി, ക്രാഷ് ഇംപാക്ട് |
പയനിയർ ദൗത്യങ്ങൾ
തിരുത്തുകപയനിയർ ചാന്ദ്ര പേടകങ്ങളുടെ മൂന്ന് വ്യത്യസ്ത രൂപകല്പനകൾ മൂന്ന് വ്യത്യസ്ത പരിഷ്കരിച്ച ഐസിബിഎമ്മുകളിൽ പറത്തി. എബിബിൾ അപ്പർ സ്റ്റേജ് ഉപയോഗിച്ച് പരിഷ്കരിച്ച തോർ ബൂസ്റ്ററിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ പേടകത്തിൽ ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലം പഠിക്കാൻ 1 മില്ലിറേഡിയൻ റെസല്യൂഷനുള്ള ഇൻഫ്രാറെഡ് ഇമേജ് സ്കാനിംഗ് ടെലിവിഷൻ സംവിധാനം, ബഹിരാകാശ വികിരണം അളക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു അയോണൈസേഷൻ ചേംബർ, മൈക്രോമെറ്റോറൈറ്റുകൾ കണ്ടുപിടിക്കാൻ ഒരു ഡയഫ്രം/മൈക്രോഫോൺ അസംബ്ലി മാഗ്നെറ്റോമീറ്റർ, ബഹിരാകാശവാഹനത്തിന്റെ ആന്തരിക താപ അവസ്ഥകൾ നിരീക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള ടെമ്പറേച്ചർ-വേരിയബിൾ റെസിസ്റ്ററുകൾ എന്നിവ വഹിച്ചിരുന്നു. ആദ്യത്തേത് ആയ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് എയർഫോഴ്സ് നിയന്ത്രിച്ച ഒരു ദൗത്യം, വിക്ഷേപണത്തിനിടെ പൊട്ടിത്തെറിച്ചു; തുടർന്നുള്ള എല്ലാ പയനിയർ ചാന്ദ്ര ഫ്ലൈറ്റുകളിലും ലീഡ് മാനേജ്മെന്റ് ഓർഗനൈസേഷനായി നാസ ഉണ്ടായിരുന്നു. അടുത്ത രണ്ടെണ്ണം ഏകദേശം 110,000 കിലോമീറ്റർ (68,000 മൈ) പരമാവധി ഉയരത്തിൽ എത്തിയ ശേഷം അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വീണ്ടും പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ കത്തിനശിച്ചു.
നാസ പിന്നീട് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ആർമിയുടെ ബാലിസ്റ്റിക് മിസൈൽ ഏജൻസിയുമായി സഹകരിച്ച് ജൂണോ ഐസിബിഎമ്മിൽ രണ്ട് വളരെ ചെറിയ കോൺ ആകൃതിയിലുള്ള പേടകങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തി. അതിൽ, ചന്ദ്രന്റെ പ്രകാശം വഴി പ്രചോദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഫോട്ടോസെല്ലുകളും ഒരു [[ഗീഗർ-മുള്ളർ ട്യൂബ്] ഡിറ്റക്ടർ ഉപയോഗിച്ചുള്ള ചാന്ദ്ര വികിരണ പരിസ്ഥിതി പരീക്ഷണ ഉപകരണവും ഉണ്ടായിരുന്നു. ഇതിൽ ആദ്യത്തേത് ഏകദേശം 100,000 കിലോമീറ്റർ (62,000 മൈ) ഉയരത്തിൽ എത്തി, ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വീണ്ടും പ്രവേശിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് വാൻ അലൻ റേഡിയേഷൻ ബെൽറ്റുകളുടെ സാന്നിധ്യം തെളിയിച്ച ഡാറ്റ യാദൃശ്ചികമായി ശേഖരിച്ചു. രണ്ടാമത്തേത് 60,000 കിലോമീറ്റർ (37,000 മൈ) അകലെ കൂടി ചന്ദ്രനെ കടന്നുപോയി. എന്നിട്ടും സൗര ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുന്ന ആദ്യത്തെ യുഎസ് പേടകം ആയിരുന്നു ഇത്.
അവസാന പയനിയർ ലൂണാർ പ്രോബ് രൂപകൽപ്പനയിൽ ഒരു മീറ്റർ വ്യാസമുള്ള ഗോളാകൃതിയിലുള്ള സ്പിൻ-സ്റ്റെബിലൈസ്ഡ് ബഹിരാകാശ പേടക ബോഡിയിൽ നിന്ന് നീളുന്ന നാല് "പാഡിൽ വീൽ" സോളാർ പാനലുകൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു, ടെലിവിഷൻ പോലുള്ള സംവിധാനം ഉപയോഗിച്ച് ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ എടുക്കാനും ചന്ദ്രന്റെ പിണ്ഡവും ഭൂപ്രകൃതിയും കണക്കാക്കാനും സജ്ജീകരിച്ചതാണിത്. ധ്രുവങ്ങൾ, മൈക്രോമെറ്റോറൈറ്റുകളുടെ വിതരണവും വേഗതയും രേഖപ്പെടുത്തുക, വികിരണം പഠിക്കുക, കാന്തിക മണ്ഡലങ്ങൾ അളക്കുക, ബഹിരാകാശത്ത് കുറഞ്ഞ ആവൃത്തിയിലുള്ള വൈദ്യുതകാന്തിക തരംഗങ്ങൾ കണ്ടെത്തുക, കൂടാതെ ഭ്രമണപഥം ഘടിപ്പിക്കുന്നതിനും നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനും ഒരു സങ്കീർണ്ണ സംയോജിത പ്രൊപ്പൽഷൻ സിസ്റ്റം ഉപയോഗിക്കുക എന്നിവയും ഇതിൻ്റെ ലക്ഷ്യങ്ങളായിരുന്നു. ഈ പേടക പരമ്പരയിൽ നിർമ്മിച്ച നാല് ബഹിരാകാശ പേടകങ്ങളിലൊന്നു പോലും ലക്ഷ്യം കണ്ടില്ല.
പരാജയപ്പെട്ട അറ്റ്ലസ്-ഏബിൾ പയനിയർ പേടകങ്ങളെ തുടർന്ന്, നാസയുടെ ജെറ്റ് പ്രൊപ്പൽഷൻ ലബോറട്ടറി, ചാന്ദ്ര, ഗ്രഹാന്തര പര്യവേക്ഷണ ദൗത്യങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കാൻ മോഡുലാർ ഡിസൈൻ ഉപയോഗിക്കാവുന്ന ഒരു അൺക്രൂഡ് ബഹിരാകാശ വാഹന വികസന പരിപാടി ആരംഭിച്ചു. ഗ്രഹാന്തര പതിപ്പുകൾ മറൈനേഴ്സ് എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്; ചാന്ദ്ര പതിപ്പുകളിലുള്ളവ റേഞ്ചർസ് എന്ന് ആയിരുന്നു അറിയപ്പെട്ടത്. റേഞ്ചർ ചാന്ദ്ര പേടകങ്ങളുടെ മൂന്ന് പതിപ്പുകൾ JPL വിഭാവനം ചെയ്തു: ബ്ലോക്ക് I പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ, ഇത് പരീക്ഷണ പറക്കലുകളിൽ വിവിധ റേഡിയേഷൻ ഡിറ്റക്ടറുകൾ ചന്ദ്രനു സമീപത്തൊന്നും വരാത്ത വളരെ ഉയർന്ന ഭൗമ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകും; ബ്ലോക്ക് II, ഒരു സീസ്മോമീറ്റർ പാക്കേജ് ഹാർഡ് ലാൻഡിംഗ് വഴി ചന്ദ്രന്റെ ആദ്യത്തെ ലാൻഡിംഗ് പൂർത്തിയാക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു; കൂടാതെ ബ്ലോക്ക് III, അവരുടെ ഇറക്കത്തിൽ ചന്ദ്രന്റെ വളരെ ഉയർന്ന റെസല്യൂഷനുള്ള വൈഡ് ഏരിയ ഫോട്ടോഗ്രാഫുകൾ എടുക്കുമ്പോൾ ബ്രേക്കിംഗ് റോക്കറ്റുകളൊന്നുമില്ലാതെ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ പതിക്കും.
റേഞ്ചർ ദൗത്യങ്ങൾ
തിരുത്തുകറേഞ്ചർ 1, 2 ബ്ലോക്ക് I ദൗത്യങ്ങൾ ഫലത്തിൽ സമാനമാണ്.[18][19] ബഹിരാകാശ പേടക പരീക്ഷണങ്ങളിൽ ഒരു ലൈമാൻ-ആൽഫ ദൂരദർശിനി, ഒരു റൂബിഡിയം- വേപ്പർ മാഗ്നെറ്റോമീറ്റർ, ഇലക്ട്രോസ്റ്റാറ്റിക് അനലൈസറുകൾ, മീഡിയം എനർജി-റേഞ്ച് കണികാ ഡിറ്റക്ടറുകൾ, രണ്ട് ട്രിപ്പിൾ കോയിൻസിഡൻസ് ദൂരദർശിനികൾ, ഒരു കോസ്മിക്-റേ സംയോജിപ്പിക്കുന്ന അയോണൈസേഷൻ ചേമ്പർ, കോസ്മിക് ഡസ്റ്റ് ഡിറ്റക്ടറുകൾ, സിന്റിലേഷൻ കൗണ്ടറുകൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഈ ബ്ലോക്ക് I ബഹിരാകാശ പേടകങ്ങൾ 110,000 കിലോമീറ്റർ (68,000 മൈ) ഉയരത്തിൽ 60,000 കിലോമീറ്റർ പെരിഗ്രീ വരുന്ന വളരെ ഉയർന്ന ഭൗമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ സ്ഥാപിക്കുക എന്നതായിരുന്നു ലക്ഷ്യം.[18]
ആ ഉയരത്തിൽ നിന്ന്, ശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് മാസങ്ങളോളം മാഗ്നറ്റോസ്ഫിഫിയറിൻ്റെ നേരിട്ടുള്ള അളവുകൾ നടത്താൻ കഴിയും, അതേസമയം എഞ്ചിനീയർമാർ അത്തരം വലിയ ദൂരങ്ങളിൽ ബഹിരാകാശ പേടകവുമായി പതിവായി ട്രാക്കുചെയ്യാനും ആശയവിനിമയം നടത്താനും പുതിയ രീതികൾ പരിപൂർണ്ണമാക്കി. തുടർന്നുള്ള ബ്ലോക്ക് II, ബ്ലോക്ക് III ചാന്ദ്ര പേടകങ്ങളെ വൺ ഷോട്ട് പതിനഞ്ച് മിനിറ്റ് സമയത്തിൽ ചന്ദ്രനിൽ നിന്നുള്ള ഉയർന്ന ബാൻഡ്‌വിഡ്ത്ത് ടെലിവിഷൻ സംപ്രേക്ഷണം ക്യാപ്‌ചർ ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഉറപ്പ് ലഭിക്കുന്നതിന് അത്തരം പരീക്ഷണം വളരെ പ്രധാനമാണ്. രണ്ട് ബ്ലോക്ക് I ദൗത്യങ്ങളും അജീന അപ്പർ സ്റ്റേജിൽ പരാജയം നേരിട്ടു, വിക്ഷേപണത്തിന് ശേഷം ലോ എർത്ത് പാർക്കിംഗ് ഭ്രമണപഥം വിട്ടൊഴിഞ്ഞില്ല; കുറച്ച് ദിവസങ്ങൾക്ക് ശേഷം വീണ്ടും അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ച് രണ്ടും കത്തിനശിച്ചു.
1962-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് പറത്തിയ റേഞ്ചേഴ്‌സ് 3, 4, 5 ദൗത്യങ്ങളിലാണ് മൂൺ ലാൻഡിംഗ് നടത്താനുള്ള ആദ്യ ശ്രമങ്ങൾ നടന്നത്.[6][12][14] മൂന്ന് ബ്ലോക്ക് II ദൗത്യങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാന വാഹനങ്ങളും 3.1 മീറ്റർ ഉയരമുള്ളതും ഒരു ബൽസ വുഡ് ഇംപാക്ട്-ലിമിറ്റർ കൊണ്ട് പൊതിഞ്ഞ ഒരു ചാന്ദ്ര കാപ്‌സ്യൂൾ, ഒരു മോണോ-പ്രൊപ്പല്ലന്റ് മിഡ്-കോഴ്സ് മോട്ടോർ, 5,050 pounds-force (22.5 കി.N) ത്രസ്റ്റ് ഉള്ള ഒരു റിട്രോറോക്കറ്റ്,[12] കൂടാതെ സ്വർണ്ണവും ക്രോമും പൂശിയ ഷഡ്ഭുജ അടിത്തറ എന്നിവ ഉള്ളതായിരുന്നു.
ഈ പേലോഡിൽ അൻപത് മില്ലിവാട്ട് റേഡിയോ ട്രാൻസ്മിറ്റർ പവർ ചെയ്യാനുള്ള ആറ് സിൽവർ- കാഡ്മിയം ബാറ്ററികൾ, ചന്ദ്രോപരിതല താപനില അളക്കുന്നതിനുള്ള ടെമ്പറേച്ചർ സെൻസിറ്റീവ് വോൾട്ടേജ് കൺട്രോൾഡ് ഓസിലേറ്റർ,ചന്ദ്രന്റെ എതിർവശത്തുള്ള 5 lb (2.3 കി.ഗ്രാം) ന്റെ ഉൽക്കാപതന ആഘാതം കണ്ടെത്താൻ കഴിയുന്നത്ര ഉയർന്ന സംവേദനക്ഷമതയോടെ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഒരു സീസ്മോമീറ്റർ എന്നിവ ഉണ്ടായിരുന്നു. പേലോഡ് സ്‌ഫിയറിൽ ഭാരം വിതരണം ചെയ്യപ്പെടുന്നതിനാൽ ബാഹ്യ ലാൻഡിംഗ് സ്‌ഫിയറിന്റെ അന്തിമ ഓറിയന്റേഷൻ എന്തുതന്നെയായാലും സീസ്‌മോമീറ്ററിനെ നേരേയുള്ളതും പ്രവർത്തനക്ഷമവുമായ ഒരു സ്ഥാനത്ത് സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് കഴിയും. ലാൻഡിംഗിന് ശേഷം, ഫ്രിയോണിനെ ബാഷ്പീകരിക്കാനും പേലോഡ് ഗോളം ലാൻഡിംഗ് ഗോളവുമായി നേരിട്ട് സമ്പർക്കം പുലർത്താനും അനുവദിക്കുന്ന പ്ലഗുകൾ തുറക്കണം. പേലോഡ് സ്‌ഫിയറിനായി മൂന്ന് മാസം വരെ പ്രവർത്തിക്കാൻ അനുവദിക്കുന്ന തരത്തിലായിരുന്നു ബാറ്ററികൾ.
റേഞ്ചർ ലാൻഡറുകൾ ക്യാമറകളൊന്നും വഹിച്ചിരുന്നില്ല, അതിനാൽ ദൗത്യത്തിനിടെ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ നിന്ന് ചിത്രങ്ങളൊന്നും പകർത്തിയില്ല. പകരം, 3.1 മീറ്റർ (10 അടി) റേഞ്ചർ ബ്ലോക്ക് II മദർ ഷിപ്പിൽ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്കുള്ള ഫ്രീ-ഫാൾ ഇറക്കത്തിൽ ചിത്രങ്ങൾ പകർത്താൻ 200-സ്കാൻ-ലൈൻ ടെലിവിഷൻ ക്യാമറ ഉൾപ്പെടുത്തി. ഓരോ 10 സെക്കൻഡിലും ഒരു ചിത്രം കൈമാറുന്ന തരത്തിലാണ് ക്യാമറ രൂപകൽപ്പന ചെയ്തത്.[12] ചന്ദ്രനിൽ പതിക്കുന്നതിന് സെക്കൻഡുകൾക്ക് മുമ്പ്, 5-ഉം 0.6 കിലോമീറ്റർ (3.11-ഉം 0.37 മൈ) ഉയരത്തിൽ നിന്ന്, റേഞ്ചർ മദർ ഷിപ്പുകൾ ചിത്രങ്ങളെടുത്തു (അത് ഇവിടെ കാണാം).
ചന്ദ്രനെ അടുത്ത് നിന്ന് ചിത്രീകരിക്കാനുള്ള യുഎസ് ശ്രമങ്ങളിലെ ആറുവർഷത്തെ പരാജയചരിത്രം തിരുത്തി കൊണ്ട്, റേഞ്ചർ 7 ദൗത്യം ഒരു ദേശീയ വഴിത്തിരിവായുകയും അത് 1965-ലെ നാസയുടെ പ്രധാന ബജറ്റ് വിനിയോഗം യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് കോൺഗ്രസിലൂടെ കടന്നുപോകാൻ അനുവദിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കുവഹിക്കുകയും ചെയ്തു. റേഞ്ചർ 8, റേഞ്ചർ 9 എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പമുള്ള തുടർന്നുള്ള വിജയങ്ങൾ യുഎസിന്റെ പ്രതീക്ഷകളെ കൂടുതൽ ഊർജസ്വലമാക്കി.
സോവിയറ്റ് അൺ ക്രൂവഡ് സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങുകൾ (1966-1976)
തിരുത്തുക
സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ വിക്ഷേപിച്ച ലൂണ 9 പേടകം 1966 ഫെബ്രുവരി 3 ന് ആദ്യത്തെ വിജയകരമായ സോഫ്റ്റ് മൂൺ ലാൻഡിംഗ് നടത്തി. എയർബാഗുകൾ അതിന്റെ 99 കിലോഗ്രാം (218 lb) ഭാരം സംരക്ഷിച്ചു, അതിൻ്റെ പുറന്തള്ളാവുന്ന കാപ്‌സ്യൂൾ 15 metres per second (54 km/h; 34 mph) ആഘാതവേഗത്തെ അതിജീവിച്ചു.[20] 1966 ഡിസംബർ 24-ന് സമാനമായി ചന്ദ്രനിലിറങ്ങിയതോടെ ലൂണ 13 ഈ നേട്ടം ആവർത്തിച്ചു. രണ്ട് ദൗത്യങ്ങളും ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യ പനോരമിക് ഫോട്ടോഗ്രാഫുകൾ പകർത്തി.[21]
1970 സെപ്റ്റംബർ 24-ന് അൺക്രൂഡ് ലൂണ 16 പേടകം ഉപയോഗിച്ച് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ആദ്യമായി ചന്ദ്രനിലെ മണ്ണിന്റെ സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ചു. 1972ലും 1976ലും യഥാക്രമം ലൂണ 20 ഉം ലൂണ 24 ഉം ഉപയോഗിച്ച് ഇത് തുടർന്നു. 1969-ലെ ലൂണോഖഡ് വിക്ഷേപണത്തിലെ പരാജയത്തെ തുടർന്ന് വന്ന ലൂണ ഇ-8 നമ്പർ.201, ലൂണ 17, ലൂണ 21 എന്നിവ വിജയകരമായ ലൂണാർ റോവർ ദൗത്യങ്ങളായിരുന്നു.
1970-ലും 1973-ലും രണ്ട് ലുനോഖോഡ് ("മൂൺവാക്കർ") റോബോട്ടിക് ലൂണാർ റോവറുകൾ ചന്ദ്രനിലേക്ക് എത്തിച്ചു, അവ യഥാക്രമം 10, 4 മാസങ്ങൾ വിജയകരമായി പ്രവർത്തിച്ചു. ഈ റോവർ ദൗത്യങ്ങൾ മൂൺ ഫ്ലൈബൈ, ഓർബിറ്റർ, ലാൻഡിംഗ് ദൗത്യങ്ങളുടെ സോണ്ട്, ലൂണ പരമ്പരകൾക്കൊപ്പം ഒരേസമയം പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.
| മിഷൻ | ഭാരം (കി. ഗ്രാം) | ബൂസ്റ്റർ | ലോഞ്ച് തീയതി | ലക്ഷ്യം | ഫലം | ലാൻഡിങ് സോൺ | അക്ഷാംശം/രേഖാംശം |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ലൂണ -9 | 1580 | സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 31 ജനുവരി 1966 | ലാൻഡിങ് | വിജയം – ആദ്യ ലൂണാർ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ്, നിരവധി ഫോട്ടോകൾ പകർത്തി | ഓഷ്യാനസ് പ്രോസെല്ലാറം | 7.13°N 64.37°W |
| ലൂണ -13 | 1580 | സെമ്യോർക്ക – 8K78 | 21 ഡിസംബർ 1966 | ലാൻഡിങ് | വിജയം – രണ്ടാം ലൂണാർ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ്, നിരവധി ഫോട്ടോകൾ പകർത്തി | ഓഷ്യാനസ് പ്രോസെല്ലാറം | 18°52'N 62°3'W |
| പ്രോട്ടോൺ | 19 ഫെബ്രുവരി 1969 | ലൂണാർ റോവർ | പരാജയം – ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം, തിരിച്ച് ഭൌമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തിയില്ല | ||||
| പ്രോട്ടോൺ | 14 ജൂൺ 1969 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | പരാജയം – ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം, തിരിച്ച് ഭൌമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തിയില്ല | ||||
| ലൂണ -15 | 5,700 | Proton | 13 ജൂലൈ 1969 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | പരാജയം – ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചുതകർന്നു | മെയർ ക്രിസിയം | അറിയില്ല |
| കോസ്മോസ് -300 | പ്രോട്ടോൺ | 23 സെപ്റ്റംബർ 1969 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | പരാജയം – ലോ ഏർത്ത് ഓർബിറ്റിൽ തുടർന്നു | |||
| കോസ്മോസ് -305 | പ്രോട്ടോൺ | 22 ഒക്ടോബർ 1969 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | പരാജയം – ലോ ഏർത്ത് ഓർബിറ്റിൽ തുടർന്നു | |||
| പ്രോട്ടോൺ | 6 ഫെബ്രുവരി 1970 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | പരാജയം – ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം, തിരിച്ച് ഭൌമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തിയില്ല | ||||
| ലൂണ -16 | 5,600 | പ്രോട്ടോൺ | 12 സെപ്റ്റംബർ 1970 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | വിജയം – 0.10 കിലോ ഗ്രാം ചന്ദ്രനിലെ മണ്ണ് ശേഖരിച്ച് മടങ്ങി | മെയർ ഫേകുണ്ടിറ്റാറ്റിസ് | 000.68S 056.30E |
| ലൂണ -17 | 5,700 | പ്രോട്ടോൺ | 10 നവംബർ 1970 | ലൂണാർ റോവർ | വിജയം – ലൂണോഖോട്-1 റോവർ ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ 10.5 കിമീ ദൂരം സഞ്ചരിച്ചു | മെയർ ഇമ്പറിയം | 038.28N 325.00E |
| ലൂണ -18 | 5,750 | പ്രോട്ടോൺ | 2 സെപ്റ്റംബർ 1971 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | പരാജയം – ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചുതകർന്നു | മെയർ ഫേകുണ്ടിറ്റാറ്റിസ് | 003.57N 056.50E |
| ലൂണ -20 | 5,727 | പ്രോട്ടോൺ | 14 ഫെബ്രുവരി 1972 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | വിജയം – 0.05 കിലോ ഗ്രാം ചന്ദ്രനിലെ മണ്ണ് ശേഖരിച്ച് മടങ്ങി | മെയർ ഫേകുണ്ടിറ്റാറ്റിസ് | 003.57N 056.50E |
| ലൂണ -21 | 5,950 | പ്രോട്ടോൺ | 8 ജനുവരി 1973 | ലൂണാർ റോവർ | വിജയം – ലൂണോഖോട്-2 റോവർ ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ 37.0 കിമീ ദൂരം സഞ്ചരിച്ചു | LeMonnier Crater | 025.85N 030.45E |
| ലൂണ -23 | 5,800 | പ്രോട്ടോൺ | 28 ഒക്ടോബർ 1974 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | പരാജയം – ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങിയെങ്കിലും സാമ്പിൾ ശേഖരിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു | മെയർ ക്രിസിയം | 012.00N 062.00E |
| പ്രോട്ടോൺ | 16 ഒക്ടോബർ 1975 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | പരാജയം – ബൂസ്റ്റർ പ്രവർത്തന പരാജയം, തിരിച്ച് ഭൌമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തിയില്ല | ||||
| ലൂണ -24 | 5,800 | പ്രോട്ടോൺ | 9 ആഗസ്റ്റ് 1976 | സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ച് മടങ്ങൽ | വിജയം – 0.17 കിലോ ഗ്രാം ചന്ദ്രനിലെ മണ്ണ് ശേഖരിച്ച് മടങ്ങി | മെയർ ക്രിസിയം | 012.25N 062.20E |
യുഎസ് ക്രൂവഡ് സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങുകൾ (1966-1968)
തിരുത്തുക
മനുഷ്യർക്ക് ഇറങ്ങുന്നതിനായി ചന്ദ്രനിൽ സുരക്ഷിതമായ ഒരു സ്ഥലം കണ്ടെത്തുന്നതിനും ചന്ദ്രനിൽ ഒരു യഥാർത്ഥ നിയന്ത്രിത ടച്ച്ഡൌൺ നടത്താൻ ആവശ്യമായ റഡാറും ലാൻഡിംഗ് സംവിധാനങ്ങളും പരീക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള ശ്രമത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു യുഎസ് റോബോട്ടിക് സർവേയർ പ്രോഗ്രാം. സർവേയറുടെ ഏഴ് ദൗത്യങ്ങളിൽ അഞ്ചെണ്ണം അൺ ക്രൂവഡ് മൂൺ ലാൻഡിംഗുകൾ നടത്തി. അപ്പോളോ 12-ന്റെ ജീവനക്കാർ ചന്ദ്രനിലിറങ്ങി രണ്ട് വർഷത്തിന് ശേഷം സർവേയർ 3 സന്ദർശിച്ചു. ചന്ദ്രന്റെ പരിതസ്ഥിതിയിൽ ദീർഘകാലമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നതിന്റെ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ നിർണ്ണയിക്കാൻ അവർ ഭൂമിയിലെ പരിശോധനയ്ക്കായി അതിന്റെ ഭാഗങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്തു.
| ദൗത്യം | ഭാരം (കിലോ) | ബൂസ്റ്റർ | ലോഞ്ച് തീയതി | ലക്ഷ്യം | ഫലം | ലാൻഡിംഗ് സോൺ | അക്ഷാംശം / രേഖാംശം |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| സർവേയർ 1 | 292 | അറ്റ്ലസ് - സെന്റോർ | 1966 മെയ് 30 | ലാൻഡിംഗ് | വിജയം - 11,000 ചിത്രങ്ങൾ പകർത്തി, ആദ്യത്തെ യു.എസ്. മൂൺ ലാൻഡിംഗ് | ഓഷ്യാനസ് പ്രൊസെല്ലാരം | 002.45S 043.22W |
| സർവേയർ 2 | 292 | അറ്റ്ലസ് - സെന്റോർ | 20 സെപ്റ്റംബർ 1966 | ലാൻഡിംഗ് | പരാജയം - മിഡ്‌കോഴ്‌സ് എഞ്ചിൻ തകരാർ, വാഹനം വീണ്ടെടുക്കാനാകാത്ത വിധം കോപ്പർനിക്കസ് ക്രേറ്ററിന്റെ തെക്കുകിഴക്കായി തകർന്നു | സൈനസ് മെഡി | 004.00S 011.00W |
| സർവേയർ 3 | 302 | അറ്റ്ലസ് - സെന്റോർ | 20 ഏപ്രിൽ 1967 | ലാൻഡിംഗ് | വിജയം - 6,000 ചിത്രങ്ങൾ പകർത്തി; റോബോട്ട് കൈ 18 മണിക്കൂർ ഉപയോഗിച്ച് 17.5 സെമീ ആഴം വരെ കുഴിച്ചു | ഓഷ്യാനസ് പ്രൊസെല്ലാരം | 002.94S 336.66E |
| സർവേയർ 4 | 282 | അറ്റ്ലസ് - സെന്റോർ | 1967 ജൂലൈ 14 | ലാൻഡിംഗ് | പരാജയം - ടച്ച്ഡൗണിന് 2.5 മിനിറ്റ് മുമ്പ് റേഡിയോ കോൺടാക്റ്റ് നഷ്ടപ്പെട്ടു; മികച്ച ഓട്ടോമേറ്റഡ് മൂൺ ലാൻഡിംഗ് സാധ്യമാണ്, പക്ഷേ ഫലം അജ്ഞാതമാണ് | സൈനസ് മെഡി | അജ്ഞാതം |
| സർവേയർ 5 | 303 | അറ്റ്ലസ് - സെന്റോർ | 8 സെപ്റ്റംബർ 1967 | ലാൻഡിംഗ് | വിജയം - 19,000 ഫോട്ടോകൾ തിരികെ ലഭിച്ചു, ആൽഫ സ്കാറ്റർ സോയിൽ കോമ്പോസിഷൻ മോണിറ്ററിന്റെ ആദ്യ ഉപയോഗം | മാരേ ട്രാൻക്വിലിറ്റാറ്റിസ് | 001.41N 023.18E |
| സർവേയർ 6 | 300 | അറ്റ്ലസ് - സെന്റോർ | 1967 നവംബർ 7 | ലാൻഡിംഗ് | വിജയം - 30,000 ഫോട്ടോകൾ തിരിച്ചെത്തി, റോബോട്ട് ആം ആൻഡ് ആൽഫ സ്കാറ്റർ സയൻസ്, എഞ്ചിൻ പുനരാരംഭിക്കൽ, രണ്ടാമത്തെ ലാൻഡിംഗ് 2.5 മീറ്റർ അകലെ | സൈനസ് മെഡി | 000.46N 358.63E |
| സർവേയർ 7 | 306 | അറ്റ്ലസ് - സെന്റോർ | 7 ജനുവരി 1968 | ലാൻഡിംഗ് | വിജയം - 21,000 ഫോട്ടോകൾ തിരികെ ലഭിച്ചു; റോബോട്ട് കൈയും ആൽഫ സ്കാറ്റർ സയൻസും; ഭൂമിയിൽ നിന്നുള്ള ലേസർ രശ്മികൾ കണ്ടെത്തി | ടൈക്കോ ഗർത്തം | 041.01S 348.59E |
ഡയറക്റ്റ് അസൻ്റ് ലാൻഡിംഗുകളിൽ നിന്ന് ചന്ദ്ര ഓർബിറ്റ് പ്രവർത്തനങ്ങളിലേക്കുള്ള മാറ്റം
തിരുത്തുക1966-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയനും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്‌സും പരസ്പരം നാല് മാസങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ക്രൂവില്ലാത്ത ബഹിരാകാശ പേടകം ഉപയോഗിച്ച് വിജയകരമായി ചന്ദ്രനിലിറങ്ങൽ നടത്തി. സാധാരണ ജനങ്ങൾക്ക് ഇരു രാജ്യങ്ങളും ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്നുള്ള ഫോട്ടോഗ്രാഫിക് ചിത്രങ്ങൾ തിരികെ നൽകിക്കൊണ്ട് ഏകദേശം തുല്യമായ സാങ്കേതിക കഴിവുകൾ പ്രകടിപ്പിച്ചു. വരാനിരിക്കുന്ന മനുഷ്യരെ ചന്ദ്രനിലിറക്കുന്ന ക്രൂവ്ഡ് ലാൻഡറുകളെ കൂടുതൽ ഭാരമുള്ള ചന്ദ്ര മണ്ണ് പിന്തുണയ്ക്കുമോ ഇല്ലയോ എന്ന നിർണായക ചോദ്യത്തിന് ഈ ചിത്രങ്ങൾ ഒരു പ്രധാന ഉത്തരം നൽകി.
ലൂണ 9 ഉം സർവേയർ 1 ഉം പ്രധാന ദേശീയ നേട്ടങ്ങളാണെങ്കിലും, സർവേയർ 1 മാത്രമാണ് ക്രൂവ്ഡ് ഫ്ലൈറ്റിന് ആവശ്യമായ പ്രധാന സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ ഉപയോഗിച്ച് ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റിൽ എത്തിയത്. അങ്ങനെ, 1966-ന്റെ മധ്യത്തോടെ, ഒരു മനുഷ്യനെ ചന്ദ്രനിൽ ഇറക്കാനുള്ള സ്പേസ് റേസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന മത്സരത്തിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയനെ പിന്നിലാക്കി അമേരിക്ക മുന്നേറാൻ തുടങ്ങി.
ക്രൂവ്ഡ് ബഹിരാകാശ വാഹനങ്ങൾ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇറക്കുന്നതിന് മുമ്പ് മറ്റ് മേഖലകളിൽ മുന്നേറ്റം ആവശ്യമായിരുന്നു. ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ ഫ്ലൈറ്റ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുന്നതിനുള്ള വൈദഗ്ധ്യം വികസിപ്പിക്കുക എന്നത് പ്രത്യേക പ്രാധാന്യമുള്ളതാണ്. റേഞ്ചർ, സർവേയർ, പ്രാരംഭ ലൂണ മൂൺ ലാൻഡിംഗ് ശ്രമങ്ങൾ എന്നിവയെല്ലാം ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥം കൂടാതെ നേരിട്ട് ഉപരിതലത്തിലേക്ക് പറന്നു. അത്തരം നേരിട്ടുള്ള കയറ്റങ്ങൾ ഒരു വൺ-വേ യാത്രയിൽ ക്രൂവില്ലാത്ത ബഹിരാകാശവാഹനങ്ങൾക്ക് ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ അളവിൽ ഇന്ധനം ഉപയോഗിക്കുന്ന രീതിയാണ്.
നേരെമറിച്ച്, ക്രൂവ്ഡ് വാഹനങ്ങൾക്ക് ചാന്ദ്ര ലാൻഡിംഗിന് ശേഷം വാഹത്തിലെ ക്രൂവിന് ഭൂമിയിലേക്കുള്ള മടക്കയാത്ര സാധ്യമാക്കുന്നതിന് അധിക ഇന്ധനം ആവശ്യമാണ്. അത്തരം ഇന്ധനം ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ എത്തിക്കുന്നതിന് പകരം ചന്ദ്ര ഭ്രമണപഥത്തിൽ നിലനിർത്തുന്നതാണ് കൂടുതൽ നല്ലതെന്ന നിഗമനത്തിൽ എത്തി.
1966-ന്റെ മധ്യത്തോടെ, യുഎസും സോവിയറ്റ് യൂണിയനും ഒരു ക്രൂഡ് മൂൺ ലാൻഡിംഗിന് സ്വാഭാവികമായും ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ നിലയുറപ്പിക്കുന്നത് ഒരു മുൻവ്യവസ്ഥയാക്കുന്ന സാങ്കേതികയിൽ പുരോഗമിച്ചു. ക്രൂഡ് ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റുകൾ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിനും സോവിയറ്റുകളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഭാവിയിലെ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗുകളിൽ ഉപയോഗിക്കാവുന്ന റേഡിയോ കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻസ് ഗിയറുകളുടെ ചെക്ക്ഔട്ടിനുമായി മുഴുവൻ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിന്റെയും വിപുലമായ ഫോട്ടോഗ്രാഫിക് മാപ്പിംഗ് ആയിരുന്നു ഈ പ്രാരംഭ അൺക്രൂവ്ഡ് ഓർബിറ്ററുകളുടെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യങ്ങൾ.
സോവിയറ്റ് ചാന്ദ്ര ഭ്രമണപഥ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ (1966-1974)
തിരുത്തുക| USSR ദൗത്യം | ഭാരം (കിലോ) | ബൂസ്റ്റർ | വിക്ഷേപണ തീയതി | ദൗത്യ ലക്ഷ്യം | ദൗത്യ ഫലം |
|---|---|---|---|---|---|
| കോസ്മോസ് - 111 | മോൾനിയ-എം | 1 മാർച്ച് 1966 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | പരാജയം - ലോ ഏർത്ത് ഭ്രമണപഥത്തിൽ കുടുങ്ങി | |
| ലൂണ-10 | 1,582 | മോൾനിയ-എം | 1966 മാർച്ച് 31 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം – 2,738 കിലോമീറ്റർ x 2,088 കിമി x 72 ഡിഗ്രി ഭ്രമണപഥം, 178 m കാലയളവ്, 60 ദിവസത്തെ ശാസ്ത്ര ദൗത്യം |
| ലൂണ-11 | 1,640 | മോൾനിയ-എം | 24 ഓഗസ്റ്റ് 1966 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം – 2,931 കിലോമീറ്റർ x 1,898 കിമി x 27 ഡിഗ്രി ഭ്രമണപഥം, 178 m കാലയളവ്, 38 ദിവസത്തെ ശാസ്ത്ര ദൗത്യം |
| ലൂണ-12 | 1,620 | മോൾനിയ-എം | 22 ഒക്ടോബർ 1966 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം – 2,938 കിലോമീറ്റർ x 1,871 കിമീ x 10 ഡിഗ്രി പരിക്രമണപഥം, 205 m കാലയളവ്, 89 ദിവസത്തെ ശാസ്ത്ര ദൗത്യം |
| കോസ്മോസ്-159 | 1,700 | മോൾനിയ-എം | 1967 മെയ് 17 | പ്രോട്ടോടൈപ്പ് ടെസ്റ്റ് | വിജയം - ഹൈ എർത്ത് ഓർബിറ്റ് ക്രൂഡ് ലാൻഡിംഗ് കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻസ് ഗിയർ റേഡിയോ കാലിബ്രേഷൻ ടെസ്റ്റ് |
| മോൾനിയ-എം | 7 ഫെബ്രുവരി 1968 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | പരാജയം - ബൂസ്റ്റർ തകരാർ, ഭൗമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു - റേഡിയോ കാലിബ്രേഷൻ ടെസ്റ്റ് ശ്രമിച്ചോ? | ||
| ലൂണ-14 | 1,700 | മോൾനിയ-എം | 1968 ഏപ്രിൽ 7 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം - 870 കിലോമീറ്റർ x 160 കിമീ x 42 ഡിഗ്രി പരിക്രമണപഥം, 160 m കാലയളവ്, അസ്ഥിരമായ ഭ്രമണപഥം, റേഡിയോ കാലിബ്രേഷൻ ടെസ്റ്റ്? |
| ലൂണ-19 | 5,700 | പ്രോട്ടോൺ | 28 സെപ്റ്റംബർ 1971 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം - 140 കിലോമീറ്റർ x 140 കിമീ x 41 ഡിഗ്രി പരിക്രമണപഥം, 121 m കാലയളവ്, 388 ദിവസത്തെ ശാസ്ത്ര ദൗത്യം |
| ലൂണ-22 | 5,700 | പ്രോട്ടോൺ | 29 മെയ് 1974 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം - 222 കിലോമീറ്റർ x 219 കിമീ x 19 ഡിഗ്രി പരിക്രമണപഥം, 130 മീറ്റർ കാലയളവ്, 521 ദിവസത്തെ ശാസ്ത്ര ദൗത്യം |
1966 ഏപ്രിൽ 3-ന് ചന്ദ്രനെ ചുറ്റുന്ന ആദ്യത്തെ ബഹിരാകാശ പേടകമായി ലൂണ 10 മാറി.
യുഎസ് ചാന്ദ്ര ഭ്രമണപഥ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ (1966-1967)
തിരുത്തുക| യുഎസ് ദൗത്യം | ഭാരം (കിലോ) | ബൂസ്റ്റർ | വിക്ഷേപണ തീയതി | ദൗത്യ ലക്ഷ്യം | ദൗത്യ ഫലം |
|---|---|---|---|---|---|
| ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ 1 | 386 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 1966 ഓഗസ്റ്റ് 10 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം – 1,160 km X 189 കിമി x 12 ഡിഗ്രി ഭ്രമണപഥം, 208 m കാലയളവ്, 80 ദിവസത്തെ ഫോട്ടോഗ്രാഫി ദൗത്യം |
| ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ 2 | 386 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 6 നവംബർ 1966 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം – 1,860 km X 52 കിമി x 12 ഡിഗ്രി ഭ്രമണപഥം, 208 m കാലയളവ്, 339 ദിവസത്തെ ഫോട്ടോഗ്രാഫി ദൗത്യം |
| ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ 3 | 386 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 5 ഫെബ്രുവരി 1967 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം – 1,860 km X 52 കിമീ x 21 ഡിഗ്രി ഭ്രമണപഥം, 208 m കാലയളവ്, 246 ദിവസത്തെ ഫോട്ടോഗ്രാഫി ദൗത്യം |
| ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ 4 | 386 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 4 മെയ് 1967 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം – 6,111 കിലോമീറ്റർ X 2,706 കിമി x 86 ഡിഗ്രി ഭ്രമണപഥം, 721 m കാലയളവ്, 180 ദിവസത്തെ ഫോട്ടോഗ്രാഫി ദൗത്യം |
| ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ 5 | 386 | അറ്റ്ലസ് - അജീന | 1 ഓഗസ്റ്റ് 1967 | ലൂണാർ ഓർബിറ്റർ | വിജയം – 6,023 km X 195 കിമീ x 85 ഡിഗ്രി പരിക്രമണപഥം, 510 m കാലയളവ്, 183 ദിവസത്തെ ഫോട്ടോഗ്രാഫി ദൗത്യം |
സോവിയറ്റ് സർക്കംലൂണാർ ലൂപ്പ് ഫ്ലൈറ്റുകൾ (1967-1970)
തിരുത്തുകഭൂമിയിൽ നിന്ന് അയക്കുന്ന ഒരു ബഹിരാകാശ പേടകം ചന്ദ്രനെ ചുറ്റുകയും ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ പ്രവേശിക്കാതെ തന്നെ ഭൂമിയിലേക്ക് മടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നത് സാധ്യമാണ്, ഫ്രീ റിട്ടേൺ ട്രാക്ടറി എന്ന് ഇത് വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തിക്കുന്ന ദൗത്യങ്ങളേക്കാൾ ലളിതമാണ് ഇത്തരം സർക്കം ലൂണാർ ലൂപ്പ് ദൗത്യങ്ങൾ, കാരണം ചാന്ദ്ര ഭ്രമണപഥം മുറിച്ചുകടക്കുന്നതിനും തിരിച്ച് ഭൂമിയിലേക്ക് മടങ്ങുന്നതിനും റോക്കറ്റുകൾ ആവശ്യമില്ല. എന്നിരുന്നാലും, ഒരു ക്രൂഡ് സർക്കുലുനാർ ലൂപ്പ് ട്രിപ്പ് ഒരു ക്രൂഡ് ലോ-എർത്ത്-ഓർബിറ്റ് മിഷനിൽ ഉള്ളതിനേക്കാൾ കാര്യമായ വെല്ലുവിളികൾ ഉയർത്തുന്നു. എന്നിരുന്നാലും ഇത് ക്രൂഡ് മൂൺ ലാൻഡിംഗിനുള്ള തയ്യാറെടുപ്പിൽ വിലപ്പെട്ട പാഠങ്ങൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ചന്ദ്രനിൽ നിന്ന് മടങ്ങിയെത്തുമ്പോൾ ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വീണ്ടും പ്രവേശിക്കുന്നത് കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതാണ് ഇതിൽ പ്രധാനം.
സ്പേസ് ഷട്ടിൽ പോലുള്ള ആളുകൾ ഉള്ള ഭൂമിയെ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്ന വാഹനങ്ങൾ ഏകദേശം 27,000 km/h (7,500 m/s) വേഗതയിൽ നിന്ന് ഭൂമിയിലേക്ക് മടങ്ങുന്നു ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ സ്വാധീനം കാരണം, ചന്ദ്രനിൽ നിന്ന് മടങ്ങുന്ന ഒരു വാഹനം ഏകദേശം 40,000 km/h (11,000 m/s) വേഗതയിൽ ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ പ്രവേശിക്കുന്നു. തത്ഫലമായുണ്ടാകുന്ന ഡീസിലറേഷൻ സമയത്ത് ബഹിരാകാശയാത്രികരുടെ ജി-ലോഡിംഗ് മനുഷ്യന്റെ എൻ ഡ്യൂറൻസ് പരിധിയിലായിരിക്കും. ചന്ദ്രനിൽ നിന്നുള്ള തിരിച്ചുവരവിലെ വാഹനത്തിന്റെ ഫ്ലൈറ്റ് പാതയിലും റീഎൻട്രി ആംഗിളിലുമുള്ള ചെറിയ വ്യതിയാനങ്ങൾ മാരകമായ തോതിൽ വേഗത കുറയ്ക്കാൻ ഇടയാക്കും.
ഒരു ക്രൂഡ് ലൂണാർ ലാൻഡിംഗിന് മുമ്പ് ഒരു ക്രൂഡ് സർക്കുലുനാർ ലൂപ്പ് ഫ്ലൈറ്റ് അയക്കുക എന്നത് സോണ്ട് ബഹിരാകാശ പേടക പരിപാടിയിലൂടെ സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യമായി മാറി. ആദ്യത്തെ മൂന്ന് സോണ്ടുകൾ റോബോട്ടിക് പ്ലാനറ്ററി പേടകങ്ങളായിരുന്നു; അതിനുശേഷം, സോണ്ടിന്റെ പേര് തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായ മനുഷ്യ ബഹിരാകാശ യാത്രാ പ്രോഗ്രാമിലേക്ക് മാറ്റി. ഈ പിന്നീടുള്ള സോണ്ടുകളുടെ പ്രാഥമിക ശ്രദ്ധ ആവശ്യമായ ഹൈ-സ്പീഡ് റീഎൻട്രി ടെക്നിക്കുകളുടെ വിപുലമായ പരീക്ഷണമായിരുന്നു. ഈ ഫോക്കസ് യുഎസ് പങ്കിട്ടില്ല, പകരം ഒരു ക്രൂഡ് സർക്കുലുനാർ ലൂപ്പ് മിഷന്റെ സ്റ്റെപ്പിംഗ് സ്റ്റോൺ മറികടക്കാൻ തീരുമാനിച്ച അവർ, ഈ ആവശ്യത്തിനായി ഒരു പ്രത്യേക ബഹിരാകാശ പേടകം വികസിപ്പിച്ചില്ല.
1960-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ, സോവിയറ്റ് വോസ്റ്റോക്ക്, യുഎസ് മെർക്കുറി പ്രോഗ്രാമുകൾ മനുഷ്യനെ ഭൂമിയുടെ ലോ എർത്ത് ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തിച്ചു. വോസ്‌കോഡ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന വോസ്റ്റോക്ക് പ്രോഗ്രാമിന്റെ രണ്ട്-ഫ്ലൈറ്റ് എക്‌സ്‌റ്റൻഷൻ, ബഹിരാകാശ നടത്തം ചെയ്യുന്നതിന്, അവയുടെ എജക്ഷൻ സീറ്റുകൾ നീക്കം ചെയ്ത വോസ്റ്റോക്ക് ക്യാപ്‌സ്യൂളുകൾ ഫലപ്രദമായി ഉപയോഗിച്ചു. മുമ്പത്തെ മെർക്കുറിയുമായി വളരെ സാമ്യമുള്ള ഒരു പുതിയ രണ്ടാം തലമുറ ബഹിരാകാശ പേടക രൂപകൽപ്പന ഉപയോഗിച്ച് പിന്നീട് 1965-ലും 1966-ലും നടന്ന പത്ത് ജെമിനി ലോ എർത്ത് ഓർബിറ്റ് ദൗത്യങ്ങൾ യുഎസ് നടത്തി. ഈ ജെമിനി ദൗത്യങ്ങൾ ഒരു ക്രൂഡ് ലൂണാർ ലാൻഡിംഗ് മിഷൻ പ്രൊഫൈലിൽ നിർണ്ണായകമായ പരിക്രമണ സംഗമത്തിനും ഡോക്കിങ്ങിനുമുള്ള സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ തെളിയിച്ചു.
ജെമിനി പ്രോഗ്രാമിന്റെ അവസാനത്തിനുശേഷം, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ അവരുടെ രണ്ടാം തലമുറ സോണ്ട് ക്രൂഡ് ബഹിരാകാശ പേടകം, 1967-ൽ ചന്ദ്രനുചുറ്റും ഒരു ബഹിരാകാശയാത്രികനെ വലയം ചെയ്ത് അവനെ അല്ലെങ്കിൽ അവളെ ഉടൻ തന്നെ ഭൂമിയിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവരിക എന്ന ആത്യന്തിക ലക്ഷ്യത്തോടെ അയക്കാൻ ലക്ഷ്യമിട്ടു T. നൂതന N-1 ബൂസ്റ്ററിന്റെ വികസനം ആവശ്യമായ മൂന്നാം തലമുറ സോയൂസ് ബഹിരാകാശ പേടകത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി അക്കാലത്ത് നടന്നിരുന്ന സമാന്തര സോവിയറ്റ് ഹ്യൂമൻ മൂൺ ലാൻഡിംഗ് ശ്രമത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, ലളിതവും ഇതിനകം പ്രവർത്തനക്ഷമവുമായ പ്രോട്ടോൺ വിക്ഷേപണ റോക്കറ്റ് ഉപയോഗിച്ചാണ് സോണ്ട് ബഹിരാകാശ പേടകം വിക്ഷേപിച്ചത്. അങ്ങനെ സോവിയറ്റുകൾ യുഎസ് മനുഷ്യ ചന്ദ്ര ലാൻഡിംഗിന് വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ഒരു ക്രൂഡ് സോണ്ട് സർക്കുലുനാർ ഫ്ലൈറ്റ് നേടാമെന്നും അങ്ങനെ പ്രചാരണ വിജയം നേടാമെന്നും വിശ്വസിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, കാര്യമായ വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ സോണ്ട് പ്രോഗ്രാമിന് കാലതാമസം വരുത്തി, തുടർന്നുള്ള യുഎസ് അപ്പോളോ ലൂണാർ ലാൻഡിംഗ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ വിജയം സോണ്ട് പ്രോഗ്രാം അവസാനിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു.
| USSR ദൗത്യം | ഭാരം (കിലോ) | ബൂസ്റ്റർ | വിക്ഷേപണ തീയതി | ദൗത്യ ലക്ഷ്യം | പേലോഡ് | ദൗത്യ ഫലം |
|---|---|---|---|---|---|---|
| കോസ്മോസ്-146 | 5,400 | പ്രോട്ടോൺ | 1967 മാർച്ച് 10 | ഹൈ ഏർത്ത് ഓർബിറ്റ് | ക്രൂവില്ലാത്ത | ഭാഗിക വിജയം - ഉയർന്ന ഭൗമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ വിജയകരമായി എത്തി, പക്ഷേ ഒറ്റപ്പെട്ടു, നിയന്ത്രിത ഉയർന്ന വേഗതയുള്ള അന്തരീക്ഷ പുനഃപ്രവേശന പരിശോധന ആരംഭിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല |
| കോസ്മോസ്-154 | 5,400 | പ്രോട്ടോൺ | 8 ഏപ്രിൽ 1967 | ഹൈ ഏർത്ത് ഓർബിറ്റ് | ക്രൂവില്ലാത്ത | ഭാഗിക വിജയം - ഹൈ ഏർത്ത് ഓർബിറ്റ് ൽ വിജയകരമായി എത്തി, പക്ഷേ ഒറ്റപ്പെട്ടു, നിയന്ത്രിത ഉയർന്ന വേഗതയുള്ള അന്തരീക്ഷ പുനഃപ്രവേശന പരിശോധന ആരംഭിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല |
| പ്രോട്ടോൺ | 28 സെപ്റ്റംബർ 1967 | ഹൈ ഏർത്ത് ഓർബിറ്റ് | ക്രൂവില്ലാത്ത | പരാജയം - ബൂസ്റ്റർ തകരാർ, ഭൗമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു | ||
| പ്രോട്ടോൺ | 22 നവംബർ 1967 | ഹൈ ഏർത്ത് ഓർബിറ്റ് | ക്രൂവില്ലാത്ത | പരാജയം - ബൂസ്റ്റർ തകരാർ, ഭൗമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു | ||
| സോണ്ട്-4 | 5,140 | പ്രോട്ടോൺ | 2 മാർച്ച് 1968 | ഹൈ ഏർത്ത് ഓർബിറ്റ് | ക്രൂവില്ലാത്ത | ഭാഗിക വിജയം - 300,000 വരെ വിജയകരമായി സമാരംഭിച്ചു കി.മീ ഉയർന്ന ഭൗമ ഭ്രമണപഥം, ഹൈ സ്പീഡ് റീഎൻട്രി ടെസ്റ്റ് ഗൈഡൻസ് തകരാർ, സോവിയറ്റ് യൂണിയന് പുറത്തുള്ള കരയിൽ വീഴുന്നത് തടയാൻ മനഃപൂർവം സ്വയം നശിപ്പിക്കൽ നടത്തി |
| പ്രോട്ടോൺ | 23 ഏപ്രിൽ 1968 | സർക്കംലൂണാർ ലൂപ്പ് | മനുഷ്യേതര ബയോളജിക്കൽ പേലോഡ് | പരാജയം - ബൂസ്റ്റർ തകരാർ, ഭൗമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു; ലോഞ്ച് തയ്യാറെടുപ്പ് ടാങ്ക് പൊട്ടിത്തെറിച്ച് പാഡ് ജീവനക്കാരിൽ മൂന്ന് പേർ മരിച്ചു | ||
| സോണ്ട്-5 | 5,375 | പ്രോട്ടോൺ | 1968 സെപ്റ്റംബർ 15 | സർക്കംലൂണാർ ലൂപ്പ് | മനുഷ്യേതര ബയോളജിക്കൽ പേലോഡ് | വിജയം - ഭൂമിയുടെ ആദ്യത്തെ ചന്ദ്രനു സമീപമുള്ള ജീവരൂപങ്ങൾ, രണ്ട് ആമകൾ, മറ്റ് ജീവശാസ്ത്രപരമായ മാതൃകകൾ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രനുചുറ്റും ലൂപ്പ് ചെയ്തു, ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രത്തിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയന് പുറത്ത് ലക്ഷ്യസ്ഥാനത്ത് ഇറങ്ങിയിട്ടും കാപ്സ്യൂളും പേലോഡും സുരക്ഷിതമായി ഭൂമിയിലേക്ക്. |
| സോണ്ട്-6 | 5,375 | പ്രോട്ടോൺ | 1968 നവംബർ 10 | സർക്കംലൂണാർ ലൂപ്പ് | മനുഷ്യേതര ബയോളജിക്കൽ പേലോഡ് | ഭാഗിക വിജയം - ചന്ദ്രനുചുറ്റും ലൂപ്പ് ചെയ്തു, വിജയകരമായ പുനഃപ്രവേശനം, പക്ഷേ ക്യാബിനിലെ വായു മർദ്ദം നഷ്ടപ്പെട്ടത് ബയോളജിക്കൽ പേലോഡ് മരണം, പാരച്യൂട്ട് സിസ്റ്റം തകരാർ, ലാൻഡിംഗ് സമയത്ത് വാഹനത്തിന് ഗുരുതരമായ കേടുപാടുകൾ എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമായി. |
| പ്രോട്ടോൺ | 20 ജനുവരി 1969 | സർക്കംലൂണാർ ലൂപ്പ് | മനുഷ്യേതര ബയോളജിക്കൽ പേലോഡ് | പരാജയം - ബൂസ്റ്റർ തകരാർ, ഭൗമ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു | ||
| സോണ്ട്-7 | 5,979 | പ്രോട്ടോൺ | 8 ഓഗസ്റ്റ് 1969 | സർക്കംലൂണാർ ലൂപ്പ് | മനുഷ്യേതര ബയോളജിക്കൽ പേലോഡ് | വിജയം - ചന്ദ്രനുചുറ്റും ലൂപ്പ് ചെയ്തു, ബയോളജിക്കൽ പേലോഡ് സുരക്ഷിതമായി ഭൂമിയിലേക്ക് തിരികെ നൽകി. |
| സോണ്ട്-8 | 5,375 | പ്രോട്ടോൺ | 1970 ഒക്ടോബർ 20 | സർക്കംലൂണാർ ലൂപ്പ് | മനുഷ്യേതര ബയോളജിക്കൽ പേലോഡ് | വിജയം - ചന്ദ്രനുചുറ്റും ലൂപ്പ് ചെയ്തു, ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രത്തിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയന് പുറത്ത് ടാർഗെറ്റില്ലാതെ ഇറങ്ങിയിട്ടും ജൈവിക പേലോഡ് സുരക്ഷിതമായി ഭൂമിയിലേക്ക് തിരികെ നൽകി |
സ്പേസ് റേസിന്റെ അവസാന ലാപ്പിന് തുടക്കമിട്ടുകൊണ്ട്, ആമകൾ, പ്രാണികൾ, സസ്യങ്ങൾ, ബാക്ടീരിയകൾ എന്നിവയുടെ പേലോഡുമായി ഭൂമിയിൽ നിന്ന് ചന്ദ്രന്റെ സമീപത്തേക്ക് സഞ്ചരിച്ച് മടങ്ങിയ ആദ്യത്തെ ബഹിരാകാശ പേടകമാണ് സോണ്ട് 5. അവസാന നിമിഷങ്ങളിൽ പരാജയം നേരിട്ടെങ്കിലും, സോണ്ട് 6 ദൗത്യം വിജയകരമാണെന്ന് സോവിയറ്റ് മാധ്യമങ്ങൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. ലോകമെമ്പാടും ശ്രദ്ധേയമായ നേട്ടങ്ങളായി വാഴ്ത്തപ്പെട്ടെങ്കിലും, ഈ രണ്ട് സോണ്ട് ദൗത്യങ്ങളും മനുഷ്യ ദൌത്യം സാദ്ധ്യമാക്കാൻ കെൽപ്പുള്ളതായിരുന്നില്ല.
തൽഫലമായി, മനുഷ്യ ദൌത്യം പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനുള്ള അവരുടെ വിശ്വാസ്യത തെളിയിക്കപ്പെടുന്നതുവരെ അൺ ക്രൂഡ് സോണ്ട് ടെസ്റ്റുകൾ തുടരാൻ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ രഹസ്യമായി പദ്ധതിയിട്ടു. എന്നിരുന്നാലും, ലൂണാർ മൊഡ്യൂൾ സംബന്ധിച്ച നാസയുടെ തുടർച്ചയായ പ്രശ്നങ്ങൾ കാരണവും, 1968-ന്റെ അവസാനത്തിൽ സോവിയറ്റ് ക്രൂഡ് സർക്കുലുനാർ ഫ്ലൈറ്റിനെക്കുറിച്ചുള്ള CIA റിപ്പോർട്ടുകൾ കാരണവും, നാസ അപ്പോളോ 8 ന്റെ ഫ്ലൈറ്റ് പ്ലാൻ ഏർത്ത് -ഓർബിറ്റ് ലൂണാർ മൊഡ്യൂൾ പരീക്ഷണത്തിൽ നിന്ന് ചന്ദ്ര പരിക്രമണ ദൗത്യത്തിലേക്ക് മാറ്റി, 1968 ഡിസംബർ അവസാനം ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തു.
മനുഷ്യരെ ചന്ദ്രനിലേക്ക് അയക്കുന്നത് ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള ദൗത്യങ്ങൾ (1969–1972)
തിരുത്തുകയുഎസ് തന്ത്രം
തിരുത്തുക
ഐസനോവർ ഭരണകാലത്ത് മനുഷ്യ ചന്ദ്ര പര്യവേക്ഷണത്തിനുള്ള പദ്ധതികൾ ആരംഭിച്ചു. 1950-കളുടെ മധ്യത്തിൽ കോളിയേഴ്‌സ് മാസികയിലെ ലേഖനങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പരയിൽ, വേൺഹെർ വോൺ ബ്രൗൺ ഒരു ചാന്ദ്ര താവളം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ക്രൂവ്ഡ് പര്യവേഷണം എന്ന ആശയം ജനകീയമാക്കിയിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും ഒരു മനുഷ്യനെ ചന്ദ്രനിൽ ഇറക്കുക എന്നത് യുഎസിനും സോവിയറ്റ് യൂണിയനും നിരവധി സാങ്കേതിക വെല്ലുവിളികൾ ഉയർത്തി. മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശത്തിനും ഭാര പരിപാലനത്തിനും പുറമെ, അമിത ചൂടാക്കൽ ഇല്ലാതെ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് റീ-എൻട്രി നടത്തുക ഒരു പ്രധാന തടസ്സമായിരുന്നു. സോവിയറ്റുകൾ സ്പുട്നിക് വിക്ഷേപിച്ചതിന് ശേഷം, 1965-ഓടെ ഒരു ചാന്ദ്ര സൈനിക ഔട്ട്‌പോസ്റ്റ് സ്ഥാപിക്കാനുള്ള യുഎസ് ആർമിയുടെ പദ്ധതി വോൺ ബ്രൗൺ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു.
ആദ്യകാല സോവിയറ്റ് വിജയങ്ങൾക്ക് ശേഷം, പ്രത്യേകിച്ച് യൂറി ഗഗാറിന്റെ ബഹിരാകാശ സഞ്ചാരത്തിന് ശേഷം, അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ് ജോൺ എഫ്. കെന്നഡി പൊതുജനങ്ങളുടെ ഭാവനയെ ആകർഷിക്കുന്ന ഒരു പദ്ധതിക്കായി ശ്രമിച്ചു. യുഎസിന്റെ ലോകനേതൃത്വം തെളിയിക്കുന്ന ഒരു ശാസ്ത്രീയ ശ്രമത്തെക്കുറിച്ച് ശുപാർശകൾ നൽകാൻ അദ്ദേഹം വൈസ് പ്രസിഡന്റ് ലിൻഡൺ ജോൺസനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മൂന്നാം ലോകത്തിന് പ്രയോജനം ചെയ്യുന്നതിനായി ബൃഹത്തായ ജലസേചന പദ്ധതികൾ പോലെയുള്ള നോൺ-സ്പേസ് ഓപ്ഷനുകളും ആ നിർദ്ദേശങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ടായിരുന്നു. അക്കാലത്ത് സോവിയറ്റുകൾക്ക് യുഎസിനേക്കാൾ ശക്തമായ റോക്കറ്റുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു, അത് ചിലതരം ബഹിരാകാശ ദൗത്യങ്ങളിൽ അവർക്ക് നേട്ടമുണ്ടാക്കി.
യുഎസ് ആണവായുധ സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ പുരോഗതി ചെറുതും ഭാരം കുറഞ്ഞതുമായ പോർമുനകളുടെ വികാശത്തിലേക്ക് നയിച്ചു; സോവിയറ്റു ആയുദ്ധങ്ങള്ക്ക് കൂടുതൽ ഭാരമുണ്ടായിരുന്നതിനാൽ അവ വഹിക്കാൻ ശക്തമായ R-7 റോക്കറ്റ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ചന്ദ്രനുചുറ്റും പറക്കുക, അല്ലെങ്കിൽ ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലെ ഒരു സ്പേസ് ലാബ് (രണ്ടും കെന്നഡി വോൺ ബ്രൗണിന് നിർദ്ദേശിച്ചതാണ്) പോലെയുള്ള കൂടുതൽ എളിമയുള്ള ദൗത്യങ്ങൾ സോവിയറ്റുകൾക്ക് വളരെയധികം നേട്ടമുണ്ടാക്കി; എന്നിരുന്നാലും ലാൻഡിംഗ്, ലോകത്തിന്റെ ഭാവനയെ പിടിച്ചെടുക്കും എന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടു.
സ്പുട്നിക് മുതൽ ഉള്ള യുഎസ് മനുഷ്യ ബഹിരാകാശ യാത്രാ പദ്ധതിയിൽ ജോൺസൺ പങ്കാളിയായിരുന്നു. 1961-ൽ കെന്നഡി സോവിയറ്റുകളുടെ മുന്നേറ്റത്തെ ചെറുക്കാനുള്ള ഏറ്റവും മികച്ച നേട്ടം ഏതെന്ന് പറയാൻ അദ്ദേഹത്തോട് ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ, ഒരു മനുഷ്യനെ ചന്ദ്രനിൽ ഇറക്കുന്നതിൽ കുറഞ്ഞതൊന്നും സോവിയറ്റ് മുന്നേറ്റത്തിന് പകരമാവില്ലെന്ന് ജോൺസൺ പ്രതികരിച്ചു. ബഹിരാകാശ ശ്രമങ്ങൾക്ക് ശക്തിപകരാൻ 1963-ലെ നികുതിയിളവിൽ നിന്ന് ബഹിരാകാശ ചെലവ് സംരക്ഷിക്കുകയും, നാസയുടെ മറ്റ് ശാസ്ത്ര പദ്ധതികളിൽ നിന്ന് പണം വകമാറ്റുകയും ചെയ്തു. ഈ വഴിതിരിച്ചുവിടലുകൾ നാസയുടെ നേതാവ് ജെയിംസ് ഇ വെബ്ബിനെ നിരാശപ്പെടുത്തി, അദ്ദേഹം ശാസ്ത്ര സമൂഹത്തിൽ നിന്ന് നാസയുടെ പിന്തുണയുടെ ആവശ്യകത മനസ്സിലാക്കി.
മൂൺ ലാൻഡിംഗിന് വലിയ സാറ്റേൺ V ലോഞ്ച് വെഹിക്കിളിന്റെ വികസനം ആവശ്യമായിരുന്നു. പതിമൂന്ന് വിക്ഷേപണങ്ങളിൽ, കാറ്റസ്റ്റ്രൊഫിക് പരാജയങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ ലോഞ്ച് വെഹിക്കിൾ കാരണമായ മിഷൻ പരാജയങ്ങൾ ഒന്നുപോലും ഇല്ലാതെ ഒരു മികച്ച റെക്കോർഡ് നേടി.
സോവിയറ്റ് തന്ത്രം
തിരുത്തുകസോവിയറ്റ് നേതാവ് നികിത ക്രൂഷ്ചേവ് 1963 ഒക്ടോബറിൽ പറഞ്ഞു, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ഓട്ടത്തിൽ നിന്ന് പിന്മാറിയിട്ടില്ലെന്ന് പറഞ്ഞുകൊണ്ട്, "നിലവിൽ ബഹിരാകാശയാത്രികർ ചന്ദ്രനിലേക്കുള്ള യാത്ര ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നില്ല" എന്ന് പറഞ്ഞു. ഒരു വർഷത്തിനുശേഷം മാത്രമാണ് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങാനുള്ള ശ്രമത്തിൽ പൂർണ്ണമായും പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരായത്, എന്നിരുന്നാലും അത് ആത്യന്തികമായി പരാജയപ്പെട്ടു.
അതേസമയം, സോവിയറ്റ്, യുഎസ് ബഹിരാകാശ സഞ്ചാരികൾ ഒരുമിച്ച് ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങാനുള്ള സാധ്യതയും മികച്ച കാലാവസ്ഥാ നിരീക്ഷണ ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ വികസനവും ഉൾപ്പെടെ വിവിധ സംയുക്ത പരിപാടികൾ കെന്നഡി നിർദ്ദേശിച്ചിരുന്നു, അത് ഒടുവിൽ അപ്പോളോ-സോയൂസ് ദൗത്യത്തിൽ കലാശിച്ചു. റഷ്യൻ ബഹിരാകാശ സാങ്കേതികവിദ്യ മോഷ്ടിക്കാനുള്ള കെന്നഡിയുടെ ശ്രമം മനസ്സിലാക്കിയ ക്രൂഷ്ചേവ് ആദ്യം ഈ ആശയം നിരസിച്ചുകൊണ്ട് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ചന്ദ്രനിലേക്ക് പോയാൽ ഒറ്റയ്ക്ക് പോകും എന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. ക്രൂഷ്ചേവ് ഒടുവിൽ ഈ ആശയം അംഗീകരിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും, കെന്നഡിയുടെ കൊലപാതകം ചന്ദ്രനിലിറങ്ങുന്നതിന്റെ സംയുക്ത പരിപാടികളുടെ സാക്ഷാത്കാരത്തെ ഇല്ലാതാക്കി.[22]
സോവിയറ്റ് ബഹിരാകാശ പദ്ധതിയുടെ ചീഫ് ഡിസൈനറായ സെർജി കൊറോലെവ് തന്റെ സോയൂസ് ക്രാഫ്റ്റും മനുഷ്യനെ ചന്ദ്രനിലിറക്കാനുള്ള ശേഷിയുള്ള N1 ലോഞ്ചർ റോക്കറ്റും പ്രമോട്ട് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങിയിരുന്നു. നിലവിലുള്ള വോസ്റ്റോക്ക് സാങ്കേതികവിദ്യയിൽ കൂടുതൽ ബഹിരാകാശ സൗകര്യങ്ങൾ ക്രമീകരിക്കാൻ ക്രൂഷ്ചേവ് കൊറോലെവിന്റെ ഡിസൈൻ ബ്യൂറോയ്ക്ക് നിർദ്ദേശം നൽകി, അതിനൊപ്പം തന്നെ മറ്റൊരു ടീമിനെ മനുഷ്യ സിസ്‌ലൂണാർ ഫ്ലൈറ്റിനായി ഒരു പുതിയ ലോഞ്ചറും ക്രാഫ്റ്റും പ്രോട്ടോൺ ബൂസ്റ്ററും സോണ്ടും നിർമ്മിക്കാൻ നിയമിച്ചു. 1964-ൽ പുതിയ സോവിയറ്റ് നേതൃത്വം കൊറോലെവിന് ചന്ദ്രനിലിറങ്ങാനുള്ള ശ്രമത്തിന് പിന്തുണ നൽകുകയും എല്ലാ ക്രൂഡ് പ്രോജക്റ്റുകളും അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കൊണ്ടുവരികയും ചെയ്തു.
കൊറോലെവിന്റെ മരണത്തോടെയും 1967-ലെ ആദ്യത്തെ സോയൂസ് വിമാനത്തിന്റെ പരാജയത്തോടെയും സോവിയറ്റ് മൂൺ ലാൻഡിംഗ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഏകോപനം പെട്ടെന്ന് അവസാനിപ്പിച്ചു. സോവിയറ്റുകൾ ഒരു ലാൻഡിംഗ് ക്രാഫ്റ്റ് നിർമ്മിക്കുകയും ഒരു ദൗത്യത്തിനായി ബഹിരാകാശയാത്രികരെ തിരഞ്ഞെടുക്കുകയും ചെയ്തു, വിജയിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ അത് ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ അലക്സി ലിയോനോവിനെ എത്തിക്കുമായിരുന്നു, എന്നാൽ 1969-ൽ N1 ബൂസ്റ്ററിന്റെ തുടർച്ചയായ വിക്ഷേപണ പരാജയങ്ങൾ മൂലം, ഒരു ക്രൂവ്ഡ് ലാൻഡിംഗിനുള്ള പദ്ധതികൾ ആദ്യം കാലതാമസം നേരിടുകയും പിന്നീട് റദ്ദാക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു.
1970 സെപ്റ്റംബർ 24-ന് അൺക്രൂഡ് ലൂണ 16 പേടകം ഉപയോഗിച്ച് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ആദ്യമായി ചന്ദ്രനിലെ മണ്ണിന്റെ സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ചു. 1972ലും 1976ലും യഥാക്രമം ലൂണ 20 ഉം ലൂണ 24 ഉം ഉപയോഗിച്ച് ഇത് തുടർന്നു. 1969-ലെ ലൂണോഖഡ് വിക്ഷേപണത്തിലെ പരാജയത്തെ തുടർന്ന് വന്ന ലൂണ ഇ-8 നമ്പർ.201, ലൂണ 17, ലൂണ 21 എന്നിവ വിജയകരമായ ലൂണാർ റോവർ ദൗത്യങ്ങളായിരുന്നു.
അപ്പോളോ ദൗത്യങ്ങൾ
തിരുത്തുക
മൊത്തത്തിൽ, ഇരുപത്തിനാല് യുഎസ് ബഹിരാകാശയാത്രികർ ചന്ദ്രനിലേക്ക് യാത്ര ചെയ്തു. മൂന്ന് പേർ രണ്ട് തവണ യാത്ര ചെയ്തു, പന്ത്രണ്ട് പേർ ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ നടന്നു. അപ്പോളോ 8 ഒരു ചാന്ദ്ര ഭ്രമണപഥസഞ്ചാരത്തിന് മാത്രമുള്ള ഒരു ദൗത്യമായിരുന്നു, അപ്പോളോ 10-ൽ അൺഡോക്കിംഗും ഡിസന്റ് ഓർബിറ്റ് ഇൻസേർഷനും (DOI) ഉണ്ടായിരുന്നു, തുടർന്ന് വന്ന അപ്പോളോ 13, ഒരു ലാൻഡിംഗ് ആയി ആദ്യം ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്‌തുവെങ്കിലും ഫ്രീ റിട്ടേൺ ട്രജക്റ്ററി വഴി അത് ലൂണാർ ഫ്ലൈ-ബൈ ആയി അവസാനിച്ചു. അതിനാൽ, ഈ ദൗത്യങ്ങളൊന്നും ലാൻഡിംഗ് നടത്തിയില്ല. അപ്പോളോ 7, അപ്പോളോ 9 എന്നിവ ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് മാത്രമുള്ള ദൗത്യങ്ങളായിരുന്നു. ബഹിരാകാശ സഞ്ചാരി അലൻ ബീൻ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, അപ്പോളോ 13-ൽ കണ്ടതുപോലെ, ക്രൂഡ് മൂൺ പര്യവേഷണങ്ങളുടെ അപകട ഘടകങ്ങൾ കൂടാതെ, അവ നിർത്തലാക്കാനുള്ള ഒരു കാരണം അത് സർക്കാർ സബ്‌സിഡിയിൽ ചുമത്തുന്ന ചെലവാണ്.[23]
മനുഷ്യ ലാൻഡിംഗ്
തിരുത്തുക| ദൗത്യത്തിന്റെ പേര് | ലൂണാർ ലാൻഡർ | ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങിയ തീയതി | ലൂണാർ ലിഫ്റ്റ് ഓഫ് തീയതി | ലൂണാർ ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റ് | ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ ദൈർഘ്യം (DD:HH:MM) | ക്രൂ | EVA-കളുടെ എണ്ണം | ആകെ EVA സമയം (HH:MM) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| അപ്പോളോ 11 | ഈഗിൾ | 20 ജൂലൈ 1969 | 21 ജൂലൈ 1969 | പ്രശാന്തതയുടെ കടൽ | 0:21:31 | നീൽ ആംസ്ട്രോങ്, എഡ്വിൻ ആൾഡ്രിൻ | 1 | 2:31 |
| അപ്പോളോ 12 | ഇൻട്രപ്രിട് | 1969 നവംബർ 19 | 1969 നവംബർ 21 | ഓഷ്യൻ ഓഫ് സ്റ്റോംസ് | 1:07:31 | ചാൾസ് "പീറ്റ്" കോൺറാഡ്, അലൻ ബീൻ | 2 | 7:45 |
| അപ്പോളോ 14 | അന്താരെസ് | 5 ഫെബ്രുവരി 1971 | 6 ഫെബ്രുവരി 1971 | ഫ്രാ മൗറോ | 1:09:30 | അലൻ ബി. ഷെപ്പേർഡ്, എഡ്ഗർ മിച്ചൽ | 2 | 9:21 |
| അപ്പോളോ 15 | ഫാൽക്കൺ | 1971 ജൂലൈ 30 | 2 ഓഗസ്റ്റ് 1971 | ഹാഡ്ലി റില്ലെ | 2:18:55 | ഡേവിഡ് സ്കോട്ട്, ജെയിംസ് ഇർവിൻ | 3 | 18:33 |
| അപ്പോളോ 16 | ഓറിയോൺ | 1972 ഏപ്രിൽ 21 | 1972 ഏപ്രിൽ 24 | ഡെസ്കാർട്ടസ് ഹൈലാൻഡ്സ് | 2:23:02 | ജോൺ യംഗ്, ചാൾസ് ഡ്യൂക്ക് | 3 | 20:14 |
| അപ്പോളോ 17 | ചലഞ്ചർ | 1972 ഡിസംബർ 11 | 1972 ഡിസംബർ 14 | ടോറസ്-ലിട്രോ | 3:02:59 | യൂജിൻ സെർനാൻ, ഹാരിസൺ "ജാക്ക്" ഷ്മിറ്റ് | 3 | 22:04 |
വിജയകരമായ അപ്പോളോ ലാൻഡിംഗുകളുടെ മറ്റ് വശങ്ങൾ
തിരുത്തുകആംസ്ട്രോങ്ങും ആൽഡ്രിനും ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ കുടുങ്ങിപ്പോയി അവരെ രക്ഷിക്കാൻ കഴിയാതെ വന്നാൽ, അവരുടെ മരണത്തിൽ അനുശോചിക്കാൻ ഒരു അനുശോചന പ്രസംഗം തയ്യാറാക്കി നല്കാൻ പോലും പ്രസംഗകനായ വില്യം സഫീറിനോട് പ്രസിഡന്റ് റിച്ചാർഡ് നിക്‌സൺ പറഞ്ഞിരുന്നു.[24]
1951-ൽ, സയൻസ് ഫിക്ഷൻ എഴുത്തുകാരനായ ആർതർ സി. ക്ലാർക്ക് 1978 ൽ മനുഷ്യൻ ചന്ദ്രനിൽ എത്തും എന്നു എഴുതിയിരുന്നു.[25]
2006 ഓഗസ്റ്റ് 16-ന്, അപ്പോളോ 11 മൂൺ വാക്കിന്റെ യഥാർത്ഥ സ്ലോ-സ്കാൻ ടെലിവിഷൻ ടേപ്പുകൾ (പരമ്പരാഗത ടിവിക്കായി സ്കാൻ പരിവർത്തനത്തിന് മുമ്പ് നിർമ്മിച്ചത്) നാസയ്ക്ക് നഷ്ടമായതായി അസോസിയേറ്റഡ് പ്രസ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. പടിഞ്ഞാറൻ ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ SSTV ടേപ്പുകൾ കണ്ടെത്തിയതായി ചില വാർത്താ ഔട്ട്‌ലെറ്റുകൾ തെറ്റായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, എന്നാൽ ആ ടേപ്പുകൾ അപ്പോളോ 11 ആദ്യകാല അപ്പോളോ ഉപരിതല പരീക്ഷണ പാക്കേജിൽ നിന്നുള്ള ഡാറ്റയുടെ റെക്കോർഡിംഗ് മാത്രമായിരുന്നു. [26] ടേപ്പുകൾ 2008 ൽ കണ്ടെത്തി, ലാൻഡിംഗിന്റെ 50-ാം വാർഷികത്തിനായി 2019 ലെ ലേലത്തിൽ അവ വിറ്റു.[27]
ബഹിരാകാശയാത്രികർ സ്ഥാപിച്ച ആറ് അമേരിക്കൻ പതാകകൾ 40 വർഷത്തിലേറെയായി സൗരവികിരണവുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നതിനാൽ ബ്ലീച്ച് ചെയ്ത് വെളുത്തു പോയിരിക്കാം എന്നു ശാസ്ത്രജ്ഞർ വിശ്വസിക്കുന്നു.[28] സ്ഥാപിച്ച ആറ് അമേരിക്കൻ പതാകകളിൽ, അപ്പോളോ 11 ൽ പോയവര് സ്ഥാപിച്ചത് ഒഴികെയുള്ള അഞ്ചെണ്ണം ഇപ്പോഴും നിലകൊള്ളുകയും നിഴൽ വീഴ്ത്തുകയും ചെയ്യുന്നു.[29] അപ്പോളോ 11 ലിഫ്റ്റ്ഓഫ് ചെയ്യുന്നതിനിടെ എഞ്ചിനിൽ നിന്നുള്ള എക്‌സ്‌ഹോസ്റ്റ് മൂലം സ്ഥാപിച്ച പതാക നശിച്ചതായി ബഹിരാകാശയാത്രികൻ ആൽഡ്രിൻ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു.[29]
20-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം മുതൽ 21-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ വരെയുള്ള ക്രൂവില്ലാത്ത ക്രാഷ് ലാൻഡിംഗുകൾ
തിരുത്തുകഹിറ്റെൻ (ജപ്പാൻ)
തിരുത്തുക1990 ജനുവരി 24-ന് അയച്ച ജാപ്പനീസ് ചാന്ദ്ര ഓർബിറ്റർ ഹിറ്റൻ, അതിന്റെ ദൗത്യത്തിനൊടുവിൽ, 1993 ഏപ്രിൽ 10 ന് ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇടിച്ചു തകർന്നു.[30]
ലൂണാർ പ്രോസ്പെക്ടർ (യുഎസ്)
തിരുത്തുക1998 ജനുവരി 7 നാണ് ലൂണാർ പ്രോസ്പെക്ടർ വിക്ഷേപിച്ചത്. 1999 ജൂലായ് 31-ന്, ജല ഹിമത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം വിജയകരമായി കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന്, ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിനടുത്തുള്ള ഒരു ഗർത്തത്തിൽ ഓർബിറ്റർ ബോധപൂർവ്വം ഇടിപ്പിച്ചപ്പോൾ ദൗത്യം അവസാനിച്ചു.[31]
സ്മാർട്ട്-1 (ESA)
തിരുത്തുക27 സെപ്റ്റംബർ 2003 നു ഫ്രഞ്ച് ഗയാനയിലെ കൗറോവിലുള്ള ഗയാന ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് വിക്ഷേപിച്ച യൂറോപ്യൻ സ്പേസ് ഏജൻസിയുടെ ചാന്ദ്ര ഓർബിറ്റർ SMART-1 അതിന്റെ ദൗത്യത്തിന്റെ അവസാനത്തിൽ, 2006 സെപ്റ്റംബർ 3 നു ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇടിച്ചിറക്കി.[32]
ചന്ദ്രയാൻ-1 (ഇന്ത്യ)
തിരുത്തുക22 ഒക്ടോബർ 2008 നു വിക്ഷേപിച്ച ചന്ദ്രയാൻ-1 ദൗത്യത്തിലെ ഉപകരണമായ മൂൺ ഇംപാക്ട് പ്രോബ് എന്ന ഇംപാക്ടർ, 2008 നവംബർ 14 ന് ചന്ദ്രോപരിതലത്തിന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിലുള്ള ഷാക്കിൾടൺ ഗർത്തത്തിന് സമീപം ഇടിച്ചിറക്കി.
ചാങ്'ഇ 1 (ചൈന)
തിരുത്തുക24 ഒക്ടോബർ 2007 ന് വിക്ഷേപിച്ച ചൈനീസ് ചാന്ദ്ര ഓർബിറ്റർ ചാങ്'ഇ 1 16 മാസത്തെ ദൗത്യത്തിന് ശേഷം 2009 മാർച്ച് 1 ന് ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ ഒരു നിയന്ത്രിത ക്രാഷ് ലാൻഡിങ് നടത്തി.[33]
സെലെൻ (ജപ്പാൻ)
തിരുത്തുക2007 സെപ്റ്റംബർ 14-ന് അയച്ച SELENE അല്ലെങ്കിൽ Kaguya ഒരു വർഷവും എട്ട് മാസവും വിജയകരമായി ചന്ദ്രനെ പരിക്രമണം ചെയ്തതിന് ശേഷം, 2009 ജൂൺ 10 ന് ഗില്ലിന് സമീപമുള്ള ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇടിച്ചിറക്കി.[34]
LCROSS (യുഎസ്)
തിരുത്തുക2009 ജൂൺ 18 -ന് അറ്റ്ലസ് വി റോക്കറ്റിൽ ലൂണാർ റിക്കണൈസൻസ് ഓർബിറ്ററുമായി (എൽആർഒ) എൽസിആർഒഎസ് ഡാറ്റ ശേഖരിക്കുന്ന ഷെപ്പേർഡിംഗ് പേടകം വിക്ഷേപിച്ചു. 2009 ഒക്ടോബർ 9 ന്, 11:31 UTC ന്, സെന്റോർ അപ്പർ സ്റ്റേജ് ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇടിച്ചിറക്കി.[35] ആറ് മിനിറ്റിന് ശേഷം LCROSS ഷെപ്പർഡിംഗ് ബഹിരാകാശ പേടകവും ഉപരിതലത്തിൽ ഇടിച്ചിറക്കി.[36]
ഗ്രെയ്ൽ (യുഎസ്)
തിരുത്തുകഗ്രെയിൽ ദൗത്യത്തിൽ ഗ്രെയ്ൽ A (എബ്ബ്), ഗ്രെയ്ൽ B (ഫ്ലോ) എന്നീ രണ്ട് ചെറിയ ബഹിരാകാശ വാഹനങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു. 2011 സെപ്റ്റംബർ 10 ന് ഡെൽറ്റ II റോക്കറ്റിൽ അവ വിക്ഷേപിച്ചു. വിക്ഷേപണത്തിന് ഏകദേശം ഒമ്പത് മിനിറ്റിന് ശേഷം ഗ്രെയ്ൽ A റോക്കറ്റിൽ നിന്ന് വേർപെട്ടു, ഏകദേശം എട്ട് മിനിറ്റിന് ശേഷം ഗ്രെയ്ൽ B യും.[37][38] ആദ്യത്തെ പേടകം 2011 ഡിസംബർ 31-നും രണ്ടാമത്തേത് 2012 ജനുവരി 1-നും ഭ്രമണപഥത്തിൽ പ്രവേശിച്ചു.[39] രണ്ട് ബഹിരാകാശവാഹനങ്ങളും 2012 ഡിസംബർ 17-ന് ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇടിച്ചിറങ്ങി.[40]
ലേഡി (യുഎസ്)
തിരുത്തുകLADEE ദൌത്യം 2013 സെപ്റ്റംബർ 7-ന് ആരംഭിച്ചു. [41] 2014 ഏപ്രിൽ 18-ന്, ബഹിരാകാശ പേടകത്തിന്റെ കൺട്രോളറുകൾ മനഃപൂർവ്വം LADEE-യെ ചന്ദ്രന്റെ ഭൂയ്ക്ക് എതിരായുള്ള വശത്തേക്ക് ഇടിച്ചിറക്കിയതോടെ ദൗത്യം അവസാനിച്ചു, ഇടിച്ചിറങ്ങിയത് സൺഡ്മാൻ V ഗർത്തത്തിന്റെ കിഴക്കൻ വരമ്പിന് സമീപമാണെന്ന് പിന്നീട് നിർണ്ണയിക്കപ്പെട്ടു.[42]
മാൻഫ്രെഡ് മെമ്മോറിയൽ മൂൺ മിഷൻ (ലക്സംബർഗ്)
തിരുത്തുക2014 ഒക്ടോബർ 23-നാണ് മാൻഫ്രെഡ് മെമ്മോറിയൽ മൂൺ മിഷൻ ആരംഭിച്ചത്. ഇത് ഒരു ചാന്ദ്ര ഫ്ലൈബൈ നടത്തി, പ്രതീക്ഷിച്ചതിലും നാലിരട്ടി ദൈർഘ്യത്തിൽ 19 ദിവസം പ്രവർത്തിച്ചു. മാൻഫ്രെഡ് മെമ്മോറിയൽ മൂൺ മിഷൻ അതിന്റെ വിക്ഷേപണ വാഹനത്തിന്റെ (CZ-3C/E) മുകളിലെ ഘട്ടത്തിൽ ഘടിപ്പിച്ചിരുന്നു. 2022 മാർച്ച് 4 ന് ബഹിരാകാശ പേടകം അതിന്റെ മുകൾ ഘട്ടത്തോടൊപ്പം ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറക്കി.[43][44]
21-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ക്രൂവില്ലാത്ത സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗുകളും ശ്രമങ്ങളും
തിരുത്തുകചാങ്'ഇ 3 (ചൈന)
തിരുത്തുക14 ഡിസംബർ 2013 ന് 13:12 UTC ചാങ്'ഇ 3 ചന്ദ്രനിൽ ഒരു റോവർ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡ് ചെയ്തു. മറ്റൊരു ആകാശഗോളത്തിൽ ചൈന നടത്തിയ ആദ്യത്തെ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗും, 1976 ഓഗസ്റ്റ് 22 ന് നടത്തിയ ലൂണ 24 ന് ശേഷം ലോകത്തിലെ ആദ്യത്തെ ചാന്ദ്ര സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗുമായിരുന്നു ഇത്. 2013 ഡിസംബർ 1 നാണ് ദൗത്യം ആരംഭിച്ചത്. വിജയകരമായ ലാൻഡിംഗിന് ശേഷം, ലാൻഡർ യുട്ടു റോവർ പുറത്തിറക്കി, അത് സിസ്റ്റം തകരാർ കാരണം നിശ്ചലമാകുന്നതിന് മുമ്പ് 114 മീറ്റർ നീങ്ങി. എന്നാൽ 2016 ജൂലൈ വരെ റോവർ പ്രവർത്തനക്ഷമമായിരുന്നു.
ചാങ്'ഇ 4 (ചൈന)
തിരുത്തുക
2019 ജനുവരി 3 ന് ചൈനയുടെ ചാങ്'ഇ 4 ചന്ദ്രന്റെ ഭൂമിക്ക് എതിരായുള്ള ഭാഗത്ത് ഇറങ്ങുന്ന ആദ്യത്തെ ബഹിരാകാശ വാഹനമായി മാറി. ചാങ്'ഇ 4 യഥാർത്ഥത്തിൽ ചാങ്'ഇ 3-ന്റെ ബാക്കപ്പ് ആയി രൂപകൽപ്പന ചെയ്തതായിരുന്നു.[45] ചന്ദ്രന്റെ ഭൂമിക്ക് എതിരായുള്ള ഭാഗത്തേക്കുള്ള ഒരു ദൗത്യമായി പിന്നീട് ഇത് ക്രമീകരിക്കപ്പെട്ടു. വോൺ കർമാൻ ഗർത്തത്തിനുള്ളിൽ വിജയകരമായി ലാൻഡിംഗ് നടത്തിയ ശേഷം, ചാങ്'ഇ 4 ലാൻഡർ 140 കിലോഗ്രാം ഭാരമുള്ള Yutu-2 റോവർ വിന്യസിക്കുകയും ചന്ദ്രന്റെ ഭൂമിക്ക് എതിരായുള്ള വശത്തിലെ മനുഷ്യന്റെ ആദ്യത്തെ അടുത്ത പര്യവേക്ഷണം ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു. ഭൂമിക്ക് എതിരായുള്ള വശത്തുനിന്നും ഭൂമിയിലേയ്ക്കുള്ള ആശയവിനിമയത്തെ ചന്ദ്രൻ തടയുന്നതിനാൽ, ആശയവിനിമയം സാധ്യമാക്കുന്നതിന് ലാൻഡിംഗിന് കുറച്ച് മാസങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ക്യൂക്യാവോ എന്ന റിലേ ഉപഗ്രഹം എർത്ത്-മൂൺ എൽ 2 ലഗ്രാൻഷെ പോയിന്റിലേക്ക് വിക്ഷേപിച്ചു.
ചൈനയിൽ നിന്നുള്ള രണ്ടാമത്തെ ചാന്ദ്ര റോവറായ Yutu-2 ൽ, പനോരമിക് ക്യാമറ, ലൂണാർ പെനിട്രേറ്റിംഗ് റഡാർ, ഇൻഫ്രാറെഡ് ഇമേജിംഗ് സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ, ന്യൂട്രലുകൾക്കായുള്ള അഡ്വാൻസ്ഡ് സ്മോൾ അനലൈസർ എന്നിവ സജ്ജീകരിച്ചിരുന്നു. 2022 ജൂലൈയിലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ഇത് ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ 1000 ദിവസത്തിലധികം അതിജീവിച്ചു, 1200 മീറ്ററിലധികം യാത്രാ ദൂരത്തിൽ ഇപ്പോഴും ഡ്രൈവ് ചെയ്യുന്നു.[46][47]
ബെറെഷീറ്റ് (ഇസ്രായേൽ)
തിരുത്തുക2019 ഫെബ്രുവരി 22 ന് സ്പേസ് എക്സ് ഇസ്രായേലിന്റെ SpaceIL ഓർഗനൈസേഷൻ വികസിപ്പിച്ച ബെറെഷീറ്റ് ലൂണാർ ലാൻഡർ വിക്ഷേപിച്ചു. ഫ്ലോറിഡയിലെ കേപ് കനാവറലിൽ നിന്ന് ഫാൽക്കൺ 9 ബൂസ്റ്ററിൽ വിക്ഷേപിച്ച റോക്കറ്റിലെ മൂന്ന് പേലോഡുകളിൽ ഒന്നാണ് ലാൻഡർ. വേഗത കുറഞ്ഞതും എന്നാൽ ഇന്ധനക്ഷമതയുള്ളതുമായ പാത ഉപയോഗിച്ചാണ് ബെറെഷീറ്റ് ചന്ദ്രനു സമീപം എത്തിയത്. ആദ്യത്തെ സ്വകാര്യ ധനസഹായത്തോടെ, ചാന്ദ്ര ലാൻഡിംഗ് ശ്രമമായിരുന്നു ഇത്.[48][49] 2019 ഏപ്രിൽ 11 ന് അവസാനത്തെ ഇറക്കത്തിലെ പ്രധാന എഞ്ചിൻ തകരാറിന്റെ ഫലമായി ബെറെഷീറ്റ് ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ തകർന്നു.
ചന്ദ്രയാൻ 2 (ഇന്ത്യ)
തിരുത്തുകഇന്ത്യൻ ദേശീയ ബഹിരാകാശ ഏജൻസിയായ ഐഎസ്ആർഒ 2019 ജൂലൈ 22 ന് ചന്ദ്രയാൻ-2 വിക്ഷേപിച്ചു ഇതിന് ഓർബിറ്റർ, ലാൻഡർ, റോവർ എന്നിങ്ങനെ മൂന്ന് പ്രധാന മൊഡ്യൂളുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ മൊഡ്യൂളുകളിൽ ഓരോന്നിനും ഇന്ത്യയിലെയും യുഎസിലെയും ശാസ്ത്ര ഗവേഷണ സ്ഥാപനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. 2019 സെപ്റ്റംബർ 7 ന് 2.1 കി.മീ (6,889 അടി 9 ഇഞ്ച്) ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാൻഡറുമായുള്ള ബന്ധം നഷ്ടപ്പെട്ടു. വിക്രം ഇടിച്ചു തകർന്നതായി പിന്നീട് സ്ഥിരീകരിച്ചു.
ചാങ്'ഇ 5 (ചൈന)
തിരുത്തുക
2020 ഡിസംബർ 6-ന് ചാങ്'ഇ 5 ചന്ദ്രനിൽ ലാൻഡ് ചെയ്ത്, 40 വർഷത്തിനുശേഷം ചാന്ദ്ര മണ്ണിന്റെ സാമ്പിളുകൾ ശേഖരിക്കുകയും തുടർന്ന് സാമ്പിളുകൾ ഭൂമിയിലേക്ക് തിരികെ അയക്കുകയും ചെയ്തു. ലാൻഡർ, അസെൻഡർ, ഓർബിറ്റർ, റിട്ടേണർ എന്നിവ അടങ്ങുന്ന 8.2 ടി സ്റ്റാക്ക് നവംബർ 24 ന് ലോംഗ് മാർച്ച് 5 റോക്കറ്റ് ഉപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് വിക്ഷേപിച്ചു. ഓഷ്യാനസ് പ്രോസെല്ലാറത്തിലെ മോൺസ് റംകറിന് സമീപം ലാൻഡിംഗ് ചെയ്യുന്നതിന് മുമ്പ് ലാൻഡർ-അസെൻഡർ കോമ്പിനേഷൻ ഓർബിറ്ററും റിട്ടേണറും ഉപയോഗിച്ച് വേർപെടുത്തി. അസെന്റർ പിന്നീട് ലാൻഡർ ശേഖരിച്ച സാമ്പിളുകൾ വഹിച്ചുകൊണ്ട് ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് തിരികെ പോയി റോബോട്ടിക് കൂടിച്ചേരലും ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ ഡോക്കിംഗും പൂർത്തിയാക്കി.[50][51] സാമ്പിൾ കണ്ടെയ്‌നർ റിട്ടേണറിലേക്ക് മാറ്റി, അത് 2020 ഡിസംബർ 16 ന് ഇന്നർ മംഗോളിയയിൽ വിജയകരമായി ലാൻഡ് ചെയ്തു, ചൈനയുടെ ആദ്യത്തെ അന്യഗ്രഹ സാമ്പിൾ റിട്ടേൺ ദൗത്യം പൂർത്തിയാക്കി.[52]
ചന്ദ്രയാൻ 3
തിരുത്തുകചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ വിക്രം ലാൻഡറിന്റെ പരാജയത്തിന് ശേഷം, മൂന്നാമത്തെ ചാന്ദ്ര പര്യവേക്ഷണ ദൗത്യമായ ചന്ദ്രയാൻ-3 ഉപയോഗിച്ച് സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗ് പുനരാരംഭിക്കാൻ ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ (ഐഎസ്ആർഒ) പദ്ധതിയിട്ടു. 2022 ന്റെ മൂന്നാം പാദത്തിൽ ഇത് സമാരംഭിക്കാൻ ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്‌തിരുന്നു,[53] എന്നാൽ 2023 ജൂലൈ 14 നാണ് ഇത് നടന്നത്. 2023 ആഗസ്റ്റ് 23 ന് വൈകിട്ട് 6.04 ന് ചന്ദ്രനിൽ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ് നടത്തുക വഴി ചന്ദ്രയാൻ-3 ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ ഇറങ്ങുന്ന ആദ്യ ചാന്ദ്രദൗത്യമായി മാറി.[54] ഒപ്പം, റഷ്യ, അമേരിക്ക, ചൈന എന്ന രാജ്യങ്ങൾക്ക് ശേഷം ചന്ദ്രനിൽ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ് നടത്തുന്ന നാലാമത്തെ രാജ്യമായും ഇന്ത്യ മാറി.[54]
ലൂണ 25
തിരുത്തുകറഷ്യയുടെ ലൂണ 25 ലാൻഡർ 2022 മെയ് മാസത്തിൽ വിക്ഷേപിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നു, എന്നാൽ അതിൽ കാലതാമസം വരികയും 2023 ആഗസ്റ്റ് 11 ന് വിക്ഷേപിക്കുകയും ചെയ്തു.[55][56] ഓഗസ്റ്റ് 19 ഭ്രമണപഥം താഴ്ത്താനുള്ള ശ്രമങ്ങൾക്കിടെ റഷ്യൻ ബഹിരാകാശ ഏജൻസിയായ റോസ്കോസ്മോസിന് ലൂണ 25 മായുള്ള ആശയവിനിമയ ബന്ധം നഷ്ടമാകുകയും, തുടർന്ന് സഞ്ചാര പഥ ക്രമീകരണത്തിൽ പാളിച്ച വരികയും പേടകം ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇടിച്ചിറങ്ങുകയും ചെയ്തു.[57][58]
മറ്റ് സൗരയൂഥ ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഇറങ്ങൽ
തിരുത്തുകബഹിരാകാശ പര്യവേഷണത്തിലെ പുരോഗതി സൗരയൂഥത്തിലെ മറ്റ് ഉപഗ്രഹങ്ങളെ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി മൂൺ ലാൻഡിംഗ് എന്ന പദപ്രയോഗം അടുത്തിടെ വിപുലീകരിച്ചു. ശനിയിലേക്കുള്ള കാസ്സിനി-ഹ്യൂജൻസ് ദൗത്യത്തിനായുള്ള ഹ്യൂജൻസ് പേടകം 2005-ൽ ശനിയുടെ ഉപഗ്രഹമായ ടൈറ്റനിൽ വിജയകരമായി ഇറങ്ങി. അതുപോലെ, സോവിയറ്റ് പ്രോബ് ഫോബോസ് 2 120 മൈ (190 കി.മീ) ൽ എത്തി 1989-ൽ ചൊവ്വയുടെ ഉപഗ്രഹമായ ഫോബോസിൽ ലാൻഡിംഗ് നടത്തിയപ്പോൾ ആ ലാൻഡറുമായുള്ള റേഡിയോ ബന്ധം പെട്ടെന്ന് നഷ്ടപ്പെട്ടു. സമാനമായ റഷ്യൻ സാമ്പിൾ റിട്ടേൺ ദൗത്യം ഫോബോസ് ഗ്രണ്ട് (റഷ്യൻ ഭാഷയിൽ "ഗ്രണ്ട്" എന്നാൽ "മണ്ണ്" എന്നാണ്) 2011 നവംബറിൽ വിക്ഷേപിച്ചത്, പക്ഷേ ലോ എർത്ത് ഓർബിറ്റിൽ സ്തംഭിച്ചു. വ്യാഴത്തിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ യൂറോപ്പയിൽ ഭാവിയിൽ ലാൻഡിംഗ് നടത്താൻ വ്യാപകമായ താൽപ്പര്യമുണ്ട്, അതിന്റെ മഞ്ഞുമൂടിയ പ്രതലത്തിന് താഴെയുള്ള ദ്രാവക ജല സമുദ്രം തുരന്ന് പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുകയാണ് ലക്ഷ്യം.[59]
ഭാവി ദൗത്യങ്ങൾ
തിരുത്തുക2025-ൽ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവ പ്രദേശം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാൻ ഒരു ചാന്ദ്ര റോവറും ലാൻഡറും അയയ്‌ക്കുന്ന ഐഎസ്ആർഒയുടെയും ജപ്പാന്റെ ബഹിരാകാശ ഏജൻസിയായ ജാക്‌സയുടെയും[60][61] ഒരു റോബോട്ടിക് ബഹിരാകാശ ദൗത്യമാണ് ലൂണാർ പോളാർ എക്സ്പ്ല റേഷൻ മിഷൻ എന്ന ചന്ദ്ര ധ്രുവ പര്യവേക്ഷണ ദൗത്യം.[62][63] റോവറിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തത്തോടൊപ്പം ജാക്സ, ഭാവിയിലെ H3 റോക്കറ്റ് ഉപയോഗിച്ച് വിക്ഷേപണ സേവനം നൽകാനാണ് സാധ്യത. ലാൻഡറിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം ഐഎസ്ആർഒയ്ക്കായിരിക്കും.[61][64]
2017 ഡിസംബർ 11-ന്, യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡോണൾഡ് ട്രംപ് ബഹിരാകാശ നയ ഡയറക്റ്റീവ് 1 ൽ ഒപ്പുവച്ചു, ഇത് "ദീർഘകാല പര്യവേക്ഷണത്തിനും ഉപയോഗത്തിനും" മറ്റ് ഗ്രഹങ്ങളിലേക്കുള്ള ദൗത്യങ്ങൾക്കുമായി ചന്ദ്ര ദൗത്യങ്ങളിലേക്ക് മടങ്ങാൻ നാസയെ നിർദ്ദേശിച്ചു.[65] 2019 മാർച്ച് 26 ന് വൈസ് പ്രസിഡന്റ് മൈക്ക് പെൻസ് ദൗത്യത്തിൽ ആദ്യത്തെ വനിതാ ചാന്ദ്ര ബഹിരാകാശയാത്രികയും ഉൾപ്പെടുമെന്ന് ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.[66] പുതിയ വിക്ഷേപണ സംവിധാനങ്ങളുമായി ചന്ദ്രനിലേക്ക് മടങ്ങുക എന്നതാണ് ആർട്ടെമിസ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ലക്ഷ്യം.[67]
തെളിവുകൾ
തിരുത്തുകഅപ്പോളോ മൂൺ ലാൻഡിംഗ് ഒരു തട്ടിപ്പാണെന്ന് പല ഗൂഢാലോചന സിദ്ധാന്തക്കാരും വിശ്വസിക്കുന്നു;[68] എന്നിരുന്നാലും, മനുഷ്യൻ ചന്ദ്രനിലിറങ്ങിയത് സത്യമായിരുന്നു കാണിക്കുന്നതിനുള്ള അനുഭവപരമായ തെളിവുകൾ എളുപ്പത്തിൽ ലഭ്യമാണ്. അനുയോജ്യമായ ലേസർ, ലേസർ ടെലിസ്കോപ്പ് സംവിധാനമുള്ള ഭൂമിയിലെ ആർക്കും അപ്പോളോ 11,[69] 14, 15 എന്നിവ ചന്ദ്രനിൽ സ്ഥാപിച്ച മൂന്ന് റിട്രോ റിഫ്ലക്ടർ അറേകളിൽ നിന്ന് ലേസർ രശ്മികൾ ബൗൺസ് ചെയ്യാൻ കഴിയും. കൂടാതെ, 2009 ഓഗസ്റ്റിൽ നാസയുടെ ലൂണാർ റിക്കണൈസൻസ് ഓർബിറ്റർ അപ്പോളോ ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റുകളുടെ ഉയർന്ന മിഴിവുള്ള ഫോട്ടോകൾ തിരികെ അയയ്ക്കാൻ തുടങ്ങി. അവശേഷിക്കുന്ന ആറ് അപ്പോളോ ലൂണാർ മൊഡ്യൂളുകളുടെ വലിയ ഇറക്കം, മൂന്ന് ലൂണാർ റോവിംഗ് വെഹിക്കിളുകളുടെ ട്രാക്കുകൾ, പന്ത്രണ്ട് ബഹിരാകാശയാത്രികർ ചന്ദ്രന്റെ പൊടിയിൽ നടക്കുമ്പോൾ അവശേഷിച്ച പാതകൾ എന്നിവ ഈ ഫോട്ടോകൾ കാണിക്കുന്നു.[70] 2016-ൽ, അന്നത്തെ യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ബറാക്ക് ഒബാമ, ചന്ദ്രനിലിറങ്ങിയത് വ്യാജമല്ലെന്ന് സമ്മതിക്കുകയും സീസൺ 6 എപ്പിസോഡ് 2-ൽ ഇക്കാര്യം പരസ്യമായി തെളിയിച്ചതിന് മിത്ത്ബസ്റ്റേഴ്‌സ് എന്ന ടെലിവിഷൻ ഷോയിലെ അംഗങ്ങൾക്ക് പരസ്യമായി നന്ദി പറയുകയും ചെയ്തു
ഇതും കാണുക
തിരുത്തുക- അപ്പോളോ ബഹിരാകാശയാത്രികരുടെ പട്ടിക
- ലൂണാർ എസ്കേപ്പ് സിസ്റ്റംസ്
- റോബർട്ട് ഗൊദാർഡ്
- സോയൂസ് 7K-L1
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ "Luna 2". NASA–NSSDC.
- ↑ NASA Apollo 11 40th anniversary.
- ↑ 3.0 3.1 "Chinese spacecraft makes first landing on moon's far side". AP NEWS. 3 January 2019. Retrieved 3 January 2019.
- ↑ Chang, Kenneth (11 April 2019). "Moon Landing by Israel's Beresheet Spacecraft Ends in Crash". The New York Times (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 12 April 2019.
- ↑ "India Loses Contact with Chandrayaan-2 Lunar Lander during Moon Mission" (6 September 2019). Australian Broadcasting Corporation (ABC.net.au). Retrieved 25 March 2020.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 "NASA – NSSDC – Spacecraft – Ranger 3 Details". Retrieved 17 February 2011.
- ↑ "Escape from the Moon!". Archived from the original on 26 July 2011. Retrieved 17 February 2011.
- ↑ "NASA – NSSDC – Spacecraft – Lun 2 Details". Retrieved 17 February 2011.
- ↑ "Homepage of V.V Pustynski for students of YFT0060". Estonia: Tartu Observatory. Archived from the original on 18 December 2012. Retrieved 17 February 2011.
- ↑ JPL Pioneer Mission Archived 28 September 2009 at the Wayback Machine..
- ↑ Lunar Impact"Lunar Missions 1958 through 1965" (PDF). Nasa History Series. Retrieved 9 September 2009.
- ↑ 12.0 12.1 12.2 12.3 12.4 "NASA – NSSDC – Spacecraft – Ranger 4 Details". Retrieved 17 February 2011.
- ↑ "NASA – NSSDC – Spacecraft – Ranger 6 Details". Retrieved 17 February 2011.
- ↑ 14.0 14.1 "NASA – NSSDC – Spacecraft – Ranger 5 Details". Retrieved 17 February 2011.
- ↑ "NASA – NSSDC – Spacecraft – Ranger 7 Details".
- ↑ "NASA – NSSDC – Spacecraft – Ranger 8 Details".
- ↑ "NASA – NSSDC – Spacecraft – Ranger 9 Details".
- ↑ 18.0 18.1 "NASA – NSSDC – Spacecraft – Ranger 1 Details". Retrieved 17 February 2011.
- ↑ "NASA – NSSDC – Spacecraft – Ranger 2 Details". Retrieved 17 February 2011.
- ↑ "Astronautix Luna E-6". Archived from the original on 15 March 2016. Retrieved 11 April 2022.
- ↑ "Moon Exploration". National Geographic. Archived from the original on 2007-12-15. Retrieved 17 September 2009.
- ↑ Launius, Roger D. (2019-07-10). "First Moon landing was nearly a US–Soviet mission". Nature. 571 (7764): 167–168. Bibcode:2019Natur.571..167L. doi:10.1038/d41586-019-02088-4. PMID 31292553.
- ↑ "In the Shadow of the Moon". comingsoon.net. 8 September 2007. Archived from the original on 2008-02-18. Retrieved 7 February 2008.
- ↑ In Event of Moon Disaster.
- ↑ "Sir Arthur C. Clarke".
- ↑ "Apollo TV Tapes: The Search Continues". space.com. 3 November 2006. Retrieved 8 February 2008.
- ↑ "3 original NASA moon landing videos sell for $1.82 million at auction". CNN. 22 July 2019. Retrieved 22 July 2019.
- ↑ "The American Flags On The Moon Have All Turned White". Business Insider. Retrieved 28 July 2014.
- ↑ 29.0 29.1 "Apollo Moon Landing Flags Still Standing, Photos Reveal". Space.com. Retrieved 10 October 2014
- ↑ Hiten, NSSDC, NASA. Accessed on line 18 October 2010.
- ↑ "Eureka! Ice Found At Lunar Poles". NASA. 2012. Archived from the original on 9 December 2006. Retrieved 29 December 2012.
- ↑ SMART 1, NSSDC, NASA. Accessed on line 18 October 2010.
- ↑ "Chinese probe crashes into moon", BBC News, 1 March 2009. Retrieved 18 October 2010.
- ↑ "KAGUYA Lunar Impact". JAXA. Retrieved 24 June 2009.
- ↑ "NASA's LCROSS Mission Changes Impact Crater". NASA. 29 September 2009. Archived from the original on 28 October 2009. Retrieved 21 November 2009.
- ↑ TheStar.com, "NASA crashes rocket into moon".
- ↑ "Moon-bound twin GRAIL spacecraft launch success". EarthSky.org. 10 September 2011.
- ↑ Spaceflight101 Archived 11 February 2015 at the Wayback Machine.
- ↑ "First of NASA's GRAIL Spacecraft Enters Moon Orbit". NASA. Archived from the original on 2021-02-25. Retrieved 1 January 2012.
- ↑ GRAIL Twins crash into the Moon to complete highly successful Mission Archived 11 February 2015 at the Wayback Machine.
- ↑ "Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer (LADEE)". National Space Science Data Center Master Catalog. NASA. Archived from the original on 13 August 2008.
- ↑ Neal-Jones, Nancy (28 October 2014). "NASA's LRO Spacecraft Captures Images of LADEE's Impact Crater". NASA. Retrieved 28 October 2014.
- ↑ Foust, Jeff (13 February 2022). "Chinese rocket, not Falcon 9, linked to upper stage on lunar impact trajectory". Retrieved 5 March 2022.
- ↑ Howell, Elizabeth (3 March 2022). "A rogue 3-ton piece rocket debris just collided with the moon". Space.com. Retrieved 5 March 2022.
- ↑ Jones, Andrew (7 December 2018). "China launches Chang'e-4 spacecraft for pioneering lunar far side landing mission". SpaceNews. Retrieved 25 August 2022.
- ↑ Jones, Andrew (5 October 2021). "1,000 days on the moon! China's Chang'e 4 lunar far side mission hits big milestone". Space.com. Retrieved 25 August 2022.
- ↑ "嫦娥四号完成第44月昼工作 进入第44月夜休眠". 人民网 (in ചൈനീസ്). 7 July 2022. Retrieved 25 August 2022.
- ↑ "First privately funded lunar landing". NBC News. 14 February 2019.
- ↑ "First privately funded moon lander crash-lands". Science & Innovation. 11 April 2019. Retrieved 11 April 2019.
- ↑ "Chinese spacecraft sets off on Moon sample quest". BBC News. 23 November 2020. Retrieved 28 November 2020.
- ↑ Jones, Andrew (6 December 2020). "China's Chang'e 5 aces lunar orbit docking needed to bring moon samples home". Space.com (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 7 December 2020.
- ↑ Jones, Andrew (16 December 2020). "China recovers Chang'e-5 moon samples after complex 23-day mission". SpaceNews. Retrieved 25 August 2022.
- ↑ "Delayed due to Covid-19, Isro to launch Chandrayaan-3 in third quarter of 2022". India Today. 28 July 2021. Retrieved 3 August 2021.
- ↑ 54.0 54.1 Desk, 24 Web (2023-08-23). "പാലൊളി ചിതറി ചന്ദ്രയാൻ 3; സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ് വിജയം". Retrieved 2023-08-23.
{{cite web}}:|last=has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Запуск станции «Луна-25» запланирован на май 2022 года" [The launch of the Luna-25 spacecraft is scheduled for May 2022]. Roscosmos (in റഷ്യൻ). 20 August 2021. Retrieved 20 August 2021.
- ↑ ദേശാഭിമാനി ദിനപത്രം, 2023 ആഗസ്റ്റ് 12, പേജ് 14
- ↑ "റഷ്യയൂടെ ലൂണ-25 തകർച്ച സന്തോഷിക്കാനുള്ളതല്ല, അത് വലിയൊരു നഷ്ടമാണ് നമുക്കും!". 2023-08-22. Retrieved 2023-08-23.
- ↑ "റഷ്യ വിക്ഷേപിച്ച 'ലൂണ 25' ചന്ദ്രനിൽ തകർന്നുവീണു; ബന്ധം നഷ്ടമായി ഇടിച്ചിറങ്ങിയെന്ന് സ്ഥിരീകരണം". Retrieved 2023-08-23.
- ↑ Grush, Loren (8 October 2018). "Future spacecraft landing on Jupiter's moon Europa may have to navigate jagged blades of ice". The Verge.
- ↑ "India's next Moon shot will be bigger, in pact with Japan". The Times of India. 7 July 2019. Retrieved 21 June 2019.
For our next mission – Chandrayaan-3 – which will be accomplished in collaboration with JAXA (Japanese Space Agency), we will invite other countries too to participate with their payloads.
- ↑ 61.0 61.1 "Episode 82: Jaxa and International Collaboration with Professor Fujimoto Masaki". AstrotalkUK (in ബ്രിട്ടീഷ് ഇംഗ്ലീഷ്). 4 January 2019. Retrieved 21 June 2019.
- ↑ After Reaching Mars, India's Date With Venus In 2023 Confirmed, Says ISRO. U. Tejonmayam, India Times. 18 May 2019.
- ↑ Shimbun, The Yomiuri (30 July 2019). "Japan, India to team up in race to discover water on moon". The Japan News (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2019-12-28. Retrieved 30 July 2019.
- ↑ Hoshino, Takeshi; Ohtake, Makiko; Karouji, Yuzuru; Shiraishi, Hiroaki (May 2019). "Current status of a Japanese lunar polar exploration mission". Archived from the original on 25 July 2019. Retrieved 25 July 2019.
- ↑ "Text of Remarks at Signing of Trump Space Policy Directive 1 and List of Attendees" Archived 12 May 2018 at the Wayback Machine., Marcia Smith, Space Policy Online, 11 December 2017, accessed 21 August 2018.
- ↑ Smith-Schoenwalder, Cecelia (26 March 2019). "Pence Tells NASA to Put Americans on the Moon in 5 Years". U.S. News & World Report. Retrieved 20 February 2021.
- ↑ White House endorses Artemis program
- ↑ "Photos: 8 Moon-Landing Hoax Myths – Busted". National Geographic. 16 July 2009. Retrieved 17 July 2014.
- ↑ "Apollo 11 Experiment Still Going Strong after 35 Years", JPL Archived 16 March 2012 at the Wayback Machine. 20 July 2004.
- ↑ "LRO Sees Apollo Landing Sites". NASA. 17 July 2009. Archived from the original on 2009-11-16. Retrieved 2 July 2011.
കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്
തിരുത്തുക- ജെയിംസ് ഗ്ലീക്ക്, "മൂൺ ഫീവർ" [ ഒലിവർ മോർട്ടന്റെ അവലോകനം, ദി മൂൺ: എ ഹിസ്റ്ററി ഓഫ് ദ ഫ്യൂച്ചർ ; അപ്പോളോസ് മ്യൂസ്: ദി മൂൺ ഇൻ ദ ഏജ് ഓഫ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി, ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റിയിലെ മെട്രോപൊളിറ്റൻ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആർട്ടിൽ 2019 ജൂലൈ 3 മുതൽ 22 സെപ്റ്റംബർ വരെ; ഡഗ്ലസ് ബ്രിങ്ക്ലി, അമേരിക്കൻ മൂൺഷോട്ട്: ജോൺ എഫ്. കെന്നഡി ആൻഡ് ദ ഗ്രേറ്റ് സ്പേസ് റേസ്; Brandon R. Brown , റീച്ചിങ് ദ മൂൺ: എ ഷോട്ട് ഹിസ്റ്ററി ഓഫ് സ്പേസ് റേസ്; അപ്പോളോ 11, ടോഡ് ഡഗ്ലസ് മില്ലർ സംവിധാനം ചെയ്ത ഒരു ഡോക്യുമെന്ററി ഫിലിം; ഒപ്പം മൈക്കൽ കോളിൻസ്, കാരിയിംഗ് ദി ഫയർ: ആൻ സ്‌ട്രോനോട്ട്സ് ജേർണി (50-ാം വാർഷിക പതിപ്പ്) ]
പുറം കണ്ണികൾ
തിരുത്തുക- ചന്ദ്ര ലാൻഡിംഗുകൾ, ദൗത്യങ്ങൾ മുതലായവയെക്കുറിച്ചുള്ള നാസയുടെ പേജ് (മറ്റ് ബഹിരാകാശ ഏജൻസികളുടെ ദൗത്യങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു).
- Moon missions (United States) ഓപ്പൺ ഡയറക്റ്ററി പ്രൊജക്റ്റിൽ
- പ്രോജക്റ്റ് അപ്പോളോ ആർക്കൈവ് ഫ്ലിക്കർ ഗാലറി: മൂൺ ലാൻഡിംഗിനും അപ്പോളോ മിഷനുകൾക്കുമായി ഉയർന്ന റെസ് ഫോട്ടോകളുടെ സ്വതന്ത്ര ശേഖരം.
- അപ്പോളോ ഇൻ റിയൽ ടൈം: അപ്പോളോ മിഷനുകളുടെ സമഗ്രവും സംവേദനാത്മകവുമായ ഡോക്യുമെന്റേഷൻ സൃഷ്ടിക്കുന്ന, വ്യത്യസ്ത അപ്പോളോ മിഷൻ മീഡിയകളുടെ സ്വതന്ത്ര ശേഖരം.