ബിർസ മുണ്ഡ
പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന ഒരു ആദിവാസി സ്വാതന്ത്ര്യ സമരനേതാവാണ് ബിർസ മുണ്ഡ (
ഉച്ചാരണം (help·info)) (1875–1900)[2]. മുണ്ഡ എന്ന ആദിവാസി വിഭാഗത്തിൽ ജനിച്ച ഇദ്ദേഹം ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ മുണ്ഡ ആദിവാസികളുടെ "ഉൽഗുലാന്" (സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന്) നേതൃത്വം നൽകി.
ബിർസ മുണ്ഡ | |
|---|---|
.JPG) ബിർസ മുണ്ഡ | |
| ജനനം | 15 നവംബർ 1875 |
| മരണം | 1900 ജൂൺ 9 |
ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റിന്റെ സെൻട്രൽ ഹാളിൽ ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ ഛായാചിത്രം തൂക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഇത്തരത്തിൽ ആദരിക്കപ്പെട്ട ഒരേയൊരു ആദിവാസി നേതാവും ഇദ്ദേഹം മാത്രമാണ്.[3]
ജ്ഞാനപീഠ ജേതാവായ മഹാശ്വേതാ ദേവിയുടെ കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്ക്കാരം ലഭിച്ച "ആരണ്യേ അധികാർ"(1979) എന്ന നോവലിലെ കേന്ദ്രകഥാപാത്രമാണ് ബിർസ മുണ്ഡ[4].
സ്മാരകങ്ങൾ തിരുത്തുക
അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്മരണ നിലനിർത്തുന്നതിനായി പല സ്ഥാപനങ്ങൾക്കും അദേഹത്തിന്റെ പേര് നൽകിയിട്ടുണ്ട് . ബിർസ അഗ്രികൾച്ചർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി[5], ബിർസ മുണ്ഡ അതലെറ്റിക് സ്റ്റേഡിയം[6], ബിർസ മുണ്ഡ എയർപോട്ട്[7], തുടങ്ങിയവ അവയിൽ ചിലതാണ്.
അവലംബം തിരുത്തുക
- ↑ "THE 'ULGULAAN' OF 'DHARATI ABA' Birsa Munda". cipra.in. 2009. മൂലതാളിൽ നിന്നും 2014-04-21-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 29 October 2012.
He was lodged in Ranchi jail, for trial along with his 482 followers where he died on 9 June 1900
- ↑ "ബിർസ മുണ്ഡയെപ്പറ്റിയുള്ള ടൈംസ്‌ ഓഫ് ഇന്ത്യയിലെ ലേഖനം". മൂലതാളിൽ നിന്നും 2012-11-04-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2013-04-04.
- ↑ K S Singh, Birsa Munda and His Movement 1872-1901, 1983, 2002, Seagull Publication
- ↑ "മഹാശ്വേതാദേവിയുടെ ജീവചരിത്രം -മഗ്സാസെ വെബ്സൈറ്റ്". മൂലതാളിൽ നിന്നും 2010-03-26-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2013-04-04.
- ↑ "ബിർസ അഗ്രികൾച്ചർ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയുടെ വെബ്സൈറ്റ്". മൂലതാളിൽ നിന്നും 2011-07-25-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2013-04-04.
- ↑ Birsa Munda Athletics Stadium - English Wiki
- ↑ Birsa Munda Airport- English Wiki
പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ തിരുത്തുക
- Birsa Munda - The Great Hero of the Tribals Archived 2009-04-10 at the Wayback Machine. at Government of Odisha website.
