സോഡിയം ബ്രോമൈഡ്
NaBr എന്ന സൂത്രവാക്യത്തോടുകൂടിയ ഒരു അജൈവ സംയുക്തമാണ് സോഡിയം ബ്രോമൈഡ് . സോഡിയം ക്ലോറൈഡിനോട് സാമ്യമുള്ള ഉയർന്ന ഉരുകൽ നിലയുള്ള വെളുത്ത, ക്രിസ്റ്റൽഘടനയുള്ള ഖരമാണിത് . ബ്രോമൈഡ് അയോണിന്റെ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ഉറവിടമാണിത്. കൂടാതെ, ധാരാളം മറ്റ്ആ പല മേഖലകളിലും ഇതിന് ഉപയോഗമുണ്ട്. [7]
| |
| |
| Names | |
|---|---|
| IUPAC name
Sodium bromide
| |
| Identifiers | |
| |
3D model (JSmol)
|
|
| ChEMBL | |
| ChemSpider | |
| ECHA InfoCard | 100.028.727 |
PubChem CID
|
|
| RTECS number |
|
| UNII | |
CompTox Dashboard (EPA)
|
|
| InChI | |
| SMILES | |
| Properties | |
| തന്മാത്രാ വാക്യം | |
| Molar mass | 0 g mol−1 |
| Appearance | White powder, hygroscopic |
| സാന്ദ്രത | 3.21 g/cm3 (anhydrous) 2.18 g/cm3 (dihydrate) |
| ദ്രവണാങ്കം | |
| ക്വഥനാങ്കം | |
| 71.35 g/100 mL (−20 °C) 79.52 g/100 mL (0 °C) 94.32 g/100 mL (25 °C)[2] 104.9 g/100 mL (40 °C) 116.2 g/100 mL (100 °C)[3] | |
| Solubility | Soluble in alcohol, liquid ammonia, pyridine, hydrazine, SO2, amine Insoluble in acetone, acetonitrile[2] |
| Solubility in methanol | 17.3 g/100 g (0 °C) 16.8 g/100 g (20 °C) 16.1 g/100 g (40 °C) 15.3 g/100 g (60 °C)[2] |
| Solubility in ethanol | 2.45 g/100 g (0 °C) 2.32 g/100 g (20 °C) 2.29 g/100 g (30 °C) 2.35 g/100 g (70 °C)[2] |
| Solubility in formic acid | 19.3 g/100 g (18 °C) 19.4 g/100 g (25 °C)[2] |
| Solubility in glycerol | 38.7 g/100 g (20 °C)[2] |
| Solubility in dimethylformamide | 3.2 g/100 g (10.3 °C)[2] |
| ബാഷ്പമർദ്ദം | 1 torr (806 °C) 5 torr (903 °C)[1] |
| −41.0·10−6 cm3/mol | |
| Thermal conductivity | 5.6 W/m·K (150 K)[4] |
| Refractive index (nD) | 1.6428 (24 °C) nKrF = 1.8467 (24 °C) nHe–Ne = 1.6389 (24 °C)[5] |
| വിസ്കോസിറ്റി | 1.42 cP (762 °C) 1.08 cP (857 °C) 0.96 cP (937 °C)[2] |
| Structure | |
| Cubic | |
a = 5.97 Å[4]
| |
| Thermochemistry | |
| Std enthalpy of formation ΔfH |
−361.41 kJ/mol[2] |
| Standard molar entropy S |
86.82 J/mol·K[2] |
| Specific heat capacity, C | 51.4 J/mol·K[2] |
| Hazards | |
| Safety data sheet | External MSDS |
| Flash point | {{{value}}} |
| Lethal dose or concentration (LD, LC): | |
LD50 (median dose)
|
3500 mg/kg (rats, oral) |
| Related compounds | |
| Other anions | Sodium fluoride Sodium chloride Sodium iodide Sodium astatide |
| Other cations | Lithium bromide Potassium bromide Rubidium bromide Caesium bromide Francium bromide |
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
| |
സിന്തസിസ്, ഘടന, പ്രതികരണങ്ങൾ
തിരുത്തുകNaCl, NaF, NaI എന്നിവയുടെ അതേ ക്യൂബിക് മോട്ടിഫിൽ NaBr ക്രിസ്റ്റലൈസ് ചെയ്യുന്നു. [7] [8]
ഹൈഡ്രജൻ ബ്രോമൈഡ്, സോഡിയം ഹൈഡ്രോക്സൈഡ് എന്നിവ പ്രരവർത്തിപ്പിച്ചാാണ് NaBr നിർമ്മിക്കുന്നത്.
ബ്രോമിൻ എന്ന രാസ മൂലകത്തിന്റെ ഉറവിടമായി സോഡിയം ബ്രോമൈഡ് ഉപയോഗിക്കാം. NaBr ന്റെ ജലീയ ലായനിയിൽക്കൂടി ക്ലോറിൻ വാതകം കടത്തിവിട്ട് ഇത് സാധ്യമാക്കാം:
- 2 NaBr + Cl 2 → Br 2 + 2 NaCl
ഉപയോഗങ്ങൾ
തിരുത്തുകവ്യവസായത്തിലെ ഏറ്റവും ഉപയോഗപ്രദമായ അജൈവ ബ്രോമൈഡാണ് സോഡിയം ബ്രോമൈഡ്. [7] ടെംപോ-മെഡിയേറ്റഡ് ഓക്സിഡേഷൻ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഇത് ഒരു ഉൽപ്രേരകമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. [9]
മരുന്ന്
തിരുത്തുക
സോഡിയം ബ്രോമൈഡ് വൈദ്യശാസ്ത്രത്രത്തിൽ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. . വിഷാംശം കാരണം 1975 ൽ യുഎസിലെ ബ്രോമോ-സെൽറ്റ്സർ പോലുള്ള മരുന്നുകളിൽ നിന്ന് ബ്രോമിഡുകൾ നീക്കം ചെയ്തു. [10]
മറ്റ് ബ്രോമിൻ സംയുക്തങ്ങൾ തയ്യാറാക്കൽ
തിരുത്തുകഓർഗാനിക് സിന്തസിസിലും മറ്റ് പ്രദേശങ്ങളിലും മറ്റ് ബ്രോമൈഡുകൾ തയ്യാറാക്കാൻ സോഡിയം ബ്രോമൈഡ് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഫിങ്കൽ‌സ്റ്റൈൻ പ്രതിപ്രവർത്തനം വഴി ആൽക്കൈൽ ക്ലോറൈഡുകളെ കൂടുതൽ റിയാക്ടീവ് ആൽക്കൈൽ ബ്രോമൈഡുകളായി പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്നത് ബ്രോമിഡ് ന്യൂക്ലിയോഫിലിന്റെ ഒരു ഉറവിടമാണ്:
- NaBr + RCl → RBr + NaCl (R = alkyl )
ഫോട്ടോഗ്രഫിയിൽ മുൻകാലങ്ങളിൽ ആവശ്യം ഉണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും ഇപ്പോൾ കുറവാണ്.
ഹോട്ട് ടബുകൾക്കും നീന്തൽക്കുളങ്ങൾക്കും അണുനാശിനി എന്ന നിലയിൽ സോഡിയം ബ്രോമൈഡ് ക്ലോറിനുമായി ചേർത്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നു.
പെട്രോളിയം വ്യവസായം
തിരുത്തുകസുരക്ഷ
തിരുത്തുകNaBr ന് വളരെ കുറഞ്ഞ തോതിൽ വിഷാംശം ഉണ്ട്, എലികൾക്ക് 3.5 ഗ്രാം / കിലോഗ്രാം എന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ഓറൽ LD50 . [6] എന്നിരുന്നാലും, ഇത് ഒറ്റ-ഡോസ് മൂല്യമാണ്. താരതമ്യേന നീണ്ട അർദ്ധായുസ്സുള്ള സഞ്ചിത വിഷമാണ് ബ്രോമൈഡ് അയോൺ: പൊട്ടാസ്യം ബ്രോമൈഡ് കാണുക.
പരാമർശങ്ങൾ
തിരുത്തുക- ↑ 1.0 1.1 1.2 Pradyot, Patnaik (2003). Handbook of Inorganic Chemicals. The McGraw-Hill Companies, Inc. ISBN 978-0-07-049439-8.
- ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 "Sodium bromide".
- ↑ Seidell, Atherton; Linke, William F. (1919). Solubilities of Inorganic and Organic Compounds (2nd ed.). D. Van Nostrand Company.
- ↑ 4.0 4.1 "Sodium Bromide (NaBr)". korth.de. Korth Kristalle GmbH. Archived from the original on 2014-07-14. Retrieved 2014-06-11.
- ↑ Polyanskiy, Mikhail. "Refractive index of NaBr (Sodium bromide) - Li". refractiveindex.info. Retrieved 2014-06-11.
- ↑ 6.0 6.1 "Sodium bromide MSDS". sciencelab.com. Sciencelab.com, Inc. 2013-05-21. Archived from the original (PDF) on 2013-10-07. Retrieved 2014-06-11.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 Michael J. Dagani, Henry J. Barda, Theodore J. Benya, David C. Sanders "Bromine Compounds" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry Wiley-VCH, Weinheim, 2000. doi:10.1002/14356007.a04_405
- ↑ Eagleson, Mary (translated by) (1994). Concise Encyclopedia Chemistry (Illustrated, revised, English language ed.). Berlin [u.a.]: Walter De Gruyter. p. 996. ISBN 9783110114515.
- ↑ Hirota, Masayuki; Tamura, Naoyuki; Saito, Tsuguyuki; Isogai, Akira (2010). "Water dispersion of cellulose II nanocrystals prepared by TEMPO-mediated oxidation of mercerized cellulose at pH 4.8". Cellulose. 17 (2): 279–288. doi:10.1007/s10570-009-9381-2.
- ↑ "Bromide: Potassium & Sodium". canine-epilepsy.com. Canine-Epilepsy Resources. 2011-05-31. Archived from the original on 2014-03-06. Retrieved 2014-06-11.