അസെറ്റോൺ

(Acetone എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)

ഒരു ജൈവസംയുക്തമാണ് അസെറ്റോൺ (Acetone) അഥവാ പ്രൊപനോൺ (propanone). ഇതിന്റെ രാസസൂത്രം (CH3)2CO ആണ്.[15] നിറമില്ലാത്ത, ബാഷ്പീകരണശേഷിയുള്ള, കത്തുന്ന ഈ ദ്രാവകം ഏറ്റവും ലളിതവും ചെറുതുമായ കീറ്റോൺ ആണ്.

Acetone[1]
Full structural formula of acetone with dimensions
Full structural formula of acetone with dimensions
Skeletal formula of acetone
Skeletal formula of acetone
Ball-and-stick model of acetone
Ball-and-stick model of acetone
Space-filling model of acetone
Space-filling model of acetone
Sample of acetone
Names
Preferred IUPAC name
Propan-2-one[7]
Other names
  • Acetone
  • Dimethyl ketone[2]
  • Dimethyl carbonyl
  • β-Ketopropane[2]
  • Propanone[3]
  • 2-Propanone[2]
  • Dimethyl formaldehyde[4]
  • Pyroacetic spirit (archaic)[5]
  • Ketone propane[6]
Identifiers
3D model (JSmol)
3DMet
Beilstein Reference 635680
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.000.602 വിക്കിഡാറ്റയിൽ തിരുത്തുക
EC Number
  • 200-662-2
Gmelin Reference 1466
KEGG
MeSH {{{value}}}
RTECS number
  • AL3150000
UNII
UN number 1090
InChI
 
SMILES
 
Properties
തന്മാത്രാ വാക്യം
Molar mass 0 g mol−1
Appearance Colorless liquid
Odor Pungent, irritating, floral, cucumber like
സാന്ദ്രത 0.7845 g/cm3 (25 °C)
ദ്രവണാങ്കം
ക്വഥനാങ്കം
Miscible
Solubility Miscible in benzene, diethyl ether, methanol, chloroform, ethanol[8]
log P -0.16[9]
ബാഷ്പമർദ്ദം
  • 9.39 kPa (0 °C)
  • 30.6 kPa (25 °C)
  • 374 kPa (100 °C)
  • 2.8 MPa (200 °C)[2]
അമ്ലത്വം (pKa)
−33.78·10−6 cm3/mol
Refractive index (nD) 1.3588 (VD = 54.46)
വിസ്കോസിറ്റി 0.295 mPa·s (25 °C)[8]
Structure
Trigonal planar at C2
Dihedral at C2
2.91 D
Thermochemistry
Std enthalpy of
formation
ΔfHo298
(−250.03)  (−248.77) kJ/mol
Std enthalpy of
combustion
ΔcHo298
−1.772 MJ/mol
Standard molar
entropy
So298
200.4 J/(mol·K)
Specific heat capacity, C 125.45 J/(mol·K)
Hazards
GHS pictograms GHS02: Flammable GHS07: Harmful
GHS Signal word Danger
H225, H319, H336, H373
P210, P235, P260, P305+351+338
Flash point {{{value}}}
Explosive limits 2.6–12.8%[13]
1185 mg/m3 (TWA), 2375 mg/m3 (STEL)
Lethal dose or concentration (LD, LC):
  • 5800 mg/kg (rat, oral)
  • 3000 mg/kg (mouse, oral)
  • 5340 mg/kg (rabbit, oral)[14]
20,702 ppm (rat, 8 h)[14]
45,455 ppm (mouse, 1 h)[14]
NIOSH (US health exposure limits):
PEL (Permissible)
1000 ppm (2400 mg/m3)[6]
REL (Recommended)
TWA 250 ppm (590 mg/m3)[6]
IDLH (Immediate danger)
2500 ppm[6]
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
| colspan=2 |  checkY verify (what ischeckY/☒N?)

ജലത്തിൽ ലയിക്കുന്ന ഈ പദാർത്ഥം സ്വന്തം നിലയിലും നല്ലൊരു ലായകം ആണ്. 2010 -ൽ ഇതിന്റെ ഉൽപ്പാദനം 67 ലക്ഷം ടണ്ണോളം ആണ്. പ്രധാനമായും മീതൈൽ മെതാക്രിലേറ്റിന്റെയും ബൈസ്ഫിനോൾ ഏ യുടെയും നിർമ്മാണത്തിനാണ് അസെറ്റോൺ ഉപയോഗിക്കുന്നത്.[16][17] It is a common building block in organic chemistry. Familiar household uses of acetone are as the active ingredient in nail polish remover and as paint thinner. It has VOC exempt status in the USA[18].

  1. The Merck Index, 15th Ed. (2013), p. 13, Acetone Monograph 65, O'Neil: The Royal Society of Chemistry.(subscription required)
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Acetone in Linstrom, P.J.; Mallard, W.G. (eds.) NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database Number 69. National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg MD. http://webbook.nist.gov (retrieved 2014-05-11)
  3. Klamt, Andreas (2005). COSMO-RS: From Quantum Chemistry to Fluid Phase Thermodynamics and Drug Design. Elsevier. pp. 92–94. ISBN 978-0-444-51994-8.
  4. Ash, Michael; Ash, Irene (2004). Handbook of preservatives. Synapse Information Resources, Inc. p. 369. ISBN 1-890595-66-7.
  5. Myers, Richard L. (2007). The 100 Most Important Chemical Compounds: A Reference Guide. Greenwood. pp. 4–6. ISBN 978-0-313-08057-9.
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 "NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards #0260". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
  7. Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. p. 723. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4.
  8. 8.0 8.1 Properties of substance: acetone Archived 2014-05-12 at the Wayback Machine.. chemister.ru.
  9. "acetone". ChemSrc. Retrieved 2018-04-13.
  10. Chiang, Yvonne; Kresge, A. Jerry; Tang, Yui S.; Wirz, Jakob (1984). "The pKa and keto-enol equilibrium constant of acetone in aqueous solution". Journal of the American Chemical Society. 106 (2): 460–462. doi:10.1021/ja00314a055.
  11. Bordwell, Frederick G. (1988). "Equilibrium acidities in dimethyl sulfoxide solution". Accounts of Chemical Research. 21 (12): 456–463. doi:10.1021/ar00156a004.
  12. 12.0 12.1 Lide, David R. (ed) (2003). CRC Handbook of Chemistry and Physics, 84th Edition. CRC Press. Boca Raton, Florida; Section 3, Physical Constants of Organic Compounds.
  13. "Working with modern hydrocarbon and oxygenated solvents: a guide to flammability". American Chemistry Council Solvents Industry Group. January 2008. p. 7. Archived from the original on 2009-06-01.
  14. 14.0 14.1 14.2 "Acetone". Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
  15. Allen, P.W.; Bowen, H.J.M.; Sutton, L.E.; Bastiansen, O. (1952). "The molecular structure of acetone". Transactions of the Faraday Society. 48: 991. doi:10.1039/TF9524800991.
  16. Acetone, World Petrochemicals report, January 2010
  17. Stylianos Sifniades, Alan B. Levy, "Acetone" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Wiley-VCH, Weinheim, 2005.
  18. "Update: U.S. EPA Exempt Volatile Organic Compounds". American Coatings Association (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-01-30. Archived from the original on 2021-02-08. Retrieved 2019-03-20.

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ

തിരുത്തുക
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=അസെറ്റോൺ&oldid=4087582" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്