വിക്കിപീഡിയ

മീ ടൂ പ്രസ്ഥാനം ഇന്ത്യയിൽ

അന്താരാഷ്ട്ര മീ ടൂ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഭാഗമായ ഇന്ത്യയിലെ മീ റ്റൂ പ്രസ്ഥാനം, ഗവൺമെന്റ്, മാധ്യമങ്ങൾ, ബോളിവുഡ് സിനിമാ വ്യവസായം എന്നിവയുൾപ്പെടെ ഇന്ത്യൻ സമൂഹത്തിന്റെ മേഖലകളിൽ 2018-ന്റെ അവസാനത്തിൽ ആരംഭിച്ചു (ഇന്നും തുടരുന്നു). ഇന്ത്യയിൽ, മീ ടൂ പ്രസ്ഥാനം ഒന്നുകിൽ ജോലിസ്ഥലത്ത് സ്ത്രീകൾക്കെതിരായ ലൈംഗികാതിക്രമത്തിനെതിരായ അന്താരാഷ്ട്ര കാമ്പെയ്‌നിന്റെ സ്വാധീനത്തിലുള്ള ഒരു സ്വതന്ത്ര പ്രസ്ഥാനമായി, അല്ലെങ്കിൽ അമേരിക്കൻ "മീ ടൂ" സോഷ്യൽ മൂവ്‌മെന്റിന്റെ ഒരു ശാഖയായി ആണ് കരുതുന്നത്.[1] അന്താരാഷ്ട്ര പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ജനപ്രീതിയോടെ മീ ടൂ ഇന്ത്യയിൽ പ്രാധാന്യം നേടിത്തുടങ്ങി, പിന്നീട് 2018 ഒക്ടോബറിൽ മുംബൈ കേന്ദ്രീകരിച്ച ബോളിവുഡിലെ നടി തനുശ്രീ ദത്ത നാനാ പടേക്കറർ ലൈംഗികമായി പീഡിപ്പിച്ചുവെന്ന ആരോപണത്തോടെ അത് കുത്തനെ ഉയർന്നു.[2] ഇതിനെത്തുടർന്ന് വാർത്താ മാധ്യമങ്ങളിലും ഇന്ത്യൻ സിനിമകളിലും ഗവൺമെന്റിനുള്ളിൽ പോലും നിരവധി സ്ത്രീകൾ നിരവധി കുറ്റവാളികൾക്കെതിരെ ലൈംഗികാതിക്രമ ആരോപണങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചു.[3]

ഇന്ത്യയിലെ ഉത്ഭവം

തിരുത്തുക

ഹോളിവുഡിന്റെ "മീ ടൂ" മൂവ്‌മെന്റിന്റെ സ്വാധീനം

തിരുത്തുക

മീറ്റൂ പ്രസ്ഥാനം സ്ഥാപിച്ചത് തരാന ബക്ക് ആണെങ്കിലും 2017 ഒക്ടോബറിൽ ഹാർവി വെയ്ൻസ്റ്റീനെതിരെയുള്ള ലൈംഗികാതിക്രമത്തിന്റെ കഥ പങ്കുവെച്ച അമേരിക്കൻ നടി അലീസ മിലാനോ ആരംഭിച്ച ഒരു ഹാഷ്‌ടാഗ് എന്ന നിലയിലാണ് മീ ടൂ പ്രസ്ഥാനം പ്രചരിക്കുന്നത്. താമസിയാതെ, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള സ്ത്രീകൾ തങ്ങൾ ഇരയായ ലൈംഗിക കുറ്റകൃത്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കാൻ തുടങ്ങി. എന്നിരുന്നാലും, ഇന്ത്യയിൽ, നടൻ നാനാ പടേക്കറിനെതിരെ സംസാരിക്കാൻ നടി തനുശ്രീ ദത്ത തീരുമാനിക്കുന്നതുവരെ മീടൂ പ്രസ്ഥാനത്തിന് വലിയ സ്വാധീനം ലഭിച്ചിരുന്നില്ല.[4] നടൻ അലോക് നാഥ് മുതൽ മാധ്യമപ്രവർത്തകനും രാഷ്ട്രീയക്കാരനുമായ എംജെ അക്ബർ വരെയുള്ളവർ നടത്തിയ ലൈംഗിക പീഡനത്തിന്റെയും ദുരുപയോഗത്തിന്റെയും നിരവധി കഥകൾ ഈ പ്രസ്ഥാനം വെളിച്ചത്തു കൊണ്ടുവന്നിട്ടുണ്ട്.

ഹാർവി വെയ്‌ൻസ്റ്റീനെതിരെയുള്ള ആരോപണങ്ങൾക്ക് ശേഷം, സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ #MeToo ഹാഷ്‌ടാഗിന്റെ ഉപയോഗം ഇന്ത്യയിൽ അതിവേഗം പ്രചരിച്ചു. [5] ലൈംഗികാതിക്രമത്തെ സാധാരണയായി 'ഈവ് ടീസിംഗ്' എന്ന വാക്ക് ഉപയോഗിച്ച് പരാമർശിക്കുന്നു, ഈ പദം പക്ഷെ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കുന്നതും കുറ്റകൃത്യത്തിന്റെ ഗൗരവം നേർപ്പിക്കുന്നതുമായി കരുതുന്നു.[6] #MeToo-നോടുള്ള പ്രതികരണമായി, ജോലിസ്ഥലത്തെ അവകാശങ്ങളെക്കുറിച്ചും സുരക്ഷിതമായ റിപ്പോർട്ടിംഗിനെക്കുറിച്ചും ഇന്ത്യൻ സ്ത്രീകളെ പഠിപ്പിക്കാനും അതുപോലെ തന്നെ പ്രശ്നത്തിന്റെ വ്യാപ്തിയെക്കുറിച്ച് പുരുഷന്മാരെ ബോധവൽക്കരിക്കാനും ശ്രമങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്.[7] ന്യൂഡൽഹിയിൽ നടന്ന അക്രമാസക്തമായ കൂട്ടബലാത്സംഗത്തെ തുടർന്ന് ഒരു സ്ത്രീയുടെ മരണത്തിൽ കലാശിച്ച 2012-ലെ ഒരു സാമൂഹിക പ്രസ്ഥാനത്തോടാണ് #MeToo-നെ ചിലർ ഉപമിക്കുന്നത്.[5][8][9] പ്രശ്‌നത്തിന്റെ വ്യാപ്തി ഇനി അവഗണിക്കാൻ ഇന്ത്യക്ക് കഴിയില്ലെന്ന് തെളിയിക്കുന്നതിലാണ് #MeToo വിന്റെ ശക്തിയെന്ന് ബ്ലാങ്ക് നോയ്‌സിന്റെ മേധാവി ആക്ടിവിസ്റ്റ് ജാസ്മിൻ പത്തേജ പറഞ്ഞു.[5] ഇന്ത്യൻ സുപ്രീം കോടതിയിലെ അഭിഭാഷകയായ കൈമിനി ജയ്‌സ്വാൾ സ്ത്രീകളെ എങ്ങനെ വായിക്കണമെന്ന് പഠിപ്പിക്കേണ്ടതിന്റെ പ്രാധാന്യം ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു, പ്രത്യേകിച്ച് ഉൾ ഗ്രാമങ്ങളിൽ, ഈ പ്രദേശങ്ങളിലെ മിക്ക സ്ത്രീകളും നിരക്ഷരരും സാമ്പത്തികമായും വൈകാരികമായും പുരുഷ ബന്ധുവിനെ ആശ്രയിക്കുന്നവരുമാണ്.[9]

ബ്ലോഗർ ഷീന ദബോൽക്കറുടെ വൈറലായ #MeToo ട്വീറ്റ്, ഖോഡു ഇറാനിയുടെ പ്രശസ്തമായ പൂനെ പബ് ഹൈ സ്പിരിറ്റ്‌സ് ബഹിഷ്‌കരിക്കുന്നതിന് കാരണമായി.[10][11] 2018 ജനുവരിയിൽ നിരവധിപേർ മഹേഷ് മൂർത്തിയെക്കുറിച്ച്[12] പരാമർശിക്കുകയും പോലീസ് കേസ് എടുക്കുകയും ചെയ്തു. ഇന്ത്യൻ എക്‌സ്‌പ്രസിന്റെ ട്രെൻഡ്‌സ് ഡെസ്‌ക് എഴുതിയത് #MeToo-ന്റെ ഭാഗമായി നിരവധി ഇന്ത്യൻ പുരുഷന്മാരും സംസാരിക്കുന്നു എന്നാണ്, സമ്മതം സംബന്ധിച്ച ചർച്ചകളും ചില പുരുഷന്മാരും എങ്ങനെ ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെടുന്നു എന്നതും അതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.[13][14] നിലവിൽ തങ്ങളുടെ ഇഷ്ടത്തിന് വിരുദ്ധമായി ലൈംഗികത്തൊഴിലാളികളായ, വിദ്യാഭ്യാസമോ കുടുംബമോ ഇല്ലാത്ത ദരിദ്രരായ ഇന്ത്യയിലെ 600,000 സ്ത്രീകളെ #MeToo അവഗണിക്കുകയാണെന്ന് റോയിട്ടേഴ്‌സിലെ റിന ചന്ദ്രൻ പറഞ്ഞു.[15]

ബെംഗളൂരുവിൽ നടന്ന 2018-ലെ പുതുവത്സര ആഘോഷത്തിനിടെ #MeToo-മായി ബന്ധപ്പെട്ട കൂട്ട ലൈംഗികാതിക്രമങ്ങൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ആക്രമണത്തിന്റെ സിസിടിവി ദൃശ്യങ്ങൾ ആരൊ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നതുവരെ സംഭവങ്ങൾ പോലീസ് ആദ്യം തള്ളിയിരുന്നു. [9] "പാശ്ചാത്യ" സ്ത്രീകളുടെ വസ്ത്രങ്ങളും മൂല്യങ്ങളുമാണ് ബലാത്സംഗങ്ങൾക്ക് കാരണമെന്ന് പ്രസ്താവിച്ചതിനും, പാർട്ടികൾക്കും പ്രധാന ആഘോഷങ്ങൾക്കും പോകാൻ സ്ത്രീകളുടെ കുടുംബങ്ങൾ അവരെ അനുവദിക്കരുതെന്ന് സൂചിപ്പിച്ചതിനും ആഭ്യന്തര മന്ത്രി ജി. പരമേശ്വരയും അബു ആസ്മിയും മറ്റ് ഉദ്യോഗസ്ഥരും വിമർശനത്തിന് വിധേയരായി. [9]

ബലാത്സംഗം ചെയ്തവരുടെയും ഉപദ്രവിക്കുന്നവരുടെയും നിരവധി ലിസ്റ്റുകൾ ഇന്ത്യയിൽ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രചരിക്കാൻ തുടങ്ങി, "ദ ലിസ്റ്റ്" ഉൾപ്പെടെ, ഏറെ ബഹുമാനിക്കപ്പെടുന്ന 60 ഓളം അക്കാദമിക് പുരുഷന്മാരുടെ പേരുകൾ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. 2017 ഒക്ടോബർ 24 ന് ആക്ടിവിസ്റ്റ് ഇഞ്ചി പെണ്ണും കാലിഫോർണിയയിലെ ഒരു ഇന്ത്യൻ വിദ്യാർത്ഥിയായ റയ സർക്കാരും ചേർന്ന് എല്ലാ സംഭവങ്ങളും വ്യക്തിപരമായി സ്ഥിരീകരിച്ചുവെന്ന് ആരോപിച്ചാണ് ഈ ലിസ്റ്റ് പോസ്റ്റ് ചെയ്തത്.[16][17] സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രചരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ആരോപണങ്ങൾ സ്ഥിരീകരിക്കാത്തതിനാൽ ഈ ലിസ്റ്റ് #MeToo നെതിരെ വിമർശനത്തിന് കാരണമായി. ലിസ്റ്റിൽ നിന്നുള്ള ഇരകളിൽ ചിലർ, നടപടിയെടുക്കാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ, തങ്ങളെ അവഗണിക്കുകയോ മോശമായി പെരുമാറുകയോ പ്രതികാരം ചെയ്യുകയോ ചെയ്തുവെന്ന് വിശദീകരിക്കാൻ മുന്നോട്ട് വന്നിട്ടുണ്ട്.[18] പ്രൊഫസർമാരെയും അക്കാദമിക് വിദഗ്ധരെയും (മിക്കവാറും ഉയർന്ന ജാതിക്കാരായ പുരുഷന്മാർ) ഒഴിവാക്കാൻ വേണ്ടി തന്റെ സുഹൃത്തുക്കൾക്ക് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകാനാണ് താൻ ഇത് പോസ്റ്റ് ചെയ്തതെന്നും ഇത് ഇത്രയധികം ജനപ്രിയമാകുമെന്ന് കരുതിയിരുന്നില്ലെന്നും പറഞ്ഞ് റയ സർക്കാർ ദ ലിസ്റ്റിനെ ന്യായീകരിച്ചു.[17] ഒരു ആഴ്‌ചയ്ക്ക് ശേഷം താഴ്ന്ന ജാതി പശ്ചാത്തലത്തിൽ നിന്നുള്ള സ്ത്രീകൾ പറഞ്ഞ പേരുകൾ ഉൾപ്പെടുത്തി രണ്ടാമത്തെ പട്ടിക പുറത്തുവന്നു. അങ്ങനെ മൊത്തം കുറ്റാരോപിതരുടെ പേരുകളുടെ എണ്ണം ഏകദേശം 70[16] ആയി.

12 പ്രമുഖ ഇന്ത്യൻ ഫെമിനിസ്റ്റുകൾ ഒരു ഔപചാരിക കത്തിലൂടെ ദ ലിസ്റ്റ് തള്ളിക്കളഞ്ഞു, നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ സാധാരണയായി ഇരകൾക്കെതിരെ ചായ്‌വുള്ളതാണെന്ന് അവർ മനസ്സിലാക്കുന്നു, എന്നാൽ സ്ഥിരീകരിക്കാത്ത അവകാശവാദങ്ങൾ ഫെമിനിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിന് കാര്യങ്ങൾ ബുദ്ധിമുട്ടാക്കുന്നു എന്ന് അവർ പ്രസ്ഥാവിച്ചു.[16][19] എഴുത്തുകാരായ റിയ ദങ്‌വാളും നമ്രത ഗുപ്തയും പ്രതികരിച്ചത് ലിസ്റ്റിലെ ഇരകളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ദരിദ്രരായ വിദ്യാർത്ഥികളാണ് എന്നും അതേസമയം ലിസ്റ്റിലെ ഓരോ പുരുഷനും സാമൂഹികമായും നിയമപരമായും സ്വയം പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള കഴിവ് ഉള്ളവരാണെന്നും പറഞ്ഞു.[16]

തനുശ്രീ ദത്തയുടെ ആരോപണം

തിരുത്തുക
 
2018-ൽ നടി തനുശ്രീ ദത്തയുടെ ലൈംഗികാതിക്രമ ആരോപണങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലെ "മീ ടൂ" പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഉയർച്ചക്ക് കാരണമായി.

2018 സെപ്തംബർ 26 ന്, നടി തനുശ്രീ ദത്ത സൂം ടിവിക്ക് ഒരു അഭിമുഖം നൽകി, അതിൽ 2009 ലെ ഹോൺ 'ഓകെ' പ്ലീസ്സിന്റെ സെറ്റിൽ വെച്ച് നാനാ പടേക്കർ തന്നെ ലൈംഗികമായി ഉപദ്രവിച്ചതായി പരസ്യമായി ആരോപിച്ചു.[20][21] ഈ പ്രഖ്യാപനം ഇന്ത്യയിലെ മീ ടൂ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഉത്തേജകമായി, ഹാർവി വെയ്ൻസ്റ്റീനുമായി ഒരു വർഷം മുമ്പ് യുഎസിൽ നടന്നതിന് സമാനമായി, വിനോദ വ്യവസായത്തിലെ കൂടുതൽ കൂടുതൽ സ്ത്രീകൾ, അവരെ ലൈംഗികമായി ചൂഷണം ചെയ്ത ഉയർന്ന വ്യക്തികളെ പരസ്യമായി തുറന്നുകാട്ടാൻ തുടങ്ങി.[22] 2008-ൽ പടേക്കറിനെതിരെ ദത്ത ആദ്യമായി ആരോപണങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചു, 'CINTAA' (സിനി & ടിവി ആർട്ടിസ്റ്റ് അസോസിയേഷൻ) യിൽ പരാതി നൽകി, എന്നാൽ കേസ് ക്രിമിനൽ കേസായി പരിഗണിച്ചതിനാൽ നടപടിയൊന്നും ഉണ്ടായില്ല. 2013-ൽ ഒരു അഭിമുഖത്തിൽ അവർ ഈ ആരോപണം ആവർത്തിച്ചു,[23] എന്നാൽ അതും വലിയതോതിൽ അവഗണിക്കപ്പെട്ടു. 2018 സെപ്റ്റംബറിൽ CINTAA ദത്തയോട് ക്ഷമാപണം നടത്തി, "ലൈംഗിക പീഡനത്തിന്റെ മുഖ്യ പരാതി [2008 ൽ] പോലും പരിഹരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല" എന്ന് സമ്മതിച്ചു, എന്നാൽ കേസ് മൂന്ന് വർഷത്തിലേറെ പഴക്കമുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് അത് വീണ്ടും പരിഗണിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് കൂട്ടിച്ചേർത്തു.[24][25][26][27][28][29]

സംഭവത്തിന് ദൃക്‌സാക്ഷിയാണെന്ന് അവകാശപ്പെട്ട് മാധ്യമപ്രവർത്തകയായ ജാനിസ് സെക്വീറ തന്റെ ആരോപണത്തെ പിന്തുണച്ചു.[30] ചോക്ലേറ്റിന്റെ സെറ്റിൽ അഭിനയിക്കാൻ ഇർഫാൻ ഖാനൊപ്പം വസ്ത്രം അഴിച്ച് നൃത്തം ചെയ്യണമെന്ന് സംവിധായകൻ വിവേക് അഗ്നിഹോത്രി പറഞ്ഞതായും അവർ ആരോപിച്ചു. ഈ എപ്പിസോഡിനിടെ ഇർഫാൻ ഖാനും സുനിൽ ഷെട്ടിയും തനിക്ക് വേണ്ടി നിലകൊണ്ടെന്നും അവർ പറഞ്ഞു. അത്തരം ആരോപണങ്ങളെല്ലാം നിരസിച്ച വിവേക്, തനുശ്രീ ദത്തയ്ക്ക് അയച്ച വക്കീൽ നോട്ടീസിൽ ഇത് തനുശ്രീ ദത്തയുടെ പബ്ലിസിറ്റി നേടാനുള്ള ശ്രമമാണെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു.[31] ചോക്ലേറ്റിന്റെ അസിസ്റ്റന്റ് ഡയറക്ടർ സത്യജിത്ത് ഗാസ്മറും തനുശ്രീയുടെ അവകാശവാദങ്ങൾ നിഷേധിച്ചു.[32]

ഒരു അഭിമുഖത്തിൽ തനുശ്രീ "അദ്ദേഹം (നാനാ പടേക്കർ) എന്റെ കാർ തകർക്കാൻ എംഎൻഎസ് (മഹാരാഷ്ട്ര നവനിർമ്മാൺ സേന) പാർട്ടിയെ വിളിച്ചു" എന്ന് പറഞ്ഞു.[33] 2008ൽ ഇന്റർനെറ്റിൽ വൈറലായ ഒരു വീഡിയോയിൽ ഗുണ്ടകൾ തനുശ്രീയുടെ കാർ തല്ലിത്തകർക്കുന്നത് കാണാം. പവൻ ഭരദ്വാജ് എന്ന പത്രപ്രവർത്തകൻ തന്റെ ക്യാമറ ഉപയോഗിച്ച് കാറിന്റെ ചില്ലുകൾ തല്ലിത്തകർക്കുന്നത് കണ്ടു, പിന്നീട് ദത്തയുടെ ടീമുമായി വഴക്കിട്ടതിനാലാണ് താൻ അവരുടെ കാറിനെ ആക്രമിച്ചതെന്ന് പിന്നീട് വ്യക്തമാക്കി.[34] എംഎൻഎസ് പാർട്ടിയെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശങ്ങളുടെ പേരിൽ അവർക്കെതിരെ മാനനഷ്ടക്കേസ് ഫയൽ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.[35] നാനാ പടേക്കർ, വിവേക് അഗ്നിഹോത്രി എന്നിവരിൽ നിന്ന് അവർക്ക് രണ്ട് വക്കീൽ നോട്ടീസുകളും ലഭിച്ചു.[35] നടൻ നാനാ പടേക്കർ, സംവിധായകൻ രാകേഷ് സാരംഗ്, കൊറിയോഗ്രാഫർ ഗണേഷ് ആചാര്യ, നിർമ്മാതാവ് സാമി സിദ്ദിഖി എന്നിവർക്കെതിരെ 2018 ഒക്ടോബർ 6 ന് ദത്ത ഒഷിവാര പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ എഫ്‌ഐആർ ഫയൽ ചെയ്തു.[36]

ഒക്‌ടോബർ മധ്യത്തിൽ, ഈ വിഷയത്തിൽ പൂർണ്ണമായ അന്വേഷണം നടത്താൻ ദത്ത മഹാരാഷ്ട്ര സംസ്ഥാന വനിതാ കമ്മീഷന്റെ (എംഎസ്‌ഡബ്ല്യുസി) സഹായം തേടി; നാനാ പടേക്കർ, സംവിധായകൻ രാകേഷ് സാരംഗ്, കൊറിയോഗ്രാഫർ ഗണേഷ് ആചാര്യ എന്നിവർക്ക് അവർ നോട്ടീസ് അയച്ചു, അവർ 10 ദിവസത്തിനകം മറുപടി നൽകാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു. നവംബർ 16 ന്, എംഎസ്‌ഡബ്ല്യുസി പടേക്കറിന് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി ആഴ്ചകൾക്ക് ശേഷം, അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിഭാഷകൻ അനികേത് നികം ആരോപണങ്ങൾ നിരസിച്ചുകൊണ്ട് ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി.[37]

2019 ജൂണിൽ പടേക്കറെ പ്രോസിക്യൂട്ട് ചെയ്യാൻ തെളിവുകളില്ലെന്ന് കോടതിയെ അറിയിച്ചതിനെ തുടർന്ന് മുംബൈ പോലീസ് കേസ് അവസാനിപ്പിച്ചു.[38][39]

അനന്തരഫലങ്ങൾ

തിരുത്തുക

"മീ ടൂ" സ്റ്റോറികൾ പൊതുവായി പങ്കിട്ട പ്രമുഖരായ ആളുകളിൽ താഴെപ്പറയുന്നവർ ഉൾപ്പെടുന്നു:

വിനോദമേഖല

തിരുത്തുക

ഫാന്റം ഫിലിംസ്

തിരുത്തുക

2018 ഒക്ടോബറിൽ, ഹഫിംഗ്ടൺ പോസ്റ്റ് ഇന്ത്യയ്ക്ക് നൽകിയ അഭിമുഖത്തിൽ, ഫാന്റം ഫിലിംസിലെ ഒരു മുൻ ജീവനക്കാരൻ, 2014-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ക്വീൻ എന്ന സിനിമയുടെ സെറ്റിൽ വച്ച് സംവിധായകൻ വികാസ് ബഹൽ തന്നെ ലൈംഗികമായി ഉപദ്രവിച്ചെന്ന് ആരോപിക്കുയും, പിന്നീട്, മുൻ ജീവനക്കാരനെ പിന്തുണച്ച് സിനിമയിലെ നായിക കങ്കണ റണാവത്തും ബഹലിനെതിരെ ലൈംഗികാരോപണം ഉന്നയിക്കുകയും ചെയ്തു.[73][74][75] ഇതേത്തുടർന്നാണ് ബഹലിനെതിരെ സമാനമായ ആരോപണവുമായി സിനിമയിൽ റണാവത്തിന്റെ സഹനടിയായ നയനി ദീക്ഷിത് രംഗത്തെത്തിയത്.[76] തൽഫലമായി, 2018 ഒക്ടോബർ 5-ന് ഫാന്റം ഫിലിംസ് അതിന്റെ പിരിച്ചുവിടൽ പ്രഖ്യാപിച്ചു,[77] പ്രധാനമായും 2015 ൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ട മറ്റൊരു മുൻ ഫാന്റം ജീവനക്കാരന്റെ ബഹലിനെതിരായ ലൈംഗികാതിക്രമ ആരോപണത്തിന് മറുപടിയായി.[78] മറ്റ് മൂന്ന് സ്ഥാപകരായ കശ്യപ്, മോട്ട്‌വാനെ, മണ്ടേന എന്നിവരും കമ്പനി പിരിച്ചുവിടുന്നതും സ്വതന്ത്ര പദ്ധതികളിലേക്ക് നീങ്ങുന്നതും സ്ഥിരീകരിച്ച് ട്വിറ്ററിൽ പ്രസ്താവനകൾ പുറപ്പെടുവിച്ചു.[79]

ഉത്സവ് ചക്രവർത്തിയും ഓൾ ഇന്ത്യ ബക്ചോദും (AIB)

തിരുത്തുക

2018 ഒക്‌ടോബർ 7-ന്, ഓൾ ഇന്ത്യ ബക്‌ചോദ് എന്ന കോമഡി ഗ്രൂപ്പിൽ ഫ്രീലാൻസർ ആയി പ്രവർത്തിച്ച സ്റ്റാൻഡ്-അപ്പ് കോമേഡിയനും ജനപ്രിയ യൂട്യൂബറുമായ ഉത്സവ് ചക്രവർത്തി, സോഷ്യൽ മെസേജിംഗ് ആപ്പുകൾ വഴി സ്ത്രീകൾക്ക് അശ്ലീല സന്ദേശങ്ങളും ഫോട്ടോകളും അയച്ചതായി ആരോപിക്കപ്പെട്ടു. മഹിമ കുക്രേജ എന്ന ട്വിറ്റർ ഉപയോക്താവ് ഉത്സവ് തനിക്ക് അയാളുടെ ലൈംഗികാവയവത്തിന്റെ ഒരു ചിത്രം അയച്ചുവെന്നാരോപിച്ച് ഒരു ട്വിറ്റർ പോസ്റ്റ് ഇട്ടതോടെ ഉത്സവിനെതിരെയുള്ള ആരോപണങ്ങൾ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടു.[80] കുനാൽ കമ്ര, തൻമയ് ഭട്ട് എന്നിവരുൾപ്പെടെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സർക്കിളിലെ നിരവധി ഹാസ്യനടന്മാർക്ക് പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത പെൺകുട്ടികളെ ശല്യപ്പെടുത്തുന്ന ഇയാളുടെ ശീലത്തെക്കുറിച്ച് അറിയാമായിരുന്നുവെന്നും, പക്ഷേ നിശബ്ദത പാലിക്കാനും അവനോടൊപ്പം പ്രവർത്തിക്കാനും തീരുമാനിച്ചു എന്നും പറയുന്നു.[81] 2018 ഒക്ടോബർ 8-ന്, ഖാംബ തന്നെ ലൈംഗികമായി പീഡിപ്പിച്ചതായി അവകാശപ്പെട്ടചില ലൈംഗിക പീഡന ആരോപണങ്ങളിൽ ഗുർസിമ്രാൻ ഖംബ, ബന്ധം ഉഭയസമ്മതപ്രകാരമാണെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടുകൊണ്ട് ആരോപണം നിഷേധിച്ചു.[82] 2018 ഒക്ടോബർ 10 ന്, ഓൾ ഇന്ത്യ ബക്ചോദ് നോക്കൗട്ടിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട അദിതി മിത്തൽ സമ്മതമില്ലാതെ തന്നെ ബലമായി ചുംബിച്ചെന്ന് ഹാസ്യതാരം കനീസ് സുർക്ക കുറ്റപ്പെടുത്തി.[83] 16 ഒക്ടോബർ 2018-ന്, യാഷ് രാജ് ഫിലിംസ് (YRF) അവരുടെ ബ്രാൻഡ് പാർട്ണർഷിപ്പ് ആൻഡ് ടാലന്റ് മാനേജ്‌മെന്റ് വൈസ് പ്രസിഡന്റും Y ഫിലിംസിന്റെ ബിസിനസ് ആൻഡ് ക്രിയേറ്റീവ് ഹെഡുമായിരുന്ന ആശിഷ് പാട്ടീലിനെ ഒരു അജ്ഞാത അഭിനേത്രിയെ ബലമായി ചുംബിച്ചുവെന്ന് ആരോപിച്ച് പിരിച്ചുവിട്ടു.[84]

ഹൗസ്ഫുൾ 4

തിരുത്തുക

2018 ഒക്ടോബർ 12-ന്, അധിക്ഷേപകരവും വികൃതവുമായ ലൈംഗിക പെരുമാറ്റം സംബന്ധിച്ച് നിരവധി സ്ത്രീകളിൽ നിന്നുള്ള ആരോപണങ്ങൾക്ക് ശേഷം, സംവിധായകൻ സാജിദ് ഖാൻ തന്റെ വരാനിരിക്കുന്ന ചിത്രമായ ഹൗസ്ഫുൾ 4 ന്റെ നിർമ്മാണത്തിൽ നിന്ന് തന്റെ നിരപരാതിത്വം തെളിയുന്നത് വരെ വരെ പിന്മാറുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.[85] നടൻ അക്ഷയ് കുമാറും ട്വിറ്ററിൽ പ്രസ്താവന നടത്തി, സാജിദിന്റെ പിന്മാറ്റം സ്ഥിരീകരിച്ചു, ഇനി ഒരു അറിയിപ്പ് ഉണ്ടാകുന്നത് വരെ ചിത്രത്തിന്റെ ഷൂട്ടിംഗ് നിർത്തിവച്ചു.[86] മുൻ നടി തനുശ്രീ ദത്ത തനിക്കെതിരെ ഉന്നയിച്ച ആരോപണങ്ങളെത്തുടർന്ന് താനും സിനിമയിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിൽക്കുമെന്ന് പിന്നീട് നടൻ നാനാ പടേക്കർ കുറിച്ചു.[87] ഹൗസ്ഫുൾ 3 യുടെ സഹസംവിധായകനായ ഫർഹാദ് സാംജി, സാജിദ് ഖാനെ മാറ്റി സംവിധായകനാകുമെന്ന് ഒക്ടോബർ 14 ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.[88] 2018 ഒക്‌ടോബർ 15-ന് ഇന്ത്യൻ ഫിലിം ആൻഡ് ടെലിവിഷൻ ഡയറക്‌ടേഴ്‌സ് അസോസിയേഷൻ ഖാന് ഒരു കാരണം കാണിക്കൽ നോട്ടീസ് നൽകി, അതിൽ "നിങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ ഫിലിം ആൻഡ് ടെലിവിഷൻ ഡയറക്‌ടേഴ്‌സ് അസോസിയേഷന് അപകീർത്തി വരുത്തി" എന്ന് എഴുതിയിരുന്നു. "നിയമങ്ങളും ചട്ടങ്ങളും അനുസരിച്ച് തുടർനടപടികൾക്കുള്ള നോട്ടീസ് ലഭിച്ച് ഏഴ് ദിവസത്തിനുള്ളിൽ അത്തരം കുറ്റകരമായ പെരുമാറ്റത്തിന് ഖാനിൽ നിന്ന് ഒരു വിശദീകരണം അവർ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു എന്നും മറുപടിയില്ലെങ്കിൽ, എക്സ്-പാർട്ട് തീരുമാനം എടുക്കും." എന്ന് പ്രസ്ഥാവിച്ചു.[89]

2018 ഡിസംബറിൽ, മൂന്ന് സ്ത്രീകളിൽ നിന്നുള്ള ലൈംഗികാതിക്രമ ആരോപണത്തെത്തുടർന്ന് സാജിദ് ഖാനെ ഐഎഫ്ടിഡിഎയിൽ (ഇന്ത്യൻ ഫിലിം ആൻഡ് ടെലിവിഷൻ ഡയറക്‌ടേഴ്‌സ് അസോസിയേഷൻ) ഒരു വർഷത്തേക്ക് സസ്പെൻഡ് ചെയ്തു. IFTDA "പോഷ് നിയമത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ പരാതികൾ അന്വേഷിച്ചു" എന്ന് അസോസിയേഷനിൽ നിന്നുള്ള ഒരു സ്രോതസ്സ് പറഞ്ഞു.[90]

ഫോക്സ് സ്റ്റാർ സ്റ്റുഡിയോസ് ഇന്ത്യ

തിരുത്തുക

2018 ഒക്‌ടോബർ 19-ന്, കാസ്റ്റിംഗ് ഡയറക്ടറും ആദ്യമായി ചലച്ചിത്ര സംവിധായകനുമായ മുകേഷ് ഛബ്രയെ ഫോക്‌സ് സ്റ്റാർ സ്റ്റുഡിയോസ് ഇന്ത്യ കമ്പനി അവരുടെ ബോളിവുഡ് റീമേക്ക് ദി ഫാൾട്ട് ഇൻ ഔർ സ്റ്റാർസ് (കിസി ഔർ മന്നി, പിന്നീട് ദിൽ ബേചാരാ എന്ന പേരിൽ) സംവിധാനം ചെയ്യുന്നതിൽ നിന്ന് സസ്പെൻഡ് ചെയ്തു. ലൈംഗികാതിക്രമ ആരോപണങ്ങളിൽ. "എന്റെ പ്രശസ്തി സംരക്ഷിക്കാൻ സാധ്യമായ എല്ലാ നിയമ നടപടികളും" പിന്തുടരുമെന്ന് ഒരു പത്രത്തോട് പറഞ്ഞുകൊണ്ട് ഛബ്ര ആരോപണങ്ങൾ നിഷേധിച്ചു. "മുകേഷ് ഛബ്ര കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനിയുടെ ആന്തരിക പരാതി സമിതി ആരോപണങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അന്വേഷണം അവസാനിപ്പിക്കുന്നത് വരെ" ഛബ്രയെ സസ്പെൻഡ് ചെയ്തതായി ഫോക്സ് സ്റ്റാർ സ്റ്റുഡിയോസ് പ്രസ്താവനയിൽ പറഞ്ഞു. [91]

അലോക് നാഥ് v. വിന്റ നന്ദ

തിരുത്തുക

2018 ഒക്ടോബറിൽ, മുതിർന്ന നടൻ അലോക് നാഥിനെതിരെ 1990-കളുടെ മധ്യത്തിൽ താര എന്ന ടിവി ഷോയിൽ അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം പ്രവർത്തിച്ച ടിവി പ്രൊഡ്യൂസർ വിന്റ നന്ദ ബലാത്സംഗം ആരോപിച്ചു.[92] ആരോപണം അലോക് നാഥ് നിഷേധിച്ചു.[93][94] തുടർന്ന്, നടിമാരായ രേണുക ഷഹാനെ, ഹിമാനി ശിവപുരി, സന്ധ്യ മൃദുൽ, ദീപിക അമിൻ എന്നിവർ ഒന്നുകിൽ നാഥിന്റെ പെരുമാറ്റത്തെക്കുറിച്ച് അറിയാമെന്ന് സമ്മതിക്കുകയോ തങ്ങൾ തന്നെ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ചൂഷണത്തിന് വിധേയരായതായ സംഭവങ്ങളെക്കുറിച്ച് എഴുതുകയോ ചെയ്തു.[95][96][97][98][99] 2018 ഒക്‌ടോബർ 15-ന്, നാഥ് നന്ദയ്‌ക്കെതിരെ മാനനഷ്ടത്തിന് കേസ് കൊടുത്തു, രേഖാമൂലം മാപ്പ് പറയണമെന്നും നഷ്ടപരിഹാരമായി 1 രൂപ നൽകണമെന്നും ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഭാര്യ അഷു നാഥുമായി ചേർന്നാണ് അയാൾ കേസ് ഫയൽ ചെയ്തിരിക്കുന്നത്.[100] വിന്റ നന്ദയുടെ പോസ്റ്റിൽ സിനി ആൻഡ് ടിവി ആർട്ടിസ്റ്റ് അസോസിയേഷൻ (CINTAA) നാഥിന് കാരണം കാണിക്കൽ നോട്ടീസ് അയച്ചു. കുറ്റം തെളിയുന്നത് വരെ താൻ നിരപരാധിയാണെന്നും നോട്ടീസ് പിൻവലിക്കണമെന്നും താരം ആവശ്യപ്പെട്ടു. അലോക് നാഥിന്റെ വ്യവഹാരത്തിന് മറുപടിയായി, ഒക്ടോബർ 15-ന് വിന്റ നന്ദയുടെ അഭിഭാഷകൻ "ആരോപണങ്ങളുടെ ഗൗരവം വൈകിപ്പിക്കാനും വ്യതിചലിപ്പിക്കാനും വേണ്ടിയുള്ള ഭീഷണികളും മാനനഷ്ടക്കേസുകളും അവരെ ഭയപ്പെടുത്തുകയില്ല" എന്ന് പ്രതികരിച്ചു.

ബലാത്സംഗ ആരോപണങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായി നവംബർ 12-ന് നടന്ന ബോഡി മീറ്റിംഗിൽ ഹാജരാകാതിരുന്നതിനെ തുടർന്ന് 2018 നവംബർ 14-ന് അലോക് നാഥിനെ CINTAA അവരുടെ സംഘടനയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കുകയും പകരം 'കാരണം കാണിക്കൽ' നോട്ടീസിന് മറുപടി അയയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. ഗ്രൂപ്പിന്റെ ഇസി (എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് കമ്മിറ്റി) "ഏകകണ്‌ഠേന അദ്ദേഹത്തെ പുറത്താക്കി" എന്ന് CINTAA സെക്രട്ടറി ജനറൽ സുശാന്ത് സിംഗ് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. തീരുമാനത്തെ അഭിനന്ദിച്ചുകൊണ്ട് പുറത്താക്കലിനോട് നന്ദ പ്രതികരിച്ചു.[101]

KWAN എന്റർടൈൻമെന്റ്

തിരുത്തുക

2018 ഒക്ടോബർ 16-ന് എന്റർടൈൻമെന്റ് ടാലന്റ് മാനേജ്‌മെന്റ് ഏജൻസിയായ KWAN, സ്ഥാപകൻ അനിർബൻ ബ്ലാ നാല് സ്ത്രീകളെ പരസ്യമായി ഉപദ്രവിച്ചതായി ആരോപണം ഉയർന്നതിനെത്തുടർന്ന് അദ്ദേഹത്തോട് സ്ഥാനമൊഴിയാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ദീപിക പദുക്കോൺ, ടൈഗർ ഷ്രോഫ്, രൺബീർ കപൂർ തുടങ്ങിയ പ്രമുഖരെ പ്രൊമോട്ട് ചെയ്യുന്ന കമ്പനിക്ക് ലൈംഗികാതിക്രമം തടയുന്നതിനുള്ള കമ്മിറ്റിയുണ്ട്.[102]

വൈരമുത്തു

തിരുത്തുക

തമിഴ് കവി, ഗാനരചയിതാവ്, രചയിതാവ്, പത്മഭൂഷൺ, സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാർഡ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിവിധ അവാർഡുകൾ നേടിയ വ്യക്തി എന്നിങ്ങനെ പല തരത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്ന വൈരമുത്തുവിനെതിരെ തമിഴ് സിനിമാ മേഖലയിലെ നിരവധി വനിതാ ഗായകരും കലാകാരന്മാരും ലൈംഗിക ദുരുപയോഗവും ലൈംഗിക പീഡനവും ആരോപിച്ചു.[103][104] കുറച്ച് സ്ത്രീകൾ തങ്ങളുടെ ആരോപണങ്ങൾ അജ്ഞാതമായി വിവരിച്ചു, എന്നാൽ ഗായിക ചിന്മയി തന്റെ ട്വിറ്റർ അക്കൗണ്ട് ഉപയോഗിച്ച് ഭീഷണിപ്പെടുത്തലിന്റെയും ഉപദ്രവത്തിന്റെയും സന്ദർഭങ്ങൾ എടുത്തുകാണിച്ചു. ഇതിനെത്തുടർന്ന് അമേരിക്കയിലെ കാലിഫോർണിയ ആസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ആർട്ടിസ്റ്റും ഫോട്ടോഗ്രാഫറും സംഗീതജ്ഞയുമായ സിന്ധുജ രാജാറാമും വൈരമുത്തുവിനെതിരെ ആരോപണമുന്നയിക്കുകയും തനിക്ക് നേരിടേണ്ടി വന്ന പീഡനങ്ങളെക്കുറിച്ച് വിശദമായി പറയുകയും ചെയ്തു.[105] 2018 ഒക്ടോബർ 15 ന്, തനിക്കെതിരായ ആരോപണങ്ങൾ അടിസ്ഥാനരഹിതമാണെന്ന് താൻ കണ്ടെത്തിയെന്നു പറഞ്ഞ് തനിക്കെതിരെ നിയമനടപടി സ്വീകരിക്കാൻ കുറ്റാരോപിതരെ വെല്ലുവിളിക്കുന്ന ഒരു ഔദ്യോഗിക വീഡിയോ പ്രസ്താവന നടത്തി.[106]

അർജുൻ സർജ

തിരുത്തുക

2018 ഒക്ടോബറിൽ, കന്നഡ സിനിമയിലെ പ്രമുഖ നടിയായ ശ്രുതി ഹരിഹരൻ, നടൻ അർജുൻ സർജ തന്നോട് മോശമായി പെരുമാറിയതിന്റെ ഒന്നിലധികം സംഭവങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തി. നിബുനൻ (2017) എന്ന ചിത്രത്തിന്റെ നിർമ്മാണ വേളയിൽ, ശാരീരികമായി കൂടുതൽ അടുപ്പമുള്ള രംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി തിരക്കഥയിൽ പലപ്പോഴും മാറ്റം വരുത്തിക്കൊണ്ട് അർജുൻ തന്നോട് അനിഷ്ടകരമായ അതിക്രമങ്ങൽ നടത്തിയെന്ന് നടി വെളിപ്പെടുത്തി.[107]

കൈലാഷ് ഖേർ

തിരുത്തുക

ഇന്ത്യൻ മീ ടൂ മൂവ്‌മെന്റ് 2018 കാലത്ത് ഒന്നിലധികം സ്ത്രീകൾ കൈലാഷ് ഖേറിനെതിരെ ലൈംഗിക ദുരുപയോഗആരോണങ്ങൾ ഉയർത്തി.[108][109]

രജത് കപൂർ

തിരുത്തുക

2018 ഒക്ടോബറിൽ രജത് കപൂർ രണ്ട് സ്ത്രീകളെ ലൈംഗികമായി പീഡിപ്പിച്ചുവെന്ന് ആരോപിച്ചിരുന്നു. ആരോപണങ്ങളോട് പ്രതികരിച്ച കപൂർ തന്റെ പ്രവൃത്തിയിൽ ക്ഷമാപണം നടത്തി.[110] ആരോപണത്തെ തുടർന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഡഖ് എന്ന ചിത്രം മാമി ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കിയിരുന്നു.[111]

ബിർജു മഹാരാജ്

തിരുത്തുക

2022 ജനുവരിയിൽ നിരവധി കഥക് കലാകാരന്മാർ ബിർജു മഹാരാജ് തങ്ങളെ ലൈംഗികമായി ദുരുപയോഗം ചെയ്തുവെന്ന് ആരോപിച്ചു. പീഡനം നടന്ന സമയത്ത് ഇരകളിൽ ചിലർ പ്രായപൂർത്തിയാകാത്തവരായിരുന്നു.[112][113] [114]

അനു മാലിക്

തിരുത്തുക

2018 ഒക്‌ടോബർ 21-ന്, ഒന്നിലധികം സ്ത്രീകളിൽ നിന്നുള്ള ലൈംഗിക പീഡനാരോപണത്തെ തുടർന്ന് ഇന്ത്യൻ ഐഡൽ 10 എന്ന റിയാലിറ്റി ടിവി ഷോയുടെ ജഡ്ജ് ചെയ്യുന്നതിൽ നിന്ന് പിന്മാറാൻ ഗായകൻ/കമ്പോസർ/ടിവി ഷോ ജഡ്ജ് അനു മാലിക്കിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യൻ ഐഡൽ 5 ലെ ഒരു അസിസ്റ്റന്റ് പ്രൊഡ്യൂസർ ഡാനിക്ക ഡിസൂസ, മാലിക്കിന്റെ ഉപദ്രവകരമായ പെരുമാറ്റം നിർമ്മാതാക്കൾക്ക് അറിയാമായിരുന്നെന്നും എന്നാൽ മുമ്പ് അത് വേണ്ടത്ര ഗൗരവമായി എടുത്തിരുന്നില്ല എന്നും പറഞ്ഞതായി റിപ്പോർട്ടുണ്ട്. "അദ്ദേഹം അധികാരം ദുരുപയോഗം ചെയ്തതായി അവർക്ക് അറിയാമായിരുന്നു, പക്ഷേ ഒന്നും സംഭവിച്ചില്ല" ഡിസൂസ കുറിച്ചു.[115]

അതേ ദിവസം തന്നെ സോണി ടിവി മാലിക്കിന്റെ പിരിച്ചുവിടൽ സംബന്ധിച്ച് ഔദ്യോഗിക പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി, അതിൽ അനു മാലിക് ഇനി ഇന്ത്യൻ ഐഡൽ ജൂറി പാനലിന്റെ ഭാഗമല്ല എന്നും ഷോ അതിന്റെ ആസൂത്രിത ഷെഡ്യൂൾ തുടരും, വിശാലിനും നേഹയ്ക്കും ഒപ്പം ഇന്ത്യൻ ഐഡൽ സീസൺ 10 വിധിക്കാൻ ഞങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ സംഗീതത്തിലെ പ്രമുഖരായ ചിലരെ അതിഥികളായി ക്ഷണിക്കും എന്നും ചേർത്തു. മാലിക് "ഞാൻ, അനു മാലിക്, ഇപ്പോൾ എന്റെ ജോലിയിലും സംഗീതത്തിലും ഷോയിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ കഴിയാത്തതിനാൽ ഇന്ത്യൻ ഐഡലിൽ നിന്ന് ഒരു ഇടവേള എടുക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു"എന്ന ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി.[116]

സാജിദ് ഖാൻ

തിരുത്തുക

2018 ഒക്ടോബറിൽ സലോനി ചോപ്ര സാജിദ് ഖാൻ തന്നെ ലൈംഗികമായി ഉപദ്രവിച്ചതിനെക്കുറിച്ച് സംസാരിച്ചു. സൂം യൂട്യൂബ് ചാനലിൽ സംപ്രേഷണം ചെയ്ത ഒരു അഭിമുഖത്തിൽ സലോനി ചോപ്ര സാജിദ് ഖാന്റെ ലൈംഗിക പീഡനത്തെയും മോശം പെരുമാറ്റത്തെയും കുറിച്ച് വിശദമായി പറഞ്ഞു. സാജിദ് ഖാൻ തന്റെ മുന്നിൽ വച്ച് മറ്റ് സ്ത്രീകളെ ലൈംഗികമായി ഉപദ്രവിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചും അവർ സംസാരിച്ചു.[117] ഈ ആരോപണങ്ങളെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം ഇതുവരെ പ്രതികരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ആരോപണങ്ങളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ നിരവധി ബോളിവുഡ് വമ്പൻമാർ അദ്ദേഹത്തിൽ നിന്ന് പരസ്യമായി അകന്നു. കൂടാതെ ഹൗസ്ഫുൾ 4 ന്റെ ഡയറക്ടറായി ഫർഹാദ് സാംജിയെ നിയമിച്ചു. ഒന്നിലധികം ലൈംഗിക പീഡന ആരോപണങ്ങളെത്തുടർന്ന് സാജിദ് ഖാനെ ഒരു വർഷത്തേക്ക് സസ്‌പെൻഡ് ചെയ്യുന്നതായി 2018 ഡിസംബറിൽ ഇന്ത്യൻ ഫിലിം ആൻഡ് ടെലിവിഷൻ ഡയറക്‌ടേഴ്‌സ് അസോസിയേഷൻ (IFTDA) പ്രഖ്യാപിച്ചു.[118]

വാർത്തകളും മാധ്യമങ്ങളും

തിരുത്തുക
  • ലൈംഗിക പീഡനം, മാനസിക പീഡനം, അശ്ലീല കാര്യങ്ങൾ അയക്കുക തുടങ്ങിയ നിരവധി ആരോപണങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ റെസിഡന്റ് എഡിറ്റർ കെ ആർ ശ്രീനിവാസ് 13 ഒക്ടോബർ 2018 ന് രാജിവച്ചു.[119]
  • ഒക്‌ടോബർ 8-ന് ഒരു മുൻ ജീവനക്കാരി നൽകിയ ലൈംഗികാതിക്രമ ആരോപണത്തെത്തുടർന്ന്, പ്രശാന്ത് ഝാ പ്രമുഖ ദിനപത്രമായ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ ടൈംസിന്റെ ബ്യൂറോ ചീഫും പൊളിറ്റിക്കൽ എഡിറ്റർ സ്ഥാനവും ഒഴിഞ്ഞു.[120]
  • 2018 ഒക്‌ടോബർ 14-ന്, ചലച്ചിത്ര സംവിധായിക നിഷ്‌ത ജെയിൻ ഒരു ഫേസ്ബുക്ക് പോസ്റ്റിൽ, ദി വയർ അവതാരകനായ വിനോദ് ദുവ ജൂണിൽ തന്നെ പിന്തുടരുകയും ശല്യപ്പെടുത്തുകയും ലൈംഗികമായി ഉപദ്രവിക്കുകയും ചെയ്‌തുവെന്ന് ആരോപിച്ചു.[121][122] ദുവയുടെ മകൾ മല്ലിക ദുവ തന്റെ പിതാവിനെ ആരോപണം കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ അനുവദിക്കുമെന്നും അവനോടൊപ്പം നിൽക്കുമെന്നും പറഞ്ഞു.[123] ഒക്ടോബർ 17 ന്, തനിക്കെതിരായ ലൈംഗിക പീഡന ആരോപണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രസ്താവനയിൽ, തന്റെ ദ വയർ ഷോയായ 'ജൻ ഗൻ മൻ കി ബാത്തിന്റെ' ഏറ്റവും പുതിയ എപ്പിസോഡിൽ, #MeToo പ്രസ്ഥാനത്തെ "നിസാരം" എന്ന് ദുവ പരിഹസിച്ചു. തനിക്കെതിരായ ലൈംഗികാരോപണം അന്വേഷിക്കാൻ ദി വയറിനായി തന്റെ ഷോ ഒരാഴ്ചത്തേക്ക് നിർത്തിവയ്ക്കുകയാണെന്ന് ദുവ പറഞ്ഞു.[124][125]

രാഷ്ട്രീയവും നിയമവും

തിരുത്തുക

വിദേശകാര്യ സഹമന്ത്രി

തിരുത്തുക

2018 ഒക്ടോബറിൽ, ഇന്ത്യയുടെ വിദേശകാര്യ സഹമന്ത്രിയായ എംജെ അക്ബറിനെതിരെ നിരവധി സ്ത്രീ സഹപ്രവർത്തകർ ലൈംഗികാതിക്രമം ആരോപിച്ചു.[126][127][128][129][130] അക്ബറിനെതിരെ കുറഞ്ഞത് പത്ത് ആരോപണങ്ങളെങ്കിലും ഉയർന്നുവന്നിട്ടുണ്ട്. സ്മൃതി ഇറാനിയും മനേക ഗാന്ധിയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള അക്ബറിന്റെ സഹപ്രവർത്തകർ അദ്ദേഹത്തിനെതിരായ ഓൺലൈൻ സാക്ഷ്യങ്ങൾ അംഗീകരിക്കുകയും അന്വേഷണം ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ജോലിസ്ഥലത്തെ പീഡനങ്ങൾക്കായി നിലവിലുള്ള നിയമ ചട്ടക്കൂട് പരിശോധിക്കാൻ ഒരു പാനൽ രൂപീകരിക്കുമെന്ന് വനിതാ ശിശു വികസന മന്ത്രാലയം അറിയിച്ചു.[131]

മാധ്യമപ്രവർത്തകയായ പ്രിയ രമണി തന്നെ അപകീർത്തികരമായി അപകീർത്തിപ്പെടുത്തിയെന്ന് ആരോപിച്ച് ഒക്ടോബർ പകുതിയോടെ ഡൽഹി ചീഫ് മെട്രോപൊളിറ്റൻ മജിസ്‌ട്രേറ്റിന് 41 പേജുള്ള കത്ത് അക്ബർ എഴുതിയിരുന്നു.[132] തനിക്കെതിരെ നിയമനടപടി സ്വീകരിക്കാനുള്ള അക്ബറിന്റെ തീരുമാനത്തിൽ കടുത്ത നിരാശയുണ്ടെന്ന് രമണി പറഞ്ഞു.[132] ക്രിമിനൽ മാനനഷ്ടക്കേസിൽ അക്ബർ വിജയിച്ചാൽ രമണിക്ക് രണ്ട് വർഷം വരെ തടവ് അനുഭവിക്കേണ്ടിവരും.[133] SheThePeople.TV യിൽ എഴുതുന്ന ഭാവന ബിഷ്ത്, രമണിക്കെതിരായ കേസ് [പൊതു പങ്കാളിത്തത്തിനെതിരായ തന്ത്രപരമായ വ്യവഹാരത്തിന് ഒരു ഉദാഹരണമാണെന്നും അവർ പിന്മാറുന്നത് വരെ അവരെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുക എന്ന ഉദ്ദേശത്തിൽ ചെയ്യുന്ന "സ്ത്രീകളെ കോടതിയിലേക്ക് വലിച്ചിഴക്കാനുള്ള ഒരു മാർഗമാണെന്നും" വിശേഷിപ്പിച്ചു.[134] 2021 ഫെബ്രുവരി 17-ന് വിധി വരുമെന്ന പ്രതീക്ഷയിൽ 2021 ഫെബ്രുവരി 10-ന് ദി ക്വിന്റ് മാനനഷ്ടക്കേസിന്റെ ഒരു അവലോകനം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.[135]

ഒക്‌ടോബർ 16-ന്, പത്രപ്രവർത്തകയായ തുഷിത പട്ടേൽ (ആംനസ്റ്റി ഇന്റർനാഷണൽ ഇന്ത്യയുടെ ഡയറക്‌ടർ ആകർ പട്ടേലിന്റെ ഭാര്യ) സ്‌ക്രോൾ.ഇനിൽ, 1990-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ, അക്ബർ എഡിറ്റർ ആയിരുന്നപ്പോൾ അക്ബറുമായുള്ള കൂടിക്കാഴ്ചയ്ക്കിടെ അക്ബർ നടത്തിയ ലൈംഗികാതിക്രമ സംഭവങ്ങൾ വിശദമാക്കി ഒരു ലേഖനം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ആ സമയം അക്ബർ ഡെക്കാൻ ക്രോണിക്കിളിന്റെ തലവനും പട്ടേൽ സീനിയർ സബ് എഡിറ്ററുമായിരുന്നു. അക്ബർ തന്നോട് അപമര്യാദയായി പെരുമാറുകയും ബലമായി ചുംബിക്കുകയും ചെയ്ത വ്യത്യസ്ത സംഭവങ്ങൾ പട്ടേൽ വിവരിച്ചു.[136] തനിക്കെതിരായ ആരോപണങ്ങളിൽ വ്യക്തിപരമായി പോരാടാൻ തീരുമാനിച്ച എംജെ അക്ബർ ഒക്ടോബർ 17 ന് വിദേശകാര്യ സഹമന്ത്രി സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് രാജിവച്ചു.[137]

ഒക്‌ടോബർ 18-ന് ഡൽഹിയിലെ പട്യാല ഹൗസ് കോടതിയിൽ അക്ബറിന്റെ മാനനഷ്ടക്കേസിന്റെ വാദം കേൾക്കൽ ആരംഭിച്ചു. അക്ബർ ഹാജരായില്ലെങ്കിലും മുതിർന്ന അഭിഭാഷക ഗീത ലൂത്രയാണ് ഹാജരായത്. 2018 ഒക്ടോബർ 30 ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മൊഴി രേഖപ്പെടുത്തുമെന്ന് കോടതി പറഞ്ഞു.[138] 2021 ഫെബ്രുവരി 17 ന്, കുറ്റം തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ലെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി പ്രിയ രമണിക്കെതിരായ അക്ബറിന്റെ പരാതി കോടതി തള്ളി.[139] വിധിയിൽ ജഡ്ജി രവീന്ദ്ര കുമാർ പാണ്ഡെ "ചില വ്യക്തികൾ സമൂഹത്തിൽ എത്രമാത്രം ബഹുമാനിക്കപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, അവരുടെ വ്യക്തിപരമായ ജീവിതത്തിൽ അവർക്ക് സ്ത്രീകളോട് അങ്ങേയറ്റം ക്രൂരത കാണിക്കാൻ കഴിയും," എന്നും "നമ്മുടെ സമൂഹം ലൈംഗികദുരുപയോഗവും ലൈംഗിക പീഡനവും ഇരകളിൽ അതിന്റെ പ്രത്യാഘാതങ്ങളും മനസ്സിലാക്കേണ്ട സമയം അതിക്രമിച്ചിരിക്കുന്നു" എന്നും എഴുതി.[140] "അപകീർത്തിയുണ്ടാക്കിയെന്ന ക്രിമിനൽ പരാതിയുടെ പേരിൽ ലൈംഗികാതിക്രമത്തിനെതിരെ (അവളുടെ) ശബ്ദം ഉയർത്തിയതിന് സ്ത്രീയെ ശിക്ഷിക്കാനാവില്ല" പാണ്ടെ ചേർത്തു.[140][141]

വെല്ലുവിളികൾ

തിരുത്തുക

ഇന്ത്യയിലെ മീ ടൂ പ്രസ്ഥാനം യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ പ്രസ്ഥാനത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്. ഹാർവി വെയ്ൻസ്റ്റീനെതിരായ ആരോപണങ്ങൾ യുഎസിലെ വിശ്വസനീയമായ സ്രോതസ്സുകൾ അന്വേഷിച്ചു, എന്നാൽ ഇന്ത്യയിൽ, സ്ത്രീകൾ അവരുടെ പരാതികൾ പോസ്റ്റ് ചെയ്തപ്പോൾ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ ആരോപണങ്ങൾ ഉയർന്നു. [132] കൂടാതെ, ഇന്ത്യയിലെ അപകീർത്തത്തിനെതിരായ നിയമങ്ങൾ, സ്വന്തം ആരോപണങ്ങൾ തെളിയിക്കാൻ കഴിയാത്ത സ്ത്രീകളെ പ്രോസിക്യൂട്ട് ചെയ്യാനും കൂടാതെ, പരമാവധി രണ്ട് വർഷത്തെ ജയിൽ ശിക്ഷയ്‌ക്ക് വിധേയമാക്കാനും അനുവദിക്കുന്നു, അതേസമയം ഒന്നാം ഭേദഗതി അമേരിക്കയിൽ അത്തരം അവകാശങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുന്നു.[132] തൽഫലമായി, 2013-ലെ ജോലിസ്ഥലത്ത് സ്ത്രീകൾക്ക് നേരെയുള്ള ലൈംഗികാതിക്രമം (തടയൽ, നിരോധനം, പരിഹാരം) നിയമം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനായി പ്രവർത്തകർ പ്രവർത്തിക്കാൻ തുടങ്ങി, ഇത് സ്ഥാപിതമായെങ്കിലും തുടക്കം മുതൽ ഇത് നടപ്പിലാക്കുന്നത് കൃത്യമായല്ല.[132]

2018 ഒക്‌ടോബർ പകുതിയോടെ, ഇന്ത്യയിലെ സോഷ്യൽ "മീ ടൂ" കാമ്പെയ്‌ൻ വളരുകയും പ്രധാന മാധ്യമങ്ങൾ പ്രാധാന്യമുള്ള വിഷയമായി അത് കവർ ചെയ്യുകയും, ഇരകൾ നിരന്തരം അവരെ ദുരുപയോഗം ചെയ്യുന്നവരെ വെളിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു തുടങ്ങി.[142] കുറ്റാരോപിതരായ പലർക്കും ജോലിയിൽ നിന്ന് ജോലിയിൽ നിന്ന് പിരിച്ചുവിടുകയോ രാജിവെക്കുകയോ ചെയ്യുക, അതത് വ്യവസായങ്ങളിലെ അംഗങ്ങളിൽ നിന്ന് അപലപിക്കപ്പെടുക, അവരുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കെതിരെ അവരുടെ ആരാധകരിൽ നിന്നും/അല്ലെങ്കിൽ പൊതുജനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള രോഷം എന്നിവ പോലുള്ള വലിയ സാമൂഹിക പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് കാരണമായി. അതുപോലെ, കുറ്റാരോപിതർക്ക് പലപ്പോഴും സാമൂഹിക പിന്തുണയും മാധ്യമങ്ങളിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ കവറേജും ലഭിക്കുകയും, ഇരകൾക്ക് പ്രതികളിൽ നിന്ന് ഭീഷണി വരികയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.

ഇന്ത്യൻ മീ ടൂ പ്രസ്ഥാനം ലൈംഗിക പീഡനത്തിന്റെയും ദുരുപയോഗത്തിന്റെയും കഥകൾ മുൻ‌നിരയിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നപ്പോൾ, ഇത് വളരെ വലിയ പ്രതിഭാസത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം മാത്രമേ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നുള്ളൂ. സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളുടെ പരിമിതികളെ വിവരിക്കാൻ പണ്ഡിതയായ ഷാമിക ദീക്ഷിത് 'സാങ്കൽപ്പിക നിയന്ത്രണങ്ങൾ' എന്ന പദം ഉപയോഗിച്ചു, ഇത് നിരവധി ഇന്ത്യൻ സ്ത്രീകളെ സംസാരിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് നിരുത്സാഹപ്പെടുത്തിയതായി പറയുന്നു. അഭിമുഖങ്ങളിലൂടെ, കുടുംബപരവും സാമൂഹികവുമായ അധിക്ഷേപങ്ങളും ഒറ്റപ്പെടുത്തലുകളും ആത്യന്തികമായി അവരുടെ അനുഭവങ്ങൾ പരസ്യമായി പ്രകടിപ്പിക്കാൻ സ്ത്രീകളെ പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നുവെന്ന് അവർ വെളിപ്പെടുത്തി.[143]

വിമർശനം

തിരുത്തുക

മാധ്യമപ്രവർത്തക സീമ മുസ്തഫ തങ്ങളുടെ വ്യക്തിപരമായ അനുഭവങ്ങൾ പങ്കുവെച്ച സ്ത്രീകൾക്ക് പ്രോത്സാഹനം നൽകുകയും ഇത് ഇന്ത്യയുടെ വനിതാ പ്രസ്ഥാനത്തിന് വലിയ നേട്ടമാണെന്ന് പറയുകയും ചെയ്തു, എന്നാൽ പ്രസ്ഥാനത്തിന്, പ്രസ്ഥാനത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ സഹായിക്കുന്ന ആന്തരിക വിമർശനം ഇല്ലെന്ന് അവർക്ക് തോന്നി.[144] ഇന്ത്യൻ എക്സ്പ്രസിലെ തവ്‌ലീൻ സിംഗ് ഇന്ത്യയിലെ മീ ടൂ പ്രസ്ഥാനത്തിൽ പങ്കെടുക്കുന്നവരെ വിമർശിച്ചു, പ്രസ്ഥാനത്തെ നയിക്കുന്ന 'ലിബറലുകൾ' അവരുടെ കാഴ്ചപ്പാടുകളോടുള്ള വിയോജിപ്പുകളോട് 'ഇല്ലിബറൽ' ആണെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു.[145] ഫസ്റ്റ്‌പോസ്റ്റിലെ ഗോവിന്ദ് കൃഷ്ണൻ വി മുസ്തഫയുടെ വികാരങ്ങളോട് യോജിച്ചു, കൂടാതെ ഇന്ത്യയിലെ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഒരു പരിമിതി, അത് പ്രസ്ഥാനത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ സഹായിക്കുന്ന സൃഷ്ടിപരമായ വിമർശനങ്ങളിൽ നിന്ന് ഒഴിവാകുന്നുവെന്നതാണ് എന്ന് അദ്ദേഹം പറയുന്നു.[146] ഒരു സാമ്യം എന്ന നിലയിൽ, ഇത്തരത്തിലുള്ള വിമർശനങ്ങൾ കാരണം ഫെമിനിസം കാലക്രമേണ പരിണമിച്ചുവെന്ന് അദ്ദേഹം പരാമർശിച്ചു.[146]

സോഷ്യൽ മീഡിയയിലെ മീ ടൂ മൂവ്‌മെന്റിന്റെ സ്വരത്തെക്കുറിച്ചും വ്യവഹാരത്തെക്കുറിച്ചും മുസ്തഫ തന്റെ എതിർപ്പ് പ്രകടിപ്പിച്ചു. അവളുടെ വിമർശനത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന കാര്യം, വലിയ കുറ്റങ്ങളായ 'ബലാത്സംഗത്തിനും ലൈംഗികാതിക്രമത്തിനും കുറ്റക്കാരനായ ഒരു പുരുഷനെ, ഒരു സ്ത്രീയെ മദ്യം കുടിക്കാൻ അഭ്യർത്ഥിച്ച പുരുഷനിൽ നിന്ന്, അല്ലെങ്കിൽ അസ്വീകാര്യമായ ഒരു സന്ദേശമയച്ച പുരുഷനിൽ വേർതിരിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മയാണ്, ചിലർ രണ്ടിനും ഒരേ 'ശിക്ഷ' നൽകുന്നതിന് വാദിക്കുന്നു. കൃഷ്ണയും ഈ വീക്ഷണം പങ്കുവെച്ചു കൊണ്ട് "ഇത് ഇന്ത്യയുടെ മീ ടൂവിന് വലിയ പ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു വെല്ലുവിളിയായി തുടരുന്നു, അത് ഇതുവരെ മറികടക്കുന്നതിൽ വിജയിച്ചിട്ടില്ല" എന്ന് പറയുന്നു.[146] മുസ്തഫയും സിംഗും, ഇന്ത്യയിലെ നിലവിലെ പ്രസ്ഥാനം "വരേണ്യവും മെട്രോപൊളിറ്റൻ സ്വഭാവമുള്ളതുമാണ്" എന്നും ഇത് സാധാരണ ഇന്ത്യക്കാരെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു എന്നും വിമർശിക്കുന്നു.[144][145] പ്രതികൾക്ക് സ്വയം പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള ശരിയായ അവസരം നിഷേധിക്കുന്ന, പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ "ആൾക്കൂട്ട മാനസികാവസ്ഥ"യെയും മുസ്തഫ വിമർശിച്ചു.[144]

അവലംബങ്ങൾ

തിരുത്തുക
  1. ↑ Goel, Vindu; Venkataraman, Ayesha; Schultz, Kai (2018-10-09). "After a Long Wait, India's #MeToo Movement Suddenly Takes Off". The New York Times.
  2. ↑ "India's #MeToo: Some of the sexual harassment charges that have surfaced this month".
  3. ↑ Faleiro, Sonia. "India's #MeToo Moment Came Late, but It Will Be Transformative".
  4. ↑ "MeToo Movement India - Everything You Need To Know About The #MeToo Movement". popxo.com. 29 October 2018.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 "Women in India are also saying #MeToo". PBS NewsHour. 19 October 2017. Archived from the original on 6 January 2018. Retrieved 6 January 2018.
  6. ↑ "Why Are We Still Calling Sexual Harassment 'Eve-Teasing' In India?". Huffington Post India. 4 July 2017. Archived from the original on 7 November 2017. Retrieved 22 January 2018.
  7. ↑ "#MeToo: Know the laws that protect you from sexual assault and harassment". The Better India. 28 October 2017. Archived from the original on 17 January 2018. Retrieved 17 January 2018.
  8. ↑ Wu, Huizhong (9 November 2017). "#MeToo helps spark wider conversation around sexual abuse in India". CNN. Archived from the original on 6 January 2018. Retrieved 6 January 2018.
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 "Asia | Blame victims and the West – India's way of justifying sexual assaults?". Deutsche Welle. 5 January 2018. Archived from the original on 18 July 2017. Retrieved 6 January 2018.
  10. ↑ Verma, Abhinav (16 October 2017). "Comedians slam Pune café owner Khodu Irani over sexual harassment allegations". Hindustan Times. Archived from the original on 6 November 2017. Retrieved 6 January 2018.
  11. ↑ "High spirits, but only for men: Women come forward alleging rampant sexual harassment at Pune bar - Firstpost". Firstpost.com. 16 October 2017. Retrieved 9 March 2018.
  12. ↑ "Mahesh Murthy: A #MeToo moment too many?". VCCircle. 5 January 2018. Archived from the original on 22 January 2018. Retrieved 21 January 2018.
  13. ↑ "#MeToo: This man's Twitter confession on being a 'SHAMELESS FLIRT' is a MUST READ for all men". The Indian Express. 17 October 2017. Archived from the original on 6 January 2018. Retrieved 6 January 2018.
  14. ↑ "#MeToo: Men lend their support to the movement, say 'we will do better'". The Indian Express. 17 October 2017. Archived from the original on 6 January 2018. Retrieved 6 January 2018.
  15. ↑ Chandran, Rina (18 December 2017). "#MeToo campaign excludes India's most vulnerable women, activists say". Reuters. Reuters. Archived from the original on 6 January 2018. Retrieved 6 January 2018.
  16. ↑ 16.0 16.1 16.2 16.3 "Raya Sarkar and All The List's Men". Medium. 24 October 2017. Archived from the original on 6 January 2018. Retrieved 6 January 2018.
  17. ↑ 17.0 17.1 Singh, Pragya (3 November 2017). "'Perpetrators are shamed under due process too ... Farooqui, Tejpal, Khurshid were all shamed. Was anyone convicted?': Raya Sarkar". Outlook. Archived from the original on 6 January 2018. Retrieved 6 January 2018.
  18. ↑ "Asia | #MeToo: 'Sexual predators' list divides Indian feminists". Deutsche Welle. 8 November 2017. Archived from the original on 6 January 2018. Retrieved 6 January 2018.
  19. ↑ Borpujari, Priyanka (6 November 2017). "#MeToo and #HimToo Come to India". The Diplomat. Archived from the original on 3 January 2018. Retrieved 6 January 2018.
  20. ↑ "Nana Patekar Has A History Of Assaulting Women: Tanushree Dutta". Headlinestoday.org. Archived from the original on 26 September 2018. Retrieved 10 October 2018.
  21. ↑ "Tanushree Dutta opens up on her SHOCKING past ordeal & more - Exclusive Interview". YouTube. 25 September 2018.
  22. ↑ Jamkhandikar, Shilpa (2018-10-16). "Tanushree Dutta, who helped trigger India's #MeToo movement, says..." Reuters. Archived from the original on 2020-11-09. Retrieved 2023-10-19.
  23. ↑ "Moksha is all bullshit - Tanushree Dutta". Filmfare.com.
  24. ↑ "CINTAA Apologises To Tanushree For Not Addressing Her Grievance, Says Can't Reopen Case Now". Indiatimes.com. 2018-10-03.
  25. ↑ "Tanushree sexual harassment sad but we cannot reopen case now: CINTAA". India Today.
  26. ↑ "Nana Patekar Has A History Of Assaulting Women: Tanushree Dutta". Headlines Today. Archived from the original on 26 September 2018. Retrieved 26 September 2018.
  27. ↑ "Tanushree Dutta, Who Accuses Nana Patekar Of Harassment, Says She Was Threatened, Car Was Attacked". Ndtv.com.
  28. ↑ Safi, Michael (October 2018). "Tanushree Dutta's Bollywood sexual harassment case back in spotlight!". The Guardian.
  29. ↑ Henderson, Barney (6 October 2018). "'There's not just one Weinstein in Bollywood': The truth behind the world's largest film industry". Telegraph.co.uk.
  30. ↑ "Janice Sequeira, An Eyewitness Of The Incident, Backs Up Tanushree Dutta's Harassment Allegations". Headlines Today. Retrieved 28 September 2018.
  31. ↑ "Vivek Agnihotri refutes Tanushree's allegations: Lawyer". Business Standard India. 2018-10-04. Retrieved 2018-10-04.
  32. ↑ "'Chocolate' associate director emerges with a fresh perspective against Tanushree Dutta's claims". The Times of India. 4 October 2018. Retrieved 9 October 2018.
  33. ↑ "tanushree duttas car vandalised in 2008 video goes viral on social media". Mumbai Mirror. Retrieved 3 October 2018.
  34. ↑ "Journalist who attacked Tanushree Dutta's car in viral video from 2008 defends his actions". India TV. Retrieved 3 October 2018.
  35. ↑ 35.0 35.1 "Legal Notices And Defamation Case For Tanushree Dutta". Headlines Today. 4 October 2018. Archived from the original on 2018-10-06. Retrieved 6 October 2018.
  36. ↑ "Tanushree Dutta files sexual harassment complaint against Nana Patekar". TOI. Retrieved 7 October 2018.
  37. ↑ "Nana Patekar's lawyer refutes allegations levelled by Tanushree Dutta". Retrieved 16 November 2018.
  38. ↑ "#MeToo movement: Police closes Nana Patekar's sexual harassment case filed by Tanushree Dutta - Times of India ►". The Times of India (in ഇംഗ്ലീഷ്). 13 June 2019. Retrieved 13 June 2019.
  39. ↑ "No proof to prosecute Nana Patekar in Tanushree Dutta molestation case: Mumbai police to court". India Today (in ഇംഗ്ലീഷ്). PTI. 13 June 2019. Retrieved 13 June 2019.
  40. ↑ "#MeToo: Bigg Boss Tamil 2 fame Yashika Anand supports the movement, shares her casting couch experience - Times of India". The Times of India. Retrieved 27 February 2019.
  41. ↑ "#Metoo: Khatron Ke Khiladi's actress Jasmin Bhasin narrates her ordeal about sexual harassment - Times of India". The Times of India. Retrieved 27 February 2019.
  42. ↑ "#MeToo in Sandalwood: Sangeetha Bhat levels allegations against top directors". Deccan Herald. 15 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  43. ↑ "#MeToo movement: Priyanka Bose points out sexual misconduct by Sajid Khan, Soumik Sen and Ally Khan - Times of India". The Times of India. Retrieved 27 February 2019.
  44. ↑ "Singer Chinmayi Sripaada Names Poet Vairamuthu In #MeToo Story; Siddharth Tweets Support". NDTV.com. Retrieved 27 February 2019.
  45. ↑ "Amyra Dastur: I have had an actor squeeze himself up against me during a song". 10 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  46. ↑ "#MeToo: Tina Dutta accuses co-star Mohit Malhotra of inappropriately touching her". Deccan Chronicle. 4 March 2019. Retrieved 12 March 2019.
  47. ↑ "Tanushree Dutta accuses Nana Patekar of harassing her on set - Times of India ►". The Times of India. Retrieved 27 February 2019.
  48. ↑ "#MeToo continues in Kannada film industry: Actress Sanjjanaa Galrani accuses director Ravi Srivatsa of harassment". The New Indian Express. Retrieved 27 February 2019.
  49. ↑ "MeToo: Sruthi Hariharan accuses Arjun Sarja of harassment, says he wanted foreplay scene at last minute". Hindustan Times. 20 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  50. ↑ "#MeToo: Film-maker Nishtha Jain accuses Vinod Dua of sexual harassment". The Hindu. 14 October 2018. Retrieved 27 February 2019 – via www.thehindu.com.
  51. ↑ "#MeToo movement: Piyush Mishra accused of inappropriate behaviour – Here's what Ketki Joshi says in FB post". 11 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  52. ↑ "#MeToo: Mandana Karimi opens up about ordeal with 'Kya Kool Hain Hum 3' director; disappointed with Ekta Kapoor's silence". The Economic Times. 23 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  53. ↑ "MeToo: Aahana Kumra says Sajid Khan asked her if she would have sex with a dog for Rs 100 crore". Hindustan Times. 1 November 2018. Retrieved 27 February 2019.
  54. ↑ "#MeToo: Director Susi Ganesan accused by Leena Manimekalai - Times of India". The Times of India. Retrieved 27 February 2019.
  55. ↑ "Sona Mohapatra lashes out at Kailash Kher, narrates her own Me Too story". Hindustan Times. 10 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  56. ↑ "Now Sandhya Mridul alleges sexual harassment at the hands of Alok Nath - Times of India ►". The Times of India. Retrieved 27 February 2019.
  57. ↑ "Dealt with four years of harassment by slapping the man in question: Navneet Nishan on Alok Nath - Times of India". The Times of India. Retrieved 27 February 2019.
  58. ↑ "MeToo: Sacred Games' Elnaaz Norouzi accuses Namaste England director Vipul Shah of sexual harassment". Hindustan Times. 19 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  59. ↑ "MeToo: Singer Shweta Pandit calls Anu Malik a paedophile, says he asked her for a kiss at 15". Hindustan Times. 18 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  60. ↑ Staff Reporter (24 October 2018). "#MeToo in Kollywood: now, Amala Paul accuses director Susi Ganesan of sexual misconduct". The Hindu. Retrieved 27 February 2019 – via www.thehindu.com.
  61. ↑ "Kangana Ranaut accuses Vikas Bahl of harassment, says he'd hold her too tight, brag about casual sex". Hindustan Times. 7 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  62. ↑ "#MeToo: Telugu actor accuses MLA of sexual misconduct - Times of India". The Times of India. Retrieved 27 February 2019.
  63. ↑ "Stree actress Flora Saini accuses producer and ex Gaurang Doshi of physical abuse". India Today. Ist. Retrieved 27 February 2019.
  64. ↑ "#MeToo: Shama Sikander says she was harassed by a director when she was 14; recalls incident - Times of India ►". The Times of India. Retrieved 27 February 2019.
  65. ↑ "Niharika Singh Shares Her #MeToo Story, Calls Nawazuddin Sexually Repressed Toxic Indian Man". News18. 9 November 2018. Retrieved 27 February 2019.
  66. ↑ Oct 18, Mumbai Mirror | Updated; 2018; Ist, 10:49. "#MeToo: Model Diandra Soares recounts her story involving Suhel Seth". Mumbai Mirror. Retrieved 27 February 2019. {{cite web}}: |last2= has numeric name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  67. ↑ "Actress Sunainaa says #MeToo: I was sexually harassed as a child". India Today. Ist. Retrieved 27 February 2019.
  68. ↑ "Kaneez Surka accuses comedian Aditi Mittal of sexual harassment". Hindustan Times. 10 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  69. ↑ "#MeToo: Author Ira Trivedi Calls Out Chetan Bhagat, Suhel Seth". outlookindia.com. Retrieved 27 February 2019.
  70. ↑ "#MeToo: I was sexually harassed by photographer Raja Bajaj when I started out, says Sonal Vengurlekar - Times of India ►". The Times of India. Retrieved 27 February 2019.
  71. ↑ "'Housefull' director Sajid Khan accused of sexual harassment by actress Saloni Chopra and a journalist". dna. 11 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  72. ↑ Mukherjee, Shreya (11 October 2018). "Kubbra Sait: Sexual predators made advances claiming that 'I felt it too". Hindustan Times (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 20 August 2019.
  73. ↑ "'Queen' Director Vikas Bahl Sexually Assaulted Me, Phantom Films Did Nothing: Survivor Speaks Out". HuffPost India (in Indian English). 6 October 2018. Retrieved 9 October 2018.
  74. ↑ "Vikas Bahl Would Hold me Tight, Smell My Hair, Says Kangana After Woman Accuses Him of Molestation". News18. Retrieved 9 October 2018.
  75. ↑ "Kangana Ranaut Accuses Vikas Bahl Of Harassment: Is #MeToo Gaining Pace In India?". headlinestoday.org. 7 October 2018. Retrieved 9 October 2018.
  76. ↑ "Kangana Ranaut's Queen Co-Star Nayani Dixit Accuses Vikas Bahl Of Sexual Misconduct". headlinestoday.org. Headlines Today. 8 October 2018. Retrieved 9 October 2018.
  77. ↑ Shaikh, Samina (6 October 2018). "EXCLUSIVE! Anurag Kashyap, Vikramaditya Motwane, Vikas Bahl and Madhu Mantena dissolve their production company". The Times of India. Retrieved 6 October 2018.
  78. ↑ Pathak, Ankur (6 October 2018). "'Queen' Director Vikas Bahl Sexually Assaulted Me, Phantom Films Did Nothing: Survivor Speaks Out". HuffPost. Retrieved 7 October 2018.
  79. ↑ "Phantom Films Dissolved; Anurag Kashyap Says, 'All Dreams Come To An End'!". Filmibeat.com. 6 October 2018. Retrieved 14 October 2018.
  80. ↑ "Comedian Utsav Chakraborty, once associated with AIB, accused of sexually harassing women". India Today (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2018-10-07.
  81. ↑ "AIB accepts Tanmay Bhat knew of sexual harassment claims against Utsav Chakraborty and continued working with him". Hindustan Times (in ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-10-05. Retrieved 2018-10-07.
  82. ↑ "Me Too: Founders Tanmay Bhat, Gursimran Khamba out of AIB 'until further notice'". The News Minute. 8 October 2018.
  83. ↑ "Aditi Mittal apologises to Kaneez Surka on Twitter for kissing her without consent". Hindustan Times. 11 October 2018. Retrieved 2020-04-21.
  84. ↑ "Yash Raj Films Sacks Top Executive After Aspiring Actress Reveals #MeToo Experience". NDTV. Retrieved 16 October 2018.
  85. ↑ "#MeToo: Sajid Khan steps down as 'Housefull 4' director over allegations of sexual harassment - Times of India ►". Tiesofindia.indiatimes.com.
  86. ↑ "Akshay Kumar Cancels Housefull 4 Shoot In The Wake Of #MeToo Movement, Sajid Khan Steps Down As Film's Director". Ndtv.com.
  87. ↑ "Nana Patekar, Accused Of Harassment, Quits Housefull 4. Says It's 'Convenient' For Team". ndtv.com.
  88. ↑ "Sajid Khan replaced by Farhad Samji as Housefull 4 director after sexual harassment accusations". Hindustan Times. 13 October 2018. Retrieved 14 October 2018.
  89. ↑ "#MeToo Impact: Sajid Khan Asked To Explain His 'Offensive Behaviour' to Director's Organisation or Face Action!". In.style.yahoo.com. Retrieved 16 October 2018.
  90. ↑ "Me Too: IFTDA suspends filmmaker Sajid Khan over complaints of sexual harassment". www.hindustantimes.com (in ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-12-12. Retrieved 2018-12-12.
  91. ↑ "#MeToo in Bollywood: 'The Fault in Our Stars' Remake Director Suspended". The Hollywood Reporter. 19 October 2018. Retrieved 27 February 2019.
  92. ↑ "#MeToo hits Sanskari Babuji Alok Nath, accused of rape and sexual harassment by TV show 'Tara' producer". dna (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-10-09. Retrieved 2018-10-08.
  93. ↑ "MJ Akbar: India minister under scrutiny over #MeToo allegations". BBC News. 2018-10-10. Retrieved 10 October 2018.
  94. ↑ "Alok Nath accused by second woman of harassment". Gulfnews.com. 11 October 2018. Retrieved 16 October 2018.
  95. ↑ "Alok Nath's behaviour was open secret, says Himani Shivpuri, compares him to Jekyll and Hyde". Hindustan Times (in ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-10-11. Retrieved 2018-10-12.
  96. ↑ "MeToo movement: Renuka Shahane admits she knew about Alok Nath's reputation, shares her own story". Hindustan Times. Retrieved 12 October 2018.
  97. ↑ "Sandhya Mridul extends support to Vinta Nanda, says Alok Nath attacked her on TV show sets". Hindustan Times. Retrieved 12 October 2018.
  98. ↑ "Two actors speak up against Alok Nath". The Hindu. Retrieved 12 October 2018.
  99. ↑ "Alok Nath files defamation suit against Vinta Nanda, demands Re 1 in damages". Hindustantimes.com. 15 October 2018. Retrieved 16 October 2018.
  100. ↑ "Alok Nath Sues Writer Who Accused Him Of Rape, Demands Re 1". Ndtv.com. Retrieved 16 October 2018.
  101. ↑ "#MeToo: CINTAA expels Alok Nath". Mumbai Mirror. Retrieved 14 November 2018.
  102. ↑ "KWAN founder Anirban Das Blah asked to step down after allegations of sexual misconduct". Indianexpress.com. 16 October 2018. Retrieved 16 October 2018.
  103. ↑ "South cinema's MeToo moment: Singer Chinmay outs lyricist Vairamuthu". India Today (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2018-10-18.
  104. ↑ "#MeToo movement: Vairamuthu accused of sexual abuse". The Times of India. Retrieved 2018-10-18.
  105. ↑ "Singer Sindhuja backs Chinmayi: Vairamuthu sexually harassed me too". India Today (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2018-10-18.
  106. ↑ "Vairamuthu releases a video statement against sexual harassment accusations". The Times of India. Retrieved 2018-10-30.
  107. ↑ "Sruthi Hariharan accuses Arjun, says he misbehaved with her!". Sify. Archived from the original on 2022-03-10. Retrieved 27 February 2019.
  108. ↑ Cornelious, Deborah (2018-12-27). "When #MeToo shook Bollywood". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2019-09-25.
  109. ↑ "#MeToo in India: Singer Kailash Kher faces fresh allegations of sexual harassment from multiple women". Firstpost (in ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-10-11. Retrieved 2019-09-25.
  110. ↑ Team, DNA Web (2018-10-08). "After #MeToo complaint, Rajat Kapoor says 'sad that I was cause of this hurt'". DNA India (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-10-10.
  111. ↑ "MAMI Drops Rajat Kapoor's Kadakh And AIB Production From Film Fest Line-Up". NDTV.com. Retrieved 2021-10-10.
  112. ↑ Joshi, Prajakta (2022-01-27). "Indie Journal | Several sexual harassment allegations rock the world of Kathak". IndieJournal (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2022-01-29.
  113. ↑ "Pandit Birju Maharaj MeToo Allegations Surface On Social Media Post His Death". SheThePeople.TV (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). January 25, 2022. Retrieved 2022-01-29.
  114. ↑ Srikanth, Kavya (January 21, 2022). "The Doyen of Kathak, Pandit Birju Maharaj". The Juggernaut (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2022-01-29.
  115. ↑ "Anu Malik Asked to Step Down As Indian Idol 10 Judge; Former Assistant Producer Says Channel Already Knew About His Abuse of Power but Did Nothing". in.news.yahoo.com. Retrieved 27 February 2019.
  116. ↑ "Sony TV breaks silence on Anu Malik's 'Indian Idol' exit". in.news.yahoo.com. Retrieved 27 February 2019.
  117. ↑ Archived at Ghostarchive and the "Saloni Chopra talks about when SHE MET with Sajid Khan | #MeToo India | Exclusive". YouTube. Archived from the original on 2019-12-14. Retrieved 2022-03-11.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link): "Saloni Chopra talks about when SHE MET with Sajid Khan | #MeToo India | Exclusive". YouTube.
  118. ↑ "#MeToo: Film Body Suspends Sajid Khan for One Year Over Sexual Harassment Allegations". News18. December 12, 2018. Retrieved 10 February 2021.
  119. ↑ "KR Sreenivas resigns as Times of India Resident Editor after multiple 'Me Too' allegations". Thenewsminute.com. 13 October 2018.
  120. ↑ "HT's Prashant Jha steps down as Chief of Bureau after allegations of sexual misconduct". Thenewsminute.com. 8 October 2018.
  121. ↑ "After sexual harassment allegations against Vinod Dua, The Wire issues statement - Janta Ka Reporter 2.0". Janta Ka Reporter 2.0. 14 October 2018. Retrieved 14 October 2018.
  122. ↑ "#Metoo: Mallika Dua's father Vinod Dua accused of sexual harassment, 'slobbered' the face of a filmmaker". dna. 14 October 2018. Retrieved 14 October 2018.
  123. ↑ "#MeToo movement: Mallika Dua reacts on sexual misconduct accusations on father Vinod Dua". The Times of India. Retrieved 14 October 2018.
  124. ↑ "Vinod Dua issues statement on sexual harassment accusation against him on The Wire podcast, mocks #MeToo movement - Firstpost". www.firstpost.com. Archived from the original on 17 October 2018. Retrieved 17 October 2018.
  125. ↑ "Sabki Dhulai". Newslaundry (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 17 October 2018. Retrieved 17 October 2018.
  126. ↑ "#MeToo campaign: Six women speak up, accuse Minister M J Akbar of sexual harassment when he was Editor". The Indian Express (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-10-10. Retrieved 2018-10-10.
  127. ↑ "Congress' Jaipal Reddy says MJ Akbar must resign if he can't explain sexual harassment charges - Firstpost". Firstpost.com. 10 October 2018. Retrieved 16 October 2018.
  128. ↑ "M.J. Akbar, Minister and Former Editor, Sexually Harassed and Molested Me". The Wire. Retrieved 16 October 2018.
  129. ↑ Chaudhury, Dipanjan Roy; Venugopal, Vasudha (11 October 2018). "MJ Akbar faces #MeToo heat, asked to 'cut short' Nigeria visit, may be back today". The Economic Times. Retrieved 16 October 2018.
  130. ↑ "#MeToo: Sexual harassment charges against MJ Akbar put Modi government in a spot, final call likely soon". Financialexpress.com. 11 October 2018. Retrieved 16 October 2018.
  131. ↑ "It's officially a week since India's #MeToo movement started. Here is a list of all those accused. - The Indian Economist". M.dailyhunt.in. Retrieved 16 October 2018.
  132. ↑ 132.0 132.1 132.2 132.3 132.4 "After a deluge of #MeToo allegations, Indian men claim they are the ones under attack". Washington Post. Retrieved 16 October 2018.
  133. ↑ Dutt, Barkha (October 16, 2018). "An Indian minister accused of sexual abuse should have been sacked. Instead, he wants to punish women". The Washington Post. Retrieved 20 December 2020.
  134. ↑ Bisht, Bhawana (October 20, 2018). "There Is A History Of Using SLAPP Suits To Silence Women". SheThePeople.TV. Retrieved 20 December 2020.
  135. ↑ Saran, Mekhala (February 10, 2021). "Akbar-Ramani Case: How a Journalist Was Tried for Saying #MeToo". The Quint. Retrieved 10 February 2021.
  136. ↑ Patel, Tushita. "MJ Akbar, stop with the lying. You sexually harassed me too. Your threats will not silence us". Scroll.in. Retrieved 16 October 2018.
  137. ↑ "#MeToo fallout: MJ Akbar resigns as minister of state for external affairs - Times of India ►". The Times of India.
  138. ↑ "'Not Consensual': Pallavi Gogoi After MJ Akbar Denied Rape Charge". in.news.yahoo.com. Retrieved 27 February 2019.
  139. ↑ All India (February 17, 2021). ""Ray Of Hope": Bollywood Celebrates Priya Ramani's Acquittal In Defamation Case". NDTV. Press Trust of India. Retrieved 17 February 2021.
  140. ↑ 140.0 140.1 Mitra, Esha; Yeung, Jessie; Suri, Manveena (February 18, 2021). "Indian court rules in favor of female journalist sued for defamation over sexual harassment allegations". CNN. Retrieved 23 February 2021.
  141. ↑ Kothari, Jayna (February 24, 2021). "Priya Ramani verdict has expanded the law on sexual harassment". The Indian Express. Retrieved 26 February 2021.
  142. ↑ Goel, Vindu; Venkataraman, Ayesha; Schultz, Kai (2018-10-09). "After a Long Wait, India's #MeToo Movement Suddenly Takes Off". The New York Times. Retrieved 16 October 2018.
  143. ↑ Dixit, Shamika (10 January 2021). "I Refused to Say #MeToo: Negotiating Between Individual Agency and 'Imagined' Platform Constraints". Journal of Creative Communications. 17: 35–48. doi:10.1177/0973258620980550. S2CID 234281763. Retrieved 12 September 2022.
  144. ↑ 144.0 144.1 144.2 mustafa, seema. "Whoa #MeToo, Hold Your Horses…". The Citizen (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2018-10-17. Retrieved 2018-10-17.
  145. ↑ 145.0 145.1 "Fifth column: Why I am not MeToo". The Indian Express (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). 2018-10-14. Retrieved 2018-10-17.
  146. ↑ 146.0 146.1 146.2 "#MeToo: Accusations against men can't be construed as guilt; calculus of probability should account for innocence - Firstpost". www.firstpost.com. 15 October 2018. Retrieved 2018-10-17.

പുറം കണ്ണികൾ

തിരുത്തുക
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=മീ_ടൂ_പ്രസ്ഥാനം_ഇന്ത്യയിൽ&oldid=4006570" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്