സാലഗം

കർണാടകസംഗീതത്തിലെ 37ആം മേളകർത്താരാഗമാണ് സാലഗം. കനകാംഗിയുടെ പ്രതിമധ്യമരാഗം ആയ ഈ രാഗം ദീക്ഷിതർ പദ്ധതിയിൽ ഇതിനെ സൗഗന്ധിനി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഏഴാമത്തെ ചക്രമായ ഋഷിചക്രത്തിലെ ശുദ്ധഗാന്ധാരം, ശുദ്ധനിഷാദം എന്നീ 2 വിവാദിസ്വരങ്ങൾ അടങ്ങിയ വിവാദിരാഗം ആണിത്. ഋഷിചക്രത്തിലെ സാലഗം, ജലാർണ്ണവം, ഝാലവരാളി, നവനീതം, പാവനി, രഘുപ്രിയ എന്നീ 6 രാഗങ്ങളും പൂർവ്വാംഗസ്വരങ്ങളും സാലഗത്തിന്റെ സ്വരങ്ങൾ ആണ്. സാലം എന്ന പദത്തിന്നർത്ഥം കോട്ടമതിൽ എന്നാണ്.

Salagam

Arohanam	S R₁ G₁ M₂ P D₁ N₁ Ṡ
Avarohanam	Ṡ N₁ D₁ P M₂ G₁ R₁ S

മേളകർത്താരാഗങ്ങൾ
1. കനകാംഗി
2. രത്നാംഗി
3. ഗാനമൂർത്തി
4. വനസ്പതി
5. മാനവതി
6. താനരൂപി
7. സേനാവതി
8. ഹനുമതോടി
9. ധേനുക
10. നാടകപ്രിയാ
11. കോകിലപ്രിയ
12. രൂപവതി
13. ഗായകപ്രിയ
14. വാകുളാഭരണം
15. മായാമാളവഗൗള
16. ചക്രവാകം
17. സൂര്യകാന്തം
18. ഹാടകാംബരി
19. ഝങ്കാരധ്വനി
20. നഠഭൈരവി
21. കീരവാണി
22. ഖരഹരപ്രിയ
23. ഗൗരിമനോഹരി
24. വരുണപ്രിയ
25. മാരരഞ്ജിനി
26. ചാരുകേശി
27. സാരസാംഗി
28. ഹരികാംബോജി
29. ധീരശങ്കരാഭരണം
30. നാഗനന്ദിനി
31. യാഗപ്രിയ
32. രാഗവർദ്ധിനി
33. ഗാംഗേയഭൂഷണി
34. വാഗധീശ്വരി
35. ശൂലിനി
36. ചലനാട്ട
37. സാലഗം
38. ജലാർണ്ണവം
39. ഝാലവരാളി
40. നവനീതം
41. പാവനി
42. രഘുപ്രിയ
43. ഗവാംബോധി
44. ഭവപ്രിയ
45. ശുഭപന്തുവരാളി
46. ഷഡ്വിധമാർഗ്ഗിണി
47. സുവർണ്ണാംഗി
48. ദിവ്യമണി
49. ധവളാംബരി
50. നാമനാരായണി
51. കാമവർദ്ധിനി
52. രാമപ്രിയ
53. ഗമനശ്രമ
54. വിശ്വംഭരി
55. ശ്യാമളാംഗി
56. ഷണ്മുഖപ്രിയ
57. സിംഹേന്ദ്രമധ്യമം
58. ഹൈമവതി
59. ധർമ്മവതി
60. നീതിമതി
61. കാന്താമണി
62. ഋഷഭപ്രിയ
63. ലതാംഗി
64. വാചസ്പതി
65. മേചകല്യാണി
66. ചിത്രാംബരി
67. സുചരിത്ര
68. ജ്യോതിസ്വരൂപിണി
69. ധാതുവർദ്ധിനി
70. നാസികാഭൂഷണി
71. കോസലം
72. രസികപ്രിയ

ലക്ഷണം,ഘടന

• ആരോഹണം സ രി1 ഗ1 മ2 പ ധ1 നി1 സ
• അവരോഹണം സ നി1 ധ1 പ മ1 ഗ1 രി1 സ

ഈ രാഗം ഋഷിചക്രത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

കൃതികൾ

കൃതി	കർത്താവ്
ഗാനമുധം	കോടീശ്വര അയ്യർ
വാമദേവപ്രിയ സുതം	ബാലമുരളീകൃഷ്ണ
യദുകുലനായക	എം.എസ് രാമചന്ദ്രൻ

അവലംബം

മേളകർത്താരാഗങ്ങൾ