കുഫിയ
കെഫിയ അല്ലെങ്കിൽ കുഫിയ ( അറബി: كُوفِيَّة . ), [1] അറബിയിൽ ഗുത്ര എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു ( غُترَة ), ഷെമാഗ് ( شُمَاغ šumāġ ), ḥaṭṭah ( حَطَّة ) കൂടാതെ, പേർഷ്യൻ ഭാഷയിൽ, ഒരു čafiya ( چفیه ) അല്ലെങ്കിൽ čapiya (چپیه), പുരുഷന്മാർ ധരിക്കുന്ന ഒരു പരമ്പരാഗത ശിരോവസ്ത്രമാണ് .
ഇത് ഒരു ചതുരാകൃതിയിലുള്ള സ്കാർഫിൽ നിന്നാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഇത് സാധാരണയായി കോട്ടൺ തുണി കൊണ്ട് ആണ് നിർമ്മിച്ചിക്കുന്നത്. [2] സൂര്യതാപം, പൊടി, മണൽ എന്നിവയിൽ നിന്ന് സംരക്ഷണം നൽകുന്നതിനാൽ വരണ്ട പ്രദേശങ്ങളിലാണ് കെഫിയെ സാധാരണയായി കാണപ്പെടുന്നത്. ഇത് സൂക്ഷിക്കാൻ പലപ്പോഴും ഒരു അഗാൽ ഉപയോഗിക്കുന്നു.
വൈവിധ്യങ്ങളും വ്യതിയാനങ്ങളും
തിരുത്തുകഅറബികളെ പോലെ , കുർദുകൾ കുഫിയയ്ക്ക് സമാനമായ ഒരു തലപ്പാവ് ധരിക്കുന്ന മറ്റൊരു വംശീയ വിഭാഗമാണ്, എന്നാൽ അവർ കുഫിയ തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായിട്ടാണ് ധരിച്ചിക്കുന്നത്. കുർദുകളുടെ കുഫിയയുടെ പാറ്റേണുകളും വർണ്ണങ്ങളും വ്യത്യസ്തമാണ്. അത് പൊതിയുന്ന രീതിയും വ്യത്യസ്തമാണ്. കുർദുകൾ ഒന്നുകിൽ ഇതിനെ ഷെമാഗ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു ( കുർദിഷ്: شهماغ ) അല്ലെങ്കിൽ സെർവിൻ ( കുർദിഷ്: سهروین ) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. [3]
ഇറാഖിലെ മാർഷ് അറബികളോടൊപ്പമുള്ള തന്റെ താമസത്തിനിടയിൽ, പ്രാദേശിക സയ്യിദുകൾ -("പ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് നബിയുടെയും അലി ഇബ്നു അബി താലിബിന്റെയും പിൻഗാമികളായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട [...] ബഹുമാനപ്പെട്ട പുരുഷന്മാർ")-അവിടുത്തെ പ്രദേശത്തെ നിവാസികൾ സാധാരണ ഗതിയിൽ ധരിച്ചിരുന്ന ബ്ലാക്ക് ആൻഡ് വൈറ്റ് ചെക്കർഡ് കുഫിയകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഇരുണ്ട പച്ച നിറത്തിൽ ഉള്ള കുഫിയകൾ (ഷെഫിയെ ) ധരിച്ചിരുന്നുവെന്ന് ഗാവിൻ യംഗ് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.[4]
ഇന്തോനേഷ്യയിൽ, പലസ്തീൻകാരോട് ഉള്ള തങ്ങളുടെ ഐക്യദാർഢ്യം പ്രകടിപ്പിക്കാൻ വേണ്ടി അവിടുള്ള ചിലർ കെഫിയെ ഉപയോഗിച്ചു. [5]
കുർദിഷ് വിമത ഗ്രൂപ്പായ പികെകെയുടെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നവർ ധരിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ തുർക്കിയിൽ കുഫിയ ധരിക്കുന്നത് നിരോധിച്ചിരുന്നു. [6]
പലസ്തീൻ ദേശീയ ചിഹ്നം
തിരുത്തുകപരമ്പരാഗതമായി പലസ്തീൻ കർഷകർ ധരിക്കുന്ന, കുഫിയ ഏത് ശ്രേണിയിലുള്ള പലസ്തീൻ പുരുഷന്മാരും അത് ധരിക്കുകയും അത് 1930 കളിലെ അറബ് കലാപത്തിൽ പലസ്തീൻ ദേശീയതയുടെ പ്രതീകമായി മാറുകയും ചെയ്തു. [7] 1960 കളിൽ പലസ്തീൻ ചെറുത്തുനിൽപ്പ് പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ തുടക്കത്തോടെയും പലസ്തീൻ നേതാവ് യാസർ അറാഫത്ത് അത് സ്വീകരിച്ചതോടെ അതിന്റെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിച്ചു. [8]
കറുപ്പും വെളുപ്പും ഉള്ള മീൻവല അലങ്കാരമാതൃകയിലുള്ള കുഫിയ പിന്നീട് അറഫാത്തിന്റെ പ്രതീകമായി മാറി. കുഫിയ കൂടാതെ അദ്ദേഹത്തെ അപൂർവ്വമായി മാത്രമേ കണ്ടിരുന്നുള്ളു. വല്ലപ്പോഴും മാത്രമേ അദ്ദേഹം സൈനിക തൊപ്പി ധരിക്കൂ. അല്ലെങ്കിൽ തണുത്ത കാലാവസ്ഥയിൽ റഷ്യൻ ശൈലിയിലുള്ള ഉഷങ്ക എന്ന തരം തൊപ്പി അദ്ദേഹം ധരിക്കുമായിരുന്നു. അരഫാത്ത് തന്റെ കുഫിയയെ അർദ്ധ-പരമ്പരാഗത രീതിയിൽ ധരിക്കും എന്നിട്ട് ഒരു അഗൽ ഉപയോഗിച്ച് തലയിൽ ചുറ്റും. സൈനിക വേഷം ധരിക്കുമ്പോൾ കഴുത്തിൽ സമാനമായ അലങ്കാരമാതൃകയിലുള്ള ഒരു തുണിക്കഷണം അദ്ദേഹം ധരിച്ചിരുന്നു. ചരിത്രപരമായ ഫലസ്തീനിന്റെ രൂപരേഖയോട് സാമ്യമുള്ള ത്രികോണം പോലെ ഒരു രൂപത്തിൽ ഉള്ളൊരു സ്കാർഫ് തന്റെ വലത് തോളിൽ മാത്രം മറയ്ക്കുന്നത് ആദ്യകാലങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം തന്റെ സ്വകാര്യ അലങ്കാര രീതിയോ ശൈലിയോ ഒക്കെ ആക്കി. കുഫിയ ധരിക്കുന്ന ഈ രീതി ഒരു വ്യക്തിയെന്ന നിലയിലും രാഷ്ട്രീയ നേതാവെന്ന നിലയിലും അറഫാത്തിന്റെ പ്രതീകമായി മാറി. മറ്റ് പലസ്തീൻ നേതാക്കൾ ഇത് അനുകരിച്ചിട്ടില്ല.
പോപ്പുലർ ഫ്രണ്ട് ഫോർ ലിബറേഷൻ ഓഫ് പലസ്തീന്റെ സായുധ വിഭാഗത്തിലെ വനിതാ അംഗമായ ലീല ഖാലിദാണ് കുഫിയയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റൊരു പലസ്തീനിയൻ വ്യക്തി. TWA ഫ്ലൈറ്റ് 840 ഹൈജാക്കിംഗിനും ഡോസൺസ് ഫീൽഡ് ഹൈജാക്കിംഗിനും ശേഷം ഖാലിദിന്റെ നിരവധി ഫോട്ടോകൾ പാശ്ചാത്യ പത്രങ്ങളിൽ പ്രചരിച്ചു. ഈ ഫോട്ടോകളിൽ പലപ്പോഴും ഖാലിദ് ഒരു മുസ്ലീം സ്ത്രീയുടെ ഹിജാബിന്റെ ശൈലിയിൽ തലയിലും തോളിലും ചുറ്റിയ കെഫിയെ ധരിച്ചിരുന്നു. കുഫിയ അറബ് പുരുഷത്വവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതിനാൽ ഇത് അസാധാരണമായിരുന്നു, പലരും ഇത് ഖാലിദിന്റെ ഒരു ഫാഷൻ പ്രസ്താവനയാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു, ഫലസ്തീൻ സായുധ പോരാട്ടത്തിലെ പുരുഷന്മാരുമായുള്ള അവളുടെ തുല്യതയെ അത് സൂചിപ്പിച്ചു.
കുഫിയയിലെ തുന്നലിന്റെ നിറങ്ങളും ഫലസ്തീനികളുടെ രാഷ്ട്രീയ അനുഭാവവുമായി അവ്യക്തമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. പരമ്പരാഗത കറുപ്പും വെളുപ്പും കുഫിയകൾ ഫത്തായുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. പിന്നീട്, പോപ്പുലർ ഫ്രണ്ട് ഫോർ ദ ലിബറേഷൻ ഓഫ് പലസ്തീൻ പോലുള്ള പലസ്തീനിയൻ മാർക്സിസ്റ്റുകൾ ചുവപ്പും വെള്ളയും കുഫിയയെ സ്വീകരിച്ചു. [9]
പലസ്തീൻ ഐക്യദാർഢ്യത്തിന്റെ പ്രതീകം
തിരുത്തുക1936-1939 കാലഘട്ടത്തിൽ പലസ്തീനിലെ അറബ് കലാപം മുതൽ തുടങ്ങിയ ബ്ലാക്ക് ആൻഡ് വൈറ്റ് ചെക്കർഡ് കുഫിയ പലസ്തീൻ ദേശീയതയുടെ പ്രതീകമായി മാറിയിരിക്കുന്നു. മിഡിൽ ഈസ്റ്റിനും വടക്കേ ആഫ്രിക്കയ്ക്കും പുറത്ത്, ഇസ്രായേലുമായുള്ള പോരാട്ടത്തിൽ ഫലസ്തീനികളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന പ്രവർത്തകർക്കിടയിൽ കുഫിയ ആദ്യമായി ജനപ്രീതി നേടി.
ഇസ്രായേൽ-പലസ്തീൻ സംഘർഷത്തിൽ വിവിധ രാഷ്ട്രീയ വിഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള വിമർശനങ്ങളായി പലപ്പോഴും കുഫിയ ധരിക്കുന്നത് കണ്ട് വരുന്നു. "കെഫിയേ കിൻഡർലാച്ച്" എന്ന സ്ലാംഗ് യുവ ജൂതന്മാരെ, പ്രത്യേകിച്ച് കോളേജ് വിദ്യാർത്ഥികളെ, രാഷ്ട്രീയ/ഫാഷൻ പ്രസ്താവനയായി കഴുത്തിൽ കുഫിയ കെട്ടുന്നവരെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ബ്രാഡ്ലി ബർസ്റ്റണിന്റെ ഒരു ലേഖനത്തിൽ ഈ പദം ആദ്യമായി അച്ചടിയിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടിരിക്കാം, അതിൽ അദ്ദേഹം ഇസ്രായേലിനെ വിമർശിച്ചുകൊണ്ട് " ബെർക്ക്ലിയിലെ സബർബൻ-എക്സൈൽ കെഫിയെഹ് കിൻഡർലാച്ച്, ഫലസ്തീനികളെക്കാൾ കൂടുതൽ ഫലസ്തീനികൾ ആണ്" എന്ന് എഴുതുന്നു. യൂറോപ്യൻ ആക്ടിവിസ്റ്റുകളും കുഫിയ ധരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [10] [11]
ഉത്പാദനം
തിരുത്തുകഇന്ന് പലസ്തീൻ ഐഡന്റിറ്റിയുടെ ഈ ചിഹ്നം ആയ കുഫിയ ഇപ്പോൾ ചൈനയിൽ നിന്ന് ആണ് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്നത്. 2000-കളിൽ സ്കാർഫിന്റെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ജനപ്രീതിയോടെ, ചൈനീസ് നിർമ്മാതാക്കൾ വിപണിയിൽ പ്രവേശിച്ചു, പലസ്തീനികൾ അതോടെ കുഫിയ ബിസിനസിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കി. 2008-ൽ, അഞ്ച് പതിറ്റാണ്ടുകളായി കുഫിയയുടെ ഒരേയൊരു ഫലസ്തീനിയൻ നിർമ്മാതാവായിരുന്ന യാസർ ഹിർബാവി വിൽപ്പന സംബന്ധിച്ച് ഉള്ള ബുദ്ധിമുട്ടുകളിൽ ആയിരുന്നു.
മദർ ജോൺസ് മാസിക എഴുതി, "വിരോധാഭാസമെന്നു പറയട്ടെ, ഫലസ്തീൻ-രാഷ്ട്രത്വത്തിന്-ഫാഷൻ-ആക്സസറിക്കുള്ള ആഗോള പിന്തുണ, അധിനിവേശ പ്രദേശങ്ങളുടെ 'പ്രക്ഷുബ്ധമായ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയുടെ ശവപ്പെട്ടിയിൽ മറ്റൊരു ആണി വെച്ചിരിക്കുന്നു."
കുഫിയയിലെ പാശ്ചാത്യർ
തിരുത്തുകബ്രിട്ടീഷ് കേണൽ ടി.ഇ ലോറൻസ് ( അറേബ്യയിലെ ലോറൻസ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു) ഒരുപക്ഷേ ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിലെ അറബ് കലാപത്തിൽ പങ്കാളിയായപ്പോൾ കുഫിയയും അഗാലും ധരിച്ച് ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്ന പാശ്ചാത്യനായിരുന്നു . ലോറൻസിന്റെ ഈ ചിത്രം പിന്നീട് അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചലച്ചിത്ര ഇതിഹാസമായ ലോറൻസ് ഓഫ് അറേബ്യയിലൂടെ ജനപ്രിയമായി. അതിൽ പീറ്റർ ഒ ടൂൾ എന്ന നടൻ അദ്ദേഹത്തെ അവതരിപ്പിച്ചു.
1920-കളിലെ അമേരിക്കൻ സിനിമയുടെ നിശ്ശബ്ദ-ചലച്ചിത്ര കാലഘട്ടത്തിൽ സ്റ്റുഡിയോകൾ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ ഓറിയന്റലിസ്റ്റ് തീമുകളിലുള്ള ചലചിത്രങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുവാൻ തുടങ്ങി. ഒരുപക്ഷേ ഒന്നാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിന്റെ സഖ്യകക്ഷികളുടെ ഭാഗമായി അറബികളെ വീക്ഷിച്ചതിനാലാവാം, കെഫിയകൾ അവരുടെ വസ്ത്രധാരണത്തിൻ്റെ ഒരു സാധാരണ ഭാഗമായി. ഈ സിനിമകളിലും അതിലെ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളിലും പാശ്ചാത്യ അഭിനേതാക്കൾ ഒരു അറബിയുടെ വേഷത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു, പലപ്പോഴും കഥാപാത്രങ്ങൾ അഗാലിനൊപ്പം കുഫിയ ധരിച്ചിരുന്നു (നടൻ റുഡോൾഫ് വാലന്റീനോ അഭിനയിച്ച ദി ഷെയ്ക്, ദി സൺ ഓഫ് ദ ഷെയ്ക് എന്നിവ പോലെ).
ഫാഷൻ പ്രവണത
തിരുത്തുകടി-ഷർട്ട്, കാക്കി പാന്റ്സ് തുടങ്ങിയ യുദ്ധകാലങ്ങളിൽ ധരിക്കുന്ന മറ്റ് വസ്ത്രങ്ങൾ പോലെ, പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിൽ അറബികളല്ലാത്തവർക്കിടയിൽ കുഫിയയും സ്റ്റൈൽ ആയി കാണപ്പെടുന്നു. 1980-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ആദ്യ ഇൻതിഫാദയുടെ തുടക്കത്തിൽ, ബൊഹീമിയൻ പെൺകുട്ടികളും പങ്കുകളും കഴുത്തിൽ സ്കാർഫുകളായി കുഫിയ ധരിച്ചിരുന്ന കെഫിയേകൾ അമേരിക്കയിൽ പ്രചാരത്തിലായി. [12] [8] 2000-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ, ടോക്കിയോയിലെ യുവാക്കൾക്കിടയിൽ കുഫിയകൾ വളരെ പ്രചാരത്തിലായിരുന്നു. അവർ പലപ്പോഴും മറയ്ക്കുന്ന വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിച്ചിരുന്നു. [12] 2000-കളുടെ മധ്യത്തിൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ്, [12] [8] യൂറോപ്പ്, [8] കാനഡ, ഓസ്ട്രേലിയ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഈ പ്രവണത ആവർത്തിച്ചു . അർബൻ ഔട്ട്ഫിറ്റേഴ്സ്, ടോപ്പ്ഷോപ്പ് തുടങ്ങിയ സ്റ്റോറുകൾ ഈ ഇനം സംഭരിച്ചു (എന്നിരുന്നാലും, ഇനത്തെ "യുദ്ധവിരുദ്ധ സ്കാർഫുകൾ" എന്ന് ലേബൽ ചെയ്യാനുള്ള ചില്ലറ വ്യാപാരിയുടെ തീരുമാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചില വിവാദങ്ങൾക്ക് ശേഷം അർബൻ ഔട്ട്ഫിറ്റർമാർ അത് പിൻവലിച്ചു). [8] 2008 ലെ വസന്തകാലത്ത്, സ്പെയിനിലെയും ഫ്രാൻസിലെയും ഫാഷൻ മാഗസിനുകളുടെ ലക്കങ്ങളിൽ ധൂമ്രനൂൽ, മാവ് തുടങ്ങിയ നിറങ്ങളിലുള്ള കെഫിയുകൾ നൽകി. യുഎഇയിൽ, പുരുഷന്മാർ കൂടുതൽ പാശ്ചാത്യ ശിരോവസ്ത്രത്തിലേക്ക് ചായുന്നു, അതേസമയം സ്ത്രീകൾ ദുപ്പട്ടയ്ക്ക് മുൻഗണന നൽകുന്നു—ദക്ഷിണേഷ്യയിലെ പരമ്പരാഗത ശിരോവസ്ത്രം. [13] കുഫിയയെ അതിന്റെ രാഷ്ട്രീയവും ചരിത്രപരവുമായ അർത്ഥത്തിൽ നിന്ന് വേറിട്ട്, അറബ് ഇതര ധരിക്കുന്നവർ ഒരു ഫാഷൻ പ്രസ്താവനയായി സ്വീകരിച്ചത് സമീപ വർഷങ്ങളിൽ വിവാദ വിഷയമാണ്. [14] പലസ്തീനിയൻ സമരത്തോടുള്ള ഐക്യദാർഢ്യത്തിന്റെ പ്രതീകമായി ഇത് പലപ്പോഴും ധരിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, ഫാഷൻ വ്യവസായം അതിന്റെ പാറ്റേണും ശൈലിയും ദൈനംദിന വസ്ത്ര രൂപകൽപ്പനയിൽ ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ട് അതിന്റെ പ്രാധാന്യം അവഗണിക്കുകയാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, 2016-ൽ ടോപ്ഷോപ്പ് കുഫിയ പ്രിന്റ് ഉള്ള ഒരു റോമ്പർ പുറത്തിറക്കി, അതിനെ "സ്കാർഫ് പ്ലേസ്യൂട്ട്" എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഇത് പല ആരോപണങ്ങൾക്ക് കാരണമാവുകയും ടോപ്പ്ഷോപ്പ് അവരുടെ വെബ്സൈറ്റിൽ നിന്ന് ഇത് പിൻവലിക്കുകയും ചെയ്തു. [15]
റഫറൻസുകൾ
തിരുത്തുക- ↑ Ali, Syed Ameer (1924). A Short History of the Saracens. Routledge. pp. 424–. ISBN 978-1-136-19894-6.
Kufa was famous for its silk and half-silk kerchiefs for the head, which are still used in Western Asia and known as Kuffiyeh.
- ↑ J. R. Bartlett (19 July 1973). The First and Second Books of the Maccabees. CUP Archive. p. 246. ISBN 978-0-521-09749-9. Retrieved 17 April 2013.
traditional Jewish head-dress was either something like the Arab's Keffiyeh (a cotton square folded and wound around a head) or like a turban or stocking cap
- ↑ "Learn About Kurdish Dress".
- ↑ Young, Gavin (1978) [First published by William Collins & Sons in 1977]. Return to the Marshes. Photography by Nik Wheeler. Great Britain: Futura Publications. pp. 15–16. ISBN 0-7088-1354-2.
There was a difference here for nearly all of them wore dark green kefiyahs (or cheffiyeh) (headcloths) instead of the customary black and white check ones. By that sign we could tell that they were sayyids, like the sallow-faced man at Falih's.
- ↑ Times, Asia (20 December 2017). "Asia Times | Indonesia shows its solidarity for the Palestinian cause | Article". Asia Times (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 21 September 2019.
- ↑ Uche, Onyebadi (14 February 2017). Music as a Platform for Political Communication (in ഇംഗ്ലീഷ്). IGI Global. p. 214. ISBN 9781522519874.
- ↑ Torstrick, Rebecca (2004). Culture and Customs of Israel. Greenwood. p. 117. ISBN 978-0-313-32091-0.
- ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4
{{cite news}}
: Empty citation (help) - ↑ Binur, Yoram (1990). My Enemy, My Self. Penguin. p. xv.
- ↑ Tipton, Frank B. (2003). A History of Modern Germany Since 1815. Continuum International Publishing Group. p. 598. ISBN 0-8264-4910-7.
- ↑ Mudde, Cas (2005). Racist Extremism in Central and Eastern Europe. Routledge. p. 34. ISBN 0-415-35594-X.
- ↑ 12.0 12.1 12.2
{{cite news}}
: Empty citation (help) - ↑ "What do Arabs wear on their heads". UAE Style Magazine. 24 August 2013.
- ↑ Swedenburg, Ted (2021). "The Kufiya". In Bayat, Asef (ed.). Global Middle East: Into the Twenty-First Century. Berkeley, California: University of California Press. pp. 162–173. ISBN 978-0-520-96812-7. Retrieved 13 May 2021.
- ↑ "Topshop pulls 'keffiyeh playsuit' after row over cultural theft". middleeasteye.net. Retrieved 1 September 2017.
കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്
തിരുത്തുക- Philippi, Dieter (2009). Sammlung Philippi – Kopfbedeckungen in Glaube, Religion und Spiritualität. St. Benno Verlag, Leipzig. ISBN 978-3-7462-2800-6.
- Jastrow, Marcus (1926). Dictionary of Targumim, Talmud and Midrashic Literature. ISBN 978-1-56563-860-0. The lexicon includes more references explaining what a sudra is on page 962.
ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ
തിരുത്തുക- About.com-ൽ നിന്നുള്ള "ദി കെഫിയും അറബ് ഹൃദയഭൂമിയും"
- കരോലിൻ സ്റ്റോണിന്റെ "സൗദി അരാംകോ വേൾഡ്: ദി ഡൈ ദ ബൈൻഡ്സ്"
- ജാസ്ട്രോ നിഘണ്ടു ഓൺലൈനിൽ നിന്ന് പേജ് 962-ൽ ഒരു ശൂദ്രനെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ പരാമർശങ്ങൾ
- അറബ് അമേരിക്കൻ ബ്ലോഗ് കബോബ്ഫെസ്റ്റിൽ നിന്നുള്ള കെഫിയ ക്രേസിന്റെ ആധുനിക കാലഗണന
- ചെ കോച്ചർ കുർദുകളുടെ പുസി ചിക്കിന് വഴിയൊരുക്കുന്നു, ഇഷിൽ എറികാവുക്, ഹുറിയറ്റ്
- ഫലസ്തീനിയായ കെഫിയെ മിഡ് ഈസ്റ്റ് സംഘർഷത്തെ മറികടക്കുന്നു
- ഫലസ്തീനിലെ അവസാന ഫാക്ടറി കുഫിയെ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്നു
- ഹിർബാവി: ഫലസ്തീനിൽ നിർമ്മിച്ച ഒരേയൊരു യഥാർത്ഥ കുഫിയ