ബനിയസ് (അറബി: بانياس الحولة  ; ഹീബ്രുבניאס‬ ഗ്രീക്ക് ദേവനായ പാനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്ന ഒരു അരുവിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു പുരാതന സൈറ്റാണ്). ഗോലാൻ കുന്നുകൾക്ക് വടക്ക് ഹെർമോൻ പർവതത്തിന്റെ ചുവട്ടിലാണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ജോർദാൻ നദിയുടെ പ്രധാന കൈവഴികളിലൊന്നായ ബനിയാസ് നദിയുടെ ഉറവിടമാണ് ഇവിടം. പാനിനും അനുബന്ധ ദേവതകൾക്കുമായി സമർപ്പിക്കപ്പെട്ട ഒരു ദേവാലയം കണ്ടെത്തിയ പുരാവസ്തുഗവേഷകർ, മഹാനായ അലക്സാണ്ടർ പിടിച്ചടക്കിയതിനുശേഷം കുറച്ചുകാലം സ്ഥാപിതമായ ഒരു പുരാതന നഗരത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ 1967 വരെ ജനവാസമുണ്ടായിരുന്നതായും കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. പുരാതന നഗരം മത്തായിയുടെയും മർക്കോസിന്റെയും സുവിശേഷങ്ങളിൽ കൈസര്യ ഫിലിപ്പി എന്ന പേരിൽ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടു.

Banias
بانياس الحولة
בניאס
പാൻ ഗുഹ പശ്ചാത്തലമാക്കിയുള്ള ബനിയാസിലെ അരുവിയുടെ ചിത്രം.
ബനിയാസ്, ലെവന്റ് പ്രദേശം is located in Golan Heights
ബനിയാസ്, ലെവന്റ് പ്രദേശം
{{{map_name}}}
ഭൂപടത്തിൽ ദൃശ്യമാക്കപ്പെടുമ്പോൾ
സ്ഥാനംMount Hermon north of the Golan Heights
Coordinates33°14′55″N 35°41′40″E / 33.24861°N 35.69444°E / 33.24861; 35.69444
തരംthe town of Caesarea Philippi with
the sanctuary of Pan
History
സംസ്കാരങ്ങൾHellenistic, Roman, Byzantine, Early Islamic, Crusader
Site notes
ArchaeologistsZvi Maoz (Area A, the temples area) and Vassilios Tzaferis (Area B, the central civic area)[1]
Public accessyes (national park)

പുരാതന നഗരത്തിന്റെ ആദ്യ പരാമർശം ഹെല്ലനിക കാലയളവിൽ (ബി.സി. 200-198‌) നടന്ന പാനിയം യുദ്ധത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ആയിരുന്നു. അവിടെ പാനിയൻ എന്നാണ് ഇവിടം പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. പിന്നീട് പ്ലിൻലി ഇതിനെ പാനിയസ് എന്ന് വിളിച്ചു. രണ്ട് പേരുകളും ഉത്ഭവിച്ചത് കാട്ടിലെ ദൈവവും നിംഫുകളുടെ കൂട്ടാളിയുമായ പാൻ എന്നയാളിൽ നിന്നാണ്.

ബനിയാസിലെ അരുവി തുടക്കത്തിൽ ഉത്ഭവിക്കുന്നത് ഒരു വലിയ ഗുഹയിൽ നിന്നാണ്, ഒരു പാറക്കൂട്ടത്തിന്റെ മുഖത്ത് കൊത്തിയെടുത്തതാണ്, അത് ക്രമേണ ആരാധനാലയങ്ങൾ കൊണ്ട് നിരത്തിയിരുന്നു. ടെമെനോകൾ (പവിത്രമായ പ്രദേശം) അതിന്റെ അവസാന ഘട്ടത്തിൽ ഗുഹാമുഖത്ത് സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു ക്ഷേത്രം, ആചാരാനുഷ്ഠാനങ്ങൾക്കുള്ള മുറ്റങ്ങൾ, പ്രതിമകൾക്കുള്ള സ്ഥലങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. നഗരത്തിന്റെ വടക്കുഭാഗത്തായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മലഞ്ചെരിവിലെ 80 മീറ്റർ നീളമുള്ള പ്രകൃതിദത്ത ടെറസിലാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്. പർവത മുനമ്പായ പാൻ, എക്കോ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു സ്ഥലത്തിന്റെ അടിഭാഗത്തുള്ള നാല് വരികളുള്ള ഒരു ലിഖിതം കൃ.പി. 87-നാണ്.എഴുതപ്പെട്ടത്.

ഒരിക്കൽ വളരെ വലിയ നീരുറവ ചുണ്ണാമ്പുകൽ ഗുഹയിൽ നിന്ന് ഒഴുകിയിറങ്ങിയിരുന്നു. പക്ഷേ ഭൂകമ്പം അതിനെ പ്രകൃതിദത്തമായ മേൽത്തളത്തിലേക്ക് മാറ്റുകയും അവിടെ നിന്ന് അത് പാറകളിലൂടെ ഊറി ഒഴുക്കുകുറഞ്ഞ് ശാന്തമായി ഒഴുകുന്നു. ഇവിടെ നിന്ന് എബ്രായ ഭാഷയിൽ നഹാൽ ഹെർമോൺ എന്നറിയപ്പെടുന്ന അരുവി ഒരുകാലത്ത് മലേറിയ ബാധിച്ച ഹുല ചതുപ്പുനിലങ്ങളിലേക്കാണ് ഒഴുകുന്നത്. [2]

ചരിത്രം തിരുത്തുക

വസന്തത്തിന്റെ സെമിറ്റിക് ദേവത തിരുത്തുക

ബനിയാസിന്റെ നീരുറവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഹെല്ലനിസ്റ്റിക്ക് മുമ്പുള്ള ദേവതയെ ബാൽ-ഗാഡ് അല്ലെങ്കിൽ ബാൽ-ഹെർമോൺ എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു. [3]

ഹെല്ലനിസം; പാനുമായുള്ള ബന്ധം തിരുത്തുക

 
പ്രധാന ഹെല്ലനിസ്റ്റിക് മേഖലകൾ; ടോളമിക് രാജ്യം (കടും നീല); സെലൂസിഡ് സാമ്രാജ്യം (മഞ്ഞ); മാസിഡോൺ (പച്ച), എപ്പിറസ് (പിങ്ക്). ഓറഞ്ച് പ്രദേശങ്ങൾ ക്രി.മു. 281 ന് ശേഷം പലപ്പോഴും തർക്കത്തിലായിരുന്നു.

ബനിയാസ് തീർച്ചയായും വലിയ പവിത്രതയുടെ ഒരു പുരാതന സ്ഥലമായിരുന്നു. ഹെല്ലനൈസ്ഡ് മതപരമായ സ്വാധീനം ഈ പ്രദേശത്തെ മറികടക്കാൻ തുടങ്ങിയപ്പോൾ, അവിടത്തെ പ്രാദേശിക സംഖ്യകളുടെ ആരാധന പാൻ ആരാധനയ്ക്ക് ഇടം നൽകുകയും അതിനായി ഗുഹകൾ സമർപ്പിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. [4]

പനിയാസ് ( പുരാതന ഗ്രീക്ക്: Πανεάς ) [5] മഹാനായ അലക്സാണ്ടർ കിഴക്ക് പിടിച്ചടക്കിയതിനുശേഷം ഹെല്ലനിസ്റ്റിക് കാലഘട്ടത്തിലാണ് ആദ്യമായി സ്ഥിരതാമസമാക്കിയത്. ടോളമൈക് രാജാക്കന്മാർ ക്രി.മു. 3-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ അവിടെ ഒരു ആരാധനാകേന്ദ്രം പണിതു.

 
പാനിന്റെ ഗ്രോട്ടോയുള്ള പാൻ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ. പശ്ചാത്തലത്തിൽ വെളുത്ത താഴികക്കുടമുള്ള കെട്ടിടം നബി ഖാദറിന്റെ ആരാധനാലയമാണ്.

ഹെല്ലനിസ്റ്റിക് കാലഘട്ടത്തിൽ ആർക്കേഡിയൻ ആട് കാലുള്ള ദേവനായ പാനിന്റെ പേരിൽ നീരുറവക്ക് പനിയാസ് എന്ന് പേരിട്ടു. ഒറ്റപ്പെട്ട ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങൾ, സംഗീതം, ആട് കന്നുകാലികൾ, വേട്ടയാടൽ, കന്നുകാലിക്കൂട്ടം, ലൈംഗികവും ആത്മീയവുമായ വശപ്പെടുത്തൽ, യുദ്ധത്തിലെ വിജയം എന്നിവയുടെ ദേവനായി ശത്രുക്കൾക്കിടയിൽ പരിഭ്രാന്തി സൃഷ്ടിക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞിട്ടുള്ളതിനാൽ പുരാതന ഗ്രീക്കുകാർ പാനിനെ ബഹുമാനിച്ചിരുന്നു. [6] പനിയസിന് തുല്യമായ ലാറ്റിൻ ഫാനിയം ആണ്.

യെശയ്യാവ് സൂചിപ്പിച്ച 'കടലിന്റെ വഴി'ക്ക് സമീപമാണ് ഈ നീരുറവ. [7] അതിനൊപ്പം പുരാതന സൈന്യങ്ങൾ പലതും അണിനിരന്നു.

ഗ്രീക്ക് ചരിത്രകാരനായ പോളിബിയസിന്റെ 'റോമൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഉദയം' എന്ന ചരിത്രത്തിന്റെ നിലവിലുള്ള ഭാഗങ്ങളിൽ പാനിയം യുദ്ധം പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു. ഈ യുദ്ധം ടോളമിക് ഈജിപ്തിലെ സൈന്യവും അന്ത്യൊക്ക്യസ് മൂന്നാമന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കോൾ-സിറിയയിലെ സെല്യൂസിഡുകളും തമ്മിൽ ക്രി.മു. 200–198. [8] [9] [10] അന്ത്യോക്യസ് ജയം മേൽ സെല്യൂസീഡ് നിയന്ത്രണം വർദ്ധിപ്പിച്ചു ഫൊയ്നീക്ക്യയിലേക്കു, ഗലീല, ശമര്യ, ഒപ്പം യെഹൂദ്യയിൽ വരെ മക്കാബെൻ ലഹള. ഈ സെലൂസിഡുകളാണ് പാനിയസിൽ പാനിനായി സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു പുറജാതീയ ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചത്.

റോമൻ, ബൈസന്റൈൻ കാലഘട്ടങ്ങൾ തിരുത്തുക

 
ഫിലിപ്പ് രണ്ടാമന്റെയും / അല്ലെങ്കിൽ അഗ്രിപ്പ രണ്ടാമന്റെയും കൊട്ടാരത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ

കാലിഫേറ്റിലെ അറബ് രാജവംശങ്ങൾ തിരുത്തുക

635 -ൽ ഹെറാക്ലിയസിന്റെ സൈന്യത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തിയതിന് ശേഷം ഖലീദ് ഇബ്നുൽ വലീദിന്റെ മുസ്ലീം സൈന്യത്തിൽ നിന്ന് കീഴടങ്ങാൻ അനുകൂലമായ നിബന്ധനകൾ പനിയാസ് നേടി. 636-ൽ, ഫലസ്തീനിൽ മുന്നേറുന്ന രണ്ടാമതായി പുതുതായി രൂപംകൊണ്ട ബൈസന്റൈൻ സൈന്യം അന്തിമ യാർമൗക്ക് യുദ്ധത്തിൽ മുസ്ലീം സൈന്യത്തെ നേരിടാനുള്ള വഴിയിൽ പനിയസിനെ ഒരു സ്റ്റേജിംഗ് പോസ്റ്റായി ഉപയോഗിച്ചു. [11]

എ.ഡി. 780 നടുത്ത് ഹ്യൂഗ്ബക് എന്ന കന്യാസ്ത്രീ കൈസര്യയിൽ സന്ദർശിച്ചു പട്ടണത്തിൽ ഒരു പള്ളി ഉണ്ടെന്നും ഒരു വലിയ വിഭാഗം ക്രിസ്ത്യാനികൾ ഇവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നു എന്നും രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഇപ്പോഴും ആ കൃസ്ത്യാനികളുടെ പരമ്പര അവിടെ യുണ്ടോ: എന്നത് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല. . [12]

കുരിശുയുദ്ധവും അയ്യൂബിഡ് കാലഘട്ടവും തിരുത്തുക

 
1871-77 ലെ PEF സർവേ ഓഫ് പലസ്തീനിൽ നിന്ന് ബനിയാസിനടുത്തുള്ള കൽഅത്ത് എസ്-സുബീബെ

1099-ൽ കുരിശുയുദ്ധക്കാരുടെ വരവ് ഡമാസ്കസിലെ സെൽജുക് സുൽത്താനേറ്റിലെ അർദ്ധ സ്വതന്ത്ര നഗരങ്ങളുടെ മൊസൈക്കിനെ വേഗത്തിൽ വിഭജിച്ചു. [13]

1129–1132 നും 1140–1164 നും ഇടയിൽ കുരിശുയുദ്ധക്കാർ രണ്ടുതവണ നഗരം പിടിച്ചിട്ടുണ്ട്. [14] 1126–1129 മുതൽ, പട്ടണം അസ്സാസിൻസ് കൈവശപ്പെടുത്തി, ഡമാസ്‌കസിൽ നിന്ന് ബുരി ശുദ്ധീകരിച്ചതിനെത്തുടർന്ന് ഫ്രാങ്കുകൾക്ക് കൈമാറി . 1140 വരെ തർക്കത്തിൽ, 1164 ൽ ബനിയാസ് നൂർ അദ്-ദിനിനോട് നഷ്ടപ്പെട്ടു.

1219 മാർച്ചിൽ ബനിയാസിനെ ഉപേക്ഷിച്ച് കോട്ട നശിപ്പിക്കാൻ ഖുത്‌ലൂബ നിർബന്ധിതനായി. നഗരം അൽ-ആദിലിനും മകൻ അൽ മുഅസാമിനും കൈമാറി. [15]

നവംബർ 11, 1227 ന് അൽ-മുഅജ്ജമ് മരണം വെറും രണ്ടു വർഷം കഴിഞ്ഞിട്ടു രണ്ട് വർഷത്തിനു ശേഷം 1229, ലെ കരാർ പ്രകാരം ഫ്രാങ്ക്സ് യും ടെറോൻ (ഇപ്പോൾ ആധുനിക പട്ടണം തെബ്നിനെ ) ഉം സഫേദ് അടങ്ങുന്ന ബനിയ വേണ്ടെടുത്തു.

ഓട്ടോമൻ കാലഘട്ടം തിരുത്തുക

1825-ൽ യാത്രക്കാരനായ ജെ.എസ്. ബക്കിംഗ്ഹാം ബനിയാസിനെ ഇങ്ങനെ വിശേഷിപ്പിച്ചു: "ഇപ്പോഴത്തെ നഗരം ചെറുതും അർത്ഥപൂർണ്ണവുമാണ്, അതിൽ ആരാധനാലയമില്ല; 500 ഓളം വരുന്ന നിവാസികൾ മുഹമ്മദീയരും മെറ്റ ou ലിയും ആണ്, ഒരു മോസ്ലെം ഷെയ്ക്ക് ഭരിക്കുന്നു. [16]

 
1891 ലെ ബനിയാസ് അല്ലെങ്കിൽ സീസറിയ ഫിലിപ്പിയിൽ

1870 കളിൽ, ബനിയാസിനെ "ഹെർമോൻ പർവതനിരകളുടെ താഴെയുള്ള ഒരു മേശപ്പുറത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന 350 ഓളം മുസ്ലിംകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന കല്ലുകൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച ഒരു ഗ്രാമം എന്നെല്ലാം വിശേഷിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു... ഫലവൃക്ഷങ്ങളാൽ നിറഞ്ഞ തോട്ടങ്ങളാൽ ഗ്രാമം ചുറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. യോർദ്ദാന്റെ ഉറവിടം അടുത്താണ്, കൂടാതെ വെള്ളം ചെറിയ ജലസംഭരണികളിലൂടെയും ആധുനിക ഗ്രാമത്തിന്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളിലും ഒഴുകുന്നു. " [17]

ഫ്രഞ്ച് മാൻഡേറ്റ് ടു സമകാലികകാലം തിരുത്തുക

ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധാനന്തര ഓട്ടോമൻ സിറിയയുടെ ആംഗ്ലോ-ഫ്രഞ്ച് വിഭജനത്തിന്റെ ഫലമാണ് സിറിയ-ലെബനൻ-പലസ്തീൻ അതിർത്തി. [18] [19] 1918 ൽ തുർക്കി സൈന്യത്തിനെതിരെ ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം ടെൽ ഹാസോറിലെ ഒരു സ്ഥാനത്തേക്ക് മുന്നേറി, ജോർദാൻ നദിയുടെ എല്ലാ സ്രോതസ്സുകളും ബ്രിട്ടീഷ് നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പലസ്തീനിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നു. ഭരണപരമായ നിയന്ത്രണം സ്ഥാപിക്കാനുള്ള ഫ്രഞ്ച് കഴിവില്ലായ്മ കാരണം, സിറിയയും പലസ്തീനും തമ്മിലുള്ള അതിർത്തി ദ്രാവകമായിരുന്നു. 1919 ലെ പാരീസ് സമാധാന സമ്മേളനത്തിനും, സാൻ റെമോ സമ്മേളനത്തിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞ അംഗീകാരമില്ലാത്തതും പിന്നീട് റദ്ദാക്കിയതുമായ സാവ്രെസ് ഉടമ്പടിയെത്തുടർന്ന്, 1920 ലെ അതിർത്തി ബ്രിട്ടീഷ് നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പ്രദേശം സൈക്ക്സ് പിക്കോട്ട് ലൈനിന്റെ വടക്ക് ഭാഗത്തേക്ക് വ്യാപിപ്പിച്ചു. ഗലീലി, നഹരിയ കടൽ . 1920-ൽ അറബ് ദേശീയ പ്രസ്ഥാനത്തിന്മേൽ അധികാരം ഉറപ്പിക്കാൻ ഫ്രഞ്ചുകാർക്ക് കഴിഞ്ഞു . മെയ്‌സലൂൺ യുദ്ധത്തിനുശേഷം ഫൈസൽ രാജാവിനെ പുറത്താക്കി. [20] 1922 ൽ പലസ്തീനും സിറിയയും തമ്മിലുള്ള അന്തർദേശീയ അതിർത്തി ഗ്രേറ്റ് ബ്രിട്ടനും ഫ്രാൻസും ചേർന്ന് ലോസാൻ ഉടമ്പടിയുമായി ചേർന്ന് 1922 ൽ പലസ്തീനുവേണ്ടി ബ്രിട്ടന് ലീഗ് ഓഫ് നേഷൻസ് മാൻഡേറ്റ് നൽകിയതിനുശേഷം അംഗീകരിച്ചു . [21] സിറിയയിലെ ഫ്രഞ്ച് മാൻഡേറ്റിന് കീഴിലായിരുന്നു ബന്യാസ് ( ഖുനിത്ര / ടയർ റോഡിൽ). അതിർത്തി വസന്തത്തിന്റെ 750 മീറ്റർ തെക്കായി സജ്ജമാക്കി. [22]

 
ബനിയാസ് വെള്ളച്ചാട്ടം

ആറ് ദിവസത്തെ യുദ്ധത്തിന്റെ അവസാന ദിവസമായ 1967 ജൂൺ 10 ന് ഗോലാനി ബ്രിഗേഡ് ബനിയാസ് ഗ്രാമം കൈവശപ്പെടുത്തി. സിറിയൻ ഗ്രൗണ്ടിൽ എഷ്കോളിന്റെ മുൻഗണന ജലസ്രോതസ്സുകളുടെ നിയന്ത്രണമായിരുന്നു. [23]

ബൈബിൾ ലെയ്ഷ് / ഡാൻ ആയി തെറ്റിദ്ധാരണ തിരുത്തുക

ബനിയ പഴയ നിയമത്തിൽ വരുന്നില്ല. അതേസമയം, ഫിലൊസ്തൊര്ഗിഉസ്, ഥെഒദൊരെത്, തുദെല ഓഫ് ബെഞ്ചമിൻ സാമുവൽ ബെൻ സാംസൺ തുടങ്ങിയവരെല്ലാം ബനിയയെ ലയീശ് ആയി തെറ്റായി താദാത്മ്യം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. , ഇപ്പോൾ ഇതു എൽ-കദി (അറബി) അല്ലെങ്കിൽ ടെൽ ദാൻ (ആധുനിക ഹീബ്രു). [15] [24] [25] ആണെന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. കേസറിയായിലെ യൂസീബിയസ് കൃത്യമായി ഇതിനെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു. . 1838 ൽ ഇ റോബിൻസണും പിന്നീട് ടെൽ ഡാൻ, സിസേറിയ ഫിലിപ്പി എന്നിവിടങ്ങളിൽ നടത്തിയ പുരാവസ്തു ഗവേഷണത്തിലൂടെയും യൂസിബിയസിന്റെ തിരിച്ചറിയൽ സ്ഥിരീകരിച്ചു.

ബനിയാസിൽ നിന്നുള്ള ശ്രദ്ധേയമായവ തിരുത്തുക

  • അൽ-വാദിൻ ഇബ്നു അതാ അൽ-ദിമാഷ്കി (മരണം 764 അല്ലെങ്കിൽ 766) - ഉമയാദ് കാലഘട്ടത്തിലെ അറബ് പണ്ഡിതൻ

കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് തിരുത്തുക

ജല പ്രശ്നങ്ങൾ തിരുത്തുക

  • ഭാവിയിലേക്കുള്ള വെള്ളം: വെസ്റ്റ് ബാങ്ക്, ഗാസാ സ്ട്രിപ്പ്, ഇസ്രായേൽ, ജോർദാൻ എന്നിവർ യുഎസ് നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസ്, ഇങ്ക് നെറ്റ് ലൈബ്രറി, ജമയ അൽ-എൽമ്യ അൽ മലകയ്യ, മിഡിൽ ഈസ്റ്റിനായുള്ള സുസ്ഥിര ജലവിതരണ സമിതി, ദേശീയ ഗവേഷണ കൗൺസിൽ, നാഷണൽ അക്കാദമി നാഷണൽ അക്കാദമി പ്രസ്സ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച സയൻസസ് (യുഎസ്), 1999ISBN 0-309-06421-X ,
  • അലൻ, ജോൺ ആന്റണിയും അലനും, ടോണി (2001) ദി മിഡിൽ ഈസ്റ്റ് വാട്ടർ ചോദ്യം: ഹൈഡ്രോപൊളിറ്റിക്സ് ആൻഡ് ഗ്ലോബൽ ഇക്കോണമി ഐ.ബി.ടൗറിസ്,ISBN 1-86064-813-4
  • അമേറി, ഹുസൈൻ എ. വുൾഫ്, ആരോൺ ടി. (2000) വാട്ടർ ഇൻ മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്: എ ജിയോഗ്രഫി ഓഫ് പീസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ടെക്സസ് പ്രസ്സ്,ISBN 0-292-70495-X

ഇതും കാണുക തിരുത്തുക

  • യേശുവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സ്ഥലങ്ങളുടെ പട്ടിക
  • മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ ജലരാഷ്ട്രീയം
  • ജറുസലേം രാജ്യത്തിന്റെ വാസലുകൾ

കുറിപ്പുകൾ തിരുത്തുക

പരാമർശങ്ങൾ തിരുത്തുക

  1. Negev & Gibson (2001), പുറങ്ങൾ. 382–383
  2. Wilson (2004)
  3. Bromiley, 1995, p 569
  4. Kent, 1916, pp. 47-48
  5. Stephanus of Byzantium, Ethnica, §P499.23
  6. Philippe Bourgeaud, The Cult of Pan in Ancient Greece, tr. K.Atlass & J.Redfield, University of Chicago Press, Chicago and London 1988
  7. Isaiah 9:1
  8. Perseus Digital Library. TUFTS University Polybius Book 16 para 18
  9. Perseus Digital Library. TUFTS University Polybius Book 16 para 19
  10. Perseus Digital Library. TUFTS University Polybius Book 16 para 20
  11. Wilson (2004)
  12. Wilson (2004)
  13. Richard (1999)
  14. Pringle, 2009, p. 30
  15. 15.0 15.1 Wilson (2004)
  16. Buckingham, 1825, p. 404
  17. Conder and Kitchener, 1881, p. 95
  18. Fromkin, 1989, p. ??
  19. MacMillan, 2001, pp 392-420
  20. Shapira, 1999, pp. 98 - 110
  21. Exchange of Notes Archived 2008-09-09 at the Wayback Machine. Constituting an Agreement respecting the boundary line between Syria and Palestine from the Mediterranean to El Hammé. Paris, March 7, 1923.
  22. Wilson (2004)
  23. Segev, 2007, p. 387
  24. Provan, Long, Longman, 2003, pp. 181-183
  25. Saulcy, 1854, pp. 537-538

 

പുറം കണ്ണികൾ തിരുത്തുക