റോബർട്ട് ഫിറ്റ്സ്റോയ്
റോയൽ നേവിയിലെ ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥനും ശാസ്ത്രജ്ഞനുമായിരുന്നു വൈസ് അഡ്മിറൽ റോബർട്ട് ഫിറ്റ്സ്റോയ് FRS (ജീവിതകാലം: 5 ജൂലൈ 1805 - 30 ഏപ്രിൽ 1865). ഫിറ്റ്‌സ്‌റോയി ടിയറ ഡെൽ ഫ്യൂഗോയിലേക്കും സതേൺ കോണിലേക്കും നടത്തിയ രണ്ടാമത്തെ പര്യവേഷണത്തിനിടെ ചാൾസ് ഡാർവിന്റെ വിഖ്യാതമായ വോയേജിൽ എച്ച്എംഎസ് ബീഗിളിന്റെ ക്യാപ്റ്റനെന്ന നിലയിൽ അദ്ദേഹം ശാശ്വതമായ പ്രശസ്തി നേടി.
റോബർട്ട് ഫിറ്റ്സ്റോയ് | |
|---|---|
 റോബർട്ട് ഫിറ്റ്സ്റോയ് | |
| 2nd ന്യൂസിലൻഡ് ഗവർണർ | |
| ഓഫീസിൽ 26 December 1843 – 18 November 1845 | |
| Monarch | വിക്ടോറിയ |
| മുൻഗാമി | വില്യം ഹോബ്സൺ |
| പിൻഗാമി | സർ ജോർജ്ജ് ഗ്രേ |
| വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ | |
| ജനനം | 5 ജൂലൈ 1805 ആംപ്ടൺ ഹാൾ, ആംപ്ടൺ, സഫോക്ക്, ഇംഗ്ലണ്ട് |
| മരണം | 30 ഏപ്രിൽ 1865 (പ്രായം 59) അപ്പർ നോർവുഡ്, ഇംഗ്ലണ്ട് |
| Cause of death | ആത്മഹത്യ |
| ദേശീയത | English |
| പങ്കാളികൾ |
|
| കുട്ടികൾ | 5 |
കൃത്യമായ ദൈനംദിന കാലാവസ്ഥാ പ്രവചനങ്ങൾ നടത്തിയ ഒരു മുൻനിര കാലാവസ്ഥാ നിരീക്ഷകനായിരുന്നു ഫിറ്റ്സ്റോയ്. അതിനെ അദ്ദേഹം തന്റെ കണ്ടുപിടുത്തത്തെ "കാലാവസ്ഥാ പ്രവചനം" എന്ന പുതിയ പേരിൽ വിളിച്ചു.[1] 1854-ൽ അദ്ദേഹം പിന്നീട് മെറ്റ് ഓഫീസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുകയും നാവികർക്കും മത്സ്യത്തൊഴിലാളികൾക്കും അവരുടെ സുരക്ഷയ്ക്കായി കാലാവസ്ഥാ വിവരങ്ങൾ ലഭിക്കുന്നതിനുള്ള സംവിധാനങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തു. സമർത്ഥനായ സർവേയറും ഹൈഡ്രോഗ്രാഫറുമായിരുന്നു അദ്ദേഹം. 1843 മുതൽ 1845 വരെ ന്യൂസിലാന്റിന്റെ ഗവർണറായിരുന്ന അദ്ദേഹം ബ്രിട്ടീഷ് കുടിയേറ്റക്കാർ അവകാശപ്പെട്ട അനധികൃത ഭൂമി വിൽപ്പനയിൽ നിന്ന് മാവോറികളെ സംരക്ഷിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു.[2]
സ്മാരകങ്ങൾ
തിരുത്തുക
തെക്കേ അമേരിക്കയിലെ ടിയറ ഡെൽ ഫ്യൂഗോ ദ്വീപസമൂഹത്തിന്റെ ചിലിയൻ ഭാഗത്തുള്ള ഇസ്‌ലാ നവറിനോയിലെ ബാഹിയ വുലായ മലയിടുക്കിന്റെ മധ്യഭാഗത്തായി രൂപാന്തരപ്പെട്ട ഒരു അടുക്കളച്ചപ്പിന് മുകളിൽ ഫിറ്റ്‌സ്‌റോയ്‌ക്ക് ഒരു സ്മാരകം സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്.[4][5] 1833 ജനുവരി 23-ന് അദ്ദേഹം വുലായ കോവിൽ ഇറങ്ങിയതിന്റെ സ്മരണാർത്ഥം ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദ്വിശതാബ്ദിയിൽ (2005) സമർപ്പിച്ചു. 1830 ഏപ്രിൽ 19-ന് ഫിറ്റ്സ്റോയിയുടെ ദ്വിശതാബ്ദിയിൽ സമർപ്പിച്ച മറ്റൊരു സ്മാരകം കേപ് ഹോൺ ലാൻഡിംഗിനെ അനുസ്മരിക്കുന്നു.[4]
മൗണ്ട് ഫിറ്റ്സ് റോയ് (അർജന്റീന-ചിലി, ഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ അങ്ങേയറ്റം തെക്ക്), അർജന്റീനിയൻ ശാസ്ത്രജ്ഞനും പര്യവേക്ഷകനുമായ ഫ്രാൻസിസ്കോ മൊറേനോ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലാണ് നാമകരണം ചെയ്തത്. ഇതിന് 3,440 മീറ്റർ (11,286 അടി) ഉയരമുണ്ട്. ആദിമനിവാസികൾ ഇതിന് പേരിട്ടിട്ടില്ല കൂടാതെ ഇതിനും മറ്റ് കൊടുമുടികൾക്കും ചാൾട്ടൻ (പുകയുന്ന പർവ്വതം എന്നർത്ഥം) എന്ന വാക്ക് ഉപയോഗിച്ചു. വടക്കൻ പടിഞ്ഞാറൻ ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഫിറ്റ്സ്റോയ് നദിക്ക് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേര് നൽകിയത് ലെഫ്റ്റനന്റ് ജോൺ ലോർട്ട് സ്‌റ്റോക്‌സാണ്. അക്കാലത്ത് എച്ച്എംഎസ് ബീഗിളിന്റെ (മുമ്പ് ഫിറ്റ്സ്റോയ് ആയിരുന്നു നായകത്വം വഹിച്ചത്) കമാൻഡറായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ദക്ഷിണ അമേരിക്കൻ കോണിഫറായ ഫിറ്റ്‌സ്‌റോയ കുപ്രസ്‌സോയിഡ്‌സ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലും ഡാർവിൻ ബീഗിളിൽ നടത്തിയ യാത്രയ്‌ക്കിടെ കണ്ടെത്തിയ ഡോൾഫിൻ ഇനം ഡെൽഫിനസ് ഫിറ്റ്‌സ്‌റോയി എന്ന പേരിലും അറിയപ്പെടുന്നു.[6] ഫിറ്റ്സ്റോയ്, ഫോക്ക്‌ലാൻഡ് ദ്വീപുകൾ, ന്യൂസിലാന്റിലെ പോർട്ട് ഫിറ്റ്സ്റോയ് എന്നിവയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലാണ്.
രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിന്റെ ക്യാപ്റ്റൻ ക്ലാസ് ഫ്രിഗേറ്റ് ആയ കാലാവസ്ഥാ കപ്പൽ അഡ്മിറൽ ഫിറ്റ്സ്റോയ് (മുമ്പ് എച്ച്എംഎസ് ആംബർലി കാസിൽ) അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ എച്ച്എംഎസ് ഫിറ്റ്സ്റോയ് (കെ 553) എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. 2010-ൽ ന്യൂസിലൻഡിലെ നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് വാട്ടർ ആൻഡ് അറ്റ്‌മോസ്ഫെറിക് റിസർച്ച് (NIWA) അതിന്റെ പുതിയ IBM സൂപ്പർ കമ്പ്യൂട്ടറിന് "ഫിറ്റ്സ്റോയ്" എന്ന് നാമകരണം ചെയ്തു.[7]
2002 ഫെബ്രുവരി 4 ന്, ഷിപ്പിംഗ് ഫോർകാസ്റ്റ് സീ ഏരിയ Finisterre അതേ പേരിലുള്ള (ചെറിയ) ഫ്രഞ്ച്, സ്പാനിഷ് കാലാവസ്ഥാ പ്രവചന മേഖലയുമായി ആശയക്കുഴപ്പം ഒഴിവാക്കാൻ പുനർനാമകരണം ചെയ്തപ്പോൾ യുകെയുടെ കാലാവസ്ഥാ ഓഫീസ് അതിന്റെ സ്ഥാപകന്റെ ബഹുമാനാർത്ഥം "ഫിറ്റ്സ്റോയ്" എന്ന് തിരഞ്ഞെടുത്തു.
സ്‌കൂൾ ഓഫ് എർത്ത്, ഓഷ്യൻ ആൻഡ് എൻവയോൺമെന്റൽ സയൻസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്ലിമൗത്ത് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ ഫിറ്റ്സ്റോയ് ബിൽഡിംഗ് ഫിറ്റ്‌സ്‌റോയിയെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്നു.
ലണ്ടനിലെ 38 ഓൺസ്ലോ സ്ക്വയറിലുള്ള ഫിറ്റ്സ്റോയിയുടെ വീട്ടിൽ നീല ഫലകമുണ്ട്.[8]
ഫോക്‌ലാൻഡ് ദ്വീപുകൾക്കും സെന്റ് ഹെലീനയ്ക്കുമായി റോയൽ മെയിൽ പുറത്തിറക്കിയ രണ്ട് സ്റ്റാമ്പുകളിൽ വൈസ് അഡ്മിറൽ റോബർട്ട് ഫിറ്റ്‌സ്‌റോയിയെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്നു.
ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ക്വീൻസ്‌ലാന്റിലെ ഫിറ്റ്സ്റോയ് ദ്വീപിന് ഫിറ്റ്സ്റോയിയുടെ പേരാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്.[9] അതുപോലെ തന്നെ ഫിറ്റ്സ്റോയ് നദിയും തുടർന്ന് പടിഞ്ഞാറൻ ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഫിറ്റ്സ്റോയ് ക്രോസിംഗിനും ഫിറ്റ്സ്റോയിയുടെ പേരാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്.
അവലംബം
തിരുത്തുക- Citations
- ↑ Moore, Peter (30 April 2015). "The birth of the weather forecast". BBC News. Retrieved 30 April 2015.
- ↑ "Robert FitzRoy biography". New Zealand history (NZ Govt website).
- ↑ "About the Inn". Admiral Fitzroy Inn. Admiral Fitzroy Inn. Archived from the original on 15 May 2021. Retrieved 15 May 2021.
{{cite web}}:|archive-date=/|archive-url=timestamp mismatch; 20 ഓഗസ്റ്റ് 2019 suggested (help) - ↑ 4.0 4.1 "Homenaje a un navegante singular" (in സ്പാനിഷ്). Patrimonio Cultural De Chile. Archived from the original on 2 July 2007. Retrieved 5 July 2020.
- ↑ Hogan, C. Michael (2008). "Bahia Wulaia Dome Middens". Megalithic Portal.
- ↑ Bryson, Bill (2005). A Short History of Nearly Everything. London: Transworld. p. 481.
- ↑ "NIWA Installs new IBM supercomputer". Geekzone. 21 July 2010.
- ↑ "FitzRoy, Admiral Robert (1805-1865)". English Heritage. Retrieved 19 May 2020.
- ↑ "Robert Fitzroy takes his own life". HMS Beagle Project. Archived from the original on 2020-03-14. Retrieved 19 May 2020.
- ഗ്രന്ഥസൂചിക
- Narrative of the surveying voyages of His Majesty's Ships Adventure and Beagle between the years 1826 and 1836, describing their examination of the southern shores of South America, and the Beagle's circumnavigation of the globe.
- King, P. P. (1839). FitzRoy, Robert (ed.). Narrative of the surveying voyages of His Majesty's Ships Adventure and Beagle between the years 1826 and 1836, describing their examination of the southern shores of South America, and the Beagle's circumnavigation of the globe. Proceedings of the first expedition, 1826–30, under the command of Captain P. Parker King, R.N., F.R.S. Vol. I. London: Henry Colburn. Retrieved 27 January 2009.
- FitzRoy, Robert (1839). Narrative of the surveying voyages of His Majesty's Ships Adventure and Beagle between the years 1826 and 1836, describing their examination of the southern shores of South America, and the Beagle's circumnavigation of the globe. Proceedings of the second expedition, 1831–36, under the command of Captain Robert Fitz-Roy, R.N. Vol. II. London: Henry Colburn. Retrieved 27 January 2009.
- FitzRoy, Robert (1839). Narrative of the surveying voyages of His Majesty's Ships Adventure and Beagle between the years 1826 and 1836, describing their examination of the southern shores of South America, and the Beagle's circumnavigation of the globe. Vol. Appendix to Volume II. London: Henry Colburn. Retrieved 27 January 2009.
- FitzRoy, Robert (1846). Remarks on New Zealand. London: W. And H. White.
- FitzRoy, Robert (1859). Notes on Meteorology. Board of Trade.
- FitzRoy, Robert (1860). Barometer Manual. Board of Trade.
- FitzRoy, Robert (1863). The Weather Book: A Manual of Practical Meteorology. London: Longman, Green, Longman, Roberts, & Green.
- Collins, Philip R. (2007). FitzRoy and his barometers. Baros Books. ISBN 978-0-948382-14-7.
- Gribbin, John & Gribbin, Mary (2003). FitzRoy: The Remarkable Story of Darwin's Captain and the Invention of the Weather Forecast. Review. ISBN 0-7553-1182-5.
- Marks, Richard Lee (1991). Three Men of The Beagle. New York: Alfred A. Knopf. ISBN 0-394-58818-5.
- Mellersh, H. E. L. (1968). FitzRoy of the Beagle. Hart-Davis. ISBN 0-246-97452-4.
- Moon, Paul (2000). FitzRoy: Governor in Crisis 1843–1845. David Ling Publishing. ISBN 0-908990-70-7.
- Nichols, Peter (2003). Evolution's Captain: The Dark Fate of the Man Who Sailed Charles Darwin Around the World. HarperCollins. ISBN 0-06-008877-X.
- Scholefield, Guy Hardy, ed. (1940). A Dictionary of New Zealand Biography : A–L (PDF). Vol. I. Wellington: Department of Internal Affairs. Archived from the original (PDF) on 2012-03-09. Retrieved 21 September 2013.
- Taylor, James (2008). The Voyage of the Beagle: Darwin's extraordinary adventure aboard FitzRoy's famous survey ship. Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-920-0.
- Thompson, Harry (2005). This Thing of Darkness. Headline Review. ISBN 0-7553-0281-8.
പുറം കണ്ണികൾ
തിരുത്തുക
- O'Byrne, William Richard (1849). "
FitzRoy, Robert". A Naval Biographical Dictionary. John Murray. Wikisource.
Works written by or about റോബർട്ട് ഫിറ്റ്സ്റോയ് at Wikisource- Hansard 1803–2005: contributions in Parliament by
- Science Museum | Heavy Weather | Admiral FitzRoy and the FitzRoy barometer
- BBC – h2g2 – Robert FitzRoy
- Dictionary of New Zealand Biography
- Government House, Wellington biography
- Image of Robert FitzRoy's commemorative plaque in Horn Island (Chile)
- Image of Robert FitzRoy's memorial at Wulaia Bay (Chile)
- റോബർട്ട് ഫിറ്റ്സ്റോയ് എന്ന വ്യക്തിയുടെ രചനകൾ പ്രോജക്ട് ഗുട്ടൻബർഗിൽനിന്ന്
- Works by or about റോബർട്ട് ഫിറ്റ്സ്റോയ് at Internet Archive
- The Weather Book
- Robert FitzRoy FRS: sailing into the storm – an audio lecture by Dr John Gribbin at Royal Society website
- BBC News Magazine – The birth of the weather forecast
