എംഎംആർ വാക്സിനും ഓട്ടിസവും

(MMR vaccine and autism എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)

എം‌എം‌ആർ വാക്സിനും ഓട്ടിസവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തിനെക്കുറിച്ച് പ്രചരിച്ച വാദങ്ങൾ വ്യാപകമായി അന്വേഷിക്കുകയും അവ തെറ്റാണെന്ന് കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്തിട്ടുള്ളതാണ്.[1] "കഴിഞ്ഞ 100 വർഷത്തിനിടയിലെ ഏറ്റവും ദോഷകരമായ മെഡിക്കൽ തട്ടിപ്പ്" എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന ഈ അസത്യ വാദങ്ങൾ, 1998 ൽ ലാൻസെറ്റിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഒരു വ്യാജപ്രബന്ധത്തിന്റെ ഫലമായാണ് കൂടുതൽ പൊതുജന ശ്രദ്ധയാകർഷിച്ചത്.[2] ആൻഡ്രൂ വേക്ക്ഫീൽഡ് രചിച്ചതും ലാൻസെറ്റിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതുമായ വ്യാജ ഗവേഷണ പ്രബന്ധം എംഎംആർ വാക്സിൻ ഉപയോഗം ആന്ത്രശൂല, ഓട്ടിസം സ്പെക്ട്രം ഡിസോർഡേഴ്സ് എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകുന്നതായി അവകാശപ്പെട്ടു. പേപ്പർ 2010 ൽ പിൻവലിച്ചു[3] എങ്കിലും വാക്സിനേഷൻ വിരുദ്ധർ അത് ഇപ്പോഴും ഉദ്ധരിക്കുന്നുണ്ട്.[4]

പേപ്പറിലെ ക്ലെയിമുകൾ വ്യാപകമായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് യുകെയിലും അയർലൻഡിലും വാക്സിനേഷൻ നിരക്ക് കുത്തനെ കുറയുന്നതിന് കാരണമായി. വാക്സിനേഷൻ വിരുദ്ധ പ്രചാരണങ്ങൾ,[5] [6] അഞ്ചാംപനി, മുണ്ടിനീര് എന്നിവയുടെ വർദ്ധനവിനും മരണത്തിനും ഗുരുതരമായ സ്ഥിരമായ പരിക്കുകൾക്കും കാരണമായി മാറി.[7][8] 1998 ലെ പ്രാരംഭ അവകാശവാദങ്ങളെത്തുടർന്ന്, ഒന്നിലധികം വലിയ എപ്പിഡെമോളജിക്കൽ പഠനങ്ങൾ നടത്തി. സെന്റർസ് ഫോർ ഡിസീസ് കൺട്രോൾ ആൻഡ് പ്രിവൻഷൻ,[9] അമേരിക്കൻ അക്കാദമി ഓഫ് പീഡിയാട്രിക്സ്, യുഎസ് നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസിന്റെ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിസിൻ,[10] യുകെ നാഷണൽ ഹെൽത്ത് സർവീസ്,[11], കോക്രൺ ലൈബ്രറി എന്നിവയുടെയെല്ലാം അവലോകനങ്ങൾ[12] എംഎംആർ വാക്സിനും ഓട്ടിസവും തമ്മിൽ യാതൊരു ബന്ധവുമില്ല എന്ന് കണ്ടെത്തി.[13] ഡോക്ടർമാർ, മെഡിക്കൽ ജേണലുകൾ, എഡിറ്റർമാർ എന്നിവരെല്ലാം[14][15][16][17] വേക്ക്ഫീൽഡിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വഞ്ചനയാണെന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുകയും അവയെ പകർച്ചവ്യാധികളോടും മരണങ്ങളോടും ബന്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.[18]

വാക്സിനെ ഓട്ടിസവുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന യഥാർത്ഥ ഗവേഷണ പ്രബന്ധത്തിന്റെ രചയിതാവായ വേക്ക്ഫീൽഡിന് അനേകം അപ്രഖ്യാപിത താൽപ്പര്യങ്ങളുണ്ടെന്ന് ജേണലിസ്റ്റ് ബ്രയാൻ ഡീർ നടത്തിയ അന്വേഷണത്തിൽ കണ്ടെത്തി,[19][20] അദ്ദേഹം തെളിവുകൾ കെട്ടിച്ചമച്ചു എന്നും, മറ്റ് എത്തിക്കൽ കോഡുകൾ ലംഘിച്ചു എന്നും കണ്ടെത്തി. ലാൻസെറ്റ് പേപ്പർ ഭാഗികമായി 2004 ൽ റദ്ദാക്കുകയും 2010 ൽ പൂർണ്ണമായി പിൻവലിക്കുകയും ചെയ്തു. ലാൻസെറ്റ് എഡിറ്റർ-ഇൻ-ചീഫ് വരുമ്പോൾ തിരിച്ചെടുത്തു റിച്ചാർഡ് ഹോർട്ടൺ അതിനെ "അശേഷം തെറ്റായത്" വിശേഷിപ്പിച്ച് ജേണൽ വഞ്ചിക്കുകയായിരുന്നു എന്ന് പറഞ്ഞു. ജനറൽ മെഡിക്കൽ കൗൺസിൽ വേക്ക്ഫീൽഡും കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് കണ്ടെത്തുകയും, ഗുരുതരമായ പ്രൊഫഷണൽ സ്വഭാവദൂഷ്യത്തിൻ്റെ പേരിൽ മെയ് 2010 ന് മെഡിക്കൽ രജിസ്റ്ററിൽ നിന്ന് പേര് ഒഴിവാക്കുകയും ചെയ്തു. പേര് വെട്ടിയാൽ ബ്രിട്ടനിൽ ഒരു ഡോക്ടർ ആയി തുടർന്ന് പരിശീലനം ചെയ്യാനാകില്ല എന്നാണ് അർത്ഥം. 2011 ൽ, ബ്രിട്ടീഷ് മെഡിക്കൽ ജേണലിന് വേക്ക്ഫീൽഡിന്റെ അനുചിതമായ ഗവേഷണ രീതികളെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ഡീർ നൽകി, ഒപ്പിട്ട എഡിറ്റോറിയലിൽ യഥാർത്ഥ പേപ്പറിനെ വഞ്ചനയാണെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു.[21][22] എം‌എം‌ആർ വാക്‌സിനും ഓട്ടിസവും തമ്മിൽ യാതൊരു ബന്ധവുമില്ലെന്നും വാക്‌സിനിലെ ഗുണങ്ങൾ അതിന്റെ അപകടസാധ്യതകളെ മറികടക്കുന്നുവെന്നും ശാസ്ത്രീയമായ അഭിപ്രായമുണ്ട്.

പശ്ചാത്തലം

തിരുത്തുക

റീവാക്സിനേഷൻ പ്രചാരണം

തിരുത്തുക

1992 ൽ ഇംഗ്ലണ്ടിൽ അഞ്ചാംപനി പടർന്നുപിടിച്ചപ്പോൾ, ഗണിതശാസ്ത്ര മോഡലിംഗിന്റെയും സീറോപിഡെമോളജിക്കൽ ഡാറ്റയുടെ വിശകലനത്തിന്റെയും അടിസ്ഥാനത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് ആരോഗ്യ അധികൃതർ സ്കൂൾ പ്രായത്തിലുള്ള കുട്ടികളിൽ അഞ്ചാംപനി വീണ്ടും ഉയർന്നുവരുമെന്ന് പ്രവചിച്ചു. ഇതിന് പ്രതിരോധം എന്ന നിലയിൽ ഒന്നുകിൽ മുൻ‌കാല അഞ്ചാംപനി പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ ചരിത്രമില്ലാതെ എല്ലാ കുട്ടികൾക്കും പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് ലക്ഷ്യമിടുക അല്ലെങ്കിൽ വാക്സിനേഷൻ ചരിത്രം പരിഗണിക്കാതെ എല്ലാ കുട്ടികൾക്കും പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് നൽകുക എന്നീ രണ്ട് തന്ത്രങ്ങൾ പരിശോധിച്ചു.[23] 1994 നവംബറിൽ ബ്രിട്ടൻ രണ്ടാമത്തെ ഓപ്ഷൻ തിരഞ്ഞെടുത്തു, "ബ്രിട്ടൻ ഏറ്റെടുത്ത ഏറ്റവും അഭിലഷണീയമായ വാക്സിനേഷൻ സംരംഭങ്ങളിലൊന്ന്" എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു ദേശീയ മീസിൽസ്, റുബെല്ല വാക്സിനേഷൻ കാമ്പെയ്ൻ ആരംഭിച്ചു.[24] ഒരു മാസത്തിനുള്ളിൽ, 5-16 വയസ് പ്രായമുള്ള ഇംഗ്ലണ്ടിലെ 7.1 ദശലക്ഷം കുട്ടികളിൽ 92% സ്കൂൾ കുട്ടികൾക്ക് അഞ്ചാംപനി, റുബെല്ല (എംആർ) വാക്സിൻ ലഭിച്ചു. [25]

MMR വ്യവഹാരം ആരംഭിക്കുന്നു

തിരുത്തുക

ഏപ്രിൽ 1994-ൽ ഒരു വക്കീൽ ആയ റിച്ചാർഡ് ബാർ,[26] യുകെയുടെ കീഴിലെ എം.എം.ആർ വാക്സിൻ നിർമ്മാതാക്കക്കെതിരെ കൺസ്യൂമർ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ആക്ട് 1987 പ്രകാരം ലീഗൽ എയ്ഡ് ബോർഡ് ധനസഹായം നേടുന്നതിൽ വിജയിച്ചു. ക്ലാസ് ആക്ഷൻ കേസ് യഥാക്രമം ഇമ്രാവാക്സ്, പ്ലസറിക്സ്-എംഎംആർ, എംഎംആർ II എന്നിവയുടെ നിർമ്മാതാക്കളായ അവന്റിസ് പാസ്ചർ, സ്മിത്ത്ക്ലൈൻ ബീച്ചം, മെർക്ക് എന്നിവ ലക്ഷ്യമിട്ടായിരുന്നു.[27] ക്രോൺസ് രോഗം, ഇന്ഫ്ലമേറ്ററി ബവൽ ഡിസീസ് എന്നിവയിൽ അഞ്ചാംപനി വൈറസിന്റെ പങ്ക് അന്വേഷിച്ച ആൻഡ്രൂ വേക്ക്ഫീൽഡിൽ നിന്നുള്ള രണ്ട് പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങൾ ഉദ്ധരിച്ച്[28][29] എം‌എം‌ആർ ഒരു വികലമായ ഉൽ‌പ്പന്നമാണെന്നും അത് ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ലായിരുന്നുവെന്നും ഉള്ള അവകാശവാദത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഈ സ്യൂട്ട്, ലീഗൽ എയ്ഡ് ബോർഡ് ധനസഹായം നൽകിയ ആദ്യത്തെ ബിഗ് ക്ലാസ് ആക്ഷൻ വ്യവഹാരമാണ്. ബാർ തന്റെ വാദങ്ങൾക്കു വേണ്ടി വേക്ക്ഫീൽഡുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു. വേക്ക്ഫീൽഡ് അനുകൂലികൾ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, 1996 ജനുവരി 6 നാണ് ഇരുവരും ആദ്യമായി കണ്ടുമുട്ടിയത്. [30] മെഡിക്കൽ തെളിവുകളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ പരാജയപ്പെടാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യത ചൂണ്ടിക്കാട്ടി ലീഗൽ സർവീസസ് കമ്മീഷൻ 2003 സെപ്റ്റംബറിൽ ഈ നടപടികൾ നിർത്തിവച്ചു, എൽ‌എസ്‌സിയുടെ ഗവേഷണ ധനസഹായത്തിന്റെ ആദ്യ കേസ് അവസാനിപ്പിച്ചു.[31]

1998 ലാൻസെറ്റ് പേപ്പർ

തിരുത്തുക

വേക്ക്ഫീൽഡിന്റെ പ്രബന്ധം "ഇലിയൽ-ലിംഫോയിഡ്-നോഡുലാർ ഹൈപ്പർപ്ലാസിയ, നോൺ-സ്‌പെസിക് കോളൈറ്റിസ് ആൻഡ് പെർവേസീവ് ഡേവലപ്പ്മെന്റ് ഡിസോഡേഴ്സ് ഇൻ ചിൽഡ്രൻ" എന്നിവ 1998 ഫെബ്രുവരി 28 ന് ദി ലാൻസെറ്റിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ജേണലിസ്റ്റ് ബ്രയാൻ ഡീർ നടത്തിയ അന്വേഷണത്തിൽ വേക്ക്ഫീൽഡിന് പ്രഖ്യാപിക്കാത്ത ഒന്നിലധികം സ്വാർഥ താൽപ്പര്യങ്ങളുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി,[19][20] അദ്ദേഹം തെളിവുകൾ കെട്ടിച്ചമക്കുകയും മറ്റ് എത്തിക്കൽ കോഡുകൾ ലംഘിക്കുകയും ചെയ്തു. ലാൻസെറ്റ് പേപ്പർ ഭാഗികമായി 2004 ൽ റദ്ദാക്കുകയും, അത് 2010 ൽ പൂർണ്ണമായി പിൻവലിക്കുകയും ചെയ്തു. ജനറൽ മെഡിക്കൽ കൗൺസിൽ വേക്ക്ഫീൽഡിനെ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് കണ്ടെത്തുകയും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബ്രിട്ടണിൽ പ്രാക്ടീസ് ചെയ്യാനുള്ള ലൈസൻ റദ്ദാക്കി മെഡിക്കൽ രജിസ്റ്ററിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേര് ഒഴിവാക്കുകയും ചെയ്തു. 2011 ൽ, ബ്രിട്ടീഷ് മെഡിക്കൽ ജേണലിന് വേക്ക്ഫീൽഡിന്റെ അനുചിതമായ ഗവേഷണ രീതികളെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ഡീർ നൽകി, യഥാർത്ഥ പേപ്പറിനെ വഞ്ചനയാണെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു.[21][22] എം‌എം‌ആർ വാക്സിനും ഓട്ടിസവും തമ്മിൽ യാതൊരു ബന്ധവുമില്ലെന്നും വാക്സിനുകളുടെ ഗുണങ്ങൾ അതിന്റെ അപകടസാധ്യതകളെ മറികടക്കുന്നുവെന്നും ശാസ്ത്രീയമായ അഭിപ്രായമുണ്ട്.

ഇത് പിൻവലിക്കുമ്പോഴേക്കും, വേക്ക്ഫീൽഡ് ഒഴികെയുള്ള എല്ലാ എഴുത്തുകാരും അവരുടെ പേരുകൾ പ്രസിദ്ധീകരണത്തിൽ നിന്ന് നീക്കംചെയ്യണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിച്ചിരുന്നു.[32]

2011 ജനുവരിയിൽ ബി‌എം‌ജെ എഡിറ്റർ ഫിയോണ ഗോഡ്‌ലി ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു:[15]

പൊതുജനാരോഗ്യത്തെ തകർക്കാൻ സാധ്യതയുള്ള ഒറിജിനൽ പേപ്പറിന് വളരെയധികം മാധ്യമശ്രദ്ധ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്, മെഡിക്കൽ സയൻസിന്റെ ചരിത്രത്തിൽ ഇതിന് തുല്യമായത് കണ്ടെത്താൻ പ്രയാസമാണ്. മറ്റ് പല മെഡിക്കൽ തട്ടിപ്പുകളും തുറന്നുകാട്ടപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ അവയെല്ലാം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ കണ്ടെത്തി ഒഴിവാക്കിയവയും പ്രാധാന്യമില്ലാത്ത ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുടെ കാര്യത്തിൽ ഉള്ളവയും എല്ലാം ആയിരുന്നു.

മീഡിയയുടെ റോൾ

തിരുത്തുക

വിവാദത്തിൽ 'സയൻസ് ബൈ പ്രസ് കോൺഫറൻസ്' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന മാധ്യമങ്ങളുടെ ഇടപെടലിനെ നിരീക്ഷകർ വിമർശിച്ചു,[33] മാധ്യമങ്ങൾ വേക്ക്ഫീൽഡിന്റെ പഠനത്തിന് അർഹമായതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ വിശ്വാസ്യത നൽകി എന്ന് ആരോപണങ്ങളുയർന്നു. 2007 മാർച്ചിൽ ബിഎംസി പബ്ലിക് ഹെൽത്തിൽ ഷോന ഹിൽട്ടൺ, മാർക്ക് പെറ്റിക്രൂ, കേറ്റ് ഹണ്ട് എന്നിവരുടെ ഒരു പ്രബന്ധം വേക്ക്ഫീൽഡിന്റെ പഠനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള മാധ്യമ റിപ്പോർട്ടുകൾ പൊതുജനങ്ങളിൽ വലിയ തെറ്റിദ്ധാരണ സൃഷ്ടിച്ചു എന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.[34] കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ ഇൻ മെഡിസിൻ, ബ്രിട്ടീഷ് മെഡിക്കൽ ജേണൽ എന്നിവയിലെ പ്രബന്ധങ്ങൾ, മാധ്യമ റിപ്പോർട്ടുകൾ വേക്ക്ഫീൽഡിന്റെ അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിന്റെ തെറ്റിദ്ധാരണാജനകമായ ചിത്രം നൽകിയെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തു.[35][36][37]

2007 ലെ ഓസ്ട്രേലിയൻ ഡോക്ടർ എഡിറ്റോറിയൽ, പഠനത്തിലെ 12 യഥാർത്ഥ എഴുത്തുകാരിൽ 10 പേരുടേതും പിൻവലിക്കുന്നതായി ലാൻസെറ്റ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതിനുശേഷവും ചില മാധ്യമപ്രവർത്തകർ വേക്ക്ഫീൽഡിന്റെ പഠനത്തെ പ്രതിരോധിച്ചതായി പരാതിപ്പെട്ടിരുന്നു, അന്വേഷണാത്മക പത്രപ്രവർത്തകനായ ബ്രയാൻ ഡിയറാണ് പഠനത്തിലെ ബലഹീനതകൾ തുറന്നുകാട്ടുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ചതെന്നും അവർ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.[38] പിആർ വീക്ക് റിപ്പൊർട്ട് പ്രകാരം, 2010 മെയ് മാസത്തിൽ വേക്ക്ഫീൽഡിനെ പൊതു മെഡിക്കൽ രജിസ്റ്ററിൽ നിന്ന് നീക്കം ചെയ്തതിന് ശേഷം, എംഎംആർ വിവാദവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു വോട്ടെടുപ്പിൽ പങ്കെടുത്ത 62% പേർ ആരോഗ്യ പ്രശ്‌നങ്ങളിൽ ഉത്തരവാദിത്തമുള്ള റിപ്പോർട്ടിംഗ് മാധ്യമങ്ങൾ നടത്തിയതായി തങ്ങൾക്ക് തോന്നുന്നില്ലെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.[39]

19-ആം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ വാക്സിനുകൾക്കെതിരായ എതിർപ്പ് നിലനിൽക്കുന്നുണ്ടെന്നും, എന്നാൽ “ഇപ്പോൾ വാക്സിൻവിരുദ്ധരുടെ മാധ്യമങ്ങൾ സാധാരണയായി ടെലിവിഷനും ഇൻറർനെറ്റും സോഷ്യൽ മീഡിയയുമെല്ലാം ആണെന്നും, അവ പൊതുജനാഭിപ്രായം മാറ്റുകയും ശാസ്ത്രീയ തെളിവുകളിൽ നിന്ന് ശ്രദ്ധ തിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു" എന്നും ന്യൂ ഇംഗ്ലണ്ട് ജേണൽ ഓഫ് മെഡിസിൻ ലേഖനത്തിൽ പറയുന്നു.[18] വാക്സിനേഷൻ വിരുദ്ധരെ എഡിറ്റോറിയൽ വിശേഷിപ്പിച്ചത് "ഗൂഢാലോചന ചിന്തയുള്ളവരും, കുറഞ്ഞ വൈജ്ഞാനിക ചിന്തയുള്ളവരും, മനഃപൂർവമായ തെറ്റിദ്ധാരണകൾ പകർത്തുവരും, വ്യാജ ഡാറ്റ, അക്രമ ഭീഷണികൾ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കുന്നവരും" എന്നാണ്.

കോടതി വ്യവഹാരം

തിരുത്തുക

1980 കളിലും 1990 കളിലും വാക്സിനുകൾ കുട്ടികളിൽ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ വൈകല്യങ്ങൾക്ക് കാരണമായെന്ന് ആരോപിച്ച് വാക്സിൻ നിർമ്മാതാക്കൾക്കെതിരെ നിരവധി കേസുകൾ വന്നു. ഈ വ്യവഹാരങ്ങൾ പരാജയപ്പെട്ടപ്പോൾ, അവ എം‌എം‌ആർ വാക്സിൻറെ ചിലവിൽ വലിയ വർധനവിന് കാരണമായി, ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽ കമ്പനികൾ നിയമനിർമ്മാണ പരിരക്ഷ തേടി.

2012 ജൂണിൽ ഇറ്റലിയിലെ റിമിനിയിലെ ഒരു പ്രാദേശിക കോടതി, 15 മാസം പ്രായമുള്ള ഒരു ആൺകുട്ടിയിൽ എംഎംആർ വാക്സിനേഷൻ ഓട്ടിസത്തിന് കാരണമായതായി വിധിച്ചു. ലാൻസെറ്റ് പേപ്പറിനെ കോടതി വളരെയധികം ആശ്രയിക്കുകയും അതിന് ഹാജരാക്കിയ ശാസ്ത്രീയ തെളിവുകൾ അവഗണിക്കുകയും ചെയ്തു. 2015 ഫെബ്രുവരി 13 ന് ബൊലോഗ്നയിലെ ഒരു അപ്പീൽ കോടതി ഈ തീരുമാനം അസാധുവാക്കി.[40]

1990 കളിലും 2000 കളുടെ തുടക്കത്തിലും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ട ഓട്ടിസം കേസുകളുടെ എണ്ണം ഗണ്യമായി വർദ്ധിച്ചു. ഡയഗ്നോസ്റ്റിക് രീതികളിലെ മാറ്റങ്ങളാണ് ഈ വർദ്ധനവിന് പ്രധാനമായും കാരണം, അല്ലാതെ എംഎംആർ വാക്സിനുമായി ഇതിനുള്ള കാര്യകാരണബന്ധം വ്യക്തമല്ല.[41]

2004 ൽ, യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ ധനസഹായം നൽകിയ ഒരു മെറ്റാ അവലോകനം മറ്റ് 120 പഠനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള തെളിവുകൾ വിലയിരുത്തി, എംഎംആർ വാക്സിൻ പോസിറ്റീവ്, നെഗറ്റീവ് പാർശ്വഫലങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നുവെങ്കിലും, എംഎംആറും ഓട്ടിസവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തിന് "സാധ്യതയില്ല" എന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.[42] 2004 ലെ ഒരു അവലോകന ലേഖനത്തിലും "മീസിൽസ്-മം‌പ്സ്-റുബെല്ല വാക്സിൻ ഓട്ടിസത്തിനോ ഓട്ടിസ്റ്റിക് സ്പെക്ട്രം ഡിസോർഡറിന്റെ ഏതെങ്കിലും പ്രത്യേക ഉപവിഭാഗങ്ങൾക്കോ കാരണമാകില്ലെന്ന് ഇപ്പോൾ തെളിവുകൾ ബോധ്യപ്പെടുത്തുന്നു" എന്ന് എഴുതി.[43] വാക്സിനുകളും ഓട്ടിസവും സംബന്ധിച്ച സാഹിത്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള 2006 ലെ ഒരു അവലോകനത്തിൽ "എംഎംആർ വാക്സിനും ഓട്ടിസവും തമ്മിൽ കാര്യകാരണബന്ധം ഇല്ലെന്ന് തെളിവുകളിൽ ഭൂരിഭാഗവും സൂചിപ്പിക്കുന്നു" എന്ന് രേഖപ്പെടുത്തി.[44] വാക്സിനുകളും ഓട്ടിസവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെക്കുറിച്ചുള്ള 2009 ലെ അവലോകനത്തിൽ എപ്പിഡെമോളജിക്കൽ, ബയോളജിക്കൽ പഠനങ്ങൾ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ട മൂന്ന് പ്രധാന സിദ്ധാന്തങ്ങളിലൊന്നാണ് എംഎംആർ വാക്സിൻ വിവാദം എന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.[45]

2012 ൽ, 14,700,000 കുട്ടികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഡസൻ കണക്കിന് ശാസ്ത്രീയ പഠനങ്ങളുടെ ഒരു അവലോകനം കോക്രൺ ലൈബ്രറി പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു, ഓട്ടിസം അല്ലെങ്കിൽ ക്രോൺസ് രോഗവുമായി എം‌എം‌ആർ ബന്ധപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെന്നതിന് വിശ്വസനീയമായ തെളിവുകളൊന്നും കണ്ടെത്തിയില്ല എന്ന് പറഞ്ഞു. “എം‌എം‌ആർ വാക്സിൻ പഠനങ്ങളിലെ വിപണനത്തിനു മുമ്പും ശേഷവുമുള്ള സുരക്ഷാ ഫലങ്ങളുടെ രൂപകൽപ്പനയും റിപ്പോർട്ടിംഗും, മിക്കവാറും അപര്യാപ്തമാണ്” എന്ന് രചയിതാക്കൾ പ്രസ്താവിച്ചു.[12] 2014 ജൂണിൽ 1.25 ൽ കൂടുതൽ ഉൾപ്പെടുന്ന മെറ്റാ അനാലിസിസ് ഓട്ടിസം അല്ലെങ്കിൽ ഓട്ടിസം സ്പെക്ട്രം ഡിസോർഡർ എന്നിവയുടെ വികസനവുമായി വാക്സിനേഷനുകൾ ബന്ധപ്പെട്ടിട്ടില്ല എന്ന് കണ്ടെത്തി. കൂടാതെ, വാക്സിനുകളുടെ ഘടകങ്ങൾ (തിമെറോസൽ അല്ലെങ്കിൽ മെർക്കുറി) അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നിലധികം വാക്സിനുകൾ (എംഎംആർ) ഓട്ടിസം അല്ലെങ്കിൽ ഓട്ടിസം സ്പെക്ട്രം ഡിസോർഡർ എന്നിവയുടെ വികസനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിട്ടില്ല" എന്ന് കണ്ടെത്തി.[46] 2014 ജൂലൈയിൽ ഒരു വ്യവസ്ഥാപിത അവലോകനത്തിൽ "എംഎംആർ വാക്സിൻ ഓട്ടിസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിട്ടില്ല എന്നതിന് ശക്തമായ തെളിവുകൾ" കണ്ടെത്തി,[47] 2019 മാർച്ചിൽ, 10 വർഷത്തിലേറെയായി 650,000 കുട്ടികളെ പിന്തുടർന്ന് സ്റ്റാറ്റൻസ് സെറം ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് നടത്തിയ വലിയ തോതിലുള്ള പഠനത്തിൽ എംഎംആർ വാക്സിനും ഓട്ടിസവുമായി ഒരു ബന്ധവും കണ്ടെത്തിയില്ല.[48][49]

രോഗം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടൽ

തിരുത്തുക

വിവാദം ആരംഭിച്ചതിനുശേഷം, യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ എംഎംആർ വാക്സിനേഷൻ ശതമാനം 1996 ലെ 92 ശതമാനത്തിൽ നിന്ന് 2002 ൽ 84 ശതമാനമായി കുത്തനെ ഇടിഞ്ഞു. ലണ്ടനിലെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ ഇത് 2003 ൽ 61% ആയി കുറഞ്ഞു, അഞ്ചാംപനി ബാധിക്കാൻ ആവശ്യമായ നിരക്കിനേക്കാൾ വളരെ താഴെയാണ് ഇത്.[50] 2006 ആയപ്പോഴേക്കും യുകെയിൽ 24 മാസത്തെ എം‌എം‌ആറിനുള്ള കവറേജ് 85% ആയിരുന്നു, ഇത് മറ്റ് വാക്‌സിനുകളുടെ കവറേജിനെക്കാൾ കുറവാണ്.[7]

വാക്സിനേഷൻ നിരക്ക് കുറഞ്ഞതിനുശേഷം, മൂന്ന് രോഗങ്ങളിൽ രണ്ടെണ്ണം യുകെയിൽ വളരെയധികം വർദ്ധിച്ചു. 1998 ൽ യുകെയിൽ 56 അഞ്ചാംപനി ബാധ സ്ഥിരീകരിച്ചു; 2006 ന്റെ ആദ്യ അഞ്ച് മാസങ്ങളിൽ 449 കേസും 1992 ന് ശേഷമുള്ള ആദ്യത്തെ മരണവും സംഭവിച്ചു; വാക്സിനേഷൻ അപര്യാപ്തമായ കുട്ടികളിൽ ആണ് കേസുകൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തത്.[51] വളരെ കുറഞ്ഞിരുന്ന മം‌പ്സ് കേസുകൾ 1999 ൽ ഉയരാൻ തുടങ്ങി, 2005 ആയപ്പോഴേക്കും യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ ഒരു മം‌പ്സ് പകർച്ചവ്യാധിയായി (2005 ആദ്യ മാസത്തിൽ മാത്രം 5000) മാറി.[52] എം‌എം‌ആർ‌ വാക്സിൻ‌ ആരംഭിച്ചതിന്‌ ശേഷം മം‌പ്സ് കുറഞ്ഞിരുന്നതിനാൽ അവർ ഈ രോഗത്തിന് വിധേയരായിരുന്നില്ല, പക്ഷേ പ്രകൃതിദത്തമോ വാക്സിൻ‌ ഉപയോഗിച്ചോ ഉള്ള പ്രതിരോധശേഷി അപ്പോഴും ഇല്ലായിരുന്നു. അതിനാൽ, വിവാദത്തെത്തുടർന്ന് രോഗപ്രതിരോധ നിരക്ക് കുറയുകയും രോഗം വീണ്ടും ഉയർന്നുവരികയും ചെയ്തപ്പോൾ അവർ അണുബാധയ്ക്ക് ഇരയായി.[53] മീസിൽസ്, മം‌പ്സ് കേസുകൾ 2006 ലും തുടർന്നുന്ന് 1998 ലെതിനേക്കാൾ 13, 37 മടങ്ങ് കൂടുതലായി.[54] ലണ്ടനിൽ വൃക്ക മാറ്റിവയ്ക്കൽ നടത്തിയ രണ്ട് കുട്ടികൾക്ക് മീസിൽസ് എൻസെഫലൈറ്റിസ് മൂലം ഗുരുതരമായി പരിക്കേറ്റു.[8]

രോഗം പടർന്നുപിടിച്ചത് സമീപ രാജ്യങ്ങളിലും അപകടമുണ്ടാക്കി. 2000 ലെ ഐറിഷ് പകർച്ചയിൽ മൂന്ന് മരണങ്ങളും 1,500 കേസുകളും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടു, ഇത് എംഎംആർ ഭയത്തെത്തുടർന്ന് വാക്സിനേഷൻ നിരക്ക് കുറയുന്നതിന്റെ നേരിട്ടുള്ള ഫലമായി സംഭവിച്ചതാണ്.[8]

2008 ൽ, 14 വർഷത്തിനിടെ ഇതാദ്യമായി , യുകെയിൽ അഞ്ചാംപനി എൻഡമിക് ആയി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു. കഴിഞ്ഞ ദശകത്തിലെ എം‌എം‌ആർ വാക്സിനേഷൻ നിരക്ക് കുറവായതിനാലാണ് ഇത് സംഭവിച്ചത്, ഇത് രോഗം പടരാൻ സാധ്യതയുള്ള കുട്ടികളുടെ ജനസംഖ്യ സൃഷ്ടിച്ചു.[55] 2008 മെയ് മാസത്തിൽ, രോഗപ്രതിരോധ ശേഷി ഇല്ലാത്ത 17 വയസ്സുള്ള ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് പൌരൻ അഞ്ചാംപനി ബാധിച്ച് മരിച്ചു. 2008 ൽ യൂറോപ്പിൽ ഉണ്ടായ അഞ്ചാംപനി പകർച്ചവ്യാധി, ഓസ്ട്രിയ, ഇറ്റലി, സ്വിറ്റ്സർലൻഡ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ കൂടുതലായി ബാധിച്ചു.

2011 ജനുവരിയിൽ വേക്ക്ഫീൽഡിന്റെ തട്ടിപ്പിനെക്കുറിച്ചുള്ള ബിഎംജെ പ്രസ്താവനകളെത്തുടർന്ന്, ഫിലാഡൽഫിയയിലെ ചിൽഡ്രൻസ് ഹോസ്പിറ്റലിലെ ശിശുരോഗവിദഗ്ദ്ധനും വാക്സിൻ വിരുദ്ധ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ അപകടങ്ങളെ ദീർഘകാലമായി വിമർശിക്കുന്നയാളൂമായ പോൾ ഓഫിറ്റ്, “പേപ്പർ (ലാൻസെറ്റ്) കുട്ടികളെ കൊന്നു” എന്ന് പറഞ്ഞു,[56] ഓട്ടിസം വിവാദം രോഗപ്രതിരോധ നിരക്കിനെ എങ്ങനെ സ്വാധീനിച്ചുവെന്ന് പഠിച്ച സാംക്രമിക രോഗ വിദഗ്ധനായ ലൂയിസ്‌വില്ലെ സർവകലാശാലയിലെ മൈക്കൽ സ്മിത്തും "ഈ (വേക്ക്ഫീൽഡ്) പഠനത്തിന്റെ ഫലങ്ങൾ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയിട്ടുണ്ട്" എന്ന് പറഞ്ഞു.[57] 2014 ൽ, കൗൺസിൽ ഓൺ ഫോറിൻ റിലേഷൻസിലെ സീനിയർ ഫെലോ ലോറി ഗാരറ്റ്, ഓസ്‌ട്രേലിയ, ന്യൂസിലാന്റ് തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളിലെ കുട്ടികളിലെ രോഗ വർദ്ധനവിന് "വേക്ക്ഫീൽഡിസം" ആണെന്ന് കുറ്റപ്പെടുത്തി.

സമൂഹത്തിലെ സ്വാധീനം

തിരുത്തുക

ന്യൂ ഇംഗ്ലണ്ട് ജേണൽ ഓഫ് മെഡിസിൻ, ആന്റിവാക്സിനേഷൻ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ഫലമായി സമൂഹത്തിന് ഉയർന്ന ചിലവ് ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട് എന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.[18]

വാക്സിനേഷൻ നിരക്ക് കുറയുന്നതിൽ നിന്ന് സമൂഹത്തിനുണ്ടായ ചെലവ് (യുഎസ് ഡോളറിൽ) 2011 ൽ AOL ന്റെ ഡെയ്‌ലിഫിനാൻസ് കണക്കാക്കി:

  • 2002-2003 കാലഘട്ടത്തിൽ ഇറ്റലിയിൽ അഞ്ചാംപനി പടർന്നുപിടിച്ചു, "അയ്യായിരത്തിലധികം പേരെ ആശുപത്രിയിൽ പ്രവേശിപ്പിച്ചതിന് 17.6 ദശലക്ഷം യൂറോയ്ക്കും 22.0 ദശലക്ഷം യൂറോയ്ക്കും ഇടയിൽ ചിലവ് കണക്കാക്കുന്നു".
  • 2004 ൽ ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് അയോവയിലേക്കുള്ള ഒരു അജ്ഞാത വിദ്യാർത്ഥിയിൽ 2004 ൽ അഞ്ചാംപനി പടർന്നുപിടിച്ചത് 142,452 ഡോളർ നഷ്ടമുണ്ടായി.
  • 2006-ൽ ചിക്കാഗോയിൽ പടർന്നുപിടിച്ച മം‌പ്സ്, “രോഗപ്രതിരോധ ശേഷി കുറഞ്ഞ ജോലിക്കാർ മൂലം സ്ഥാപനത്തിന് 262,788 ഡോളർ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു മം‌പ്സ് കേസിന് 29,199 ഡോളർ ചെലവായി”.
  • 2007-ൽ നോവ സ്കോട്ടിയയിൽ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട ഒരു കേസിന് 3,511 ഡോളർ ചിലവുവരും.
  • 2008 ലെ കാലിഫോർണിയയിലെ സാൻ ഡീഗോയിൽ അഞ്ചാംപനി പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടതിന് 177,000 ഡോളർ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു കേസിന് 10,376 ഡോളർ വീതം ചിലവായതായി കണക്കാക്കി.

അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ, ജെന്നി മക്കാർത്തി തന്റെ മകൻ ഇവാന്റെ തകരാറുകൾക്ക് പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പുകൾ ആണ് കാരണമെന്ന് ആരോപിക്കുകയും വാക്സിനുകളും ഓട്ടിസവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച് മാതാപിതാക്കൾക്ക് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുന്നതിന് അവളുടെ സെലിബ്രിറ്റി പദവി ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്തു. സീഷ്വറിൽ നിന്നാണ് ഇവാന്റെ അസുഖം ആരംഭിച്ചത് എന്നും, സീഷ്വർ ചികിത്സയ്ക്ക് ശേഷം രോഗ പുരോഗതി സംഭവിച്ചുവെന്നും പിന്നീട് കണ്ടെത്തി. ഇവാന്റെ പ്രശ്നം ലക്ഷണങ്ങൾ മൂലം ഓട്ടിസവുമായി തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെടുന്ന ലാൻ‌ഡൌ- ക്ലെഫ്നർ സിൻഡ്രോം ആണെന്നും കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ലാൻസെറ്റ് ലേഖനം പിൻവലിച്ച ശേഷവും, മക്കാർത്തി വേക്ക്ഫീൽഡിനുവേണ്ടി വാദിക്കുന്നത് തുടർന്നു. വാക്സിനുകൾ അപകടകരമാണെന്ന അവളുടെ നിലപാടിന്റെ പേരിൽ സലോൺ ഡോട്ട് കോമിലെ ഒരു ലേഖനം മക്കാർത്തിയെ "ഒരു ഭീഷണി" എന്ന് വിളിച്ചു.

2019 ൽ അമേരിക്കയിൽ അഞ്ചാംപനി പടർന്നുപിടിച്ചതോടെ, കുട്ടികൾക്ക് പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ് എടുക്കാത്ത മാതാപിതാക്കൾ, ഇതിനകം തന്നെ മറ്റ് പകർച്ചവ്യാധികൾ ഉള്ള സ്കൂളുകളിലും സർവകലാശാലകളിലും പകർച്ചവ്യാധികൾ പടർത്താൻ സഹായിക്കുമെന്ന ആശങ്കയുണ്ട്.[58]

  1. Di Pietrantonj, C; Rivetti, A; Marchione, P; Debalini, MG; Demicheli, V (April 2020). "Vaccines for measles, mumps, rubella, and varicella in children". Cochrane Database of Systematic Reviews. 4: CD004407. doi:10.1002/14651858.CD004407.pub4. PMC 7169657. PMID 32309885.
  2. Flaherty, Dennis K. (October 2011). "The vaccine-autism connection: a public health crisis caused by unethical medical practices and fraudulent science". The Annals of Pharmacotherapy. 45 (10): 1302–1304. doi:10.1345/aph.1Q318. ISSN 1542-6270. PMID 21917556.
  3. Dyer, Clare (2 February 2010). "Lancet retracts Wakefield's MMR paper". BMJ (in ഇംഗ്ലീഷ്). 340: c696. doi:10.1136/bmj.c696. ISSN 0959-8138. PMID 20124366.
  4. "Public Health Education". KYRA SCHWARTZ TECHNICAL WRITING SAMPLES. Archived from the original on 2021-05-13. Retrieved 3 February 2019.
  5. Hussain, Azhar; Ali, Syed; Ahmed, Madiha; Hussain, Sheharyar (2018). "The Anti-vaccination Movement: A Regression in Modern Medicine". Cureus. 10 (7): e2919. doi:10.7759/cureus.2919. ISSN 2168-8184. PMC 6122668. PMID 30186724.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  6. Gross, Liza (26 May 2009). "A Broken Trust: Lessons from the Vaccine–Autism Wars". PLOS Biology. 7 (5): e1000114. doi:10.1371/journal.pbio.1000114. ISSN 1544-9173. PMC 2682483. PMID 19478850.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  7. 7.0 7.1 "Improving uptake of MMR vaccine". The BMJ. 336 (7647): 729–30. 2008. doi:10.1136/bmj.39503.508484.80. PMC 2287215. PMID 18309963.
  8. 8.0 8.1 8.2 Pepys MB (2007). "Science and serendipity". Clinical Medicine. 7 (6): 562–78. doi:10.7861/clinmedicine.7-6-562. PMC 4954362. PMID 18193704.
  9. "Measles, mumps, and rubella (MMR) vaccine". Centers for Disease Control and Prevention. 22 August 2008. Archived from the original on 7 April 2008. Retrieved 21 December 2008.
  10. Institute of Medicine (US) Immunization Safety Review Committee (17 May 2004). Immunization Safety Review: Vaccines and Autism. Institute of Medicine of the National Academy of Sciences. doi:10.17226/10997. ISBN 978-0-309-09237-1. PMID 20669467. Archived from the original on 26 October 2009. Retrieved 13 June 2007.
  11. "MMR The facts". NHS Immunisation Information. 2004. Archived from the original on 7 January 2013. Retrieved 19 September 2007.
  12. 12.0 12.1 Di Pietrantonj, Carlo; Rivetti, Alessandro; Marchione, Pasquale; Debalini, Maria Grazia; Demicheli, Vittorio (20 April 2020). "Vaccines for measles, mumps, rubella, and varicella in children". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4: CD004407. doi:10.1002/14651858.CD004407.pub4. ISSN 1469-493X. PMC 7169657. PMID 32309885.
  13. Flaherty DK (October 2011). "The vaccine-autism connection: a public health crisis caused by unethical medical practices and fraudulent science". Annals of Pharmacotherapy. 45 (10): 1302–4. doi:10.1345/aph.1Q318. PMID 21917556.
  14. Gever, John (5 January 2011). "BMJ Lifts Curtain on MMR-Autism Fraud". MedPage Today. Retrieved 8 January 2011.
  15. 15.0 15.1 Godlee F (January 2011). "The fraud behind the MMR scare". The BMJ. 342 (jan06 1): d22. doi:10.1136/bmj.d22.
  16. Deer, Brian (6 January 2011). "Brian Deer: Piltdown medicine: The missing link between MMR and autism". BMJ Group Blogs. Retrieved 8 January 2011.
  17. Broyd, Nicky (6 January 2011). "BMJ Declares Vaccine-Autism Study 'an Elaborate Fraud', 1998 Lancet Study Not Bad Science but Deliberate Fraud, Claims Journal". WebMD Health News. Retrieved 8 January 2011.
  18. 18.0 18.1 18.2 "The Age-Old Struggle against the Antivaccinationists". The New England Journal of Medicine. 364 (2): 97–9. 13 January 2011. doi:10.1056/NEJMp1010594. PMID 21226573.
  19. 19.0 19.1 The Sunday Times 2004:
  20. 20.0 20.1 2004 BBC documentary:
  21. 21.0 21.1 "Wakefield's article linking MMR vaccine and autism was fraudulent". The BMJ. 342: c7452. 2011. doi:10.1136/bmj.c7452. PMID 21209060.
  22. 22.0 22.1 Deer B (2011). "Wakefield's article linking MMR vaccine and autism was fraudulent". The BMJ. 342: c5347. doi:10.1136/bmj.c5347. PMID 21209059.
  23. "Measles immunity and response to revaccination among secondary school children in Cumbria". Epidemiology & Infection. 116 (1): 65–70. February 1996. doi:10.1017/S0950268800058969. PMC 2271248. PMID 8626005.
  24. Miller E (October 1994). "The new measles campaign". The BMJ. 309 (6962): 1102–3. doi:10.1136/bmj.309.6962.1102. PMC 2541903. PMID 7987096.
  25. Cutts FT (March 1996). "Revaccination against measles and rubella". The BMJ. 312 (7031): 589–90. doi:10.1136/bmj.312.7031.589. PMC 2350416. PMID 8595319.
  26. "Richard Barr original writing site". www.richardbarr.org. Archived from the original on 2018-07-07. Retrieved 2021-05-13.
  27. Michael Fitzpatrick. "spiked-health | Medicine on trial". Spiked-online.com. Archived from the original on 25 June 2016. Retrieved 8 January 2011.
  28. "Evidence of Persistent Measles Virus in Crohn's Disease". Journal of Medical Virology. 39 (4): 345–53. 1993. doi:10.1002/jmv.1890390415. PMID 8492105.
  29. Thompson, N.P; Pounder, R.E; Wakefield, A.J; Montgomery, S.M (1995). "Is Measles Vaccine a Risk for Inflammatory Bowel Disease?". The Lancet. 345 (8957): 1071–74. doi:10.1016/s0140-6736(95)90816-1. PMID 7715338.
  30. "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 25 May 2010. Retrieved 19 May 2010.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  31. Fitzpatrick M (2004). MMR and Autism: What Parents Need to Know. Routledge. ISBN 978-0-415-32179-2. Retrieved 2 February 2011.
  32. "The Lancet retracts Andrew Wakefield's article". Science-Based Medicine (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). 3 February 2010. Retrieved 3 February 2019.
  33. Moore Andrew (2006). "Bad science in the headlines: Who takes responsibility when science is distorted in the mass media?". EMBO Reports. 7 (12): 1193–1196. doi:10.1038/sj.embor.7400862. PMC 1794697. PMID 17139292.
  34. "Parents' champions vs. vested interests: Who do parents believe about MMR? A qualitative study". BMC Public Health. 7: 42. 2007. doi:10.1186/1471-2458-7-42. PMC 1851707. PMID 17391507.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  35. "Journalists and jabs: media coverage of the MMR vaccine". Communication and Medicine. 1 (2): 171–181. September 2004. doi:10.1515/come.2004.1.2.171. PMID 16808699.
  36. Jackson T (2003). "MMR: more scrutiny, please". The BMJ. 326 (7401): 1272. doi:10.1136/bmj.326.7401.1272. PMC 1126154.
  37. Dobson Roger (May 2003). "Media misled the public over the MMR vaccine, study says". The BMJ. 326 (7399): 1107. doi:10.1136/bmj.326.7399.1107-a. PMC 1150987. PMID 12763972.
  38. Katelaris A (17 August 2007). "Wakefield saga a study in integrity". Australian Doctor: 20. Archived from the original on 8 September 2007.
  39. "Reputation Survey: MMR panic subsides". PR Week, 2 June 2010: 24.
  40. Bocci, Michele (1 March 2015), "Autismo, i giudici assolvono il vaccino ("Autism, the judges acquit the vaccine")", La Repubblica, retrieved 4 March 2015
  41. Rutter M (2005). "Incidence of autism spectrum disorders: changes over time and their meaning". Acta Paediatrica. 94 (1): 2–15. doi:10.1111/j.1651-2227.2005.tb01779.x. PMID 15858952.
  42. "Unintended events following immunization with MMR: a systematic review". Vaccine. 21 (25–26): 3954–60. 2003. doi:10.1016/S0264-410X(03)00271-8. PMID 12922131.
  43. DeStefano, F; Thompson, WW (February 2004). "MMR vaccine and autism: an update of the scientific evidence". Expert Review of Vaccines. 3 (1): 19–22. doi:10.1586/14760584.3.1.19. PMID 14761240.
  44. "Immunizations and autism: a review of the literature". Canadian Journal of Neurological Sciences. 33 (4): 341–6. November 2006. doi:10.1017/s031716710000528x. PMID 17168158.
  45. "Vaccines and autism: a tale of shifting hypotheses". Clinical Infectious Diseases. 48 (4): 456–61. 2009-01-30. doi:10.1086/596476. PMC 2908388. PMID 19128068. Archived from the original on 2011-08-12. Retrieved 2021-05-13.{{cite journal}}: CS1 maint: date and year (link)
  46. "Vaccines are not associated with autism: an evidence-based meta-analysis of case-control and cohort studies". Vaccine. 32 (29): 3623–9. June 2014. doi:10.1016/j.vaccine.2014.04.085. PMID 24814559.
  47. "Safety of vaccines used for routine immunization of U.S. children: a systematic review" (PDF). Pediatrics. 134 (2): 325–37. August 2014. doi:10.1542/peds.2014-1079. PMID 25086160.
  48. "No Association between MMR Vaccine and Autism". 4 March 2019.
  49. "Measles, Mumps, Rubella Vaccination and Autism". Annals of Internal Medicine / American College of Physicians. 5 March 2019. Retrieved 7 March 2019. The study strongly supports that MMR vaccination does not increase the risk for autism, does not trigger autism in susceptible children, and is not associated with clustering of autism cases after vaccination
  50. Murch S (2003). "Separating inflammation from speculation in autism". The Lancet. 362 (9394): 1498–9. doi:10.1016/S0140-6736(03)14699-5. PMID 14602448.
  51. "Measles in the United Kingdom: can we eradicate it by 2010?". The BMJ. 333 (7574): 890–5. 2006. doi:10.1136/bmj.38989.445845.7C. PMC 1626346. PMID 17068034.
  52. "Mumps and the UK epidemic 2005". The BMJ. 330 (7500): 1132–5. 2005. doi:10.1136/bmj.330.7500.1132. PMC 557899. PMID 15891229.
  53. "Mumps". Health Protection Agency. Archived from the original on 2 May 2007. Retrieved 10 July 2008.
  54. "Confirmed cases of measles, mumps & rubella". Health Protection Agency. 22 March 2007. Retrieved 5 September 2007.
  55. European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) – Surveillance and Communication Unit (2008). "Measles once again endemic in the United Kingdom". Eurosurveillance. 13 (27): 18919. PMID 18761933.
  56. "Measles outbreak in Dublin, 2000". The Pediatric Infectious Disease Journal. 22 (7): 580–4. July 2003. doi:10.1097/00006454-200307000-00002. PMID 12867830.
  57. "Media coverage of the measles-mumps-rubella vaccine and autism controversy and its relationship to MMR immunization rates in the United States". Pediatrics. 121 (4): e836–43. April 2008. doi:10.1542/peds.2007-1760. PMID 18381512.
  58. Karlamangla, Soumya (23 April 2019). "Measles' next target in Los Angeles: Unvaccinated college students". Los Angeles Times. Retrieved 24 April 2019.

കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്

തിരുത്തുക
  •  Willingham, Emily; Helft, Laura (5 September 2014). "The Autism-Vaccine Myth with Timeline". PBS NOVA.
  • DeNoon, Daniel J (6 January 2011). "Autism/MMR Vaccine Study Faked: FAQ". WebMD Health News. Retrieved 27 December 2013.
  •  ഡീർ, ബ്രയാൻ (2020) " ദി ഡോക്ടർ ഹൂ ഫൂൾഡ് ദി വേൾഡ് ," ജോൺസ് ഹോപ്കിൻസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ്,ISBN 978-1421438009