കാറ്റിൻ കൂട്ടക്കൊല

രണ്ടാം ലോകയുദ്ധകാലത്ത് റഷ്യയിലെ കാറ്റിൻ വനത്തിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയനിലെ രഹസ്യ പൊലീസ് സേനയായ എൻ.കെ.വി.ഡി. പോളണ്ടിലെ സൈനിക ഉദ്യോഗസ്ഥരെയും പൊലീസ് സേനാംഗങ്ങളെയും ബുദ്ധിജീവികളെയും ആയിരക്കണക്കായി കൊന്നൊടുക്കിയ ദുരന്തമാണ് കാറ്റിൻ കൂട്ടക്കൊല (Katyn massacre) എന്നറിയുന്നത്. പോളണ്ടിലെ ഓഫീസർ കോറിലെ എല്ലാ അംഗങ്ങളെയും വധിക്കാൻ എൻ.കെ.വി.ഡി. തലവനായിരുന്ന ലാവ്റെന്തി ബെറിയ 1940 മാർച്ച് 5-ന് വെച്ച നിർദ്ദേശത്തിൻറെ അടിസ്ഥാനത്തിലാണ് ഈ കൂട്ടക്കുരുതി നടന്നത്. ഈ നിർദ്ദേശം പിന്നീട് സോവിയറ്റ് പോളിറ്റ് ബ്യൂറോയിലെ സ്റ്റാലിനും ബെറിയയും അടക്കം എല്ലാ അംഗങ്ങളും അംഗീകരിച്ചു.

Katyn-Kharkov-Mednoye memorial

ഏകദേശം 22,000 പേരെ കൊന്നൊടുക്കിയെന്നാണ് കരുതുന്നത്. 21,768 ആണ് കൂടുതൽ സ്വീകാര്യമായ കണക്ക്. കാറ്റിൻ വനത്തിലും കലിനിൻ, കാർകോവ് എന്നിവിടങ്ങളിലെ തടവറകളിലും മറ്റിടങ്ങളിലുമായാണ് ആളുകളെ കൊന്നൊടുക്കിയത്. ഏകദേശം 8000 പേർ 1939-ൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ പോളണ്ടിൽ അധിനിവേശം നടത്തിയപ്പോൾ തടവിലാക്കപ്പെട്ട സൈനികോദ്യോഗസ്ഥരായിരുന്നു. ശേഷിച്ചവർ "ചാരൻമാർ, രാഷ്ട്രീയ പൊലീസ് സേനാംഗങ്ങൾ, അട്ടിമറി പ്രവർത്തതനം നടത്തുന്നവർ, ഭൂവുടമകൾ, ഫാക്റ്ററി ഉടമകൾ, അഭിഭാഷകർ, പുരോഹിതന്മാർ, ഉദ്യോഗസ്ഥർ" എന്നൊക്കെ ആരോപിക്കപ്പെട്ട ആളുകളായിരുന്നു. പോളണ്ടിലെ നിർബന്ധിത സൈന്യസേവന സമ്പ്രദായ പ്രകാരം വിടുതി ലഭിക്കാത്ത എല്ലാ യൂനിവേഴ്സിറ്റി ബിരുദധാരികളും റിസെർവ് സേനയിലെ അംഗമാകേണ്ടിയിരുന്നതിനാൽ പോളണ്ടിലെ അഭ്യസ്തവിദ്യരിലെ നല്ലൊരു ഭാഗത്തെയും പോളണ്ട് പൗരത്വമുള്ളവരും ജൂതമതക്കാർ യുക്രെയ്ൻ, ജോർജിയ, ബേലാറൂസ് ദേശക്കാർ എന്നിവരുമായ വലിയൊരുഭാഗം അഭ്യസ്തവിദ്യരെയും ഇല്ലാതാക്കാൻ സോവിയറ്റ് സേനയ്ക്കു കഴിഞ്ഞു.

പശ്ചാത്തലം

Soviet Foreign Minister Vyacheslav Molotov signs the Molotov–Ribbentrop Pact. Behind him: Ribbentrop and Stalin.

NKVD (1937-38) ലെ പോളിഷ് ഓപ്പറേഷൻ സമയത്ത് 1111091 ആൾക്കാരെ വധിച്ചിരുന്നു.

1939 സെപ്റ്റംബർ 1-ന് നാസി ജർമ്മനി പോളണ്ടിന്റെ ആക്രമണം തുടങ്ങി. തുടർന്ന്, ആംഗ്ലോ-പോളിഷ് പട്ടാള കൂട്ടായ്മയും ഫ്രാങ്കോ-പോളിഷ് സഖ്യവും കടന്ന് ബ്രിട്ടനും ഫ്രാൻസും ജർമനിക്കെതിരെ ആക്രമണം നടത്തുകയാണെങ്കിൽ ജർമ്മനി പിൻവലിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടു. 1939 സെപ്തംബർ 3 ന് ജർമ്മനി കീഴടങ്ങിയതിനു ശേഷം ബ്രിട്ടൻ, ഫ്രാൻസ്, ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ മിക്ക രാജ്യങ്ങളും ജർമ്മനിയിൽ യുദ്ധം പ്രഖ്യാപിക്കുകയും പോളണ്ടിന് ചെറിയ സൈനിക പിന്തുണ നൽകുകയും ചെയ്തു. ഫോണി യുദ്ധം എന്നറിയപ്പെടുന്ന കാലത്ത് അവർക്ക് ചെറിയ സൈനിക നടപടിയെടുത്തു.

പോളണ്ടിലെ സോവിയറ്റ് അധിനിവേശം സെപ്റ്റംബർ 17 ന് മോലോറ്റോവ്-റിബന്റോപ്റ്റ് കരാറിന് അനുസൃതമായി തുടങ്ങി. ചുവന്ന സൈന്യം പെട്ടെന്ന് മുന്നോട്ടു പോവുകയും ചെറിയ പ്രതിരോധത്തെ നേരിടുകയും ചെയ്തു. പോളണ്ടുകാർ അവരെ നേരിടുകയാണുണ്ടായത്. ഏതാണ്ട് 250,000 മുതൽ 454,700 വരെ പോളണ്ടുകാരും പോലീസുകാരും പിടിച്ചെടുത്തു. ചിലരെ മോചിപ്പിച്ചത് അല്ലെങ്കിൽ വേഗം രക്ഷപ്പെട്ടു, എന്നാൽ 125,000 തടവുകാരെ എൻകെഡിഡി ക്യാമ്പുകളിൽ തടവിലാക്കി. ഇതിൽ 42,400 സൈനികരും പോളണ്ട് സൈന്യത്തിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന പോളിഷ് സൈന്യത്തിൽ സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ പിടിച്ചടക്കിയ പോളണ്ടിലെ പ്രവിശ്യകളിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒക്റ്റോബറിലും വൈറ്റ് റഷ്യൻ വംശജരുടെയും എണ്ണം ഒക്ടോബറിൽ പുറത്തുവന്നിരുന്നു. പടിഞ്ഞാറൻ പോളണ്ടിൽ ജനിച്ച 43,000 സൈനികർ ജർമ്മൻ നിയന്ത്രണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. അതിനുശേഷം സോവിയറ്റ് യൂണിയന്മാർ 13,575 പോളണ്ടുകാരെ ജർമ്മനിയിൽ നിന്ന് സ്വീകരിച്ചു.

ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പോളിഷ് പൗരന്മാരുടെ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ നിലപാടുകളും നടന്നു. ഒരു സൈനിക റിസർവ് ഓഫീസായിത്തീരാനായി പോളണ്ടിന്റെ നിയമനിർമ്മാണ ശമ്പള സർവകലാശാല ബിരുദധാരികളെല്ലാം ആവശ്യമായിരുന്നതിനാൽ, എൻ.കെ.വി.ഡിക്ക് പോളിഷ് വിദ്യാസമ്പന്നരായ വിഭാഗത്തിന്റെ ഒരു വലിയ ഭാഗം വളരെയേറെ വളർത്താൻ കഴിഞ്ഞു. [48] ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് നാഷണൽ റിമെംബ്രൻസ് (IPN), ഏകദേശം 320,000 പോളണ്ടുകാരായ പൗരന്മാരെ സോവിയറ്റ് യൂണിയനിൽ നിന്ന് നാടുകടത്തുകയും ചെയ്തു (ഈ കണക്കുനോക്കിയത്, മറ്റു ചില ചരിത്രകാരന്മാർ ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്, ഏകദേശം 700,000-1,000,000 വരെ പഴക്കമുള്ളവ). രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത് സോവിയറ്റ് ഭരണത്തിൻകീഴിൽ 150,000 ത്തിൽ മരണമടഞ്ഞ പോളിഷ് പൌരന്മാരുടെ എണ്ണം (500,000 വരെ പഴക്കമുള്ളതായി കണക്കാക്കുന്നത്) IPN കണക്കാക്കുന്നു. 1940-1941 കാലഘട്ടത്തിൽ 1200 ധ്രുവപ്രദേശങ്ങളിലെ ഡോൾസ്ട്രോയ് ക്യാമ്പിലേക്ക് (കോലിമയ്ക്ക് സമീപം), 583 പേരെ രക്ഷപെടുത്തി. 1942 ൽ ഈസ്റ്റ് ഇന്ഡ്യയിലെ പോളിഷ് സായുധ സേനയില് ചേര്ന്നു. തദേസസ് പിയോറോസ്സ്കിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, "1944-നു ശേഷം, 570,387 പോളിഷ് പൗരന്മാർ സോവിയറ്റ് രാഷ്ട്രീയ അടിച്ചമർത്തലിന് വിധേയരായിട്ടുണ്ട്".

സെപ്റ്റംബർ 19 ന്, ലൗററിയിയ ബെറിയ, NKVD ന്റെ തലവൻ പോളണ്ടിലെ തടവുകാരെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിന്, യുദ്ധ തടവുകാരുടെയും ഇന്റർനാഷണലുകളുടെയും പ്രധാന ഭരണനിർവ്വഹണ നിയമനിർമ്മാണത്തിനായി രഹസ്യ പോലീസിനെ ആവശ്യപ്പെട്ടു. എൻ.കെ.വി.വി പോളണ്ട് തടവുകാരെ റെഡ് ആർമിയിൽ നിന്നും കസ്റ്റഡിയിലെടുത്തു. റിസപ്ഷൻ സെന്ററുകൾ, ട്രാൻസിറ്റ് ക്യാമ്പുകൾ എന്നിവയുടെ ഒരു ശൃംഖല സംഘടിപ്പിക്കുകയും പാശ്ചാത്യ സോവിയറ്റ് യൂണിയനിലെ തടവുകാരുടെ ക്യാമ്പുകളിൽ തീവണ്ടി ഗതാഗതം ഏർപ്പാടാക്കുകയും ചെയ്തു. ഏറ്റവും വലിയ ക്യാമ്പുകൾ Kozelsk (Optina Monastery), Ostashkov (Ostashkov സമീപത്തെ Lake Seliger ലുള്ള Stolobny Island), ഒപ്പം Starobelsk സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ജുസ്നോവോ (റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ ബാബിനോനോ), യൂസെയ (ടാൽറ്റിസി), റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ ടൈറ്റ്കിനോ (Putyvl ൽ നിന്ന് 90 കിലോമീറ്റർ), കോസൽഷൈന, ഓറഞ്ച്, വൊളോഗ്ടാ (റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ സയോണിക്കേവോ), ഗ്ര്യാസൗവേറ്റ്സ് എന്നിവിടങ്ങളിലാണ്.

Polish POWs captured by the Red Army during the Soviet invasion of Poland

കൊസേൽക്, സ്റ്റാർബോൽസ്ക് എന്നിവരെ സൈനിക ഓഫീസർമാർക്ക് പ്രധാനമായും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. പോളിഷ് സ്കൗട്ടിംഗ്, ജൻഡേർമാർ, പോലീസ് ഓഫീസർമാർ, ജയിൽ ഓഫീസർമാർ എന്നിവർക്കായി പ്രധാനമായും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. ചില തടവുകാർ, പോളിഷ് ബുദ്ധിജീവികളുടെ മറ്റു വിഭാഗങ്ങളിലെ അംഗങ്ങൾ, പുരോഹിതന്മാർ, ഭൂവുടമകൾ, നിയമപാലകർ തുടങ്ങിയവർ. ക്യാമ്പുകൾക്കിടയിലെ പുരുഷന്മാരുടെ ഏകദേശ വിതരണം താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്: കൊസെൽസ്ക്, 5000; ഒസ്താഷ്കോവ്, 6570; 4000 പേരെ ഉൾപ്പെടുത്തി.

1939 നവംബർ 19 ന് നടത്തിയ ഒരു റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച് 40,000 പോളിഷ് യുദ്ധത്തടവുകാർ: 8000-8,500 ഉദ്യോഗസ്ഥരും വാറന്റ് ഓഫീസർമാരും, 6,000-6,500 പൊലീസ് ഓഫീസർമാരും 25,000 പട്ടാളക്കാരും, ഇപ്പോഴും സൈനിക മേധാവികളായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഡിസംബറിൽ അറസ്റ്റുകളുടെ ഒരു തരം സംഘം കൂടുതൽ പോളിഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരെ ജയിലിലടച്ചു. "3,057 പോളിഷ് സൈന്യം മുൻ പോലീസുകാരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തതായി" ഡിസംബർ 3 ന് ഇവാൻ സെർറോവ് ലവേറേറിയ ബെറിയയോട് പറഞ്ഞു. 25,000 സൈനികരും നിയോഗിക്കപ്പെടാത്ത ഓഫീസർമാരും നിർബ്ബന്ധിത ജോലിയാണ് (റോഡ് നിർമ്മാണം, കനത്ത മെറ്റലർജി).

1939 ഒക്ടോബറിൽ മുതൽ ഫെബ്രുവരി 1940 വരെ ക്യാമ്പുകളിൽ, വോൾസിലി സെറുബിൻ പോലെയുള്ള NKVD ഓഫീസർമാരുടെ ദീർഘദൂര പരിശോധനകളും നിരന്തരമായ രാഷ്ട്രീയ പ്രക്ഷോഭവും ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു. അവർ ഉടൻ തന്നെ വിട്ടയയ്ക്കപ്പെടുമെന്ന് തടവുകാർ കരുതി. പക്ഷേ, ആരൊക്കെയാണ് ജീവിക്കുന്നതെന്നും ആരാണ് മരിക്കുമെന്നും തീരുമാനിക്കാൻ ഇൻറർവ്യൂകൾ ഫലപ്രദമായി തിരഞ്ഞെടുത്തു. NKVD റിപ്പോർട്ടുകൾ പ്രകാരം ഒരു തടവുകാരൻ സോവിയറ്റ് അനുകൂല മനോഭാവം സ്വീകരിക്കാൻ പ്രേരിതനായില്ലെങ്കിൽ, "സോവിയറ്റ് അധികാരികളുടെ കഠിനാധ്വാനവും വിട്ടുവീഴ്ച ചെയ്യുന്ന ശത്രുക്കളും" ആയി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു.

1940 മാർച്ച് 5 ന് സോവിയറ്റ് പോളിറ്റ് ബ്യൂറോ - സ്റ്റാലിൻ, വ്യാസ്ലാവ് മോലോറ്റോവ്, ലസാർ കഗാനോവിച്ച്, ക്ലിനിന്റ് വരോഷിലോവ്, അനസ്താസ് മിഖോയ്ൻ, മിഖായൽ കലിനിൻ എന്നീ ആറു അംഗങ്ങൾ ബെറിയയിൽ നിന്നുള്ള ജോസഫ് സ്റ്റാലിനു അയച്ച കുറിപ്പിനൊപ്പം 25,700 പോളിഷ് ദേശീയനേതാക്കളെ എതിർപക്ഷാധിപന്മാർ "അധിനിവേശ പാശ്ചാത്യ ഉക്രൈൻ, വൈറ്റ് റഷ്യയിലെ ക്യാമ്പുകളിലും ജയിലുകളിലും വെച്ചു. ചരിത്രകാരനായ ജെർഹാർഡ് വീൻബർഗ് കൂട്ടിച്ചേർക്കലിലൂടെ കൂട്ടക്കൊലയ്ക്ക് കാരണം, സ്റ്റാലിൻ തന്റെ കഴിവുള്ള ഒരു വലിയ ഭാഗം ഭാവിയിൽ പോളിഷ് പട്ടാളത്തെ നിലനിർത്തണമെന്ന് ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നു :

It has been suggested that the motive for this terrible step [the Katyn massacre] was to reassure the Germans as to the reality of Soviet anti-Polish policy. This explanation is completely unconvincing in view of the care with which the Soviet regime kept the massacre secret from the very German government it was supposed to impress. […] A more likely explanation is that [the massacre] should be seen as looking forward to a future in which there might again be a Poland on the Soviet Union's western border. Since he intended to keep the eastern portion of the country in any case, Stalin could be certain that any revived Poland would be unfriendly. Under those circumstances, depriving it of a large proportion of its military and technical elite would make it weaker.

സോവിയറ്റ് നേതൃത്വം, പ്രത്യേകിച്ച് സ്റ്റാലിൻ, സോവിയറ്റ് ഭരണത്തിൻകീഴിൽ തടസ്സം വരാതിരിക്കാൻ പോളച്ചിനെ തടവുകാരെ "ഒരു പ്രശ്നം" എന്ന് വീക്ഷിച്ചു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ, "പ്രത്യേക ക്യാമ്പുകളിൽ" ഉള്ള തടവുകാർ "സോവിയറ്റ് അധികാരികളുടെ എതിർദിശയിൽ ശത്രുക്കളെ" വെടിവെക്കുകയായിരുന്നു എന്ന് തീരുമാനമെടുത്തു.

വധശിക്ഷകൾ

Memo from Beria to Stalin, proposing the execution of Polish officers

ഇരകളുടെ എണ്ണം ഏകദേശം 22,000 ആണെന്ന് കണക്കാക്കിയിട്ടുണ്ട്, മരിച്ചവരുടെ എണ്ണം 21,768 ആണ്. 1990-ൽ സോവിയറ്റ് രേഖകൾ പ്രഖ്യാപിച്ചു. 1940 ഏപ്രിൽ 3-നു ശേഷം 21,857 പോളിഷ് ഇന്റർനാഷണുകളും തടവുകാരെ വധിച്ചു. യുദ്ധസമയത്തുണ്ടായിരുന്ന 14,552 തടവുകാരും (മൂന്ന് ക്യാമ്പുകളിൽ നിന്നുള്ള മിക്കവാറും എല്ലാവരും) 7,305 തടവുകാരും പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗങ്ങളിലും ബെലറൂഷ്യനും ഉക്രെയ്നിയൻ എസ്.എസ്.ആർ മാരും കൊല്ലപ്പെട്ടു. ] 4,421 പേർ കോസൽസ്കിയിൽ നിന്നും 3,820 പേർ Starobelsk ൽ നിന്നും 6,311 ഉം ഒസ്റ്റാഷാക്കോയിൽ നിന്നും 7,305 ഉം ബെലോറഷ്യൻ ഉക്രൈൻ ജയിലുകളിൽ നിന്നും 7,305 ഉം ആയിരുന്നു. [2] NKVD POW വകുപ്പ് മേധാവി പി.കെ. സോപ്രുനെൻകോ, പോളിഷ് ഓഫീസർമാരുടെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് " കാറ്റിലും മറ്റു സ്ഥലങ്ങളിലും കൂട്ടക്കൊല ചെയ്യപ്പെട്ടു.

കാട്ടിനിൽ മരിച്ചവർ (ഒരു അഡ്മിറൽ, രണ്ട് ജനറൽമാർ, 24 കോളനലുകൾ, 79 ലെഫ്റ്റനന്റ് കൊളോണലുകൾ, 258 മാജറുകൾ, 654 ക്യാപ്റ്റന്മാർ, 17 നാവിക ക്യാപ്റ്റന്മാർ, 85 പ്രൈവറ്റ്, 3,420 നോൺ കമ്മീഷൻഡ് ഓഫീസർമാർ, ഏഴ് ചാപ്ലിൻസ്), 200 പൈലറ്റ്, (3 പ്രവാസികൾ, 131 അഭയാർഥികൾ, 20 യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രൊഫസർമാർ, 300 ഡോക്ടർമാർ, നൂറുകണക്കിന് അഭിഭാഷകർ, എൻജിനീയർമാർ, അദ്ധ്യാപകർ, 100-ൽ കൂടുതൽ എഴുത്തുകാർ, പത്രപ്രവർത്തകർ). എൻകെഡിഇയുടെ ഏതാണ്ട് പകുതി പോളിഷ് ഓഫീസർ കോർപ്സ് നടപ്പാക്കി. കൊലപാത സമയത്ത്, NKVD 14 പോളണ്ടുകാരനായ ജനറൽമാരെ വധിച്ചു: ലിയോൺ ബില്ലവിച്ച്സ് (റിട്ട.), ബ്രോനിസ്ലാവ് ബോഹാറൈറീയിസ് (റിട്ട.), സേവാരി സിർനെനിക് (അഡ്മിറൽ), സ്റ്റാനിസ്ലാവ് ഹാലർ (റിട്ട.), അലക്സാണ്ടർ കൊവാലവ്സ്കി (റിട്ട.), ഹെൻറിക്ക് മിങ്കിവികൾ ഫ്രാൻസിസ്സെക് സിക്കോർസ്കി (റിട്ട.), ലിയോനാർഡ് സ്കീയിർസ്കി (പിയോട്ടർ സ്കൗടവിവാസ്സ്, മിസ്കിസ്ലാവ് സ്മോരാവിൻസ്സ്കി, അൽജോസി വീർ കൊനസ് (റിവോൾഫ്), റുഡോൾഫ് പ്രിച്ച് (റിവോൾഫ്), കസിമിയേഴ്സ് ഒലിക്-ലുകോസി, മരണാനന്തരം പ്രമോദ് ചെയ്തു). വധിക്കപ്പെട്ടവരെല്ലാം തന്നെ പോളണ്ടുകാരായിരുന്നില്ല, കാരണം രണ്ടാമത്തെ പോളിഷ് റിപ്പബ്ലിക്ക് ഒരു മതേതര രാഷ്ട്രമായിരുന്നു. അതിന്റെ ഉദ്യോഗസ്ഥ ഉദ്യോഗസ്ഥർ ബെലാറൂഷ്യന്മാരും ഉക്രൈനികളും യഹൂദന്മാരും ആയിരുന്നു. കാറ്റിൻ കൂട്ടക്കൊലയുടെ 8% പേർ പോളിഷ് യഹൂദന്മാരായിരുന്നതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. 395 തടവുകാർ മരണത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷപെട്ടിരുന്നു, അവയിൽ സ്റ്റാനിസ്ലാവ് സ്വിയനിവിഷ്സും ജോസെഫ് സൈപ്സ്കിയും ഉൾപ്പെടുന്നു. അവരെ യൂക്നോവ് ക്യാമ്പിലേക്കോ പവിലിത്ചെവ് ബോർറിലേക്കോ ഗ്രറിയാനൗട്ടിലേക്കോ കൊണ്ടുപോയി.

A mass grave at Katyn, 1943

ശേഷിക്കുന്ന തടവുകാരെ 99% വരെ വധിച്ചു. കാജെൻസ്ക് ക്യാമ്പിൽ നിന്നുള്ള ആളുകൾ കാറ്റിൻ വനപ്രദേശത്ത് വധിക്കപ്പെട്ടു. കാർക്കോവിലെ എൻ.കെ.വി.ഡി ജയിലിൽ Starobelsk ക്യാമ്പിൽ നിന്നുള്ള ആളുകൾ കൊല്ലപ്പെട്ടു. മൃതദേഹങ്ങൾ പിടിയാക്റ്റക്കി ഗ്രാമത്തിൽ സംസ്കരിച്ചു. ഓസ്റ്റാഷോവ് ക്യാംപിലെ പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ കാലിനിനിലെ ആഭ്യന്തര എൻ.കെ.വി. ജയിലിൽ (ടവർ) കൊല്ലപ്പെടുകയും മെഡ്നോയിയിൽ സംസ്കരിക്കുകയും ചെയ്തു.

Kalinin NKVD ജയിലിലെ വധശിക്ഷകളെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ വിവരങ്ങൾ Kalinin District NKVD ബോർഡിന്റെ മുൻ തലവനായ ദിമിത്രി ടോക്റെവ് നടത്തിയ ഒരു ഹിയറിങ് സമയത്ത് നൽകിയിരുന്നു. ടോക്കറെയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ഷൂട്ടിംഗ് വൈകിട്ടാണ് അവസാനിച്ചത്. 1940 ഏപ്രിൽ 4-ന് ആദ്യത്തെ ഗതാഗതം 390 പേരെ കൊണ്ടു വന്നു, ഒറ്റ രാത്രികൊണ്ട് ആരാച്ചാരെ കൊന്നൊടുക്കാൻ ബുദ്ധിമുട്ടനുഭവപ്പെട്ടു. താഴെപ്പറയുന്ന യാത്രക്കാർ 250 ഓളം പേരെ പിടികൂടിയിട്ടില്ല. മോസ്കോ വിതരണം ചെയ്ത എസിപി വാൽത്തർ മോഡൽ 2 പിസ്റ്റളുകൾ, പക്ഷെ 7.62 × 38 മിമീ നാഗന്റ് M1895 റിവോൾവറുകൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നുവത്രേ. സാധാരണ സോവിയറ്റ് വിപ്ലവങ്ങളെക്കാളേറെയാണ് ഇവരുടെ വധശിക്ഷ നടപ്പാക്കിയത്. ഡസൻ വധത്തെത്തുടർന്ന്, വെടിവയ്പ് നടത്താൻ ഇത് കാരണമായി. NKVD- യുടെ ഏറ്റവും വലിയ ആരാച്ചാരനായ വസിലി മിഖായോലിവിച്ച് ബ്ളോക്കിൻ, ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ നിർണായക ആരാച്ചാരായകൻ - കലിനിൻ ജയിലിലെ ഒസ്താഷ്ക്കോവ് ക്യാമ്പിൽ നിന്ന്, 18 വയസ്സുകാരനായ യുവാവിനെയും, 7000 പേരെയും നേരിട്ട് വെടിവെച്ച് കൊല്ലുകയുണ്ടായി. 1940 ഏപ്രിലിൽ 28 ദിവസം.

കൊലപാതകങ്ങൾ രീതികൾ ആയിരുന്നു. കുറ്റം ചെയ്ത വ്യക്തിയുടെ വ്യക്തിപരമായ വിവരങ്ങൾ പരിശോധിക്കുകയും അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തതിനു ശേഷം, അദ്ദേഹം കൈകൊണ്ട് കയ്യേറ്റം ചെയ്തു, ചുറ്റുമുള്ള ഭിത്തികളോടെയുള്ള മണൽ വിസർജ്ജ്യമുള്ള ഒരു സെല്ലിലേക്കുള്ള വഴിയായിരുന്നു. സെല്ലിന്റെ മധ്യത്തിൽ മൃതദേഹം കഴുത്തുമുറുക്കാനാണ് ഇയാൾ പറഞ്ഞത്, തുടർന്ന് ആരാച്ചാർക്ക് പിന്നിൽനിന്ന് എക്സിക്യൂട്ടീവറും ഉടൻതന്നെ തലയും കഴുത്തിന്റെ പിന്നിൽ വെടിയുമായിരുന്നു. മൃതദേഹം എതിർകവാടത്തിലൂടെ നടത്തുകയും അഞ്ചോ ആറോ ആധുനിക കാറോടിച്ച ട്രക്കുകളിലൊന്നിൽ കിടക്കുകയും ചെയ്തു. അതിനുശേഷം അടുത്ത പ്രതിയെ പിടിച്ചിട്ട് അതേ വിധേയമായ വിധേയമായി. എക്സിക്യൂഷൻ സെല്ലിലെ പരുക്കൻ ഇൻസുലേഷനുപയോഗിച്ച് മഫിൾ ചെയ്തതിനു പുറമേ, രാത്രി മുഴുവൻ രാത്രി മുഴുവൻ അൽപം ഉച്ചകഴിഞ്ഞ് (ഒരുപക്ഷേ ആരാധകരുടെ) ഓപ്പറേഷനിലൂടെ പിസ്റ്റൾ ഗൺഷോട്ടുകൾ മൂടിയിരുന്നു. Smolensk ലെ NKVD ആസ്ഥാനത്ത് തടവുകാർ തന്നെ വധശിക്ഷയ്ക്ക് വിധേയമാക്കിയതായി 1991-ലെ 1991 ലെ വെളിപ്പെടുത്തലുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, ശവകുടീരങ്ങൾ ചവിട്ടിക്കയറുന്ന വിധം വിധിച്ചുകൊണ്ട്, വെടിയുണ്ടയുടെ അറ്റത്ത് നിൽക്കുന്ന സമയത്ത് ചില തടവുകാരെ വെടിവെച്ചിട്ടുണ്ടാകാം. എല്ലാവർക്കുമുള്ള മെയ് ദിന അവധി ഒഴികെയുള്ള എല്ലാ രാത്രികളിലും ഈ നടപടിക്രമം നടന്നു.

1939 Polish passport issued to Dr. Zygmunt Sloninski, also a major in the army, to be used for travelling to Switzerland to attend an international medical conference. Issued two months before the outbreak of World War Two. A year later he would be murdered by the NKVD.

ഉക്രൈൻ ജയിലുകളിൽ നിന്നും, ബെലാറസ് ജയിലുകളിൽ നിന്നുമുള്ള 3,000 മുതൽ 4,000 വരെ തടവുകാരെ യഥാക്രമം ബർവിനിയ, കുരപ്പതി എന്നീ രാജ്യങ്ങളിൽ യഥാക്രമം 50 പേരെ വധിച്ചു. ജെൻസെഫ് ഡൗബോർ-മുഷ്നിക്കിയുടെ മകളായ ലുട്ടനന്റ് ജിനീന ലാവാൻഡോവ്സ്ക, ഏക വനിതാ പി.ഒ.ഡബ്ല്യു. കാറ്റൈനിൽ നടന്ന കൂട്ടക്കൊലയിൽ വധിക്കുകയുണ്ടായി.

Discovery

Secretary of State of the Vichy regime Fernand de Brinon and others in Katyn at the graves of Mieczysław Smorawiński and Bronisław Bohatyrewicz, April 1943

ഓപ്പറേഷൻ ബാർബറോസ ജൂൺ 1941 ൽ ആരംഭിച്ചതിനുശേഷം പോളിഷ് തടവുകാരുടെ വിധി ഉയർത്തിക്കൊണ്ടാണ് ചോദ്യം. പോളിഷ് ഗവൺമെൻറിെൻറയും സോവിയറ്റ് ഗവൺമെന്റും സിക്കോർസ്കി-മെയ്സ്കി കരാറിൽ ഒപ്പുവെച്ചു. നാസി ജർമനിക്കെതിരെ ഒരുമിച്ച് ഒരുമിച്ച് പോരാടാനുള്ള തയ്യാറെടുപ്പ് പ്രഖ്യാപിച്ചു. സോവിയറ്റ് പ്രദേശത്ത് ഒരു പോളിഷ് സൈന്യത്തിന് രൂപം നൽകും. പോളണ്ടിലെ ജനറൽ വ്ലാഡിസ്ല ആൻഡേഴ്സ് ഈ സൈന്യത്തെ സംഘടിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി, താമസിയാതെ പോളിഷ് ഓഫീസർമാരെ കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ അദ്ദേഹം ആവശ്യപ്പെട്ടു. വ്യക്തിപരമായ കൂടിക്കാഴ്ചയിൽ സ്റ്റാലിൻ അദ്ദേഹവും വാൾട്ട്സ്കോള സിക്കോർസ്കി എന്ന പോളിഷ് പ്രധാനമന്ത്രിയും, എല്ലാ പോൾസും സ്വതന്ത്രരാണെന്നും, സോഞ്ചിയക്കാർ മഞ്ചൂരിയയിൽ അവ "ട്രാക്ക് നഷ്ടപ്പെട്ടു" എന്നതിനാൽ എല്ലാവരും കണക്കിലെടുക്കാതിരിക്കുകയും ചെയ്തു. 1941 നും 1942 നും ഇടയിൽ പോളിഷ് ഓഫീസർമാരുടെ വിധി അന്വേഷിക്കാൻ ജോസെഫ് സൈപ്സ്കി.

1942-ൽ ജർമൻ അധിനിവേശത്തിനു കീഴിലുള്ള സ്മോലെൻസ്ക് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്ത്, പോളണ്ടിലെ റെയിൽവെ തൊഴിലാളികൾ കതാനിക്ക് സമീപമുള്ള കോസൽസ്കിൽ ഒരു പോളണ്ടുകാരനായ ഒരു കൂട്ടക്കൊലയെക്കുറിച്ച് നാട്ടുകാർ കേട്ടു. ശവകുടീരങ്ങളിൽ ഒന്നു കണ്ടെത്തിയ അവർ പോളിഷ് അണ്ടർഗ്രൗണ്ട് സ്റ്റേറ്റിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. കണ്ടെത്തിയ ശവക്കല്ലറ, നിരവധി ഇരകളെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ കഴിയുമെന്ന് ആരും കരുതിയിരുന്നില്ല. 1943 കളുടെ തുടക്കത്തിൽ റുഡോൾഫ് ക്രിസ്റ്റോഫ് ഫ്രീഹർ വോൺ ഗെർദോർഫ്, വെഹ്രാമാറ്റ്സ് ആർമി ഗ്രൂപ്പ് സെന്ററും അബ്ജെറുരുമടങ്ങുന്ന ഇന്റലിജൻസ് ഏജൻസിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്ന ജർമൻ ഉദ്യോഗസ്ഥൻ പോളിഷ് സൈനിക ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ വൻ ശവകുടീരങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച റിപ്പോർട്ടുകൾ ലഭിച്ചു. ഈ റിപ്പോർട്ടുകൾ കാറ്റ്നിക്കടുത്ത് ഗോയ്ത് ഹിൽ വനപ്രദേശത്താണ് നടന്നത്. ജർമ്മൻകാർ ശവകുടീരങ്ങളെക്കുറിച്ച് 1913 ജനുവരി മുതൽ ഫെബ്രുവരി 1943 വരെ ജർമ്മനികൾ തിരിച്ചറിഞ്ഞപ്പോൾ, ജർമ്മൻ നേതൃത്വം നൽകുന്ന ബെർളിനിൽ ജർമ്മൻ നേതൃത്വം നൽകുന്നവർ ഈ റിപ്പോർട്ടുകൾ ലഭിച്ചപ്പോൾ [1 മാർച്ച് അല്ലെങ്കിൽ 4 ഏപ്രിൽവരെ). പോളണ്ട്, പാശ്ചാത്യ സഖ്യകക്ഷികൾ, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ എന്നിവയ്ക്കിടയിൽ ഒരു വിടവ് നികത്താൻ ഒരു മികച്ച ഉപകരണമായി ഈ കണ്ടുപിടിത്തം ജോസഫ് ഗോബെൽസാണ് കണ്ടത്. ബോൾഷെവിസത്തിന്റെ ഭീകരതയെക്കുറിച്ചും അമേരിക്കൻ, ബ്രിട്ടീഷ് കീഴിലാണിതുപോലുള്ള ഭീകരതയെക്കുറിച്ചും നാസി പ്രചാരണം മുന്നോട്ട് വെക്കുക. സ്മോലെൻസ്ക്ക്ക് സമീപമുള്ള കാറ്റിൻ വനപ്രദേശത്ത് ജർമൻ സൈനികശക്തികൾ "28 മീറ്റർ നീളവും 16 മീറ്റർ വീതിയും [92 അടി 52 അടി (52 അടി) വ്യാസമുള്ള ഒരു കുഴി കണ്ടെത്തിയിരുന്നുവെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തുന്നത് 13 ഏപ്രിൽ, 3000 പോളിഷ് ഓഫീസർമാരെ 12 ലേയകളിൽ പൊതിഞ്ഞു. 1940 ൽ കൂട്ടക്കൊല മുന്നോട്ടുകൊണ്ടുപോകാൻ സോവിയറ്റ് യൂണിയനെ ചാർജ് ചെയ്തു.

Polish banknotes and epaulets recovered from mass graves

ബെൽജിയം, ബൾഗേറിയ, ക്രൊയേഷ്യ, ഡെൻമാർക്ക്, ഫിൻലൻഡ്, ഫ്രാൻസ്, ഹംഗറി, ഇറ്റലി, നെതർലൻഡ്സ്, റൊമാനിയ, സ്വീഡൻ, സ്ലോവാക്ക്ബിയ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള 12 ഫോറൻസിക് വിദഗ്ദ്ധരും അവരുടെ ജീവനക്കാരും ഉൾപ്പെട്ട ഒരു യൂറോപ്യൻ റെഡ് ക്രോസ് കമ്മിറ്റി കാറ്റൻ കമ്മീഷനെ കൊണ്ടുവന്നിരുന്നു. സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ കൂട്ടക്കൊലയ്ക്കു പിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ചെന്ന് ജർമൻകാർ വാദിച്ചു. അവർ സഖ്യശക്തികളെയെല്ലാം ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. പാവാക് സ്വദേശിയായ പോളീഷ് ഹോം ആർമി തടവുകാരനായ ഫെർഡിനാന്റ് ഗോറ്റൽ അവരിൽ ഒരാളാണ്. യുദ്ധത്തിനു ശേഷം ഗോതൽ അയാൾക്കെതിരെ അറസ്റ്റ് വാറന്റ് പുറപ്പെടുവിച്ചതിനാൽ വ്യാജ പാസ്പോർട്ടിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെട്ടു. ജാൻ എമിൽ സ്കിൻസ്കി ഒരു സഹകാരിയായിരുന്നു. ജോസഫ് മക്കിവിച്ച്സ് കുറ്റകൃത്യത്തെക്കുറിച്ച് നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. 12, ബൾഗേറിയൻ മാർക്കോ മാർക്കോവ്, ചെക് František Hájek എന്നീ രണ്ട് രാജ്യങ്ങളിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ സാറ്റലൈറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളായതിനാൽ അവരുടെ തെളിവുകൾ പുനസ്ഥാപിക്കാൻ സോവിയറ്റ് യൂണിയനുകളെ പ്രതിരോധിക്കാനും ജർമ്മനികൾ കുറ്റപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. ക്രൊയേഷ്യൻ പാത്തോളജിസ്റ്റ് എഡ്വാർഡ് മിലോസ്വിവിച്ച് അമേരിക്കയിലേക്ക് രക്ഷപ്പെട്ടു.

കാറ്റിൻ കൂട്ടക്കൊല നാസി ജർമനിക്കു പ്രയോജനകരമായിരുന്നു, അത് സോവിയറ്റ് യൂണിയനെ അപകീർത്തിപ്പെടുത്താൻ ഉപയോഗിച്ചു. 1943 ഏപ്രിൽ 14 ന് ഗീബൽസ് തന്റെ ഡയറിയിൽ ഇങ്ങനെ എഴുതി: "ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ 12,000 പോളിഷ് ഓഫീസർമാരെ കണ്ടുപിടിക്കുന്നു, GPU കൊല്ലുന്നു, ബോൾഷെവിക് വിരുദ്ധ പ്രചാരണത്തിന് മഹത്തായ ശൈലിയിൽ ഞങ്ങൾ നിഷ്പക്ഷരായ ജേണലിസ്റ്റുകളും പോളിഷ് ബുദ്ധിജീവികളും അയച്ചു. അവരുടെ റിപ്പോർട്ടുകൾ ഇപ്പോൾ നമ്മൾ നമ്മെ സമീപിക്കുന്നതാണ്, ജർമൻ പത്രങ്ങൾക്കു ഒരു വലിയ വാർത്ത നൽകുന്നതിന് ഫ്യൂററെ അനുവദിച്ചിട്ടുണ്ട്, പ്രചരിപ്പിക്കുന്ന വസ്തുക്കളുടെ ഏറ്റവും പരമപ്രധാനമായ ഉപയോഗം ഉണ്ടാക്കാൻ ഞാൻ നിർദ്ദേശം നൽകി. ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്കുശേഷം അതിൽ ജീവിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് ". "പാശ്ചാത്യ നാഗരികത" എന്ന ആശയത്തിലേക്ക് കമ്മ്യൂണിസത്തെ അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ഒരു വൻ പ്രചാര പ്രചരണത്തിന് ജർമൻസ് നേടിക്കൊടുത്തു.

സോവിയറ്റ് സർക്കാർ ഉടൻ തന്നെ ജർമൻ ചാർജുകൾ നിഷേധിച്ചു. യുദ്ധത്തിൽ പോളിഷ് തടവുകാർ സ്മോലെൻസ്ക് പടിഞ്ഞാറ് നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെന്ന് അവർ അവകാശപ്പെട്ടു. തുടർന്ന് 1941 ആഗസ്റ്റിൽ ജർമൻ യൂണിറ്റുകളിൽ അധിനിവേശം നടത്തുകയും വധിക്കുകയും ചെയ്തു. ഏപ്രിൽ 15 ലെ ആദ്യ ജർമ്മൻ പ്രക്ഷേപണത്തിന്റെ സോവിയറ്റ് പ്രക്ഷേപണം സോവിയറ്റ് ഇൻഫർമേഷൻ ബ്യൂറോ പറയുന്നു, "1941 ൽ സ്മോലെൻസ്ക് പടിഞ്ഞാറ് നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്ന പോളണ്ടിലെ തടവുകാരെ, ജർമ്മനി-ഫാസിസ്റ്റ് ഹാംഗമണിന്റെ കൈകളിലെത്തി."

Katyn exhumation, 1943

1943 ഏപ്രിലിൽ, സിക്കോർസ്കിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള പോളിഷ് സർക്കാർ ഈ പ്രശ്നം സോവിയറ്റുകാരുമായുള്ള ചർച്ചയ്ക്കിടെ കൊണ്ടുവരാനും ഇന്റർനാഷണൽ റെഡ് ക്രോസ് അന്വേഷണം ആരംഭിക്കാനും നിർബന്ധിതമായി. മറുപടിയായി സ്റ്റാലിൻ പോളിഷ് ഗവൺമെന്റ് നാസി ജർമനൊപ്പം സഹകരിക്കാനും അതുമായി നയതന്ത്രബന്ധം തകർക്കുകയും ചെയ്തു. സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ പാശ്ചാത്യ സഖ്യശക്തികളെ വാണ്ട വാഷിൾസ്സ്കയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ പോളിഷ് നാട്ടിലെ പ്രവാസികളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി അംഗീകരിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു. സികോർസ്കി ജൂലൈയിൽ ഒരു വിമാനാപകടത്തിൽ മരിച്ചു - സഖ്യസേനക്ക് അനുയോജ്യമായ ഒരു സംഭവം.

Soviet actions

1943 സെപ്റ്റംബറിൽ, ജർമൻ പട്ടാളത്തെ കാറ്റൈൻ പ്രദേശത്തുനിന്ന് പിൻവലിക്കണമെന്ന് ജോസഫ് ഗീബൽസിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ, തന്റെ ഡയറിയിൽ ഒരു പ്രവചനം എഴുതി. 1943 സെപ്റ്റംബർ 29-ലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവേശനം ഇങ്ങനെ വായിക്കുന്നു: "നിർഭാഗ്യവശാൽ ഞങ്ങൾ കാറ്റൈനെ ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിവന്നത്, ഞങ്ങൾ 12,000 പോളിഷ് ഓഫീസർമാരെ വെടിവെച്ചതായി ബോൽഷെവിക്സ് ഉടൻ തന്നെ കണ്ടുപിടിക്കും, ആ സംഭവം ഭാവിയിൽ നമുക്ക് ഒരു ചെറിയ കുഴപ്പങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കാൻ പോകുന്നു. സോവിയറ്റുകാർ സംശയാസ്പദമായി തങ്ങളുടെ ബിസിനസ്സ് സാധ്യമാവുന്നത്, എത്രത്തോളം ശവകുടീരങ്ങൾ കണ്ടെത്താനും അത് ഞങ്ങളുമായി കുറ്റപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. "

1943 സെപ്തംബർ-ഒക്ടോബർ കാലയളവിൽ റെഡ് ആർമി സ്മോലെൻസ്ക് പിടിച്ചെടുത്തു കഴിഞ്ഞ ഉടൻ കാട്ടിന്റെ പ്രദേശം തിരിച്ചുപിടിച്ചതിന് ശേഷം എൻ.കെ.വി.ഡി. ശക്തികൾ ഒരു കവർ അപ് പ്രവർത്തനം തുടങ്ങി. ഒരു സ്മരണക്കടലാസിൽ പോളണ്ടിലെ റെഡ് ക്രോസ് നിർമ്മിക്കാൻ ജർമനീസ് അനുവദിച്ചിരുന്നു, മറ്റ് തെളിവുകൾ നീക്കം ചെയ്തു. സാക്ഷികൾ "അഭിമുഖം" ചെയ്യപ്പെട്ടു. അവരുടെ സാക്ഷ്യങ്ങൾ ഔദ്യോഗികമായി അംഗീകരിച്ചാൽ നാസികൾക്കൊപ്പം സഹകരിക്കാനുള്ള അറസ്റ്റുമായി ഭീഷണി മുഴക്കി. 1940 ഏപ്രിലിനു ശേഷമുള്ള രേഖകളൊന്നും തന്നെ ഇല്ലാത്തതിനാൽ, 1941 ലെ വേനൽക്കാലത്ത് ജർമൻ പട്ടാളം നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുത്ത സമയത്ത് സോവിയറ്റ് രഹസ്യാന്വേഷണ ഉദ്യോഗസ്ഥൻ തെറ്റായ തെളിവുകൾ നൽകിയിരുന്നു. ജർമൻ പട്ടാളക്കാർ പോളണ്ടിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥരെ വെടിവച്ചു കൊല്ലുകയാണെന്ന് എൻകെഡിഡി നേതാക്കളായ വെസെവോഡ് മെർക്കുലോവ്, സെർജി ക്രോഗ്ലോവ് എന്നിവർ 1944 ജനുവരി 10 നാണ് ഒരു പ്രാഥമിക റിപ്പോർട്ട് പുറത്തുവിട്ടത്.

1944 ജനുവരിയിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ, ജർമ്മനി-ഫാസിസ്റ്റ് അധിനിവേശം നടത്തിയ സൈറ്റുകൾ അന്വേഷിക്കുന്ന കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ അന്വേഷിക്കുന്നതിനുള്ള അസാധാരണമായ ഒരു കമ്മീഷൻ, മറ്റൊരു കമ്മീഷനെ അയച്ചു. മുൻകൂട്ടി നിശ്ചയിച്ച നിഗമനം സൂചിപ്പിക്കാൻ കമ്മീഷൻ നൽകുന്ന പേരാണ്. യു.എസ്.എസ്.ആർ അക്കാദമി ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിന്റെ പ്രസിഡന്റായ നിക്കോളായ് ബർഡൻകോയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കമ്മിറ്റിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ, ഈ സംഭവത്തെക്കുറിച്ച് അന്വേഷിക്കാൻ മോസ്കോ നിയമിതനായിരുന്ന കമ്മീഷൻ പലപ്പോഴും "ബർഡൻകോ കമ്മീഷൻ" എന്നറിയപ്പെടുന്നു. എഴുത്തുകാരനായ അലക്സ് നിക്കോളെയ്വിച്ച് ടോൾസ്റ്റോയ് പോലുള്ള പ്രമുഖ സോവിയറ്റ് പ്രതിനിധികൾ അംഗങ്ങളായിരുന്നു. എന്നാൽ, വിദേശവ്യാപാരികൾ ഈ കമ്മീഷനിൽ ചേരാൻ അനുവദിച്ചില്ല. 1943 ലെ ജർമൻ കണ്ടെത്തലുകളെ, സോവിയറ്റ് പട്ടാളക്കാർ വെടിവെച്ചു കൊന്നത്, നാസികൾക്കു കുറ്റബോധം നൽകി, 1941 ലെ ശരത്കാലത്തിൽ ജർമൻ അധിനിവേശ സേന നടത്തിയ എല്ലാ നീക്കങ്ങളും അവസാനിച്ചതായി ബർഡൻകോ കമ്മീഷൻ വെളിപ്പെടുത്തി. തെളിവുകൾ, അതു കുഴി കുഴിക്കുന്നതിന് തൊഴിലാളിയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന യുദ്ധത്തിന്റെ റഷ്യൻ തടവുകാരെ വെടിവെച്ചുകൊണ്ടും ജർമനികളെ കുറ്റപ്പെടുത്തി. കള്ളാടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള റിപ്പോർട്ടുകളും തെളിവുകളും എത്രമാത്രം കമ്മീഷൻ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു എന്നതും, യഥാർത്ഥത്തിൽ എത്ര പേർ സത്യമെന്ന് സംശയിക്കുന്നുവെന്നതും വ്യക്തമല്ല. മെർക്കുലോവ്-ക്രുഗ്ലോവ് റിപ്പോർട്ടിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ കണ്ടെത്തലുകൾ പുറപ്പെടുവിക്കുകയല്ലാതെ കമ്മീഷൻ നിരപരാധികളാണെന്നതും, ബർഡൻകോ സ്വയം തന്നെ കവർ അപ്വിനെക്കുറിച്ചും ബോധ്യമുണ്ടായിരുന്നുവെന്നും സിനിയാസിയയും മെർട്ടറും പറയുന്നു. സോവിയറ്റ് ഗവൺമെൻറ് 1990 ഏപ്രിൽ 13 ന് സോവിയറ്റ് ഗവൺമെൻറിൻറെ കുറ്റസമ്മതത്തിൽ പ്രവേശിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതുവരെ ബൂർഡെങ്കോ കമ്മീഷൻ നടത്തിയ നിഗമനങ്ങളിലെല്ലാം സോവിയറ്റ് സ്രോതസ്സുകളെ നിരന്തരം സൂചിപ്പിക്കുമായിരുന്നു.

1944 ജനുവരിയിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയനുകൾ ഒരു ഡസനോളം അമേരിക്കൻ, ബ്രിട്ടീഷ് പത്രപ്രവർത്തകരെ ക്ഷണിക്കുകയും പുതിയ അമേരിക്കൻ അംബാസിഡർ ഡബ്ല്യു എവെറെൽ ഹാരിമറിയുടെ മകൾ കത്ലീൻ ഹരിമാൻ, അമേരിക്കൻ എംബസിയിലെ മൂന്നാമത് സെക്രട്ടറി ജോൺ എഫ്. മോസ്കോയിൽ, കാറ്റൈനിൽ. മെൽബി, ഹാരിമൻ എന്നിവരെ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നത് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ അവരുടെ സോഷ്യലിസത്തിന്റെ ഭാവിയിൽ അവരുടെ പ്രചാരണത്തിന് കടത്തിവിടുകയായിരുന്നു. സോൾവിജയത്തിലെ പിഴവുകൾ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു: പ്രശ്നമുള്ള സാക്ഷികൾ; സാക്ഷികളെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നത് നിരുത്സാഹപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിക്കുക; ഉദ്ഘാടനപ്രസംഗത്തിന്റെ ഫലമായി സാക്ഷികളുടെ മൊഴികൾ വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. "പത്രപ്രവർത്തനത്തിന്റെ പ്രയോജനത്തിനായി ഈ പരിപാടി ഒരുക്കിയിരുന്നു". എന്നിരുന്നാലും, ആ സമയത്ത്, മെൽബി, തുല്യതയെക്കുറിച്ച് റഷ്യൻ കേസ് ബോധ്യപ്പെടുത്തി എന്ന് തോന്നി. ഹാരിമന്റെ റിപ്പോർട്ടുകളും ഇതേ നിഗമനത്തിലെത്തി. യുദ്ധത്തിനുശേഷം അവരുടെ അന്വേഷണഫലങ്ങൾ എന്തെല്ലാമെന്നതിന്റെ കാരണം എന്തുകൊണ്ടെന്ന് വിശദീകരിക്കാൻ രണ്ടുപേരും ആവശ്യപ്പെട്ടു. സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റിന് കേൾക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന നിഗമനങ്ങൾ എന്ന സംശയമുയർത്തി. സോവിയറ്റ് പ്രക്ഷോഭം നടത്തിയ പത്രപ്രവർത്തകരെ കുറച്ചുകൂടി ബോധ്യപ്പെടുത്തിയില്ല.

ചില പടിഞ്ഞാറൻ കമ്യൂണിസ്റ്റുകൾ സോവിയറ്റ് പ്രചാരണത്തെ പ്രചരിപ്പിച്ചു. ഉദാ: ആൾട്ടർ ബ്രോഡി (കോർലിസ് ലമോൺ അവതരിപ്പിച്ചത്) പോളിഷ്-സോവിയറ്റ് ബ്രേക്ക് പിന്നിലുള്ള ഒരു വാചകം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.

Western response

British, Canadian, and American officers (POWs) brought by the Germans to view the exhumations

Refer to Caption

Nazi propaganda poster depicting executions of Polish military officers by the Soviets, with caption in Slovak: "Forest of the dead at Katyn"Forest of the dead at Katyn "

പോളണ്ടുകാരും സോവിയറ്റ് യൂണിയനും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം വർദ്ധിച്ചുവരികയായിരുന്നു. യുദ്ധത്തിന്റെ ആദ്യ വർഷങ്ങളിൽ സഖ്യശക്തികൾ പ്രാധാന്യം നൽകിയപ്പോൾ, പോളണ്ടുകളുടെ സൈന്യത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം മന്ദഗതിയിലായതോടെ, പടിഞ്ഞാറൻ-സോവിയറ്റ് ബന്ധങ്ങൾ വളർന്നുവന്നു. വ്യവസായ ഭീമന്മാർ, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ, യുനൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലാണ്. ബ്രിട്ടീഷ് പ്രധാനമന്ത്രി വിൻസ്റ്റൺ ചർച്ചിലും യു.എസ്. പ്രസിഡന്റുമായ ഫ്രാങ്ക്ലിൻ ഡി റൂസ്വെൽറ്റും തങ്ങളുടെ പോളിഷ് സഖ്യകക്ഷികൾക്കും സ്റ്റാലിൻെറയും നയതന്ത്രജ്ഞരുടെയും ആവശ്യങ്ങൾക്കിടയിലും തങ്ങളുടെ നിലപാടുകളെ തഴഞ്ഞുകഴിഞ്ഞു.

പോളിഷ് നയതന്ത്രജ്ഞൻ എഡ്വേർഡ് ബെർണാർഡ് റാസൻസ്കിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, റാസ്സാൻസ്കി, ജനറൽ സിക്കോർസ്കി എന്നിവർ ചർച്ചിൽ, അലക്സാണ്ടർ കാഡോഗൻ എന്നിവരുമായി 1943 ഏപ്രിൽ 15 ന് സ്വകാര്യമായി കണ്ടുമുട്ടി. സോസേഴ്സ് കൂട്ടക്കൊലയ്ക്ക് ഉത്തരവാദികളാണെന്ന് പോൾമാർക്ക് വ്യക്തമായ തെളിവുകളുണ്ടെന്ന് അവരോട് പറഞ്ഞു. ചർച്ചിൽ, ചർച്ചിൽ, "സ്വയം തന്നെ ചെയ്യാതെ തന്നെ അദ്ദേഹം അതിനെക്കുറിച്ച് യാതൊരു സംശയവുമില്ലെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി." "ബോൾഷെവികൾ വളരെ ക്രൂരമായിരിക്കും" എന്ന് ചർച്ചിൽ പറഞ്ഞു. അതേ സമയം, 24 ഏപ്രിൽ 1943 ൽ, ചർച്ചിൽ സോവിയറ്റുകൾക്ക് ഉറപ്പുനൽകി: "അന്താരാഷ്ട്ര സെഡ് ക്രോസ് അഥവാ ജർമൻ അധികാരികളിലുള്ള ഏതെങ്കിലും രാജ്യത്തിലെ മറ്റേതെങ്കിലും ശരീരത്തെ ഞങ്ങൾ തീർച്ചയായും ഏത് അന്വേഷണത്തെയും ശക്തമായി എതിർക്കും.ഈ അന്വേഷണം ഒരു വഞ്ചനയും അതിന്റെ ഭീകരത ഭീകരതയിൽ എത്തിച്ചേർന്നു ". സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ കുറ്റവാളി ഒരു "ഉറപ്പായ ഉറച്ച" ആണെന്ന് അനൗദ്യോഗിക അല്ലെങ്കിൽ വർഗ്ഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് രേഖകൾ നിഗമനത്തിൽ എത്തിച്ചേർന്നുവെങ്കിലും, സാർവദേശീയ പ്രശ്നങ്ങളേക്കാൾ സോവിയറ്റുകാരുമായുള്ള സഖ്യം കൂടുതൽ പ്രാധാന്യമുള്ളതായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നു; അങ്ങനെ ഔദ്യോഗിക പതിപ്പ് സോവിയറ്റിനെ പിന്തുണച്ചു, ഏതൊരു പരസ്പരവിരുദ്ധമായ അക്കൗണ്ടുകളും സെൻസർ ചെയ്യാൻ. ഈ വിഷയത്തെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യാൻ ചർച്ചിൽ ഓവൻ ഓമലി എന്നോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. എന്നാൽ വിദേശകാര്യ സെക്രട്ടറിയെ സംബന്ധിച്ച ഒരു കുറിപ്പിൽ അദ്ദേഹം ഇങ്ങനെ ശ്രദ്ധിച്ചു: "ഇതെല്ലാം വസ്തുതകളെക്കുറിച്ച് ബോധ്യപ്പെടുത്താൻ മാത്രമായിട്ടാണ്. പല വൈരുദ്ധ്യങ്ങളും സോവിയറ്റ് പതിപ്പിനുള്ള അസാധാരണസാധ്യതകളുമൊക്കെയായി O'Malley ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. പിന്നീട്, 1943 ഓഗസ്റ്റ് 13 ന് റൂസ്വെൽറ്റിന് റിപ്പോർട്ട് തയ്യാറാക്കിയ ചർച്ചിൽ ചാരൾ അയച്ചുകൊടുത്തു. ഈ കൂട്ടക്കൊലയെക്കുറിച്ചുള്ള സോവിയറ്റ് വിവരത്തെ ഈ റിപ്പോർട്ട് അപലപിക്കുകയും ശക്തമായ ഒരു ധാർമ്മിക ചട്ടക്കൂടിനുള്ളിൽ നിന്നുണ്ടായ രാഷ്ട്രീയ പ്രത്യാഘാതങ്ങളെക്കുറിച്ച് വ്യക്തമാക്കി, പക്ഷേ നിലവിലുള്ള നയത്തിന് യാതൊരു പ്രായോഗികമായ ബദൽ ഇല്ലെന്നും തിരിച്ചറിഞ്ഞു. റൂസ്വെൽറ്റ് ഓ മ്ലിലി റിപ്പോർട്ടിൽ വന്ന വിവരമൊന്നും കണ്ടില്ല. ചർച്ചൻ ബന്ധത്തെക്കുറിച്ചുള്ള യുദ്ധാനന്തര ചർച്ചകൾ ചർച്ചാവിഷയത്തെ കൂടുതൽ ഉൾക്കാഴ്ച നൽകുന്നു. തന്റെ ഓർമ്മക്കുറിപ്പുകളിൽ, 1944 ലെ സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ അന്വേഷണത്തെ അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിച്ചു. ജർമനികൾ ഉത്തരവാദിത്തം ഏറ്റെടുത്ത്, "വിശ്വാസം വിശ്വാസത്തിന്റെ ഒരു പ്രവൃത്തിയായി തോന്നുന്നു" എന്ന് കൂടി കൂട്ടിച്ചേർത്തു.

Lt. Col. John H. Van Vliet Jr commication on Katyn

1944 ന്റെ ആരംഭത്തിൽ പോളണ്ടിലെ പോളണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷ്, പോളിഷ് ഇന്റലിജൻസ് ഏജൻറുമായ റോൺ ജെഫറി, അബ്ദെറിനെയെ പിന്തുടർന്ന് പോളണ്ടിൽ നിന്നും ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാരിന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത ലണ്ടനിലേക്ക് യാത്ര ചെയ്തു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരിശ്രമങ്ങളെ ആദ്യം ബഹുമാനിച്ചെങ്കിലും പിന്നീട് ബ്രിട്ടീഷുകാർ അവഗണിക്കുകയായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ പരിതപിക്കുന്ന കിം ഫിലിബിയുടെയും മറ്റു ഉന്നത കമ്യൂണിസ്റ്റുകളുടെയും വഞ്ചനയെക്കുറിച്ച് ജെഫ്രി ആരോപിച്ചു. കാറ്റൈൻ കൂട്ടക്കൊലയെക്കുറിച്ച് ജെഫ്രി ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാരിനെ അറിയിക്കാൻ ശ്രമിച്ചുവെങ്കിലും സൈന്യത്തിൽ നിന്ന് പുറത്തുവന്നിരുന്നു.

1947-ൽ പോളണ്ടിന്റെ ഗവൺമെന്റ് 1944-46 കാലത്തെ കാറ്റൈനെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ട് ടെൽഫോർഡ് ടെയ്ലറിലേക്ക് കൈമാറി

അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ സമാനമായ ഒരു ലൈൻ എടുത്തുവച്ചിരുന്നു. കാറ്റൈൻ കൂട്ടക്കുരുതിക്കുനേരെ രണ്ട് ഔദ്യോഗിക ഇന്റലിജൻസ് റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടെങ്കിലും ഔദ്യോഗിക പദവി നിഷേധിച്ചു. 1944 ൽ റൗൾവെൽറ്റ് ബാൾക്കൻ, നേവി ലഫ്റ്റനൻറ് കമാൻഡർ ജോർജ് ഇർലെ എന്നിവിടങ്ങളിലേക്ക് പ്രത്യേക ദൂതനെ നിയമിച്ചു. സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ കൂട്ടക്കൊല നടത്തിയെന്ന നിഗമനം ശരിയുമാണ്. യുഎസ് ഓഫീസ് ഓഫ് വാർ വിവരത്തിന്റെ ഡയറക്ടർ എമർമർ ഡേവിസുമായി ആലോചിച്ച്, റൂസ്വെൽറ്റ് ഈ നിഗമനത്തെ (ഔദ്യോഗികമായി) നിരസിച്ചു, അദ്ദേഹം നാസി ജർമനിയുടെ ഉത്തരവാദിത്തത്തെക്കുറിച്ച് ബോധ്യപ്പെടുത്തി, ഇർലേയുടെ റിപ്പോർട്ട് അടിച്ചമർത്താക്കാൻ ഉത്തരവിടുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കണ്ടെത്തലുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കാനുള്ള അനുമതി എലി ബ്രാഹ്മണർ ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ പ്രസിഡന്റ് ഒരു നിർദ്ദേശം പുറപ്പെടുവിച്ചു. അമേരിക്കൻ സമോവയിലെ യുദ്ധത്തിന്റെ ശേഷിപ്പുകൾ അദ്ദേഹം വീണ്ടും ഏറ്റെടുത്തു.

ഇതേ നിഗമനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന, 1945-ൽ മറ്റൊരു റിപ്പോർട്ട് ഉദ്ഘാടനം ചെയ്യുകയുണ്ടായി. 1943 ൽ, രണ്ട് യുഎസ് പവർസ് ലഫ്. കൊളംബോ ഡൊണാൾഡ് ബി. സ്റ്റ്യൂവർട്ട്, കേണൽ ജോൺ എച്ച്. വാൻ വിറ്റ്റ്റ് എന്നിവർ ജർമനിക്കാർ ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര വാർത്താ സമ്മേളനത്തിനായി കാറ്റൈൻ ഏറ്റെടുത്തു. 2012 സെപ്തംബറിൽ നാഷണൽ ആർക്കൈവ്സ് ആന്റ് റെക്കോർഡ്സ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ പുറത്തുവിട്ട രേഖകൾ പുറത്തുവിട്ടു. സ്റ്റീവാർഡും വാൻ വിലിയറ്റും തങ്ങളുടെ അമേരിക്കൻ മേധാവികൾക്ക് അയച്ച സന്ദേശങ്ങൾ സോവിയറ്റുകൾക്ക് തെളിവുനൽകുന്നുവെന്നതിന്റെ സൂചനയാണെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. മൂന്നുതരം തെളിവുകൾ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടു. ഒന്നാമതായി, പോളണ്ടിലെ ശവശരീരങ്ങൾ അത്തരമൊരു വിനാശകരമായ അവസ്ഥയിൽ ആയിരുന്നു, നാസികൾ പോൾസിനെ കൊല്ലാൻ സാദ്ധ്യതയില്ലായിരുന്നു, 1941-ൽ അവർ ഏറ്റെടുത്ത പ്രദേശങ്ങൾ മാത്രമാണ്. രണ്ടാമതായി, അക്ഷരങ്ങൾ, ഡയറി, ഫോട്ടോഗ്രാഫുകൾ തുടങ്ങിയ നിരവധി പോളിഷ് ആർട്ടിഫാക്റ്റുകളിൽ ഒന്നുപോലും ശവകുടീരങ്ങളിൽ നിന്ന് പുറംതള്ളപ്പെട്ട തിരിച്ചറിയൽ ടാഗുകൾ 1940-ലെ വസന്തകാലത്തേക്കാൾ പഴയതിലേറെ പഴക്കമുള്ളവയാണ്. പുരുഷന്മാരുടെ യൂണിഫോമുകളും ബൂട്ട്കളും താരതമ്യേന മെച്ചപ്പെട്ട നിലയിലായിരുന്നു ഏറ്റവും കൂടുതൽ നടക്കുന്നത്. പിന്നീട്, 1945-ൽ വാൻ വിറ്റ്റ്റ് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ കൂട്ടക്കൊലയുടെ ഉത്തരവാദിത്തം ഏറ്റെടുത്തതായി ഒരു റിപ്പോർട്ട് സമർപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മേലുദ്യോഗസ്ഥനായ മേജർ ജനറൽ ക്ലേറ്റൺ ലോറൻസ് ബിസ്സൽ രഹസ്യാന്വേഷണ വിഭാഗം മേധാവി ജനറൽ ജോർജ് മാർഷലിന്റെ അസിസ്റ്റന്റ് ചീഫ് എക്സിക്യുട്ടീവ് ആണ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തത്. നാസിസിക്കെതിരെയുള്ള യുദ്ധത്തിൽ നിന്ന് സ്റ്റാലിൻ പ്രീണിപ്പിക്കുന്നതിന് പകരം വാഷിങ്ങ്ടൺ വിവരങ്ങൾ രഹസ്യമായി സൂക്ഷിച്ചു വച്ചിരുന്നു. 1951-52 കാലത്ത് നടന്ന കാറ്റിന്റെ അന്വേഷണ സമയത്ത് ബിസ്സൽ അമേരിക്കൻ കോൺഗ്രസിനു മുന്നിൽ നടപടിയെ ന്യായീകരിച്ചു. ജപ്പാനിലെ സാമ്രാജ്യത്തിനെതിരായി ഇപ്പോഴും സഹായം ആവശ്യമുള്ള ഒരു സഖ്യകക്ഷിയെ (യുഎസ്എസ്ആർ) എതിർക്കാനുള്ള യുഎസ് താൽപര്യം ഇല്ലാത്തതാണെന്ന് വാദിച്ചു. 1950-ൽ വാൻ വിറ്റ്റ്റ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ യുദ്ധകാലത്തെ റിപ്പോർട്ട് പുനഃപ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2014-ൽ ഫ്രാൻസിൽ 1945-ൽ നടത്തിയ Vliet ന്റെ ഒരു പകർപ്പിന്റെ പകർപ്പ് കണ്ടെത്തുകയുണ്ടായി.

At the Nuremberg trials

1945 ഡിസംബർ 28 മുതൽ 1946 ജനുവരി 4 വരെ ഏഴ് വെയ്ഹമ്മാക്ച്റ്റ് സേനകളെ ലെനിൻഗ്രാഡിൽ സോവിയറ്റ് കോടതിയിൽ വിചാരണ ചെയ്തു. അവരിൽ ഒരാൾ, ആർനോ ഡുരേ, സോവിയറ്റ് ഗ്രാമങ്ങളിൽ യന്ത്രപ്പാത്രങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് അനവധി സിവിലിയന്മാരെ വധിച്ച കുറ്റാരോപിതൻ, കാറ്റൈനിൽ 15,000 മുതൽ 20,000 വരെ പോളിഷ് ശവകുടീരങ്ങളുടെ ശവസംസ്കാരം നടന്നിട്ടുണ്ടെന്ന് സമ്മതിച്ചു. ഇതിനായി അദ്ദേഹം ശിക്ഷ നടപ്പാക്കിയിട്ടുമില്ല. 15 വർഷത്തെ കഠിനാധ്വാനം അദ്ദേഹത്തിനു ലഭിച്ചു. അവന്റെ ഏറ്റുപറച്ചിൽ അബദ്ധങ്ങൾ നിറഞ്ഞതായിരുന്നു, അതിനാൽ അദ്ദേഹം ന്യൂറംബർഗ് വിചാരണകളിൽ സോവിയറ്റ് പ്രോസിക്യൂഷൻ സാക്ഷിയായി ഉപയോഗിച്ചിട്ടില്ല. പിന്നീട് കുറ്റസമ്മതം സ്വീകരിച്ച അദ്ദേഹം അന്വേഷണക്കാർ സമ്മതിച്ചു.

ലണ്ടൻ കോൺഫറൻസിൽ ന്യൂറംബർഗ് വിചാരണയ്ക്കെതിരെയുള്ള ജർമ്മൻ യുദ്ധ കുറ്റകൃത്യങ്ങളുടെ കുറ്റാരോപണം ഉയർത്തിയ സോവിയറ്റ് സംഘാംഗങ്ങൾ, "1941 സെപ്തംബറിൽ, സ്മോലെൻസ്ക്ക്ക് സമീപമുള്ള കാറ്റിൻ വനപ്രദേശത്ത് യുദ്ധത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട 925 പോളിഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ കൊല്ലപ്പെട്ടു. യു.എസ്. ഇറാഖിസംഘങ്ങൾ ഇത് ഉൾപ്പെടുത്താൻ സമ്മതിച്ചു, പക്ഷേ ഉൾപ്പെടുത്തലിലൂടെ "ലജ്ജിച്ചു" (ആരോപണങ്ങൾ പത്രങ്ങളിൽ വ്യാപകമായി ചർച്ച ചെയ്തിരുന്നുവെന്നത് വ്യക്തമാക്കുകയും) സോവിയറ്റിനെ നിലനിർത്താനുള്ള തീരുമാനമെടുക്കുകയും ചെയ്തു. 1946 ലെ വിചാരണകളിൽ, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ റോമൻ ജനറൽ റോമൻ റുഡെങ്കോ കുറ്റസമ്മതം നടത്തി, "യുദ്ധക്കുറ്റവാളികളെ പ്രധാന കുറ്റവാളികളാണ് ഉത്തരവാദികൾ എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്, സ്മോലെൻസ്ക്ക്ക് സമീപമുള്ള കാറ്റൻ വനമേഖലയിൽ വെടിവെച്ച് വധിക്കപ്പെട്ട പോളിഷ് തടവുകാരുടെ കൂട്ടക്കൊലയാണ്. ജർമ്മൻ ഫാസിസ്റ്റ് ആക്രമണകാരികൾ ", എന്നാൽ കേസ് നടത്താൻ പരാജയപ്പെട്ടു. അമേരിക്കയും ബ്രിട്ടീഷുകാരും ജഡ്ജിമാർ ഈ ആരോപണം നിഷേധിച്ചു. ജർമ്മനിയും സോവിയറ്റ് യൂണിയനും കുറ്റകൃത്യത്തിന് ഉത്തരവാദിയാണോ എന്ന് തീരുമാനിക്കാനുള്ള കോടതിയുടെ ഉദ്ദേശ്യമായിരുന്നില്ല, മറിച്ച് കുറ്റവാളികളിൽ കുറഞ്ഞത് ഒരു പ്രതിയെങ്കിലും കുറ്റം ചെയ്യാൻ കോടതിക്ക് കഴിയാത്തത് കോടതിയുടെ ഉത്തരവാദിത്തമായിരുന്നു.

Cold War views

1951-ലും 1952-ലും കൊറിയൻ യുദ്ധ പശ്ചാത്തലത്തിൽ റിപ്പബ്ലിക്കൻ റൈ മാഡന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന ഒരു അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് മാത്യൺ കമ്മറ്റി എന്നറിയപ്പെട്ടു. കാറ്റൈൻ കൂട്ടക്കൊലയെക്കുറിച്ച് അന്വേഷിച്ചു. സോവിയറ്റ് എൻ.കെ.വി. പോൾസ് കൊല്ലപ്പെട്ടെന്നും ഇന്റർനാഷണൽ കോർട്ട് ഓഫ് ജസ്റ്റിസിന് മുമ്പ് സോവിയറ്റുകാർ വിചാരണ ചെയ്യണമെന്നും ശുപാർശ ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, ഉത്തരവാദിത്തപ്പെട്ട ചോദ്യം ഇപ്പോഴും പടിഞ്ഞാറിന്റേയും ഇരുമ്പ് കർട്ടനുടേയും പിന്നിൽ വിവാദമായിരുന്നു. 1970 കളിൽ, 1940-ലെ (1941-ന് പകരം) ഇരകളുടെ സ്മാരകം ആചരിക്കാനുള്ള യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡത്തിൽ, ശീതയുദ്ധത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ കാലാവസ്ഥയിൽ പ്രകോപനമായി. 1969 ലെ ഖത്തീൻ കൂട്ടക്കൊലയുടെ ഖത്തീൻ എന്ന മുൻ ബെലറിയൻ ഗ്രാമത്തിലെ ബൈലോറഷ്യൻ സോവിയറ്റ് സോഷ്യലിസ്റ്റ് റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ യുദ്ധ സ്മാരകത്തിനായി കാറ്റൈനുമായി ആശയക്കുഴപ്പത്തിന് ഇടയാക്കിയത് 1969 ലാണ്. ഈ രണ്ട് പേരുകളും ഒരേ ഭാഷയിലുള്ളതോ സമാനമോ ആയ ഭാഷയാണ്, പലപ്പോഴും ആശയക്കുഴപ്പത്തിലായിട്ടുണ്ട്.

പോളണ്ടിലെ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ അധികാരികൾ, ഔദ്യോഗിക സോവിയറ്റ് പ്രചാരപ്രദേശം അനുസരിച്ച് ഈ വിഷയത്തെ മൂടിവെയ്ക്കുകയും കുറ്റകൃത്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ നൽകുന്ന ബോധപൂർവ്വമായ ഉറവിടം മനസ്സിലാക്കുകയും ചെയ്തു. പോളണ്ടിക്കെത്തിയ യുദ്ധത്തിൽ കതിൻ നിരോധിക്കപ്പെട്ട ഒരു വിഷയമായിരുന്നു. പോളണ്ടിലെ പീപ്പിൾസ് റിപ്പബ്ലിക്കിലെ സെൻസർഷിപ്പ് ഒരു വലിയ മുന്നേറ്റമായിരുന്നു. മീഡിയയും അക്കാഡമിയയും നിയന്ത്രിക്കാൻ അധികാരികൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന "കറുത്ത ബുക്ക് സെൻസർ" എന്ന ചിത്രത്തിൽ കാതീൻ പ്രത്യേകം പരാമർശിച്ചിരുന്നു. ഗവൺമെന്റ് സെൻസർഷിപ്പ് അതിന്റെ എല്ലാ പരാമർശങ്ങളും അടിച്ചമർത്തിയിട്ടും മാത്രമല്ല, ആക്രോശത്തെ പരാമർശിക്കുന്നതും അപകടകരമായിരുന്നു. 1970 കളുടെ അന്ത്യത്തിൽ, വർക്കേഴ്സ് ഡിഫൻസ് കമ്മിറ്റി, ഫ്ളൈയിംഗ് സർവകലാശാല തുടങ്ങിയ ജനാധിപത്യസംഘങ്ങൾ സെൻസർഷിപ്പ് നിരസിച്ചു. അറസ്റ്റുകൾ, തടങ്കലിൽ, തടങ്കലിൽ, ഞെട്ടിപ്പിക്കുന്നവിധത്തിൽ, കൂട്ടക്കൊലയെക്കുറിച്ച് ചർച്ചചെയ്തു. 1981-ൽ, പോളിഷ് ട്രേഡ് യൂണിയൻ സോളിഡാരിറ്റി ഒരു ലളിതമായ ലിഖിതം "കാറ്റിൻ, 1940" എന്ന പേരിൽ ഒരു സ്മാരകം നിർമ്മിച്ചു. പോലീസിൽ നിന്നും പിടിച്ചെടുത്ത് ഒരു കൈയെഴുത്ത് പ്രതിമ സ്ഥാപിക്കുകയുണ്ടായി: "ഹിറ്റ്ലറൈറ്റ് ഫാസിസത്തിന്റെ ഇരകളായ പോളിഷ് പട്ടാളക്കാർ - കാറ്റിയുടെ മണ്ണിൽ". എന്നിരുന്നാലും, എല്ലാ വർഷവും സദുസ്കി എന്ന ദിവസം, പോവസ്സ്കി സെമിത്തേരിയിലും പോളണ്ടിലെ മറ്റു പല സ്ഥലങ്ങളിലും സമാന സ്മാരകങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു, പോലീസുകാർക്ക് മാത്രം നിയന്ത്രണം ഏർപ്പെടുത്തി. 1989 ൽ കിഴക്കൻ ബ്ളോക്കിൻറെ പതനത്തിനു ശേഷം പോളിയൻ പീപ്പിൾസ് റിപ്പബ്ളിയിൽ കാട്ടീൻ ഒരു രാഷ്ട്രീയ ചുംബനമായി തുടർന്നു.

1950 കളിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയനിൽ, കെ.ജി.ജി തലവൻ അലക്സാണ്ടർ ഷലെപിൻ, കാറ്റിൻ കൂട്ടക്കൊലയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിരവധി രേഖകൾ നശിപ്പിച്ചു. സത്യത്തെ വെളിപ്പെടുത്തുവാനുള്ള അവസരം കുറയ്ക്കാൻ വേണ്ടി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മാർച്ച് 3, 1959 നികിത ക്രൂഷ്ചേവ് 21,857 ധ്രുവങ്ങൾ നടത്തിയെന്നും, അവരുടെ വ്യക്തിഗത ഫയലുകൾ നശിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള നിർദ്ദേശം ഉൾപ്പെടെയുള്ള രേഖകൾ സൂക്ഷിച്ചുവെയ്ക്കുകയും ചെയ്തു.

Revelations

Monument in Katowice, Poland, memorializing "Katyn, Kharkiv, Mednoye and other places of murder in the former USSR in 1940"

1980 കളുടെ അവസാനം മുതൽ കൂട്ടക്കൊലയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട രേഖകൾ പുറത്തുവിടാൻ പോളിഷ്, സോവിയറ്റ് ഗവൺമെൻറുകൾക്കുമേൽ സമ്മർദമുണ്ടായി. പോളിഷ്-റഷ്യൻ ചരിത്രത്തിന്റെ സെൻസറിഡ് എപ്പിസോഡുകളെക്കുറിച്ച് അന്വേഷിക്കാൻ 1987-ലെ സംയുക്ത പോളിഷ്-സോവിയറ്റ് കമ്മീഷൻ അജണ്ടയിൽ കാലിനെ ഉൾപ്പെടുത്താൻ പോളിഷ് അക്കാദമിമാർ ശ്രമിച്ചു. 1989-ൽ, സോവിയറ്റ് പണ്ഡിതന്മാർ, ജോസഫ് സ്റ്റാലിൻ കൂട്ടക്കൊലയ്ക്ക് ഉത്തരവിട്ടിരുന്നു എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. 1990-ൽ മിഖായേൽ ഗോർബേച്ചേവ് എൻ.കെ.വി.ഡി ധ്രുവങ്ങൾ തൂക്കിക്കൊന്നിരുന്നുവെന്നും കാറ്റിയുടെ സൈറ്റിലെ സമാനമായ മറ്റ് രണ്ട് ശവകുടീരങ്ങളെ സ്ഥിരീകരിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും സമ്മതിക്കുകയും ചെയ്തു. മെഡ്നോയി, പിയ്യാത്തിക്കി.

1989 ഒക്ടോബർ 30-ന് പോളിഷ് അസോസിയേഷൻ കുടുംബങ്ങൾ കാറ്റൈൻ സ്മാരകം സന്ദർശിക്കുന്നതിനായി നൂറുകണക്കിനു പോളന്മാരുടെ ഒരു സംഘം ഗോർബച്ചേവ് അനുവദിച്ചു. യുഎസ് ദേശീയ സുരക്ഷാ ഉപദേഷ്ടാവ് Zbigniew Brzezinski ഇവയിൽ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു. സോളിഡാരിറ്റി മൂവ്മെന്റിന് ഒരു വൻ ജനപിന്തുണയുണ്ടായിരുന്നു. സ്മാരകത്തിൽ "നാസി വിഡ്ഢി" വായിച്ചതിന്റെ പേരിൽ ഒരു ദു: ഖകനായിരുന്നു, അതിൽ "നാസിസ്" എന്ന പദത്തിന്റെ ലിഖിതം "1941 ൽ എൻ.കെ.വി.ഡി കൊലപ്പെടുത്തിയ പോളിഷ് ഓഫീസർമാരുടെ ഓർമ്മയ്ക്കായി." സമീപത്തെ കെ.ജി.ജി സംയുക്തത്തിന്റെ വേലിയിൽ ധാരാളം സന്ദർശകർ നിലയുറപ്പിച്ചു. Brzezinski അഭിപ്രായപ്പെട്ടു:

ഇത് എന്നെ കൊണ്ടുവന്ന വ്യക്തിപരമായ വേദനയല്ല, ഭൂരിപക്ഷം ആളുകളുടെ കാര്യത്തിലും, കാറ്റിനിയുടെ പ്രതീകാത്മക സ്വഭാവത്തെ തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. റഷ്യക്കാർക്കും സ്തോൾമാർക്കും വധശിക്ഷയ്ക്ക് പീഡനമേറ്റ് ഒരുമിച്ച് കിടക്കുന്നു. എന്താണ് സംഭവിച്ചത് എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള സത്യം സംസാരിക്കണമെന്ന് എനിക്ക് വളരെ പ്രധാനമായി തോന്നുന്നു. കാരണം, സത്യത്തിൽ പുതിയ സോവിയറ്റ് നേതാക്കൾ സ്റ്റാലിൻ, എൻ.കെ.ഡി. സോവിയറ്റ്, പോളണ്ടിലെ ജനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള യഥാതഥ സൗഹൃദത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി മാത്രമേ സത്യത്തെ സേവിക്കാനാകൂ. സത്യം തന്നെ ഒരു വഴിയാക്കും. ഇവിടെ എനിക്ക് യാത്രചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട് എന്ന വസ്തുതയാൽ എനിക്ക് ബോധ്യമുണ്ട്.

ബ്രെസ്സിൻസ്ക്കി പറഞ്ഞു:

സോവിയറ്റ് ഗവൺമെൻറ് എന്നെ ഇവിടെ എത്തിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്ന വസ്തുത-സോവിയറ്റുകാർക്ക് എന്റെ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ അറിയാം- പെറസ്ട്രോയിക് പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന സ്റ്റാലിനിസത്തിന്റെ ലംഘനത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്.

സോവിയറ്റ് ടെലിവിഷനിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരാമർശങ്ങൾ വിപുലമായ പരിരക്ഷ നൽകിയിരുന്നു. ചടങ്ങിൽ അദ്ദേഹം പോളിഷ്, ഇംഗ്ലീഷ് എന്നീ രചനകളിൽ എഴുതിയ ഒരു കൈയ്യെഴുത്തു സന്ദേശത്തിൽ ചുവന്ന റോസാപ്പൂവിന്റെ ഒരു പൂച്ചെണ്ട് സ്ഥാപിച്ചു: "സ്റ്റാലിനും എൻ.കെ.വി.ഡബ്ലിയുവി ഇരകൾക്കുവേണ്ടി" Zbigniew Brzezinski ".

1990 ഏപ്രിൽ 13 ന്, ശവകുടീരങ്ങളുടെ കണ്ടുപിടിത്തത്തിന്റെ നാല്പത്തിയഞ്ചാം വാർഷികാഘോഷത്തിൽ, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ഔദ്യോഗികമായി സോവിയറ്റ് രഹസ്യാന്വേഷണ ഉത്തരവാദിത്ത ദിനമായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയുണ്ടായി. [1] ഈ ദിവസം ഒരു ലോകവ്യാപകമായ കാറ്റൻ സ്മാരക ദിനമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു (പോളിഷ്: Światowy Dzień Pamięci ആയറ കറ്റിനിയ).

Official investigations

1990-ൽ റഷ്യൻ പ്രസിഡന്റ് ബോറിസ് യെൽത്സിൻ രഹസ്യപത്രം "പാക്കേജ് # 1" എന്ന മുദ്രയിൽ നിന്നും രഹസ്യ രഹസ്യങ്ങൾ പുറത്തുവിട്ടു. അവരെ പുതിയ പോളിഷ് പ്രസിഡന്റ് ലെക് വലെസ്സയിലേക്ക് കൈമാറി. 1940 മാർച്ച് 5-ന് ലൊരെൻറിയ ബെറിയയുടെ (Kozelsk, Ostashkov, Starobelsk ക്യാമ്പുകൾ), സ്റ്റാലിൻ ഒപ്പുവെച്ച പശ്ചിമ ജർമനി, ബെലാറസ് ചില ജയിലുകളിൽ നിന്ന് 25,700 പോളുകളിൽ വധശിക്ഷ നടപ്പാക്കാനായി ലാവെരിയിയ ബെറിയയുടെ ഒരു നിർദ്ദേശം. ധ്രുവുവരെ കൈമാറിയ അലെക്സാന്ദർ ഷേയ്പൈൻ മാർച്ച് 3, 1959 നികിത ക്രൂഷ്ചേവിനെ പരാമർശിച്ചു. 21,857 ധ്രുവങ്ങൾ നടത്തിയെന്നും, കൂട്ടക്കൊലയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട രേഖകൾ പിന്നീട് മറച്ചുവെക്കാൻ സാധിച്ചു. ഈ വെളിപ്പെടുത്തലുകൾ റഷ്യൻ പത്രങ്ങളിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടു, അവിടെ അവർ യെൽത്സിനും ഗോർബച്ചേവിനും ഇടയ്ക്ക് നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരു ഊർജ്ജ സമരത്തിന്റെ ഒരു ഫലമായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു.

1991-ൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയനു വേണ്ടി ചീഫ് മിലിട്ടറി പ്രോസിക്യൂട്ടർ പി. കെ സൊപ്രുനെൻക്കോയ്ക്കെതിരായ നടപടികൾ തുടങ്ങി, കാറ്റിയുടെ കൊലപാതകങ്ങളിൽ പങ്കു വഹിച്ചു. എന്നാൽ അയാൾ സപ്റുനെൻകോ 83, ഏതാണ്ട് അന്ധർ, ഒരു ക്യാൻസർ ഓപ്പറേഷനിൽ നിന്ന് സുഖം പ്രാപിച്ചു എന്നതുകൊണ്ട് അദ്ദേഹത്തെ പ്രോസിക്യൂട്ട് ചെയ്യാൻ വിസമ്മതിച്ചു. ചോദ്യം ചെയ്യൽ സമയത്ത്, സോപ്രുനെൻകോ സ്വന്തം ഒപ്പ് നിഷേധിച്ചുകൊണ്ട് സ്വയം പ്രതിരോധിച്ചു.

Ceremony of military upgrading of Katyn massacre victims, Piłsudski Square, Warsaw, 10 November 2007.

2004 സെപ്തംബറിൽ റഷ്യയിൽ ക്വസ്സ്കിയോസ്കിയുടെ സന്ദർശനത്തിനിടയിൽ, റഷ്യൻ അധികാരികൾ, പോളിഷ് അധികാരികളെ തരംതാഴ്ത്തിയ ഉടനെ തന്നെ കാട്ടിയുടെ കൂട്ടക്കുരുതിക്കെതിരെയുള്ള എല്ലാ വിവരങ്ങളും കൈമാറ്റം ചെയ്യാൻ തയ്യാറാണെന്ന് അറിയിക്കുകയുണ്ടായി. 2005 മാർച്ചിൽ റഷ്യൻ ഫെഡറേഷന്റെ പ്രോസിക്യൂട്ടർ ജനറലിന്റെ ഓഫീസ് കൂട്ടക്കൊലയെ കുറിച്ച് ഒരു പതിറ്റാണ്ടുകാലമായി അന്വേഷണം നടത്തി. ചീഫ് മിലിട്ടറി പ്രോസിക്യൂട്ടർ അലക്സാണ്ടർ സാവൻകോവ്, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ആക്രമണത്തിൽ വധശിക്ഷയ്ക്ക് വിധിക്കപ്പെട്ട 14,542 പോളീഷ്യരിൽ 1,803 പേരുടെ മരണത്തിനിടയാക്കി. POW ക്യാമ്പുകളിൽ ഉണ്ടായിരുന്നല്ല, ജയിലിൽ കഴിയുന്ന 7000 പേരുടെ വിധിയിൽ അദ്ദേഹം നേരിട്ടിട്ടില്ല. ഈ കൊലപാതകം ഒരു വംശഹത്യയല്ല എന്ന് സവെൻകോവ് പ്രഖ്യാപിക്കുകയുണ്ടായി. കുറ്റകൃത്യം ചെയ്ത സോവിയറ്റ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ മരിച്ചുപോയി, അതുകൊണ്ടാണ് "ഇത് ജുഡീഷ്യൽ പദങ്ങളിൽ ഇതിനെ കുറിച്ച് സംസാരിക്കാൻ യാതൊരു കാരണവുമില്ല" എന്നാണ്. റഷ്യൻ അന്വേഷണ സമയത്ത് ശേഖരിച്ച ഫയലുകളുടെ 183 എണ്ണത്തിൽ 116 എണ്ണം സർക്കാർ രഹസ്യങ്ങൾ അടങ്ങിയതായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു.

2005 മാർച്ച് 22-ന് പോളിഷ് സെജിം റഷ്യൻ ആർക്കൈവ്സിനെ തരംതാഴ്ത്തണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുന്ന ഒരു കാര്യവും ഏകീകരിച്ചു. കാറ്റിൻ കൂട്ടക്കൊലയെ വംശഹത്യയുടെ കുറ്റമായി കണക്കാക്കാൻ സെജും റഷ്യയോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. റഷ്യയുടെ അധികാരികൾ ഈ കുറ്റകൃത്യത്തിന്റെ ഭാരം കുറയ്ക്കുവാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് വംശഹത്യയാണെന്ന് അംഗീകരിക്കാൻ വിസമ്മതിക്കുകയും, അന്വേഷണത്തിന്റെ രേഖകൾ രേഖപ്പെടുത്താൻ വിസമ്മതിക്കുകയും ചെയ്തു. കൊലപാതകത്തെക്കുറിച്ചുള്ള മുഴുവൻ സത്യവും അതിന്റെ എല്ലാ ദുഷ്പ്രവർത്തിക്കായും ഇരിക്കും.

പോളിഷ് സെജിയിൽ മാർച്ച് 22, 2005, ഒരു കാര്യം ആവശ്യപ്പെട്ടുകൊണ്ട് റഷ്യൻ ആർക്കൈവ്സിനെ തരം താഴ്ത്താൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. കാറ്റിൻ കൂട്ടക്കലയെ വർഗ്ഗീയതയുടെ കുറ്റമായി കണക്കാക്കാൻ സെജും റഷ്യയോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. റഷ്യയുടെ അധികാരികൾ ഈ കുറ്റകൃത്യത്തിന്റെ ഭാരം കുറയ്ക്കുവാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് വംശഹത്യയെന്ന് അംഗീകരിക്കാൻ വിസമ്മതിച്ചു, അന്വേഷണ രേഖകൾ രേഖപ്പെടുത്താൻ വിസമ്മതിയും ചെയ്തു. കപടഭക്തിയും ദുഷ്കർമ്മവും ഉള്ളവരത്രേ.

2008-ൽ പോളണ്ടിന്റെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയം, കൊലപാതകങ്ങളുടെ സമയത്ത് എൻ കെഡി (ചലച്ചിത്രം) പകർത്തിയ കൂട്ടക്കൊലയുടെ ചിത്രീകരണത്തെക്കുറിച്ച് റഷ്യൻ സർക്കാർ ചോദിച്ചു. ഈ ദൃശ്യങ്ങളും, ഗസ്റ്റപ്പോയുമായുള്ള സോവിയറ്റുകളുടെ സഹകരണം കാണിക്കുന്ന കൂടുതൽ രേഖകളും, കൂട്ടക്കൊലയെ സംബന്ധിച്ച മിക്ക രേഖകളെയും തരം തിരിക്കാനുള്ള റഷ്യൻ തീരുമാനത്തിന്റെ കാരണവുമാണ് പോളിഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ വിശ്വസിക്കുന്നത്.

തുടർന്നുള്ള വർഷങ്ങളിൽ, കേസിന്റെ 81 വോള്യങ്ങൾ പോളിഷ് ഗവൺമെന്റിന് കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെട്ടു. 2012 ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, 183 വോള്യങ്ങളിലായി 35 എണ്ണം ഫയലുകളായി നിലനിൽക്കുന്നു.

Further court hearings

2008 ജൂൺ മാസത്തിൽ, റഷ്യൻ കോടതികൾ കട്ടീനെക്കുറിച്ചുള്ള രേഖകളെ വെളിപ്പെടുത്തൽ, ഇരകളുടെ ജുഡീഷ്യൽ പുനരധിവാസം എന്നിവയെക്കുറിച്ച് ഒരു കേസ് കേൾക്കാൻ സമ്മതം നൽകി. ഒരു പോളിഷ് ദിനപത്രത്തിനു നൽകിയ അഭിമുഖത്തിൽ വ്ളാഡിമിർ പുടിൻ കത്തീലിനെ "രാഷ്ട്രീയ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ" എന്ന് വിളിച്ചു.

2010 ഏപ്രിൽ 21-ന് റഷ്യൻ സുപ്രീംകോടതിയിൽ തുടരുന്ന ഒരു കാറ്റൈൻ നിയമ കേസിൽ അപ്പീൽ കേൾക്കാൻ മോസ്കോ സിറ്റി കോടതി ഉത്തരവിട്ടു. ആയിരക്കണക്കിന് പോളിഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ കൊലപാതകത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദാംശങ്ങൾ രഹസ്യരേഖകൾ തുറക്കുവാനുള്ള കോടതി തീരുമാനത്തെ ഭരണകൂടം നയിക്കുമെന്ന് ഒരു പൌരാവകാശ മെമ്മോറിയൽ. 2010 മേയ് 8-ന് പോളണ്ടിലെ ഓഫീസർമാരെ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ കൂട്ടക്കൊലകളെക്കുറിച്ച് അന്വേഷിക്കാൻ 1990 ലാണ് റഷ്യ പോളണ്ടിന് 67 വോള്യങ്ങൾ കൈമാറിയത്. ഈ വാളുകളുടെ പകർപ്പുകൾ, 250 പേജുകൾ അടങ്ങിയ ഓരോ ആറു ബോക്സിലും പായ്ക്ക് ചെയ്തു. ഏകദേശം 12 കി.ഗ്രാം (26.5 പൗണ്ട്) തൂക്കമുള്ള ഓരോ ബോക്സിലും എല്ലാ രേഖകളും ആകെ തൂക്കമുള്ളത് 70 കിലോഗ്രാം (154 പൗണ്ട്) ആയിരുന്നു. റഷ്യൻ പ്രസിഡന്റ് ദിമിത്രി മെദ്വദേവ് പോളിഷ് പ്രസിഡന്റ് ബ്രോനിസ്ല കൊമോറോവ്സ്കിക്ക് ഒരു വാല്യങ്ങൾ നൽകി. ദുരന്തത്തെക്കുറിച്ച് സത്യം വെളിപ്പെടുത്താൻ ഇരു രാജ്യങ്ങളും ശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണെന്ന് മെദ്വദേവും കോമറോവ്സ്കിയും സമ്മതിച്ചു. റഷ്യയുടെ പ്രസിഡന്റ് കാറ്റിൻ കൂട്ടക്കൊലയിൽ രേഖകൾ രേഖപ്പെടുത്താൻ തുടരുമെന്ന് റഷ്യ ആവർത്തിക്കുന്നു. ഉഭയകക്ഷി ബന്ധം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിന് റഷ്യയുടെ നീക്കത്തിന് നല്ല അടിത്തറയുണ്ടാകുമെന്നും പോളിഷ് പ്രസിഡന്റ് ആക്ടിംഗ് പറഞ്ഞു.

2011-ൽ യൂറോപ്യൻ മനുഷ്യാവകാശ കോടതി മനുഷ്യാവകാശ പ്രവർത്തകരുടെ അന്വേഷണത്തെക്കുറിച്ച് റഷ്യക്കാർക്കെതിരായ കൂട്ടക്കുരുതിക്ക് ഇരയായ ബന്ധുക്കളുടെ ബന്ധുക്കളാണെന്ന് സമ്മതിച്ചു. അന്വേഷണത്തെക്കുറിച്ച് മതിയായ വിവരങ്ങളൊന്നും നൽകാതെ തന്നെ ഇരകളുടെ ബന്ധുക്കളുടെ അവകാശങ്ങൾ റഷ്യ ലംഘിച്ചതായി കോടതി കണ്ടെത്തി 2012 ഏപ്രിൽ 16-ന് ഒരു കോടതി വിധിയുണ്ടായി. ഈ കൂട്ടക്കൊലയെ കൂട്ടക്കൊലയെ ഒരു "യുദ്ധക്കുറ്റ" എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു. എന്നാൽ സോവിയറ്റ് റഷ്യൻ അന്വേഷണത്തിന്റെ ഫലപ്രാപ്തിയെ വിലയിരുത്തുന്നതിന് പോലും അത് വിസമ്മതിച്ചു. 1998-ൽ മനുഷ്യാവകാശ കൺവെൻഷനെ റഷ്യ അംഗീകരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് നടന്ന സംഭവങ്ങളാണ് നടന്നത്. എന്നാൽ, 2013 ഒക്ടോബർ 21 ലെ ഭരണകർത്താക്കൾ മുൻകൈയെടുത്തിരുന്നു. എന്തുകൊണ്ടാണ് ചില സുപ്രധാന വിവരങ്ങൾ വർഗ്ഗീകരിച്ചിരിക്കുന്നത് എന്നതിന് പര്യാപ്തമായില്ല.

Polish–Russian relations

റഷ്യയും പോളണ്ടും കത്തിനിന്റെ കുറ്റകൃത്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള നിയമപരമായ വിവരണങ്ങളിൽ വിഭജിക്കപ്പെട്ടു. പോൾമാർ അതിനെ വംശഹത്യയെന്ന് കരുതുകയും കൂടുതൽ അന്വേഷണങ്ങൾ ആവശ്യപ്പെടുകയും സോവിയറ്റ് രേഖകൾ പൂർണ്ണമായി വെളിപ്പെടുത്തണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തു.

1998 ജൂണിൽ ബോറിസ് യെൽത്സിനും അലക്സാണ്ടർ കെവാസ്നീസ്കിക്കും റഷ്യൻ മണ്ണിൽ രണ്ട് NKVD വധശിക്ഷാ സൈറ്റുകളിൽ കാറ്റൈൻ, മെഡ്നോയി എന്നിവിടങ്ങളിൽ സ്മാരക സമുച്ചയങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാൻ സമ്മതിച്ചു. ആ വർഷം സെപ്തംബറിൽ റഷ്യക്കാർ റഷ്യയിലെ തടവുകാരെക്കാളും പോളണ്ടിലെ ഇൻറർവേറിയസിലും (1919-24) ക്യാമ്പുകളിൽ സോവിയറ്റ് തടവുകാരെ വധിച്ചു. പകർച്ചവ്യാധികൾ മൂലം 16,000 മുതൽ 20,000 വരെ ബോട്ടുകൾ മരണമടഞ്ഞു. ചില റഷ്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർ വാദിച്ചത് "കാറ്റൈനുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ വംശഹത്യ" എന്നായിരുന്നു. ഇതേ വാദം 1994 ൽ ഉയർന്നു. ഇത്തരത്തിലുള്ള ശ്രമങ്ങൾ, പ്രത്യേകിച്ച് പോളണ്ടിൽ, "കാറ്റിയെന്റിനെ" സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനും "ചരിത്രപരമായ സമവാക്യത്തെ തുല്യതപ്പെടുത്തുന്നതിനും" വളരെ പ്രകോപനപരമായ ഒരു റഷ്യൻ ശ്രമമായിട്ടാണ് കാണുന്നത്. സോവിയറ്റ് റഷ്യയിൽ പോളണ്ടിലെ തടവുകാരുടെയും, ഇന്റർനാഷണുകളുടെയും ഗതി മോശമായി ഗവേഷണം നടക്കുന്നു.

2010 ഫെബ്രുവരി 4-ന് റഷ്യയിലെ പ്രധാനമന്ത്രി റഷ്യയിലെ വ്ളാഡിമിർ പുടിൻ, പോളിഷ് പ്രതിനിധിയായ ഡൊണാൾഡ് ടസ്കിനെ ഏപ്രിൽ മാസത്തിലെ ഒരു കത്തീൺ സ്മാരകത്തിൽ പങ്കെടുക്കാൻ ക്ഷണിച്ചു. 2010 ഏപ്രിൽ ഏഴിന് നടന്ന സന്ദർശനത്തോടെ, തുസ്ക്, പുടിൻ എന്നിവർ കൂട്ടക്കൊലയുടെ 70-ാം വാർഷികം ആഘോഷിച്ചു. സന്ദർശനത്തിനുമുമ്പ്, 2007-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ കാറ്റൈൻ ആദ്യമായി റഷ്യയിലെ ടെലിവിഷൻ ടെലിവിഷനിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു. റഷ്യയിലെ പ്രേക്ഷകരുടെ പുടിന്റെ ഫലമായി പുടിന്റെ ഇടപെടൽ ഉണ്ടാകുമെന്ന് മോസ്കോ ടൈംസ് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.

2010 ഏപ്രിൽ 10 ന് പോളിഷ് പ്രസിഡന്റ് ലെച് കച്ചിയൻസ്സ്കിയുടെ വിമാനവും സ്മോൾസെൻസ്കിൽ മറ്റ് 87 രാഷ്ട്രീയക്കാരും ഉന്നത സൈനിക മേധാവികളുമടങ്ങിയ ഒരു വിമാനം വിമാനത്തിലുണ്ടായിരുന്ന 96 പേരും കൊല്ലപ്പെട്ടു. കാറ്റൻ കൂട്ടക്കൊലയുടെ 70-ാം വാർഷികാഘോഷത്തിൽ പങ്കെടുത്തവർ ഒരു ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുത്തു. പോളിഷ് രാജ്യം ഞെട്ടി. വിമാനത്തിൽ ഇല്ലാത്ത പ്രധാനമന്ത്രി ഡോണാൾഡ് ടസ്ക് ഈ ആക്രമണത്തെ "യുദ്ധത്തിനുശേഷം ഏറ്റവും ദുരന്തമായ പോളണ്ടുകാരൻ എന്ന നിലയിൽ" പരാമർശിച്ചു. അതിനുശേഷവും ഗൂഢാലോചന സിദ്ധാന്തങ്ങൾ പ്രചരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. റഷ്യൻ വിപണികളിൽ കാറ്റീൻറോയുടെ ഒരു പ്രക്ഷേപണം നടത്താൻ അന്താരാഷ്ട്ര, പ്രത്യേകിച്ച് റഷ്യൻ മാധ്യമങ്ങൾ വലിയ ദുരന്തങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. പോളണ്ടീസ് പ്രസിഡന്റ് ഔപചാരിക പ്രഭാഷണങ്ങളിൽ പ്രസംഗിക്കുകയായിരുന്നു. യുദ്ധാനന്തരം കമ്യൂണിസ്റ്റ് രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ നടന്ന കൂട്ടക്കൊലകളുടെ പ്രാധാന്യം ഉയർത്തിക്കാട്ടുകയും, പോളണ്ട്-റഷ്യൻ ബന്ധങ്ങൾക്ക് വേണ്ട അനുരഞ്ജനത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം ഊന്നിപ്പറയുകയും ചെയ്തു. പ്രഭാഷണം ഒരിക്കൽ പോലും വിതരണം ചെയ്തിരുന്നില്ലെങ്കിലും, ഇത് യഥാർത്ഥ പോളിഷ് ഒരു വ്യാഖ്യാനത്തോടെ പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടു കൂടാതെ ഇംഗ്ലീഷിൽ ഒരു പരിഭാഷയും ലഭ്യമായി.

2010 നവംബറിൽ സ്റ്റേറ്റ് ഡുമ (റഷ്യൻ പാർലമെന്റിന്റെ അധോവർഷം) സ്റ്റാൻലിൻറെയും മറ്റ് സോവിയറ്റ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെയും നേരിട്ടുള്ള ഉത്തരവുകളിൽ കത്തീൺ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ടെന്ന് ദീർഘകാലമായി രേഖാമൂലമുള്ള രേഖകൾ വ്യക്തമാക്കുന്നു. ഇരകളുടെ പട്ടിക സ്ഥിരീകരിക്കാനായി കൂട്ടക്കൊലയെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ അന്വേഷണം നടത്തുകയും ചെയ്തു. കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർടിയിൽ നിന്നുള്ള ഡുമ അംഗങ്ങൾ കാറ്റണി കൂട്ടക്കൊലയ്ക്ക് വേണ്ടി സോവിയറ്റ് യൂണിയനെ കുറ്റപ്പെടുത്തുകയും ഈ പ്രഖ്യാപനത്തിനെതിരായി വോട്ടു ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. 2010 ഡിസംബർ 6 ന് റഷ്യൻ പ്രസിഡന്റ് ദിമിത്രി മെദ്വദേവ് കൂട്ടക്കൊലയെക്കുറിച്ചുള്ള മുഴുവൻ സത്യങ്ങളും വെളിപ്പെടുത്താൻ പ്രതിബദ്ധത പ്രകടിപ്പിച്ചുകൊണ്ട്, "കഴിഞ്ഞ കാലത്തെ പാരമ്പര്യങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യാൻ റഷ്യ സമീപകാലത്ത് അനേകം നടപടികൾ കൈക്കൊണ്ടുകഴിഞ്ഞു, ഞങ്ങൾ ഈ ദിശയിൽ തുടരും".

എന്നിട്ടും റഷ്യൻ ഫെഡറേഷന്റെ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാർടി, സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ അനുകൂലികളായ റഷ്യക്കാരായ രാഷ്ട്രീയക്കാരും കമ്യൂണിസ്റ്റുകാരും സോവിയറ്റ് കുറ്റവാളികളെ തള്ളിപ്പറയുകയും, പുറത്തുവിട്ട രേഖകൾ വ്യാജമായി വിളിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. യഥാർത്ഥ സോവിയറ്റ് പതിപ്പ് - പോളിഷ് തടവുകാർ 1941 ആഗസ്റ്റിൽ ജർമ്മൻകാർ ശരിയായ ഉത്തരം നൽകി, 2004 ൽ സമാപിച്ച ഒരു കണ്ടെത്തൽ പുനഃപരിശോധിക്കുന്ന പുതിയ അന്വേഷണം ആരംഭിക്കാൻ റഷ്യൻ സർക്കാരിനെ വിളിക്കുക.

Memorials

Katyn Memorial, Cannock Chase, Staffordshire, UK

Katyn Memorial, Pęksów Brzyzek cemetery, Zakopane, Poland

Katyn Memorial stone, Gardekirche, Vienna, Austria

ഈ കൂട്ടക്കൊലയെ അനുസ്മരിക്കുന്ന പല സ്മാരകങ്ങളും സ്മാരകങ്ങളും ലോകവ്യാപകമായി ലോകവ്യാപകമായി സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്.

യുകെയിൽ നിരവധി കാറ്റൻ സ്മാരകങ്ങൾ ഉണ്ട്, അതിൽ ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയമായത് ലണ്ടനിലുള്ള ഗന്നേഴ്സ്ബറി സെമിത്തേരിയിൽ 1976 സെപ്റ്റംബർ 18 ലാണ്. ശീതയുദ്ധത്തിന്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ, കൂട്ടക്കൊലയെ അനുസ്മരിച്ച് ഒരു പ്രധാന സ്മാരകം നിർമ്മിക്കാൻ യുകെയിലെ പോളിഷ് സമൂഹം പദ്ധതിയിടുന്നതിനെ തുടർന്നുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് ഗവണ്മെന്റുകൾ എതിർത്തു. സ്മാരകത്തിൻറെ നിർമ്മാണത്തെ തടയാൻ ബ്രിട്ടനിൽ സമ്മർദ്ദം ചെലുത്തിക്കൊണ്ട് സോവിയറ്റ് യൂണിയനിനെ കാറ്റിയെ ഓർമ്മിപ്പിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചില്ല. ഫലത്തിൽ, സ്മാരകത്തിൻറെ നിർമ്മാണം വർഷങ്ങളോളം വൈകി. സ്മാരകം പടുത്തുയർത്തുന്നതിനുള്ള അവകാശം പ്രാദേശിക സമൂഹത്തിന് ലഭിച്ചിരുന്നതിനു ശേഷം ഉദ്ഘാടന ചടങ്ങിൽ ഔദ്യോഗിക പ്രതിനിധി പോലും പങ്കെടുത്തില്ല. (ചില രാഷ്ട്രീയക്കാർ ഈ പരിപാടിയിൽ അനൗദ്യോഗികമായി പങ്കെടുത്തിരുന്നുവെങ്കിലും).

ബ്രിട്ടനിലെ മറ്റൊരു സ്മാരകം മൂന്നു വർഷം കഴിഞ്ഞ് 1979 ൽ സ്റ്റാഫോർഡ്ഷെയറിലെ കനോക്ക് ചേസിൽ സ്ഥാപിക്കുകയുണ്ടായി. നോട്ടിങ്ങാംഷെയറിലെ സൗത്ത്വെൽ മിൻസ്റ്ററിലെ എയർമെൻസ് ചാപ്പലിൽ റൊണാൾഡ് സിംസ് ഒരു സ്മാരക ടാബ്ലെറ്റ് സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. (ഓരോ വർഷവും കൂട്ടക്കൊലയെക്കുറിച്ച് ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പോളണ്ട് സമൂഹവും നിലവിലുണ്ട്). 1990 ൽ അനാച്ഛാദനം ചെയ്ത മാഞ്ചസ്റ്ററിലെ സതേൺ സെമിത്തേരിയിൽ ഒരു കാട്ടെൻ സ്മാരകവും ഉണ്ട്. ബ്രിട്ടീഷ് ഗവൺമെൻറ് പരസ്യമായി കാട്ടിയെ നാസി യുദ്ധത്തേക്കാളേറെ സോവിയറ്റ് ആണെന്ന് ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ പരസ്യമായി സമ്മതിച്ചു.

2000-ൽ, റഷ്യയിലെ കാറ്റിൻ യുദ്ധ ശ്മശാനത്തിലെ മെമ്മോറിയൽ ആരംഭിച്ചു. മുമ്പ്, ഹിറ്റ്ലർക്കെതിരായ ഇരകളുടെ 'വ്യാജ സമർപ്പണത്തിന്റെ ഒരു സ്മാരകം ഈ സൈറ്റിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു.

യുക്രെയിനിലെ ഉൽഖനിലെ ഖാർഖിവിൽനിന്ന് 14 കിമീ / 8.7 മൈൽ വടക്ക് പിയാത്തിഖട്ടിയിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട കാറ്റൺ കൂട്ടക്കൊലയുടെ 4300 ഓളം ഉദ്യോഗസ്ഥരെ ഉക്രൈനിലേക്ക് ആദരിക്കാൻ ഒരു സ്മാരകം കെട്ടിപ്പടുക്കുകയുണ്ടായി. NKVD ഓഫീസർമാരുടെ മുൻ റിസോർട്ടിൽ ഒരു കോണിൽ ആണ് കോംപ്ലക്സ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. സൈറ്റിൽ പ്ലേ ചെയ്യുമ്പോൾ കുട്ടികൾ നൂറുകണക്കിന് പോളിഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ ബട്ടണുകൾ കണ്ടെത്തി.

Many cities in Poland now have memorials to the massacre in public spaces as well as within churches and cemeteries. For example, in Wrocław, a composition by Polish sculptor Tadeusz Tchórzewski is dedicated to the Katyn victims. Unveiled in 2000, it is located in a park east of the city's centre, near the Racławice Panorama building. It shows the 'Matron of the Homeland' despairing over a dead soldier, while on a higher plinth the angel of death looms over, leaning forward on a sword.

In art, entertainment, and media

The Katyn massacre is a major element in many works of film, the fine arts, literature, and music.

• Robert Harris' 1995 novel Enigma (subsequently made into a 2001 film) featured the discovery of the Katyn massacre as a central plot point.
• The 1999 Academy Honorary Award recipient, Polish film director Andrzej Wajda, whose father, Captain Jakub Wajda, was murdered in the NKVD prison of Kharkiv, made a film depicting the event, Katyn (2007). It focuses on the fate of some of the mothers, wives and daughters of the Polish officers killed by the Soviets. Some of the Katyn Forest executions were re-enacted. The screenplay is based on Andrzej Mularczyk's book Post mortem—the Katyn story. The film was produced by Akson Studio, and released in Poland on 21 September 2007. It was nominated for an Academy Award in 2008 for the Best Foreign Language Film.
• U.S. filmmaker Steven Fischer produced a public service announcement titled Silence of Falling Leaves (2000) honoring the fallen soldiers, consisting of images of falling autumn leaves with a sound track cutting to a narration in Polish by the Warsaw-born artist Bożena Jędrzejczak. It was honored with an Emmy nomination.
• The Polish composer Andrzej Panufnik wrote an orchestral score, called Katyn Epitaph (1967), in memory of the massacre. The work received its premiere on 17 November 1968.
• Polish poet Jacek Kaczmarski has dedicated one of his sung poems to this event.
• British historian Laurence Rees produced a six-hour BBC/PBS television documentary series entitled World War II Behind Closed Doors: Stalin, the Nazis and the West (2008). The Katyn massacre was a central theme of the series.

Notes

a ^{^} (in Russian) Text of the original TASS communiqué released on 14 April 1990.