രുക്മിണി

ഹിന്ദുപുരാണങ്ങളനുസരിച്ച്, ഭഗവാൻ ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ പ്രധാന പത്നിയാണ് രുക്മിണി. വിദർഭ രാജ്യത്തെ രാജാവായിരുന്ന ഭീഷ്മകന്റെ പുത്രിയായിരുന്നു ഇവർ. രുക്മി മൂത്ത സഹോദരനും. രുക്മിണിയുടെ ആഗ്രഹപ്രകാരം ശ്രീകൃഷ്ണൻ ഇവരെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി വിവാഹം കഴിക്കുകയായിരുന്നു. ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ 16,008 ഭാര്യമാരിൽ പ്രഥമയും പ്രധാനിയുമായിരുന്നു രുക്മിണി. ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ രാജ്യമായ ദ്വാരകയിലെ രാജ്ഞിയും ഇവർ തന്നെയായിരുന്നു. ഐശ്വര്യദേവതയായ ലക്ഷ്മിയുടെ അവതാരമായാണ് രുക്മിണിയെ പുരാണങ്ങളിൽ അവതരിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്.

രുക്മിണി
ഭാഗ്യത്തിൻ്റെയും ഐശ്വര്യത്തിൻ്റെയും ദേവത
മറ്റ് പേരുകൾ	ലക്ഷ്മി, വൈദർഭി, ഭൈഷ്മി, കൃഷ്ണാത്മിക, ദ്വാരകേശ്വരി, വിശാലാക്ഷി, രഖുമായീ
പദവി	ലക്ഷ്മീദേവി, അഷ്ടഭാര്യ, ദേവി, ഭഗവതി
നിവാസം	ദ്വാരക, വിദർഭ, കുണ്ഡിനപുരം, വൈകുണ്ഠം
ജീവിത പങ്കാളി	ശ്രീ കൃഷ്ണൻ
മാതാപിതാക്കൾ	ഭീഷ്മകൻ (പിതാവ്)
സഹോദരങ്ങൾ	രുക്മി
മക്കൾ	പ്രദ്യുമ്നൻ, ചാരുദേഷ്നൻ, സുദേഷ്നൻ, ചാരുദേഹൻ, സുചാരു, ചാരുഗുപ്തൻ, ഭദ്രാചാരു, ചാരുചന്ദ്രൻ, വിചാരു, ചാരു, ചാരുമതി
ആഘോഷങ്ങൾ	രുക്മിണീ സ്വയംവരം

രുക്മിണി

പതിനാറാമത്തെ വയസ്സിൽ ആയിരുന്നു രുക്മിണിയുടെ വിവാഹം. അതി സുന്ദരിയായ രുക്മിണിയുടെ സഹോദരൻ മഹാ പരാക്രമിയും പരശുരാമ ശിഷ്യനും ആയ രുക്മി ആയിരുന്നു.. മനസ്സ് കൊണ്ട് തന്റെ പുത്രിയെ കൃഷ്ണന് കൊടുക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ച ഭീഷ്മക രാജാവ് പക്ഷെ "പരശുരാമനിൽ" നിന്നും ഭാർഗവാസ്ത്രം നേടിയ രുക്മിയുടെ ചെയ്തികളെ എന്നും ഭയന്നിരുന്നു. അതിനാൽ രുക്മിയുടെ ആഗ്രഹത്തിന് വഴങ്ങി മകളെ ശിശുപാലനു നൽകാനുള്ള തീരുമാനം അദ്ദേഹത്തിന് എടുക്കേണ്ടി വന്നു. താൻ കൃഷ്ണനെ അല്ലാതെ അന്യനെ വരിക്കയില്ലെന്ന് രുക്മിണി ഒരു ബ്രഹ്മണൻ മുഖേന കൃഷ്ണനെ അറിയിക്കയാൽ സ്വയംവര സമയത്ത് അദ്ദേഹം വന്നു. ബലാൽ അവളെ തേരിൽ കയറ്റി കൊണ്ടുപോയി. സകല രാജാക്കന്മാരും സ്വയംവരത്തിനു വന്നിരുന്നു. കൃഷ്ണൻ കന്യകയെ കൊണ്ട് പോകും എന്നും അദ്ദേഹം സാക്ഷാൽ നാരായണൻ ആണെന്നും എതിർത്താലും ജയിക്കുക അസാധ്യം ആണെന്നും അറിയാമായിരുന്ന ജരാസന്ധൻ കൃഷ്ണനുമായി യുദ്ധത്തിന് ആദ്യമേ ഒരുക്കമല്ലായിരുന്നു എങ്കിലും മറ്റുള്ള രാജാക്കന്മാരുടെ നിർബന്ധ പ്രകാരം കൃഷ്ണനെ തടയുവാൻ വേണ്ടി അവിടെ ഒരു ഭയങ്കര യുദ്ധം അരങ്ങേറുന്നു... ഒറ്റയ്ക്ക് രുക്മിണീ രാജകുമാരിയുമായി മുൻപോട്ട് പോയ കൃഷ്ണനോട് രുക്മി ഒറ്റയ്ക്കാണ് ഏറ്റുമുട്ടിയത്.. പരശുരാമ ശിഷ്യനായ രുക്മിയെ കൃഷ്ണൻ തോല്പിക്കുകയും രുക്മിണിയുടെ അപേക്ഷ മാനിച്ചു വധിക്കാതെ ജീവൻ ദാനം നൽകി വിടുകയും ചെയ്തു.. കൃഷ്ണനെ പിന്തുടർന്ന രാജാക്കന്മാരും ആയി ബാലരാമനും സാത്യകിയും ഉൾപ്പെടുന്ന യാദവ സൈന്യം ഏറ്റുമുട്ടുകയും ജരാസന്ദനോടൊപ്പം അവരെ എല്ലാവരെയും പരാജയപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു..

കൃഷ്ണന്‌ രുക്മിണിയിൽ പത്ത് പുത്രന്മാരും ഒരു പുത്രിയുമുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. പ്രദ്യുംനൻ ആണ് അതിൽ പ്രഥമൻ.
കൃഷ്ണൻ സ്വർഗ്ഗാരോഹണം പ്രാപിച്ചതിനു ശേഷം രുക്മിണി ചിതയിൽ ചാടി മരിച്ചു.