താലവ്യം
നാവിന്റെ ഉരോഭാഗം താലുവോടടുപ്പിച്ച് ഉച്ചരിക്കുന്ന വ്യഞ്ജനങ്ങളാണ് താലവ്യങ്ങൾ(Palatals). നാവിന്റെ അഗ്രം താലുവോടടുത്ത് ഉച്ചരിക്കപ്പെടുന്ന വർണ്ണങ്ങൾ മൂർദ്ധന്യങ്ങളാണ്.
സർവ്വസാധാരണമായ താലവ്യവ്യഞ്ജനമാണ് പ്രവാഹിയായ [j] (ഉദാ:മലയാളത്തിലെ /യ/). അനുനാസികമായ [ɲ] (/ങ/) -ഉം ലോകഭാഷകളിൽ സാധാരണമാണ്. ഉച്ചാരണവേളയിൽ നാവ് താലുവിനു സമാന്തരമായി സന്ധിക്കുന്നതിനാൽ അനനുനാസികതാലവ്യസ്പർശങ്ങളുടെ വിവൃതി മിക്കവാറുംപതുക്കെയായിരിക്കും. പൂർണ്ണനികോചത്തിനു ശേഷം ചലകരണം പതുക്കെ വിട്ടുമാറുന്നതുകാരണം സ്ഫോടനത്തിനുപകരം ഘർഷണമാണ് സംഭവിക്കുക; അതിന്റെ ഫലമായി സ്ഫോടകങ്ങൾക്കു പകരം താലവ്യ സ്പർശഘർഷികളായിരിക്കും([tʃ]) ഉല്പാദിക്കപ്പെടുക. വടക്കൻ യൂറേഷ്യയിലെയും അമേരിക്കയിലെയും മദ്ധ്യാഫ്രിക്കയിലെയും ചുരുക്കം ഭാഷകളിലേ താലവ്യസ്ഫോടകങ്ങൾക്ക് താലവ്യസ്പർശഘർഷിയിൽനിന്ന് (വർത്സ്യപരസ്ഥാനീയസ്പർശഘർഷത്തിൽനിന്ന്) വ്യത്യയമുള്ളൂ.
ഭാരതീയഭാഷകളിൽ ശുദ്ധമായ താലവ്യഘർഷമുണ്ട്. മലയാളത്തിലെ /ശ/ ഉദാഹരണം.
മറ്റു വ്യഞ്ജനങ്ങൾ താലവ്യരഞ്ജനത്തിന് വിധേയമാകാറുണ്ട്. ഇംഗ്ലീഷിലെ വർത്സ്യപരസ്ഥാനീയഘർഷമായ [ʃ] (‘ഷ’ യ്ക്കും ‘ശ’യ്ക്കും മദ്ധ്യത്തിലുള്ള ഉച്ചാരണം) ഇവ്വിധം ദ്വിതീയസന്ധാനംവഴി ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. എങ്കിലും സാമാന്യമായി ഇവയെയും താലവ്യങ്ങളിൽ പെടുത്താറുണ്ട്.