മത്തി
ലോകത്തിൽ ഏറ്റവുമധികം പിടിക്കപ്പെടുന്ന ഭക്ഷ്യയോഗ്യമായ കടൽ മത്സ്യമാണ് മത്തി. അഥവാ ചാള (Sardine). അഞ്ചുജനുസുകളിലായി 21 ൽക്കൂടുതൽ വിഭാഗത്തിൽപ്പെട്ട മത്സ്യങ്ങളെ ഈ നാമത്തിൽ വിളിക്കുന്നു . ഹെറിംഗ് വിഭാഗത്തിൽ ക്ലൂപ്പൈഡേ (Clupeidae) കുടുംബത്തിൽപ്പെട്ട മൽസ്യങ്ങളാണിവ. മത്സ്യബന്ധനത്തിലൂടെ ലഭിക്കുന്ന മത്സ്യയിനങ്ങളിൽ മൂന്നിലൊന്നുഭാഗവും മത്തിയാണ്.[1] സാധാരണക്കാരുടെ മത്സ്യമെന്ന അർത്ഥത്തിൽ 'പാവപ്പെട്ടവന്റെ മത്സ്യം' എന്നും മത്തി അറിയപ്പെടുന്നു. ഇംഗ്ലീഷിൽ സാർഡൈൻ (Sardine) എന്നതുകൂടാതെ പ്ലിച്ചാർഡ് (pilchard) എന്നപേരിലും ഈ മത്സ്യം അറിയപ്പെടുന്നു. സാർഡിനിയ ദ്വീപിനുസമീപം ഇവയെ കണ്ടെത്തിയതാണ്, ഇവയ്ക്ക് സാർഡൈൻ എന്ന പേരുവരാൻ കാരണം.[2] ലോകത്ത് ഏറ്റവുമധികം മത്തി ലഭിക്കുന്നത് ആഫ്രിക്കൻരാജ്യമായ മൊറോക്കോയുടെ തീരത്താണ്. അറ്റലാന്റിക് സമുദ്രവും പസഫിക് സമുദ്രവും മത്തിയുടെ മുഖ്യ ഉറവിടങ്ങളാണ്.[3] പൊള്ളിച്ചും വറുത്തും അച്ചാർ ആക്കിയും മറ്റും മത്തി വിവിധരൂപത്തിൽ മനുഷ്യർ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. ഇവ ക്ലൂപിഡേ (Clupeidae)കുടുംബത്തിലെ ഹെറിംഗ് (herring)വർഗ്ഗത്തിൽപെടുന്നു.[4][5]ജലോപരിതലത്തിൽ കൂട്ടമായിക്കാണപ്പെടുന്ന ഇവയുടെ മുഖ്യഭക്ഷണം ഫ്രജിലേറിയ എന്ന ഉത്പ്ലവജീവിയാണ്.
മത്തി | |
---|---|
ശാസ്ത്രീയ വർഗ്ഗീകരണം | |
കിങ്ഡം: | |
Phylum: | |
Class: | |
Order: | |
Family: | |
Subfamily: | |
Alliance: | Sardine
|
genera | |
പോഷക മൂല്യം
തിരുത്തുകമെച്ചപ്പെട്ട ഹൃദയാരോഗ്യം നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കുന്ന ഒമേഗ-3 ഫാറ്റി ആസിഡിനാൽ സമ്പുഷ്ടമാണ് മത്തി. പതിവായി ഒമേഗ-3 ഫാറ്റി ആസിഡ് അടങ്ങിയ ഭക്ഷണങ്ങൾ കഴിക്കുന്നത് അൽഷൈമേഴ്സ് രോഗം വരാതിരിക്കാൻ സഹായിക്കുമെന്ന് സമീപകാല പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു.
[6] ഒമേഗ-3 കൂടാതെ ജീവകം ഡി, കാൽസ്യം, ബി12, മാംസ്യം എന്നിവയും മത്തിയിൽ അടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.[7] പ്രതിദിനം സാധാരണ കഴിക്കുന്ന മത്തിയിൽ നിന്ന് 13 ശതമാനം ജീവകം ബി 12 ലഭിക്കുന്നു.
പ്രധാന ഉപവർഗ്ഗങ്ങൾ
തിരുത്തുകവാണിജ്യപരമായി പ്രാധാന്യം ഉള്ള മത്തികൾ | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Genus | Common name | Scientific name | Max. length | Common length | Max. mass | Max. age years |
Trophic level |
Fish Base |
FAO | ITIS | IUCN status | |||
cm | in | cm | in | g | oz | |||||||||
Sardina | European pilchard* | Sardina pilchardus (Walbaum, 1792) | 27.5 | 10.8 | 20.0 | 7.9 | 15 | 3.05 | [8] | [9] | [10] | |||
Sardinops | South American pilchard | Sardinops sagax (Jenyns, 1842) | 39.5 | 15.6 | 20.0 | 7.9 | 490 | 17 | 25 | 2.43 | [11] | [12] | [13] | |
Japanese pilchard[note 1] | Sardinops melanostictus (Schlegel, 1846) | [15] | [16] | [17] | ||||||||||
Californian pilchard[note 1] | Sardinops caeruleus (Girard, 1854) | [18] | [19] | [20] | ||||||||||
southern African pilchard[note 1] | Sardinops ocellatus (Pappe, 1854) | [21] | [22] | [23] | ||||||||||
Sardinella | Bali sardinella | Sardinella lemuru (Bleeker, 1853) | 23 | 9.1 | 20 | 7.9 | [24] | [25] | [26] | |||||
Brazilian sardinella | Sardinella brasiliensis (Steindachner, 1879) | 3.10 | [27] | [28] | [29] | |||||||||
Japanese sardinella | Sardinella zunasi (Bleeker, 1854) | 3.12 | [30] | [31] | [32] | |||||||||
Indian oil sardine | Sardinella longiceps (Valenciennes, 1847) | 2.41 | [33] | [34] | [35] | [36] | ||||||||
Goldstripe sardinella | Sardinella gibbosa (Bleeker, 1849) | 2.85 | [37] | [38] | [39] | |||||||||
Round sardinella | Sardinella aurita (Valenciennes, 1847) | 3.40 | [40] | [41] | [42] | |||||||||
Madeiran sardinella | Sardinella maderensis (Lowe, 1839) | 3.20 | [43] | [44] | [45] | |||||||||
Dussumieria | Rainbow Sardine | Dussumieria acuta (Valenciennes, 1847) | 20 | 7.9 | 3.40 | [46] | [47] | [48] |
ചിത്രങ്ങൾ
തിരുത്തുക-
മത്തി
-
മത്തി വറുക്കാൻ തയ്യാറാക്കിയത്
-
മത്തി മുറിച്ച് വച്ചത്
-
മത്തി ചുട്ടെടുക്കുന്നു
മറ്റ് ലിങ്കുകൾ
തിരുത്തുക- മത്തി വൃത്തിയാക്കി പാക്ക് ചെയ്യുന്നത് മൈൻ ഉൽക്കടൽ മത്തി(Sardine) അക്വേറിയത്തിൽ നിന്ന്
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ മാതൃഭൂമി ഹരിശ്രീ, 2011 ഒക്ടോബർ, പേജ് 5
- ↑ "What's an oily fish?". Food Standards Agency. 2004-06-24. Archived from the original on 2010-12-10. Retrieved 2013-01-12.
- ↑ "BBC Good Food". BBC.
{{cite web}}
: Cite has empty unknown parameters:|accessyear=
,|month=
,|accessmonthday=
, and|coauthors=
(help) - ↑ Sardine Online Etymology Dictionary. Retrieved 15 April 2012.
- ↑ "Sardine". The Good Food Glossary. BBC Worldwide. 2009. Retrieved 2009-11-01.
- ↑ www.mailtribune.com, November 6, 2007 "Oily brain food... Yum". Archived 2010-08-08 at the Wayback Machine. Accessed April 3, 2009.
- ↑ New York State Health Department. "Vitamin D and Healthy Bones" Accessed May 17, 2008.
- ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardina pilchardus" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardina pilchardus (Walbaum, 1792) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardina pilchardus]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinops sagax" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinops sagax (Jenyns, 1842) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinops sagax]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Grant, W. S.; et al. (1998). "Why restriction fragment length polymorphism analysis of mitochondrial DNA failed to resolve sardine (Sardinops) biogeography: insights from mitochondrial DNA cytochrome b sequences". Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences. 55 (12): 2539–47. doi:10.1139/f98-127.
- ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinops melanostictus" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinops melanostictus (Schlegel, 1846) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinops melanostictus]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinops caeruleus" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinops caeruleus (Girard, 1854) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinops caeruleus]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinops ocellatus" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinops ocellatus (Pappe, 1854) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinops ocellatus]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinella lemuru" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinella lemuru (Bleeker, 1853) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinella lemuru]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinella brasiliensis" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinella brasiliensis (Steindachner, 1879) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinella brasiliensis]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinella zunasi" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinella zunasi (Bleeker, 1854) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinella zunasi]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinella longiceps" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinella longiceps (Valenciennes, 1847) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinella longiceps]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ "Sardinella longiceps". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2011.2. International Union for Conservation of Nature. 2010. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(help); Cite has empty unknown parameters:|last-author-amp=
and|authors=
(help); Invalid|ref=harv
(help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinella gibbosa" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinella gibbosa (Bleeker, 1849) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinella gibbosa]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinella aurita" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinella aurita (Valenciennes, 1847) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinella aurita]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Sardinella maderensis" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Sardinella maderensis (Lowe, 1839) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Sardinella maderensis]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help) - ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). "Dussumieria acuta" in ഫിഷ്ബേസ്. April 2012 version.
- ↑ Dussumieria acuta (Valenciennes, 1847) FAO, Species Fact Sheet. Retrieved April 2012.
- ↑ "[[Dussumieria acuta]]". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved April 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); URL–wikilink conflict (help)