ദത്താത്രേയൻ

ദത്താത്രേയ

ദത്താത്രേയൻ
ദത്താത്രേയൻ രാജാരവിവർമ്മയുടെ ചിത്രം
ദേവനാഗരി	दत्तात्रेय
Sanskrit Transliteration	दत्तात्रेयः
തമിഴ് ലിപിയിൽ	தத்தாத்ரேயர்

ദത്താത്രേയ (സംസ്കൃതം: दत्तात्रेय, IAST: Dattātreya), ദത്ത അല്ലെങ്കിൽ ദത്തഗുരു, ഒരു ഹൈന്ദവ ദൈവമായി ആരാധിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു മാതൃകാപരമായ സന്ന്യാസിയും (സന്യാസി) യോഗയുടെ പ്രഭുക്കന്മാരിൽ ഒരാളുമാണ്. മൂന്ന് ഹിന്ദു ദൈവങ്ങളായ ബ്രഹ്മാ, വിഷ്ണു, ശിവൻ എന്നിവരുടെ അവതാരവും സംയോജിത രൂപവുമായി അദ്ദേഹം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു, അവർ മൊത്തത്തിൽ ത്രിമൂർത്തി എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു, കൂടാതെ ഭാഗവത പുരാണം പോലുള്ള ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പരബ്രഹ്മത്തിന്റെ പ്രകടനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. മാർക്കണ്ഡേയ പുരാണവും ബ്രഹ്മാണ്ഡ പുരാണവും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജനനത്തെയും ഉത്ഭവത്തെയും കുറിച്ചുള്ള കഥകൾ ഓരോ വാചകത്തിനും വ്യത്യസ്തമാണെങ്കിലും. ഹിന്ദുമതത്തിലെ വേദാന്ത-യോഗ പാരമ്പര്യത്തിന്റെ ഗ്രന്ഥങ്ങൾ പോലെ നിരവധി ഉപനിഷത്തുകളും അദ്ദേഹത്തിന് സമർപ്പിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഹിന്ദുമതത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഗ്രന്ഥങ്ങളിലൊന്ന്, അവധൂത ഗീത (അക്ഷരാർത്ഥത്തിൽ, "സ്വതന്ത്ര ആത്മാവിന്റെ ഗാനം") ദത്താത്രേയയുടേതാണ്. കാലക്രമേണ, ദത്താത്രേയ ശൈവം, വൈഷ്ണവം, ശാക്തേയം എന്നിവയിൽ നിരവധി സന്യാസ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾക്ക് പ്രചോദനം നൽകിയിട്ടുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് ഇന്ത്യയിലെ ഡെക്കാൻ മേഖല, മഹാരാഷ്ട്ര, ഗുജറാത്ത്, മധ്യപ്രദേശ്, രാജസ്ഥാൻ, ശൈവമതം പ്രബലമായ ഹിമാലയൻ പ്രദേശങ്ങൾ. ലളിതജീവിതം, എല്ലാവരോടും ദയ, തന്റെ യാത്രാവേളയിൽ തന്റെ അറിവും ജീവിതത്തിന്റെ അർത്ഥവും പങ്കുവയ്ക്കൽ എന്നിവ ഭക്തി പ്രസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു വിശുദ്ധ കവിയായ തുക്കാറാമിന്റെ കവിതകളിൽ ബഹുമാനപൂർവ്വം പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു.

റിഗോപൗലോസിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ശൈവമതത്തിന്റെ നാഥ പാരമ്പര്യത്തിൽ, ദത്താത്രേയ നാഥകളുടെ ആദിനാഥ സമ്പ്രദായത്തിന്റെ ആദി-ഗുരു (ആദ്യ അധ്യാപകൻ) ആയി ബഹുമാനിക്കപ്പെടുന്നു, തന്ത്രത്തിൽ (സാങ്കേതികവിദ്യകളിൽ) വൈദഗ്ദ്ധ്യമുള്ള ആദ്യത്തെ "യോഗയുടെ കർത്താവ്". പണ്ഡിതന്മാർ ആദിനാഥിനെ ശിവന്റെ വിശേഷണമായി കണക്കാക്കുന്നു. മല്ലിൻസൺ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ദത്താത്രേയ നാഥ സമ്പ്രദായത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത ഗുരുവല്ല, പകരം 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ വിഷ്ണു-ശിവ സമന്വയത്തിന്റെ ഭാഗമായി നാഥ പാരമ്പര്യത്താൽ ഒരു ഗുരുവായി സഹകരിച്ചതാണ്. നവനാഥഭക്തിസാര എന്ന മറാഠി ഗ്രന്ഥം ഇതിന് തെളിവാണ്, മല്ലിൻസൺ പ്രസ്താവിക്കുന്നു, അതിൽ ഒമ്പത് നാഥന്മാരെ ഒമ്പത് നാരായണന്മാരുമായി തിരിച്ചറിയുന്നതിലൂടെ മഹാനുഭാവ വിഭാഗവുമായി നാഥ സമ്പ്രദായത്തിന്റെ സമന്വയമുണ്ട്.

ദത്താത്രേയ ജയന്തി

വൃശ്ചികമാസത്തിലെ വെളുത്തവാവിനാണ് ദത്താത്രേയ ജയന്തി.ഹിന്ദു കലണ്ടർ മാസമായ മാർഗശിർഷയിലെ (നവംബർ/ഡിസംബർ) വാർഷിക ഉത്സവം ദത്താത്രേയയെ ആദരിക്കുന്നു, ദത്ത ജയന്തി എന്നറിയപ്പെടുന്നു.

ജീവിതം

പുരാണങ്ങളിൽ, ഋഗ്വേദത്തിന് ഏറ്റവും വലിയ സംഭാവന നൽകിയതായി പാരമ്പര്യമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന അനസൂയയ്ക്കും അവളുടെ ഭർത്താവ് വേദ ഋഷിയുമായ അത്രിക്ക് ഒരു ഇന്ത്യൻ ആശ്രമത്തിലാണ് അദ്ദേഹം ജനിച്ചത്. മഹാരാഷ്ട്രയിലെ നന്ദേഡ് ജില്ലയിലെ മഹൂരിലാണ് ഇവർ താമസിച്ചിരുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് പടിഞ്ഞാറൻ ഡെക്കാൻ മേഖലയിലാണ് താമസിച്ചിരുന്നതെന്ന് മറ്റൊരാൾ പറയുന്നു. കാശ്മീരിലെ പവിത്രമായ അമർനാഥ് ക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള വനത്തിലാണ് താൻ ജനിച്ചതെന്ന് മൂന്നാമൻ അവകാശപ്പെടുന്നു. നാലാമത്തെ ഐതിഹ്യത്തിൽ പറയുന്നത് അനുസൂയ എന്ന അവിവാഹിതയായ അമ്മയ്ക്ക് തന്റെ സഹോദരന്മാരായ ദുർവാസായ്ക്കും ചന്ദ്രനുമൊപ്പം ജനിച്ചുവെന്നാണ്, അഞ്ചാമത്തെ ഐതിഹ്യത്തിൽ, യുവയായ അനുസൂയയെ വിവാഹം കഴിക്കുമ്പോൾ അത്രി മുനിക്ക് വളരെ പ്രായമുണ്ടായിരുന്നുവെന്നും അവർ ത്രിമൂർത്തികളുടെ സഹായം തേടുകയും ചെയ്തു. ഒരു കുട്ടി. ലോകത്തിന് വെളിച്ചവും അറിവും കൊണ്ടുവന്നതിൽ ത്രിമൂർത്തികൾ സന്തുഷ്ടരായതിനാൽ, തൽക്ഷണം അനുഗ്രഹം നൽകി, ഇത് മൂന്നിന്റെയും സ്വഭാവസവിശേഷതകളോടെ ദത്താത്രേയനെ ജനിപ്പിക്കാൻ കാരണമായി.അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഉത്ഭവം അവ്യക്തമാണെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള കഥകൾ കൂടുതൽ വ്യക്തമാണ്. മഹാഭാരതത്തിൽ അദ്ദേഹത്തെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത് അസാധാരണമായ ഉൾക്കാഴ്ചകളും അറിവുകളുമുള്ള ഒരു അസാധാരണ ഋഷി (മുനി) ആയിട്ടാണ്, അദ്ദേഹത്തെ ആരാധിക്കുകയും ഗുരുവായി ഉയർത്തുകയും പുരാണങ്ങളിൽ വിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരമായി ഉയർത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ദത്താത്രേയ ഈ ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രസ്താവിച്ചിരിക്കുന്നത് ലോകത്തെ ത്യജിച്ചതായും ചെറുപ്രായത്തിൽ തന്നെ സന്യാസജീവിതം നയിക്കാൻ വീടുവിട്ടുപോയതായും പറയുന്നു. ഒരു ഐതിഹ്യം അവകാശപ്പെടുന്നത് അദ്ദേഹം ദീർഘനേരം വെള്ളത്തിൽ മുങ്ങി ധ്യാനിച്ചിരുന്നു, മറ്റൊന്ന് കുട്ടിക്കാലം മുതൽ അലഞ്ഞുതിരിയുന്നുണ്ടെന്നും യുവ ദത്താത്രേയ കാൽപ്പാടുകൾ ഗിർനാറിലെ (ജുനഗഡ്, ഗുജറാത്ത്) ഏകാന്തമായ ഒരു കൊടുമുടിയിൽ സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെന്നുമാണ്. ദത്താത്രേയ് എന്നിവർ അവിടെ 12000 വർഷം തപം ചെയ്യുന്നു. തമിഴ്‌നാട്ടിലെ രാമേശ്വരത്തിനടുത്തുള്ള ഗന്ധമാദന പർവതത്തിൽ ധ്യാനിക്കുന്ന ദത്താത്രേയനെ ശിഷ്യനായ പരശുരാമനെ ത്രിപുര-രഹസ്യ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.ശ്രീപാദ ശ്രീ വല്ലഭനായി (അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യ അവതാരം) ജനിച്ച ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ഒരു പുണ്യസ്ഥലമായ പിഠാപുരത്ത് ദത്താത്രേയ ദിവസവും ഉച്ചഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നതായി പറയപ്പെടുന്നു.സ്വയം വിദ്യാഭ്യാസം: ദത്താത്രേയയുടെ 24 ഗുരുക്കൾ ഗുരുക്കന്മാരില്ലാതെ ഒന്നുമില്ലാതെ തുടങ്ങിയിട്ടും സന്ന്യാസി അലഞ്ഞുതിരിയുന്നതിനിടയിൽ പ്രകൃതിയെ നിരീക്ഷിച്ചും ഈ പ്രകൃതി നിരീക്ഷണങ്ങളെ തന്റെ ഇരുപത്തിനാല് ആചാര്യന്മാരായി കണക്കാക്കി സ്വയം അവബോധത്തിലെത്തിയവനായും ഹിന്ദു ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ യുവ ദത്താത്രേയ പ്രസിദ്ധനാണ്. ഈ ഐതിഹ്യം ഹൈന്ദവ വിശ്വാസത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്, പ്രത്യേകിച്ച് കലാകാരന്മാർക്കും യോഗികൾക്കും ഇടയിൽ, ആശയങ്ങളും പഠിപ്പിക്കലുകളും സമ്പ്രദായങ്ങളും എല്ലാ സ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്നും വരുന്നതാണ്, സ്വയം പ്രയത്നം പഠിക്കാനുള്ള ഒരു മാർഗമാണ്. ദത്താത്രേയയുടെ 24 അധ്യാപകരാണ്:

ഐക്കണോഗ്രഫി

ദത്താത്രേയയെ സാധാരണയായി മൂന്ന് തലകളും ആറ് കൈകളുമായാണ് കാണിക്കുന്നത്, വളരെ കുറച്ച് പേർ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു തലയും നാല് കൈകളുമായി കാണിക്കുന്നു. ഇടത്: മൂന്ന് തലകളുള്ള ഐക്കൺ; വലത്: ഒരു തലയിൽ. ദത്താത്രേയയെ സാധാരണയായി മൂന്ന് തലകളും ആറ് കൈകളും, ഹിന്ദുമതത്തിലെ 3 പ്രധാന ദൈവങ്ങളായ ത്രിമൂർത്തികളെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ബ്രഹ്മാവ്, വിഷ്ണു, ശിവൻ എന്നിവർക്ക് ഓരോ ശിരസ്സും, ഈ ഓരോ ദേവന്മാരുമായും ബന്ധപ്പെട്ട പ്രതീകാത്മക വസ്തുക്കളും പിടിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു ജോഡി കൈകളുമാണ് കാണിക്കുന്നത്: ജപമാലയും ബ്രഹ്മാവിന്റെ കമണ്ഡലു, വിഷ്ണുവിന്റെ ശാഖ, സുദർശന ചക്രം, ത്രിശൂലവും ശിവന്റെ ഡമരുവും. ഒരു വനത്തിലോ മരുഭൂമിയിലോ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു ലളിതമായ സന്യാസിയായി അദ്ദേഹം സാധാരണയായി വസ്ത്രം ധരിക്കുന്നു, ഇത് ലൗകിക വസ്തുക്കളെ ഉപേക്ഷിച്ച് ധ്യാനാത്മകമായ യോഗ ജീവിതശൈലി പിന്തുടരുന്നു. ചിത്രങ്ങളിലും ചില വലിയ കൊത്തുപണികളിലും, നാല് നായ്ക്കളും ഒരു പശുവും അദ്ദേഹത്തിന് ചുറ്റും ഉണ്ട്, ഇത് നാല് വേദങ്ങളെയും എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും പോഷിപ്പിക്കുന്ന മാതാവിനെയും പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്നു.വളരെ കുറച്ച് പഴക്കമുള്ള മധ്യകാല ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ദത്താത്രേയയുടെ ഒരു ശിരസ്സ് മാത്രമാണുള്ളത്, ഉദാഹരണത്തിന്, മഹൂരിലേത്, പൂനെയ്ക്ക് സമീപമുള്ള പൂനെ സത്താറ റോഡിലെ നാരായൺപൂരിലെ ഒന്ന്, തെക്കൻ മഹാരാഷ്ട്രയിലെ പന്ധർപൂരിലെ മറ്റൊന്ന്. അഗ്നിപുരാണം പോലെയുള്ള വളരെ ചുരുക്കം ഗ്രന്ഥങ്ങൾ മൂർത്തിയെ നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള വാസ്തുവിദ്യാ സവിശേഷതകളെ വിവരിക്കുന്നു, ദത്താത്രേയയ്ക്ക് ഒരു തലയും രണ്ട് കൈകളുമായി അത് ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു. വാരണാസി, നേപ്പാൾ, ഇന്ത്യയിലെ വടക്കൻ ഹിമാലയൻ താഴ്‌വര സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ, 15-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ ദത്താത്രേയ നാഥ ക്ഷേത്രങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു മുഖത്തോടെ കാണിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെയും ലോകത്തിൻറെയും ഭൂരിഭാഗം ഭാഗങ്ങളിലും, സിക്രിറ്റിക് ആറ് സായുധങ്ങളും മൂന്ന് മുഖങ്ങളുമുള്ള ഐക്കണോഗ്രാഫി കൂടുതൽ സാധാരണമാണ്.അദ്വൈത വിജ്ഞാനം സാക്ഷാത്കരിച്ച "തേനീച്ച" യോഗിന്റെ രൂപമാണ് അദ്ദേഹം. ദത്താത്രേയ സമന്വയത്തിന്റെ പുരാവസ്തു മാതൃകയായി:കൂടാതെ, ദത്താത്രേയ ഐക്കണിന്റെ അനാവരണം, പ്രത്യയശാസ്ത്രങ്ങളുടെയും സമ്പ്രദായങ്ങളുടെയും സിന്തറ്റിക്, ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഒരു ശരീരമായി യോഗയുടെ വികാസത്തെ വ്യക്തമാക്കുന്നു. അടിസ്ഥാനപരമായി ഒരു ജ്ഞാനമൂർത്തി ആണെങ്കിലും, ദത്താത്രേയ ഒരു "തേനീച്ച" യോഗിൻ ആണ്: യോഗയുടെ പലതരം പുഷ്പങ്ങൾ ശേഖരിക്കുന്നതിലൂടെ സ്വഭാവവും പഠിപ്പിക്കലുകളും വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത ഒരാളാണ്. പാരമ്പര്യങ്ങളുടെ സമുദ്രത്തിൽ നിന്നുള്ള ആശയങ്ങളും അനുഷ്ഠാനങ്ങളും പഠിപ്പിക്കലും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന എല്ലാ മതവിഭാഗങ്ങൾക്കും, ദത്താത്രേയ യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു മാതൃകയാണ്.

— അന്റോണിയോ റിഗോപൗലോസ്, ദത്താത്രേയ: അനശ്വരനായ ഗുരു, യോഗിൻ, അവതാരം ദത്താത്രേയ പ്രതിമയുടെ മറ്റൊരു പ്രത്യേകത അതിൽ നാല് നായകളും ഒരു പശുവും ഉൾപ്പെടുന്നു എന്നതാണ്. നാല് നായ്ക്കൾ വേദങ്ങളെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു, വിശ്വസ്തരായ എല്ലാ കാലാവസ്ഥാ സുഹൃത്തുക്കളായും, കമ്പനിയായും, രക്ഷാധികാരികളായും, പശു നിശബ്ദമായും എല്ലായ്പ്പോഴും പോഷണം നൽകുന്ന ഭൂമിയുടെ മാതാവിന്റെ രൂപകമാണ്.

ഇതര ഐക്കണോഗ്രഫി

ആം സഹസ്രാബ്ദ CE ഗുഹാക്ഷേത്രങ്ങളിലും ഹിന്ദുമതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പുരാവസ്തു സ്ഥലങ്ങളിലും ദത്താത്രേയയുടെ ശിൽപങ്ങൾ ബദലായി തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.[43] ഉദാഹരണത്തിന്, ബദാമി ക്ഷേത്രത്തിൽ (കർണ്ണാടക), ദത്താത്രേയ വിഷ്ണുവിനെപ്പോലെ ഒറ്റ തലയും നാല് കൈകളും ഉള്ളതായി കാണിക്കുന്നു, എന്നാൽ ശാന്തമായ യോഗാസനത്തിൽ (പത്മാസനം) ഇരിക്കുന്നു. ബ്രഹ്മാവിന്റെ ഹംസം, വിഷ്ണുവിന്റെ ഗരുഡൻ, ശിവന്റെ നന്ദി എന്നിങ്ങനെ ത്രിമൂർത്തികളുടെ ചിഹ്നങ്ങൾ (ലാഞ്ചന) അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം കൊത്തിയെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ദത്താത്രേയയുടെ ഈ കലാസൃഷ്ടിയിലെ വലത് ചെവിയിലെ ആഭരണങ്ങളും മുടിയുടെ അലങ്കാരവും ശിവന്റേതാണ്, എന്നാൽ ഇടതുവശത്ത് വിഷ്ണുവിന്റേതാണ്.[44] റിഗോപൗലോസ് ഈ ബദാമി ശിൽപം 10 മുതൽ 12 വരെ നൂറ്റാണ്ടിലേതാണ് എന്ന് കണക്കാക്കുന്നു.[43]

ബദാമിയോട് സാമ്യമുള്ളതും എന്നാൽ ചില വ്യത്യാസങ്ങളുള്ളതുമായ ഒരു ശിൽപം അജ്മീറിൽ (രാജസ്ഥാൻ) കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഒരു തലയും നാല് കൈകളുമുള്ള ദത്താത്രേയ നിൽക്കുന്ന ഒരു സ്വതന്ത്ര പ്രതിമയാണ് അജ്മീർ ആർട്ട് വർക്ക്. തന്റെ വിവിധ കൈകളിൽ ശിവന്റെ ത്രിശൂലം, വിഷ്ണുവിന്റെ ചക്രം, ബ്രഹ്മാവിന്റെ കമണ്ഡലു, മൂന്നിനും പൊതുവായുള്ള ജപമാല എന്നിവയും വഹിക്കുന്നു.[45] ബദാമി റിലീഫ് വർക്ക് പോലെ, ദത്താത്രേയയുടെ അജ്മീർ പ്രതിമയിൽ ബ്രഹ്മാവിന്റെ ഹംസം, വിഷ്ണുവിന്റെ ഗരുഡൻ, ശിവന്റെ നന്ദി എന്നിവ അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം പീഠത്തിൽ കൊത്തിയെടുത്തതായി കാണിക്കുന്നു.[45]

ജെയിംസ് ഹാർലെയും ടി എ ഗോപിനാഥ റാവുവും പോലെയുള്ള ചില പണ്ഡിതന്മാർ ബ്രഹ്മ-വിഷ്ണു-ശിവനെ ഹരിഹര പിതാമഹയായി അവതരിപ്പിക്കുന്ന പ്രതിരൂപം ദത്താത്രേയയുടെ പര്യായമായോ അതിന് തുല്യമായോ ആയി കണക്കാക്കുന്നു.[46][47] അന്റോണിയോ റിഗോപൗലോസ് ഈ ഐഡന്റിഫിക്കേഷനെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു, ഹരിഹര പിതാമഹ പ്രതിരൂപം ദത്താത്രേയ ഐക്കണോഗ്രഫിയായി പരിണമിച്ച ഒരു മുന്നോടിയായിരിക്കാമെന്നും അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.[43]

വാചകങ്ങൾ

ദത്താത്രേയ ഉപനിഷത്ത് (തന്ത്ര കേന്ദ്രീകൃതം), ദർശന ഉപനിഷത്ത് (യോഗ കേന്ദ്രീകൃതം), പ്രത്യേകിച്ച് അവധൂത ഉപനിഷത്ത് (അദ്വൈത കേന്ദ്രീകൃതം) എന്നിവ ദത്താത്രേയ പാരമ്പര്യത്തിന്റെ തത്ത്വചിന്തയെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.[49][50] യോഗയെക്കുറിച്ചുള്ള ക്ലാസിക് ഗ്രന്ഥമായ ഷാണ്ഡിൽയ ഉപനിഷത്തിലും ദത്താത്രേയയെ പരാമർശിക്കുന്നു.[51]

ത്യാഗത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഉൾക്കാഴ്ചകൾക്ക് ആദരണീയരായ പുരാതന ഹിന്ദു സന്യാസിമാരുടെ പട്ടികയിൽ ദത്താത്രേയയുടെ പേര് പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്ന മറ്റ് ഉപനിഷത്തുകൾ ജബാല ഉപനിഷത്ത്, നാരദപരിവ്രാജക ഉപനിഷത്ത്, ഭിക്ഷുക ഉപനിഷത്ത്, യാജ്ഞവൽക്യ ഉപനിഷത്ത് എന്നിവയാണ്.[52][53] ഇവയിൽ, ജബാല ഉപനിഷത്തിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരാമർശം കാലക്രമത്തിൽ പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നു, കാരണം ഈ പുരാതന ഗ്രന്ഥം BC 3-ആം നൂറ്റാണ്ടിനും CE 3-ആം നൂറ്റാണ്ടിനും ഇടയിൽ പൂർത്തിയായതായി കണക്കാക്കുന്നു.[54]

ത്രിപുര രഹസ്യം ദത്താത്രേയയുടെ പേരിലുള്ള ഒരു പ്രധാന പുരാതന ഗ്രന്ഥമാണ്.

മഹാഭാരതത്തിലും[55] രാമായണത്തിലും ദത്താത്രേയയെ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്.[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]

വൈഷ്ണവ ആഗമ പാരമ്പര്യത്തിലെ (പഞ്ചരാത്രം) ഏറ്റവും പഴയ ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ ഒന്നായ സത്ത്വത സംഹിതയുടെ 9-ാം അധ്യായത്തിലും അഹിർബുധ്ന്യ സംഹിതയുടെ 5-ാം അധ്യായത്തിലും ദത്താത്രേയയെ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്.[56] ഈ ഗ്രന്ഥങ്ങളും ദത്താത്രേയയുടെ കാലഗണനയും മഹാഭാരതത്തേക്കാൾ പഴക്കമുള്ളതാണെന്ന് ഷ്രാഡർ പറയുന്നു, എന്നാൽ റിഗോപൗലോസ് കാലഗണനയിൽ അദ്ദേഹത്തോട് വിയോജിക്കുന്നു.[56]

ഹിന്ദു പാരമ്പര്യത്തിൽ, ദത്താത്രേയ അവധൂത ഗീതയുടെ രചയിതാവാണ്, അല്ലെങ്കിൽ "സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ഗാനം".[57][58] ഹൈന്ദവ തത്ത്വചിന്തയുടെ ഉപവിദ്യാലയങ്ങളിലൊന്നായ അദ്വൈത വേദാന്തത്തിന്റെ തത്വങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് പാഠത്തിന്റെ കവിത.[13][14][59]

നിലവിലുള്ള കൈയെഴുത്തുപ്രതികൾ ഏകദേശം 9 അല്ലെങ്കിൽ 10 നൂറ്റാണ്ടുകളിലേതാണ്,[60] എന്നാൽ ഇത് വാമൊഴി പാരമ്പര്യത്തിന്റെ ഭാഗമായി നേരത്തെ നിലനിന്നിരുന്നതാകാം.[61] ഇതിൽ 289 ശ്ലോകങ്ങൾ (മീറ്റർ ചെയ്ത ശ്ലോകങ്ങൾ) എട്ട് അധ്യായങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു.[57][62]

പി.പി. വാസുദേവാനന്ദ് സരസ്വതി ടെംബെ സ്വാമി മഹാരാജ്, ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ പിതാപൂരിലെ ശ്രീപാദ ശ്രീവല്ലഭ, കർണാടകയിലെ ഗണഗാപൂരിലെ ശ്രീ നൃസിംഹസരസ്വതി സ്വാമി മഹാരാജ് എന്നിവരുൾപ്പെടെ ദത്താത്രേയ ഭഗവാനെക്കുറിച്ചും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അവതാരങ്ങളെക്കുറിച്ചും വിപുലമായ സാഹിത്യം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. സാഹിത്യത്തിൽ പ്രധാനമായും ദത്താത്രേയ ഭഗവാനേയും വിവിധ ദേവതകളേയും സ്തുതിക്കുന്ന സ്തോത്രങ്ങൾ-സ്തുതികൾ, ദത്താത്രേയ ഭഗവാനെക്കുറിച്ചുള്ള പുസ്തകങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു.[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]

ദത്താത്രേയ പാരമ്പര്യങ്ങൾ

നിരവധി ഹിന്ദു സന്യാസ, യോഗ പാരമ്പര്യങ്ങൾ ദത്താത്രേയയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു:

നാഥ സമ്പ്രദായം: ഒരു യോദ്ധാവ് സന്യാസി സംഘമായി രൂപാന്തരപ്പെട്ട നാഥ യോഗികൾ, ദത്താത്രേയയെ തങ്ങളുടെ ദൈവശാസ്ത്ര സ്ഥാപകനായി കണക്കാക്കുന്നു. 14 മുതൽ 18 വരെ നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ദക്ഷിണേഷ്യയിലെ ഇസ്ലാമിക അധിനിവേശങ്ങളിലും ഹിന്ദു-മുസ്ലിം യുദ്ധങ്ങളിലും ഈ സംഘം വളരുകയും പ്രത്യേകിച്ചും പ്രാധാന്യമർഹിക്കുകയും ചെയ്തു, എന്നിരുന്നാലും സമാധാനപരമായ നാഥ യോഗികളുടെ ദത്താത്രേയ വേരുകൾ ഏകദേശം പത്താം നൂറ്റാണ്ടിലേതാണ്. രാജസ്ഥാൻ, ഗുജറാത്ത്, മഹാരാഷ്ട്ര, മധ്യപ്രദേശ്, ഉത്തർപ്രദേശ്, നേപ്പാൾ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് സംഘം കൂടുതൽ സജീവമായത്. ഐതിഹാസിക നാഥ സമ്പ്രദായ യോഗിയും ഹഠയോഗ നൂതന പ്രവർത്തകനുമായ ഗോരക്ഷനാഥ് ദത്താത്രേയയിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് രൂപപ്പെടുത്തിയതാണെന്ന് പാരമ്പര്യം വിശ്വസിക്കുന്നു. യോഗി സമ്പ്രദായ വിഷ്‌കൃതി പോലുള്ള നാഥ് പാരമ്പര്യത്തിന്റെ പ്രാദേശിക ശ്രമങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും ദത്താത്രേയയെ ചർച്ച ചെയ്തു.അവധൂത സമ്പ്രദായം: അവധൂത സമ്പ്രദായത്തിലെ ഒമ്പത് നാരായണന്മാർ ദത്താത്രേയനാണെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്നു, ഈ ആശയം നാഥ സമ്പ്രദായത്തിലും കാണപ്പെടുന്നു. ബെൽഗാവിക്കടുത്തുള്ള ബാലേകുന്ദ്രിയിൽ പന്ത്മഹാരാജ് ബാലേകുന്ദ്രിക്കർ ആരംഭിച്ച ഒരു പന്തൽ ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. ശ്രീ പ്രഭാകർ കേശവറാവു മോട്ടിവാലെ എന്ന സന്യാസിയും വർഷങ്ങളായി ഇതേ പാത പിന്തുടരുന്നു, കൂടാതെ ഇൻഡോറിലെ (മധ്യപ്രദേശ്) കനാഡിയയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആശ്രമത്തിലും ദത്ത് സമ്പ്രദായം പിന്തുടരുന്നു.

അവധൂത സമ്പ്രദായം: അവധൂത സമ്പ്രദായത്തിലെ ഒമ്പത് നാരായണന്മാർ ദത്താത്രേയനാണെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്നു, ഈ ആശയം നാഥ സമ്പ്രദായത്തിലും കാണപ്പെടുന്നു. ബെൽഗാവിക്കടുത്തുള്ള ബാലേകുന്ദ്രിയിൽ പന്ത്മഹാരാജ് ബാലേകുന്ദ്രിക്കർ ആരംഭിച്ച ഒരു പന്തൽ ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. ശ്രീ പ്രഭാകർ കേശവറാവു മോട്ടിവാലെ എന്ന സന്യാസിയും വർഷങ്ങളായി ഇതേ പാത പിന്തുടരുന്നു, കൂടാതെ ഇൻഡോറിലെ (മധ്യപ്രദേശ്) കനാഡിയയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആശ്രമത്തിലും ദത്ത് സമ്പ്രദായം പിന്തുടരുന്നു.[63] ദശനാമി സമ്പ്രദായവും ശക്തി പീഠങ്ങളും: ദശാനാമിയിലും ദേവതയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ശക്തിമത പാരമ്പര്യങ്ങളിലും ദത്താത്രേയ ബഹുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.ഭക്തിപാരമ്പര്യങ്ങൾ: ദത്താത്രേയയുടെ ദൈവശാസ്ത്രം ലളിതജീവിതം, എല്ലാവരോടും ദയ, തൽസ്ഥിതിയെ ചോദ്യം ചെയ്യൽ, അറിവിന്റെ ആത്മാന്വേഷണം, ജീവിതത്തിന്റെ ആത്മീയ അർത്ഥം എന്നിവയെ ഊന്നിപ്പറയുന്നത് ഹിന്ദുമതത്തിലെ ഭക്തി സന്തതികളായ തുക്കാറാം, ഏകനാഥ്, എന്നിവരെ ആകർഷിച്ചു. ഇന്ത്യയിലെ ഡെക്കാൻ മേഖലയിൽ ഇസ്‌ലാമിക അധിനിവേശം മൂലമുണ്ടായ രാഷ്ട്രീയ സാമൂഹിക പ്രക്ഷോഭങ്ങളുടെ കാലഘട്ടം. അവർ തങ്ങളുടെ കവിതകളിൽ ദത്താത്രേയയെ ബഹുമാനപൂർവ്വം പരാമർശിച്ചു. വൈഷ്ണവത്തിന്റെയും ശൈവത്തിന്റെയും ആശയങ്ങൾ ജനകീയ ഭാവനയിൽ സമഗ്രമായി ലയിച്ച ഈ കാലഘട്ടത്തിലെ നിരവധി സമന്വയ വിഷയങ്ങളിൽ ഒന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രതീകാത്മകതയുടെ ഉപയോഗം.മഹാനുഭാവ പാരമ്പര്യം: കൃഷ്ണനോടൊപ്പം മഹാനുഭാവ പാരമ്പര്യവും ദത്താത്രേയയെ തങ്ങളുടെ ദിവ്യ പ്രചോദനമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശ്രീ ചക്രധർ സ്വാമികൾ പ്രചരിപ്പിച്ച മഹാനുഭാവ പന്തിൽ അഞ്ച് കൃഷ്ണന്മാരുണ്ട്, അവരിൽ ഒരാളാണ് ദത്താത്രേയ അവരുടെ ആദി ഗുരു (യഥാർത്ഥ ഗുരു), അതുപോലെ അവരുടെ പാരമ്പര്യത്തിലെ ആദ്യകാല ആചാര്യന്മാരും (ചക്രധർ, ഗുണ്ഡം, ചാങ്ദേവ്). അവർ ദത്താത്രേയനെ ഇരുകൈകളുള്ള ഒറ്റ തലയായി ആരാധിക്കുന്നു. ഈ പാരമ്പര്യമനുസരിച്ച് അദ്ദേഹത്തിന് മഹൂരിൽ ഒരു ക്ഷേത്രമുണ്ട്.[36] ഗുരുചരിത്ര പാരമ്പര്യം: 14-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ ദത്ത അവതാരം ശ്രീപാദ ശ്രീവല്ലഭയുടെയും 15-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ ദത്ത അവതാർ നരസിംഹ സരസ്വതിയുടെയും ജീവിതകഥകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന 51 അധ്യായങ്ങൾ അടങ്ങുന്ന മറാത്തി ഗ്രന്ഥമായ ഗുരുചരിത്രത്തിന്റെ പേരിലാണ് ഈ പാരമ്പര്യം അറിയപ്പെടുന്നത്. ജ്ഞാനകാണ്ഡം (അധ്യായങ്ങൾ 1–24), കർമ്മകാണ്ഡം (25–37), ഭക്തികാണ്ഡം (38–51) എന്നിങ്ങനെ മൂന്ന് വിഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന സരസ്വതി ഗംഗാധരയാണ് ഈ ഗ്രന്ഥം രചിച്ചത്. മഹാരാഷ്ട്ര, വടക്കൻ കർണാടക, ഗുജറാത്ത്. വടക്കൻ കർണാടകയിലെ കലബുറഗിയിലെ ഗണഗാപൂർ ഈ പാരമ്പര്യത്തിലെ ഒരു പ്രധാന തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമാണ്.

മണിക് പ്രഭു (സകലമാതാ) സമ്പ്രദായം: ഈ പാരമ്പര്യത്തിൽ, ദത്താത്രേയയെ മധുമതി എന്നറിയപ്പെടുന്ന തന്റെ ശക്തിയോടെ ആരാധിക്കുന്നു. ദത്താത്രേയയുടെ അവതാരമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ സന്യാസിയായ ശ്രീ മണിക് പ്രഭുവാണ് ഈ പാരമ്പര്യം ആരംഭിച്ചത്. ഈ ആചാരത്തിന്റെ ആത്മീയ ആസ്ഥാനമാണ് മണിക് നഗർ. ഭക്തർക്ക് ആത്മീയ മാർഗനിർദേശത്തിനായി മണിക്നഗറിൽ ഒരു ഗുരുപരമ്പരയും ശ്രീ മണിക് പ്രഭു സ്ഥാപിച്ചു. ശ്രീ മണിക് പ്രഭുവും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമികളും നിരവധി അഭംഗകളും ഭജനകളും മറാത്തിയിലും കന്നഡയിലും രചിച്ചിട്ടുണ്ട്, അവ ഭഗവാൻ ദത്താത്രേയയെ സ്തുതിച്ചുകൊണ്ട് മണിക് നഗറിൽ പതിവായി പാടുന്നു.ലാൽ പദ്രിസ്: പത്താം നൂറ്റാണ്ടിൽ വേരുകളുള്ള, നാഥ്, കന്പട സമ്പ്രദായത്തിന് സമാനമായ ആശയങ്ങളുള്ള, പശ്ചിമ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നുള്ള മറ്റൊരു ഹിന്ദു യോഗി സംഘം, അവരുടെ ആത്മീയ ആശയങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനമായി ദത്താത്രേയയെ കണ്ടെത്തുന്നു.ഏകദേശം 1550 CE, ദത്താത്രേയ യോഗി തന്റെ ശിഷ്യനായ ദാസ് ഗോസാവിയെ മറാത്തിയിൽ ദത്താത്രേയ തത്വശാസ്ത്രം പഠിപ്പിച്ചു. ദാസ് ഗോസാവി തന്റെ രണ്ട് തെലുങ്ക് ശിഷ്യൻമാരായ ഗോപാൽഭട്ടിനെയും സർവവേദിനെയും ഈ തത്ത്വശാസ്ത്രം പഠിപ്പിച്ചു, അദ്ദേഹം ദാസ് ഗോസാവിയുടെ വേദാന്തവ്യവഹർസംഗ്രഹ എന്ന പുസ്തകം തെലുങ്ക് ഭാഷയിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യുകയും പഠിക്കുകയും ചെയ്തു. പ്രൊഫ.ആർ.സി.ധേരെയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ദത്താത്രേയ യോഗിയും ദാസ് ഗോസാവിയുമാണ് തെലുങ്ക് ദത്താത്രേയ പാരമ്പര്യത്തിലെ യഥാർത്ഥ ഗുരുക്കൾ. ദത്താത്രേയയുടെ തെലുങ്ക് പാരമ്പര്യത്തിന് നൽകിയ സംഭാവനകളിൽ തുല്യപ്രാധാന്യമുള്ള പരമാനന്ദതീർത്ഥയാണ് ദത്താത്രേയ ശതകമു രചിച്ചതെന്ന് പ്രൊഫ. വെങ്കിട്ട റാവു പറയുന്നു. അദ്വൈത ദർശനത്തിന്റെ വക്താവായിരുന്ന അദ്ദേഹം തന്റെ രണ്ട് ഇതിഹാസങ്ങളായ അനുഭവദർപ്പണവും ശിവജ്ഞാനമഞ്ജരിയും ശ്രീ ദത്താത്രേയയ്ക്ക് സമർപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രശസ്തമായ വിവേകചിന്താമണി പുസ്തകം നിജശിവഗുണയോഗി കന്നഡയിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യുകയും ലിംഗായത്ത് സന്യാസി ശനതലിംഗസ്വാമി ഇത് മറാത്തിയിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.