വിക്കിപീഡിയ

ഗബ്ബ്രോ

ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിന് താഴെയുള്ള ഒരു ഹോളോക്രിസ്റ്റലിൻ പിണ്ഡത്തിലേക്ക് എത്തിചേർന്ന മഗ്നീഷ്യം ഇരുമ്പ് തുടങ്ങിയ ധാതുക്കളാൽ സമ്പുഷ്ടവുമായ മാഗ്മ സാവധാനത്തിൽ തണുക്കുന്നതിൽ നിന്ന് രൂപംകൊണ്ട ഒരു ഫെനെറിറ്റിക് (പരുക്കൻ) മാഫിക് നുഴഞ്ഞുകയറ്റഅഗ്നിപർവ്വത പാറയാണ് ഗബ്ബ്രോ എന്നപേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. മന്ദഗതിയിലുള്ള തണുക്കൽ വഴി രൂപപ്പെടുന്ന, പരുക്കൻ കല്ലുകളോടുകൂടിയ ഗബ്ബ്രോയും , വേഗത്തിൽ-തണുക്കലിലൂടെ രൂപപ്പെട്ട നേർത്ത പൊടികളുള്ള ബസാൾട്ടും രാസപരമായി തുല്യമാണ്. ഭൂമിയുടെ സമുദ്ര ഉപരിതലത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും മധ്യ സമുദ്രനിരപ്പുകളിൽ രൂപംകൊണ്ട ഗബ്ബ്രോ കൊണ്ടാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഭൂഖണ്ഡ അഗ്നിപർവ്വതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്ലൂട്ടോണുകളായും ഗബ്ബ്രോ കാണപ്പെടുന്നു. അതിന്റെ വ്യത്യസ്ത സ്വഭാവം കാരണം, ഗബ്ബ്രോ എന്ന പദം വിശാലമായ അർത്ഥത്തിൽ ലാവാപ്രവാഹത്തിനിടക്ക്മ റ്റുപാറകൾക്കിടയിലേക്ക് നുഴഞ്ഞുകയറുന്ന പാറകൾക്കെല്ലാം പ്രയോഗിക്കാം, അവയിൽ പലതും "ഗബ്ബ്രോയിക്" മാത്രമാണ്. ഒഴുക്കൻ ഭാഷയിൽ പറഞ്ഞാൽ ഗ്രാനൈറ്റിനു റയോലൈറ്റിനെപ്പോലെ (ഗ്രനൈറ്റ് പൊടി)ആണ് ഗബ്ബ്രോക്ക് ബസാൾട്ട് എന്ന് പറയാം .

ഗബ്ബ്രോ മാതൃക
ഗബ്ബ്രോയുടെ നേർത്ത ഭാഗത്തിന്റെ ഫോട്ടോമൈക്രോഗ്രാഫ്

ഇറ്റലിയിലെ അപെനൈൻ പർവതനിരകളിലെ ഒഫിയോലൈറ്റുകളിൽ കണ്ടെത്തിയ ഒരു കൂട്ടം പാറകൾക്ക് പേരിടുന്നതിന് 1760-കളിൽ "ഗബ്ബ്രോ" എന്ന പദം ഉപയോഗിച്ചു.[1] ടസ്കാനി റോസിഗ്നാനോ മാരിറ്റിമോ ഗബ്ബ്രോ എന്ന കുഗ്രാമത്തിന്റെ പേരിലാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്. 1809-ൽ ജർമ്മൻ ജിയോളജിസ്റ്റ് ക്രിസ്റ്റ്യൻ ലിയോപോൾഡ് വോൺ ബുച്ച് ഈ ഇറ്റാലിയൻ ഒഫിയോലിറ്റിക് പാറകളെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരണത്തിൽ ഈ പദം കൂടുതൽ ആയി ഉപയോഗിച്ചു.[2] ജിയോളജിസ്റ്റുകൾ ഇപ്പോൾ കൂടുതൽ കർശനമായി "മെറ്റാഗാബ്രോ" (മെറ്റാമോർഫോസ്ഡ് ഗാബ്രോ) എന്ന് വിളിക്കുന്ന പാറകൾക്ക് അദ്ദേഹം "ഗാബ്രോ" എന്ന പേര് നൽകി.[3]

പെട്രോളജി

തിരുത്തുക

സിലിക്ക താരതമ്യേന കുറവും ഇരുമ്പ്, മഗ്നീഷ്യം, കാൽസ്യം എന്നിവയാൽ സമ്പന്നവുമായ പരുക്കൻ (ഫനെറിറ്റിക്) അഗ്നിപർവ്വത പാറ എന്ന് ഗബ്ബ്രോയെ വിശേഷിപ്പിക്കാം. മാഫിക് എന്നാണ് അത്തരം പാറക്ക് വേറൊരു വിശേഷണം. ചെറിയ അളവിൽ ഹോൺബ്ലെൻഡെ, ഒലിവിൻ, ഓർത്തോപൈറോക്സിൻ, ആക്സസറി ധാതുക്കൾ എന്നിവ അടങ്ങിയ പൈറോക്സിൻ (മിക്കവാറും ക്ലിനോപൈറോക്സിൻ), കാൽസ്യം അടങ്ങിയ പ്ലാഗിയോക്ലേസ് എന്നിവ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണ് ഗബ്ബ്രോ. [4]ഗണ്യമായ (10% ഒലിവൈൻ അല്ലെങ്കിൽ ഓർത്തോപൈറോക്സിൻ) ഉള്ളതിനാൽ ഇത് യഥാക്രമം ഒലിവൈൻ ഗബ്ബ്രോ അല്ലെങ്കിൽ ഗബ്ബ്രോണൈറ്റ് ആയി തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഹോൺബ്ലെൻഡ് സാധാരണയായി ഓഗൈറ്റ് പരലുകൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ഒരു റിം ആയിട്ടോ മറ്റ് ധാതുക്കളുടെ ചെറിയ ധാന്യങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന വലിയ ധാന്യങ്ങളായോ കാണപ്പെടുന്നു .[5][6]

പാറയുടെ ധാതു ഉള്ളടക്കത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി പരുക്കൻ-ധാന്യമുള്ള അഗ്നിപർവ്വത പാറകളെ തരംതിരിക്കാൻ ജിയോളജിസ്റ്റുകൾ കർശനമായ അളവിലുള്ള നിർവചനങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. കൂടുതലും സിലിക്കേറ്റ് ധാതുക്കളാൽ നിർമ്മിതമായ അഗ്നിപർവ്വത പാറകൾക്ക്, ധാതുക്കളുടെ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ കുറഞ്ഞത് 10% എങ്കിലും ക്വാർട്സ്, ഫെൽഡ്സ്പാർ അല്ലെങ്കിൽ ഫെൽഡ് സ്പാത്തോയിഡ് ധാതുക്കൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നവയ്ക്ക്, വർഗ്ഗീകരണം ആരംഭിക്കുന്നത് ക്യുഎപിഎഫ് ഡയഗ്രാമിൽ നിന്നാണ്. ക്വാർട്സിന്റെ ആപേക്ഷിക സമൃദ്ധികൾ (ക്വാർട്സ്) (ക്വാർട്ട്സ്) (ക്വാൽക്കലി ഫെൽഡ്സ്പാർ (ക്വാർട്സ്) (ക്വോർട്ട്സ് ആൽക്കലിഫെൽഡ്സ്പർ) (ക്വാൾക്ക്ലിഫെൽഡ്സ്) (ക്വാൻക്ലിഫെൽഡസ്പാർ) (ക്വാവോർട്ട്സ്, ക്വാർട്സ് ആൽക്കളി ഫെൽഡ്സ്പോർ) (ക്വിൻക്ലിഫ്) (ക്വിനിക്ലിഫ്, ക്വിൻക്ളിഫ്) (ക്വാഡ്) (ക്വിന്നിക്ലിഫ് (ക്വിൻകൾഫ്)) എന്നിവ ഡയഗ്രാമിൽ പാറയുടെ സ്ഥാനം പ്ലോട്ട് ചെയ്യാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു.[7][8][9] QAPF ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ 20% ൽ താഴെ ക്വാർട്സ് ഉണ്ടെങ്കിൽ, QAPF ഉള്ളടക്കം 10% ൽ താഴെയാണെങ്കിൽ, മൊത്തം ഫെൽഡ്സ്പാർ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ 65% ൽ കൂടുതൽ പ്ലാഗിയോക്ലേസ് ഉണ്ടെങ്കിൽ പാറയെ ഗാബ്രോയിഡ് അല്ലെങ്കിൽ ഡയോറിറ്റോയ്ഡ് ആയി തരംതിരിക്കും. മൊത്തം പ്ലാഗിയോക്ലേസിന്റെ 50% ത്തിൽ കൂടുതലുള്ള അനോർതൈറ്റ് (കാൽസ്യം പ്ലാഗിയോക്ലാസെ) ഭിന്നസംഖ്യയാണ് ഗാബ്രോയിഡുകളെ ഡയോറിറ്റോയിഡുകളിൽ നിന്ന് വേർതിരിക്കുന്നത്.[10]

പ്ലാഗിയോക്ലേസിന്റെ ഘടന വയലിൽ എളുപ്പത്തിൽ നിർണ്ണയിക്കാൻ കഴിയില്ല, തുടർന്ന് മാഫിക് ധാതുക്കളുടെ ഉള്ളടക്കത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഡയോറിറ്റോയിഡും ഗാബ്രോയിഡും തമ്മിൽ പ്രാഥമിക വ്യത്യാസം വരുത്തുന്നു. ഒരു ഗാബ്രോയിഡിൽ സാധാരണയായി 35% മാഫിക് ധാതുക്കൾ ഉണ്ട്, കൂടുതലും പൈറോക്സിനുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ഒലിവിൻ, ഒരു ഡയോറിറ്റോയിഡിൽ സാധാരണ 35% ൽ താഴെ മാഫിക് ധാതുക്കളാണ് ഉള്ളത്, അതിൽ സാധാരണയായി ഹോൺബ്ലെൻഡ് ഉൾപ്പെടുന്നു.[11]

വിതരണം

തിരുത്തുക
 
നൈജീരിയയിലെ സുമ റോക്ക്, ഗബ്ബ്രോയുടെയും ഗ്രാനോഡിയോറൈറ്റിന്റെയും ഒരു വലിയ, ശേഖരം

ഉപയോഗങ്ങൾ

തിരുത്തുക

ഗബ്ബ്രോയിൽ പലപ്പോഴും വിലയേറിയ അളവിൽ ക്രോമിയം, നിക്കൽ, കോബാൾട്ട്, സ്വർണം, വെള്ളി, പ്ലാറ്റിനം, ചെമ്പ് സൾഫൈഡുകൾ എന്നിവ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.[12][13][14] ഉദാഹരണത്തിന്, മെറെൻസ്കി റീഫ് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പ്ലാറ്റിനം ഉറവിടമാണ്.[15]

നിർമ്മാണ വ്യവസായത്തിൽ ബ്ലാക്ക് ഗ്രാനൈറ്റ് എന്ന വ്യാപാരനാമത്തിലാണ് ഗബ്ബ്രോ അറിയപ്പെടുന്നത്.[16] എന്നിരുന്നാലും, ഗബ്ബ്രോ കഠിനവും അതിൽ ജോലി ചെയ്യാൻ പ്രയാസവുമാണ്, ഇത് അതിന്റെ ഉപയോഗം പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നു.[17]

"ഇൻഡിഗോ ഗബ്ബ്രോ" എന്ന പദം ധാതുശാസ്ത്രപരമായി സങ്കീർണ്ണമായ പാറയുടെ പൊതുവായ പേരായി ഉപയോഗിക്കുന്നു, പലപ്പോഴും കറുപ്പും ഇളം ചാരനിറത്തിലുള്ളതുമായ ടോണുകളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. അർദ്ധ വിലയേറിയ കല്ലായി ഉപയോഗിക്കുന്നതിനായി മധ്യ മഡഗാസ്കറിൽ ഇത് ഖനനം ചെയ്യുന്നു. ഇൻഡിഗോ ഗബ്ബ്രോയിൽ ക്വാർട്സ്, ഫെൽഡ്സ്പാർ എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി ധാതുക്കൾ അടങ്ങിയിരിക്കാം. പാറയുടെ ഇരുണ്ട മാട്രിക്സ് ഒരു മാഫിക് അഗ്നിപർവ്വത പാറകൾ ചേർന്നതാണെന്ന് റിപ്പോർട്ടുകൾ പറയുന്നു, എന്നാൽ ഇത് ബസാൾട്ട് ആണോ ഗബ്ബ്രോ ആണോ എന്ന് വ്യക്തമല്ല.

ഇതും കാണുക

തിരുത്തുക

പരാമർശങ്ങൾ

തിരുത്തുക
  1. ↑ Bortolotti, V. et al. Chapter 11: Ophiolites, Ligurides and the tectonic evolution from spreading to convergence of a Mesozoic Western Tethys segment in F. Vai, G.P. and Martini, I.P. (editors) (2001) Anatomy of an Orogen: The Apennines and Adjacent Mediterranean Basins, Dordrecht, Springer Science and Business Media, p. 151. ISBN 978-90-481-4020-6
  2. ↑ Bortolotti, V. et al. Chapter 11: Ophiolites, Ligurides and the tectonic evolution from spreading to convergence of a Mesozoic Western Tethys segment in F. Vai, G.P. and Martini, I.P. (editors) (2001) Anatomy of an Orogen: The Apennines and Adjacent Mediterranean Basins, Dordrecht, Springer Science and Business Media, p. 152. ISBN 978-90-481-4020-6
  3. ↑ Gabbro at SandAtlas geology blog. Retrieved on 2015-07-09.
  4. ↑ Allaby, Michael (2013). "gabbro". A dictionary of geology and earth sciences (Fourth ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199653065.
  5. ↑ Jackson, Julia A., ed. (1997). "gabbro". Glossary of geology (Fourth ed.). Alexandria, Virginia: American Geological Institute. ISBN 0922152349.
  6. ↑ Blatt, Harvey; Tracy, Robert J. (1996). Petrology : igneous, sedimentary, and metamorphic (2nd ed.). New York: W.H. Freeman. p. 53. ISBN 0716724383.
  7. ↑ Le Bas, M. J.; Streckeisen, A. L. (1991). "The IUGS systematics of igneous rocks". Journal of the Geological Society. 148 (5): 825–833. Bibcode:1991JGSoc.148..825L. doi:10.1144/gsjgs.148.5.0825.
  8. ↑ "Rock Classification Scheme - Vol 1 - Igneous" (PDF). British Geological Survey: Rock Classification Scheme. 1: 1–52. 1999.
  9. ↑ Philpotts, Anthony R.; Ague, Jay J. (2009). Principles of igneous and metamorphic petrology (2nd ed.). Cambridge, UK: Cambridge University Press. pp. 139–143. ISBN 978-0-521-88006-0.
  10. ↑ Jackson 1997, "gabbroid".
  11. ↑ Blatt & Tracy 1996, p. 71.
  12. ↑ Iwasaki, I.; Malicsi, A.S.; Lipp, R.J.; Walker, J.S. (August 1982). "By-product recovery from copper-nickel bearing duluth gabbro". Resources and Conservation. 9: 105–117. doi:10.1016/0166-3097(82)90066-9.
  13. ↑ Lachize, M.; Lorand, J. P.; Juteau, T. (1991). "Cu-Ni-PGE Magmatic Sulfide Ores and their Host Layered Gabbros in the Haymiliyah Fossil Magma Chamber (Haylayn Block, Semail Ophiolite Nappe, Oman)". Ophiolite Genesis and Evolution of the Oceanic Lithosphere. Petrology and Structural Geology. Vol. 5. pp. 209–229. doi:10.1007/978-94-011-3358-6_12. ISBN 978-94-010-5484-3.
  14. ↑ Arnason, John G.; Bird, Dennis K. (August 2000). "A Gold- and Platinum-Mineralized Layer in Gabbros of The Kap Edvard Holm Complex: Field, Petrologic, and Geochemical Relations". Economic Geology. 95 (5): 945–970. doi:10.2113/gsecongeo.95.5.945.
  15. ↑ Philpotts & Ague 2009, pp. 384–390.
  16. ↑ Winkler, Erhard M. (1994). Stone in architecture : properties, durability (3rd completely rev. and extended ed.). Berlin: Springer-Verlag. p. 101. ISBN 9783540576266.
  17. ↑ National Research Council (1 January 1982). Conservation of Historic Stone Buildings and Monuments. p. 80. doi:10.17226/514. ISBN 978-0-309-03275-9.

പുറം കണ്ണികൾ

തിരുത്തുക
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഗബ്ബ്രോ&oldid=4145704" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്