ഫിലിപ്പിനോ ഭാഷ
ഫിലിപ്പീൻസിലെ ദേശീയഭാഷയാണ് ഫിലിപ്പിനോ.( Filipino [ˌfɪl.ɪˈpiː.no]; Pilipino [ˌpɪl.ɪˈpiː.no] വൈക്കാങ്ങ് ഫിലിപ്പിനൊ) ഇംഗ്ലീഷിനോടൊപ്പം ആ രാജ്യത്തിലെ ഔദ്യോഗികഭാഷയുമാണ് ഫിലിപ്പിനോ.[3] ടാഗലോഗ് ഭാഷയുടെ മാനകരൂപവുമാണ് ഈ ഭാഷ.[4] ആസ്ട്രോനേഷ്യൻ ഭാഷാഗോത്രത്തിൽപ്പെടുന്ന ഈ ഭാഷ ഫിലിപ്പൈൻസിൽ വ്യാപകമായി സംസാരിക്കപ്പെടുന്നു. 2007-ലെ കണക്കുകൾ പ്രകാരം ടാഗലോഗ് പ്രഥമഭാഷയായി 2.8 കോടി ജനങ്ങൾ സംസാരിക്കുന്നു എങ്കിലും[5] ഫിലിപ്പിനോ 4.5 കോടി ആളുകൾ രണ്ടാം ഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്നു.[1] ഫിലിപ്പൈൻസിലെ 185 ഭാഷകളിൽ ഒന്നാണ് ഫിലിപ്പിനൊ.[6]
| ഫിലിപ്പിനോ | |
|---|---|
| Pilipino, Wikang Filipino | |
| ഉച്ചാരണം | [ˌfɪl.ɪˈpiː.no] |
| ഉത്ഭവിച്ച ദേശം | ഫിലിപ്പീൻസ് |
മാതൃഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്നവർ | (see Tagalog) L2: 45 million (2013)[1] Total: 90 million |
| Latin (Filipino alphabet) Philippine Braille | |
| ഔദ്യോഗിക സ്ഥിതി | |
ഔദ്യോഗിക പദവി | Philippines |
| Regulated by | Komisyon sa Wikang Filipino |
| ഭാഷാ കോഡുകൾ | |
| ISO 639-2 | fil |
| ISO 639-3 | fil |
| ഗ്ലോട്ടോലോഗ് | fili1244[2] |
കോമിസൊൻ സ വൈകാങ് ഫിലിപ്പിനൊ (കമ്മീഷൻ ഓൺ ദ് ഫിലിപ്പിനോ ലാംഗ്വേജ് Commission on the Filipino Language അഥവാ കെ.ഡബ്ലു.എഫ്) നിർവചനപ്രകാരം തലസ്ഥാനമായ മനില നഗരപ്രദേശത്തേയും നാഷനൽ കാപിറ്റൽ റീജിയണിലെയും ആളുകൾ തദ്ദേശീയമായി സംസാരിക്കുകയും എഴുതുകയും ചെയ്യുന്ന ഭാഷ എന്നാണ് ഇതിനെ നിർവചിച്ചിട്ടുള്ളത്.[7]
ചരിത്രം
തിരുത്തുകപതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ സ്പെയിൻകാരുടെ ആഗമനസമയത്ത് ഫിലിപ്പൈൻസ് ദ്വീപസമൂഹങ്ങളിൽ ഒരു പൊതു ഭാഷ ഇല്ലായിരുന്നു. അന്നത്തെ പൊതു സംസാരഭാഷകൾ കപാമ്പാങ്കൻ, ഇലോകാനൊ, വിസായൻ എന്നിവയായിരുന്നു. പെദ്രോ ദെ സാൻ ബ്യൂയെനവെഞ്ചുറ എന്ന ഫ്രാൻസിസ്കൻ സംന്യാസിയായിരുന്നു 1613-ൽ ടാഗലോഗ് ഭാഷയിലെ ആദ്യ നിഘണ്ടു വൊകാബുലറിയോ ഡി ലാ ലെങ്ക്വാ ടാഗാല ( Vocabulario de la Lengua Tagala)എഴുതിയത്,[8] ഫിലിപ്പിനോ അച്ചടിയുടെ പിതാവ് എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന തോമാസ് പിൻപിൻ ആണ് ഇത് പ്രസിധീകരിച്ചത്. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഇതേ പേരിലുള്ള മറ്റൊരു നിഘണ്ടു ചെക്ക് യേശൂയി (Jesuit) പാതിരിയായ പാബ്ലോ ക്ലൈൻ നിർമ്മിക്കുകയുണ്ടായി. ടാഗലോഗ് വശമുണ്ടായിരുന്ന ക്ലൈൻ ആ ഭാഷ പല ഗ്രന്ഥങ്ങളും രചിക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചു.
1936 നവംബർ 13ന് ഫിലിപ്പൈൻസ് ഗവണ്മെന്റിന്റെ കോമൺവെൽത്ത് ആക്റ്റ് 184, നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന പ്രാദേശികഭാഷകൾ അപഗ്രഥനം നടത്തി ഒരു ദേശീയഭാഷയുടെ അടിത്തറയുണ്ടാക്കുകയെന്നതായിരുന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ നാഷനൽ ലാംഗ്വേജ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യീട്ടിന്റെ രൂപീകരണത്തിന് ഹേതുവായി[9]. 1937 ഡിസംബർ 13-ന്, ഫിലിപ്പൈൻസ് പ്രസിഡന്റ് മാനുവേൽ ക്വിസോൺ ടാഗലോഗ് അടിസ്ഥാമായാണ് ദേശീയഭാഷ നിർമ്മിക്കേണ്ടതെന്ന് ഉത്തരവ് പുറപ്പെടുവിച്ചു.
ഇന്റർനാഷണൽ ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ സ്റ്റാൻഡേർഡൈസേഷനിലെ (ISO) ഭാഷാ രെജിസ്റ്റ്രിയിൽ 2004 സെപ്തംബർ 21-ന് ഫിലിപ്പിനൊ 639-2 code fil ആയി റജിസ്റ്റർ ചെയ്യപ്പെട്ടു.[10]
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ 1.0 1.1 ഫിലിപ്പിനോ at Ethnologue (18th ed., 2015)
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Filipino". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
{{cite book}}: External link in|chapterurl=|chapterurl=ignored (|chapter-url=suggested) (help) - ↑ ലുവ പിഴവ് ഘടകം:Footnotes-ൽ 80 വരിയിൽ : bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil)
- ↑ Nolasco, Ricardo Ma. (24 April 2007). "Filipino and Tagalog, Not So Simple". dalityapi unpoemed. Archived from the original on 2014-05-22. Retrieved 22 May 2014.
- ↑ "Världens 100 största språk 2007" [The World's 100 Largest Languages in 2007], Nationalencyklopedin, Nationalencyklopedin, 2007
{{citation}}: Missing or empty|url=(help) - ↑ "Philippines". Ethnologue.
- ↑ Pineda, Ponciano B.P.; Cubar, Ernesto H.; Buenaobra, Nita P.; Gonzalez, Andrew B.; Hornedo, Florentino H.; Sarile, Angela P.; Sibayan, Bonifacio P. (13 May 1992). "Resolusyon Blg 92-1". Commission on the Filipino Language (in Tagalog). Retrieved 22 May 2014.
Ito ay ang katutubong wika, pasalita at pasulat, sa Metro Manila, ang Pambansang Punong Rehiyon, at sa iba pang sentrong urban sa arkipelago, na ginagamit bilang.
{{cite web}}: Unknown parameter|trans_title=ignored (|trans-title=suggested) (help)CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Ambeth Ocampo (August 1, 2014). "'Vocabulario de la Lengua Tagala'". Philippine Daily Inquirer.
- ↑ Commonwealth Act No. 184 of 13 നവംബർ 1936 AN ACT TO ESTABLISH A NATIONAL LANGUAGE INSTITUTE AND DEFINE ITS POWERS AND DUTIES Archived 2015-11-26 at the Wayback Machine. "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്". Archived from the original on 2015-11-26. Retrieved 2015-11-26.
- ↑ "Documentation for ISO 639 identifier: fil". Summer Institute of Linguistics. Archived from the original on 2007-11-19. Retrieved 2007-07-24.