ഹന്ന സെൻ
ഒരു ഇന്ത്യൻ വിദ്യാഭ്യാസ പ്രവർത്തകയും രാഷ്ട്രീയക്കാരിയും ഫെമിനിസ്റ്റുമായിരുന്നു ഹന്ന സെൻ (ജീവിതകാലം: 1894-1957).[1] ആദ്യത്തെ ഇന്ത്യൻ രാജ്യസഭയിൽ 1952 മുതൽ 1957 വരെ അംഗമായിരുന്ന അവർ 1951-52 കാലത്ത് ഓൾ ഇന്ത്യ വിമൻസ് കോൺഫറൻസിന്റെ പ്രസിഡന്റുമായിരുന്നു. ഡൽഹിയിലെ ലേഡി ഇർവിൻ കോളേജിന്റെ സ്ഥാപകയും ആദ്യത്തെ ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു അവർ. യുനെസ്കോയിലും സ്ത്രീകളുടെ നില സംബന്ധിച്ച യുഎൻ കമ്മീഷനിലും അവർ ഇന്ത്യയെ പ്രതിനിധീകരിച്ചു, കൂടാതെ ഇന്ത്യാ വിഭജനത്തിന് ശേഷം അഭയാർത്ഥികളായ സ്ത്രീകളുടെയും കുട്ടികളുടെയും പുനരധിവാസത്തെക്കുറിച്ച് ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിന്റെ ഉപദേശകയായിരുന്നു അവർ.
ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും
തിരുത്തുകപീരേ മോഹൻ ഗുഹയുടെയും (അഭിഭാഷകൻ) ബാഗ്ദാദി ജൂത സ്ത്രീയായ സിംച ഗുബ്ബയുടെയും മകളായി ഹന്നാ ഗുഹ ജനിച്ചു. അവരുടെ പിതാവ് പിന്നീട് യഹൂദമതത്തിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്തു. ഹന്നയും അവളുടെ മൂന്ന് സഹോദരങ്ങളും യഹൂദ വിശ്വാസത്തിലാണ് വളർന്നത്. അഭിഭാഷകയായി പരിശീലനം നേടിയിട്ടുള്ള ഹന്നയുടെ സഹോദരി റെജീന ഗുഹ സ്ത്രീകൾക്ക് അഭിഭാഷകരായി എൻറോൾ ചെയ്യാൻ അനുമതി നൽകുന്നതിനായി പോരാടിയ വ്യക്തിയാണ്.[2][3] 1925-ൽ ഹന്ന മുംബൈയിൽ നിന്നുള്ള റേഡിയോളജിസ്റ്റായ സതീഷ് ചന്ദ്ര സെന്നിനെ വിവാഹം കഴിച്ചു.[3] അവർക്ക് ഒരു മകളുണ്ടായിരുന്നു, ശാന്ത, അവർ ഇന്ത്യയിലും പിന്നീട് ബ്രൈൻ മാവർ കോളേജിലും പഠിച്ചു.[3]
കരിയർ
തിരുത്തുകകൊൽക്കത്തയിൽ പ്രാറ്റ് മെമ്മോറിയൽ സ്കൂളിലും രൂപത കോളേജിലുമായി പഠിച്ച സെൻ കൽക്കട്ട യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിന്ന് ആർട്ട്സ് ബിരുദവും നിയമ ബിരുദവും നേടി. രണ്ട് ഡിഗ്രികളിലും ഒന്നാം ക്ലാസ് ഡിസ്റ്റിംഗ്ഷനോടെ വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം സെൻ കൽക്കട്ടയിലെ ജൂത ഗേൾസ് സ്കൂളിൽ അദ്ധ്യാപനം നടത്തി. അവിടെ അവരുടെ സഹോദരി റെജീന ഗുഹ പ്രിൻസിപ്പലായിരുന്നു, പിന്നീട് 1922-ൽ മുംബൈയിലെ ഒരു ഗേൾസ് സ്കൂളിൽ പ്രിൻസിപ്പലായി.[1][2]
1925-ൽ വിവാഹശേഷം അവർ ഭർത്താവിനൊപ്പം ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക് പോയി, അവിടെ ഇരുവരും ബിരുദ വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. ലണ്ടൻ സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് ടീച്ചേഴ്‌സ് ഡിപ്ലോമ നേടിയ സെൻ, സൈക്കോളജിസ്റ്റും പ്രൊഫസറുമായ ചാൾസ് സ്പിയർമാനുമായി ചേർന്ന് റിസർച്ച് ഫെല്ലോ ആയി തുടർന്നു. [2] ലണ്ടനിലായിരിക്കുമ്പോൾ, സെൻ, സ്ത്രീകളുടെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുവേണ്ടി പരസ്യമായി വാദിക്കുകയും, ഇന്ത്യയിലെ സ്ത്രീകൾ നേരിടുന്ന വെല്ലുവിളികളെയും സാഹചര്യങ്ങളെയും കുറിച്ച് ബ്രിട്ടീഷ് പാർലമെന്റ് അംഗങ്ങളോട് ഒരു പ്രസംഗം നടത്തുകയും ചെയ്തു.[1] ലണ്ടനിലെ ബ്രിട്ടീഷ് കോമൺ‌വെൽത്ത് ലീഗുമായും ഇന്റർനാഷണൽ വിമൻസ് സഫ്‌റേജ് അലയൻസുമായും അവർ അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്നു.1929-ൽ വിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതിയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ബ്രിട്ടീഷ്, ഇന്ത്യൻ വോട്ടവകാശികളുടെ ഒരു ശൃംഖല സ്ഥാപിച്ച ഒരു വനിതാ സംഘടന ആയ ഇൻഡോ-ബ്രിട്ടീഷ് മ്യൂച്വൽ വെൽഫെയർ ലീഗിന്റെ സ്ഥാപകയായിരുന്നു അവർ.[4][5]
രാഷ്ട്രീയക്കാരിയും കവിയുമായ സരോജിനി നായിഡുവാണ് സ്ത്രീകളുടെ വിദ്യാഭ്യാസം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതിനുമുള്ള ശ്രമങ്ങളിൽ സഹായിക്കാനുമായി സെന്നിനെ ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചത്. 1932-ൽ ഡൽഹിയിൽ ലേഡി ഇർവിൻ കോളേജ് സ്ഥാപിക്കാൻ അവർ സഹായിച്ചു. 1947-ൽ വിരമിക്കുന്നതുവരെ അവർ കോളേജിന്റെ ഡയറക്ടറായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു.[2][1] ലേഡി ഇർവിൻ കോളേജ് ഗ്രൗണ്ടിൽ നിലവിലുള്ള[3] കെട്ടിടത്തിന് ഹന്ന സെന്നിന്റെ പേരാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യാ വിഭജന സമയത്ത് ഡൽഹിയിൽ കലാപം നടക്കുമ്പോൾ, തനിക്കെതിരെ ഭീഷണികൾ നേരിടേണ്ടി വന്നിട്ടും മുസ്ലീം, സിഖ് വിദ്യാർത്ഥികളെ കലാപകാരികളായ ഹിന്ദു ആൾക്കൂട്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കാൻ അവർ ലേഡി ഇർവിൻ കോളേജിന്റെ മൈതാനം തുറന്നുകൊടുത്തു.[6]
1948-ൽ, രാജ്യത്തെ സെക്കണ്ടറി വിദ്യാഭ്യാസം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിന് ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിനെ ഉപദേശിക്കാൻ രൂപീകരിച്ച ഒരു കമ്മിറ്റിയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു സെൻ.[7] 1952 നും 1957 നും ഇടയിൽ, അവർ ഇന്ത്യയുടെ പാർലമെന്റിലെ ഉപരിസഭയായ ആദ്യത്തെ രാജ്യസഭയിൽ അംഗമായിരുന്നു].[6] രാഷ്ട്രീയക്കാരിയായ രാമേശ്വരി നെഹ്‌റു, മൻമോഹിനി സുത്‌ഷി സഹ്ഗൽ എന്നിവരോടൊപ്പം സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിന്റെ ദുരിതാശ്വാസ പുനരധിവാസ മന്ത്രാലയത്തിന്റെ ഉപദേശകയായി പ്രവർത്തിക്കാനും അവർ ക്ഷണിക്കപ്പെട്ടു. [8] ഇന്ത്യാ വിഭജനത്തെത്തുടർന്ന് സ്ത്രീകൾക്കും കുട്ടികൾക്കും അഭയാർത്ഥികളായ അഭയാർത്ഥികൾക്ക് വേണ്ടിയുള്ള പുനരധിവാസ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ അവർ മന്ത്രാലയത്തെ സഹായിച്ചു.[2] ഓൾ ഇന്ത്യ വിമൻസ് കോൺഫറൻസിൽ സജീവമായിരുന്ന അവർ 1951-52 കാലഘട്ടത്തിൽ അതിന്റെ പ്രസിഡന്റായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു.[9] ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിലെ നിരവധി നേതാക്കളുടെ സഹപ്രവർത്തകനായിരുന്നു സെൻ, മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ ശവസംസ്‌കാരത്തിന്റെ ഓർഗനൈസേഷനും ആസൂത്രണവുമായി അടുത്ത ബന്ധമുണ്ടായിരുന്ന അവർ, അമേരിക്കൻ ഫോട്ടോഗ്രാഫർ മാർഗരറ്റ് ബർക്ക്-വൈറ്റ് ശവസംസ്‌കാരത്തിന്റെ ഫോട്ടോ എടുക്കുന്നത് വിലാപക്കാർ എതിർത്തപ്പോൾ ഇടപെട്ടു. ശവസംസ്കാര ചടങ്ങിൽ നിന്ന് സെൻ ബർക്ക്-വൈറ്റ്ന് അകമ്പടി സേവിക്കുകയും ശവസംസ്കാര ചടങ്ങുകൾ തടസ്സപ്പെടാതിരിക്കാൻ ഫ്ലാഷ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി ഉപയോഗിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിൽക്കാൻ അഭ്യർത്ഥിക്കുകയും ചെയ്തു. ബോർക്ക്-വൈറ്റ് സെന്നിന്റെ അഭ്യർത്ഥന മാനിച്ചില്ല, അതിനാൽ ഒടുവിൽ ശവസംസ്കാര ചടങ്ങിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് പുറത്തുപോകേണ്ടി വന്നു.[10]
അദ്ധ്യാപകവൃത്തിയിൽ നിന്ന് വിരമിച്ച ശേഷം, അന്താരാഷ്ട്ര ഫെമിനിസ്റ്റ് സംഘടനകളിലും സംരംഭങ്ങളിലും സെൻ പങ്കെടുത്തു. ന്യൂയോർക്കിൽ 1948-ൽ നടന്ന സോഷ്യൽ വർക്കിന്റെ അഖിലേന്ത്യാ കോൺഫറൻസിൽ നിരീക്ഷകയായിരുന്ന അവർ, 1950-51 കാലഘട്ടത്തിൽ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ സ്ത്രീകളുടെ അവസ്ഥ സംബന്ധിച്ച കമ്മീഷനിൽ ഇന്ത്യയെ പ്രതിനിധീകരിച്ചു. 1950-ൽ ലണ്ടനിലെ ഇന്റർനാഷണൽ യൂണിയൻ ഫോർ ചൈൽഡ് വെൽഫെയറിലേക്കുള്ള ഇന്ത്യൻ പ്രതിനിധി സംഘത്തിന്റെ ഭാഗവും 1951-ൽ പാരീസിലെ യുനെസ്‌കോയിലേക്കുള്ള ഇന്ത്യൻ പ്രതിനിധി സംഘത്തിലെ അംഗവുമായിരുന്നു അവർ.[2][1] ഡൽഹിയിലെ ജൂത സമൂഹവുമായും സെൻ അടുത്തിടപഴകുകയും ഡൽഹിയിൽ ഒരു സിനഗോഗ് സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള ഫണ്ട് സംഭാവന ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.[1]
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 "Baghdadi Jewish Women in India". Jewish Women's Archive (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2020-11-28.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Chakrabarti, Kaustav (2017). ""Revisiting the Educational and Literacy Activities among the Jewish Women of Calcutta"". International Journal of Social Science Studies. 5 (3): 45–50. doi:10.11114/ijsss.v5i3.2241.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 "Recalling Jewish Calcutta | Hannah Sen · 04 Women Pioneers". www.jewishcalcutta.in. Archived from the original on 2019-12-31. Retrieved 2020-11-28.
- ↑ Sinha, Mrinalini (1999-12-01). "Suffragism and internationalism: The enfranchisement of British and Indian women under an imperial state". The Indian Economic & Social History Review (in ഇംഗ്ലീഷ്). 36 (4): 461–484. doi:10.1177/001946469903600403. ISSN 0019-4646.
- ↑ Haggis, Jane; Midgley, Clare; Allen, Margaret; Paisley, Fiona (2017), Haggis, Jane; Midgley, Clare; Allen, Margaret; Paisley, Fiona (eds.), "Cosmopolitan Modernity and Post-imperial Relations: Dominion Australia and Indian Internationalism in the Interwar Pacific", Cosmopolitan Lives on the Cusp of Empire: Interfaith, Cross-Cultural and Transnational Networks, 1860-1950 (in ഇംഗ്ലീഷ്), Cham: Springer International Publishing, pp. 85–105, doi:10.1007/978-3-319-52748-2_5, ISBN 978-3-319-52748-2, retrieved 2020-11-28
- ↑ 6.0 6.1 Weil, Shalva (2019-06-28). The Baghdadi Jews in India: Maintaining Communities, Negotiating Identities and Creating Super-Diversity (in ഇംഗ്ലീഷ്). Routledge. ISBN 978-0-429-53387-7.
- ↑ "Pamphlet No. 52: Report of the Committee on Secondary Education in India" (PDF). Ministry of Education, Government of India. 1948.[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
- ↑ Sahgal, Manmohini Zutshi (1994-09-14). An Indian Freedom Fighter Recalls Her Life (in ഇംഗ്ലീഷ്). M.E. Sharpe. ISBN 978-0-7656-3410-8.
- ↑ "Past Presidents". All India Women's Conference. Archived from the original on 19 March 2014.
- ↑ Cookman, Claude (2015-01-19). "Margaret Bourke-White and Henri Cartier-Bresson: Gandhi's funeral". History of Photography (in ഇംഗ്ലീഷ്). 22 (2): 199–209. doi:10.1080/03087298.1998.10443876. ISSN 0308-7298.