റഷ്യയുടെ ദേശീയഗാനം
റഷ്യൻ സംയുക്തരാഷ്ട്രത്തിന്റെ ദേശീയഗാനം[1], ("State Anthem of the Russian Federation") റഷ്യയുടെ ദേശീയഗാനമാണ്. അലക്സാണ്ടർ അലക്സാണ്ട്രോവും[2] എൽ-റെജിസ്ഥാനും ഒരുമിച്ചു രചിച്ച, സെർഗെയ് മിഖാൽക്കോവ് എഴുതിയ "സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ ദേശീയഗാനം" എന്നതിന്റെ അതേ സംഗീതമാണ് റഷ്യൻ ദേശീയഗാനത്തിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നത്.[3]
ഇംഗ്ലീഷ്: State Anthem of the Russian Federation | |
---|---|
ഗൊസുദാർസ്ത്വേനി ഗിമ്ന് റൊസ്സീയ്സ്കോയ് ഫെദറാത്റ്റ്സീ. | |
റഷ്യ Nationalഗാനം | |
വരികൾ (രചയിതാവ്) | സെർഗെയ് മിഖാൽക്കോവ്, 2000 |
സംഗീതം | അലക്സാണ്ടർ അലക്സാണ്ട്രോവ്, 1939 |
സ്വീകരിച്ചത് | 2000 ഡിസംബർ 25 (സംഗീതം) 2000 ഡിസംബർ 30 (വരികൾ) |
Music sample | |
മിഖായേൽ ഗ്ലിങ്ക രചിച്ച വരികളില്ലാത്ത "പാട്രിയോട്ടിചെസ്കയ പെസ്ന്യ", 1990 ൽ റഷ്യയിലെ പരമോന്നത സോവിയറ്റ്[4] ഔദ്യോഗികമായി അംഗീകരിച്ചു, സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ വിയോഗത്തിനുശേഷം 1993 ൽ റഷ്യൻ ഫെഡറേഷൻ പ്രസിഡന്റ് ബോറിസ് യെൽത്സിൻ ഈ ഗാനത്തെ അംഗീകരിച്ചു. ഈ ഗാനം റഷ്യൻ പൊതുജനങ്ങൾക്കിടയിലും നിരവധി രാഷ്ട്രീയക്കാർക്കിടയിലും ജനപ്രീതി നേടിയിട്ടില്ല, കാരണം അതിന്റെ രാഗവും,പിന്നെ വരികളുടെ അഭാവവും, തന്മൂലം അന്താരാഷ്ട്ര മത്സരങ്ങളിൽ റഷ്യൻ അത്ലറ്റുകളെ പ്രചോദിപ്പിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മയും കാരണം.[5]
യെൽത്സിന്റെ പിൻഗാമിയായ വ്ലാഡിമിർ പുടിൻ 2000 മെയ് 7 ന് ആദ്യമായി അധികാരമേറ്റയുടനെ ഗ്ലിങ്കയുടെ ദേശീയഗാനമായ "പാട്രിയോട്ടിചെസ്കയ പെസ്ന്യ" മാറ്റി. ഫെഡറൽ നിയമസഭ 2000 ഡിസംബറിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ ദേശീയഗാനത്തിന്റെ സംഗീതം പുതുതായി എഴുതിയ വരികളോടെ സ്ഥാപിക്കുകയും അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തു, സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ വിയോഗത്തിനുശേഷം റഷ്യ ഉപയോഗിച്ച രണ്ടാമത്തെ ദേശീയഗാനമായി ഇത് മാറി. വരികൾ കണ്ടെത്തുന്നതിനുള്ള ഒരു മത്സരം സർക്കാർ സ്പോൺസർ ചെയ്തു, ഒടുവിൽ മിഖാൽകോവിന്റെ പുതിയ രചനയ്ക്ക് രൂപം നൽകി; റഷ്യയുടെ ചരിത്രവും പാരമ്പര്യവും ആഹ്ലാദിപ്പിക്കുന്നതിനാണ് വരികൾ തിരഞ്ഞെടുത്തതെന്ന് സർക്കാർ പറയുന്നു.[6] പല റഷ്യക്കാരും പുതിയ സോവിയറ്റ് സ്റ്റൈൽ അനുകൂലിച്ചുവെന്ന് അഭിപ്രായ വോട്ടെടുപ്പുകൾ തെളിയിച്ചിട്ടും,സോവിയറ്റ് കാലഘട്ടത്തിലെ ദേശീയഗാനം വീണ്ടും അവതരിപ്പിച്ച പുടിനെ യെൽത്സിൻ വിമർശിച്ചു.[7]
ദേശീയഗാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായം റഷ്യക്കാർക്കിടയിൽ പലതായിരുന്നു. 2009 ലെ ഒരു വോട്ടെടുപ്പിൽ 56 ശതമാനം പേർ ദേശീയഗാനം കേൾക്കുമ്പോൾ അഭിമാനിക്കുന്നുവെന്നും 25 ശതമാനം പേർ ഇത് ഇഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്നും കാണിച്ചു.[8]
1944 ന് ശേഷമുള്ള സോവിയറ്റ് ദേശീയഗാനം
തിരുത്തുകസംഗീതം
തിരുത്തുകഅലക്സാണ്ടർ അലക്സാണ്ട്രോവ് സൃഷ്ടിച്ച ദേശീയഗാനത്തിന്റെ സംഗീതം മുമ്പ് നിരവധി സ്തുതിഗീതങ്ങളിലും രചനകളിലും ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. 1939 ൽ സൃഷ്ടിച്ച ബോൾഷെവിക് പാർട്ടിയുടെ[9] ഗാനത്തിലാണ് ഈ സംഗീതം ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചത്. 1943 ലെ ഒരു മത്സരത്തിന് ശേഷം സോവിയറ്റ് നേതാവ് ജോസഫ് സ്റ്റാലിൻ പുതിയ ദേശീയഗാനമായി അലക്സാണ്ട്രോവിന്റെ സംഗീതം തിരഞ്ഞെടുത്തു. സ്റ്റാലിൻ ഗാനത്തെ പ്രശംസിച്ചുവെങ്കിലും ഗാനത്തിന്റെ ഓർക്കസ്ട്രേഷനെ വിമർശിച്ചു. [10]
വരികൾ
തിരുത്തുകദേശീയഗാനത്തിനായി അലക്സാണ്ട്രോവിന്റെ സംഗീതം തിരഞ്ഞെടുത്ത ശേഷം സ്റ്റാലിന് പുതിയ വരികൾ ആവശ്യമായിരുന്നു. ഗാനം ചെറുതാണെന്നും, മഹാദേശസ്നേഹ യുദ്ധത്തിൽ (Great Patriotic War) ജർമ്മനിയെ റെഡ് ആർമി[11] പരാജയപ്പെടുത്തുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ഒരു വരി ആവശ്യമാണെന്നും അദ്ദേഹം കരുതി. പുതുക്കിയ ദേശീയഗാനം സോവിയറ്റ് യൂണിയനും മൊത്തത്തിൽ 1944 ജനുവരി 1 ന് പ്രഖ്യാപിക്കുകയും 1944 മാർച്ച് 15 ന് ഔദ്യോഗികമാവുകയും ചെയ്തു.
1953 ൽ സ്റ്റാലിന്റെ മരണശേഷം സോവിയറ്റ് സർക്കാർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശാസനദാനം പരിശോധിച്ചു. സർക്കാർ ഡി-സ്റ്റാലിനൈസേഷൻ പ്രക്രിയ ആരംഭിച്ചു, അതിൽ സ്റ്റാലിന്റെ പങ്ക് കുറച്ചുകാണുകയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മൃതദേഹം ലെനിന്റെ ശവകുടീരത്തിൽ നിന്ന് ക്രെംലിൻ മതിൽ നെക്രോപോളിസിലേക്ക് മാറ്റുകയും ചെയ്തു.[12] കൂടാതെ, മിഖാൽകോവും എൽ-റെജിസ്ഥാനും ചേർന്ന് രചിച്ച ദേശീയഗാനത്തിന്റെ വരികൾ സോവിയറ്റ് സർക്കാർ 1956 ൽ ഔദ്യോഗികമായി റദ്ദാക്കി.[13] ദേശീയഗാനം ഇപ്പോഴും സോവിയറ്റ് സർക്കാർ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും ഔദ്യോഗിക വരികളൊന്നുമില്ലാതെ. സ്വകാര്യമായി, ഈ ഗാനം "വാക്കുകളില്ലാത്ത ഗാനം" എന്നറിയപ്പെട്ടു.[14] 1970 ൽ മിഖാൽകോവ് പുതിയ വരികൾ എഴുതി, പക്ഷേ അവ 1977 മെയ് 27 വരെ സുപ്രീം സോവിയറ്റിന്റെ പ്രെസിഡിയത്തിൽ സമർപ്പിച്ചില്ല. സ്റ്റാലിനെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശങ്ങളൊന്നും ഇല്ലാതാക്കുന്ന പുതിയ വരികൾ സെപ്റ്റംബർ 1 ന് അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു, 1977 ഒക്ടോബറിൽ പുതിയ സോവിയറ്റ് ഭരണഘടനയുടെ അച്ചടിയോടോപ്പം ഈ ഗാനത്തെ ഔദ്യോഗികമാക്കി.[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]
"പാട്രിയോട്ടിചെസ്കയ പെസ്ന്യ"
തിരുത്തുക1990 ന്റെ തുടക്കത്തിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ ആഗമിക്കുന്ന തകർച്ചയോടെ, പുനഃസംഘടിപ്പിച്ച രാഷ്ട്രത്തെ നിർവചിക്കാനും സോവിയറ്റ് ഭൂതകാലത്തെ നിരാകരിക്കാനും സഹായിക്കുന്നതിന് ഒരു പുതിയ ദേശീയഗാനം ആവശ്യമായിരുന്നു.[15] റഷ്യൻ എസ്.എഫ്.എസ്.ആറിന്റെ സുപ്രീം സോവിയറ്റ് ചെയർമാൻ ബോറിസ് യെൽറ്റ്സിനെ, "ഗോഡ് സേവ് ദി ത്സാർ" പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, പകരം മിഖായേൽ ഗ്ലിങ്ക രചിച്ച ഒരു ഗാനം അദ്ദേഹം തിരഞ്ഞെടുത്തു. ഗ്ലിങ്കയുടെ മരണശേഷം കണ്ടെത്തിയ വാക്കില്ലാത്ത പിയാനോ രചനയാണ് "പാട്രിയോട്ടിചെസ്കയ പെസ്ന്യ" (അക്ഷരാർത്ഥത്തിൽ- ദേശസ്നേഹ ഗാനം) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ ഗാനം.
വരികൾക്കായുള്ള തിരച്ചിൽ
തിരുത്തുക"പാട്രിയോട്ടിചെസ്കയ പെസ്ന്യ" ദേശീയഗാനമായി ഉപയോഗിച്ചപ്പോൾ അതിന് ഔദ്യോഗിക വരികൾ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല.[16] എന്നാൽ, ഈ ഗാനം സോവിയറ്റ് ഭൂതകാലത്തിൽ നിന്നുള്ള ഘടകങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളാത്തതിനാലും ഗ്ലിങ്കയെ ഒരു ദേശസ്നേഹിയായും ഒരു യഥാർത്ഥ റഷ്യൻ ആണെന്നും പൊതുജനം കരുതിയിരുന്നതിനാലും ചില ആളുകൾക്ക് ഗാനം നല്ലതായി തോന്നി.[17]
ഒടുവിൽ, വിക്ടർ റഡുഗിന്റെ "റഷ്യയെ, മഹത്വപ്പെടുക!" (Be glorious, Russia!) (റഷ്യൻ: Сла́вься, Росси́я!, Tr. സ്ലാവ്സ്യ, റസ്സിയ!) എന്ന വരികളെ തിരഞ്ഞെടുത്തു.[18] എന്നിരുന്നാലും, ഈ വരികളൊന്നും യെൽറ്റ്സിനോ റഷ്യൻ സർക്കാരോ "ഔദ്യോഗികമായി" സ്വീകരിച്ചില്ല.
വരികളുടെ അഭാവം ഭാഗികമായി വിശദീകരിച്ചതിന്റെ ഒരു കാരണം "ഗ്ലിങ്കയുടെ രചനയുടെ യഥാർത്ഥ ഉദ്ദേശമായിരുന്നു": ത്സാറിന്റേയും റഷ്യൻ ഓർത്തഡോക്സ് സഭയുടേയും പ്രശംസ.[19] പാട്ടിനെക്കുറിച്ച് ഉന്നയിച്ച മറ്റ് പരാതികൾ ഓർമിക്കാൻ പ്രയാസമാണ്, താൽപ്പര്യമില്ലാത്തതും സംഗീതപരമായി സങ്കീർണ്ണവുമാണ് ഈ ഗാനം.[20]
ഈ കാലയളവിൽ ഔദ്യോഗിക വരികൾ ഇല്ലാത്ത ചുരുക്കം ചില ദേശീയഗാനങ്ങളിൽ ഒന്നായിരുന്നു ഇത്.[21] 1990 മുതൽ 2000 വരെയുള്ള കാലയളവിൽ വരികളില്ലാത്ത മറ്റ് ദേശീയഗാനങ്ങൾ ബെലാറസിന്റെ "മ്ി ബെലാറസി"[22] (2002 വരെ)[23], സ്പെയിനിന്റെ "മർച്ചാ റിയൽ", ബോസ്നിയ-ഹെർസഗോവിനയുടെ "ഇന്റർമെക്കോ" [24]എന്നിവയായിരുന്നു.
ആധുനിക സ്വീകരണം
തിരുത്തുക2000 സമ്മർ ഒളിമ്പിക് ഗെയിംസിലെ മെഡൽ ചടങ്ങുകളിൽ റഷ്യൻ അത്ലറ്റുകൾക്ക് ദേശീയഗാനം ആലപിക്കാൻ വാക്കുകളില്ലെന്ന് യെൽത്സിന്റെ പിൻഗാമിയായ വ്ളാഡിമിർ പുടിൻ അഭിപ്രായപ്പെട്ടപ്പോൾ ദേശീയഗാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ച കൂടുതൽ ശക്തമായി. പുടിൻ ഈ വിഷയത്തിൽ ജനങ്ങളുടെ ശ്രദ്ധയിൽപ്പെടുത്തി, എന്നിട്ടാണ് വിഷയം സംസ്ഥാന കൗൺസിലിന് മുന്നിൽ വച്ചത്.[20]
ദേശീയ ചിഹ്നങ്ങൾ (ദേശീയഗാനം, പതാക, അങ്കി) സ്ഥാപിക്കുന്നത് രാജ്യത്തിന്റെ മുൻഗണനയായിരിക്കണമെന്ന് ഫെഡറേഷൻ കൗൺസിലിന്റെ നവംബറിലെ സെഷനിൽ പുടിൻ പ്രസ്താവിച്ചു.[25] മുൻ സോവിയറ്റ് ദേശീയഗാനം പുതിയ റഷ്യൻ ദേശീയഗാനമായി തിരഞ്ഞെടുക്കണമെന്ന് പുടിൻ സമ്മർദ്ദം ചെലുത്തിയെങ്കിലും പുതിയ വരികൾ എഴുതണമെന്ന് ശക്തമായി നിർദ്ദേശിച്ചു.[16]
ചിട്ടകൾ
തിരുത്തുകദേശീയഗാനത്തിന്റെ പ്രകടനത്തിനുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ 2000 ഡിസംബർ 25 ന് പ്രസിഡന്റ് പുടിൻ ഒപ്പിട്ട നിയമത്തിൽ പ്രതിപാദിച്ചിരിക്കുന്നു. ദേശീയഗാനത്തിന്റെ പ്രകടനത്തിൽ സംഗീതം, വാക്കുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ ഇവ രണ്ടും കൂടിച്ചേർന്നതാകാമെങ്കിലും, ഔദ്യോഗിക സംഗീതവും, വാക്കുകളും ഉപയോഗിച്ച് ദേശീയഗാനം ആലപിക്കണം. ഒരു പ്രകടനം റെക്കോർഡുചെയ്തുകഴിഞ്ഞാൽ, റേഡിയോ അല്ലെങ്കിൽ ടെലിവിഷൻ പ്രക്ഷേപണം പോലുള്ള ഏത് ആവശ്യത്തിനും ഇത് ഉപയോഗിച്ചേക്കാം. മോസ്കോയിലെ വാർഷിക വിജയദിന പരേഡ്[26], അല്ലെങ്കിൽ രാഷ്ട്രത്തലവന്മാരുടെ ശവസംസ്കാരം, മറ്റ് പ്രധാന വ്യക്തികൾ എന്നിവ പോലുള്ള ഗൗരവമേറിയ അല്ലെങ്കിൽ ആഘോഷവേളകളിൽ ദേശീയഗാനം ആലപിക്കാം.[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]
ഔദ്യോഗിക വരികൾ
തിരുത്തുകറഷ്യൻ സിറിലിക് അക്ഷരമാലയിൽ | ട്രാൻസ്ക്രിപ്ഷൻ | മലയാള അക്ഷരമാലയിൽ | തർജ്ജമ |
---|---|---|---|
Россия — священная наша держава,
Россия — любимая наша страна. Могучая воля, великая слава — Твоё достоянье на все времена!
Славься, Отечество наше свободное, Братских народов союз вековой, Предками данная мудрость народная! Славься, страна! Мы гордимся тобой!
Раскинулись наши леса и поля. Одна ты на свете! Одна ты такая — Хранимая Богом родная земля!
Грядущие нам открывают года. Нам силу даёт наша верность Отчизне. Так было, так есть и так будет всегда!
|
Rossiya — svyashchennaya nasha derzhava,
Rossiya — lyubimaya nasha strana. Moguchaya volya, velikaya slava — Tvoyo dostoyanye na vse vremena!
Slavsya, Otechestvo nashe svobodnoye, Bratskikh narodov soyuz vekovoy, Predkami dannaya mudrost' narodnaya! Slavsya, strana! My gordimsya toboy!
Raskinulis nashi lesa i polya. Odna ty na svete! Odna ty takaya — Khranimaya Bogom rodnaya zemlya!
Gryadushchiye nam otkryvayut goda. Nam silu dayot nasha vernost Otchizne. Tak bylo, tak yest i tak budet vsegda!
|
റസ്സിയ സ്വഷേന്നയ നാഷാ ദെർഷാവ,
റസ്സിയ ല്യൂബിമായ നാഷാ സ്ത്രനാ. മഗുചായ വോല്യാ വെലീകായ സ്ലാവ- ത്വയോ ദാസ്തയാന്യെ നവ്സെ വ്രെമെനാ!
സ്ലാവ്സ്യാ,ഒതേചെസ്ത്വാ നാഷേ സ്വബോദ്നൊയേ, ബ്രാത്സ്കിഹ് നറോദോവ് സയൂസ് വേക്കവോയ്, പ്രേദ്കാമി ദാന്നയ മൂദ്രോസ്ത് നാറോദ്നയ! സ്ലാവ്സ്യാ സ്ത്രനാ മ്ി ഗർദീംസ്യാ തൊബോയ്!
റസ്കീനുലിസ് നാഷി ലെസാ ഇ പല്യാ. അദ്നാ ത്ി ന സ്വേതെ! അദ്നാ ത്ി ദക്കായ- ഖ്രനീമായ ബോഗം റദ്നായാ സെംല്യാ!
ഗ്ര്യദുഷിയെ നാം ആക്ത്രിവായൂത് ഗദാ. നാം സീലു ദയോത് നാഷാ വെർനോസ്ത് അത്ചീസ്ന്യേ തക് ബ്-ലൊ തക് യെസ്ത് ഇ തക് ബൂദെറ്റ് വ്സെഗ്ദാ! (കോറസ്:) |
റഷ്യ നമ്മുടെ പവിത്ര രാഷ്ട്രമാണ്,
റഷ്യ നമ്മുടെ പ്രിയപ്പെട്ട രാജ്യമാണ്. മഹത്തായ ഇച്ഛ, വലിയ മഹത്വം - എല്ലായ്പ്പോഴും നിന്റെ ശ്രേഷ്ഠത!
ഞങ്ങളുടെ സ്വതന്ത്ര പിതൃരാജ്യമേ, മഹത്വപ്പെടുക, സാഹോദര്യ ജനതയുടെ കാലാകാലമായുള്ള യൂണിയൻ, ജനങ്ങളുടെ പൂർവ്വികർ നൽകിയ ജ്ഞാനം! മഹത്വപ്പെടുക, രാജ്യമേ! ഞങ്ങൾ നിന്നെയോർത്ത് അഭിമാനിക്കുന്നു!
നമ്മുടെ വനങ്ങളും വയലുകളും പരന്നു കിടക്കുന്നു. നീ ലോകത്തിൽ അതുല്യനാണ്! നീ ആണ് ഒരേ ഒരാൾ- ദൈവം കാക്കുന്ന ജന്മദേശം!
വരാനിരിക്കുന്ന വർഷങ്ങൾ ഞങ്ങൾക്കായ് തുറന്നിരിക്കുന്നു. പിതൃരാജ്യത്തോടുള്ള വിശ്വസ്തതയാൽ ഞങ്ങൾക്ക് ശക്തി ലഭിക്കുന്നു. അങ്ങനെ ആയിരുന്നു, അങ്ങനെയാണ്, എല്ലായ്പ്പോഴും അങ്ങനെ തന്നെ ആയിരിക്കും!
|
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ റഷ്യൻ- Госуда́рственный гимн Росси́йской Федера́ции മലയാള അക്ഷരമാലയിൽ- ഗൊസുദാർസ്ത്വേനി ഗിമ്ന് റൊസ്സീയ്സ്കോയ് ഫെദറാത്റ്റ്സീ.
- ↑
അലക്സാണ്ടർ വാസില്യേവിച്ച് അലക്സാണ്ട്രോവ് ഒരു സോവിയറ്റ്, റഷ്യൻ സംഗീതസംവിധായകനായിരുന്നു. അദ്ദേഹം രചിച്ച സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ ദേശീയഗാനമാണ്, 2000 ൽ റഷ്യയുടെ ദേശീയഗാനമായി (പുതിയ വരികൾക്കൊപ്പം) മാറിയത്.
- ↑ "Russia | National Anthem of the Russian Federation | Государственный гимн Российской Федерации | National Anthems of the World from NationalAnthems.me" (in ഇംഗ്ലീഷ്). 2012-07-21. Archived from the original on 2012-07-21. Retrieved 2021-07-03.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ റഷ്യൻ സോവിയറ്റ് സോഷ്യലിസ്റ്റ് റിപ്പബ്ലികിന്റെ (Russian SFSR) പരമോന്നത സോവിയറ്റ് (1938–1990), (പിന്നീട് റഷ്യൻ ഫെഡറേഷന്റെ സുപ്രീം സോവിയറ്റ്) റഷ്യൻ എസ്എഫ്എസ്ആറിന്റെ പരമോന്നത സർക്കാർ സ്ഥാപനമായിരുന്നു.
- ↑ "The Great Britain - Russia Society Reviews" (in ഇംഗ്ലീഷ്). 2016-09-23. Archived from the original on 2016-09-23. Retrieved 2021-07-03.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ ""The Russian National Anthem and the problem of National Identity in the 21st Century"". The Great Britain – Russia Society. (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2016-09-23. Retrieved 3 July 2021.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ ""EUROPE – Yeltsin attacks Putin over anthem"". BBC News (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2016-09-30. Retrieved 3 July 2021.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "RUSSIAN STATE SYMBOLS: KNOWLEDGE & FEELINGS". Russian Public Opinion Research Centre (in ഇംഗ്ലീഷ്). 20 August 2009. Archived from the original on 2021-07-09. Retrieved 3 July 2021.
- ↑
സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ സ്ഥാപകവും ഭരണകക്ഷിയുമായ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടിയായിരുന്നു കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ (സി.പി.എസ്.യു) (Communist Party of the Soviet Union (CPSU)).
- ↑ Fay, Laurel (1999). Shostakovich: A Life. Oxford University Press. p. 139. ISBN 9780195350722.
- ↑
വർക്കേഴ്സ് ആന്റ് പെസന്റ്സ് റെഡ് ആർമി (The Workers' and Peasants' Red Army), റെഡ് ആർമി എന്ന് ഇടയ്ക്കിടെ ചുരുക്കിയിരുന്നത് യുഎസ്എസ്ആറിന്റെ സൈന്യവും വ്യോമസേനയുമായിരുന്നു.
- ↑ Brackman, Roman (2001). The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life. 23 November 2004. p. 412. ISBN 9781135758394.
- ↑ Wesson, Robert. Lenin's Legacy. Hoover Institution Press. p. 265. ISBN 9780817969233.
- ↑ Loffe, Olympiad (1978). Soviet civil law. Springer Netherlands. p. 331. ISBN 9789024736768.
- ↑ "Yeltsin Laid To Rest In Elite Moscow Cemetery | ksdk.com". KSDK NBC. 2013-01-27. Archived from the original on 2013-01-27. Retrieved 2021-07-03.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ 16.0 16.1 Franklin, Simon (2004). National Identity in Russian Culture: An Introduction. Cambridge University Press. pp. 116. ISBN 9780521024297.
- ↑ Service, Robert (2003). Russia: Experiment with a People. Harvard University Press. pp. 198-199. ISBN 9780674021082.
- ↑ "Славься, Россия! - проект слов к гимну Глинки" (in റഷ്യൻ). 2009-06-01. Archived from the original on 2009-06-01. Retrieved 2021-07-03.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ Graubard, Stephen R. (2018-05-04). A New Europe for the Old? (in ഇംഗ്ലീഷ്). Routledge. ISBN 978-1-351-30878-6.
- ↑ 20.0 20.1 Moscow, By Andrei Zolotov in. "Russian Orthodox Church Approves as Putin Decides to Sing to a Soviet Tune" (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-07-03.
- ↑ Waxman, Mordecai; Ginor, Tseviyah Ben-Yosef (1998). Yakar Le'Mordecai (in ഇംഗ്ലീഷ്). KTAV Publishing House, Inc. ISBN 978-0-88125-632-1.
- ↑ Korosteleva, Elena; Lawson, Colin; Marsh, Rosalind (2003-08-27). Contemporary Belarus: Between Democracy and Dictatorship (in ഇംഗ്ലീഷ്). Routledge. ISBN 978-1-135-78947-3.
- ↑ "Указ № 350 ад 2 ліпеня 2002 г. "Аб Дзяржаўным гімне Рэспублікі Беларусь"" [2002 ജൂലൈ 2-ലെ ഉത്തരവ് 350 "ബെലാറസ് റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ ദേശീയഗാനത്തിൽ"]. Указу Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь (in ബെലറഷ്യൻ). Пресс-служба Президента Республики Беларусь. 2012-05-29. Archived from the original on 2012-05-29. Retrieved 2021-07-03.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Ministarstvo pravde Bosne i Hercegovine > Prijedlog teksta himne BiH utvrdilo Vijeće ministara BiH" (in ബോസ്നിയൻ). 2009-09-11. Archived from the original on 2009-09-11. Retrieved 2021-07-03.
- ↑ Politkovskaya, Anna (2003). Putin's Russia. Random House. p. 123. ISBN 9781446448373.
- ↑ "Russia marks 70 years since victory over Nazi Germany with huge parade". CNN. Retrieved 3 July 2021.