ഋഷി പഞ്ചമി

ചന്ദ്ര കലണ്ടറിലെ ഭദ്രപാദ് മാസത്തിലെ ഗണേഷ് ചതുർത്ഥി ദിവസത്തിന് ശേഷം അടുത്ത ദിവസം അഞ്ചാം ദിവസമാണ് ഋഷി പഞ്ചമി. കശ്യപൻ, അത്രി, ഭരദ്വജൻ, വിശ്വാമിത്രൻ, ഗൗതമ മഹർഷി, ജമദഗ്നി, വസിഷ്ഠൻ എന്നീ ഏഴു മുനിമാരായ സപ്ത ഋഷിയുടെ പരമ്പരാഗത ആരാധനയാണിത്. കേരളത്തിന്റെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ വിശ്വകർമ പൂജ എന്നും ആചരിക്കുന്നു.

Rishi Panchamī
Rishi Panchami
ആചരിക്കുന്നത്	Hindus
തരം	Religious, India and Nepal
അനുഷ്ഠാനങ്ങൾ	worshipping Rishi
തിയ്യതി	Fifth day (Panchami) of the month of Bhadrapad month of the Lunar calendar

ഈ വ്രതത്തിൽ, സമൂഹത്തിന്റെ ക്ഷേമത്തിനായി തങ്ങളുടെ ജീവിതം സമർപ്പിച്ച പുരാതന ഋഷികളുടെ മഹത്തായ പ്രവർത്തനങ്ങളെ ജനങ്ങൾ ബഹുമാനത്തോടെ നന്ദിയും സ്മരണയും പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. വ്രതം സ്ത്രീകൾ ആചരിക്കേണ്ടതാണ്. ചില ദാദീച്ച് ബ്രാഹ്മണരും രാജസ്ഥാനിലെ അഗർവാൾ, മഹേശ്വരി സമുദായങ്ങളും ഋഷി പഞ്ചമിയെ രക്ഷാ ബന്ധൻ അല്ലെങ്കിൽ “രാഖി ഉത്സവം” എന്നും ആഘോഷിക്കുന്നു. സഹോദരിമാർ “രാഖി” അല്ലെങ്കിൽ “സേക്രഡ് ത്രെഡ്” കെട്ടുന്നു. സഹോദരീസഹോദരന്മാർ പരസ്പരം ക്ഷേമത്തിനായി പ്രാർത്ഥിക്കുകയും ഓരോ ഒത്ത്പഹറിനെയും സംരക്ഷിക്കാൻ പ്രതിജ്ഞയെടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

ആചാരങ്ങൾ

ഋഷി പഞ്ചമിയിൽ, പുണ്യനദികളിലോ കുളങ്ങളിലോ മറ്റ് ജലാശയങ്ങളിലോ ആചാരപരമായ കുളി നടത്തുന്നു. ഗണപതി, നവഗ്രഹങ്ങൾ (ഒമ്പത് ഗ്രഹദേവന്മാർ), സപ്തർഷിമാർ (ഏഴ് മുനിമാർ), അരുന്ധതി എന്നിവരെ ഈ ദിവസം ആരാധിക്കുന്നു. സ്ത്രീകൾ ദൈവങ്ങൾക്ക് 'പ്രസാദം' സമർപ്പിക്കുകയും ഭർത്താവിന്റെ പാദങ്ങൾ കഴുകുകയും ചെയ്യുന്നു.