മുംബൈ-പൂനെ എക്സ്പ്രസ്സ് വേ
ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ ആറ് വരി കോൺക്രീറ്റ്, അതിവേഗപാതയാണ് മുംബൈ-പൂനെ എക്സ്പ്രസ് വേ. [1] ഇതിന്റെ ഔദ്യോഗിക നാമം യശ്വന്ത്റാവു ചവാൻ എക്സ്പ്രസ് വേ എന്നാണ്. മഹാരാഷ്ട്രയുടെ തലസ്ഥാനവും ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക തലസ്ഥാനവുമായ മുംബൈയെ മഹാരാഷ്ട്രയുടെ സാംസ്കാരികവും വിദ്യാഭ്യാസപരവുമായ തലസ്ഥാനമായ പൂനെയുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന 94.5 കിലോമീറ്റർ നീളമുള്ള പാതയാണ് ഇത്. [2] എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേ 2002 ൽ പൂർണ്ണമായും പ്രവർത്തനക്ഷമമാക്കി. ഇന്ത്യൻ വാഹന ഗതാഗതത്തിൽ വേഗതയിലും സുരക്ഷാക്രമീകരണങ്ങളിലും ഒരു നാഴികക്കല്ലായി ഇതിനെ കാണുന്നു. [3]ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും തിരക്കേറിയ റോഡുകളിൽ ഒന്നാണിത്. [4] എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേ മുംബൈയിലെ കലംബോലിയിൽ നിന്ന് ആരംഭിച്ച് പൂനെയിലെ കിവാലെയിൽ അവസാനിക്കുന്നു. സഹ്യാദ്രി പർവതനിരകളിലൂടെ ചുരങ്ങളിലൂടെയും തുരങ്കങ്ങളിലൂടെയും ഇത് കടന്നുപോകുന്നു. ഇതിന് കോൺ (ഷെഡൂംഗ്), ചൗക്ക്, ഖലാപൂർ, കുസ്ഗാവ്, തലേഗാവ് എന്നിവിടങ്ങളിലായി അഞ്ച് ഇന്റർചേഞ്ചുകളുണ്ട്. [5] എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേയിൽ രണ്ട് വാഹനപാതകളുണ്ട്. ഓരോന്നിലും മൂന്ന് കോൺക്രീറ്റ് പാതകളാണുള്ളത്. മദ്ധ്യഭാഗത്ത് സെൻട്രൽ ഡിവൈഡർ ഉണ്ട്. അരികുകൾ ടാർ ചെയ്തിരിക്കുന്നു. ട്രാക്ടർ-ട്രെയിലറുകൾ (സെമി ട്രെയിലർ റിഗുകൾ) എന്നിവ അനുവദനീയമാണെങ്കിലും കാൽനടയാത്രക്കാർ, ഇരുചക്രവാഹനങ്ങൾ, ത്രീ-വീലറുകൾ, കാളവണ്ടികൾ, ട്രാക്ടറുകൾ എന്നിവ അനുവദനീയമല്ല.[6] എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേയിൽ വാഹനങ്ങൾ നിർത്തുന്നതും നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു. എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേ പ്രതിദിനം 43,000 വാഹനങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നു. [4] 1,00,000 വാഹനങ്ങൾ വരെ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിട്ടുള്ളതാണ് ഈ പാത. [7]
| പൂനെ മുംബൈ എക്സ്പ്രസ്സ് വേ | |
|---|---|
| യശ്വന്ത്റാവു ചവാൻ എക്സ്പ്രസ് വേ | |
 Expressway map | |
 | |
| റൂട്ട് വിവരങ്ങൾ | |
| പരിപാലിക്കുന്നത്: മഹാരാഷ്ട്ര സ്റ്റേറ്റ് റോഡ് ഡെവലപ്പ്‌മെന്റ് കോർപ്പറേഷൻ | |
| നീളം | 94.5 km (58.7 mi) |
| Existed | 2002–present |
| പ്രധാന ജംഗ്ഷനുകൾ | |
| പടിഞ്ഞാറ് അവസാനം | കലംബോലി, നവി മുംബൈ |
| കിഴക്ക് അവസാനം | റാവെത്, പൂനെ |
| സ്ഥലങ്ങൾ | |
| സംസ്ഥാനങ്ങൾ | മഹാരാഷ്ട്ര |
| പ്രധാന നഗരങ്ങൾ | കലംബോലി, പൻവേൽ, ഖലാപ്പൂർ ഖണ്ഡാല, ലോണാവാല, തലേഗാവ് ദഭാഡെ |
| Highway system | |
| ഇന്ത്യൻ പാതാ ശൃംഖല ദേശീയപാത • അതിവേഗപാത • സംസ്ഥാനപാത | |
എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേ വന്നതോടെ മുംബൈയിലെ കലംബോലി മുതൽ പൂനെയിലെ കിവാലെ വരെയുള്ള യാത്രാ സമയം ഏകദേശം രണ്ട് മണിക്കൂറായി ചുരുങ്ങി. വളരെ തിരക്കേറിയതും അപകട സാധ്യതയുള്ളതുമായിരുന്ന എൻഎച്ച് 48 ന്റെ മുംബൈ-പൂനെ സെക്ഷനിലെ തിരക്ക് ഗണ്യമായി കുറയാൻ ഇത് സഹായിച്ചു.
എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേ നാഷണൽ ഹൈവേ ശൃംഖലയായ എൻഎച്ച് 48 ന്റെ ഭാഗമല്ല. മഹാരാഷ്ട്ര സർക്കാർ മഹാരാഷ്ട്ര സ്റ്റേറ്റ് റോഡ് ഡെവലപ്മെന്റ് കോർപ്പറേഷൻ വഴി പൂർണ്ണമായും നിർമ്മിക്കുകയും പരിപാലിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എൻഎച്ച് 48 ഇന്ന് മുംബൈ-പൂനെ ഓൾഡ് ഹൈവേ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.
ചരിത്രം
തിരുത്തുകടോൾ അടിസ്ഥാനത്തിൽ പുതിയ എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള സാധ്യതാ പഠനങ്ങൾ നടത്താൻ മഹാരാഷ്ട്ര സർക്കാർ 1990 ൽ റൈറ്റ്സ്, സ്കോട്ട് വിൽസൺ കിർക്ക്പാട്രിക് എന്നീ സ്ഥാപനങ്ങളെ നിയമിച്ചു. പദ്ധതിയുടെ ചിലവ് 11.46 ബില്യൺ രൂപ (160 മില്യൺ യുഎസ് ഡോളർ) ആയി 1994 ൽ റൈറ്റ്സ് റിപ്പോർട്ട് സമർപ്പിച്ചു.
എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേയുടെ നിർമ്മാണം മഹാരാഷ്ട്ര സർക്കാർ 1997 മാർച്ചിൽ എംഎസ്ആർഡിസിക്ക് ബിൽഡ്-ഓപ്പറേറ്റ്-ട്രാൻസ്ഫർ അടിസ്ഥാനത്തിൽ, 30 വർഷത്തേക്ക് ടോൾ പിരിക്കാനുള്ള അനുമതിയോടെ ചുമതലപ്പെടുത്തി. ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ പരിസ്ഥിതി വനം മന്ത്രാലയം 1997 ഒക്ടോബർ 13 ന് പരിസ്ഥിതി അനുമതിയും 1997 നവംബർ 11 ന് വന അനുമതിയും നൽകി.
ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള പ്രമുഖ പത്രങ്ങളിലും ഇൻറർനെറ്റിലും ടെണ്ടർ നോട്ടീസ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. വ്യാപകമായ പ്രചാരണം കാരണം, 1997 ഡിസംബർ 18 ന് 133 ടെൻഡറുകൾ വിറ്റു, 55 ടെൻഡറുകൾ ലഭിച്ചു. സാങ്കേതികവും സാമ്പത്തികവുമായ വിലയിരുത്തലിനുശേഷം, 1998 ജനുവരി 1 ന് നാല് കരാറുകാർക്ക് വർക്ക് ഓർഡറുകൾ നൽകി. ഖണ്ഡാല, ലോണവാല-ഖണ്ടാല ബൈപാസ് ജോലികൾ വിപുലീകരിക്കുന്നതിനുള്ള ടെൻഡറുകൾ ക്ഷണിച്ചു. 1998 ഓഗസ്റ്റ് 24 ന് ടെൻഡറുകൾ ലഭിച്ചു, 1998 സെപ്റ്റംബർ 4 ന് ഓർഡറുകൾ ലഭിച്ചു.
മഹാരാഷ്ട്ര സംസ്ഥാന റോഡ് വികസന കോർപ്പറേഷന്റെ (എം.എസ്.ആർ.ഡി.സി) കാര്യനിർവഹണത്തിലാണ് ആറ് പാതകളുള്ള ഈ പദ്ധതി പൂർത്തീകരിച്ചത്. എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേ നിർമ്മിക്കാൻ 16.3 ബില്യൺ രൂപ (230 ദശലക്ഷം യുഎസ് ഡോളർ) ചിലവായി. [8] ആദ്യ വിഭാഗങ്ങൾ 2000-ൽ തുറന്നു, റൂട്ട് മുഴുവൻ പൂർത്തിയാക്കി ട്രാഫിക്കിലേക്ക് തുറക്കുകയും 2002 ഏപ്രിൽ മുതൽ പൂർണ്ണമായും പ്രവർത്തനമാരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു. അലഞ്ഞുതിരിയുന്ന മൃഗങ്ങൾ കടക്കാതിരിക്കാൻ എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേയുടെ മുഴുവൻ നീളത്തിലും മുൾക്കമ്പി കൊണ്ടുള്ള വേലി തീർത്തിട്ടുണ്ട്.
ടോൾ
തിരുത്തുക
മുംബൈ-പൂനെ ദിശയിൽ ഖലാപൂർ (പാലി ഫാട്ട) എന്ന സ്ഥലത്തും, പൂനെ-മുംബൈ ദിശയിൽ തലേഗാവ് എന്ന സ്ഥലത്തും ടോൾ ശേഖരിക്കുന്നു. സ്വകാര്യ കാറുകൾക്ക് 270 രൂപ മുതൽ മൾട്ടി ആക്സിൽ ട്രെയിലർ ട്രക്കുകൾക്ക് 1,835 രൂപ വരെയാണ് ടോൾ. വിവരാവകാശ പ്രവർത്തകൻ വിവേക് വെലങ്കർ ഉന്നയിച്ച വിവരാവകാശ അന്വേഷണത്തിൽ ടോൾ ശേഖരണ വിവരങ്ങൾ രഹസ്യമായി സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. ഐഡിയൽ റോഡ് ബിൽഡേഴ്സുമായുള്ള എക്സ്പ്രസ് വേ കരാർ അപ്ലോഡ് ചെയ്തുവെങ്കിലും ടോൾ ശേഖരണ വിശദാംശങ്ങൾ നല്കിയിട്ടില്ല. [9][10] ഈ എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേയ്ക്ക് ടോൾ ഇളവ് നൽകാൻ നിലവിൽ പദ്ധതിയില്ല. [11]
2020 ഏപ്രിൽ ഒന്നാം തീയതി പുതുക്കിയത് പ്രകാരമുള്ള ടോൾ നിരക്ക് താഴെ കൊടുത്തിരിക്കുന്നു.[12]
| വാഹനം | മുംബൈ-ലോണാവാല ടോൾ | മുംബൈ-പൂനെ ടോൾ |
|---|---|---|
| കാറുകൾ | ₹203 | ₹270 |
| മിനി ബസ് | ₹315 | ₹420 |
| ട്രക്കുകൾ(2-ആക്സിൽ) | ₹435 | ₹580 |
| ബസ് | ₹597 | ₹797 |
| ട്രക്കുകൾ(2-ലേറെ ആക്സിൽ) | ₹1035 | ₹1380 |
| ക്രെയിനുകൾ, മൾട്ടി ആക്സിൽ വാഹനങ്ങൾ | ₹1376 | ₹1835 |
വികസന പദ്ധതികൾ
തിരുത്തുകഎക്സ്പ്രസ് ഹൈവേ പൻവേലിനടുത്തുള്ള കലംബോലി മുതൽ മുംബൈയിലെ സയൺ വരെ നീട്ടാൻ എംഎസ്ആർഡിസി തീരുമാനിച്ചു. ഇത് മുംബൈയ്ക്കും പൂനെക്കുമിടയിലുള്ള യാത്രാ സമയം 30 മിനിറ്റ് കൂടി കുറയ്ക്കും. പദ്ധതി പ്രകാരം, കനത്തതും ഭാരം കുറഞ്ഞതുമായ വാഹനങ്ങൾക്കായി വെവ്വേറെ പാതകളുമായി സയൺ പൻവേൽ എക്സ്പ്രസ് വേ ഇടനാഴി വീതികൂട്ടും. വിവിധ സ്ഥലങ്ങളിൽ പ്രവേശിക്കുന്നതിനും പുറത്തുകടക്കുന്നതിനുമായി സർവീസ് റോഡുകൾ നിർമ്മിക്കും. നിലവിലെ വാശി പാലത്തിന് സമാന്തരമായി താനെ ക്രീക്കിന് മുകളിൽ ഒരു പുതിയ പാലം നിർമ്മിക്കുന്നതും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടും. എംഎസ്ആർഡിസി വിപുലീകരണ പദ്ധതി ഏറ്റെടുക്കും. 2009 മാർച്ചിൽ പണി ആരംഭിച്ച് 2011 സെപ്റ്റംബറോടെ പൂർത്തിയാകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നു. പുതിയ 22 കിലോമീറ്റർ ലിങ്കിന് 8 ബില്യൺ രൂപ (110 മില്യൺ യുഎസ് ഡോളർ) ചിലവ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. എക്സ്പ്രസ് ഹൈവേ നിലവിലെ 6 പാതയിൽ നിന്ന് 8 പാതകളായി വീതികൂട്ടാനും എംഎസ്ആർഡിസി ഒരുങ്ങുന്നു.[4] ഈ നിർദ്ദേശം മഹാരാഷ്ട്ര മന്ത്രിസഭയിൽ അംഗീകാരത്തിനായി അവതരിപ്പിച്ചു.
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ "Mumbai-Pune Expressway, India". Road Traffic Technology. Archived from the original on 2017-10-02. Retrieved 2010-08-21.
- ↑ "Rs 7,000-cr project to add more lanes to expressway, NH-4". The Indian express. Express News Agency. 6 February 2015. Retrieved 21 November 2015.
- ↑ "Expressway pune mumbai pune, mumbai pune mumbai, express high way nh-4 national highway no4". Punediary.com. Archived from the original on 2022-11-07. Retrieved 2010-08-21.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 "Mumbai-Pune expressway may soon have eight lanes". The Times of India. 23 February 2013.
- ↑ "8 lanes, longest road tunnels soon on Mumbai-Pune Expressway". The Times of India. 6 July 2011. Retrieved 26 July 2019.
- ↑ https://www.cartoq.com/royal-enfield-foreign-biker-busted/
- ↑ "Study of Rockfall at Amritanjan Bridge Site on Mumbai – Pune Expressway – A Case Study" (PDF). Journal of Rock Mechanics and Tunnelling Technology (JRMTT). 13 (2). July 2007. Archived from the original (PDF) on 2023-03-09. Retrieved 25 July 2019.
- ↑ Dandekar, Hemalata C.; Mahajan, Sulakshana (2001). "MSRDC and Mumbai-Pune Expressway: A Sustainable Model for Privatising Construction of Physical Infrastructure?". Economic and Political Weekly. 36 (7): 549–559. ISSN 0012-9976. JSTOR 4410291.
- ↑ "Why is Mumbai-Pune Expressway toll collection data a 'secret'?". Archived from the original on 2015-10-03. Retrieved 2021-01-14.
- ↑ "MSRDC - Toll Monitoring Department". Archived from the original on 2016-06-11. Retrieved 2021-01-14.
- ↑ Toll on Mumbai's five entry points to go; no waiver for Mumbai-Pune expressway
- ↑ https://www.autocarindia.com/industry/mumbai-pune-expressway-toll-to-hike-from-april-1-2020-416327
