അധിശോഷണം
ഒരു ഖരവസ്തുവിന്റെ (ദ്രവത്തിന്റെയും) പ്രതലത്തിൽ മറ്റൊരു വസ്തുവിന്റെ അണുക്കളോ തന്മാത്രകളോ അയോണുകളോ അധികമായി സാന്ദ്രീകരിക്കുന്ന പ്രക്രിയെ അധിശോഷണം എന്നു പറയുന്നു. സ്വീഡിഷ് ശാസ്ത്രജ്ഞനായ ഷീലെ ആണ് ആദ്യമായി ഈ പ്രക്രിയ വിവരിച്ചത് (1773). മരക്കരിക്ക് വാതകങ്ങളെ ഉൾക്കൊള്ളാനുള്ള കഴിവുണ്ടെന്ന് ചില പരീക്ഷണങ്ങളിലൂടെ അദ്ദേഹം മനസ്സിലാക്കി. തുടർന്ന് 1777-ൽ ഫൊൺടാന എന്ന വൈജ്ഞാനികൻ ഇതേപ്പറ്റി കുറച്ചുകൂടി വിശദമായി പഠിക്കുകയുണ്ടായി. മരക്കരിക്ക് വാതകങ്ങളെ മാത്രമല്ല, ചില ലായനികളിലെ നിറങ്ങളെയും അധിശോഷിപ്പിക്കുവാനുള്ള കഴിവുണ്ടെന്ന് 1785-ൽ ലോവിറ്റ്ഡ് എന്ന ശാസ്ത്രജ്ഞൻ കണ്ടുപിടിച്ചു. 20-ആം ശതകത്തിലാണ് ഇതിന്റെ സൈദ്ധാന്തിക പഠനം സമഗ്രമായി നടന്നത്.
അവശിഷ്ടബലം
തിരുത്തുകഒരു ഖരപദാർഥത്തിന്റെ (ദ്രവത്തിന്റെയും) പ്രതലത്തിൽ അസന്തുലിതബലം അഥവാ അവശിഷ്ടബലം (residual force) എല്ലായ്പ്പോഴും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നുണ്ട്. തത്ഫലമായി തന്റെ സമ്പർക്കത്തിലുള്ള മറ്റു പദാർഥങ്ങളുടെ അണുക്കളെ (തന്മാത്രകളെ, അയോണുകളെ) ഈ ബലത്തിന്റെ സഹായത്താൽ ആകർഷിച്ച് സ്വന്തം പ്രതലത്തിൽ തടഞ്ഞുവെക്കാനുള്ള പ്രവണത അത് പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നു. അണുക്കൾ (തന്മാത്രകൾ, അയോണുകൾ) ഖരവസ്തുവിന്റെ ഉള്ളിലേക്ക് അധികം കടക്കാതെ പ്രതലത്തിൽ മാത്രം അധിവസിക്കുന്നതിനാൽ അവയുടെ സാന്ദ്രത ഉൾഭാഗത്തെ അപേക്ഷിച്ച് പ്രതലത്തിൽ കൂടുതലായിരിക്കും. പ്രതലത്തിലെ അവശോഷണം (absorption) ആണ് അധിശോഷണം. അധിശോഷകത്തിന്റെ പ്രതലത്തിലും ഉൾഭാഗത്തും അധിശോഷിതവസ്തുവിന്റെ സാന്ദ്രത സമാനമാണെങ്കിൽ അത് അവശോഷണം ആണ്.
അനുയോജ്യമായ അധിശോഷകം ഉണ്ടെങ്കിൽ എല്ലാ പദാർഥങ്ങളെയും അധിശോഷണവിധേയമാക്കാം. ഒരു അധിശോഷകത്തിന് ഒന്നിലധികം പദാർഥങ്ങളെ അധിശോഷിപ്പിക്കുവാൻ സാധിക്കും; അധിശോഷണനിരക്ക് വ്യത്യാസപ്പെടുമെന്നു മാത്രം.
ഭൌതികം (Physical) എന്നും രാസികം (chemical) എന്നും അധിശോഷണത്തെ രണ്ടായിത്തിരിക്കാം.
ഭൗതികാധിശോഷണം
തിരുത്തുകസിലിക്കാജെൽ, കരി തുടങ്ങിയവയിൻമേൽ ഹൈഡ്രോ കാർബണുകളുടെയും എല്ലാവിധ ഖരപദാർഥങ്ങളിൻമേൽ നിഷ്ക്രിയവാതകങ്ങളുടെയും (inert gases) അധിശോഷണം ആദ്യത്തെ ഇനത്തിൽപ്പെടുന്നു. ഭൌതികബലം (അഥവാ വാൻഡർവാൾസ് ബലം) ആണ് ഭൌതികാധിശോഷണത്തിന് നിദാനം. സാഹചര്യങ്ങൾ വേണ്ടവണ്ണം നിയന്ത്രിച്ച് എല്ലാ ഖരപദാർഥങ്ങളിൻമേലും വാതകങ്ങളെ ഭൌതികമായി അധിശോഷിപ്പിക്കാം. ഭൌതികാധിശോഷണത്തിന്റെ നിരക്ക് രാസാധിശോഷണത്തെ (chemisorption) അപേക്ഷിച്ച് വളരെ കൂടുതലാണ്. പക്ഷേ അതിവേഗം അധിശോഷിതമാകുന്ന വാതകം, പരിസരത്തിലെ വായുമർദം കുറയുമ്പോൾ വേഗം പുറംതള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യും.
രാസാധിശോഷണം
തിരുത്തുക(chemisorption)
രാസാധിശോഷണത്തിൽ രാസബലം ആണ് നിദാനം. അധിശോഷകവും അധിശോഷിതവും ചേർന്ന പ്രതലത്തിൽ ഒരു സങ്കീർണപദാർഥം - പ്രതലയൌഗികം - ഉണ്ടാകുന്നു. രാസാധിശോഷണത്തിന്റെ നിരക്ക് താരതമ്യേന കുറവാണ്; താപനിലയനുസരിച്ച് അതു മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയും ചെയ്യും. താരതമ്യേന ഉയർന്ന താപനിലകളിൽ മാത്രമേ രാസപരമായി അധിശോഷണം ചെയ്യപ്പെട്ട വാതകം പുറംതള്ളപ്പെടുകയുള്ളൂ. ഇരുമ്പ് നൈട്രജനേയും നിക്കൽ ഹൈഡ്രജനേയും ടങ്സ്റ്റൺ (tungsten) ഓക്സിജനേയും രാസപരമായിട്ടാണ് അധിശോഷിപ്പിക്കുന്നത്. തന്മൂലം വാതകതന്മാത്രകളുടെ അണുക്കൾ തമ്മിലുള്ള ബന്ധം (bond) അറ്റുപോവുകയും വാതകം കൂടുതൽ പ്രതിക്രിയാക്ഷമതയുള്ളതാകുകയും ചെയ്യും.
ചില നിർണായക-ഘടകങ്ങൾ
തിരുത്തുകഎല്ലാ ഖരപദാർഥങ്ങളും എല്ലാ വാതകങ്ങളെയും അധിശോഷണം ചെയ്യും. എന്നാൽ അധിശോഷിതവാതകത്തിന്റെ പരിമാണം (quantity) ചില നിർണായകഘടകങ്ങളെ ആശ്രയിച്ചാണിരിക്കുന്നത്:
വാതകത്തിന്റെ സ്വഭാവം
തിരുത്തുകനിശ്ചിതമായ മർദത്തിലും താപനിലയിലും സ്ഥിരവാതകങ്ങളെ (ഉദാ. ഹൈഡ്രജൻ, നൈട്രജൻ) അപേക്ഷിച്ച് അനായാസേന ദ്രവീഭവിക്കുന്ന വാതകങ്ങൾ (ഉദാ. അമോണിയ, ഹൈഡ്രജൻക്ളോറൈഡ്) അധികമായി അധിശോഷിതമാകുന്നു. താഴെ കൊടുത്തിരിക്കുന്ന പട്ടിക നോക്കുക.
വാതകങ്ങളുടെ അധിശോഷണം
താപനില = 15oc അധിശോഷകം = 1 ഗ്രാം മരക്കരി
| വാതകം | (കാന്തികതാപനിലoK) | അധിശോഷിത വ്യാപ്തം (ഘ.സെ.മീ) |
|---|---|---|
| ഹൈഡ്രജൻ | (33) | 4.7 |
| നൈട്രജൻ | (126) | 8.0 |
| കാർബൺമോണോക്സൈഡ് | (134) | 9.3 |
| മീഥേൻ | (190) | 16.3 |
| കാർബൺഡൈഓക്സൈഡ് | (304) | 48.0 |
| ഹൈഡ്രജൻക്ലോറൈഡ് | (324) | 72.0 |
| ഹൈഡ്രജൻസൾഫൈഡ് | (373) | 99.0 |
| അമോണിയ | (406) | 181.0 |
| ക്ലോറിൻ | (417) | 235.0 |
| സൾഫർഡൈഓക്സൈഡ് | (430) | 380.0 |
അധിശോഷകത്തിന്റെ സ്വഭാവം
തിരുത്തുകഅധിശോഷണം ഒരു പ്രതലപ്രക്രിയ ആകയാൽ അധിശോഷകത്തിന്റെ പ്രതലവിസ്തീർണം വർധിക്കുന്തോറും അതിന്റെ അധിശോഷണക്ഷമതയും ഏറിവരും. നിശ്ചിതമായ ഒരു താപനിലയിലും മർദത്തിലും വിവിധ-അധിശോഷകങ്ങളുടെ അധിശോഷണക്ഷമതയും വിഭിന്നമാണ്. പട്ടിക കാണുക:
അധിശോഷകങ്ങളും അധിശോഷണക്ഷമതയും
| അധിശോഷകം | അധിശോഷണക്ഷമത (അലൂമിനയുടേത് 100 എന്ന സങ്കല്പത്തിൽ) |
|---|---|
| അലൂമിന | 100 |
| സങ്കോചമൃത്തിക (fullers earth) | 50 |
| അസ്ഥിക്കരി (bone charcoal) | 17 |
| ഫെറിക് ഓക്സൈഡ് | 3 |
| കീസെൽഗർ | 3 |
സരന്ധ്രങ്ങളായ സിലിക്കാജെല്, മരക്കരി, അസ്ഥിക്കരി, ചിരട്ടക്കരി, രക്തക്കരി (blood charcoal) എന്നിവയും ഒന്നാംതരം അധിശോഷകങ്ങളാണ്. ക്രിയാശീലം വരുത്തിയും ഒരു വസ്തുവിന്റെ അധിശോഷണക്ഷമത വർധിപ്പിക്കാം.
മർദവും താപനിലയും
തിരുത്തുകഅധികമർദത്തിൽ അധികം വാതകം അധിശോഷിതമാകുന്നു. താപനില ചുരുക്കിയാലും അതുതന്നെയാണ് ഫലം. താഴെ പട്ടികയിൽ ചില ദൃഷ്ടാന്തങ്ങൾ കൊടുത്തിരിക്കുന്നു:
താപനിലയും അധിശോഷണവും
അധിശോഷകം = ഒരു ഘ.സെ.മീ. ചിരട്ടക്കരി
| വാതകം | അധിശോഷിതവ്യാപ്തം (ഘ.സെ.മീ.) 0oC |
അധിശോഷിതവ്യാപ്തം (ഘ.സെ.മീ.) -185oC |
|---|---|---|
| ഓക്സിജൻ | 18 | 230 |
| നൈട്രജൻ | 15 | 155 |
| ഹൈഡ്രജൻ | 17 | 135 |
| ഹീലിയം | 2 | 15 |
| ആർഗൺ | 12 | 175 |
ഒരു നിശ്ചിത താപനിലയിൽ അധിശോഷിത വാതകത്തിന്റെ അളവ് മർദത്തിനനുസൃതമായി മാറുന്നതിനെ ഒരു ഗ്രാഫ് പേപ്പറിൽ വരച്ചാൽ കിട്ടുന്ന രേഖയ്ക്ക് (ആ താപനിലയിലെ) അധിശോഷണ സമതാപിവക്രം (adsorption isotherm) എന്നു പറയുന്നു. അധിശോഷണ സമതാപിവക്രങ്ങൾ. അധിശോഷിതവാതകത്തിന്റെ പരിമാണവും മർദവും തമ്മിലുള്ള ഈ ബന്ധത്തെ ഒരു ആനുഭവികസൂത്രം (empirical formula) കൊണ്ട് ഫ്രോയിൻഡ്ലിഷ് എന്ന ശാസ്ത്രജ്ഞൻ ഗണിതാത്മകമായും നിർദ്ദേശിച്ചിട്ടുണ്ട്.
a = k.p^1/1ഇതിൽ,
a = 1 ഗ്രാം അധിശോഷകം അധിശോഷിപ്പിക്കുന്ന വാതകത്തിന്റെ പരിമാണം.
p = വാതകമർദം (സന്തുലിതാവസ്ഥയിൽ)
k = ഒരു അചരം
n = മറ്റൊരു അചരം (n > 1)
ലാങ്മ്യൂറിന്റെ സിദ്ധാന്തം
തിരുത്തുകലാങ്മ്യൂർ (Langmuir) എന്ന അമേരിക്കൻ ശാസ്ത്രജ്ഞൻ 1916-ൽ അധിശോഷണത്തെക്കുറിച്ച് ചില ധാരണകൾ ഉൾക്കൊള്ളിച്ചുകൊണ്ട് ഒരു സിദ്ധാന്തം അവതരിപ്പിച്ചു. ഏകതാൻമാത്രികതാസിദ്ധാന്ത(unimolecular theory)ത്തിന്റെ ധാരണകൾ താഴെ പറയുന്നവയാണ്:
- ഒരു വാതകം ഖരപദാർഥത്തിന്റെ പ്രതലത്തിൽ അധിശോഷിതമാകുമ്പോൾ രണ്ടു വിപരീതബലങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. വാതകപ്രാവസ്ഥയിൽ നിന്ന് തന്മാത്രകൾ പ്രതലത്തിൽ അധിശോഷിതമാകുവാനും അധിശോഷിതങ്ങളായ തന്മാത്രകളിൽ ചിലത് തിരികെ ബാഷ്പീഭവിക്കുവാനും ഉള്ള പ്രവണതകളാണ് വിപരീത ദിശയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.
- ഈ വിപരീതബലങ്ങളുടെ ഫലമായി വാതകാവസ്ഥയിലും അധിശോഷിതാവസ്ഥയിലും ഉള്ള തന്മാത്രകൾ തമ്മിൽ സന്തുലനം സ്ഥാപിതമാകുന്നു.
- അധിശോഷിതവാതകത്തിന്റെ പാളി (layer) ഏകതാൻമാത്രികമാണ്.
- പ്രതലം മുഴുവൻ അധിശോഷിത വാതകത്തിന്റെ ഏകതന്മാത്രികപാളി രൂപപ്പെട്ടു കഴിഞ്ഞാൽ പിന്നീട് ആ പ്രക്രിയ തുടരുകയില്ല.
ബി.ഇ.റ്റി. സിദ്ധാന്തം
തിരുത്തുകലാങ്മ്യൂറിന്റെ ഏകതാൻമാത്രികതാ സിദ്ധാന്തം സാധുവാണെങ്കിലും മറ്റു പല പ്രതലങ്ങളുടെ വിഷയത്തിലും അസാധുവായിക്കണ്ടതിന്റെ ഫലമായി 1938-ൽ ബ്രൂണാർ (Brunauer), എമ്മെറ്റ് (Emmet), ടെല്ലർ (Teller) എന്നീ ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാർ തങ്ങളുടെ ബഹുതൻമാത്രികതാവാദവുമായി (multimolecular theory) മുമ്പോട്ടു വന്നു. അധിശോഷണപാളി ഏകതാൻമാത്രികമല്ല, ബഹുതാൻമാത്രികമാണ് എന്നതാണ് ആ വാദത്തിന്റെ പൊരുൾ. ഈ ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാരുടെ പേരുകളിലെ ആദ്യാക്ഷരങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചാണ് അതിന് ബി.ഇ.റ്റി. സിദ്ധാന്തം എന്ന പേർ ലഭിച്ചത്. മിക്ക ഖരരൂപതലങ്ങളിലും നടക്കുന്ന വാതകങ്ങളുടെയും ബാഷ്പങ്ങളുടെയും അധിശോഷണ പ്രക്രിയയെ ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന് കൂടുതൽ സമർഥമായി വ്യാഖ്യാനിക്കുവാൻ കഴിഞ്ഞതുകൊണ്ട് ലാങ്മ്യൂർ-സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ അംഗീകാരം ഇന്നു കുറഞ്ഞിരിക്കുകയാണ്.
അധിശോഷണ താപം
തിരുത്തുകഅധിശോഷണഫലമായി പ്രതലത്തിലെ അവശിഷ്ടബലം ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നതിനാൽ പ്രതലോർജം (surface energy) ക്രമേണ നഷ്ടപ്പെട്ട് താപത്തിന്റെ രൂപത്തിൽ ബഹിർഗമിക്കുന്നു. ഈ താപത്തെ അധിശോഷണ താപം (heat of adsorption) എന്നു പറയുന്നു. ഒരു മോൾ (ഒരു ഗ്രാം-തന്മാത്രാഭാരം) വാതകമോ ബാഷ്പമോ അധിശോഷിതമാകുമ്പോൾ ഉദ്ഗമിക്കുന്ന താപത്തെ മോളാർ അധിശോഷണ താപം (molar heat of adsorption) എന്നു പറയുന്നു. ഇതിന്റെ മൂല്യം വാതകത്തിന്റെ സ്വഭാവത്തെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കും. അനുയോജ്യമായ കലോറി-മാപി (calorimeter) ഉപയോഗിച്ച് അധിശോഷണ താപം അളന്നു കണ്ടുപിടിക്കാം.
ലേയത്തിന്റെ അധിശോഷണം
തിരുത്തുകഖരപദാർഥങ്ങൾ വാതകങ്ങളെ അധിശോഷിപ്പിക്കുന്നതിനു പുറമേ ലായനികളിൽ നിന്ന് ലേയങ്ങളെയും (solute) അധിശോഷിപ്പിക്കുന്നതാണ്. ഉദാഹരണമായി പ്രതിക്രിയാക്ഷമതയുള്ള കാർബൺ, അസറ്റിക് അമ്ലത്തെ അതിന്റെ ജലീയലായനിയിൽ നിന്നും, അമോണിയം ഹൈഡ്രോക്സൈഡ്-ലായനിയിൽ നിന്ന് അമോണിയയും അധിശോഷിപ്പിക്കുന്നു. നവ-അവക്ഷേപിത-സിൽവർ ക്ളോറൈഡ് (freshly precipitated silver chloride), സിൽവർ അയോണിനെയോ ക്ലോറൈഡ് അയോണിനെയോ അധിശോഷിപ്പിക്കുന്നു. സാധാരണയായി കാർബൺ വിദ്യുത്-അനപഘട്യങ്ങളെ (nonelectrolytes) അധിശോഷിപ്പിക്കുന്നതിന് കൂടുതൽ താത്പര്യം പ്രകടമാക്കുന്നു. തത്ഫലമായി ഋണ-അധിശോഷണം (negative adsorption) എന്ന ഒരു സ്ഥിതിവിശേഷം സംജാതമാകുന്നതു കാണാം. ഉദാഹരണമായി പൊട്ടാസിയംക്ലോറൈഡിന്റെ നേർത്ത ഒരു ജലീയ ലായനിയും രക്തക്കരിയും ചേർത്തു കുലുക്കിയാൽ പൊട്ടാസിയം ക്ലോറൈഡിനെ അപേക്ഷിച്ച് ജലം കൂടുതലായി അധിശോഷിതമാകും. അപ്പോൾ ലായനിയിൽ ലേയത്തിന്റെ സാന്ദ്രത കൂടുന്നു.
ചില അധിശോഷകങ്ങൾ ചില ലേയങ്ങളെ പ്രത്യേകമായി അധിശോഷിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള താത്പര്യം കാണിക്കാറുണ്ട്. അധിശോഷകത്തിന്റെ പ്രതലവിസ്തീർണം വർധിപ്പിച്ചും താപനില മാറ്റിയും ലേയത്തെ കൂടുതലായി അധിശോഷിപ്പിക്കാം.
ഒരു ലായനിയിൽ രണ്ടോ അതിലധികമോ വസ്തുക്കൾ അലിഞ്ഞു ചേർന്നിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ ഏറ്റവും എളുപ്പത്തിൽ അധിശോഷണവിധേയമായ വസ്തുവാണ് പ്രതലത്തിൽ ആദ്യമായും അധികമായും അവശോഷിതമാകുന്നത്. ബാക്കിയുള്ളവ ലായനിയിൽത്തന്നെ കിടക്കും. ഇതു വരണാത്മക (selective) അധിശോഷണമാണ്. വർണരേഖാവിശ്ളേഷണത്തിന്റെ (Chromatographic analysis) ആസ്പദം തന്നെ വർണാത്മക അധിശോഷണമാണ്.
പ്രായോഗിക പ്രാധാന്യം
തിരുത്തുക- അന്തരീക്ഷത്തിൽ നിന്ന് നിഷ്ക്രിയവാതകങ്ങളെ വേർതിരിച്ചെടുക്കൽ. മരക്കരിയുപയോഗിച്ച് വരണാത്മക അധിശോഷണം വഴിയാണ് ഇത് നിർവഹിക്കപ്പെടുന്നത്.
- ലായനികളിലെ നിറങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യൽ. അസ്ഥിക്കരിയാണ് ഈ പ്രക്രിയയിലുപയോഗിക്കുന്ന അധിശോഷകം. പഞ്ചസാരയുടെ ശുദ്ധീകരണം ഒരു ദൃഷ്ടാന്തമാണ്.
- ശ്വാസവായു ശുദ്ധീകരിക്കൽ. ഒന്നോ അതിലധികമോ അധിശോഷകങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളിച്ച ഗ്യാസ് മാസ്ക്ക് (gas mask) വായുവിലെ വിഷവാതകങ്ങളെ അധിശോഷണം ചെയ്തു തടഞ്ഞുനിർത്തുന്നു.
- അന്തരീക്ഷത്തിലെ ആർദ്രത നിയന്ത്രിക്കൽ. ത്രാസിന്റെ കണ്ണാടിക്കൂട്ടിൽ സിലിക്കാജെൽ വയ്ക്കുന്നത് ഈ ലക്ഷ്യം വച്ചുകൊണ്ടാണ്.
- രജതമിതി (argentometry) തുടങ്ങിയ വ്യാപ്തവിശ്ലേഷണങ്ങളിൽ (volumetric analysis) ഉപയോഗിക്കുന്ന ചില സംസൂചകങ്ങൾ (indicators) അധിശോഷകസ്വഭാവമുള്ള രാസവസ്തുക്കളാണ്. ഇയോസിൻ (eosine), ഫ്ലൂറസീൻ (fluorescein) തുടങ്ങിയ സംസൂചകങ്ങൾ ഉദാഹരണങ്ങളാണ് (രജതമിതിയിൽ)
- വർണരേഖാപൃഥക്കരണം, സ്തംഭവർണരേഖണം (column chromatography) തുടങ്ങിയ ആധുനിക വിശ്ലേഷണ രീതികളും അധിശോഷണം ഉൾക്കൊള്ളുന്നവയാണ്.
- മിശ്രിതത്തിലെ ഘടകങ്ങളെ ആകലനം (estimation) ചെയ്യാൻ വരണാത്മകാധിശോഷണം പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നു.
- അമോണിയ, സൾഫ്യൂറിക് അമ്ലം തുടങ്ങിയവയുടെ ഉത്പാദന പ്രക്രിയയിൽ അപരിഹാര്യമായിത്തീർന്നിട്ടുള്ള ഉത്പ്രേരകങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനം അധിശോഷണത്തെ ആസ്പദമാക്കിയുള്ളതാണ്.
- കമ്പി, പ്ലേറ്റ് തുടങ്ങിയ ഖരവസ്തുക്കളെ വെടിപ്പാക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ആൽക്കഹോളുകൾ, സോപ്പുകൾ മുതലായ രാസവസ്തുക്കൾ പൊടി, അഴുക്ക് മുതലായവയുമായി കലർന്ന് അവയെ നീക്കം ചെയ്യുകയും അതോടൊപ്പം അധിശോഷണം വഴി അന്തരാപ്രതലവലിവ് (interfacial tension) കുറച്ച് പ്രതലത്തെ ചായമിടാനും സ്നേഹത്തിനും (lubrication) ജലരോധനത്തിനും (water proofing) സജ്ജമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
- കൃത്രിമപ്പട്ടുനിർമ്മാണം, ഛായാഗ്രഹണം, സ്പ്രേ പെയിന്റിങ്, പെട്രോളിയം ഉത്പന്നങ്ങളുടെ സംസ്ക്കരണം തുടങ്ങിയ അനേകം വ്യാവസായികരംഗങ്ങളിൽ അധിശോഷണം അത്യന്തം പ്രായോഗികപ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു പ്രക്രിയയാണ്.
- ക്ലോറോയ്ഡുകളുടെ അസ്തിത്വത്തിനു നിദാനം തന്നെ അധിശോഷണമാണ്.
- ഖരപദാർഥങ്ങളുടെ-വിശേഷിച്ചും സൂക്ഷ്മചൂർണിതമോ സരന്ധ്രമോ ആയവയുടെ - പ്രതലവിസ്തീർണം കണക്കാക്കുമ്പോൾ അധിശോഷണ പരീക്ഷണങ്ങൾ സഹായിക്കുന്നു.
- അധിശോഷണം പ്രകൃതിയിൽത്തന്നെ സാധാരണമായിക്കാണുന്ന ഒരു പ്രക്രിയയാണ്. മണ്ണിന്നടിയിലെ കളിമൺകട്ടകൾ, ചെടിക്കു വേണ്ട ആഹാരത്തെ അധിശോഷണം ചെയ്ത് വേരുകൾ വഴി ചെടിക്കു എത്തിച്ചുകൊടുക്കുന്നു.
പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ ഉത്പത്തിക്കുതന്നെ അടിസ്ഥാന കാരണം അധിശോഷണമാണെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
പുറംകണ്ണികൾ
തിരുത്തുക- അധിശോഷണം (Adsorption) Archived 2011-06-07 at the Wayback Machine.
- അധിശോഷണം (Adsorption) Archived 2011-12-15 at the Wayback Machine.
- അധിശോഷണം (Adsorption) Archived 2010-12-26 at the Wayback Machine.
- അധിശോഷണം ചിത്രങ്ങൾ
- അധിശോഷണം (Adsorption)
 | കടപ്പാട്: കേരള സർക്കാർ ഗ്നൂ സ്വതന്ത്ര പ്രസിദ്ധീകരണാനുമതി പ്രകാരം ഓൺലൈനിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച മലയാളം സർ‌വ്വവിജ്ഞാനകോശത്തിലെ അധിശോഷണം എന്ന ലേഖനത്തിന്റെ ഉള്ളടക്കം ഈ ലേഖനത്തിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക് പകർത്തിയതിന് ശേഷം പ്രസ്തുത ഉള്ളടക്കത്തിന് സാരമായ മാറ്റങ്ങൾ വന്നിട്ടുണ്ടാകാം. |