വിക്കിപീഡിയ

സന്ത് ജ്ഞാനേശ്വർ

13-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒരു ഇന്ത്യൻ കവിയായിരുന്നു ജ്ഞാനേശ്വർ (1275-1296)[1]. ജ്ഞാനദേവൻ, ജ്ഞാനദേവ്, , മൗലി, ജ്ഞാനേശ്വർ വിത്തൽ കുൽക്കർണി എന്നെല്ല്ം അദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു. . നാഥശൈവ, വർക്കറി പാരമ്പര്യമുള്ള യോഗിയും പണ്ഡിതനും ആയിരുന്നു അദ്ദേഹം. . 21 വർഷം മാത്രം നീണ്ടുനിന്ന തന്റെ ഹ്രസ്വ ജീവിതത്തിൽ, അദ്ദേഹം ജ്ഞാനേശ്വരിയും ( ഭഗവദ് ഗീതയുടെ വ്യാഖ്യാനം) അമൃതനുഭാവവും രചിച്ചു[1] . മറാത്തി ഭാഷയിൽ അവശേഷിക്കുന്ന ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള സാഹിത്യകൃതികളാണ് ഇവ, മറാത്തി സാഹിത്യത്തിലെ നാഴികക്കല്ലുകളായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. സന്ത് ജ്ഞാനേശ്വരന്റെ ആശയങ്ങൾ ദ്വൈതമല്ലാത്ത അദ്വൈത വേദാന്ത തത്വശാസ്ത്രത്തെയും മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരമായ വിഠോബയോടുള്ള യോഗയിലും ഭക്തിയിലുമുള്ള ഊന്നൽ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പൈതൃകം ഏകനാഥ്, തുക്കാറാം തുടങ്ങിയ സന്യാസി കവികളെ പ്രചോദിപ്പിച്ചു, മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ വർക്കരി ( വിഠോബ - കൃഷ്ണ ) ഭക്തി പ്രസ്ഥാന പാരമ്പര്യത്തിന്റെ സ്ഥാപകരിൽ ഒരാളാണ് അദ്ദേഹം. 1296-ൽ അലന്ദിയിൽ ഒരു ഭൂഗർഭ അറയിൽ ധ്യാനേശ്വർ സമാധി ഏറ്റെടുത്തത്.[2] [3].

Dnyandeo Vitthalpant Kulkarni ഗ്യാറ്റ്സോ
Sant Dyaneshwar
പിതാവ്Vitthala Pant
മാതാവ്Rukmini Bai
ജനനംJanmashtami, 1275 CE
Apegaon, Yadava dynasty
(present-day Paithan Taluka, Aurangabad, Maharashtra, India)

ജീവചരിത്രം

തിരുത്തുക

1275-ൽ (കൃഷ്ണ ജന്മാഷ്ടമിയുടെ ശുഭദിനത്തിൽ) യാദവ രാജാവായ രാമദേവരാവയുടെ ഭരണകാലത്ത് മഹാരാഷ്ട്രയിലെ പൈത്താനിനടുത്ത് ഗോദാവരി നദിയുടെ തീരത്തുള്ള അപെഗാവ് ഗ്രാമത്തിൽ മറാത്തി സംസാരിക്കുന്ന ദേശസ്ഥ ബ്രാഹ്മണ കുടുംബത്തിലാണ് ജ്ഞാനേശ്വർ ജനിച്ചത്. [4] [5] [6] ദേവഗിരിയുടെ തലസ്ഥാനമായ രാജ്യം സമാധാനവും സ്ഥിരതയും ഉള്ള ഒരു ദേശം ആയിരുന്നു., രാജാവ് സാഹിത്യത്തിന്റെയും കലകളുടെയും രക്ഷാധികാരിയായിരുന്നു. [7] [8]

സന്ത് ജ്ഞാനേശ്വരന്റെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ജീവചരിത്ര വിശദാംശങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശിഷ്യൻമാരായ സത്യമലനാഥിന്റെയും സച്ചിദാനന്ദന്റെയും രചനകളിൽ സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. [9] വിവിധ പാരമ്പര്യങ്ങൾ ജ്ഞാനേശ്വരന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ വിശദാംശങ്ങളുടെ പരസ്പരവിരുദ്ധമായ വിവരണങ്ങൾ നൽകുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതിയായ ജ്ഞാനേശ്വരി (1290 CE) രചനയുടെ തീയതി തർക്കമില്ലാത്തതാണ്. [10] [6] ജ്ഞാനേശ്വരന്റെ ജീവിതത്തിൽ കൂടുതൽ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട പാരമ്പര്യമനുസരിച്ച്, അദ്ദേഹം 1275 CE-ൽ ജനിച്ചു, 1296 CE-ൽ അദ്ദേഹം സമാധിയിലെത്തി. [11] മറ്റ് സ്രോതസ്സുകൾ പറയുന്നത് അദ്ദേഹം 1271 CE-ലാണ് ജനിച്ചതെന്ന്. [12] [13]

ജീവിതം

തിരുത്തുക

ജ്ഞാനേശ്വറിന്റെ 21 വർഷത്തെ ഹ്രസ്വ ജീവിതത്തിന്റെ ജീവചരിത്ര വിശദാംശങ്ങൾ വിവാദപരമാണ്, അതിന്റെ ആധികാരികത സംശയത്തിലാണ്. ലഭ്യമായ വിവരണങ്ങൾ ഹാജിയോഗ്രാഫിക് ഐതിഹ്യങ്ങളും അദ്ദേഹം ചെയ്ത അത്ഭുതങ്ങളും നിറഞ്ഞതാണ്, ഉദാഹരണത്തിന്, ഒരു എരുമയെ വേദങ്ങൾ ആലപിക്കാനുള്ള കഴിവ്, ചലിക്കുന്ന മതിലിൽ കയറി ഒരു യോഗിയെ താഴ്ത്തുക തുടങ്ങിയ വിശ്വസിക്കാൻ ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള കഥകൾ അദ്ദേഹത്തെകുറിച്ച് പ്രചർക്ക്കുന്നു.. [12] [14]

അത്ഭുതങ്ങൾ

തിരുത്തുക
 
പറക്കുന്ന ഭിത്തിയിൽ ഇരിക്കുന്ന സഹോദരങ്ങളായ മുക്തബായി, സോപൻ, ജ്ഞാനേശ്വർ, നിവൃത്തിനാഥ് എന്നിവർ കടുവപ്പുറത്തിരിക്കുന്ന ചാങ്‌ദേവിനെ അഭിവാദ്യം ചെയ്യുന്നു. മധ്യത്തിൽ ചാങ്‌ദേവ് ജ്ഞാനേശ്വരനെ വണങ്ങുന്നു.

പല അത്ഭുതങ്ങളും ജ്ഞാനേശ്വരന്റെ ജീവിതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, [15] അതിലൊന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശിഷ്യനായ സച്ചിദാനന്ദന്റെ മൃതദേഹം പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുന്നതായിരുന്നു. [16] ഫ്രെഡ് ഡാൽമിർ ഈ ഐതിഹ്യങ്ങളിലൊന്ന് മഹിപതിയുടെ ഹാജിയോഗ്രാഫിയിൽ നിന്ന് ഇപ്രകാരം സംഗ്രഹിക്കുന്നു: [17] 12-ാം വയസ്സിൽ, ദരിദ്രരും ജാതിരഹിതരുമായ തന്റെ സഹോദരങ്ങളോടൊപ്പം, പൈത്താൻ പുരോഹിതന്മാരോട് ദയ അഭ്യർത്ഥിക്കാൻ ജ്ഞാനേശ്വർ പൈതാനിലേക്ക് പോയി. അവിടെ അവർ അപമാനിക്കുകയും പരിഹസിക്കുകയും ചെയ്തു. കുട്ടികൾ ശല്യം സഹിക്കുമ്പോൾ, അടുത്തുള്ള റോഡിൽ ഒരാൾ പ്രായമായ പോത്തിനെ അക്രമാസക്തമായി തല്ലുന്നുണ്ടായിരുന്നു, പരിക്കേറ്റ മൃഗം കരഞ്ഞുകൊണ്ട് കുഴഞ്ഞുവീണു. മൃഗത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്ക കാരണം എരുമ ഉടമയോട് ജ്ഞാനേശ്വർ നിർത്താൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഒരു മൃഗത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ ശ്രദ്ധാലുവാണെന്നും വേദങ്ങളുടെ പഠിപ്പിക്കലുകളിൽ ശ്രദ്ധയില്ലാത്തവനാണെന്നും പുരോഹിതന്മാർ അവനെ പരിഹസിച്ചു. വേദങ്ങൾ തന്നെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും പവിത്രമായും ബ്രാഹ്മണത്തിന്റെ പ്രകടനമായും കണക്കാക്കുന്നുവെന്ന് ജ്ഞാനേശ്വർ തിരിച്ചടിച്ചു. [a] രോഷാകുലരായ പുരോഹിതന്മാർ, മൃഗങ്ങൾക്കും വേദങ്ങൾ പഠിക്കാൻ കഴിയണം എന്നാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ യുക്തി സൂചിപ്പിക്കുന്നതെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. തളരാത്ത ഒരു ജ്ഞാനേശ്വരൻ എരുമയുടെ നെറ്റിയിൽ കൈ വച്ചു, അത് ആഴത്തിലുള്ള ശബ്ദത്തിൽ ഒരു വേദവാക്യം ചൊല്ലാൻ തുടങ്ങി. [17] ഫ്രെഡ് ഡാൽമയർ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ഈ കഥ ജ്ഞാനേശ്വരന്റെ ജീവചരിത്രത്തെ കൃത്യമായി പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നുണ്ടോ എന്ന് ആരും ആശങ്കപ്പെടേണ്ടതില്ല, മത്തായി 3:9-ലെ ജറുസലേമിലെ യേശുവിനെക്കുറിച്ചുള്ള കഥയുടെ അതേ രീതിയിൽ ഈ കഥയ്ക്കും പ്രതീകാത്മക പ്രാധാന്യമുണ്ട്. [17]

മറ്റൊരു അത്ഭുതത്തിൽ, ഈ നേട്ടം ആവർത്തിക്കാൻ തന്റെ മാന്ത്രിക ശക്തികളാൽ കടുവപ്പുറത്ത് കയറിയ പ്രഗത്ഭനായ യോഗിയായ ചാങ്‌ദേവ്, ധ്യാനേശ്വരനെ വെല്ലുവിളിച്ചു. ചലിക്കുന്ന ഭിത്തിയിൽ കയറിയാണ് ജ്ഞാനേശ്വർ ചാങ്‌ദേവിനെ നിസ്തേജനാക്കിയത്. [19] [20] [b] ചാങ്‌ദേവിനുള്ള ജ്ഞാനേശ്വരിന്റെ ഉപദേശം ചാങ്‌ദേവ് പശാസ്തി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന 65 വാക്യങ്ങളിൽ നൽകിയിരിക്കുന്നു. [22] ചാങ്‌ദേവ് ജ്ഞാനേശ്വറിന്റെ സഹോദരി മുക്തബായിയുടെ ശിഷ്യയായി. [23]

ഗ്രന്ഥങ്ങൾ

തിരുത്തുക

ബിപി ബഹിരാത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, മറാത്തി ഭാഷയിൽ എഴുതിയ ആദ്യത്തെ തത്ത്വചിന്തകനാണ് ജ്ഞാനേശ്വർ. [24] ഏകദേശം 16 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ, 1290-ൽ അദ്ദേഹം ജ്ഞാനേശ്വരി രചിച്ചു, [25] [26] ഭഗവദ് ഗീതയുടെ ഒരു വ്യാഖ്യാനം പിന്നീട് വർക്കരി വിഭാഗത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ഗ്രന്ഥമായി മാറി. [27] അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാക്കുകൾ സച്ചിദാനന്ദ രേഖപ്പെടുത്തി, അദ്ദേഹം ജ്ഞാനേശ്വരന്റെ അമാനുവൻസിയാകാൻ സമ്മതിച്ചു. [28] ജ്ഞാനേശ്വരി എഴുതിയത് ഓവി ഉപയോഗിച്ചാണ്; ഒരു മീറ്റർ, മഹാരാഷ്ട്രയിൽ ആദ്യമായി സ്ത്രീകളുടെ ഗാനങ്ങൾ രചിക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചത്, നാല് വരികളിൽ ആദ്യത്തെ മൂന്ന് അല്ലെങ്കിൽ ഒന്നും മൂന്നും വരികൾ പ്രാസവും നാലാമത്തെ വരിയും മൂർച്ചയുള്ളതും ഹ്രസ്വവുമായ അവസാനമുള്ളതുമാണ്. [29] ഡബ്ല്യു.ബി പട്വർധൻ, ജ്ഞാനേശ്വറിനെക്കുറിച്ചുള്ള പണ്ഡിതന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ജ്ഞാനേശ്വറിനൊപ്പം, ഓവി "യാത്രകൾ, അത് കുതിച്ചുകയറുന്നു, നൃത്തം ചെയ്യുന്നു, അത് ചുഴറ്റുന്നു, അത് കുതിക്കുന്നു, അത് കുതിക്കുന്നു, ഓടുന്നു, നീണ്ട കുതിച്ചുചാട്ടങ്ങളോ ചെറിയ ചാട്ടങ്ങളോ ആവശ്യമാണ്, അത് നിർത്തുകയോ തൂത്തുവാരുകയോ ചെയ്യുന്നു. അതോടൊപ്പം, അത് യജമാനന്റെ കൽപ്പനയിൽ നൂറ്റി ഒന്ന് കൃപകൾ വികസിക്കുന്നു". [30] ജ്ഞാനേശ്വരിയിൽ, അവസാനം അദ്ദേഹം "പാസായദാന" എഴുതി, അതിൽ അദ്ദേഹം മറ്റുള്ളവർക്കും എല്ലാ മനുഷ്യർക്കും വേണ്ടി എല്ലാം പ്രാർത്ഥിച്ചു, തനിക്കുവേണ്ടി ഒന്നുമില്ല. വിശുദ്ധ ജ്ഞാനേശ്വർ തന്നെ വിശ്വസിച്ചു, "ലോകത്തിന് മുഴുവനും ഒരു ആത്മാവുണ്ട്- യാ വിശ്വാച ആത്മാ ഒരു ആഹേ" . സംസ്‌കൃതം അറിയുന്നവർക്ക് മാത്രം മനസ്സിലാക്കിയിരുന്ന ജീവിതത്തിന്റെ ദാർശനിക വശങ്ങൾ സാധാരണക്കാർക്ക് മനസ്സിലാക്കാൻ വേണ്ടിയാണ് അദ്ദേഹം ജ്ഞാനേശ്വരി എഴുതിയത്. ഉന്നത പുരോഹിത വർഗ്ഗ ഭാഷയും താഴ്ന്ന ജാതിക്കാരും സംസ്കൃത ഭാഷ പഠിക്കാൻ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. തത്ത്വചിന്തയെ സാധാരണക്കാർക്ക് ലളിതമാക്കിയ ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിലെ ഒരു സുപ്രധാന കൃതിയായിരുന്നു ഇത്.

O, God! Thou art Ganesha, the illuminator of all intelligence. The servant of Nivritti says, attend to my story. The Vedas in their perfection is as the beautiful image of the god, of which the flawless words are the resplendent body. The Smritis are the limbs thereof, the marking of verses shows their structure, and in the meaning lies a veritable treasure-house of beauty.

— Dnyanesvari
Transl: Pradhan, Lambert[31]

 
ജ്ഞാനേശ്വരന്റെ ആശയങ്ങൾ ഭഗവദ് ഗീതയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്. മുകളിൽ: ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ, മറാത്തി ഭാഷയിലുള്ള ജ്ഞാനേശ്വരി പേജുകൾ.

സ്വീകരണവും പാരമ്പര്യവും

തിരുത്തുക
 
അലണ്ടിയിൽ നിന്ന് പന്തർപൂരിലേക്കുള്ള യാത്രയിൽ കാളകൾ വലിക്കുന്ന ഒരു വെള്ളി വണ്ടിയിൽ വിശുദ്ധന്റെ ചെരുപ്പുകളും വഹിച്ചുകൊണ്ട് ജ്ഞാനേശ്വരന്റെ പാൽക്കി (പല്ലങ്കീൻ).

പൗരോഹിത്യ വരേണ്യവർഗത്തിന്റെ സങ്കുചിതത്വത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിമർശനം, കുടുംബജീവിതത്തിന്റെ ആഘോഷം, ആത്മീയ സമത്വവാദം തുടങ്ങിയ ജ്ഞാനേശ്വരന്റെ ജീവിതത്തിന്റെയും രചനകളുടെയും ഘടകങ്ങൾ വർക്കരി പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ സംസ്കാരത്തെ രൂപപ്പെടുത്തും. [32] [33] ഡാൾമയർ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ജ്ഞാനേശ്വറിന്റെ ജീവിതവും രചനകളും "വാർക്കാരി പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ മതവിശ്വാസത്തിന്റെ പ്രാഥമിക മാതൃകകളായി വികസിച്ചു, കൂടാതെ ഭക്തി ഭക്തിയുടെ നിർണായക ഉറവിടങ്ങളും കേന്ദ്രബിന്ദുക്കളുമാണ്". [33]

പ്രവർത്തികൾ

തിരുത്തുക

തർക്കമില്ലാത്ത കർതൃത്വം [34] [35]

  • ജ്ഞാനേശ്വരി അല്ലെങ്കിൽ ഭവാർത്ഥദീപിക (1290 CE)
  • അമൃതാനുഭവ അല്ലെങ്കിൽ അനുഭവാമൃത (1292 CE)
  • ചാങ്‌ദേവ് പാഷഷ്ടി (1294 CE)
  • ഹരിപ്പാത്ത്
  • അഭംഗ എസ്

റഫറൻസുകൾ

തിരുത്തുക

കുറിപ്പുകൾ

  1. ↑ According to Jeaneane D. Fowler, former Head of Philosophy and Religious Studies at the University of Wales, brahman is the "ultimate Reality, the Source from which all emanates, the unchanging absolute".[18]
  2. ↑ The story of the holy man riding a tiger /lion and the other encountering him on a moving wall has been found in many other religions including Buddhism, Sikhism, and the Abrahamic religions as well.[21]

അവലംബങ്ങൾ

  1. ↑ 1.0 1.1 W. Doderet (1926), ]https://www.jstor.org/stable/607401 The Passive Voice of the Jnanesvari], Bulletin of the School of Oriental Studies, Cambridge University Press, Vol. 4, No. 1 (1926), pp. 59-64
  2. ↑ J. Gordon Melton (2011). Religious Celebrations: An Encyclopedia of Holidays, Festivals, Solemn Observances, and Spiritual Commemorations. ABC-CLIO. pp. 373–374. ISBN 978-1-59884-206-7.
  3. ↑ R. D. Ranade (1997). Tukaram. State University of New York Press. pp. 9–11. ISBN 978-1-4384-1687-8.
  4. ↑ Living Through the Blitz. Cambridge University Press. 1976. p. 39. ISBN 9780002160094.
  5. ↑ Karhadkar, K.S. (1976). "Dnyaneshwar and Marathi Literature". Indian Literature. 19 (1): 90–96. JSTOR 24157251.
  6. ↑ 6.0 6.1 Bahirat 2006, പുറം. 1.
  7. ↑ Bahirat 2006, പുറം. 2.
  8. ↑ Pradhan & Lambert 1987, പുറങ്ങൾ. xiv–xvi.
  9. ↑ Bahirat 2006, പുറം. 8.
  10. ↑ Ranade 1933, പുറം. 31.
  11. ↑ Ranade 1933, പുറം. 31–2.
  12. ↑ 12.0 12.1 Pradhan & Lambert 1987, പുറം. xv.
  13. ↑ Ranade 1933, പുറങ്ങൾ. 31–32.
  14. ↑ Dallmayr 2007, പുറം. 46.
  15. ↑ Harrisson 1976, പുറം. 39.
  16. ↑ Sundararajan & Mukerji 2003, പുറം. 34.
  17. ↑ 17.0 17.1 17.2 Dallmayr 2007, പുറം. 44.
  18. ↑ Fowler 2002, പുറം. 49.
  19. ↑ Mokashi-Punekar 2005, പുറം. 72.
  20. ↑ Grover 1990, പുറം. 220.
  21. ↑ Digby, Simon (1994). Callewaert, Winand M. (ed.). According to tradition : hagiographical writing in India, Chapter To ride a tiger or a wall. Wiesbaden: Harrassowitz. pp. 100–110. ISBN 9783447035248. Retrieved 18 July 2017.
  22. ↑ Bahirat 2006, പുറം. 15.
  23. ↑ O'Connell 1999, പുറങ്ങൾ. 260–1.
  24. ↑ Bahirat 2006, പുറങ്ങൾ. 2–3.
  25. ↑ Bahirat 2006, പുറം. 13.
  26. ↑ Shri Jnāneshvar (1987). Lambert, H.M. (ed.). Jnāneshvari : Bhāvārthadipikā (in Marathi). Pradhān, V.G.(translator). Albany, N.Y.: State University of New York Press. p. xvii. ISBN 978-0887064883.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  27. ↑ Schomer & McLeod 1987, പുറം. 4.
  28. ↑ Ranade 1933, പുറം. 33.
  29. ↑ Claus, Diamond & Mills 2003, പുറങ്ങൾ. 454–5.
  30. ↑ Ranade 1933, പുറം. 36.
  31. ↑ Pradhan & Lambert 1987, പുറം. 1.
  32. ↑ Glushkova, Irina. "6 Object of worship as a free choice." Objects of Worship in South Asian Religions: Forms, Practices and Meanings 13 (2014).
  33. ↑ 33.0 33.1 Dallmayr 2007, പുറം. 54.
  34. ↑ Pawar 1997, പുറം. 353.
  35. ↑ Datta 1988, പുറം. 1848.

ഗ്രന്ഥസൂചിക

 

കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്

തിരുത്തുക
  • Khandarkar, Shri Shankar Maharaj (2018). Sant Jnaneswara's Pasayadana: Divine Blessings. Motilal Banarsidass. ISBN 978-8120842083.
  • James Fairbrother Edwards (1941). Dnyāneshwar: The Out-caste Brāhmin. J.F. Edwards, Office of the Poet-Saints of Mahārāshtra Series, United Theological College of Western India.

ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ

തിരുത്തുക
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=സന്ത്_ജ്ഞാനേശ്വർ&oldid=3992236" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്