മെനാറ ഗാർഡൻസ്
മൊറോക്കോയിലെ മാരാക്കേച്ചിലെ ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ ഒരു പൊതു ഉദ്യാനവും തോട്ടവുമാണ് മെനാറ ഗാർഡൻസ് (അറബിക്: حدائق المنارة). 12-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ (ഏകദേശം 1157) ഇവ അൽമോഹദ് ഖിലാഫത്ത് ഭരണാധികാരി അബ്ദുൽ മുഅ്മിൻ സ്ഥാപിച്ചതാണ്. അഗ്ദൽ ഗാർഡൻസ്, ചരിത്രപരമായ മതിലുകളുള്ള നഗരമായ മാരാകേഷ് എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം, ഉദ്യാനങ്ങളും 1985 മുതൽ യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സൈറ്റായി പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.[1] പൂന്തോട്ടങ്ങൾ ഒരു സെൻട്രൽ വാട്ടർ ബേസിനും റിസർവോയറിനും ചുറ്റുമായി സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു. അതിനടുത്തായി പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ നിലവിലെ രൂപത്തിൽ ഒരു ഉല്ലാസ പവലിയൻ ഉണ്ട്. തെക്ക് ഉയർന്ന അറ്റ്ലസ് പർവതനിരകളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ പലപ്പോഴും ചിത്രങ്ങളാൽ രൂപപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന റിസർവോയറും അതിന്റെ പവലിയനും മാരാകേഷിന്റെ ഐതിഹാസിക കാഴ്ചകളിലും ചിഹ്നങ്ങളിലും ഒന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.[2]:282
| മെനാറ ഗാർഡൻസ് | |
|---|---|
 Water reservoir and pavilion of the Menara | |
| സ്ഥലം | Marrakech, Morocco |
| തരം | historic garden/orchard |
| ആരംഭിച്ചത് date | 1157 CE |
പദോൽപ്പത്തി
തിരുത്തുക_07.jpg)
പൂന്തോട്ടങ്ങൾക്ക് മെനാറ എന്ന പേരിന്റെ ഉത്ഭവം ദൃഢമായി സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. ചരിത്ര സ്രോതസ്സുകളിൽ ഈ പേരിന്റെ ആദ്യ രൂപം (സഹ്രിജ് അൽ-മനാറ എന്ന നിലയിൽ) 1579-ൽ സാദിയൻ കാലഘട്ടത്തിലാണ്.[3]:196[4] മെനാറ (منارَة) എന്ന അറബി പദത്തിന് "മിനാരത്ത്", "വിളക്കുമാടം", "വിളക്ക്"/ബീക്കൺ" അല്ലെങ്കിൽ ഇത്തരത്തിലുള്ള മറ്റ് ഉയർന്ന ഘടനകൾ എന്നിങ്ങനെ പല അർത്ഥങ്ങളുണ്ട്. പ്രധാന റിസർവോയറിന്റെ അരികിൽ നിൽക്കുന്ന രണ്ട് നിലകളുള്ള പവലിയനെയാണ് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നതെന്ന് പലപ്പോഴും അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഗാസ്റ്റൺ ഡെവർഡൂണിനെപ്പോലുള്ള മറ്റ് ചരിത്രകാരന്മാർ, ഈ പേര് അൽമോഹദ് കാലഘട്ടത്തിൽ (ഇപ്പോഴത്തെ പവലിയൻ നിർമ്മാണത്തിന് വളരെ മുമ്പുതന്നെ) ആയിരിക്കാമെന്നും വടക്കുകിഴക്കുള്ള കുതുബിയ്യ മസ്ജിദിന്റെ മിനാരത്തിന്റെ സൂചനയായിരിക്കാമെന്നും അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. ഇത് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടതും ആരംഭിച്ചതും പൂന്തോട്ടങ്ങൾ ഏറെക്കുറെ വിന്യസിച്ചതും അബ്ദുൽ മുഅ്മിൻ ഭരണത്തിൻ കീഴിലാണ്.[5][3]:197–198
ചരിത്രം
തിരുത്തുകനഗരത്തിന്റെ പ്രാന്തപ്രദേശത്ത് പൂന്തോട്ടങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന പാരമ്പര്യം 1070-ൽ മാരാകേഷ് സ്ഥാപിച്ച അൽമോറാവിഡുകളിൽ നിന്നാണ് ആരംഭിച്ചത്. ഒന്നിലധികം പൂന്തോട്ടങ്ങൾ, എസ്റ്റേറ്റുകൾ, കൃത്രിമ തടാകങ്ങൾ എന്നിവ നഗരത്തിന്റെ മതിലുകൾക്ക് പുറത്തുള്ള ഒന്നിലധികം സ്ഥലങ്ങളിൽ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. കൃത്രിമ തടാകങ്ങളെയും വലിയ ജല തടങ്ങളെയും പരാമർശിച്ചുകൊണ്ട് ഇതിനെ പലപ്പോഴും ബുഹൈർ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഏകവചനമായ ബുഹൈറ - "ചെറിയ കടൽ" എന്നർത്ഥമുള്ള അറബി പദമാണ്. 12-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ നഗരം കീഴടക്കിയ അൽമോഹദുകളുടെ കീഴിൽ ഈ ഉദ്യാന എസ്റ്റേറ്റുകൾ നിലനിൽക്കുകയും വികസിക്കുകയും ചെയ്തു. [6][7]
1157-ൽ നഗരം കീഴടക്കിയ അൽമോഹദ് ഭരണാധികാരി അബ്ദുൽ-മുഅ്മിൻ ആണ് മെനാറ ഗാർഡൻസ് ആദ്യമായി സ്ഥാപിച്ചത്.[4][8][7][9]രണ്ട് വലിയ ജലസംഭരണികൾ അടങ്ങിയ നഗരത്തിന് പടിഞ്ഞാറുള്ള ഒരു വലിയ പൂന്തോട്ട എസ്റ്റേറ്റ് അബ്ദുൽ-മുഅ്മിൻ നിർമ്മിച്ചതായി വിവരിക്കുന്ന ചരിത്രത്തിൽ നിന്ന് ഈ നിശ്ചിതകാലം പണ്ഡിതന്മാർ കണക്കാക്കിയിട്ടുണ്ട്.[3][2][4] ഈ ജലസംഭരണികളിലൊന്നാണ് ഇന്ന് പൂന്തോട്ടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നത് (പിന്നീടുള്ള പുനരുദ്ധാരണങ്ങളിൽ ഇത് ചെറുതായി പരിഷ്കരിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും[10]). ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്ന രണ്ടാമത്തെ ജലസംഭരണി ബാബ് ഇഗ്ലിയുടെയും അഗ്ദൽ ഗാർഡൻസിന്റെയും പടിഞ്ഞാറ് അൽപ്പം അകലെ, മെനാറ ഗാർഡൻസിന് പുറത്ത് തെക്കുകിഴക്കായി ഇന്ന് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സഹ്രിജ് അൽ-ബ്ഗർ ആണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.[3][10] "പശുക്കളുടെ തടം" എന്നർഥമുള്ള അതിന്റെ പേര്, അക്കാലത്ത് അടുത്തുള്ള ഒരു കന്നുകാലി ചന്തയെ കുറിച്ചോ അല്ലെങ്കിൽ പിൽക്കാല ഖലീഫ അൽ-മുസ്താൻസീറിന്റെ കീഴിൽ ഇവിടെ നടന്ന കാളപ്പോരിനായി കാളകളെ വളർത്തുന്നതിനെ കുറിച്ചോ ഉള്ള പരാമർശമായിരിക്കാം.[11]:197 Sahrij al-Bgar ഇപ്പോൾ ഉപയോഗത്തിലില്ല, ഇന്ന് ശൂന്യമായി കിടക്കുന്നു. പക്ഷേ അക്കാലത്ത് അതേ തോട്ടം എസ്റ്റേറ്റിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു. ഈ വിശാലമായ എസ്റ്റേറ്റ് 6 മൈൽ നീളമുള്ള മതിലിനാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടിരുന്നു (ഇന്നില്ല). നഗരമതിലുകളുടെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള മെനാറയുടെ സ്ഥാനം, അബ്ദുൽ-മുഅ്മിൻ ഇപ്പോഴും തന്റെ വസതിയായി പഴയ അൽമോറാവിഡ് കൊട്ടാരമായ ക്സാർ അൽ-ഹജ്ജർ (ഇന്നത്തെ കുതുബിയ്യ മസ്ജിദിന്റെ സ്ഥലത്തിനടുത്താണ്) ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത് എന്ന വസ്തുതയുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നു. കൊട്ടാരത്തിനടുത്തുള്ള നഗരത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറൻ കവാടമായ ബാബ് അൽ-മഖ്‌സനുമായി പൂന്തോട്ടങ്ങൾ തികച്ചും യോജിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇതിലൂടെ അബ്ദുൽ-മുഅ്മിൻ നഗരത്തിനകത്തും പുറത്തും പോകുമായിരുന്നു.[2]:246 പിന്നീട് അൽമോഹദ് സ്ഥാപിച്ച കസ്ബയുടെ കൊട്ടാരങ്ങൾ ഇന്ന് അഗ്ദൽ ഗാർഡനുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. അത് ഇതുവരെ പണിതിട്ടില്ല. നഗരത്തിന്റെ തെക്ക് ഭാഗത്തുള്ള അഗ്ദൽ ഗാർഡൻസ്, അബ്ദുൽ-മുഅ്മിൻ്റെ കാലം മുതലുള്ളതാണെന്ന് പരമ്പരാഗതമായി വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമിയായ അബു യാക്കൂബ് യൂസഫിന്റെ ഭരണകാലത്താണ് ഇത് കൂടുതൽ നിർണ്ണായകമായി കണക്കാക്കുന്നത്. [3][2][7]
അവലംബം
തിരുത്തുക
- ↑ Centre, UNESCO World Heritage. "Medina of Marrakesh". UNESCO World Heritage Centre (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-01-27.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Wilbaux, Quentin (2001). La médina de Marrakech: Formation des espaces urbains d'une ancienne capitale du Maroc. Paris: L'Harmattan. ISBN 2747523888.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Deverdun, Gaston (1959). Marrakech: Des origines à 1912. Rabat: Éditions Techniques Nord-Africaines.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 "Qantara - The garden and the pavilion of the Menara". www.qantara-med.org. Retrieved 2021-01-28.
- ↑ "Menara". Archnet. Retrieved 2021-01-28.
- ↑ Bennison, Amira K. (2016). The Almoravid and Almohad Empires. Edinburgh University Press.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 Navarro, Julio; Garrido, Fidel; Almela, Íñigo (2017). "The Agdal of Marrakesh (Twelfth to Twentieth Centuries): An Agricultural Space for Caliphs and Sultans. Part 1: History". Muqarnas. 34 (1): 23–42.
- ↑ Bhachem-Benkirane, Narjess; Saharoff, Philippe (1990). Marrakech: Demeures et Jardins Secrets. Paris: ACR Edition. pp. 24–26.
- ↑ Arnold, Felix (2017). Islamic Palace Architecture in the Western Mediterranean: A History. Oxford University Press. p. 196. ISBN 9780190624552.
- ↑ 10.0 10.1 Salmon, Xavier (2018). Maroc Almoravide et Almohade: Architecture et décors au temps des conquérants, 1055-1269. Paris: LienArt. p. 284.
- ↑ Deverdun, Gaston (1959). Marrakech: Des origines à 1912. Rabat: Éditions Techniques Nord-Africaines.