"മസ്ജിദുൽ അഖ്സ" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
Content deleted Content added
(ചെ.) 103.194.140.33 (സംവാദം) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലു... |
|||
വരി 26:
{{unreferenced section}}
[[പ്രമാണം:Al-Aqsa Mosque by David Shankbone.jpg|thumb|200px|Right|മസ്ജിദുൽ അഖ്സ മറ്റൊരു ദൃശ്യം]]
[[മക്ക|മക്കയിലെ]] മസ്ജിദുൽ ഹറം നിർമിച്ച് 40 വർഷത്തിന് ശേഷം പണിത അൽ അഖ്‌സയാണ് ഇത് നബി(സ്വ) പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്(സ്വഹീഹുല് മുസ്ലിം-5 page 6) [[ഭൂമി|ഭൂമിയിലെ]] രണ്ടാമത്തെ മസ്ജിദ്. നിരവധി പണ്ഡിതന്മാരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ അൽ അഖ്സ പള്ളി ആദ്യം പണിതത് ആദ്യത്തെ മനുഷ്യനും ആദ്യത്തെ പ്രവാചകനുമായ ആദം ആണ്. പിന്നീട് പ്രവാചകന്മാരായ ഇബ്രാഹിമും (അബ്രഹാം) ദാവൂദും (ദാവീദ്) ഇത് പുതുക്കിപ്പണിതു. സുലൈമാൻ നബി (സോളമൻ) ആണ് മസ്ജിദുൽ അഖ്സ പുനർനിർമ്മാണം പൂർത്തിയാക്കിയത്. പിന്നീട് ബി സി 587ൽ ബാബിലോണിയൻ രാജാവ് നെബുക്കദ്‌നെസാറിന്റെ ആക്രമണത്തിൽ അഖ്സ പള്ളി തകർന്നു. സുലൈമാൻ നബി തങ്ങളുടെ ആരാധനാലയമാണ് പണിതതെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്ന ജൂതമതക്കാർ ബി സി 167ൽ അതേസ്ഥാനത്ത് പുതിയ രൂപത്തിൽ അൽ അഖ്സ പണിതുയർത്തി.
== ഖിബ്‌ല ==
ലോക മുസ്ലിംകൾ ആദ്യകാലത്ത് ഈ പള്ളിയുടെ നേ
{| class="wikitable"
|
|}
= ടിപ്പു സുൽത്താൻ =
വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
{| class="wikitable"
! colspan="2" |ടിപ്പു സുൽത്താൻ
|-
| colspan="2" |[[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂരിന്റെ]] ഭരണാധികാരി
|-
| colspan="2" |ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ രേഖാചിത്രം (1792)
|-
!ഭരണകാലം
|1782–1799
|-
!അടക്കം ചെയ്തത്
|[[ശ്രീരംഗപട്ടണം]]
|-
!മുൻ‌ഗാമി
|[[ഹൈദർ അലി]]
|-
!പിതാവ്
|[[ഹൈദരലി]]
|-
!മാതാവ്
|ഫക്രുന്നീസ
|}
പതിനെട്ടാം ശതകത്തിൽ [[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂർ]] ഭരിച്ചിരുന്ന ഒരു ഭരണാധികാരിയാണ് '''ടിപ്പു സുൽത്താൻ'''എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ഫത്തേ അലിഖാൻ ടിപ്പു''' (ജനനം: [[1750]] [[നവംബർ 20]]- മരണം:1799 [[മേയ് 4]]). '''മൈസൂർ കടുവ''' എന്നും അറിയപ്പെട്ടു. [[ഹൈദരലി|ഹൈദരലിയുടെയും]] ഫക്രുന്നീസയുടേയും ആദ്യത്തെ പുത്രൻ. [[ഹൈദരലി|ഹൈദരലിയുടെ]] മരണശേഷം (1782) മുതൽ മരണം(1799) വരെ [[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂരിനെ]] ഭരിച്ചു. ടിപ്പു ഒരു സമർത്ഥനായ ഭരണാധികാരിയും പണ്ഡിതനുമായിരുന്നു. ഒട്ടനവധി ഭരണപരിഷ്കാരങ്ങൾക്ക് ടിപ്പു തുടക്കം കുറിച്ചു, പുതിയ ഒരു നാണയസംവിധാനം, ഭൂനികുതി വ്യവസ്ഥ എന്നിവ നടപ്പിലാക്കി. മൈസൂർ പട്ടുതുണി വ്യവസായം പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാനായി ധാരാളം ശ്രമങ്ങൾ നടത്തുകയുണ്ടായി. ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരേയുള്ള യുദ്ധങ്ങളിൽ പല നൂതന യുദ്ധോപകരണങ്ങളും ടിപ്പു പ്രയോഗിക്കുകയുണ്ടായി.
1782 ൽ പിതാവിന്റെ മരണശേഷം കൃഷ്ണാനദിയും, [[പശ്ചിമഘട്ടം|പശ്ചിമഘട്ടവും]], അറബിക്കടലും അതിർത്തിയായുള്ള ഒരു വലിയ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ അധിപനായി ടിപ്പു മാറി. കന്നട, ഹിന്ദുസ്ഥാനി, പേർഷ്യൻ, അറബിക്, ഫ്രഞ്ച് എന്നിങ്ങനെ വ്യത്യസ്തമായ അഞ്ച് ഭാഷകളിൽ പ്രാവീണ്യമുള്ള ഒരു ഭരണാധികാരിയായിരുന്നു ടിപ്പു<sup>[''[[വിക്കിപീഡിയ:പരിശോധനായോഗ്യത|അവലംബം ആവശ്യമാണ്]]'']</sup>. ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരേ ഫ്രഞ്ച് സൈന്യവുമായി ചേർന്ന് യുദ്ധം നയിച്ചു, രണ്ടാം മൈസൂർ യുദ്ധത്തിലുൾപ്പടെ പ്രധാനപ്പെട്ട വിജയങ്ങൾ നേടുകയുണ്ടായി.
അയൽരാജ്യങ്ങളെ ആക്രമിച്ചു കീഴ്പ്പെടുത്തിയും, ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരേ സന്ധിയില്ലാ സമരം ചെയ്തും ടിപ്പു തന്റെ സാമ്രാജ്യം വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. തടവിലാക്കപ്പെട്ടവരോടു ടിപ്പുവിന്റെ ശിക്ഷാരീതികൾ വളരെയധികം വ്യത്യസ്തത നിറഞ്ഞതായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാരോടെതിരിടാൻ അയൽരാജ്യങ്ങളുമായി ടിപ്പു സഖ്യത്തിനു ശ്രമിച്ചു. ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ പ്രധാന ശത്രുവായിരുന്നു ടിപ്പു സുൽത്താൻ. രണ്ടാം മൈസൂർ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി ഉണ്ടാക്കിയ പല കരാറുകളും ടിപ്പു ലംഘിച്ചു. നാലാം മൈസൂർ യുദ്ധത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടേയും, ഹൈദരാബാദ് നൈസാമിന്റേയും സംയുക്ത ആക്രമണത്തിനിടയിൽ ടിപ്പു ചതിയിലൂടെ കൊല ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഭൂപരിഷ്കരണം ഫലപ്രദമായി നടപ്പിലാക്കിയ ഒരു ഭരണാധികാരി കൂടി ആയിരുന്നു ടിപ്പു
== ഉള്ളടക്കം ==
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.9C.E0.B5.80.E0.B4.B5.E0.B4.9A.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.82|1ജീവചരിത്രം]]
** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.AC.E0.B4.BE.E0.B4.B2.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.82 .E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.BE.E0.B4.AD.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.BE.E0.B4.B8.E0.B4.82|1.1ബാല്യം വിദ്യാഭ്യാസം]]
** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.92.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A8.E0.B4.BE.E0.B4.82 .E0.B4.86.E0.B4.82.E0.B4.97.E0.B5.8D.E0.B4.B2.E0.B5.8B-.E0.B4.AE.E0.B5.88.E0.B4.B8.E0.B5.82.E0.B5.BC .E0.B4.AF.E0.B5.81.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.82|1.2ഒന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം]]
** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.AE.E0.B4.B1.E0.B4.BE.E0.B4.A0-.E0.B4.AE.E0.B5.88.E0.B4.B8.E0.B5.82.E0.B5.BC .E0.B4.AF.E0.B5.81.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.82|1.3മറാഠ-മൈസൂർ യുദ്ധം]]
** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.B0.E0.B4.A3.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B4.BE.E0.B4.82 .E0.B4.86.E0.B4.82.E0.B4.97.E0.B5.8D.E0.B4.B2.E0.B5.8B-.E0.B4.AE.E0.B5.88.E0.B4.B8.E0.B5.82.E0.B5.BC .E0.B4.AF.E0.B5.81.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.82|1.4രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം]]
** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.AE.E0.B4.B2.E0.B4.AC.E0.B4.BE.E0.B4.B1.E0.B4.BF.E0.B4.B2.E0.B5.87.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.8D|1.5മലബാറിലേക്ക്]]
** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.B9.E0.B5.88.E0.B4.A6.E0.B4.B0.E0.B5.81.E0.B4.9F.E0.B5.86 .E0.B4.AE.E0.B4.B0.E0.B4.A3.E0.B4.82.2C .E0.B4.85.E0.B4.A7.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.B0.E0.B4.82|1.6ഹൈദരുടെ മരണം, അധികാരം]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.B8.E0.B4.BE.E0.B4.AE.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.BE.E0.B4.9C.E0.B5.8D.E0.B4.AF .E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B4.B8.E0.B4.A8.E0.B4.82|2സാമ്രാജ്യ വികസനം]]
** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.95.E0.B5.87.E0.B4.B0.E0.B4.B3.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B4.BF.E0.B5.BD|2.1കേരളത്തിൽ]]
*** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.B8.E0.B4.9E.E0.B5.8D.E0.B4.9A.E0.B4.BE.E0.B4.B0.E0.B4.AA.E0.B4.BE.E0.B4.A4.E0.B4.95.E0.B4.B3.E0.B5.81.E0.B4.9F.E0.B5.86 .E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.B8.E0.B4.82|2.1.1സഞ്ചാരപാതകളുടെ വികാസം]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.AF.E0.B5.81.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.A4.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE|3യുദ്ധതന്ത്രങ്ങൾ]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.AE.E0.B4.B0.E0.B4.A3.E0.B4.82|4മരണം]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.AE.E0.B5.BC.E0.B4.B6.E0.B4.A8.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE|5വിമർശനങ്ങൾ]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.AE.E0.B4.A4.E0.B4.B8.E0.B4.AE.E0.B5.80.E0.B4.AA.E0.B4.A8.E0.B4.82 .E0.B4.B8.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.BF.E0.B4.9A.E0.B5.8D.E0.B4.9A .E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.A6.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE|6മതസമീപനം സംബന്ധിച്ച വാദങ്ങൾ]]
** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.B6.E0.B4.BE.E0.B4.B2.E0.B4.B8.E0.B4.AE.E0.B5.80.E0.B4.AA.E0.B4.A8.E0.B4.82 .E0.B4.B8.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.BF.E0.B4.9A.E0.B5.8D.E0.B4.9A .E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.A6.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE|6.1വിശാലസമീപനം സംബന്ധിച്ച വാദങ്ങൾ]]
*** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.AE.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.AE.E0.B4.BE.E0.B4.B0.E0.B5.81.E0.B4.82 .E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B5.8B.E0.B4.97.E0.B4.B8.E0.B5.8D.E0.B4.A5.E0.B4.B0.E0.B5.81.E0.B4.82|6.1.1മന്ത്രിമാരും ഉദ്യോഗസ്ഥരും]]
*** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.B7.E0.B5.87.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.8D .E0.B4.A7.E0.B4.A8.E0.B4.B8.E0.B4.B9.E0.B4.BE.E0.B4.AF.E0.B4.82|6.1.2ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് ധനസഹായം]]
**** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.B6.E0.B5.83.E0.B4.82.E0.B4.97.E0.B5.87.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.AE.E0.B4.A0.E0.B4.82|6.1.2.1ശൃംഗേരിമഠം]]
*** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.B1.E0.B4.BE.E0.B4.82 .E0.B4.8E.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A8.E0.B5.8D .E0.B4.AE.E0.B5.81.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.AF.E0.B5.81.E0.B4.B3.E0.B5.8D.E0.B4.B3 .E0.B4.AE.E0.B5.8B.E0.B4.A4.E0.B4.BF.E0.B4.B0.E0.B4.82|6.1.3റാം എന്ന് മുദ്രയുള്ള മോതിരം]]
** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.B8.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.81.E0.B4.9A.E0.B4.BF.E0.B4.A4 .E0.B4.B8.E0.B4.AE.E0.B5.80.E0.B4.AA.E0.B4.A8.E0.B4.82 .E0.B4.B8.E0.B4.AE.E0.B5.80.E0.B4.AA.E0.B4.BF.E0.B4.9A.E0.B5.8D.E0.B4.9A .E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.A6.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE|6.2സങ്കുചിത സമീപനം സമീപിച്ച വാദങ്ങൾ]]
*** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.95.E0.B5.87.E0.B4.B0.E0.B4.B3.E0.B4.B5.E0.B5.81.E0.B4.AE.E0.B4.BE.E0.B4.AF.E0.B4.BF .E0.B4.AC.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B5.86.E0.B4.9F.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B4.B5|6.2.1കേരളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടവ]]
**** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.A8.E0.B4.BE.E0.B4.AF.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.AE.E0.B4.BE.E0.B4.B0.E0.B5.81.E0.B4.9F.E0.B5.86 .E0.B4.89.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.AE.E0.B5.82.E0.B4.B2.E0.B4.A8.E0.B4.82|6.2.1.1നായന്മാരുടെ ഉന്മൂലനം]]
**** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.B9.E0.B4.BF.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A6.E0.B5.81 .E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.B7.E0.B5.87.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE .E0.B4.A8.E0.B4.B6.E0.B4.BF.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.BD|6.2.1.2ഹിന്ദു ക്ഷേത്രങ്ങൾ നശിപ്പിക്കൽ]]
**** [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.97.E0.B5.81.E0.B4.B0.E0.B5.81.E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.AF.E0.B5.82.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.B2.E0.B5.86 .E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.97.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.B9.E0.B4.82 .E0.B4.92.E0.B4.B3.E0.B4.BF.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B4.BF.E0.B4.9A.E0.B5.8D.E0.B4.9A.E0.B4.A4.E0.B5.8D|6.2.1.3ഗുരുവായൂരിലെ വിഗ്രഹം ഒളിപ്പിച്ചത്]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.95.E0.B4.B2.E0.B4.95.E0.B4.B3.E0.B4.BF.E0.B5.BD|7കലകളിൽ]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.9A.E0.B4.BF.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE|8ചിത്രങ്ങൾ]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.95.E0.B5.81.E0.B4.B1.E0.B4.BF.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B5.81.E0.B4.95.E0.B5.BE|9കുറിപ്പുകൾ]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82|10അവലംബം]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.AA.E0.B5.81.E0.B4.B1.E0.B4.82 .E0.B4.95.E0.B4.A3.E0.B5.8D.E0.B4.A3.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B5.BE|11പുറം കണ്ണികൾ]]
== ജീവചരിത്രം[തിരുത്തുക] ==
=== ബാല്യം വിദ്യാഭ്യാസം[തിരുത്തുക] ===
[[ഹൈദർ അലി]]1766-ൽ നിർമ്മിച്ച [[പാലക്കാട് കോട്ട]]
ഇന്നത്തെ കോലാർ ജില്ലയിലുള്ള ദേവനഹള്ളിയിലാണ് ടിപ്പു സുൽത്താൻ ജനിച്ചത്. 1750 നവംബർ 20 നാണ് ടിപ്പു ജനിച്ചത്. വിശുദ്ധനായ ടിപ്പു മസ്താൻ ഔലിയയുടെ പേരിനോടു സാമ്യമുള്ള ടിപ്പു സുൽത്താൻ എന്ന പേരാണ് മാതാപിതാക്കൾ ഈ കുട്ടിക്കു നൽകിയത്. പിതാവായ [[ഹൈദരലി]] അന്ന് [[മൈസൂർ|മൈസൂരിന്റെ]] ഭരണം നടത്തുകയായിരുന്നു. ടിപ്പുവിന് പത്തു വയസ്സുള്ളപ്പോൾ [[ഹൈദർ അലി|ഹൈദരലി]] [[ശ്രീരംഗപട്ടണം]] വിട്ട് പലായനം ചെയ്യുകയുണ്ടായി. തനിക്കു നേരെ വരുന്ന ആക്രമണത്തെ ഭയന്നാണ് അന്ന് ടിപ്പുവിനെ തന്റെ കുടുംബത്തോടൊപ്പം വിട്ട് അദ്ദേഹം മറ്റൊരു സ്ഥലത്തേക്ക് രക്ഷപ്പെട്ടത്. പിന്നീട് [[ഹൈദർ അലി|ഹൈദർ]] [[ശ്രീരംഗപട്ടണം]] തിരിച്ചു പിടിച്ചപ്പോൾ തന്റെ കുടുംബത്തെ സുരക്ഷിതമായ ബാംഗ്ലൂരിലേക്കു മാറ്റി.
കാര്യമായ വിദ്യാഭ്യാസം ലഭിക്കാതിരുന്ന [[ഹൈദർ അലി|ഹൈദർ]], പക്ഷേ തന്റെ മകന് നല്ല വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്നതിൽ ശ്രദ്ധിച്ചു. മിടുക്കരായ അദ്ധ്യാപകരെക്കൊണ്ട് അദ്ദേഹം ടിപ്പുവിനെ പരിശീലിപ്പിച്ചു. കുതിരസവാരിയും, വാൾപ്പയറ്റും മറ്റു ആയോധനകലകളിലും ടിപ്പുവിന് പരിശീലനം നൽകപ്പെട്ടു. [[ഹൈദർ അലി|ഹൈദർ]], [[മലബാർ|മലബാറിനെ]] ആക്രമിച്ചപ്പോൾ ബാലനായിരുന്ന ടിപ്പുവും ആ സൈന്യത്തിൽ പിതാവിനെ സഹായിക്കാനുണ്ടായിരുന്നു. ബാലനായിരിക്കുമ്പോൾ തന്നെ യുദ്ധതന്ത്രങ്ങളിലും, ഭരണകാര്യങ്ങളിലും ടിപ്പു താൽപര്യം പ്രകടിപ്പിച്ചിരുന്നു.
=== ഒന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം[തിരുത്തുക] ===
1758 ൽ ഫ്രഞ്ച് അധീനതയിലായിരുന്ന സ്ഥലങ്ങളിൽ കൂടി വാണിജ്യം തുടങ്ങാൻ ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനി തീരുമാനിക്കുകയും അതിനായി അനുവാദത്തിനു വേണ്ടി ആർക്കോട്ടിലെ നവാബിനെ സമീപിക്കുകുയും ചെയ്തു. എന്നാൽ നവാബ് ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഈ ആവശ്യം തള്ളിക്കളഞ്ഞു. തുടർന്ന് റോബർട്ട് ക്ലൈവിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബ്രിട്ടീഷുകാർ, ഷാ ആലം രണ്ടാമനെ ഇതേ ആവശ്യവുമായി സമീപിച്ചു, അവരുടെ ആവശ്യം ഷാ ഉടനടി അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.
[[ഹൈദരലി]] തന്റെ മകനെ യുദ്ധതന്ത്രങ്ങളെല്ലാം പഠിപ്പിച്ചിരുന്നു. ഇതിനു ഹൈദരുടെ സുഹൃത്തുക്കളായ ഫ്രഞ്ച് ഓഫീസർമാരുടെ സഹായം ഉണ്ടായിരുന്നു. യുവാവായപ്പോൾ തന്നെ ടിപ്പു യുദ്ധങ്ങളിൽ പിതാവിനെ സഹായിച്ചു തുടങ്ങി. ടിപ്പുവിന് 15 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ ആദ്യത്തെ ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടു (1766). ഇതിൽ ടിപ്പു തന്റെ പിതാവിനൊപ്പം ഇംഗ്ലീഷുകാർക്കെതിരായി യുദ്ധം ചെയ്യുകയുണ്ടായി. 1767-ൽ കർണ്ണാടകത്തിലേക്ക് പടയോട്ടം നയിച്ചതിൽ കാലാൾപ്പടയുടെ ഒരു വൻ വിഭാഗത്തിന്റെ നേതൃത്വം ടിപ്പുവിനായിരുന്നു. ഹൈദരലി, ബ്രിട്ടീഷുകാരെ ഒറ്റപ്പെടുത്തി നൈസാമുമായി സഖ്യമുണ്ടാക്കി. നൈസാമിനുള്ള സമ്മാനങ്ങളുമായി ഹൈദർ അയച്ചത് ടിപ്പു സുൽത്താനെ ആയിരുന്നു. ഒരു രാജകുമാരനെപ്പോലെ തന്നെയാണ് നൈസാം ടിപ്പുവിനെ തന്റെ കൊട്ടാരത്തിൽ സ്വീകരിച്ചത്. ശ്രീരംഗപട്ടണത്തിലേക്കുള്ള മടക്കയാത്രയിൽ തന്റെ സൈന്യത്തോട് മദിരാശിയിലേക്കു തിരിക്കാൻ ടിപ്പു ആവശ്യപ്പെട്ടെങ്കിലും, ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായുള്ള യുദ്ധത്തിൽ തോൽവി മുന്നിൽ കണ്ട പിതാവിനെ സഹായിക്കാൻ ടിപ്പുവിന് ഉടൻ മടങ്ങേണ്ടി വന്നു. 1767 ൽ [[മംഗലാപുരം|മംഗലാപുരത്ത്]] [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക്]] സഹായങ്ങൾ ചെയ്തുകൊടുത്തിരുന്ന ലുതിഫ് അലി ബെഗ്ആയിരുന്നു ടിപ്പുവിന്റെ അടുത്ത ലക്ഷ്യം. മൂവായിരം കാലാൾപ്പടയും, ആയിരം അശ്വാരൂഢരുമായി ടിപ്പു മംഗലാപുരത്തേക്കു തിരിച്ചു. ടിപ്പുവിന് മംഗലാപുരം ബസാർ പിടിച്ചെടുക്കാൻ കഴിഞ്ഞുവെങ്കിലും, കോട്ട കീഴടക്കാൻ സാധിച്ചില്ല. ഏറെ വൈകാതെ തന്നെ ഹൈദരും ഈ സൈന്യത്തോടു കൂടി ചേരുമെന്ന വാർത്ത ബ്രിട്ടീഷുകാരെ ഭയത്തിലാഴ്ത്തി. അവർ മംഗലാപുരം കോട്ട വിട്ട് രക്ഷപ്പെടാനായി തയ്യാറെടുത്തു. ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിന്റെ ആയുധസാമഗ്രികൾ വരെ അവർക്ക് കൈയ്യൊഴിയേണ്ടി വന്നു. ടിപ്പുവിന്റെ കൂടെ ഹൈദർ കൂടെ ചേർന്നതോടെ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് പിടിച്ചു നിൽക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. 1769 മാർച്ചുവരെ നീണ്ടു നിന്ന യുദ്ധത്തിൽ ഹൈദർ വിജയിക്കുകയും, ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി ഉടമ്പടി ഉണ്ടാക്കുകയും ചെയ്തു.
=== മറാഠ-മൈസൂർ യുദ്ധം[തിരുത്തുക] ===
1769 [[മറാഠ സാമ്രാജ്യം|മറാഠ സൈന്യം]] [[മൈസൂർ|മൈസൂരിനെ]] ആക്രമിച്ചു. മറാഠ സൈന്യത്തെ മൈസൂരിന്റെ മണ്ണിൽ നിന്നും തുരത്താൻ ഹൈദർ ടിപ്പുവിനോട് നിർദ്ദേശിച്ചു. പിതാവ് തന്നിലേൽപ്പിച്ച് വിശ്വാസം ടിപ്പു കാത്തു സൂക്ഷിച്ചു. എന്നാൽ യുദ്ധത്തിനിടെയുണ്ടായ ചില ആശയക്കുഴപ്പം കാരണം ഹൈദർ യുദ്ധഭൂമിയിൽ വെച്ചു തന്നെ ടിപ്പുവിനെ മർദ്ദിക്കുകയുണ്ടായി. കുപിതനായ ടിപ്പു തന്റെ വാളും, തലപ്പാവും ഊരിയെറിയുകയും താൻ ഇനി ഇത് ധരിക്കില്ലെന്ന് ശപഥം ചെയ്യുകയും ഉണ്ടായി. ആ യുദ്ധത്തിൽ മറാഠ ഹൈദർഅലിയെ പരാജയപ്പെടുത്തി. [[ശ്രീരംഗപട്ടണം]] മറാഠാ സൈന്യത്തിൽ നിന്നും രക്ഷിക്കുക എന്നതായി മാറി [[ഹൈദർ അലി|ഹൈദരുടെ]] അടുത്ത ദൗത്യം. തന്റെ രാജ്യത്തെ മറാഠ ആക്രമിക്കുന്നത് കയ്യുംകെട്ടി നോക്കിനിൽക്കാൻ ടിപ്പുവിനായില്ല. ടിപ്പുവും യുദ്ധരംഗത്തേക്കിറങ്ങി. എന്നാൽ കടലുപോലുള്ള മറാഠസേനയോടെതിരിടാൻ ടിപ്പുവിന്റെ 6000 ത്തോളം വരുന്ന കുതിരപ്പടയാളികൾക്കായില്ല. ടിപ്പു [[ശ്രീരംഗപട്ടണം|ശ്രീരംഗപട്ടണത്തേക്ക്]] തിരിച്ചുപോന്നുവെങ്കിലും, ശത്രുസൈന്യത്തിൽ സാരമായ നാശം വരുത്താൻ അദ്ദേഹത്തിനു കഴിഞ്ഞു.
മറാഠസൈന്യത്തിന് ആയുധ,ഭക്ഷണസാമഗ്രികൾ വന്നുകൊണ്ടിരുന്നത് [[പൂനെ|പൂനെയിൽ]] നിന്നുമായിരുന്നു. ആ പാതയിൽ കാര്യമായ എതിർപ്പ് അവർക്കുണ്ടായിരുന്നില്ല. ഹൈദരുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം ടിപ്പു, 4000 ത്തോളം വരുന്ന സൈനികരുടെ സഹായത്തോടെ, മറാഠസേനക്കുവേണ്ടി എത്തിയിരുന്ന സാധനസാമഗ്രികൾ പിടിച്ചെടുത്തു. ഇത് മറാഠ സൈന്യത്തിന് ഒരു പ്രഹരമായിരുന്നു. 1772 ൽ ഹൈദർ മറാഠസേനയുമായി ഒത്തു തീർപ്പിനു തയ്യാറായി. 1772 ൽ മറാഠാ രാജാവായിരുന്നു പേഷ്വ മാധവറാവു അന്തരിച്ചതോടെ നാഥനില്ലാതായ മറാഠയുടെ കയ്യിൽ നിന്നും അവർ നേരത്തേ കയ്യടക്കിയ [[മൈസൂർ|മൈസൂരിന്റെ]] ഭാഗങ്ങൾ തിരിച്ചു പിടിക്കാൻ ഹൈദർ തീരുമാനിക്കുകയും , ടിപ്പുവിനെ അതിന്റെ ചുമതല ഏൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. [[മറാഠ സാമ്രാജ്യം|മറാഠയുടെ]] കൈയ്യിലായിരുന്ന മദ്ദഗിരി പോലുള്ള തന്ത്രപ്രധാനമായ സ്ഥലങ്ങൾ ടിപ്പുവന്റെ ഊർജ്ജ്വസ്വലതയ്ക്കു മുന്നിൽ നിസ്സാര ദിവസങ്ങൾകൊണ്ടു മൈസൂരിന്റെ അധികാരത്തിൽ തിരികെ വന്നു. കൂടാതെ, ബെല്ലാരി പോലുള്ള സമ്പന്ന പ്രദേശങ്ങൾ കീഴടക്കുന്നതിലും, ടിപ്പു തന്റെ പിതാവിനെ സഹായിച്ചു.
=== രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം[തിരുത്തുക] ===
1780 ജൂലൈ 20 ന് ഹൈദർ അലി, കരീം എന്ന മകനെ പോർട്ടോ നോവോ കീഴടക്കാനായി നിയോഗിച്ചു. അതോടൊപ്പം തന്നെ ടിപ്പുവുമൊത്ത് ആർക്കോട്ടിനെ ആക്രമിക്കാനും പദ്ധതിയിട്ടു. ഹൈദരുടെ നീക്കം അറിഞ്ഞ മദ്രാസ് ഗവർണർ ജനറൽ ബെയ്ലിയേയും, മൺറോയേയും ഹൈദരുടെ നീക്കം പ്രതിരോധിക്കാനായി അയച്ചു. ഈ നീക്കത്തെക്കുറിച്ച് മുൻകൂട്ടി അറിഞ്ഞ ഹൈദർ ജനറൽ ബെയ്ലി മൺറോയുമായി ചേരുന്നതിനു മുമ്പ് ആ സൈന്യത്തെ കീഴടക്കാനായി ടിപ്പുവിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. 10000 ത്തോളം വരുന്ന സൈന്യവുമായി ടിപ്പു ഗുണ്ടൂരിലേക്കു പുറപ്പെട്ടു. കൊർത്താലിയാർ നദിയുടെ തീരത്തുവെച്ചു നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ ടിപ്പു ബെയ്ലിയുടെ സൈന്യത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തി.
=== മലബാറിലേക്ക്[തിരുത്തുക] ===
1782 ഫെബ്രുവരി 8ന് [[ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്|ബ്രിട്ടീഷുകാർ]] [[മാഹി|മാഹിയിലെ]] ഫ്രഞ്ച് കോട്ടയും, അതിനെതുടർന്ന് [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോടും]] കീഴടക്കി. [[തലശ്ശേരി|തല്ലശ്ശേരിയിലെ]] നാട്ടുരാജാവായിരുന്ന സർദാർ ഖാൻ തന്റെ പരാജയത്തിൽ വിഷമിച്ചു ആത്മഹത്യ ചെയ്തു. ഈ സംഭവം അറിഞ്ഞ ഹൈദർ മുഖ്ദും അലിയെ [[മലബാർ]] തീരത്തേക്ക് അയച്ചു. എന്നാൽ കേണൽ ഹംബർസ്റ്റോണിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് സേന മുഖ്ദും അലിയെ കീഴടക്കുകയും വധിക്കുയും ചെയ്തു. ഈ പരാജയത്തിൽ നിരാശനായ ഹൈദർ മലബാറിലെ സ്ഥിതിഗതികൾ നിയന്ത്രണത്തിലാക്കാൻ ടിപ്പുവിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഹംബർസ്റ്റോണിനെ പിന്തുടർന്ന് ടിപ്പു പാലക്കാട്ടേക്ക് തിരിച്ചുവെങ്കിലും, ഹംബർസ്റ്റോൺ അവിടം വിട്ടിരുന്നു. നിരാശനാകാതെ ടിപ്പു അവരെ പിന്തുടർന്ന് പൊന്നാനി പുഴയുടെ തീരത്തെത്തി. ആ പുഴ കടക്കാൻ ബ്രിട്ടീഷ് സേനക്കാകില്ല അതുകൊണ്ടു തന്നെ അവരെ എളുപ്പം കീഴടക്കാം എന്നും ടിപ്പു അമിതാത്മവിശ്വാസം കൈക്കൊണ്ടു. പക്ഷേ നദിയുടെ ആഴംകുറഞ്ഞ ഒരു ഭാഗത്തുകൂടെ ബ്രിട്ടീഷ് സേന പൊന്നാനിക്കു കടന്നു, ഇതു ടിപ്പു പ്രതീക്ഷിച്ചതല്ലായിരുന്നു. പൊന്നാനിയിലെത്തിയ ടിപ്പു ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരേ കനത്ത ആക്രമണം അഴിച്ചുവിട്ടുവെങ്കിലും, ഫലവത്തായിരുന്നില്ല. ഹംബർസ്റ്റോണിനെ സഹായിക്കാൻ, കേണൽ മക്ലോദ് കൂടി സൈന്യത്തോടൊപ്പം ചേർന്നിട്ടുണ്ടായിരുന്നു. അതോടൊപ്പം തന്നെ വന്നു ചേർന്ന പിതാവിന്റെ മരണവാർത്ത ടിപ്പുവിനെ തൽക്കാലം ഈ ആക്രമണത്തിൽ നിന്നും പിന്തിരിപ്പിച്ചു.
=== ഹൈദരുടെ മരണം, അധികാരം[തിരുത്തുക] ===
1782-ഡിസംബർ-7 ന് [[ഹൈദരലി]] മരണമടഞ്ഞു. [[ഹൈദർ അലി|ഹൈദരുടെ]] മരണ സമയത്ത് ടിപ്പു [[മലബാർ|മലബാറിൽ]] ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരേ സൈന്യത്തെ നയിക്കുകയായിരുന്നു. ഹൈദരുടെ മരണത്തിനു മുമ്പ് ടിപ്പുവിനെഴുതിയതെന്നു കരുതപ്പെടുന്ന ഒരു കത്തിൽ അദ്ദേഹം ബ്രിട്ടീഷുകാരോട് ഒത്തുതീർപ്പിനു തയ്യാറാവണെമെന്ന് മകനോട് ആവശ്യപ്പെടുന്നുണ്ട്. മാത്രവുമല്ല, ഫ്രഞ്ചുകാരെ വിശ്വസിക്കരുതെന്നും ആ കത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു എന്ന് ചരിത്ര രേഖകൾ പറയുന്നു. തന്റെ മരണശേഷം, ടിപ്പുവിനെ നിങ്ങൾ എന്നെ പിന്തുണച്ചതുപോലെ സേവിക്കണം എന്ന് ഹൈദർ മരണത്തിനു തൊട്ടുമുമ്പായി വിശ്വസ്ത സേവകരോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ടിപ്പു മലബാറിൽ നിന്നും മടങ്ങിവരുന്നതുവരെ ഹൈദരുടെ മരണം പുറത്തറിയിക്കാതിരിക്കാൻ ഇവർ തീരുമാനിച്ചു. വലിയൊരു സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ചുമതലയാണ് ടിപ്പുവിന്റെ കഴിവിനെ ആശ്രയിച്ചിരുന്നത്. [[ഹൈദർ അലി|ഹൈദർ]]<nowiki/>മരിക്കുമ്പോൾ [[ശ്രീരംഗപട്ടണം|ശ്രീരംഗപട്ടണത്തിലുള്ള]] ഖജനാവിൽ ഏതാണ്ട് മൂന്നുകോടിയോളം രൂപയും, സ്വർണ്ണവും, രത്നങ്ങളും എല്ലാം ഉണ്ടായിരുന്നു. ഇതുപോലൊന്ന് ബെദിനൂറിലെ ഖജനാവിലും ഉണ്ടായിരുന്നുവെങ്കിലും ഹൈദരുടെ മരണത്തോടെ ബ്രിട്ടൻ ആ ഖജനാവ് കൈക്കലാക്കി. അതുപോലെ തന്നെ രാജ്യത്ത് അന്ന് നിലവിലുണ്ടായിരുന്നതിൽ ഏറ്റവും മികച്ച സേനയാണ് ഹൈദരുടെ കീഴിലുണ്ടായിരുന്നത്. വലിയൊരു ഉത്തരവാദിത്തമായിരുന്നു ടിപ്പുവിനെ കാത്തിരുന്നത്.
മരണമടഞ്ഞ ടിപ്പുവിന്റെ ശരീരം കണ്ടെത്തിയത് ഇവിടെയാണ്
[[ശ്രീരംഗപട്ടണം|ശ്രീരംഗപട്ടണത്തിൽ]]<nowiki/>ടിപ്പുവിന്റെ ഖബർ
ഹൈദരലിയുടെ കാലത്ത് ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി ഇന്ത്യയിൽ സാമ്രാജ്യത്ത്വ വികസനത്തിൻറെ ആദ്യപടിയിലെത്തിയതേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. എന്നാൽ ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ കാലമായപ്പോഴേക്കും യൂറോപ്പിലെ [[നെപ്പോളിയൻ]] യുദ്ധങ്ങളാലും വ്യവസായിക വിപ്ലവം സൃഷ്ടിച്ച കമ്പോള താല്പര്യങ്ങളാലും സാമ്രാജ്യത്തെ വികസനം അവർ ത്വരിതപ്പെടുത്തി. ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാകമ്പനിക്ക് ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ പിടിമുറുക്കാനായി ടിപ്പുവിനെ പതനം അനിവാര്യമായിത്തീരുകയും അതിന്‌ അവർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഫ്രഞ്ചുകാരോടുള്ള സൗഹൃദത്തേയും പഴിചാരുകയും ചെയ്തു.
== സാമ്രാജ്യ വികസനം[തിരുത്തുക] ==
ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന നാണയങ്ങൾ
=== കേരളത്തിൽ[തിരുത്തുക] ===
1746-ൽ കോഴിക്കോട് രാജാവ് സാമൂതിരി പാലക്കാട് നാട്ടുരാജ്യത്തെ ആക്രമിച്ചപ്പോൾ പാലക്കാട് [[മൈസൂർ|മൈസൂർ രാജാവിനോട്]] സഹായം തേടിയതോടെയാണ് മലബാറിലെ മൈസൂർ ഭരണത്തിന് അടിത്തറയായത്. മൈസൂർ സൈന്യത്തോട് പരാജയപ്പെട്ട സാമൂതിരി 12,00000 രൂപ യുദ്ധച്ചെലവ് നൽകാൻ നിർബന്ധിതനായി. കേരളത്തിലെ നാട്ടുരാജാക്കന്മാരും നാടുവാഴികളും തമ്മിലുണ്ടായിരുന്ന അഭ്യന്തര കലഹങ്ങൾ ഹൈദരലിയേയും തുടർന്ന് ടിപ്പു സുൽത്താനെയും ഇങ്ങോട്ട് ആകർഷിക്കുകയുണ്ടായി. പ്രധാനമായും ടിപ്പു കേരളത്തിൽ പോരാടിയത് [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷുകാരോടും]] [[പഴശ്ശിരാജ|പഴശ്ശിരാജായോടുമാണ്]]. ഫ്രഞ്ച് സാങ്കേതികവിദ്യയുമായി യുദ്ധം ചെയ്യാനെത്തുന്ന ടിപ്പുവിനോട് എതിർത്ത് നിൽക്കാൻ പരമ്പരാഗത യുദ്ധമുറകൾ അനുവർത്തിച്ചുവന്ന കേരളത്തിലെ നാട്ടുരാജാക്കന്മാർക്ക് ശേഷിയില്ലായിരുന്നു. എന്നാൽ [[പഴശ്ശിരാജ|പഴശ്ശിരാജയുടെ]] 1795-ലെ ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധയുദ്ധത്തിൽ 6000 സൈനികരെ നൽകി ടിപ്പുസുൽത്താൻ സഹായിക്കുകയുണ്ടായി<sup>[''[[വിക്കിപീഡിയ:പരിശോധനായോഗ്യത|അവലംബം ആവശ്യമാണ്]]'']</sup>. എന്നാൽ കേരളത്തിലേക്കുള്ള ടിപ്പുവിന്റെ അധിനിവേശ സമയത്ത് മലബാറിലെ മിക്ക രാജാക്കന്മാരും തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് രക്ഷപെട്ടപ്പോൾ, പഴശ്ശിരാജാ, ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കൊപ്പം ടിപ്പുവിനെതിരെ യുദ്ധം ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്ന് എം.ജി.എസ്. നാരായണൻ അടക്കമുള്ള ചരിത്രകാരന്മാർ നിരീക്ഷിക്കുന്നുണ്ട് <sup>[''[[വിക്കിപീഡിയ:പരിശോധനായോഗ്യത|അവലംബം ആവശ്യമാണ്]]'']</sup> .
കേരളത്തിൽ ആദ്യമായി ഭൂനികുതി ഏർപ്പെടുത്തിയത് ടിപ്പുസുൽത്താനാണ്. [[സാമൂതിരി|സാമൂതിരിയോടു]] ടിപ്പു നികുതി ആവശ്യപ്പെട്ടുവെന്നും അതു കൊടുക്കാനോ ടിപ്പുവുമായി യുദ്ധം ചെയ്യാനോ നിവൃത്തിയില്ലായിരുന്ന സാമൂതിരി ടിപ്പുവിനു മുന്നിൽ കീഴടങ്ങാതെ ആത്മഹത്യ ചെയ്യുകയാണുണ്ടായതെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു.<sup>[''[[വിക്കിപീഡിയ:പരിശോധനായോഗ്യത|അവലംബം ആവശ്യമാണ്]]'']</sup>സാമൂതിരിവാഴ്ച ടിപ്പുവിന്റെ പടയോട്ടത്തോടെയാണ് അവസാനിച്ചത്. എന്നാൽ അതിനു മുമ്പ് [[ഹൈദർ അലി|ഹൈദരാലിയുടെ]]<nowiki/>കാലത്തു തന്നെ സാമൂതിരിയുടെ ഭരണം അവസാനിച്ചിരുന്നിരുന്നുവെന്നും പറയപ്പെടുന്നുണ്ട്. [[കേരളം|കേരളത്തിന്റെ]][[പെരിയാർ|പെരിയാറിനു]] വടക്കോട്ടുള്ള ഭാഗം ഏതാണ്ട് മുഴുവനായും ടിപ്പുവിന്റെ കൈവശമായ അവസരം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ടിപ്പു ആക്രമിക്കും എന്ന വിശ്വാസത്തിൽ [[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രത്തിലെ]] പ്രധാന വിഗ്രഹം [[അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം|അമ്പലപ്പുഴ പാർത്ഥസാരഥി ക്ഷേത്രത്തിൽ]] കൊണ്ടുവന്നു വെച്ചു പൂജനടത്തി എന്നു പരാമർശിക്കപ്പെടാറുണ്ട്. എന്നാൽ പ്രധാന വിഗ്രഹം നിലവറയിൽ ഒളിച്ച് വെച്ച്, ഉത്സവ വിഗ്രഹമാണ് അമ്പലപ്പുഴയിലേയ്ക്ക് കൊണ്ടുപോയതെന്നും പറയപ്പെടുന്നു.
മുമ്പ് പിതാവ് ഹൈദർ അലിയുടെ മുന്നിൽ തന്നെ കീഴടങ്ങിയിരുന്ന [[കൊച്ചി രാജവംശം|കൊച്ചി രാജാവിനെ]] ടിപ്പു കാര്യമായി ആക്രമിച്ചില്ല എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ ഏതാനും ചില വടക്കൻ പട്ടണങ്ങളിലൊഴികെ [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിൽ]]<nowiki/>പ്രവേശിക്കാൻ ടിപ്പുവിനു കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. തിരുവിതാംകൂർ ആക്രമിക്കാനുള്ള പദ്ധതിയോടെ പെരിയാറിന്റെ തീരത്തു വന്നു തമ്പടിച്ച സൈന്യത്തിനു അന്നു രാത്രി ഉണ്ടായ വെള്ളപ്പൊക്കത്തിൽ വൻനാശനഷ്ടമുണ്ടാവുകയും തുടർന്ന് ടിപ്പു മടങ്ങിപ്പോവുകയുമാണ് ചെയ്തത് . അക്കാലത്ത് തിരുവിതാംകൂറിലെ രാജാവായിരുന്ന രാമ വർമ്മ രാജയുടെ മന്ത്രിമുഖ്യൻ പെരിയാറ്റിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന തടയണ പൊട്ടിച്ചു വിട്ടുണ്ടാക്കിയ കൃത്രിമ വെള്ളപ്പൊക്കമായിരുന്നു അതെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്.
==== സഞ്ചാരപാതകളുടെ വികാസം[തിരുത്തുക] ====
ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ ആക്രമണം, കേരളത്തിലേക്കുള്ള പാതകളുടെ വികാസത്തിൽ കാര്യമായ പങ്കുവഹിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്നു കരുതുന്നു. ഇപ്പോൾ [[ദേശീയപാത 212]] ആക്കി മാറ്റിയ [[സുൽത്താൻ ബത്തേരി]] -[[മൈസൂർ]] റോഡ് വാഹന ഗതാഗതത്തിനു പറ്റിയ രീതിയിൽ പുനർ നിർമ്മിച്ചത് ടിപ്പു സുൽത്താനാണ്. ഇത്രയും തന്ത്രപ്രധാനമായ ഒരു പാത അന്ന് വരെ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല എന്ന അഭിപ്രായമുണ്ട്.
== യുദ്ധതന്ത്രങ്ങൾ[തിരുത്തുക] ==
ഗുണ്ടൂർ യുദ്ധത്തിലെ റോക്കറ്റ് ആക്രമണം, ഒരു പെയിന്റിംഗ്
ഇരുമ്പുകവചമുള്ള റോക്കറ്റുകൾ ആദ്യമായി യുദ്ധത്തിനുപയോഗിച്ചത് ടിപ്പു സുൽത്താനാണ്. ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായുള്ള [[ഗുണ്ടൂർ]](1780)പൊളില്ലൂർ (1780) സെപ്റ്റംബർ യുദ്ധത്തിലും, (1792)ലെയും (1797) ലെയും [[ശ്രീരംഗപട്ടണം]] യുദ്ധത്തിലുമെല്ലാം ടിപ്പുവിന് മേൽക്കൈ നേടാനായത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[മിസൈൽ|റോക്കറ്റ്]] റെജിമെന്റിന്റെ സഹായം കൊണ്ടാണ്. മുൻ ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി [[എ.പി.ജെ. അബ്ദുൽ കലാം]] ബ്രിട്ടനിലെ വൂൾവിച്ച് റോടുണ്ട മ്യൂസിയത്തിൽ ടിപ്പുവിന്റെ റോക്കറ്റ് കണ്ടതായി രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. പാകിസ്താൻ അവരുടെ 4000 കി മീ റെയ്ഞ്ച് ഉള്ള [[ബാലിസ്റ്റിക് മിസൈൽ|ബാലിസ്റ്റിക് മിസൈലിന്]] ടിപ്പു എന്നാണ് പേരിട്ടത്.
== മരണം[തിരുത്തുക] ==
: ''പ്രധാന ലേഖനം: [[ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉപരോധം (1799)]]''
[[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയും]] [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യവും]] തമ്മിൽ നടന്ന നാലാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധംഅവസാനിപ്പിച്ച [[ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉപരോധം (1799)|ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉപരോധത്തിൽ]] ആണ് ടിപ്പു കൊല്ലപ്പെടുന്നത്.
== വിമർശനങ്ങൾ[തിരുത്തുക] ==
ടിപ്പുസുൽത്താൻ മറ്റ് മതങ്ങളോട് അസഹിഷ്ണുത പുലർത്തിയിരുന്നു എന്നു വിമർശനങ്ങളുണ്ട്. സ്ഥല പേരുകളോട് പോലും ടിപ്പു അസഹിഷ്ണുത കാണിച്ചു,<sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#endnote .E0.B5.A7none|[൧]]]</sup> കൂർഗിലെ യുദ്ധത്തിൽ ആയിരക്കണക്കിന് ആളുകളെ തടവുകാരായി പിടിച്ച് മതം മാറ്റി, പേർഷ്യൻ ഭാഷയെ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയാക്കി, ബ്രിട്ടീഷുകാരെ തോൽപ്പിക്കാൻ [[പേർഷ്യ]], [[അഫ്ഘാനിസ്ഥാൻ]], [[തുർക്കി]] എന്നീ മുസ്ലീം രാജ്യങ്ങളുടെ സഹായം തേടി, [[മലബാർ|മലബാറിൽ]] ധാരാളം ഹിന്ദു ക്ഷേത്രങ്ങളും ക്രിസ്ത്യൻ ദേവാലയങ്ങളും നശിപ്പിച്ചു, ചില ക്ഷേത്രങ്ങളെ മുസ്ലീം പള്ളികളാക്കി, തെക്കെ ഇന്ത്യയിലെ തന്റെ രാജ്യം വലുതാക്കാൻ അയൽ രാജ്യങ്ങളെയെല്ലാം ആക്രമിച്ചപ്പോൾ ഹൈദരാബാദിലെ നൈസാമിനെ ആക്രമിക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിച്ചു തുടങ്ങിയവ ടിപ്പുവിന്റെ മതപരമായ അസഹിഷ്ണുതയ്ക്ക് തെളിവായി പറയപ്പെടാറുണ്ട്.
1999 -ൽ ടിപ്പുവിന്റെ മരണത്തിന്റെ ഇരുനൂറാം വാർഷികം ആചരിക്കാനുള്ള തയ്യാറെടുപ്പുകൾക്കുള്ളിൽ കർണ്ണാടകയിൽ ഇക്കാര്യത്തിൽ വൻവിവാദം തന്നെ പൊട്ടി പുറപ്പെട്ടു. ഹിന്ദുമതത്തിനോട് കടുത്ത അസഹിഷ്ണുത കാട്ടുകയും ദ്രോഹങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്ത ടിപ്പുവിന്റെ മരണം ആചരിക്കാൻ പണം ചിലവഴിക്കുന്നത് ദുർവ്യയമാണെന്നു ബജ്‌‌രംഗ്‌ ദൾ, [[വിശ്വഹിന്ദു പരിഷത്]] നേതാക്കൾ വാദിച്ചു. അതിനു മുമ്പേ ''"ടിപ്പുവിന്റെ വാൾ"'' എന്ന [[ദൂരദർശൻ]] പരമ്പരയെ തുടർന്ന് വൻവിവാദങ്ങളുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. പരമ്പരയേയും ടിപ്പുവിനേയും മുച്ചൂടും വിമർശിച്ച് ബോംബെ മലയാളി സമാജം ആദ്യം എഴുതുകയും പിന്നീട് വോയിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ പ്രസ്ഥാനം ഏറ്റെടുക്കുകയും ചെയ്ത ''"ടിപ്പു സുൽത്താൻ വില്ലനോ നായകനോ"''എന്ന ലേഖന സമാഹാര പുസ്തകത്തിൽ ടിപ്പുവിനുണ്ടായിരുന്നുവെന്നു പറയപ്പെടുന്ന മതപരമായ അസഹിഷ്ണുതയെ കടുത്ത ഭാഷയിൽ വിമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. ടിപ്പു നിർബന്ധിത മതം മാറ്റം നടത്തിയതിനു തെളിവായി ടിപ്പു മറ്റുള്ളവർക്കയച്ച കത്തുകൾ ഇതിനുപോത്ബലകമായി പുസ്തകത്തിൽ ചേർക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. വില്യം കിർക്ക്പാട്രിക്ക് എന്നൊരാൾ ശേഖരിച്ച് 1811-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതായി ടിപ്പുസുൽത്താൻ വില്ലനോ നായകനോ എന്ന പുസ്തകത്തിൽ പറയുന്ന ''"ടിപ്പുസുൽത്താന്റെ തിരഞ്ഞെടുത്ത കത്തുകൾ"'' എന്ന പുസ്തകത്തിൽ നിന്നുള്ളവയാണ് ഇവയിലേറെയും. ഈ ഗണത്തിൽ പെടുന്ന കുറേ മറ്റു കത്തുകൾ കേരളത്തിലെ ചരിത്രകാരനായിരുന്ന കെ.എൻ. പണിക്കർ ശേഖരിച്ചതായി പുസ്തകത്തിൽ കൊടുത്തിട്ടുണ്ട് . ദക്ഷിണേന്ത്യ മുഴുവൻ പിടിച്ചെടുത്ത ശേഷം എപ്രകാരമോ ബ്രിട്ടീഷുകാരെ തുരത്തി ഇന്ത്യയുടെ സുൽത്താനാകാമെന്നല്ലാതെ ദേശസ്നേഹ വിചാരങ്ങളൊന്നും ടിപ്പുവിനില്ലായിരുന്നുവെന്നും, ടിപ്പു നശിപ്പിച്ച നിരവധി പ്രധാന ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ പേരും പുസ്തകത്തിന്റെ ആമുഖത്തിൽ പി.സി.എൻ. രാജ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ടിപ്പുവിന്റെ പടയോട്ടകാലത്ത് ആലുവായിലും അതിനു വടക്കുമുണ്ടായിരുന്ന [[സിറിയൻ കത്തോലിക്കർ|സിറിയൻ കത്തോലിക്കരുടെ]]<nowiki/>പള്ളികളും വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളും കൃഷിഭൂമിയും നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടുവെന്നു പറയപ്പെടുന്നു. [[ഗുരുവായൂർ|ഗുരുവായൂരിനും]] പരിസരപ്രദേശത്തുമുള്ള പള്ളികളും അമ്പലങ്ങളും കൊള്ളയടിക്കപ്പെട്ടുവെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. [[വില്യം ലോഗൻ]] തന്റെ ''[[മലബാർ മാനുവൽ|മലബാർ മാനുവലിൽ]]'' കേരളത്തിൽ ടിപ്പുവും സൈന്യവും നശിപ്പിച്ച [[ക്ഷേത്രം|ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ]] കുറിപ്പ് കൊടുത്തിട്ടുണ്ട്.
1784-ൽ [[മംഗലാപുരം|മംഗലാപുരത്തു]] നടത്തിയ യുദ്ധത്തിൽ ടിപ്പു 23 ക്രിസ്ത്യൻ പള്ളികൾ നശിപ്പിച്ചുവെന്നും, നിരവധി പേരെ ബലമായി മതമാറ്റത്തിനു വിധേയമാക്കിയെന്നും, [[മംഗലാപുരം കത്തോലിക്കരുടെ ശ്രീരംഗപട്ടണത്തെ തടവുവാസം|കത്തോലിക്കരായ വളരെയധികം ആൾക്കാരെ തടവിലാക്കിയെന്നും]], അവർ പതിനാറു വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞ് ടിപ്പുവിന്റെ മരണത്തിനു ശേഷമാണ് സ്വതന്ത്രരായതെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ടിപ്പുവിനെ യുദ്ധങ്ങളിൽ സഹായിക്കാനെത്തിയ എന്നാൽ പിന്നീട് ടിപ്പുവിന്റെ മതപരമായ അസഹിഷ്ണുതയിൽ മനംമടുത്ത് പിന്മാറിയതെന്ന് പറയപ്പെടുന്ന ഫ്രഞ്ച് നാവികനായ ഫ്രാൻകോയിസ് റിപ്പോഡിന്റെ ഡയറിക്കുറിപ്പുകളിൽ മംഗലാപുരത്തും ഉത്തരകേരളത്തിലും ടിപ്പു ഇസ്ലാമിതര മതങ്ങളോട് കൈക്കൊണ്ട ക്രൂരസമീപനത്തെ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. 1970 ജനുവരി 18-നു ടിപ്പു, സെയ്ദ് അബ്ദുൽ ദുലായി എന്ന വ്യക്തിക്ക് എഴുതിയ, [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോട്ടുള്ള]] ഹിന്ദുക്കളെ മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായും മതം മാറ്റിയെന്നും, ഇനിയും മതം മാറാത്തവരെ താൻ മാറ്റുമെന്നും ഇത് താനൊരു [[ജിഹാദ്|ജിഹാദായാണ്]] കരുതുന്നതെന്നും പറയുന്ന കത്തും, തൊട്ടടുത്ത ദിവസം ബുർദുസ് സമൗൻ ഖാന് അയച്ച, മലബാറിൽ നാലുലക്ഷം പേരെ മതം മാറ്റിയതായി പറയുന്ന കത്തുമൊക്കെ ടിപ്പുവിന്റെ മതപരമായ അസഹിഷ്ണുതയ്ക്ക് തെളിവായി കാണിക്കപ്പെടാറുണ്ട്.
[[സംഘപരിവാർ]] പോലുള്ള സംഘടനകൾ ടിപ്പു ഇസ്ലാമിന്റെ പോരാളിയായാണ് പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നത് എന്നു പരാമർശിക്കാറുണ്ട്. [[രാഷ്ട്രീയ സ്വയംസേവക സംഘം|ആർ.എസ്.എസ്.]]<nowiki/>അതിന്റെ മുഖപത്രത്തിൽ ടിപ്പു നൂറുകണക്കിനു നായർ കുടുംബങ്ങളെ ഇസ്ലാം മതത്തിലേയ്ക്ക് മതപരിവർത്തനം നടത്തി എന്നു പറഞ്ഞിരുന്നു .
2006-ൽ കർണ്ണാടക ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസ മന്ത്രിയായിരുന്ന ഡി.എച്ച്. ശങ്കരമൂർത്തി പാഠപുസ്തകങ്ങളിൽ നിന്നും ടിപ്പുവിനെ കുറിച്ചുള്ള ഭാഗം നീക്കണമെന്നാവശ്യപ്പെട്ടത് വിവാദമായിരുന്നു. ആയിരക്കണക്കിന് ഹിന്ദുക്കളെ നിർബന്ധിത മതപരിവർത്തനത്തിനു വിധേയമാക്കിയ, അമ്പലങ്ങൾ നശിപ്പിച്ച, [[കന്നട|കന്നടയ്ക്കു]] പകരം [[പേർഷ്യൻ]] ഔദ്യോഗിക ഭാഷയാക്കിയ ടിപ്പുവിനെ വീരനായകനായി കണക്കാക്കാൻ കഴിയില്ലെന്നാണ് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത്. വ്യാപക എതിർപ്പുകൾക്കിടയിലും ശങ്കരമൂർത്തി വാക്കുകൾ പിൻവലിക്കാൻ തയ്യാറായില്ല, പകരം പേർഷ്യനിൽ നാണയങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയ, തന്റെ രണ്ടു കരവാളിലൊന്നിൽ പേർഷ്യനിൽ തന്റെ മതത്തിൽ വിശ്വസിക്കാത്തവരെ കൊല്ലാനുള്ള ആഗ്രഹം കൊത്തിവെച്ച ആളാണ് ടിപ്പുവെന്നു പറയുകയാണുണ്ടായത്. [[കർണ്ണാടക]], 2014 ജനുവരി 26-നു അറുപത്തഞ്ചാം [[റിപ്പബ്ലിക് ദിനം (ഇന്ത്യ)|റിപ്പബ്ലിക് ദിന]] പരേഡിൽ ടിപ്പുസുൽത്താന്റെ ഫ്ലോട്ട് അവതരിപ്പിച്ചതിനെത്തുടർന്നും, ടിപ്പു കിരാതനായിരുന്നുവെന്നും കൂട്ടക്കൊലപാതകങ്ങൾ ചെയ്തയാളായിരുന്നുവെന്നതുമടക്കമുള്ള സമാനമായ ആരോപണങ്ങൾ [[ട്വിറ്റർ|ട്വിറ്ററിലും]] മറ്റും ടിപ്പുവിനെതിരെ ഉയർന്നിരുന്നു.
2015 നവംബറിൽ ടിപ്പു സുൽത്താൻ ജയന്തി ആഘോഷിക്കാനുള്ള കർണ്ണാടക സർക്കാരിന്റെ തീരുമാനം, കർണ്ണാടകയിൽ കലാപത്തിനിടയാക്കി. സർക്കാരിന്റെ തീരുമാനം ന്യൂനപക്ഷ പ്രീണനമാണെന്ന് ആരോപണം ഉണ്ടായി. ഹൈന്ദവ സംഘടനകൾ നടത്തിയ പ്രതിഷേധത്തിനിടെ വിശ്വഹിന്ദു പരിഷത്തിന്റെ നേതാക്കളിലൊരാൾ കൊല്ലപ്പെടുകയും നിരവധി പേർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തു. വിവിധ ഹിന്ദു സംഘടകൾക്കൊപ്പം [[ബി.ജെ.പി.|ബി.ജെ.പി.യും]] പ്രതിഷേധങ്ങളിൽ പങ്കാളികളായി. ജയന്തി ആഘോഷം ബഹിഷ്കരിച്ച ബി.ജെ.പി., ടിപ്പു മതഭ്രാന്തനായിരുന്നുവെന്നും കന്നട വിരുദ്ധനായിരുന്നുവെന്നും ആരോപിക്കുകയും ചെയ്തു. [[ആർ.എസ്.എസ്.]] അനുകൂല പ്രസിദ്ധീകരണമായ ''പാഞ്ചജന്യ'' ലക്ഷക്കണക്കിന് ഹിന്ദുക്കളെ കൊന്നൊടുക്കുകയും മതംമാറ്റുകയും ചെയ്ത ടിപ്പു, ''ദക്ഷിണേന്ത്യയുടെ ഔറംഗസേബ്'' ആണെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുകയുണ്ടായി. ന്യൂനപക്ഷ പ്രീണനത്തിനായി ടിപ്പു ജയന്തി ആഘോഷിക്കാനുള്ള തീരുമാനം മൂലം നാല് പേർ മരണപ്പെട്ടെന്നും ആർ.എസ്.എസ്. അനുകൂല പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങൾ വിമർശിച്ചിരുന്നു. ഹൈന്ദവ സംഘടകൾക്ക് പുറമേ ഇതര സംഘടനകളും പ്രധാനമായും മംഗലാപുരത്തെയും പടിഞ്ഞാറൻ തീരപ്രദേശങ്ങളിലേയും ക്രിസ്ത്യൻ വിഭാഗങ്ങളും പ്രതിഷേധത്തിൽ പങ്ക് കൊണ്ടു. കർണ്ണാടകയിൽ തന്നെ കൊടക് ജില്ലയിലാണ് ഏറ്റവും ശക്തമായ പ്രതിഷേധമുണ്ടായത്. ഇവിടെ രണ്ട് പേർ പ്രതിഷേധത്തിനിടെ മരിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ടിപ്പു സ്വാതന്ത്ര്യസമര പോരാളി ഒന്നുമല്ലായിരുന്നുവെന്നും, ബ്രിട്ടീഷുകാരോട് പോരാടിയത് ഫ്രഞ്ച്കാർക്ക് വേണ്ടിയായിരുന്നുവെന്നും [[സുബ്രഹ്മണ്യൻ സ്വാമി]] വിമർശനങ്ങളോട് കൂട്ടിച്ചേർത്ത് ആരോപിച്ചു.
== മതസമീപനം സംബന്ധിച്ച വാദങ്ങൾ[തിരുത്തുക] ==
=== വിശാലസമീപനം സംബന്ധിച്ച വാദങ്ങൾ[തിരുത്തുക] ===
ഒരു മുസ്ലീം ഭരണാധികാരിയായിരുന്നുവെങ്കിലും, മറ്റു മതങ്ങളോട് അദ്ദേഹത്തിന് വളരെ കടുത്ത വിരോധം ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. ഹൈന്ദവർക്കു വേണ്ടി ചെയ്ത കാര്യങ്ങളും, മൈസൂരിൽ സ്ഥാപിച്ച ക്രൈസ്തവദേവാലയങ്ങളും ഇതിനുദാഹരണമായി ചരിത്രകാരന്മാർ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു. പടയോട്ടക്കാലത്ത് ക്ഷേത്രങ്ങൾ തകർത്തെങ്കിലും പിന്നീട് ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് ഉദാരമായ സംഭാവനകൾ ടിപ്പു സുൽത്താൻ നൽകിയിട്ടുണ്ടെന്നും മറാത്തക്കാർ ആകമിച്ച് നശിപ്പിച്ച ശൃംഗേരി മഠം പുനർനിർമ്മിക്കാൻ ടിപ്പു സുൽത്താൻ സഹായിച്ചു എന്നും [[കെ.എൻ. പണിക്കർ]] പറയുന്നുണ്ട്.. [[ശ്രീരംഗപട്ടണം|ശ്രീരംഗപട്ടണത്തിലെ]] ടിപ്പുവിന്റെ കോട്ടക്കുള്ളിൽ തന്നെ ഹൈന്ദവക്ഷേത്രം നിലനിന്നിരുന്നു.
==== മന്ത്രിമാരും ഉദ്യോഗസ്ഥരും[തിരുത്തുക] ====
ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണയന്ത്രത്തിൽ പ്രധാനസ്ഥാനങ്ങളിൽ വരെ മറ്റുമതസ്ഥർ നിയുക്തരായിരുന്നു. പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന പൂർണയ്യ, ധനമന്ത്രി കൃഷ്ണറാവു, ക്രമസമാധാന വകുപ്പ് കൈകാര്യം ചെയ്തിരുന്ന ശാമയ്യ അയ്യങ്കാർ, രംഗയ്യങ്കാർ, സുബ്ബറാവു, മൂൽചന്ദ്, സുജൻ റായ് എന്നിവർ അവരിൽ പ്രധാനികളാണ്.
==== ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് ധനസഹായം[തിരുത്തുക] ====
വാർഷികഗ്രാന്റ് നൽകപ്പെട്ടിരുന്ന 156 അമ്പലങ്ങളുടെ പട്ടിക, മൈസൂർ ഗസറ്റ് എഡിറ്റർ ശ്രീകാന്തയ്യ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഇതിന്റെ രേഖകളും ഭൂമിദാനത്തിന്റെയും ധനസഹായത്തിന്റെയും ഭാഗമായി നടന്ന കത്തിടപാടുകളും കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. 1782 മുതൽ 1799 വരെ സുൽത്താൻ ധനസഹായം നൽകിയതിന്റെ 34 പത്രങ്ങൾ പുറപ്പെടുവിച്ചു.
* നഞ്ചൻഗുഡിലെ ശ്രീകണ്ഠേശ്വരക്ഷേത്രത്തിൽ ടിപ്പുവിന്റെ സമ്മാനം ഇന്നും നിലവിലുണ്ട്.
* ശ്രീരംഗപട്ടണത്തിലുള്ള രംഗനാഥക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് പച്ച ശിവലിംഗവും, വെള്ളിപ്പാത്രങ്ങളും സംഭാവന ചെയ്തു. ടിപ്പുവിന്റെ കൊട്ടാരത്തിന്റെ തൊട്ടടുത്ത് തന്നെയാണ് ഈ ക്ഷേത്രം നിലകൊള്ളുന്നത്.
* കലാലെയിലുള്ള ലക്ഷ്മീകാന്തക്ഷേത്രത്തിലേക്കും അദ്ദേഹം വെള്ളിപ്പാത്രങ്ങൾ സംഭാവന ചെയ്യുകയുണ്ടായി.
* ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രത്തിന് 458.32 [[ഏക്കർ]] തോട്ടവും, 46.02 [[ഏക്കർ]] കൃഷിഭൂമിയും നൽകി.
* മണ്ണൂർ ക്ഷേത്രത്തിന് (ചേലേമ്പ്ര) 73.71 [[ഏക്കർ]].
* [[വൈലത്തൂർ]] തിരുവഞ്ചിക്കുളം ശിവക്ഷേത്രത്തിന് 212.11 [[ഏക്കർ]].
* [[കോഴിക്കോട്]] കസബയിലെ തൃക്കണ്ടിയൂർ വേട്ടക്കൊരുമകൻ കാവ് ക്ഷേത്രത്തിന് 196.06 [[ഏക്കർ]].
===== ശൃംഗേരിമഠം[തിരുത്തുക] =====
ഹൈദരാലിയും ടിപ്പുവും ശൃംഗേരി മഠവുമായി നല്ല ബന്ധം സൂക്ഷിച്ചിരുന്നു. 1791-ൽ മറാത്ത സൈന്യം ശൃംഗേരി മഠം ആക്രമിച്ചുകൊള്ളയടിച്ചപ്പോൾ മഠാധിപതി ടിപ്പുവിന്റെ സഹായം തേടുകയുണ്ടായി. ഈ സംഭവത്തിൽ അനുശോചിച്ചുകൊണ്ട് ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു.
ഉടൻ തന്നെ ബിദ്നൂർ ഗവർണർ മുഖേന ധനസഹായവും മറ്റു സമ്മാനങ്ങളും എത്തിക്കുകയുണ്ടായി ഇതിന്റെ രേഖകളായി ടിപ്പുവിനും മഠാധിപതിക്കുമിടയിൽ നടന്ന മുപ്പതോളം കത്തുകൾ 1916-ൽ കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു.
==== റാം എന്ന് മുദ്രയുള്ള മോതിരം[തിരുത്തുക] ====
[[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂർ]] സുൽത്തനായിരുന്ന [null ടിപ്പുവിന്റെ] കൈവിരലിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണസമയത്തുണ്ടായിരുന്നതും ഇംഗ്ലീഷ് പട്ടാളത്തലവനായിരുന്ന വെല്ലെസ്ലി പ്രഭു പിന്നീട് കൈക്കലാക്കിയതുമായ മോതിരമാണ് പിൽക്കാലത്ത് '''ടിപ്പുസുൽത്താന്റെ മോതിരം''' എന്ന പേരിൽ പ്രസിദ്ധമായത്. ദീർഘവൃത്താകൃതിയിലുള്ള മകൂടത്തോടുകൂടിയ ഇതിന്ന് 41.2 ഗ്രാം തൂക്കമുണ്ട്. ഇതിന്റെ മകുടത്തിൽ "റാം" എന്ന വാക്ക് [[ദേവനാഗരി ലിപി|ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ]]<nowiki/>ഉന്തിനിൽക്കുന്ന മട്ടിൽ കാണാം. [[ഇസ്ലാംമതം|ഇസ്ലാംമത]] വിശ്വാസിയായിരിക്കെതന്നെ മറ്റു മതങ്ങളോട് ടിപ്പുവിനുണ്ടായിരുന്ന ആദരവിന്ന് തെളിവായി ഈ മോതിരം നിലനിൽക്കുന്നു. മൈസൂർ യുദ്ധത്തിൽ നിന്ന് ആർതർ വെല്ലെസ്ലി പ്രഭുവിന്ന് കിട്ടിയ സ്വകാര്യസമ്പാദ്യമായിരുന്നു ഈ മോതിരം. അദ്ദേഹം ഇത് തന്റെ സഹോദരപുത്രിയായ എമിലി വെല്ലെസ്ലിക്ക് സമ്മാനിച്ചു. അവർ വിവാഹം കഴിച്ചത് വെല്ലെസ്ലി പ്രഭുവിന്റെ ഉറ്റമിത്രവും വലംകയ്യുമായി യുദ്ധദൗത്യങ്ങളിൽ കൂടെ ഉണ്ടായിരുന്ന ഫിറ്റ്സ്റോയ് സോമെർസെറ്റിനെ ആയിരുന്നു. അങ്ങനെ ആ മോതിരം സോമർസെറ്റിന്റെ റഗ്ലാൻ പ്രഭുകുടുംബത്തിൽ എത്തി.
2014 മേയ് മാസത്തിൽ ഈ മോതിരം അതിന്റെ അവകാശികൾ [[ലണ്ടൻ|ലണ്ടനിലെ]] പ്രസിദ്ധമായ ക്രിസ്റ്റീസ് എന്ന ലേലസ്ഥാപനം വഴി ലേലത്തിന്ന് വെക്കുകയുണ്ടായി. അവരുടെ ശേഖരത്തിൽ നിന്നാണ് അതിപ്പോൾ ലേലത്തിന്ന് വരുന്നത്. പതിനായിരം മുതൽ പതിനയ്യായിരം വരെ പൗണ്ട് മതിപ്പുവിലയിട്ടിരുന്ന ഇത് മേയ് 22-ന്ന് നടന്ന ലേലത്തിൽ,ഒരു ലക്ഷത്തിനാല്പത്തയ്യായിരം പൗണ്ടിനാണ് പേർ പുറത്തുപറയാനിഷ്ടപ്പെടാത്ത ഒരു യൂറോപ്പ്യൻ വാങ്ങിയത്. ഇതിനി അടുത്തകാലത്തൊന്നും പുറംലോകം കാണാൻ സാദ്ധ്യതയുമില്ല.
=== സങ്കുചിത സമീപനം സമീപിച്ച വാദങ്ങൾ[തിരുത്തുക] ===
==== കേരളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടവ[തിരുത്തുക] ====
കേരളത്തിലാണ് ടിപ്പുവിന്റെ അതിക്രമങ്ങളെക്കുറിച്ച വാദങ്ങൾ പ്രധാനമായും നിലനിൽക്കുന്നത്. ഇത് ടിപ്പുവിന്റെ പടയോട്ടക്കാലത്ത് മലബാറിൽ നടന്നതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന അതിക്രമങ്ങളെ തുടർന്നാണ് സംഭവിക്കുന്നത്<sup>[''[[വിക്കിപീഡിയ:പരിശോധനായോഗ്യത|അവലംബം ആവശ്യമാണ്]]'']</sup>. കേരളത്തിലെ നാട്ടുരാജാക്കന്മാർ പലരും ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി സഖ്യത്തിലായിരുന്നു. യുദ്ധകാലത്ത് ക്ഷേത്രങ്ങൾ തകർക്കപ്പെട്ടെങ്കിലും പിന്നീട് നഷ്ടപരിഹാരം നൽകിയതായും രേഖകളുണ്ട്. ചില ജാതികളിൽ നിലനിന്നിരുന്ന ബഹുഭർതൃത്വം തുടങ്ങിയ സമ്പ്രദായങ്ങൾ ടിപ്പുസുൽത്താൻ നിർത്തലാക്കാൻ ശ്രമിച്ചതും അസ്വാരസ്യങ്ങളുണ്ടാക്കി.
: ''പ്രധാന ലേഖനം: [[കേരളത്തിലേക്കുള്ള മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം]]''
ടിപ്പുവിന്റെ മരണശേഷം ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഏർപ്പാടാക്കിയ അന്വേഷണകമ്മീഷൻ റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം, ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് പതിനായിരക്കണക്കിന് [[Nair|നായന്മാർക്കും]] 30000 -ത്തോളം [[ബ്രാഹ്മണൻ|ബ്രാഹ്മണർക്കും]] [[ക്രിസ്തുമതം|കൃസ്ത്യാനികൾക്കും]] അവരുടെ സമ്പത്ത് മുഴുവൻ ഉപേക്ഷിച്ച് മലബാറിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് നാടുവിടേണ്ടിവന്നതായി കണ്ടെത്തി. എത്രയോ ഹിന്ദുക്കളെ നിർബന്ധമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതപരിവർത്തനം നടത്തിയതിന് തെളിവുണ്ടെന്ന് ചരിത്രകാരനായ എം.ഗംഗാധരൻ പറയുന്നു<sup>[''എവിടെ?'']</sup>. മൈസൂർ സൈന്യം [[Kadathanadu|കടത്തനാട്]] കയ്യേറിയപ്പോൾ ആഴ്ചകളായി ആവശ്യത്തിനു ആയുധങ്ങളോ ഭക്ഷണമോ ഇല്ലാതെ ചെറുത്തുനിൽക്കുകയായിരുന്ന നായർ പടയാളികളെ നിർബന്ധപൂർവ്വം ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതംമാറ്റിയതായി ഒരു വിവരണത്തിൽ പറയുന്നുണ്ട്.<sup>[''[[വിക്കിപീഡിയ:പരിശോധനായോഗ്യത|അവലംബം ആവശ്യമാണ്]]'']</sup>
ഉയർന്നതും താഴ്ന്നതുമായ ജാതിയിൽപ്പെട്ട ഹിന്ദുക്കളും നാട്ടുകാരായ കൃസ്ത്യാനികളും മൈസൂർ ഭരണത്തിൽ ബുദ്ധിമുട്ടനുഭവിച്ചു. നാലിലൊന്നോളം നായർ ജനതയെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്തുതുകൂടാതെ വളരെയധികം പേർ നിർബന്ധിത മതംമാറ്റത്തിനു വിധേയമാക്കപ്പെട്ടു. നമ്പൂതിരി ബ്രാഹ്മണരും വളരെയധികം ബുദ്ധിമുട്ടനുഭവിച്ചു. ചില കണക്കുകൾ പ്രകാരം മലബാറിലുണ്ടായിരുന്ന പകുതിയോളം ഹിന്ദുക്കൾ തലശ്ശേരിയിലെ കാടുകളിലേക്കോ തിരുവിതാംകൂറിലേക്കോ നാടുവിട്ടിട്ടുണ്ട്. കടന്നുവരുന്ന് മൈസൂർ സേനയെ തടയാൻ കരുത്തില്ലാത്ത ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാരും പ്രമാണിമാരും ജന്മിമാരുമെല്ലാം ഇതിൽപ്പെടുന്നു. ചിറക്കൽ, പരപ്പനാട്, ബാലുശ്ശേരി, കുറുബ്രനാട്, [[Kadathanad|കടത്തനാട്]], [[Palghat|പാലക്കാട്]], [[Kozhikode|കോഴിക്കോട്]]<nowiki/>എന്നിവിടങ്ങളിലെ രാജകുടുംബങ്ങളെല്ലാം തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് നാടുവിട്ടു. നാട്ടുപ്രമാണിമാരായ പുന്നത്തൂർ, കവളപ്പാറ, ആഴ്വാഞ്ചേരി തമ്പ്രാക്കൾ എന്നിവരെല്ലാം തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് പോയവരിൽപ്പെടും. ടിപ്പുവിന്റെ പട [[ആലുവ|ആലുവയിൽ]] എത്തിയപ്പോഴേക്കും കൊച്ചിരാജകുടുംബംപോലും [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിനു]] സമീപത്തുള്ള വൈക്കം കൊട്ടാരത്തിലേക്കു മാറിയിരുന്നു. മുൻ ദുരന്താനുഭവങ്ങളുടെ ഓർമ്മ നിലക്കുന്നതിനാൽ ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണം അവസാനിച്ചിട്ടും മലബാറിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂറിലേക്കുപോയ പല രാജകുടുംബങ്ങളും തിരിച്ചുവരാതെ അവിടെത്തന്നെ തുടരാനാണ് തീരുമാനിച്ചത്. നീരാഴി കോവിലകം, ഗ്രാമത്തിൽ കൊട്ടാരം, പാലിയേക്കര, നെടുമ്പറമ്പ്, ചേമ്പ്ര മഠം, അനന്തപുരം കൊട്ടാരം, എഴിമറ്റൂർ കൊട്ടാരം, ആറന്മുള കൊട്ടാരം, വാരണത്തു കോവിലകം, [[Mavelikkara|മാവേലിക്കര]], എണ്ണക്കാട്, മുറിക്കോയിക്കൽ കൊട്ടാരം മാരിയപ്പള്ളി, കൊരട്ടി സ്വരൂപം, ,കരിപ്പുഴ കോവിലകം, ലക്ഷ്മീപുരം കൊട്ടാരം, [[Kottapuram|കോട്ടപ്പുറം]] എന്നിവർ തിരുവിതാംകൂറിൽ നിന്നും തിരികെ വരാതെ അവിടെത്തന്നെ തുടർന്നവരിൽ പ്രമുഖ കുടുംബങ്ങളാണ്.
ധർമ്മശാസ്ത്രം കൃത്യമായി അനുസരിച്ച് മലബാറിൽ നിന്നും നാടുവിട്ടുവന്ന ഹിന്ദുക്കൾക്ക് അഭയം നൽകിയതിനാലാണ് അന്നത്തെ തിരുവിതാംകൂർ രാജാവായ [[കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മ|കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മയെ]] '''ധർമ്മരാജാവ്''' എന്ന് വിളിക്കുന്നത്. ടിപ്പുവിന്റെ കേരളത്തിലേക്കുള്ള ആക്രമണം പിടിച്ചുനിർത്തിയതിന്റെ ഖ്യാതിയും ധർമ്മരാജാവിനുള്ളതാണ്.
മലബാറിലെങ്ങും സ്ഥലങ്ങളുടെ പേരുകൾ ടിപ്പു പേർഷ്യൻ ഭാഷയിലേക്ക് മാറ്റി. [[Mangalore|മംഗലപുരം]] ജലാലാബാദ് ആക്കി മാറ്റി. കൂടാതെ [[കണ്ണൂർ|കണ്ണൂർ(കണ്വപുരം)]]<nowiki/>കുസനബാദ് എന്നും, [[ബേപ്പൂർ|ബേപ്പൂർ(വായ്പ്പുര)]] സുൽത്താൻപട്ടണം അല്ലെങ്കിൽ ഫാറൂക്കി എന്നും [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോടിനെ]] ഇസ്ലാമാബാദ് എന്നും പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. ടിപ്പുവിന്റെ മരണശേഷമേ നാട്ടുകാർ ഈ സ്ഥലങ്ങൾക്ക് പഴയ പേരിലേക്ക് മടക്കിക്കൊണ്ടുവരാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളൂ. [[Feroke|ഫറോക്ക്]] എന്ന പേരുമാത്രമേ ഇന്നും തിരിച്ചുപോവാതെ നിൽക്കുന്നുള്ളൂ. ഹിന്ദുക്കളുടെ മേൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിക്കാനും അവരുടെ ഭൂമിയും വസ്തുവകകളും കൈവശപ്പെടുത്താനുമായി ചെറുനാട്, [[Vettathunad|വെട്ടത്തുനാട്]], [[ഏറനാട്]], [[Valluvanad|വള്ളുവനാട്]], [[Thamarassery|താമരശ്ശേരി]] എന്നിവിടങ്ങളിലും മറ്റു ഉൾപ്രദേശങ്ങളിലും നാട്ടുകാരായ മാപ്പിളമാർ വ്യാപകമായ അക്രമം അഴിച്ചുവിട്ടു. മുസ്ലിം ഭൂരിപക്ഷമുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ആസൂത്രിതമായ അക്രമത്തെയും കൊള്ളയേയും പേടിച്ച് മനുഷ്യർക്ക് സ്വതന്ത്രമായി യാത്രചെയ്യാൻ പോലും ആവില്ലായിരുന്നു.
ടിപ്പുവിന്റെ 14 മക്കളിൽ അവശേഷിച്ച ഏക മകനായ ഗുലാം മുഹമ്മദ് സുൽത്താൻ സാഹിബ് എഡിറ്റു ചെയ്ത മൈസൂർ സേനയിലെ ഒരു മുസ്ലീം ഓഫീസറുടെ ഡയറിയിൽ നിന്നും കടത്തനാട് പ്രദേശത്ത് നടന്ന ക്രൂരതകളെപ്പറ്റി ഒരു വിശാല ചിത്രം കിട്ടുന്നുണ്ട്.
{| class="wikitable"
|“
|കിലോമീറ്ററുകളോളം വിജനമായ പ്രദേശങ്ങളിൽ ആകെ കാണാനുണ്ടായിരുന്നത് ഹിന്ദുക്കളുടെ ചിതറിക്കിടക്കുന്ന ശരീരഭാഗങ്ങൾ, വികൃതമാക്കിയ മൃതദേഹങ്ങൾ എന്നിവ മാത്രമായിരുന്നു. ഹൈദർ അലി ഖാന്റെ സേനയുടെ പിന്നാലെ വന്ന മുസൽമാന്മാർ നായന്മാരുടെ സ്ഥലങ്ങളിൽ ഭീകരാവസ്ഥ സൃഷ്ടിച്ചുകൊണ്ട് സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും ഉൾപ്പെടെ കണ്ണിൽക്കണ്ടവരെയെല്ലാം കൊന്നൊടുക്കി. കടന്നുവരുന്ന ആക്രമകാരികളുടെ പ്രകൃതം മനസ്സിലാക്കിയതിനാൽ ഒരാൾ പോലും ചെറുത്തുനിൽക്കാൻ ഇല്ലാതെ ഉപേക്ഷിച്ച ഗ്രാമങ്ങൾ, വീടുകൾ, കോട്ടകൾ, കൊട്ടാരങ്ങൾ അങ്ങനെ ജീവിതയോഗ്യമായ ഇടങ്ങളെല്ലാം ആളുകൾ ഉപേക്ഷിച്ചുപോയിരുന്നു.
|”
|}
തിരികെ വന്നാൽ ക്ഷമിക്കാം എന്നും പറഞ്ഞ് തന്റെ ബ്രാഹ്മണരായ ദൂതന്മാരു വഴി (1766 -ന്റെ രണ്ടാംപകുതിയിലെ മുസ്ലീം വിരുദ്ധകലാപത്തിനൊടുവിൽ) ഒളിവിലിരിക്കുന്ന ഹിന്ദുക്കൾക്ക് ഹൈദർ അലി സന്ദേശം നൽകിയതിനെക്കുറിച്ച് രവി വർമ്മ തന്റെ "ടിപ്പു സുൽത്താൻ: കേരളത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്ന വിധം" എന്ന പുസ്തകത്തിൽ പറയുന്നുണ്ട്. ഇങ്ങനെ സന്ദേശം കിട്ടി തിരികെ എത്തിയവരെ മുഴുവൻ തൂക്കിലേറ്റുകയും അവരുടെ സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും അടിമകളാക്കുകയുമാണ് ഹൈദർ അലി ചെയ്തത്.
രവി വർമ്മ ഇങ്ങനെ തുടരുന്നു.
{| class="wikitable"
|“
|മലബാർ വിടുന്നതിനു മുൻപ് നായന്മാർക്കു ലഭിച്ചിരുന്ന സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ മുൻതൂക്കങ്ങൾ എല്ലാം എടുത്തുമാറ്റിയിരിക്കണമെന്ന നിർബന്ധബുദ്ധി ഹൈദറിന് ഉണ്ടായിരുന്നു. ആയുധം കൊണ്ടുനടക്കുന്നതിൽ നിന്നും നായന്മാരെ വിലക്കി. ഇങ്ങനെ അഭിമാനം നഷ്ടപ്പെടുന്നതിലും നല്ലത് മരണമാണെന്നാണ് കരുതിയിരുന്ന നായന്മാർക്ക് ഈ നിയമം യാതൊരുതരത്തിലും സ്വീകാര്യമല്ലായിരുന്നു. അതിനാൽ ഹൈദർ ഉണ്ടാക്കിയ മറ്റൊരു നിയമപ്രകാരം നായന്മാർ ഇസ്ലാമിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്ന പക്ഷം അവർക്ക് ആയുധം കൊണ്ടുനടക്കുന്നതിനുള്ള അനുമതിയടക്കം എല്ലാ അവകാശങ്ങളും തിരികെനൽകാമെന്ന് ഉത്തരവിറക്കി. പലർക്കും അങ്ങനെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് മാറേണ്ടി വന്നു. എന്നാൽ നായന്മാരും പ്രഭുക്കന്മാരും ബ്രാഹ്മണരും അടങ്ങുന്ന വലിയൊരു വലിയൊരു വിഭാഗം അഭിമാനം ഉപേക്ഷിക്കാൻ തയ്യാറല്ലാതെ [[Kingdom of Travancore|തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക്]] നാടുവിട്ടു.
|”
|}
തന്റെ "[[കേരളപ്പഴമ]]" എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ ടിപ്പു സുൽത്താൻ കോഴിക്കോട് 1789 -ൽ നടത്തിയ ക്രൂരകൃത്യങ്ങൾ വിവരിക്കാനാവാത്തത്രയുമാണെന്ന് പറയുന്നുണ്ട്. ടിപ്പുവും പടയും തകർത്ത ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ വലിയ ഒരു പട്ടിക തന്നെ [[വില്യം ലോഗൻ|ലോഗൻ]] [[മലബാർ മാനുവൽ|മലബാർ മാനുവലിൽ]] നൽകുന്നുണ്ട്. മലബാറിലെ അന്നത്തെ അവസ്ഥയെപ്പറ്റി [[ഇളംകുളം കുഞ്ഞൻപിള്ള]] ഇങ്ങനെ പറയുന്നു:
{| class="wikitable"
|“
|അന്ന് കോഴിക്കോട് ബ്രാഹ്മണരുടെ കേന്ദ്രമായിരുന്നു. കോഴിക്കോടു മാത്രം 7000 -ത്തോളം നമ്പൂതിരി കുടുംബങ്ങൾ ഉള്ളതിൽ 2000 -ത്തോളവും ടിപ്പുവും സൈന്യവും നശിപ്പിച്ചു. സുൽത്താൻ കുട്ടികളെയും സ്ത്രീകളെയും പോലും വെറുതേവിട്ടില്ല. അടുത്തുള്ള നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിലെക്കോ കാടുകളിലേക്കോ ആണുങ്ങൾ രക്ഷപ്പെട്ടു. നിർബന്ധിത മതപരിവർത്തനം മൂലം മാപ്പിളമാരുടെ എണ്ണം വളരെയധികം വർദ്ധിച്ചു. ഹിന്ദുക്കളെ നിർബന്ധമായി [[ചേലാകർമ്മം]] ചെയ്തു മുസൽമാന്മാരാക്കി. ടിപ്പുവിന്റെ അതിക്രൂരമായ ഇത്തരം നടപടികൾ മൂലം നായന്മാരുടെയും ചേരമന്മാരുടെയും നമ്പൂതിരിമാരുടെയും എണ്ണത്തിൽ വലിയതോതിലുള്ള കുറവ് ഉണ്ടായി
|”
|}
മലബാറിൽ ടിപ്പു നടത്തിയ കൊടുംക്രൂരതകളെപ്പറ്റി നിരവധി പ്രസിദ്ധരായ ചരിത്രകാരന്മാർ വിവരണങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ടി കെ വേലു പിള്ളയുടെട്രാവൺകൂർ സ്റ്റേറ്റ് മാനുവലും ഉള്ളൂരിന്റെ കേരള സാഹിത്യ ചരിത്രവും ശ്രദ്ധേയമാണ്.
1790 ജനുവരി 18 -ന് ടിപ്പു സെയ്ദ് അബ്ഡുൽ ദുലായ്ക്ക് എഴുതിയ കത്തിൽ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു.
{| class="wikitable"
|“
|പ്രവാചകന്റെയും [[Allah|അള്ളായുടെയും]] അനുഗ്രഹത്താൽ കോഴിക്കോട്ടുള്ള ഏതാണ്ട് മുഴുവൻ ഹിന്ദുക്കളെയും ഇസ്ലാമിലേക്കു പരിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞു. കൊച്ചി രാജ്യത്തിന്റെ അതിരുകളിലുള്ള ഏതാനും എണ്ണം മാത്രമേ ഇനി ബാക്കിയുള്ളൂ. അവരെക്കൂടി ഉടൻ മതം മാറ്റുമെന്ന് ഞാൻ ഉറപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ ലക്ഷ്യം നേടാൻ ഇതിനെ ഒരു [[ജിഹാദ്]] ആയിത്തന്നെ ഞാൻ കരുതുന്നു.
|”
|}
1790 ജനുവരി 19 -ന് ബദ്രൂസ് സമൻ ഖാന് എഴുതിയ കത്തിൽ ടിപ്പു ഇങ്ങനെ പറയുന്നു.
{| class="wikitable"
|“
|മലബാറിൽ ഈയിടെ ഒരു വലിയ വിജയമാണ് ഉണ്ടായത്. നാലു ലക്ഷത്തോളം ഹിന്ദുക്കളെ മുസൽമാന്മാരാക്കി മാറ്റാൻ കഴിഞ്ഞു. ആ നശിച്ച രാമൻ നായർക്കെതിരെ ([[കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മ]]) യുദ്ധം നയിക്കാനും ഞാൻ തീരുമാനിച്ചു കഴിഞ്ഞു.
|”
|}
[[Portuguese|പോർച്ചുഗീസ്]] ചരിത്രകാരനും എഴുത്തുകാരനുമായ ഫാദർ ബർടോലോമാചോ, അവകാശപ്പെടുന്നത് ഇങ്ങനെയാണ്;
{| class="wikitable"
|“
|ഏറ്റവും മുന്നിൽ കാപാലികന്മാരായ 30000 -ഓളം പടയാളികൾ കണ്ണിൽക്കണ്ടവരെയെല്ലാം കശാപ്പു ചെയ്തുകൊണ്ട് മുന്നേറും. തൊട്ടുപിന്നാലെ ഫ്രഞ്ചു കമാണ്ടറായ എം ലാലിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു ഫീൽഡ് ഗൺ യൂണിറ്റ്. ആനപ്പുറത്ത് എഴുന്നള്ളുന്ന ടിപ്പുവിന്റെ പിന്നാലെ മറ്റൊരു 30000 പടയാളികൾ. മിക്ക ആൾക്കാരെയും കോഴിക്കോട്ടു വച്ചാണ് തൂക്കിലേറ്റിയത്. അമ്മമാരുടെ കഴുത്തിൽ കുട്ടികളെയും ചേർത്തു കെട്ടി ആദ്യം തൂക്കിലേറ്റും. കാപാലികനായ ടിപ്പു സുൽത്താൻ നഗ്നരായ ഹിന്ദുക്കളെയും കൃസ്ത്യാനികളെയും ആനകളുടെ കാലുകളിൽ കെട്ടി ശരീരം കീറിപ്പറിയുന്നതു വരെ വലിപ്പിക്കും. അമ്പലങ്ങളും പള്ളികളും മലിനപ്പെടുത്തി കത്തിക്കാനും നശിപ്പിക്കാനും ഉത്തരവ് നൽകി. ഹിന്ദു-കൃസ്ത്യൻ സ്ത്രീകളെ നിർബന്ധപൂർവ്വം മുസൽമാന്മാരെക്കൊണ്ട് വിവാഹം കഴിപ്പിച്ചു. തിരിച്ച് മുസ്ലിം സ്ത്രീകളെ ഹിന്ദു-കൃസ്ത്യൻ പുരുഷന്മാരെക്കൊണ്ടും വിവാഹം ചെയ്യിച്ചു. ഇസ്ലാമിനെ ബഹുമാനിക്കാൻ തയാറാവാത്ത കൃസ്ത്യാനികളെ അപ്പോൾത്തന്നെ തൂക്കിലേറ്റി. ടിപ്പുവിന്റെ സേനയുടെ കയ്യിൽ നിന്നും രക്ഷ്പ്പെട്ട് എന്റെയടുത്ത് [[വരാപ്പുഴ അതിരൂപത|വരാപ്പുഴ അതിരൂപതയുടെ]] ആസ്ഥാനമായ [[വരാപ്പുഴ|വരാപ്പുഴയിൽ]] എത്തിയവരാണ് എന്നോട് ഇക്കാര്യമെല്ലാം പറഞ്ഞത്. വരാപ്പുഴ നദി ബോട്ടിൽ കടക്കാൻ ഞാൻ തന്നെ പലരെയും സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്.
|”
|}
1790 ഫെബ്രുവരി 13 ആം തിയതി ടിപ്പു എഴുതിയ കത്തിൽ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു:
{| class="wikitable"
|“
|തടവിലുള്ള നായന്മാരെപ്പറ്റിയുള്ള താങ്കളുടെ രണ്ടു കത്തും ലഭിച്ചു. അവരിൽ 135 പേരെ [[ചേലാകർമ്മം]] ചെയ്യാനുള്ള നിങ്ങളുടെ ഉത്തരവ് ശരിയാണ്. അതിൽ ഏറ്റവും ചെറുപ്പക്കാരായ 11 പേരെ Usud Ilhye band (or class) -ൽ പെടുത്തിയതും ബാക്കി 94 പേരെ Ahmedy Troop -ൽ ചേർത്തതും, പിന്നീട് അവരെ Kilaaddar of Nugr -ന്റെ കീഴിൽ ചേർത്തതുമെല്ലാം ശരിയായ കാര്യങ്ങളാണ്.
|”
|}
കീഴ്‌ജാതിയിൽപ്പെട്ട നിരവധി ഹിന്ദുക്കൾ മൈസൂർ ഭരണകാലത്ത് ഇസ്ലാമിലേക്ക് ചേർത്തതിനെ സ്വീകരിച്ചപ്പോൾ, മറ്റു പലരും, പ്രത്യേകിച്ചു [[Thiyya|തീയ സമുദായക്കാർ]] തലശ്ശേരിയിലേക്കും മാഹിയിലേക്കും നാടുവിട്ടു.
===== നായന്മാരുടെ ഉന്മൂലനം[തിരുത്തുക] =====
പ്രധാനലേഖനം ''[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ നായന്മാരെ ശ്രീരംഗപട്ടണത്ത് ബന്ധനത്തിലാക്കിയത്]]''
1788 -ൽ എം ലാലിയും മിർ അസ്രലി ഖാനും നേതൃത്വം നൽകുന്ന പട്ടാളത്തോട് ടിപ്പു സുൽത്താൻ [[Kottayam (Malabar)|കോട്ടയം]] മുതൽ [[Valluvanad|വള്ളുവനാട്]] വരെയുള്ള സകല നായന്മാരെയും വളഞ്ഞ് നായർ സമുദായത്തെ മൊത്തം ഉന്മൂലനം ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശം നൽകുകയുണ്ടായി. ഈ സംഭവം "നായന്മാരെ ഉന്മൂലനം ചെയ്യാനുള്ള ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ ഉത്തരവ്" എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. കോഴിക്കോടിനെ ഒരു വലിയ സൈനികകേന്ദ്രം ആക്കിമാറ്റിയശേഷം "കാടുമുഴുവൻ വളഞ്ഞ് നായന്മാരുടെ നേതാക്കളെ പിടിച്ചുകൊണ്ടുവരാൻ" ടിപ്പു കൽപ്പന നൽകി.
[[കടത്തനാട്|കടത്തനാടുള്ള]] ഏതാണ്ട് 2000 നായർ പടയാളികൾ [[കുറ്റിപ്പുറം]] കോട്ടയിൽ ഏതാനും ആഴ്ച്ച ടിപ്പുവിന്റെ വലിയ സേനയോട് കീഴടങ്ങാൻ കൂട്ടാക്കാതെ നിലയുറപ്പിച്ചു. പക്ഷേ പട്ടിണിയാൽ അവർ മരിച്ചുതുടങ്ങിയപ്പോൾ ടിപ്പു കോട്ടയിൽ പ്രവേശിച്ചു. സ്വമനസാലെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് മാറുകയാണെങ്കിൽ കൊല്ലാതിരിക്കാം, അല്ലെങ്കിൽ നിർബന്ധിതമായി പരിവർത്തനം ചെയ്തു നാടുകടത്തപ്പെടും എന്ന നിർബന്ധത്തിനു വഴങ്ങി എല്ലാവരും, മറ്റു നിർവാഹമില്ലാതെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്തു. മതംമാറ്റച്ചടങ്ങിനു ശേഷം സ്ത്രീപുരുഷന്മാർ അടക്കം കീഴടങ്ങിയ എല്ലാവരെക്കൊണ്ടും തങ്ങളുടെ വിശ്വാസം വിലക്കിയ പശുമാംസം നിർബന്ധപൂർവ്വം തീറ്റിക്കുകയുണ്ടായി.
പരപ്പനാട് രാജകുടുംബത്തിലെ ടിപ്പുവിന്റെ സേനയുടെ പിടിയിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെട്ട ഒന്നോ രണ്ടോ അംഗങ്ങളൊഴികെ ഒരു താവഴിയെ മുഴുവൻ നിർബന്ധിതമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതംമാറ്റം നടത്തുകയുണ്ടായി. അതുപോലെ നിലമ്പൂർ രാജകുടുംബത്തിലെ ഒരു തിരുപ്പാടിനെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി നിർബന്ധപൂർവം മതംമാറ്റി. പിന്നീട് ഇങ്ങനെ മതംമാറ്റിയവരെ ഉപയോഗിച്ച് മതംമാറ്റശ്രമങ്ങൾ നടന്നതായി റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ട്.
ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാരോടുള്ള തന്റെ വെറുപ്പ് കാണിക്കാൻ കീഴടങ്ങിയ [[Kolathiri|കോലത്തിരിയെ]] കൊന്നതിനു ശേഷം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശവശരീരം ആനയുടെ കാലിൽകെട്ടി തെരുവിലൂടെ വലിച്ചുകൊണ്ടുപോയി ഒരു മരത്തിനു മുകളിൽ തൂക്കിയിട്ടു. കീഴടങ്ങിയ പാലക്കാട് രാജവായ എട്ടിപ്പങ്ങി അച്ചനെസംശയത്തിന്റെ പേരിൽ തുറുങ്കിലടച്ച് പിന്നീട് ശ്രീരംഗപട്ടണത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. അദ്ദേഹത്തെപ്പറ്റി പിന്നീട് യാതൊന്നും കേട്ടിട്ടില്ല.
ടിപ്പുവിന്റെ പട്ടാളക്കാരിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെടുമ്പ്പോൾ പിടിക്കപ്പെട്ട ചിറക്കൽ രാജകുടുംബത്തിലെ ഒരു യുവരാജാവിനു നേരിടേണ്ടിവന്ന ഭീകരമായ അനുഭവം ടിപ്പുവിന്റെ തന്നെ ഡയറിയിൽ പറയുന്നുണ്ട്. ഏതാനും ദിവസത്തെ അധ്വാനത്തിനു ശേഷമാണ് ഒളിവിൽ നിന്നും അയാളെ പിടിച്ചത്. അയാളുടെ മൃദദേഹത്തോട് കടുത്ത അനാദരവാണ് ടിപ്പു കാണിച്ചത്. ഏറ്റുമുട്ടലിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട രാജകുമാരന്റെ മൃതദേഹം ആനകളെക്കൊണ്ട് ടിപ്പുവിന്റെ ക്യാമ്പിലൂടെ വലിച്ചിഴച്ചു. അതിനുശേഷം ജീവനോടെ പിടിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ പതിനേഴ് അനുയായികളോടൊപ്പം ഒരു മരത്തിൽ കെട്ടിത്തൂക്കി. ഇക്കാര്യം [[ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] രേഖകളും ശരിവയ്ക്കുന്നുണ്ട്. ടിപ്പുവിനോട് എതിർത്തുനിന്ന മറ്റൊരു ജന്മിയായ കൊറങ്ങോത്ത് നായരെ ഒടുവിൽ ഫ്രഞ്ചുകാരുടെ സഹായത്തോടെ പിടിച്ചു തൂക്കിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു.
1788 -ൽ ടിപ്പു മലബാറിലെ നായന്മാർക്കായി പുറപ്പെടുവിച്ച വിളംബരപ്രകാരം പുതിയ സാമുദായിക പരിഷ്കരണങ്ങൾ ഇവയാണ്:
ഈ വിളംബരം വ്യാപകമായ പ്രതിഷേധങ്ങൾക്ക് ഇടയാക്കി, അതു വളർന്ന് ഒരു കലാപത്തോളം എത്തി. ഇസ്ലാമില്ക്ക് നിർബന്ധിത മതംമാറ്റത്തിനു വിധേയമാക്കപ്പെടുമെന്നു ഭയന്ന് 30000 ബ്രാഹ്മണർ തിരുവിതാംകൂരിലേക്ക് നാടുവിട്ടു. കോട്ടയം രാജാവും കടത്തനാട് രാജാവും [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയോട്]] സംരക്ഷണം ആവശ്യപ്പെട്ടു. 1788 -ൽ സാമൂതിരിയെ ആക്രമിച്ച ടിപ്പു മഞ്ചേരിയിലെ കരണവപ്പാടിനെ പിടികൂടി. രവി വർമ്മയുംമറ്റു പടിഞ്ഞാറേ കോവിലകത്തെ യുവരാജാക്കന്മാരും കോഴിക്കോട്ടെ നായർപ്പടയാളികളും കൂടി ഈ ആക്രമണത്തെ നേരിട്ടു. ടിപ്പു തന്റെ ഫ്രഞ്ച് കമാണ്ടറായ എം ലാലിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ 6000 പേരടങ്ങുന്ന ഒരു പടയെ അയച്ചെങ്കിലും രവി വർമ്മയെ തോൽപ്പിക്കാനായില്ല.
===== ഹിന്ദു ക്ഷേത്രങ്ങൾ നശിപ്പിക്കൽ[തിരുത്തുക] =====
[[William Logan|ലോഗന്റെ]] [[Malabar Manual|മലബാർ മാനുവലിൽ]] മലബാറിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ടിപ്പു നശിപ്പിച്ചതിനെപ്പറ്റി പറയുന്നുണ്ട്. [[ചിറക്കൽ]] താലൂക്കിലെ [[തൃച്ചംബരം ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം]], [[തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വരക്ഷേത്രം]], [[തലശ്ശേരി|തലശ്ശേരിയിലെ]] [[തിരുവങ്ങാട് ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം]] [[വടകര|വടകരയിലെ]] പൊന്മേരി ശിവ ക്ഷേത്രംഎന്നിവയെല്ലാം ടിപ്പുവിന്റെ മൈസൂർ സേന തകർത്ത ഹൈന്ദവക്ഷേത്രങ്ങളാണ്. മലബാർ മാനുവൽ പ്രകാരം മണിയൂർ മുസ്ലീം പള്ളി ഒരു കാലത്ത് ഹിന്ദു ക്ഷേത്രമായിരുന്നുവത്രേ. ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഈ ക്ഷേത്രം ഒരു മുസ്ലീം പള്ളി ആയി മാറ്റുകയായിരുന്നുവെന്നാണ് കരുതുന്നത്.
കേരളത്തിലെ സംസ്കൃതസാഹിത്യത്തിന്റെ ചരിത്രം എന്ന തന്റെ പ്രസിദ്ധമായ പുസ്തകത്തിൽ വടക്കൻകൂർ രാജ രാജ വർമ്മ പറയുന്നത് ഇപ്രകാരമാണ്:
{| class="wikitable"
|“
|ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ സൈനിക ആക്രമണങ്ങളിൽ കേരളാത്തിലെ ഹൈന്ദവക്ഷേത്രങ്ങൾക്കുണ്ടായ നഷ്ടങ്ങൾ ചെറുതല്ല. അമ്പലങ്ങൾ കത്തിക്കുക, വിഗ്രഹങ്ങൾ തകർക്കുക എന്നിവ ടിപ്പുവിന്റെയും അത്രതന്നെ ക്രൂരന്മാരായ പട്ടാളത്തിന്റെയും നേരംപോക്കുകളായിരുന്നു. പ്രസിദ്ധവും പുരാതനവുമായ [[തൃച്ചംബരം ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം|തൃച്ചംബരത്തെയും]] [[തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വരക്ഷേത്രം|രാജരാജക്ഷേത്രത്തിലെയും]] നഷ്ടങ്ങൾ അചിന്തനീയമാണ്
|”
|}
ഹൈദർ അലി അമ്പലങ്ങളെ നികുതി കൊടുക്കുന്നതിൽ നിന്നു ഒഴിവാക്കിയിരുന്നു. എന്നാൽ ടിപ്പുവാകട്ടെ ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് കനത്ത നികുതിയാണു ചുമത്തിയിരുന്നത്. ഹൈദറിനു കീഴടങ്ങിയ പാലക്കാട്ട് രാജാവിന്റെ [[കൽപ്പാത്തി|കൽപ്പാത്തിയിലെ]] പ്രസിദ്ധമായ ഹേമാംബിക ക്ഷേത്രം, [[Zamorin|സാമൂതിരിയെ]]<nowiki/>ഉപേക്ഷിച്ച് ഹൈദറിന്റെ ഭാഗത്തു ചേർന്ന [[Kollamkottu Raja|കൊല്ലങ്കോട് രാജാവിന്റെ]] [[Kachamkurissi Temple|കാച്ചാംകുറിശ്ശി ക്ഷേത്രം]], പാലക്കാട്ടെ ജൈനക്ഷേത്രം എന്നിവയെല്ലാം ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഗുരുതരമായ നാശങ്ങൾ സംഭവിച്ച ക്ഷേത്രങ്ങളാണ്. മറ്റു പല പ്രസിദ്ധ ക്ഷേത്രങ്ങളും കൊള്ളയടിക്കുകയും മലിനമാക്കുകയും ചെയ്തു.
===== [[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂരിലെ]] വിഗ്രഹം ഒളിപ്പിച്ചത്[തിരുത്തുക] =====
1766 -ൽ കൈദർ അലി കോഴിക്കോട് കീഴടക്കി പിന്നാലെ [[Guruvayur|ഗുരുവായൂരും]]. ക്ഷേത്രം നശിപ്പിക്കാതിരിക്കാൻ ക്ഷേത്രാധികാരികളോട് ഹൈദർ 10000 ഫണം ആവശ്യപ്പെടുകയും അവർ അത് ഹൈദറിനു കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. മലബാർ ഗവർണർ ആയിരുന്ന ശ്രീനിവാസ റാവുവിന്റെ ഹൈദർ ഗുരുവായൂരിനെ നശിപ്പിക്കന്നതിൽനിന്നും പിന്മാറി.
ടിപ്പു വീണ്ടും 1789 -ൽ കോഴിക്കോട് ആക്രമിച്ചു. ഗുരുവായൂർ അമ്പലത്തിന് ആക്രമണമുണ്ടകുമെന്ന് ഭയന്ന് മല്ലിശ്ശേരി നമ്പൂതിരിയും കക്കാട് ഓതിക്കനും ചേർന്ന് വിഗ്രഹം ഒളിപ്പിക്കുകയും ഉൽസവവിഗ്രഹത്തെ [[അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം|അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക്]] കൊണ്ടുപോവുകയും ചെയ്തു. ചെറിയ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ടിപ്പു നശിപ്പിച്ചെങ്കിലും സമയത്ത് മഴ വന്നതുകൊണ്ട് വലിയ ക്ഷേത്രം രക്ഷപ്പെട്ടു. 1792 -ൽ ടിപ്പുവിന്റെ തോൽവിക്ക് ശേഷം 1792 സെപ്റ്റംബർ 17 ന് വിഗ്രങ്ങൾ പുനഃപ്രതിഷ്ഠിച്ചെങ്കിലും നിത്യപൂജകളെല്ലാം തടസ്സപ്പെട്ടുരുന്നു.
== കലകളിൽ[തിരുത്തുക] ==
[[ടിപ്പുവിന്റെ കരവാൾ (ചലച്ചിത്രം)|ദ സ്വോർഡ് ഓഫ് ടിപ്പുസുൽത്താൻ]] എന്ന പേരിൽ സഞ്ജയ് ഖാൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ടെലിവിഷൻ പരമ്പര ആദ്യമായി 1989 ൽ [[ദൂർദർശൻ|ദുരദർശനിൽ]]<nowiki/>പ്രക്ഷേപണം ചെയ്തു. ഭഗവാൻ ഗിദ്വാനിയുടെ നോവലിനെ ആസ്പദമാക്കിയായിരുന്നു ഈ ചലച്ചിത്രം തയ്യാറാക്കിയത്. പിന്നീട് വിവിധ ഭാഷകളിൽ ഈ പരമ്പര പ്രക്ഷേപണം ചെയ്തിരുന്നു. [[മീഡിയാവൺ ടിവി|മീഡിയാവൺ ചാനൽ]] [[മലയാളം|മലയാളത്തിൽ]] പ്രക്ഷേപണം ചെയ്തിരുന്നു.
മലയാളത്തിലെ ആദ്യ ചരിത്രാഖ്യായികകളിലൊന്ന് എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന [[സി.വി. രാമൻപിള്ള|സി.വി. രാമൻപിള്ളയുടെ]] ''[[രാമരാജബഹദൂർ]]'' എന്ന പുസ്തകത്തിൽ ടിപ്പുവിന്റെ ആക്രമണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആകുലത എമ്പാടും കാണാവുന്നതാണ്.
2013-ൽ ഇറങ്ങിയ ''[[ആമേൻ (ചലച്ചിത്രം)|ആമേൻ]]'' എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിൽ ടിപ്പുസുൽത്താൻ കുമരംകരിയിലെ സുറിയാനി പള്ളിയെ ആക്രമിക്കാൻ എത്തിയപ്പോൾ [[വിശുദ്ധ ഗീവർഗീസ്]] നേരിട്ട് ടിപ്പു സുൽത്താനെ തുരത്തി എന്ന് ചിത്രീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ വാസ്തവത്തിൽ ടിപ്പു സുൽത്താൻ പെരിയാറിനു തെക്കോട്ട് വന്നുവെന്നതിനു തെളിവില്ല.
== ചിത്രങ്ങൾ[തിരുത്തുക] ==
* എഡ്വേർഡ് ഒർമെ വർച്ച ചിത്രം (1774 -1822). വെല്ലസ്ലി പ്രഭുവിന്റെ(1760-1842)കയ്യിലുണ്ടായിരുന്ന ചിത്രത്തെ ആധാരമാക്കി വരച്ചത്
== കുറിപ്പുകൾ[തിരുത്തുക] ==
* '''൧''' [[Mangalore|മാഗ്ലൂരിനെ]] ജലാലബാദ് എന്നും [[Kannur|കണ്ണൂരിനെ]] കുസനാബാദ് എന്നും [[Beypore|ബേപ്പൂരിനെ]] സുൽത്താൻപട്ടണം എന്നുമാണ് ടിപ്പുവിന്റെ കാലത്ത് വിളിച്ചിരുന്നത്. ടിപ്പുവിന്റെ കാലത്തിന് ശേഷം ജനങ്ങൾ പഴയപേരുകൾ ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങി
== അവലംബം[തിരുത്തുക] ==
* ഹുസ്സൈൻ അലി ഖാൻ, കിർമ്മാണി (1998). [http://books.google.com.sa/books?id=X-XUtvod3XoC&printsec ''ഹിസ്റ്ററി ഓഫ് ടിപ്പു സുൽത്താൻ'']. ലോറിയർ ബുക്സ്. [[International Standard Book Number|ഐ.എസ്.ബി.എൻ.]] [[പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-8120601758|978-8120601758]].
* എഡ്ഗാർ, തോർപ്പെ; ഷോവിക്ക് തോർപ്പെ (2009). [http://books.google.com.sa/books?id=oAo1X2eagywC&pg ''ജനറൽ സ്റ്റഡീസ് മാന്വൽ'']. പിയേഴ്സൺ എഡ്യുക്കേഷൻ. [[International Standard Book Number|ഐ.എസ്.ബി.എൻ.]] [[പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-81-317-2133-9|978-81-317-2133-9]]. Unknown parameter <code>|coauthors=</code> ignored ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#parameter ignored|സഹായം]])
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-0|1.00]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-1|1.01]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-2|1.02]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-3|1.03]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-4|1.04]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-5|1.05]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-6|1.06]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-7|1.07]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-8|1.08]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-9|1.09]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-10|1.10]][[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-11|1.11]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-12|1.12]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-13|1.13]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-14|1.14]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-15|1.15]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-16|1.16]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-17|1.17]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasanmohibbul 1-18|1.18]]</sup> ഹസൻ മൊഹിബുൾ. ''History of Tipu Sultan'' (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). Aakar Books. [[International Standard Book Number|ഐ.എസ്.ബി.എൻ.]] [[%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82%3A%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/9788187879572|9788187879572]].
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-2|↑]] എ. ശ്രീധരമേനോൻ, കേരളശില്പികൾ. നാഷണൽ ബുക്ക് സ്റ്റാൾ കോട്ടയം 1988.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-silk1 3-0|↑]] രജത്.കെ., ദത്ത; മഹേഷ് നാനാവതി (2007). [http://books.google.com.pk/books?id=A8U1lmEGEdgC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false ''ഗ്ലോബൽ സിൽക്ക് ഇൻഡസ്ട്രി - എ കംപ്ലീറ്റ് സോർസ് ബുക്'']. എ.പി.എച്ച് പബ്ലിഷിംഗ്. p. 17. [[International Standard Book Number|ഐ.എസ്.ബി.എൻ.]] [[പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-8131300879|978-8131300879]]. Unknown parameter <code>|coauthors=</code>ignored ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#parameter ignored|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-anglomysore1 4-0|↑]] ജെയിംസ്, ഡഫ് (1826). [http://books.google.com.sa/books?id=tYscAAAAMAAJ&pg=PA652&redir_esc=y#v=onepage&f=false ''ഹിസ്റ്ററി ഓഫ് മറാഠാസ്'']. ലോംഗ്മാൻ. p. 651. "ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ ആവശ്യം ആർക്കോട്ടിലെ നവാബ് തള്ളിക്കളയുന്നു"
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-ReferenceC 5-0|5.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-ReferenceC 5-1|5.1]]</sup> ജനറൽ സ്റ്റഡീസ് മാന്വൽ- തോർപ്പെ പുറം. 97
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-mmw1 6-0|6.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-mmw1 6-1|6.1]]</sup> വില്ല്യം, ഗുത്രി; കോൺ നോക്സ്. [http://books.google.com.sa/books?id=9m1UAAAAYAAJ&pg=PA113&dq=maratta+mysore+war+1769&hl=en&sa=X&ei=Pb1XUfPVJs-EhQfk1oGIDQ&redir_esc=y#v=onepage&q=maratta%20mysore%20war%201769&f=false ''എ ന്യൂ സിസ്റ്റം ഓഫ് മോഡേൺ ജിയോഗ്രഫി'']. മാത്യു കാരി. p. 113. Unknown parameter <code>|coauthors=</code> ignored ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#parameter ignored|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-7|↑]] [http://books.google.co.in/books?id=A28IAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false ടിപ്പു-ഫ്രാൻസ് സൗഹൃദം ഔദ്യോഗിക രേഖകൾ]
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-8|↑]] K. K. N. Kurup. [https://books.google.com.sa/books?id=iJvx0KWpf-UC&lpg=PA61&dq=pazhassi&pg=PA14#v=onepage&q=mysor&f=false "Modern Kerala: Studies in Social and Agrarian Relations"].
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-debate 9-0|↑]] [https://web.archive.org/web/20151208092738/http://www.newindianexpress.com/states/kerala/article1364486.ece "Remarks on Pazhassi Raja spark debate"]. The New Indian Express. 3 ഡിസംബർ 2012. [http://www.newindianexpress.com/states/kerala/article1364486.ece യഥാർത്ഥ] സൈറ്റിൽ നിന്ന് 8 ഡിസംബർ 2015-നു ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 8 ഡിസംബർ 2015.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-10|↑]] [http://articles.economictimes.indiatimes.com/2015-11-15/news/68296996_1_tipu-sultan-marthanda-varma-travancore "Digging up history of Tipu Sultan and other monarchs a bad idea"]. India Times. 15 നവംബർ 2015. ശേഖരിച്ചത് 8 ഡിസംബർ 2015.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-11|↑]] [http://www.madhyamam.com/weekly/672 "കവർസ്റ്റോറി"] (ഭാഷ: [[മലയാളം]]). [[മാധ്യമം ആഴ്ചപ്പതിപ്പ്]] ലക്കം 703. 2011 ആഗസ്ത് 15. ശേഖരിച്ചത് 2013 മാർച്ച് 23.തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-12|↑]] ജി. സുധാകരൻ. [http://www.old.kerala.gov.in/keralacallfeb_08/pg18-19.pdf "Ampalappuzha palppayasam"] (പി.ഡി.എഫ്.) (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). Kerala.gov.in. ശേഖരിച്ചത് 19 - സെപ്റ്റംബർ- 2009. തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|accessdate=</code>([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-13|↑]] [http://guruvayurdevaswom.nic.in/hevents.html "HISTORY OF GURUVAYUR"] (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). guruvayurdevaswom.org. ശേഖരിച്ചത് 19 - സെപ്റ്റംബർ- 2009.തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|accessdate=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-14|↑]] കെ. ബാലകൃഷ്ണക്കുറുപ്പ്; കോഴിക്കോടിന്റെ ചരിത്രം - മിത്തുകളും യാഥാർഥ്യങ്ങളും. മാതൃഭൂമി പ്രിന്റിംഗ് & പബ്ലിഷിങ് കമ്പനി. കോഴിക്കോട് 2000
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-15|↑]] ടിപ്പുസുൽത്താൻ ,പി കെ ബാലകൃഷ്ണൻ.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-.E0.B4.AE.E0.B4.BE.E0.B4.A7.E0.B4.B5.E0.B5.BB 16-0|↑]] [http://www.madhyamam.com/archives/news/232619/130701 "റോക്കറ്റുകൾക്ക് എത്ര പഴക്കമുണ്ട്?"]. [[മാധ്യമം ദിനപ്പത്രം]]. "ആദ്യമായി റോക്കറ്റ് ഒരു ആയുധമായി ഉപയോഗിച്ചതിൻെറ ക്രെഡിറ്റ് ഇന്ത്യക്കാർക്ക് അവകാശപ്പെടാം. 1792ലെ ശ്രീരംഗപട്ടണം യുദ്ധത്തിൽ ടിപ്പു സുൽത്താൻ ബ്രിട്ടീഷുകാരെ ശരിക്കും വിറപ്പിച്ചു."
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-roddam 17-0|↑]] റോദ്ദം നരസിംഹ (മേയ് 1985). [http://www.nal.res.in/pdf/pdfrocket.pdf "റോക്കറ്റ്സ് ഇൻ മൈസൂർ ആൻഡ് ബ്രിട്ടൺ, 1750 - 1850"] (pdf) (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). ബാംഗ്ലൂർ: ബാംഗ്ലൂരിലെ നാഷണൽ ഏറോനോട്ടിക്കൽ ലബോറട്ടറിയും ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസും. p. 1. ശേഖരിച്ചത് 2013 ജനുവരി 21. Unknown parameter <code>|month=</code> ignored ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#parameter ignored|സഹായം]]);തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-isc1 18-0|↑]] [http://neo.jpl.nasa.gov/1950da/1950DA_Kalam_90th_Indian_Congress.pdf വിഷൻ ഫോർ ദ ഗ്ലോബൽ സ്പേസ് കമ്മ്യൂണിറ്റി: പ്രോസ്പരസ്, ഹാപ്പി ആന്റ് സെക്യൂലർ എർത്ത്] (എ.പി.ജെ.അബ്ദുൾ കലാം, തൊണ്ണൂറാം ഇന്ത്യൻ സയൻസ് കോൺഗ്രസ്സിൽ ചെയ്ത പ്രസംഗം)
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-19|↑]] എ.പി.ജെ.അബ്ദുൾ കലാം, അഗ്നിച്ചിറകുകൾ (ആത്മകഥ) (ഹൈദരാബാദ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ്, 1999
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-rr2 20-0|↑]] [http://news.outlookindia.com/items.aspx?artid=400639 "കലാം വാണ്ട്സ ടു നോ ഹൗ ടിപു ബിൽട് റോക്കറ്റ്സ് 200 ഇയേഴ്സ് എഗോ"]. ഔട്ട്ലുക്ക് മാസിക. 2006 -ജനുവരി-21. "ടിപ്പുവിന്റെ സൈന്യത്തിൽ നവീന യുദ്ധതന്ത്രങ്ങൾ പരീക്ഷിക്കാൻ കഴിവുള്ള ആളുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു - ശിവതാണുപിള്ള (ശാസ്ത്രജ്ഞൻ-ഡി.ആർ.ഡി.ഒ)"തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-voolvitc 21-0|↑]] [http://www.frontline.in/navigation/?type=static&page=archiveSearch&aid=15190880&ais=19&avol=15 "എ.പി.ജെ.അബ്ദുൾ കലാമുമായി അഭിമുഖം"]. ഫ്രന്റ് ലൈൻ ദ്വൈവാരിക. 1998-സെപ്തംബർ-12-25, വാള്യം 5 നം.19. "ടിപ്പുവിന് റോക്കറ്റുകളെക്കുറിച്ച് അറിവുണ്ടായിരുന്നു - അബ്ദുൾ കലാം"തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-fas1 22-0|↑]] [http://www.fas.org/nuke/guide/pakistan/missile/tipu.htm "ടിപ്പു"]. ഫെഡറേഷൻ ഓഫ് അമേരിക്കൻ സയന്റിസ്റ്റ്സ്. "പാകിസ്താൻ 4000 കിലോമീറ്റർ സഞ്ചരിക്കാവുന്ന തങ്ങളുടെ മിസൈലിന് ടിപ്പു എന്നാണ് പേരിട്ടിരിക്കുന്നത് എന്ന് ഫ്രണ്ടിയർ പോസ്റ്റിനെ ഉദ്ധരിച്ചു പറയുന്നു"
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-23|↑]] പി.സി.എൻ രാജ (21-മാർച്ച്-1999). [http://voi.org/books/tipu/ch02.htm "റിലിജയസ് ഇൻടോളറൻസ് ഓഫ് ടിപ്പു സുൽത്താൻ, (ടിപ്പു സുൽത്താൻ എ വില്ലൻ ഓർ എ ഹീറോ - ആൻ അന്ത്രോളജി എന്ന പുസ്തകത്തിലെ ഭാഗം)"] (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). ശേഖരിച്ചത് 17 - സെപ്റ്റംബർ- 2009.തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=, |accessdate=</code>([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-24|↑]] ആർ.ശ്രീകാന്ത് (24-മെയ്-1999). [http://www.outlookindia.com/article.aspx?207498 "An Icon"](ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). ഔട്ട്ലുക്ക്. ശേഖരിച്ചത് 17 - സെപ്റ്റംബർ- 2009. തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=, |accessdate=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-25|↑]] വ്യത്യസ്ത ലേഖകർ. സിത റാം ഗോയൽ, എഡി. ടിപ്പു സുൽത്താൻ എ വില്ലൻ ഓർ എ ഹീറോ - ആൻ അന്ത്രോളജി (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). വോയ്സ് ഓഫ് ഇന്ത്യ. [[International Standard Book Number|ഐ.എസ്.ബി.എൻ.]] [[%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82%3A%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/8185990085|8185990085]].
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-26|↑]] ഓലിക്കര (6-മെയ്-2007). [http://nasrani.net/2007/05/06/the-tiger-and-the-syrian-christians-tipu-sultans-padayottam/ "ദ ടൈഗർ ആന്റ് ദ സിറിയൻ ക്രിസ്ത്യൻ: ടിപ്പുസുൽത്താൻസ് ‘പടയോട്ടം’"] (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). നസ്രാണി.നെറ്റ്. ശേഖരിച്ചത് 17-സെപ്റ്റംബർ- 2009. തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=, |accessdate=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-27|↑]] വർഗീസ് അങ്കമാലി, ഡോ. ജോമോൻ തച്ചിൽ; അങ്കമാലി രേഖകൾ; മെറിറ്റ് ബുക്സ് എറണാകുളം 2002
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-28|↑]] [http://www.daijiworld.com/chan/achievers_view.asp?a_id=28 "എ മാൻ വിത്ത് മിഷൻ & വിഷൻ"](ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). ദൈജിവേൾഡ്. ശേഖരിച്ചത് 17 - സെപ്റ്റംബർ- 2009.തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|accessdate=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-love2hate 29-0|29.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-love2hate 29-1|29.1]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-love2hate 29-2|29.2]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-love2hate 29-3|29.3]]</sup> വിക്രം സമ്പത്ത് (01 ഫെബ്രുവരി 2014). [http://www.livemint.com/Leisure/bO9Ma9Sb2g4aUvIUT29fCP/Why-we-love-to-hate-Tipu-Sultan.html "Why we love to hate Tipu Sultan"] (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). Live Mint. ശേഖരിച്ചത് 04 ഫെബ്രുവരി 2014.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-30|↑]] ആഷിഷ് (05/30/2008). [http://www.sanghparivar.org/forum/hinduism "ഹിന്ദുയിസം"](ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). സംഘപരിവാർ. ശേഖരിച്ചത് 17 - സെപ്റ്റംബർ- 2009.തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=, |accessdate=</code>([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-31|↑]] വി.പി.ഭാട്ടിയ (21-മാർച്ച്-1999). [http://www.organiser.org/march21/cabbage.html "കാബേജസ് & കിംഗ്സ് ക്വോട്ടിംഗ് ദ പ്രോഫെറ്റ് ടു ലിക്വിഡേറ്റ് ദ ലൈക്സ് ഓഫ് സൽമാൻ റുഷ്ദി"] (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). ഓർഗനൈസർ. ശേഖരിച്ചത് 17 - സെപ്റ്റംബർ- 2009. തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=, |accessdate=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-32|↑]] ഐ.എ.എൻ.എസ് (22-സെപ്തംബർ-2006). [http://ibnlive.in.com/news/antitipu-remark-sparks-row-in-ktaka/22170-3.html "Anti Tipu remarks sparks a row in K'taka"](ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). ഐ.ബി.എൻ. ശേഖരിച്ചത് 17 - സെപ്റ്റംബർ- 2009. തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=, |accessdate=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-33|↑]] [http://www.bbc.co.uk/news/blogs-trending-25928366 "#BBCtrending: Was India's Tipu Sultan a hero or a despot?"] (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). [[ബി.ബി.സി.]] 28 ജനുവരി 2014. ശേഖരിച്ചത് 04 ഫെബ്രുവരി 2014.
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-KarPakDio 34-0|34.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-KarPakDio 34-1|34.1]]</sup> [http://www.dailyo.in/politics/tipu-sultan-karnataka-congress-pakistan-siddaramaiah-girish-karnad-kempe-gowda-islam-hindu-temples-/story/1/7405.html "How Congress is following Pakistan by honouring Tipu Sultan"]. dailyo.in. 16 നവംബർ 2015. ശേഖരിച്ചത് 3 ഡിസംബർ 2015.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-vhpleaderdies 35-0|↑]] [http://indianexpress.com/article/india/politics/tipu-sultan-jayanti-protest-vhp-activist-succumbs-to-injuries-in-karnataka/ "VHP activist dies in clash over Tipu Sultan anniversary in Karnataka"]. ഇൻഡ്യൻ എക്സ്പ്രസ്സ്. 11 നവംബർ 2015. ശേഖരിച്ചത് 3 ഡിസംബർ 2015.
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-vhpleaderdiesdna 36-0|36.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-vhpleaderdiesdna 36-1|36.1]]</sup> [http://www.dnaindia.com/india/report-karnataka-vhp-leader-dies-several-injured-in-protests-over-tipu-sultan-birth-anniversary-celebrations-2144025 "Karnataka: VHP leader dies, several injured in protests over Tipu Sultan birth anniversary celebrations"]. dnaindia.com. 10 നവംബർ 2015. ശേഖരിച്ചത് 3 ഡിസംബർ 2015.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-aurasouthzee 37-0|↑]] [http://zeenews.india.com/news/india/tipu-was-aurangzeb-of-south-says-panchjanya_1825515.html "Tipu was 'Aurangzeb' of South, says 'Panchjanya'"]. Zee news. 23 നവംബർ 2015. ശേഖരിച്ചത് 3 ഡിസംബർ 2015.
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-aurasouthRedd 38-0|38.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-aurasouthRedd 38-1|38.1]]</sup> [http://www.rediff.com/news/report/tipu-was-aurangzeb-of-south-says-panchjanya/20151124.htm "Tipu was 'Aurangzeb' of South, says 'Panchjanya'"]. 24 നവംബർ 2015. ശേഖരിച്ചത് 3 ഡിസംബർ 2015.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-nowbowkoda 39-0|↑]] [http://www.oneindia.com/bengaluru/why-kodavas-wont-bow-to-tipu-sultan-1925274.html "Why Kodavas won't bow to Tipu Sultan Read more at: http://www.oneindia.com/bengaluru/why-kodavas-wont-bow-to-tipu-sultan-1925274.html"]. വൺഇൻഡ്യ. 12 നവംബർ 2015. ശേഖരിച്ചത് 3 ഡിസംബർ 2015.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-frenchTipu 40-0|↑]] [http://www.ndtv.com/india-news/tipu-sultan-had-no-qualities-worth-celebrating-says-subramanian-swamy-1243412 "Tipu Sultan Had No Qualities Worth Celebrating, Says Subramanian Swamy"]. NDTV. 14 നവംബർ 2015. ശേഖരിച്ചത് 3 ഡിസംബർ 2015.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-41|↑]] [http://www.countercurrents.org/gatade260113.htm Who Is Afraid of Tipu Sultan ?]
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-flonline1 42-0|42.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-flonline1 42-1|42.1]]</sup> കെ.എൻ., പണിക്കർ (01-19 ജനുവരി 2001). [http://www.frontline.in/static/html/fl1801/18010730.htm "Outsider as enemy"]. ഫ്രണ്ട്‌ലൈൻ. തീയതിയ്ക്ക് നൽകിയ വില പരിശോധിക്കുക: <code>|date=</code> ([[സഹായം:അവലംബശൈലീ പിഴവുകൾ#bad date|സഹായം]])
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-.E0.B4.AE.E0.B4.B2.E0.B4.AC.E0.B4.BE.E0.B5.BC .E0.B4.95.E0.B4.B2.E0.B4.BE.E0.B4.AA.E0.B4.82 43-0|43.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-.E0.B4.AE.E0.B4.B2.E0.B4.AC.E0.B4.BE.E0.B5.BC .E0.B4.95.E0.B4.B2.E0.B4.BE.E0.B4.AA.E0.B4.82 43-1|43.1]]</sup> കെ. മാധവൻ, നായർ (1987). [http://digital.mathrubhumi.com/148596/Malabar-Kalapam/Sat-Aug-17-2013#page/32/1 ''മലബാർ കലാപം, കെ. മാധവൻ നായർ'']. മാതൃഭൂമി ബുക്സ്. p. 15.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-44|↑]] Hasan 1971, ''History of Tipu Sultan'', pp. 357–8
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-45|↑]] A. Subbaraya Chetty, 2002, "Tipu's endowments to Hindus" in Habib. 111–115.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-freedom 46-0|↑]] Ali, Sheikh. [https://web.archive.org/web/20041113215933/http://www.tipusultan.org/script1.htm "Persian script of Tipu Sultan on the gateway to Krishnaraja Sagar Dam (KRS)"]. ''Biography of Tipu Sultan''. Cal-Info. [http://www.tipusultan.org/script1.htm യഥാർത്ഥ]സൈറ്റിൽ നിന്ന് 13 November 2004-നു ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 23 October 2013.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-padiga 47-0|↑]] Habib, Irfan (2002), p118, ''Confronting Colonialism: Resistance and Modernization Under Haidar Ali & Tipu Sultan'', Anthem Press, London, ISBN 1-84331-024-4
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasan 48-0|48.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasan 48-1|48.1]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasan 48-2|48.2]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasan 48-3|48.3]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-hasan 48-4|48.4]]</sup> Hasan, Mohibbul (1951), p360, [https://books.google.com.sa/books?id=hkbJ6xA1_jEC&lpg=PA364&ots=936aWRklrV&dq=grant%20from%20tipu%20guruvayur%20temple&pg=PA364#v=onepage&q=grant%20from%20tipu%20guruvayur%20temple&f=false ''History of Tipu Sultan''], Aakar Books, Delhi, ISBN 81-87879-57-2
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-49|↑]] [http://www.sringeri.net/history "ശൃംഗേരി മഠം"]. ശേഖരിച്ചത് 2016-11-11.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-50|↑]] Vikram Sampath. [http://www.livemint.com/Leisure/bO9Ma9Sb2g4aUvIUT29fCP/Why-we-love-to-hate-Tipu-Sultan.html "Why we love to hate Tipu Sultan"]. ''http://www.livemint.com/''.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-51|↑]] ''Annual Report of the Mysore Archaeological Department'' 1916 pp 10–11, 73–6
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-52|↑]] Hasan, ''History of Tipu Sultan'', p. 359
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-53|↑]] [http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tipus-ring-to-be-auctioned/article6003658.ece ദ ഹിന്ദു ദിനപത്രം]
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-54|↑]] [http://www.bbc.com/news/world-asia-india-27529905 ബി.ബി.സി]
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-55|↑]] The Hindu, 24-05-2014
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-pkb 56-0|56.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-pkb 56-1|56.1]]</sup> പി.കെ., ബാലകൃഷ്ണൻ (2005). ''ജാതി വ്യവസ്ഥയും കേരള ചരിത്രവും''. കറന്റ്‌ ബൂക്സ്‌, തൃശ്ശൂർ. [[International Standard Book Number|ഐ.എസ്.ബി.എൻ.]] [[പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/81-226-0468-4|81-226-0468-4]].
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-57|↑]] Gazetteer of the Bombay Presidency, Volume 1, Part 2 By Bombay (India : State) p.660
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-58|↑]] Kerala under Haidar Ali and Tipu Sultan By C. K. Kareem p.198
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-59|↑]] Tipu Sultan: As known in Kerala, by Ravi Varma. p.468
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-60|↑]] Kerala District Gazetteers: & suppl. Kozhikole By Kerala (India). Dept. of Education, A. Sreedhara Menon p.150-152
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-Malabar Manual by Logan 61-0|↑]] ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <code><nowiki><ref></nowiki></code> ടാഗ്;<code>Malabar_Manual_by_Logan</code> എന്ന അവലംബങ്ങൾക്ക് ടെക്സ്റ്റ് ഒന്നും കൊടുത്തിട്ടില്ല.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-62|↑]] Mathrubhoomi Weekly of 25 December 1955
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-63|↑]] Kerala District Gazetteers: Cannanore By A. Sreedhara Menon p.134-137
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-64|↑]] [http://voiceofdharma.com/books/tipu/ch01.htm "The Sword of Tipu Sultan"]. Voiceofdharma.com. 25 February 1990. ശേഖരിച്ചത് 15 November 2011.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-65|↑]] K.M. Panicker, Bhasha Poshini
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-66|↑]] Historical Sketches of the South of India in an attempt to trace the History of Mysore, Mark Wilks Vol II, page 120
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-67|↑]] Voyage to East Indies by Fr.Bartolomaco, pgs 141–142
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-68|↑]] Selected Letters of Tipoo Sultan by Kirkpatrick
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-69|↑]] [http://books.google.com/books?id=bk5uAAAAMAAJ&q=%22surround+and+extricate%22 ''Tipu Sultan: villain or hero? : an ... – Sita Ram Goel — Google Books'']. Books.google.com. 29 August 2008. ശേഖരിച്ചത് 15 November 2011.
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-70|↑]] Rise and fulfilment of English rule in India By Edward John Thompson, Geoffrey Theodore Garratt p.209
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-71|↑]] Tipu Sultan: villain or hero? : an anthology By Sita Ram Goel p.31
# ↑ <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-Malabar 72-0|72.0]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-Malabar 72-1|72.1]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-Malabar 72-2|72.2]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-Malabar 72-3|72.3]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-Malabar 72-4|72.4]]</sup> <sup>[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-Malabar 72-5|72.5]]</sup> [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#CITEREFMenon1962|Menon 1962]], pp. 155–156
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-73|↑]] ''Malabar Manual'' by William Logan
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-74|↑]] http://voiceofdharma.org/books/tipu/ch04.htm
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-75|↑]]<nowiki/>http://guruvayurprarthana.com/aboutguruvayur.aspx
# [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ#.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BF .E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82-media1 76-0|↑]] [http://www.istream.com/tv/show/2688/Tippu-Sultan ടിപ്പു സുൽത്താൻ ദൃശ്യപരമ്പര]മീഡിയാവൺ ടെലിവിഷൻ ചാനലിൽ
== പുറം കണ്ണികൾ[തിരുത്തുക] ==
# [http://www.vallatholtrust.org/books_sale.php?book=206 മൈസൂർ പടയോട്ടം ഇരുന്നൂറ്റിയൻപത് വർഷങ്ങൾ by എസ്. രാജേന്ദു, Vallathol Vidyapeetham, National Book Stall, 2016]
# [http://www.youtube.com/watch?v=aRRAWxLLVx4 പ്രമുഖ ചരിത്ര പണ്ഡിതൻ പ്രൊഫ.ടി.ബി.വിജയകുമാർ ടിപ്പു സുൽത്താനെ കുറിച്ച്]
# [http://www.youtube.com/watch?v=5-80Ba4TNvg ടിപ്പു സുൽത്താനെ കുറിച്ചുള്ള ലഘു ചലച്ചിത്രം]
# [http://www.prabodhanam.net/html/NAVOdhanam_special_1998/samram.pdf ടിപ്പുവിന്റെ സാമൂഹിക പരിഷ്കരണ സംരംഭങ്ങൾ- സി.കെ. കരീം]
{| class="wikitable"
! colspan="2" | '''ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമര നേതാക്കൾ'''
|-
|[[അക്കാമ്മ ചെറിയാൻ]] - [[ആനി ബസൻറ്]] - [[ഇക്കണ്ടവാര്യർ]] - [[കസ്തൂർബാ ഗാന്ധി]] - [[എ.വി. കുട്ടിമാളു അമ്മ]] - [[ഐ.കെ. കുമാരൻ]] - [[സി. കേശവൻ]] - [[കെ.പി. കേശവമേനോൻ]] - [[കെ. കേളപ്പൻ]] - [[കെ.കെ. കുഞ്ചുപിള്ള]] - [[ഖാൻ അബ്ദുൽ ഗാഫർ ഖാൻ|ഗാഫർ ഖാൻ]] -[[ഗോപാല കൃഷ്ണ ഗോഖലെ|ഗോഖലെ]] - [[എ.കെ. ഗോപാലൻ]] - [[സി.കെ. ഗോവിന്ദൻ നായർ]] - [[ചന്ദ്രശേഖർ ആസാദ്]] -[[ചെമ്പകരാമൻ പിള്ള]] - [[ജവഹർലാൽ നെഹ്‌റു|നെഹ്‌റു]] - [[ബാരിസ്റ്റർ ജോർജ് ജോസഫ്|ജോർജ്ജ് ജോസഫ്]] - [[ഝാൻസി റാണി ലക്ഷീ ഭായ്|ഝാൻസി റാണി]] - [[താന്തിയാ തോപ്പി]] - [[ദാദാഭായ് നവറോജി]] - [[കെ.എ. ദാമോദരമേനോൻ]] - [[പട്ടം താണുപിള്ള]] - [[എ. ജെ. ജോൺ, ആനാപ്പറമ്പിൽ]] - [[വക്കം മജീദ്]] - [[പനമ്പിള്ളി ഗോവിന്ദമേനോൻ]] - [[പി. കൃഷ്ണപിള്ള]] - [[എ.കെ. പിള്ള]] - [[ബാല ഗംഗാധര തിലകൻ]] - [[ഭഗത് സിംഗ്]] - [[മംഗൽ പാണ്ഡേ]] - [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി]] - [[ജയപ്രകാശ് നാരായൺ]]- [[റാം മനോഹർ ലോഹിയ]]- [[മഹാദേവ് ഗോവിന്ദ് റാനാഡേ]] - [[ഭിക്കാജി കാമ]] -[[കെ. മാധവൻ നായർ]] -[[മുഹമ്മദ് അബ്ദുൾ റഹിമാൻ]] - [[മൗലാനാ അബ്ദുൽ കലാം ആസാദ്|മൗലാനാ ആസാദ്]] - [[മുഹമ്മദലി ജിന്ന]] - [[മദൻ മോഹൻ മാളവ്യ]] - [[രാജഗോപാലാചാരി]] - [[ലാലാ ലജ്പത് റായ്]]- [[മഹാദേവ് ദേശായ്]] - [[വക്കം അബ്ദുൽ ഖാദർ മൗലവി|വക്കം മൗലവി]] - [[വിജയലക്ഷ്മി പണ്ഡിറ്റ്]]- [[സി.ശങ്കരൻ നായർ]] - [[സരോജിനി നായിഡു]] - [[സർദാർ വല്ലഭായി പട്ടേൽ|പട്ടേൽ]] - [[സുഭാഷ് ചന്ദ്ര ബോസ്|ബോസ്]] - [[സ്വദേശാഭിമാനി രാമകൃഷ്ണപിള്ള]] - [[റാഷ്‌ ബിഹാരി ബോസ്]] - [[ബിപിൻ ചന്ദ്ര പാൽ|ബിപിൻ ചന്ദ്രപാൽ]] - [[പുരുഷോത്തം ദാസ് ടാണ്ടൻ]] - [[കുഞ്ഞാലി മരക്കാർ]] - [null ടിപ്പു സുൽത്താൻ] - [[കുറൂർ നീലകണ്ഠൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്]] - [[ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാട്]] - [[വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ]] - [[ബീഗം ഹസ്രത്ത്‌ മഹൽ]] - [[:വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനികൾ|കൂടുതൽ...]]
|}
{| class="wikitable"
|
|ഈ ലേഖനം അപൂർണ്ണമാണ്‌. ഇതു പൂർത്തിയാക്കുവാൻ സഹകരിക്കുക.
|}
[[പ്രത്യേകം:വർഗ്ഗങ്ങൾ|വർഗ്ഗങ്ങൾ]]:
* Vague or ambiguous geographic scope
* [[:വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനികൾ|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനികൾ]]
* [[:വർഗ്ഗം:അപൂർണ്ണ ലേഖനങ്ങൾ|അപൂർണ്ണ ലേഖനങ്ങൾ]]
* [[:വർഗ്ഗം:1750-ൽ ജനിച്ചവർ|1750-ൽ ജനിച്ചവർ]]
* [[:വർഗ്ഗം:1799-ൽ മരിച്ചവർ|1799-ൽ മരിച്ചവർ]]
* [[:വർഗ്ഗം:നവംബർ 20-ന് ജനിച്ചവർ|നവംബർ 20-ന് ജനിച്ചവർ]]
* [[:വർഗ്ഗം:മേയ് 4-ന് മരിച്ചവർ|മേയ് 4-ന് മരിച്ചവർ]]
* [[:വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യാചരിത്രം|ഇന്ത്യാചരിത്രം]]
== ഗമന വഴികാട്ടി ==
* പ്രവേശിച്ചിട്ടില്ല
* [[പ്രത്യേകം:എന്റെസംവാദം|സംവാദം]]
* [[പ്രത്യേകം:എന്റെസംഭാവനകൾ|സംഭാവനകൾ]]
* അംഗത്വമെടുക്കുക
* പ്രവേശിക്കുക
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ലേഖനം]]
* [[സംവാദം:ടിപ്പു സുൽത്താൻ|സംവാദം]]
* [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|വായിക്കുക]]
* തിരുത്തുക
* നാൾവഴി കാണുക
* [[പ്രധാന താൾ]]
* [[കവാടം:ഉള്ളടക്കം|ഉള്ളടക്കം]]
* [[കവാടം:സമകാലികം|സമകാലികം]]
* [[പ്രത്യേകം:പുതിയ താളുകൾ|പുതിയ താളുകൾ]]
* [[പ്രത്യേകം:ക്രമരഹിതം|ഏതെങ്കിലും താൾ]]
=== പങ്കാളിത്തം ===
* [[വിക്കിപീഡിയ:കളരി|ലേഖനം തുടങ്ങുക]]
* [[പ്രത്യേകം:സമീപകാലമാറ്റങ്ങൾ|സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:സാമൂഹികകവാടം|സാമൂഹികകവാടം]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:കവാടം|കവാടം]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്|പഞ്ചായത്ത്]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:Embassy|Embassy]]
* ധനസമാഹരണം
=== വഴികാട്ടി ===
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായം]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:ശൈലീപുസ്തകം|ശൈലീപുസ്തകം]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും]]
=== ആശയവിനിമയം ===
* [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|തത്സമയ സംവാദം]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റ്|മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ്]]
=== അച്ചടിയ്ക്കുക/കയറ്റുമതി ചെയ്യുക ===
* പുസ്തകം സൃഷ്ടിക്കുക
* PDF ആയി ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യുക
* അച്ചടിരൂപം
=== ഇതരപദ്ധതികൾ ===
* വിക്കിമീഡിയ കോമൺസ്
=== ഉപകരണങ്ങൾ ===
* [[പ്രത്യേകം:കണ്ണികളെന്തെല്ലാം/ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ഈ താളിലേക്കുള്ള കണ്ണികൾ]]
* [[പ്രത്യേകം:ബന്ധപ്പെട്ട മാറ്റങ്ങൾ/ടിപ്പു സുൽത്താൻ|അനുബന്ധ മാറ്റങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:അപ്ലോഡ്|അപ്ലോഡ്]]
* [[പ്രത്യേകം:പ്രത്യേകതാളുകൾ|പ്രത്യേക താളുകൾ]]
* സ്ഥിരംകണ്ണി
* താളിന്റെ വിവരങ്ങൾ
* വിക്കിഡേറ്റ ഇനം
* ഈ താൾ ഉദ്ധരിക്കുക
=== ഇതരഭാഷകളിൽ ===
* বাংলা
* English
* हिन्दी
* ಕನ್ನಡ
* मराठी
* ਪੰਜਾਬੀ
* தமிழ்
* తెలుగు
* اردو
കണ്ണികൾ തിരുത്തുക
* ഈ താൾ അവസാനം തിരുത്തപ്പെട്ടത്: 15:29, 25 ജൂലൈ 2017.
* വിവരങ്ങൾ ക്രിയേറ്റീവ് കോമൺസ് ആട്രിബ്യൂഷൻ/ഷെയർ-എലൈക്ക് അനുമതിപത്ര (കടപ്പാട്, സമാനമായ അനുമതിപത്രം, എന്നിവ നൽകുക) പ്രകാരം ലഭ്യമാണ്; മേൽ നിബന്ധനകൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾക്ക് ഉപയോഗനിബന്ധനകൾ കാണുക.
* സ്വകാര്യതാനയം
* [[വിക്കിപീഡിയ:വിവരണം|വിക്കിപീഡിയ സം‌രംഭത്തെക്കുറിച്ച്]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പൊതുനിരാകരണം|നിരാകരണങ്ങൾ]]
* ഡെവലപ്പർമാർ
* Cookie statement
* മൊബൈൽ ദൃശ്യരൂപം
*
*
തിരിഞ്ഞായിരുന്നു നിസ്കാരം നിർവഹിച്ചിരുന്നത്. മുസ്ലിംകളുടെ ആദ്യത്തെ [[ഖിബ്‌ല]] യാണ് മസ്ജിദുൽ അഖ്സ. പിന്നീട് മക്കയിലുള്ള മസ്ജിദുൽ ഹറമിലേക്ക് തിരിഞ്ഞ് നിസ്കരിക്കുവാൻ ദൈവത്തിൻറെ ആജ്ഞയുണ്ടായതിൻറെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഇന്നും ലോക മുസ്ലിംകൾ മക്കയിലേ കഅബയിലേക്ക് തിരിഞ്ഞാണ് നിസ്ക്കാരം നിർവഹിക്കുന്നത്.
== അവലംബം ==
| |||