ചരിത്രപരമായി പ്രാധാന്യമുള്ള പുരാതന ജോർദാനിയൻ നഗരമാണ്‌ പെട്ര (ഇംഗ്ലീഷ്: petra). ബി.സി ആറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ നിർമ്മിച്ച ജൊർദാന്റെ ചിഹ്നമായ പെട്ര ഒരു പ്രശസ്ത വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രം കൂടിയാണ്‌. ലോകത്തിലെ പുതിയ ഏഴ് അത്ഭുതങ്ങളിൽ ഒന്നായ പെട്ര ലോക പൈതൃകപ്പട്ടികയിൽ ഇടം നേടിയിട്ടുണ്ട്. ജോർദാനിലെ വാദി അറബ മണലാരണ്യത്തിൽ കാലമാപിനികൾക്കു മുൻപിലായാണ് നഗരത്തിന്റെ സ്ഥാനം. ചരിത്രാതീത കാലത്ത് നബാത്തിയൻമാർ കല്ലിൽ കൊത്തിയെടുത്തതാണ് ഈ നഗരം. മൺമറഞ്ഞുപോയ അറേബ്യൻ ഗ്രീക്ക് വാസ്തുകലയുടെ തെളിവായാണ് പെട്ര നഗരം നിലനിൽക്കുന്നത്.

പെട്ര
The Treasury at Petra
LocationMa'an Governorate, Jordan
Coordinates30°19′43″N 35°26′31″E / 30.32861°N 35.44194°E / 30.32861; 35.44194
Elevation810m (2,700 ft)
Built1200 B.C. [1]
TypeCultural
Criteriai, iii, iv
Designated1985 (9th session)
Reference no.326
State Party Jordan
RegionArab States
പെട്ര is located in Jordan
പെട്ര
Location of പെട്ര in Jordan

കല്ല് എന്നാണ് പെട്ര എന്ന ഗ്രീക്ക് വാക്കിന്റെ അർത്ഥം. ചരിത്രാതീത കാലത്ത് അറേബ്യ, ഈജിപ്ത്, സിറിയ ദേശങ്ങളിലേക്കുള്ള സിൽക്ക് റൂട്ട് എന്ന വാണിജ്യ ഇടനാഴിയിലെ പ്രധാനപട്ടണമായിരുന്നു പെട്ര.ഭാരതത്തിൽ ചരിത്രാതീതകാലത്തെ അനേകം ഗുഹസമൂഹങ്ങളോട് കിടപിടിക്കാൻ പാകത്തിൽ കൊത്തുപണിയോടുകൂടിയ ഗുഹാസമുച്ചയങ്ങൾ ആണ് ജോർദാനിലെ പെട്രയിൽ ഉള്ള ഈ പുരാതന നിർമിതി ..!  

വാഡിമൂസ യിലെ അറബ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മലനിര
വാഡിമൂസ യിലെ അറബ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മലനിര ..ഇതിന്റെ മറ്റൊരു ഭാഗത്തുനിന്നും പെട്ര ആരംഭിക്കുന്നു

ജോർദാനിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ആകർഷണം ചാവുകടലിന്റെ തെക്ക് പർവതങ്ങളിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന നബേഷ്യൻ നഗരമായ പെട്രയാണ്. ഗ്രീക്കിൽ "കല്ല്" എന്നർഥമുള്ള പെട്ര, ആധുനിക ലോകത്ത് അവശേഷിക്കുന്ന ഏറ്റവും മനോഹരമായ പുരാതന നഗരമാണ്, ജോർദാനിലേക്കും മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലേക്കും പോകുന്ന  സന്ദർശകർ തീർച്ചയായും കണ്ടിരിക്കേണ്ട ഒന്നാണ്പെട്രഎന്ന ഈ പുരാതനനഗരം !

റോമൻ കാലഘട്ടത്തിൽ ജോർദാൻ ദേശങ്ങളിൽ ആധിപത്യം പുലർത്തിയിരുന്ന നബാറ്റിയൻ‌മാരായ  അറബികളുടെ തലസ്ഥാനമായിരുന്നു ഈ നഗരം. അവർ ക്ഷേത്രങ്ങളും ശവകുടീരങ്ങളും വിശാലമായ കെട്ടിടങ്ങളും ഖര പാറയിൽ നിന്ന് കൊത്തിയെടുത്തു. വിക്ടോറിയൻ സഞ്ചാരിയും കവിയുമായ ഡീൻ ബർഗൺ പെട്രയ്ക്ക് ഒരു വിവരണം നൽകി - "കിഴക്കൻ കാലാവസ്ഥയിൽ അത്തരമൊരു അത്ഭുതകരമായ ചരിത്രത്തിന്റെ  സംരക്ഷണം നടത്തിയെടുക്കുക സാധ്യമല്ല കാലത്തിന്റെ പകുതിയോളം പഴക്കമുള്ള റോസ്-ചുവപ്പ് നഗരം." എന്ന പെട്ര ..!  വാക്കുകൾക്ക് പെട്രയുടെ മഹത്ത്വത്തോട് നീതി പുലർത്താനാവില്ല. ഈ പുരാതന അത്ഭുതത്തിന്റെ അന്തരീക്ഷം മികച്ച രീതിയിൽ ആസ്വദിക്കുന്നതിന്, അതിരാവിലെ അല്ലെങ്കിൽ ഉച്ചതിരിഞ്ഞ് നിശ്ശബ്ദമായി സന്ദർശിക്കുക, മണൽക്കല്ല് പാറ ശാന്തമായ ആഡംബരത്തോടെ തെളിഞ്ഞു തിളങ്ങി നിൽക്കുന്നത് കാണാം

ഏഴു നൂറ്റാണ്ടുകളായി, പെട്ര ഇതിഹാസത്തിന്റെ മൂടൽമഞ്ഞിൽ അകപ്പെട്ടു, അതിന്റെ നിലനിൽപ്പ് പ്രാദേശിക ബെഡൂയിനുകൾക്കും അറബ് വ്യാപാരികൾക്കും മാത്രം അറിയാവുന്ന ഒരു രഹസ്യ രഹസ്യമായിരുന്നു . ഒടുവിൽ, 1812-ൽ ഒരു സ്വിസ് പര്യവേഷകനും ഇസ്ലാം മതം സ്വീകരിച്ച ജോഹാൻ ലുഡ്വിഗ് ബർക്ക്‌ഹാർട്ട് വാഡി മൂസ പർവതങ്ങളിൽ ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്ന ഒരു "നഷ്ടപ്പെട്ട നഗരത്തെക്കുറിച്ച്" നാട്ടുകാർ പറയുന്നത് കേട്ടു. പ്രാദേശികരെ  സംശയങ്ങൾ ജനിപ്പിക്കാതെ സൈറ്റ് കണ്ടെത്തുന്നതിനായി, ബർക്ക്‌ഹാർട്ട് ഒരു തീർത്ഥാടകനായി വേഷംമാറി, അഹരോന്റെ ശവകുടീരത്തിൽ വെച്ച്  ഒരു യാഗം കഴിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു, ഈ ദൗത്യം അദ്ദേഹത്തിന് ഐതിഹാസിക നഗരത്തിന്റെ നേർക്കാഴ്ച നൽകും. എന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് ഉറപ്പുണ്ടായിരുന്നു ആ വഴിയിലൂടെ വിജയകരമായി കടന്നുപോകാൻ അദ്ദേഹത്തിന് കഴിഞ്ഞു, പെട്രയുടെ രഹസ്യം ആധുനിക പാശ്ചാത്യ ലോകത്തിന് വെളിപ്പെടുത്തികൊടുക്കാൻ സഹായിച്ചത് ഈ ധൗത്യമായിരുന്നു !

വാടിമൂസാ  അറബയുടെ അരികിലുള്ള മലനിരകളോട് ചേർന്നാണ് പെട്രയുടെ  ഭൂരിഭാഗവും ഉത്ഭവം . പരുക്കൻ മണൽക്കല്ലുകൾ നിറഞ്ഞ മലനിരകൾ  എല്ലാ ദിശകളിൽ നിന്നും എളുപ്പത്തിൽ സംരക്ഷിക്കാവുന്ന ആഴത്തിലുള്ള മലയിടുക്കാണ്.ഇത്  അഞ്ച് മുതൽ 200 മീറ്റർ വരെ വീതിയിൽ വ്യത്യാസമുള്ള പാറയിലെ വിൻ‌ഡിംഗ് പിളർപ്പായ സിക്ക് വഴിയാണ് പെട്രയിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ പ്രവേശിക്കാൻ കഴിയുന്നത്. പെട്രയുടെ മികച്ച സംരക്ഷണ അവസ്ഥയ്ക്ക് കാരണം അതിന്റെ നൂറുകണക്കിന് "കെട്ടിടങ്ങൾ" കട്ടിയുള്ള പാറയിൽ നിന്ന് വെട്ടിമാറ്റിയതാണ്: നഗരത്തിൽ കുറച്ച് സ്വതന്ത്ര കെട്ടിടങ്ങൾ മാത്രമേയുള്ളൂ. 1984 വരെ ഈ ഗുഹകളിൽ പലതും പ്രാദേശിക ബെഡൂയിനുകളുടെ വാസസ്ഥലമായിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, സ്മാരകങ്ങളോടുള്ള ആശങ്കയെത്തുടർന്ന് സർക്കാർ ഇത് നിരോധിക്കുകയും ബെഡൂയിനുകളെ അടുത്തുള്ള പട്ടണമായ വാദി മൂസയ്ക്കടുത്തുള്ള പാർപ്പിടത്തിലേക്ക് മാറ്റുകയും ചെയ്തു.

പെട്ര നഗരം സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മലനിരകളുടെ ഒരു ദൂരകാഴ്ച !
പെട്ര നഗരം സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മലനിരകളുടെ ഒരു ദൂരകാഴ്ച !

തെക്കൻ ജോർദാനിലെ വാദി മൂസ പട്ടണത്തിന് തൊട്ടപ്പുറത്താണ് പെട്ര സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. വാഡി മൂസയിൽ നിരവധി വൈവിധ്യമാർന്ന താമസ സൗകര്യങ്ങളും വാഡി മൂസയ്ക്കും അടുത്തുള്ള (15 കിലോമീറ്റർ) ഗ്രാമമായ ടെയ്‌ബെറ്റിനും ഇടയിലുള്ള പനോരമിക് ഡ്രൈവിലെ കുറച്ച് ഹോട്ടലുകളും ലഭ്യമാണ്. പെട്രയ്ക്കുള്ളിൽ ക്യാമ്പിംഗ് ഇപ്പോൾ നിയമവിരുദ്ധമാണ്

ചരിത്രം

വാഡിമൂസ എന്ന ചെറുനഗരത്തിന്റെ ദൂരക്കാഴ്ച !
വാഡിമൂസ എന്ന ചെറുനഗരത്തിന്റെ ദൂരക്കാഴ്ച !

ചരിത്രാതീത കാലം മുതൽ പെട്രയിൽ വസിച്ചിരുന്നതായി പുരാവസ്തു ഗവേഷകർ വിശ്വസിക്കുന്നു. നഗരത്തിന് വടക്ക് ബീഡയിൽ, 9000 വർഷം പഴക്കമുള്ള ഒരു നഗരത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെത്തി, മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ ആദ്യകാല വാസസ്ഥലങ്ങളിലൊന്നായ ജെറിക്കോയുടെ അതേ ലീഗിലാണ് ഇത് സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നത്. അക്കാലത്തിനും ഇരുമ്പുയുഗത്തിനും ഇടയിൽ (ക്രി.മു. 1200-ൽ), എദോമ്യരുടെ വാസസ്ഥലമായിരുന്നപ്പോൾ ഫലത്തിൽ ഒന്നും അറിയില്ല. ക്രി.മു. 1000-നടുത്ത് ദാവീദ്‌ രാജാവ് എദോമ്യരെ കീഴടക്കിയതെങ്ങനെയെന്ന് ബൈബിൾ പറയുന്നു. ഈ കഥ അനുസരിച്ച്, എദോമ്യരെ അടിമകളാക്കി, പക്ഷേ ഒടുവിൽ അവരുടെ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. യഹൂദന്മാരും ഏദോമിലെ ജനങ്ങളും തമ്മിൽ വലിയ യുദ്ധങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പര നടന്നു. ഇതിലൊന്നിൽ, പൊ.യു.മു. 796 മുതൽ 781 വരെ ഭരിച്ച യെഹൂദ്യാരാജാവായ അമസ്യാ "ഉപ്പ് താഴ്‌വരയിൽ പതിനായിരം എദോമ്യരെ പരാജയപ്പെടുത്തി, സേലയെ യുദ്ധത്തിൽ പിടിച്ചെടുത്തു" (2 രാജാക്കന്മാർ 14: 25). മധ്യ പെട്രയിലെ ഉം അൽ ബിയാര പർവതത്തിന്റെ കൊടുമുടി പലപ്പോഴും ബൈബിളിന്റെ സെല എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. എന്നിരുന്നാലും, പെട്രയുടെ വടക്ക് തലസ്ഥാനങ്ങളിലൊന്നായ ബുസിറയ്ക്കടുത്തുള്ള സെലയുടെ പർവതനിരയുടെ ശക്തികേന്ദ്രമായും സെലയെ ചിലപ്പോൾ കണക്കാക്കാറുണ്ട് .!

ക്രി.മു. ആറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, നബറ്റിയൻസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു നാടോടികളായ ഗോത്രം പടിഞ്ഞാറൻ അറേബ്യയിൽ നിന്ന് കുടിയേറി പ്രദേശത്ത് സ്ഥിരതാമസമാക്കി. നബേഷ്യൻ കുടിയേറ്റം ക്രമേണയാണെന്നും അവരും എദോമ്യരും തമ്മിൽ ശത്രുത കുറവാണെന്നും തോന്നുന്നു. നബാറ്റിയക്കാർ അവരുടെ നാടോടികളായ ജീവിതശൈലി ഉപേക്ഷിച്ച് പെട്രയിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയപ്പോൾ, യാത്രക്കാർക്ക് അവരുടെ ഭൂമിയിലൂടെ സുരക്ഷിതമായി കടന്നുപോകുന്നത് ഉറപ്പാക്കാൻ നികുതി ചുമത്തി അവർ സമ്പന്നരായി. എളുപ്പത്തിൽ പ്രതിരോധിക്കാവുന്ന താഴ്വര നഗരമായ പെട്ര, നബാറ്റിയക്കാരെ ശക്തമായി വളരാൻ അനുവദിച്ചു.എന്നതും ചരിത്രത്താളുകൾ നമ്മൾക്ക് മനസ്സിലാക്കി എടുക്കാം

ഒരു കോട്ട നഗരമെന്ന നിലയിൽ അതിന്റെ ഉത്ഭവം മുതൽ, അറേബ്യൻ, അസീറിയൻ, ഈജിപ്ഷ്യൻ, ഗ്രീക്ക്, റോമൻ സംസ്കാരങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള സമ്പന്നമായ വാണിജ്യ പാതയായി പെട്ര മാറി. ജോർദാൻ, ചെങ്കടൽ, ഡമാസ്‌കസ്, തെക്കൻ അറേബ്യ എന്നിവയുടെ ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ഈ നിർണായക വ്യാപാര പാതയുടെ നിയന്ത്രണം നബേഷ്യൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ജീവരക്തമായിരുന്നു, ഒപ്പം പെട്രയുടെ ഭാഗ്യം കൊണ്ടുവന്നു. നബറ്റിയൻ‌മാർ സമ്പാദിച്ച സമ്പത്ത് അവരുടെ താഴ്‌വരയുടെ ശക്തികേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് സ്മാരക ക്ഷേത്രങ്ങളും ശവകുടീരങ്ങളും ഭരണ കേന്ദ്രങ്ങളും കൊത്തിവയ്ക്കാൻ കാരണമായി

പെട്രയിലേക്കുള്ള പാതയിലൂടെ
പെട്രയിലേക്കുള്ള പാതയിലൂടെ

അലക്സാണ്ടർ ദി ഗ്രേറ്റ് സാമ്രാജ്യം ഭിന്നിച്ചപ്പോൾ ബാബിലോണിയയിൽ അധികാരത്തിൽ വന്ന സെല്യൂസിഡ് രാജാവ് ആന്റിഗോണസ്, പൊ.യു.മു. 312-ൽ നബാറ്റിയക്കാർക്കെതിരെ പോരാടി. ക്രമേണ നബാറ്റിയൻ‌മാർ‌ ആക്രമണകാരികളെ പിന്തിരിപ്പിച്ചു, കൂടാതെ അവരുടെ വ്യാപാര അഭിലാഷങ്ങൾ‌ നിലനിർത്തുന്നതിനായി സെല്യൂസിഡുകളുമായി നല്ല ബന്ധം പുലർത്താൻ‌ അവർ‌ ഉത്സുകരായിരുന്നുവെന്ന് രേഖകൾ‌ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. സെലൂസിഡുകൾക്ക് നബറ്റിയന്മാരെ സൈനികപരമായി കീഴടക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ലെങ്കിലും അവരുടെ ഹെല്ലനിസ്റ്റിക് സംസ്കാരം നബാറ്റിയന്മാരെ ശാശ്വതമായി സ്വാധീനിച്ചു. കലയിലും വാസ്തുവിദ്യയിലുമുള്ള പുതിയ ആശയങ്ങൾ നബറ്റിയക്കാരെ സ്വാധീനിച്ചു, അതേ സമയം അവരുടെ അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ച സാമ്രാജ്യം ക്രി.മു. 150 ഓടെ സിറിയയിലേക്ക് വടക്കോട്ട് വികസിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. "സാമ്രാജ്യം" എന്ന പദം ഇവിടെ അയഞ്ഞ രീതിയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നു, കാരണം ഇത് കൂടുതൽ സ്വാധീന മേഖലയായിരുന്നു. നബാറ്റിയൻ‌മാർ‌ വടക്കോട്ട് വികസിച്ചതോടെ കൂടുതൽ‌ കാരണവർ‌ റൂട്ടുകളും തൽ‌ഫലമായി വ്യാപാര സമ്പത്തും അവരുടെ നിയന്ത്രണത്തിലായി. പ്രദേശിക ഏറ്റെടുക്കലിനോ സാംസ്കാരിക ആധിപത്യത്തിനോ പകരം പ്രാഥമികമായി ഇത് അവരെ പ്രചോദിപ്പിച്ചു!

ഗ്യാലറിക്ക് മുന്നിൽ ആയി മലയിൽ കൊത്തിയെടുത്ത ഗുഹ സമുച്ഛയങ്ങൾ
ഗ്യാലറിക്ക് മുന്നിൽ ആയി മലയിൽ കൊത്തിയെടുത്ത ഗുഹ സമുച്ഛയങ്ങൾ

നബാറ്റിയക്കാരുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സാമ്പത്തിക, രാഷ്ട്രീയ ശക്തി റോമാക്കാരെ വിഷമിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി, ക്രി.മു.. 63-ൽ പോംപി പെട്രയെ തകർക്കാൻ ഒരു ശക്തിയെ അയച്ചു. നബേഷ്യൻ രാജാവ് അരേറ്റാസ് മൂന്നാമൻ ഒന്നുകിൽ റോമൻ സൈന്യത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തുകയോ അവരുമായി സമാധാനം പുലർത്തുന്നതിന് തയ്യാർ ആവുകയോ ചെയ്തു   ചെയ്തു. പിന്നീട്, റോമാക്കാരുമായുള്ള യുദ്ധത്തിൽ പാർത്തിയക്കാരുമായി ചേർന്ന് നബാറ്റിയക്കാർ ഒരു തെറ്റ് ചെയ്തു. പാർത്തിയക്കാരുടെ തോൽവിക്ക് ശേഷം പെട്രയ്ക്ക് റോമിന് അടിയറവു  അർപ്പിക്കേണ്ടിവന്നു. ഈ അടിയറവു അർപ്പിക്കുന്നതിൽ അവർ പിന്നോട്ട് പോയപ്പോൾ, റോമൻ വാസിയായ രാജാവായ ഹെരോദാവ് അവരെ രണ്ടുതവണ ആക്രമിച്ചു. ക്രി.മു. 31-ലെ രണ്ടാമത്തെ ആക്രമണത്തിൽ, സിറിയയിലേക്കുള്ള ലാഭകരമായ വടക്കൻ വ്യാപാര മാർഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ നബറ്റിയൻ പ്രദേശത്തിന്റെ വലിയൊരു ഭാഗം അദ്ദേഹം നിയന്ത്രിച്ചു. അവരുടെ വ്യാപാര സാമ്രാജ്യം പഴയ പ്രതാപത്തിന്റെ ഷെല്ലായി ചുരുങ്ങിയതോടെ നബേഷ്യൻ സാമ്രാജ്യം ഒന്നര നൂറ്റാണ്ടോളം സ്തംഭിച്ചു. അവസാനത്തെ നബാറ്റിയൻ രാജാവായിരുന്ന റബ്ബൽ രണ്ടാമൻ റോമാക്കാരുമായി ഒരു കരാറുണ്ടാക്കി, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതകാലത്ത് ആക്രമണം നടത്താത്തിടത്തോളം കാലം, അദ്ദേഹം മരിച്ചതിനുശേഷം അവരെ അകത്തേക്ക് കടത്താൻ അനുവദിക്കും. എ.ഡി. 106-ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം റോമാക്കാർ നബാറ്റിയൻ രാജ്യം അവകാശപ്പെടുകയും കോളനഡ് തെരുവ്, കുളികൾ, ആധുനിക റോമൻ ജീവിതത്തിന്റെ പൊതുവായ കെണികൾ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് സാധാരണ രൂപമാറ്റം വരുത്തുകയും ചെയ്തു.

നബേഷ്യൻ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ച് അറിയപ്പെടുന്ന മിക്കതും റോമൻ പണ്ഡിതനായ സ്ട്രാബോയുടെ രചനകളിൽ നിന്നാണ്. ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഒരു മനോഭാവം നിലനിന്നിരുന്നുവെങ്കിലും അവരുടെ സമുദായത്തെ ഒരു രാജകുടുംബമാണ് ഭരിക്കുന്നതെന്ന് അദ്ദേഹം രേഖപ്പെടുത്തി. നബാറ്റിയക്കാരുടെ ഭ material തികവാദത്തെയും സ്ട്രാബോ കുറിക്കുന്നു.

റോമൻ സാമ്രാജ്യവുമായി കൂട്ടിച്ചേർത്തതോടെ പെട്ര വീണ്ടും അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ചു. നഗരം അതിന്റെ പ്രബലമായ സമയത്ത് 20,000-30,000 ആളുകളെ പാർപ്പിച്ചിരിക്കാം. സിറിയയിലെ പാൽമിറയിലേക്കുള്ള വ്യാപാര മാർഗങ്ങൾ മാറിയതും അറേബ്യയ്ക്ക് ചുറ്റുമുള്ള കടൽ വ്യാപാരം വ്യാപിപ്പിച്ചതും പെട്രയുടെ ഭാഗ്യം കുറയാൻ തുടങ്ങി. ക്രി.വ. 363-ൽ പെട്രയുടെ സ്വതന്ത്രമായ കെട്ടിടങ്ങൾ അക്രമാസക്തമായ ഭൂകമ്പത്തിൽ നിലത്തുവീണപ്പോൾ നഗരം മറ്റൊരു തിരിച്ചടി നേരിട്ടു. ഭാഗ്യവശാൽ, പെട്രയുടെ ഏറ്റവും വലിയ നിർമ്മാണങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടു, അവ ശിലാഫലകങ്ങളിലായി കൊത്തിവച്ചിട്ടുണ്ട്.!

നാലാം നൂറ്റാണ്ടിലെ മറ്റൊരു ഭൂകമ്പത്തിന് മുമ്പോ ശേഷമോ പെട്ര നിവാസികൾ നഗരം വിട്ടുപോയോ എന്ന് അറിയില്ല.അതിനു എവിടെയും തെളിവുകളും ഇല്ല  വളരെ കുറച്ച് വെള്ളി നാണയങ്ങളോ മറ്റു വിലപിടിപ്പുള്ള വസ്തുവകകളോ പെട്രയിൽ നിന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട് എന്ന വസ്തുത സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, അവിടെ ഒരു സമ്പന്ന സംവിധാനം ഉണ്ടായിരുന്നു എന്നത് തന്നെ ആണ് . ഒരു സിദ്ധാന്തം പറയുന്നത് പെട്ര നഗരം പ്രാഥമികമായി ഒരു മത-ഭരണ കേന്ദ്രമായിരുന്നു, യുദ്ധസമയത്ത് ഇടയ്ക്കിടെ ഒരു കോട്ടയായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. ക്ഷേത്രങ്ങളുടെയും ശവകുടീരങ്ങളുടെയും മുൻ‌തൂക്കം ഈ സിദ്ധാന്തത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, മരിച്ചവർ കൂടുതൽ കൂടുതൽ പെട്രയുടെ സ്ഥലം ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങിയപ്പോൾ, ജീവനുള്ളവർ "വിശുദ്ധ" നഗരത്തിന്റെ ആന്തരിക പരിധിക്കുപുറത്തുള്ള മറ്റ് ഗുഹകളിലേക്കോ കൂടാരങ്ങളിലേക്കോ താമസം മാറ്റി.

എ.ഡി ഏഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മുസ്‌ലിം പിടിച്ചടക്കിയപ്പോഴേക്കും പെട്ര അവ്യക്തതയിലായിരുന്നുവെന്ന് വ്യക്തമാണ്. എ.ഡി. 747 ലെ മറ്റൊരു ഭൂകമ്പത്തിൽ  നഗരം വീണ്ടും തകർന്നു, പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലോ പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലോ ഒരു ചെറിയ ക്രൂസേഡർ സമൂഹത്തെ പാർപ്പിച്ചു. പിന്നീട് 1812 ൽ ജോഹാൻ ലുഡ്വിഗ് ബർക്ക്‌ഹാർട്ട് ഇത് പുറം ലോകത്തിനായി വീണ്ടും കണ്ടെത്തുന്നതുവരെ പെട്ര എന്ന നഗരം വിസ്മൃതിയിൽ നിലകൊണ്ടു !

At the entrance to Petra
പെട്രയുടെ  പ്രവേശന കവാടത്തിൽ

അവശേഷിപ്പുകൾ

നിങ്ങൾ സിഖിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ, പാത അഞ്ച് മീറ്ററോളം ഇടുങ്ങിയതും 200 മീറ്ററിലധികം ഉയരമുള്ള മല മതിലുകൾ ഗോപുരവുമായാണ് കാണുക , ഒരുകാലത്ത് ദുഷാര, അൽ-ഉസ്സ ദേവന്മാരുടെ ഐക്കണുകൾ സൂക്ഷിച്ചിരുന്ന സ്ഥലങ്ങളിൽ മലയുടെ  വലിയ നിഴലുകൾ കാണാം . . സിബിലേക്കുള്ള പ്രവേശന കവാടത്തിൽ ഒരിക്കൽ നബറ്റിയക്കാർ നിർമ്മിച്ച ഒരു ആചാരപരമായ കമാനം ഉണ്ടായിരുന്നു. ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം വരെ ഇത് നിലനിന്നിരുന്നു, നിങ്ങൾ തോട്ടിൽ പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ അതിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഇപ്പോഴും കാണാം. പെട്രയിലേക്ക് വെള്ളം എത്തിക്കുന്നതിനായി ചുവരുകളിൽ മുറിച്ച യഥാർത്ഥ ചാനലുകളും കാണാം, ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ യഥാർത്ഥ ടെറാക്കോട്ട പൈപ്പുകൾ ഇപ്പോഴും നിലവിലുണ്ട്.

Place Index at the entrance
പ്രവേശന കവാടത്തിലെ സ്ഥല സൂചിക

ആരാധനാലയങ്ങളും ശവകുടീരങ്ങളുമാണ് പെട്രയിലെ പ്രധാന അവശേഷിപ്പുകൾ. എണ്ണൂറിലധികം ശവകുടീരങ്ങൾ ഇവിടെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഏൺ, കൊറിന്ത്യൻ, സിൽക് എന്നിങ്ങനെ അറിയപ്പെടുന്ന മൂന്നു മുഖപ്പുള്ള ഒറ്റക്കല്ലിൽ കൊത്തിയെടുത്ത രാജകീയ ശവകുടീരങ്ങൾ നഗരത്തിലായി കാണപ്പെടുന്നു. രാജാവിന്റെമതിൽ എന്നാണ് ഇതറിയപ്പെടുന്നത്. ഇതിനു ചുറ്റുപാടുമായി കൽഭിത്തിയിലെല്ലാം ചെറിയ പൊത്തുപോലെ സാധാരണക്കാരുടെ ശവകുടീരങ്ങൾ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.

നബാത്തിയൻമാർ ഒരു കാലഘട്ടത്തിൻറെ ഓർമ്മകൾ മുഴുവൻ അയവിറക്കാൻ വിധം ഇന്നത്തെ സമൂഹത്തിനും ഒരു പക്ഷെ ഇനിയും ആയിരം ആയിരം വർഷങ്ങൾക്കപ്പുറവും മാനവ ചരിത്രത്തിൽ മാറ്റുകൂട്ടാൻ കാലങ്ങൾക്ക് പോലും തകർക്കാൻ കഴിയാത്ത ഒരു ലോക അത്ഭുതദൃശ്യം വിധാനിച്ച പെട്ര എന്ന ഈ പുരാതന നഗരം അമ്മാനിൽ നിന്നും ഇരുനൂറ്റി പതിനഞ്ചു കിലോമീറ്ററും ജോർധാനിലെ തുറമുഖ പട്ടണമായ അക്കാബയിൽ നിന്നും നൂറ്റി ഇരുപത്തി അഞ്ചു കിലോ മീറ്ററും ആണ് രേഖപെടുത്തിയിട്ടുള്ള ദൂരം. വാടി മൂസയിൽ ആണ് പെട്ര എന്ന അതിപുരാതനമായ ഈ നഗരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്! അമ്പതു ജോർദാൻ ദിനാർ ആണ് അകത്തേക്ക് കടക്കാൻ ഫീസ് അത് ഇനത്തെ [ 16 / 08 /2018 ] നിലയിൽ ഭാരതീയ ഒൻപതിനായിരത്തോളം വരും ! പ്രവേശന കവാടത്തിൽ നിന്ന് ടിക്കറ്റ് എടുത്തു സുരക്ഷാ വാതിലിലൂടെ കടന്നാൽ ആദ്യം കാണുക 'ബാബൽ സിക്ക് ' എന്ന് പറയുന്ന സ്വാഗത സ്തൂപങ്ങൾ ആണ് പ്രവേശന സ്വാഗത സ്തൂപങ്ങൾ എന്ന് പറയപെടുന്ന മഞ്ഞപാറയുടെ ചെരുവിൽ കല്ലിൽ കൊത്തിയുണ്ടാക്കിയ ഈ സ്തൂപങ്ങൾ നമ്മുടെ കേരളത്തിലെ ''ഓണത്തപ്പൻ'' പോലുള്ള ഒരു നിർമ്മാണമാണ് എന്ന് തോന്നിപോകും .

After the entrance First Look at the Walkway ..!
പ്രവേശന കവാടം കഴിഞ്ഞാൽ ആദ്യം കാണുന്ന നടവഴി

ഇരുനൂറു മീറ്റർ കഴിഞ്ഞാൽ പ്രകൃതിയുടെ പ്രതിഭാസം കനിഞ്ഞു നല്കിയപോലെ മനോഹരമായ രണ്ടു കുഞ്ഞു മലകൾക്കിടയിൽ പണിതതും ക്രിസ്തുവിനു ശേഷം മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഉണ്ടായ ഒരു ഭൂമികുലുക്കത്തിൽ തകർന്നു പോയതും ആയ ആർച്ച് രൂപത്തിൽ ഉള്ള നബാത്തിയൻ മാരുടെ പട്ടണത്തിലേക്കുള്ള പ്രവേശന കവാടത്തിൻറെ അവശേഷിപ്പുകൾ കാണാം ..!

മലയിടുക്കിലൂടെ വീണ്ടും മുന്നോട്ട് ..!
മലയിടുക്കിലൂടെ വീണ്ടും മുന്നോട്ട് ..!

പ്രവേശന കവാടത്തിൽ എത്തിയാൽ മുന്നോട്ടുള്ള യാത്ര അൻപതുമുതൽ നൂറുവരെ മീറ്റർ ഉയരമുള്ള പാറയിടുക്കിലൂടെയാണ് ശാഖകളും ഉപശാഖകളും ആയി നാനാ വഴിയിലേക്ക് പറയിടുക്കിലൂടെ യുള്ള യാത്ര വല്ലാത്ത ഒരു അനുഭവം തന്നെയാണ്. രണ്ടായിരം വർഷങ്ങൾക്കു മുന്നേ തുടങ്ങി അയ്യായിരം വർഷങ്ങള്ക്കു മുൻപേ അതായത്‌ നമ്മുടെ ഭാരതത്തിൽ അജന്ത എല്ലോറ ഗുഹകൾ ഉണ്ടാവുന്നതിനു രണ്ടായിരം വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ് നബാതിയന്മാർ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന സമൂഹം [ ആറായിരം വർഷങ്ങള്ക്കു മുൻപ്  സൗദിയിൽ നിന്നും പാലായനം ചെയ്തവർ ആണെന്നുംപറയപ്പെടുന്നു അന്നത്തെ കച്ചവട മാർഗ്ഗമായി കരുതപ്പെടുന്ന സിൽക്ക് റൂട്ടിൽ പ്രധാന പട്ടണമായി ഈ റോക് സിറ്റിയെ വാർത്തെടുക്കുകയായിരുന്നു എന്നറിയുമ്പോൾ ആ ജനതയുടെ കഴിവിനെ നമ്മൾ അറിയാതെ ആരാധിച്ചു പോകുന്ന ശില്പചാരുത അതൊന്നു വേറെ തന്നെയാണ് .

ഒരു കുതിരവണ്ടിക്ക് കടന്നുപോകാവുന്ന വിധത്തിൽ വീതിയുള്ള ആ മലയിടുക്കിലൂടെ ഏകദേശം രണ്ടരകിലോമീറ്റർ നടന്നാൽ ട്രഷറി യിൽ എത്താം. ആ രണ്ടരകിലോമീറ്ററും ചുറ്റുപാടുകൾ നോക്കി മനാസ്സിലാക്കി വേണം നടക്കാൻ ശവകുടീരങ്ങൾ മലയുടെ ഇരുഭാഗത്തും ആയി പലയിടത്തും കാണാൻ കഴിയും.  

രണ്ടു കിലോമീറ്ററോളം ചുറ്റിക്കറങ്ങിയ ശേഷം, പെട്രയുടെ എല്ലാ സ്മാരകങ്ങളിലും ഏറ്റവും ആകർഷണീയമായ ട്രഷറി എന്നറിയപ്പെടുന്ന സിക്ക് പെട്ടെന്ന് തുറക്കുന്നു -അൽ-ഖസ്നെഹ് (അറബിക്ക് "ട്രഷറി"). പുരാതന കാലത്തെ അതിമനോഹരമായ അവശിഷ്ടങ്ങളിലൊന്നായ ഇത് ഒരു പർവതത്തിന്റെ വശത്ത് നിന്ന് ഖര പാറയിൽ നിന്ന് കൊത്തിയെടുത്തതാണ്, 40 മീറ്ററിലധികം ഉയരത്തിൽ നിൽക്കുന്നു. ഇത് ഒരു രാജകീയ ശവകുടീരമായിരുന്നെങ്കിലും, കടൽക്കൊള്ളക്കാർ തങ്ങളുടെ നിധി അവിടെ ഒളിപ്പിച്ചുവെന്ന ഐതിഹ്യത്തിൽ നിന്നാണ് ട്രഷറിക്ക് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്, രണ്ടാം ലെവലിന്റെ മധ്യഭാഗത്തായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു ഭീമൻ ശിലാഫലകത്തിൽ. പുരാതന ഫറോണിക് നിധികളാൽ നിറയുമെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്ന ബെഡൂയിനുകൾ ഇടയ്ക്കിടെ തോക്കുകൾഅവിടേക്കു  പ്രയോഗിച്ചതായി ചരിത്ര അന്വേഷകർ അനുമാനിക്കുന്നു : ഇതിന് തെളിവ് ബുള്ളറ്റ് ദ്വാരങ്ങളിൽ കാണാം.  

A beautiful view of the treasury through the gap of rocks over 50 meters high!
അൻപതോളം മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ ഉള്ള പാറക്കെട്ടുകളുടെ വിടവിലൂടെ ട്രഷറിയുടെ ഒരു മനോഹര ദൂരക്കാഴ്ച ..!

മനോഹരമായ ഒരു കാഴ്ചയിൽ ട്രഷറി എന്ന് വിളിക്കുന്ന കല്ലിൽ കൊത്തിയ ചരിത്ര സ്മാരകത്തിലേക്കു നമ്മൾ എത്തുകയായി..! ഈ ട്രഷറിയുടെ അടുത്തായി പലശാഖകൾ ആയി പോകുന്ന വഴിയിൽ എല്ലാം മേല്പറഞ്ഞ ഗുഹാ സമുച്ഛയങ്ങൾ കാണാൻ കഴിയും പലതും ശവ കുടീരങ്ങളോ മറ്റോ ആണ് ..ദേവാലയങ്ങൾ സാമാന്യം നല്ല രീതിയിൽ തന്നെ ഉണ്ടാക്കിയിരുന്നു എന്നത് സ്ഥലത്തിന്റെ വീതിയും നീളവും അവശേഷിപ്പുകളും കണ്ടു മനസ്സിലാവുന്നതാണ്

petra gallery..!
പെട്രയിലെ സ്റ്റേഡിയം അഥവാ ഗ്യാലറി

സിക്ക് വലത്തോട്ട് തിരിഞ്ഞ് നഗരത്തിലേക്ക് നീങ്ങുമ്പോൾ, കുറച്ചു കൂടി മുന്നോട്ടു നടന്നാൽ ഇടതുഭാഗത്തായി പൂർണ്ണമായും കല്ലിൽ കൊത്തിയ വലിയ ഒരു ഗ്യാലറി കാണാം 8000 സീറ്റുകളുള്ള  ഈ ആംഫിതിയേറ്ററിന് പിന്നിൽ പാറക്കെട്ടുകൽ ഒരു വെർച്വൽ ശ്മശാനമായി മാറുന്നു. ക്രി.വ. 106-ൽ നബാറ്റിയന്മാരെ പരാജയപ്പെടുത്തിയതിനുശേഷം റോമാക്കാർ നിർമ്മിച്ചതാണെന്ന് ആദ്യം കരുതിയിരുന്ന ഈഗ്യാലറി  ക്രിസ്തുവിന്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ നബാറ്റിയക്കാർ ഈ ആംഫിതിയേറ്ററിനെ  പാറയിൽ നിന്ന് മുറിച്ചുമാറ്റി എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു   ഈ പ്രക്രിയയിൽ നിരവധി ഗുഹകളിലൂടെയും ശവകുടീരങ്ങളിലൂടെയും തകർത്തു കളഞ്ഞതായി അനുമാനിക്ക പെടുന്നു   സ്റ്റേജ് ഫ്ലോറിനടിയിൽ സ്റ്റോർ റൂമുകളും ഒരു സ്ലോട്ടും ഉണ്ടായിരുന്നു, ഇതിന്റെ പ്രധാന ഭാഗത്തിലൂടെ മൃഗവിനോദം നടത്തിയതായി കരുതപ്പെടുന്ന രണ്ടു വാതിലുകൾ കോടി കാണാം  ഈ സ്ലോട്ടിലൂടെ ഒരു മാർബിൾ ഹെർക്കുലീസ് പ്രതിമ വർഷങ്ങൾക്കുമുമ്പ് കണ്ടെത്തിയിരുന്നു!

A gallery of eight thousand stone carvings in Petra.!
പെട്രയിലെ കല്ലിൽ കൊത്തിയ എണ്ണായിരം ഇരിപ്പിടങ്ങൾ ഉള്ള  ഗ്യാലറി.!

നബാത്തിയൻ മാരും , റോമൻ രാജാക്കൻ മാരും പലകാലഘട്ടങ്ങളിൽ  അവരുടെ പലവിധ വിനോദ ഉപാധികൾക്കായി ഉണ്ടാക്കിയതും ഉപയോഗിച്ചതുമായ  ആ സ്റ്റേഡിയത്തെ, മൂവായിരം കൊല്ലങ്ങൾക്കു മുന്നേ ഉണ്ടായ വലിയൊരു ഭൂമി കുലുക്കത്തിന് അതിന്റെ ഭാഗികമായ ഭാഗങ്ങൾ തകർക്കാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നു എന്ന് ചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട് !

അതിനോട് വലതു വശം ചേർന്ന് അനേകം ഗുഹകൾ കൊത്തിയ വലിയ റോക് സമുച്ചയം കാണാം അതിനുള്ളിൽ അനേകം മുറികളോടുകൂടിയ ഗുഹകൾ ആണ് ധാന്യ സംഭരണവും വിപണനവും നടത്തിയ സ്ഥലങ്ങൾ ആണ് അത് എന്ന് അവിടെ വച്ച സൂചികയിൽ നിന്നും മനസ്സിലാക്കാം.!

ജലസേചനത്തിനായി അക്കാലത്തുതന്നെ ഡാം പണിതുകൊണ്ടു അവിടെ നിന്നും അഞ്ചുകിലോമീറ്റര് ദൂരെ ഉള്ള വാഡിമൂസായിയിൽ  നിന്നും ഒരു മാർഗ്ഗം സൃഷ്ട്ടിച്ച അക്കാലത്തെ നിർമ്മാണ വൈദഗ്ദ്യം എടുത്തുപറയേണ്ട ഒന്നുതന്നെ ആണ് ! മലയിടുക്കിൽ ഉള്ള ചെരുവിൽ നീർച്ചാലുകൾ നിർമ്മിച്ച ആ നിര്മ്മാണരീതി മഹത്തരം തന്നെ ..! ആധുനിക മനുഷ്യന്റെ ഇന്നത്തെ ആവശ്യമായ ചില കൈകടത്തലുകൾ അതിന്റെ മനോഹാരിതക്കു പഴമയുടെ ഭംഗി ചാർത്തുന്നില്ല എങ്കിലും അവയെ ഭാഗിയായി പരിപാലിക്കാൻ ഉള്ള ശ്രമം നടത്തിയിട്ടുണ്ട് !

The remains of the structure, called Temple, were destroyed in the earthquake!
ഭൂകമ്പത്തിൽ തകർന്നു തരിപ്പണമായ ടെമ്പിൾ എന്ന് വിളി പേരുള്ള നിർമിതിയുടെ ശേഷിപ്പുകൾ !
വിസ്തൃതിയുള്ള പ്രധാന നഗര പ്രദേശത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം.!
വിസ്തൃതിയുള്ള പ്രധാന നഗര പ്രദേശത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം.!വലതുവശത്ത് കോണിന് ചുറ്റും ഹാട്രിയൻ ചക്രവർത്തിയുടെ കീഴിലുള്ള റോമൻ ഭരണാധികാരിയായ സെക്റ്റസ് ഫ്ലോറന്റീനിയസിന്റെ ശവകുടീരം ഉണ്ട്

ആംഫിതിയേറ്ററിന് ശേഷം വാദി വിശാലമാവുകയും  ഉടൻ തന്നെ മൂന്ന് ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയുള്ള പ്രധാന നഗര പ്രദേശത്തെത്തുകയും ചെയ്യും. വലതുവശത്ത്, ജബൽ ഖുബ്തയുടെ പാറയിൽ കൊത്തിയെടുത്ത റോയൽ ശവകുടീരങ്ങൾ ഉണ്ട് . ആദ്യത്തേത് ഉർൺ ടോംബ് ആണ്, അതിന്റെ തുറന്ന ടെറസാണ് ഇരട്ട പാളികളിൽ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. അകത്തെ മുറി 20 മുതൽ 18 മീറ്റർ വരെ വലുതാണ് , പാറയിലെ പാറ്റേണുകൾ ശ്രദ്ധേയമാണ്. ഉർൺ ടോംബ് ആകർഷകമായ കാഴ്ചയാണ് നൽകുന്നത്, ഒരിക്കൽ ബൈസന്റൈൻ കാലഘട്ടത്തിൽ ഒരു പള്ളിയായി ഇത് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. അടുത്തത് റോമിലെ നീറോയുടെ സുവർണ്ണ കൊട്ടാരത്തിന്റെ തനിപ്പകർപ്പാണെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്ന കൊരിന്ത്യൻ ശവകുടീരം. അവസാനമായി, കൊട്ടാരവും ശവകുടീരവും കാണാം  ഒരു റോമൻ കൊട്ടാരത്തിന്റെ മൂന്ന് നിലകളുള്ള സമുച്ചയവും  പെട്രയിലെ ഏറ്റവും വലിയ സ്മാരകങ്ങളിലൊന്നാണ്ഇത്  മുൻവശത്ത് ഇടത് വശത്തെ മൂലയിൽ കല്ലുകൾ ഘടിപ്പിച്ച് ശവകുടീരം പൂർത്തിയായിട്ടില്ലാത്തതാണ് . വലതുവശത്ത് കോണിന് ചുറ്റും ഹാട്രിയൻ ചക്രവർത്തിയുടെ കീഴിലുള്ള റോമൻ ഭരണാധികാരിയായ സെക്റ്റസ് ഫ്ലോറന്റീനിയസിന്റെ ശവകുടീരം ഉണ്ട്.

ഗ്യാലറിയിൽ നിന്നും പലവിധ ഹോളിവുഡ് സിനിമകൾക്കും സാക്ഷിയായിട്ടുള്ള 'ആഡ് ഡയർ'  എന്ന് വിളിപ്പേരുള്ള നിർമിതിയുടെ പ്രധാന വഴിയിൽ ആണ് ടെമ്പിൾ എന്ന് പേരുള്ള നിർമിതി ഉള്ളത് ..മൂവായിരം കൊല്ലം മുൻപുണ്ടായ ഒരു ഭൂകമ്പത്തെ കുറിച്ച് നേരത്തെ പറഞ്ഞിരുന്നല്ലോ ..! ആ ഭൂകമ്പം ഭാഗികമായി തകർത്ത ഈ നിർമിതിയുടെ ചില ഭാഗങ്ങൾ മാത്രമേ ഇന്ന് നമുക്ക് കാണാൻ കഴിയൂ ..!  മഞ്ഞ  കല്ലിൽ വൃത്താകൃതിയിൽ കൊത്തിയെടുത്ത തൂണുകളുടെ ചില ഭാഗങ്ങൾ വീഴാതെ നിൽപ്പുണ്ട് ! താഴേക്ക് നടത്തം തുടരവേ  അവർ സ്ഥാപിച്ച   നിരവധി നിരകൾ ആയിട്ടുള്ള ഗുഹകൾ കാണാം  റോമൻ കോളനഡ് തെരുവിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ ആണ് എന്ന് അവ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു. റോമൻ കാലഘട്ടത്തിൽ, ഈ പർവത നിരകൾ കച്ചവടത്തെരുവുകൾ ആയി നിന്നിരുന്ന  മാർക്കറ്റുകളും വസതികളും ആയിരുന്നു  വശങ്ങളിൽ ശാഖകളായി. ഇരുവശത്തുമുള്ള കുന്നുകളുടെ ചരിവുകൾ പുരാതന നഗരത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങളാൽ നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു.

കോളനഡ് തെരുവിലൂടെ പൊതു ജലധാരയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നിംഫിയം ഇപ്പോഴും കാണാം . കോളനഡഡ് സ്ട്രീറ്റിന്റെ വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ അറ്റത്ത് ട്രിപ്പിൾ കമാനങ്ങളുള്ള ടെമെനോസ് ഗേറ്റ്‌വേ ഉണ്ട്, ഇത് ആദ്യം തടി വാതിലുകൾ കൊണ്ട് ഘടിപ്പിച്ചിരുന്നു, കൂടാതെ മുറ്റത്തേക്കുള്ള പ്രവേശന കവാടം അല്ലെങ്കിൽ ഖസ്ർ അൽ-ബിന്റിന്റെ "ടെമെനോസ്" അടയാളപ്പെടുത്തി. ടെമെനോസ് ഗേറ്റ്‌വേയുടെ അല്ലെങ്കിൽ ട്രയംഫൽ കമാനത്തിന്റെ വലതുവശത്ത് ചിറകുള്ള സിംഹങ്ങളുടെ ക്ഷേത്രം. നിരകളുടെ തലസ്ഥാനങ്ങളെ അലങ്കരിക്കുന്ന കൊത്തുപണികളുള്ള സിംഹങ്ങളുടെ പേരാണ് ഇതിന് നൽകിയിരിക്കുന്നത്. പ്രധാന പുരുഷദേവനായ ദുഷാരയുടെ പങ്കാളിയായ ഫെർട്ടിലിറ്റി ദേവതയായ അറ്റർഗതിസിനാണ് ക്ഷേത്രം സമർപ്പിച്ചത്.! റോമൻ വസ്തു വിദ്യയുടെ ഒരു പതിപ്പ് ഇവിടെ ദർശിക്കാൻ കഴിയും !

ഭൂകമ്പത്തിൽ തകർന്ന ട്രിപ്പിൾ കമാനങ്ങളുള്ള ടെമെനോസ് ഗേറ്റ്‌വേ ക്കു മുന്നിൽ !
ഭൂകമ്പത്തിൽ തകർന്ന ട്രിപ്പിൾ കമാനങ്ങളുള്ള ടെമെനോസ് ഗേറ്റ്‌വേ ക്കു മുന്നിൽ !

തെരുവിന്റെ വലതുവശത്ത് നൂറുകണക്കിന് മീറ്റർ അകലെ, ടെമ്പിൾ ഓഫ് വിംഗഡ് ലയൺസിന് സമീപം, മൊസൈക്കുകൾ കൊണ്ട് സമ്പന്നമായ ഒരു ബൈസന്റൈൻ പള്ളി. പെട്രാ ചർച്ചിന്റെ ഓരോ വശത്തെ ഇടനാഴികളിലും 70 ചതുരശ്ര മീറ്റർ വിസ്തൃതമായി സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള മൊസൈക്കുകൾ കൊണ്ടുണ്ടാക്കിയ തറ  ഉൾക്കൊള്ളുന്നു, ഇത് സ്വദേശികളെയും വിദേശികളെയും പുരാണങ്ങളെയും മൃഗങ്ങളെയും ചിത്രീകരിക്കുന്നു, ഒപ്പം സീസണുകൾ, സമുദ്രം, ഭൂമി, ജ്ഞാനം എന്നിവയുടെ വ്യക്തിത്വങ്ങളും ചിത്രീകരിക്കുന്നു. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ പെട്രയുടെ തകർച്ചയെക്കുറിച്ചുള്ള ചോദ്യ സിദ്ധാന്തങ്ങളിലേക്ക് ചോദ്യം വലിച്ചെറിയുന്ന ഈ പള്ളി അഞ്ചാം, ആറാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒരു പ്രധാന കത്തീഡ്രലാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.! 1993 ഡിസംബറിൽ, ബൈസന്റൈൻ ഗ്രീക്കിലെ 152 പാപ്പിറസ് ചുരുളുകളും കുറ അറബിയിൽ കുറിച്ച ഫലകങ്ങളും കണ്ടെത്തിയിരുന്നു . ജോർദാനിൽ നിന്ന് കണ്ടെത്തിയ പുരാതന കാലത്തെ ഏറ്റവും വലിയ രേഖാമൂലമുള്ള ചുരുളുകൾ നിലവിൽ ഇതാണ് എന്നാണ് മനസ്സിലാക്കുന്നതു , കൂടാതെ പ്രദേശത്തെ ബൈസന്റൈൻ കാലഘട്ടത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ധാരാളം വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നു. പെട്ര ചർച്ചും അതിന്റെ മൊസൈക്കുകളും നിലവിൽ ഖനനം ചെയ്ത് സംരക്ഷിക്കുന്നുണ്ട്‌ .

ടെമെനോസ് ഗേറ്റ്‌വേയിലൂടെ കടന്നുപോകുമ്പോൾ  പിയാസയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു (അറബിയിൽ, "ഫറോവയുടെ മകളുടെ കൊട്ടാരം"). ഈ നബേഷ്യൻ നിർമ്മാണം ക്രി മു . 30-നാണ്. ദുഷാര ക്ഷേത്രം എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. നബേഷ്യൻ പെട്രയിലെ പ്രധാന ആരാധനാലയമായിരിക്കാം ഇത്, പെട്രയിലെ ഒരേയൊരു ഫ്രീസ്റ്റാൻഡിംഗ് ഘടനയാണിത്. റോമൻ പിടിച്ചെടുക്കൽ വരെ ഇത് ഉപയോഗത്തിലുണ്ടായിരുന്നു. നാലാമത്തെയും എട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെയും ഭൂകമ്പങ്ങൾ കെട്ടിടത്തിന്റെ ബാക്കി ഭാഗങ്ങൾ നശിപ്പിച്ചു.!ഇവിടെ  ചെറിയ, മ്യൂസിയം ഉണ്ട്  അതിൽ പെട്രയിൽ നിന്നും  വർഷങ്ങളായി കണ്ടെത്തിയ  വസ്തുക്കളുടെ ശേഖരം ഉണ്ട്..!

ഉയർന്ന സ്ഥലങ്ങൾ

എത്തിച്ചേരാൻ അൽപ്പം പരിശ്രമം ആവശ്യമുള്ള നിരവധി സ്ഥലങ്ങൾ പെട്രയിൽ ഉണ്ട്, പക്ഷേ ഈ ശ്രമം കാത്തിരിക്കുന്ന അതിമനോഹരമായ കാഴ്‌ചകളെ വിലമതിക്കാനാവില്ല  ഇനിപ്പറയുന്ന മലകയറ്റങ്ങൾക്കൊപ്പം, നിങ്ങൾക്ക് ഉമ്മുൽ ബിയാരയിലേക്കുള്ള ദൈർഘ്യമേറിയ കാൽനടയാത്ര നടത്താം - അത് സേലയുടെ ബൈബിൾ പറഞ്ഞ  പ്രവിശ്യയായിരിക്കാം (2 രാജാക്കന്മാർ 14: 7; യെശയ്യാവു 16: 1) -, അൽ-ബീദ, അല്ലെങ്കിൽ ആറ് മണിക്കൂർ പർവതനിരയുടെ മുകളിലേക്ക് കയറണം . ഹോർ, ആരോണിന്റെ ശവകുടീരം (അറബിയിൽ, ജബൽ ഹാരൂൺ). ഇവിടേയ്ക്ക് ഒരു ഗൈഡിന്റെ സഹായമില്ലാതെ പോകാൻ കഴിയില്ല വിശദമായ ഒരു ഗൈഡ്ബുക്ക് അല്ലെങ്കിൽ ഒരു യഥാർത്ഥ ഗൈഡ് ശുകൂടെ ഇല്ലെങ്കിൽ ഒന്നും മനസ്സിലാവില്ല . ഈ യാത്രയിൽ എല്ലായ്പ്പോഴും ധാരാളം വെള്ളം കരുതാൻ ഒരിക്കലും മറക്കരുത്

തൊള്ളായിരം പടികൾ ഉള്ള കഠിനമായ കയറ്റത്തിലൂടെ ആസ് ഡയർ എന്ന സ്ഥലത്തേക്ക് ..!
തൊള്ളായിരം പടികൾ ഉള്ള കഠിനമായ കയറ്റത്തിലൂടെ ആസ് ഡയർ എന്ന സ്ഥലത്തേക്ക് ..!


ഈ കയറ്റങ്ങളിൽ ഏറ്റവും എളുപ്പമുള്ളത് അൽ-ഹബീസിന്റെ മുകളിലുള്ള ക്രൂസേഡർ കോട്ട അഥവാ സിറ്റാഡൽ വരെയാണ്. കാസർ ബിന്ത് അൽ ഫറൂണിന് പുറകിലുള്ള കുന്നിൻ ചുവട്ടിൽ നിന്ന് മുകളിലേക്കുള്ള പടികൾ ആരംഭിക്കുന്നു. പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് കൂടുതൽ ഗുഹകൾ കണ്ടുകൊണ്ടു  അൽ ഹബീസിന് ചുറ്റുംപോകുന്ന ഈ പാതയിലൂടെ മുന്നോട്ടു നടക്കണം  ഇവിടെനിന്നും മുന്നോട്ടു നടന്നാൽ  പെട്രയുടെ ഏറ്റവും മനോഹരമായ നിർമ്മാണങ്ങളിലൊന്നായ ആസ് ഡയർ ("മൊണാസ്ട്രി") എത്താൻ ഒരു മണിക്കൂറെടുക്കും. പെട്രയുടെ അപാരതയും ശക്തിയും സൗന്ദര്യവും  ശരിക്കും ആസ്വദിക്കാൻ , ഇവിടെ ഒരു സന്ദർശനം അത്യാവശ്യമാണ്. മലകയറ്റം മലനിരകളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു, എന്നാൽ പുരാതന പാത പിന്തുടരാൻ എളുപ്പമാണ്, കുത്തനെയുള്ളതല്ല.

മൊണാസ്ട്രി ട്രഷറിക്ക്  സമാനമാണ്, പക്ഷേ, 50 മീറ്റർ വീതിയിലും 45 മീറ്റർ ഉയരത്തിലും ഇത് വളരെ വലുതാണ്. ക്രി മു  മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനും എ.ഡി. ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനുമിടയിൽ നബാത്തിയാണ് മാറും റോമാക്കാരും മാറി മാറി വന്നാണെങ്കിലും  ഒരിക്കലും പൂർത്തിയായിട്ടില്ല,  അകത്തെ ചുവരുകളിലെ കുരിശുകളിൽ നിന്നാണ് മൊണാസ്ട്രിക്ക് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്, ഇത് പിന്നീട് ഒരു പള്ളിയായി ഉപയോഗിച്ചുവെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. അൽ-ഡെയറിന്റെ പ്രാഥമിക സവിശേഷത അതിന്റെ കിരീടധാരണമാണ്, മുൻഭാഗത്തിന്റെ ഇടതുവശത്തെ കുപ്പായത്തിന്റെ വരമ്പുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന പുരാതന പടികളിലൂടെ ഇതിനു മുകളിൽ എത്തിച്ചേരാം. മുകളിൽ നിന്നുള്ള കാഴ്ചകൾ അതിശയകരമാണ്.!

ആസ് ഡയർ എന്നറിയപ്പെടുന്ന മൊണാസ്ട്രിക്ക്‌ മുന്നിൽ ..!
ആസ് ഡയർ  എന്നറിയപ്പെടുന്ന മൊണാസ്ട്രിക്ക്‌ മുന്നിൽ ..!

ഒന്നര മണിക്കൂർ ദൈർഘ്യമുള്ള ഈ യാത്ര അതിരാവിലെ നല്ലതാണ് പോകുന്ന വഴിയിൽ  പാറയിൽ മുറിച്ച ബലിപീഠങ്ങളും വൃദ്ധസദസ്സുകളും പുരോഹിതരെ പാർപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കെട്ടിടങ്ങളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളും ഉണ്ട്. പാത പിന്നീട് സിംഹ ജലധാരയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ജലധാരയുടെ എതിർവശത്തുള്ള ഒരു കല്ല് ബലിപീഠം സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഇതിന് യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു മതപരമായ പ്രവർത്തനമുണ്ടായിരുന്നു എന്നാണ്. ഇതിനപ്പുറമുള്ള ആദ്യത്തെ സമുച്ചയം  ശവകുടീരം ആണ്, പുരാവസ്തു ഗവേഷകർ വിശ്വസിക്കുന്നത് ഒരു ക്ഷേത്രമാണ്. ഇതിന് ചുവടെ റോമൻ സൈനികന്റെ ശവകുടീരവും പെട്രയിൽ അലങ്കരിച്ച ഇന്റീരിയർ ഉള്ള ട്രൈക്ലിനിയവും (വിരുന്നു ഹാൾ) ഉണ്ട്. പുരാതന മാലിന്യക്കൂമ്പാരങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ ട്രാക്ക് പരന്നൊഴുകുന്നു, ഫറവോൺ നിരയിൽ അവസാനിക്കുന്നു, മറ്റൊരു ക്ഷേത്രത്തിന്റെ അവശേഷിക്കുന്ന ഏക നിര ഇവിടെ നിന്നും നോക്കിയാൽ കാണാം  ഇതിനു മുകളിൽ നിന്നുള്ള കാഴ്ച അതിമനോഹരമാണ് ..!

"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=പെട്ര&oldid=3610031" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്