പരിസ്ഥിതി വംശീയത

1970 കളിലും 1980 കളിലും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലും വിദേശത്തും വികസിച്ച പരിസ്ഥിതി നീതി പ്രസ്ഥാനത്തിലെ ഒരു ആശയമാണ് പരിസ്ഥിതി വംശീയത. പ്രായോഗികമായും നയപരമായും ഒരു വംശീയ പശ്ചാത്തലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന പാരിസ്ഥിതിക അനീതിയെ വിവരിക്കാൻ ഈ പദം ഉപയോഗിക്കുന്നു.^[1] യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, പാരിസ്ഥിതിക വംശീയത പലപ്പോഴും വൈറ്റ് ഫ്ളൈറ്റിന് ശേഷമുള്ള നഗര പ്രദേശങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അസമത്വത്തെ ഊന്നിപ്പറയുന്നു. വികസിത രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്ന് ചൈനയിലേക്കുള്ള ഇലക്‌ട്രോണിക് മാലിന്യങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതിന്റെ ആരോഗ്യപരമായ പ്രതികൂല പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ, അതുപോലെ തന്നെ പരിസ്ഥിതി മലിനീകരണത്തിന് തദ്ദേശീയ ഗ്രൂപ്പുകളുടെ പ്രത്യേക ദുർബലത എന്നിവ പോലുള്ള ആഗോള മാലിന്യ വ്യാപാരത്തിന്റെ പ്രത്യാഘാതങ്ങളെ അന്താരാഷ്ട്ര വംശീയതക്ക് സൂചിപ്പിക്കാൻ കഴിയും.

പശ്ചാത്തലം

ബെഞ്ചമിൻ എഫ്. ഷാവിസ്, ജൂനിയർ, "പരിസ്ഥിതി വംശീയത" എന്ന പ്രയോഗം സൃഷ്ടിച്ച മനുഷ്യൻ

"പരിസ്ഥിതി വംശീയത" എന്നത് 1982-ൽ യുണൈറ്റഡ് ചർച്ച് ഓഫ് ക്രൈസ്റ്റ് (UCC) കമ്മീഷൻ ഫോർ റേഷ്യൽ ജസ്റ്റീസ് മുൻ എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഡയറക്ടർ ബെഞ്ചമിൻ ഷാവിസ് ആവിഷ്കരിച്ച ഒരു പദമാണ്. നോർത്ത് കരോലിനയിലെ വാറൻ കൗണ്ടി പിസിബി ലാൻഡ്‌ഫില്ലിലെ അപകടകരമായ പോളിക്ലോറിനേറ്റഡ് ബൈഫെനൈൽ മാലിന്യങ്ങളെ അഭിസംബോധന ചെയ്തായിരുന്നു ഷാവിസിന്റെ പ്രസംഗം. ചാവിസ് ഈ പദത്തെ ഇങ്ങനെ നിർവചിച്ചു:

പാരിസ്ഥിതിക നയ രൂപീകരണത്തിലെ വംശീയ വിവേചനം, ചട്ടങ്ങളും നിയമങ്ങളും നടപ്പിലാക്കൽ, വിഷ മാലിന്യ സൗകര്യങ്ങൾക്കായി വർണ്ണ സമൂഹങ്ങളെ ബോധപൂർവം ലക്ഷ്യമിടുന്നത്, നമ്മുടെ സമൂഹങ്ങളിലെ ജീവന് ഭീഷണിയായ വിഷങ്ങളുടെയും മലിനീകരണങ്ങളുടെയും സാന്നിധ്യം ഔദ്യോഗികമായി അനുവദിക്കൽ, പരിസ്ഥിതി പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നിറത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ആളുകളെ ഒഴിവാക്കിയതിന്റെ ചരിത്രം.

പൗരാവകാശ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ അതേ സമയത്താണ് പരിസ്ഥിതി നീതി പ്രസ്ഥാനവും ആരംഭിച്ചത്. രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ശാക്തീകരണവും ഉത്കണ്ഠയും പ്രതിധ്വനിച്ചുകൊണ്ട് അവരുടെ അയൽപക്കങ്ങളെയും ആരോഗ്യത്തെയും കുറിച്ച് ആശങ്കയുള്ള ആളുകളെ അണിനിരത്തുന്നതിൽ പൗരാവകാശ പ്രസ്ഥാനം സ്വാധീനം ചെലുത്തി. ഇവിടെ, പൗരാവകാശ അജണ്ടയും പരിസ്ഥിതി അജണ്ടയും കണ്ടുമുട്ടി. 1970 കളിലും 1980 കളിലും ആരംഭിച്ച പരിസ്ഥിതി നീതി സാമൂഹിക പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ ഉത്തേജകമായി പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെ അംഗീകാരം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പാരിസ്ഥിതിക വംശീയത ചരിത്രപരമായി പരിസ്ഥിതി നീതി പ്രസ്ഥാനവുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, വർഷങ്ങളിലുടനീളം ഈ പദം കൂടുതലായി വിച്ഛേദിക്കപ്പെട്ടു. പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെ കേസുകൾക്ക് പ്രതികരണമായി, താഴെത്തട്ടിലുള്ള സംഘടനകളും കാമ്പെയ്‌നുകളും നയരൂപീകരണത്തിൽ പരിസ്ഥിതി വംശീയതയിലേക്ക് കൂടുതൽ ശ്രദ്ധ ചെലുത്തുകയും നയരൂപീകരണത്തിൽ ന്യൂനപക്ഷങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ഇൻപുട്ട് ഉണ്ടായിരിക്കേണ്ടതിന്റെ പ്രാധാന്യം ഊന്നിപ്പറയുകയും ചെയ്യുന്നു.

യുഎസിലാണ് ഈ പദം ഉണ്ടായതെങ്കിലും, പാരിസ്ഥിതിക വംശീയത അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിലും സംഭവിക്കുന്നു. അയഞ്ഞ പാരിസ്ഥിതിക നയങ്ങളും സുരക്ഷാ നടപടികളും (മലിനീകരണ സങ്കേതങ്ങൾ) ഉപയോഗിച്ച് ഗ്ലോബൽ സൗത്തിലെ ദരിദ്ര രാജ്യങ്ങളിലേക്ക് അപകടകരമായ മാലിന്യങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നത് ഉദാഹരണങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. വൻകിട കോർപ്പറേഷനുകളെ എതിർക്കാനുള്ള സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക-രാഷ്ട്രീയ മാർഗങ്ങളില്ലാത്ത പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങൾ - ഇത് അവരുടെ ആരോഗ്യത്തിന് ഹാനികരമായ പാരിസ്ഥിതിക വംശീയ നടപടികളിലേക്ക് അവരെ അപകടത്തിലാക്കുന്നു. പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്‌നങ്ങൾ നോക്കുമ്പോൾ സാമ്പത്തിക നിലകളും രാഷ്ട്രീയ നിലപാടുകളും നിർണായക ഘടകങ്ങളാണ്. കാരണം ഒരു വ്യക്തി എവിടെയാണ് താമസിക്കുന്നതെന്നും പാരിസ്ഥിതിക അപകടങ്ങളുടെ ആഘാതം ലഘൂകരിക്കാൻ കഴിയുന്ന വിഭവങ്ങളിലേക്കുള്ള അവരുടെ പ്രവേശനവും അവ നിർണ്ണയിക്കുന്നു. യുസിസിയും യുഎസ് ജനറൽ അക്കൗണ്ടിംഗ് ഓഫീസും നോർത്ത് കരോലിനയിലെ ദരിദ്ര ന്യൂനപക്ഷ അയൽപക്കങ്ങളുള്ള അപകടകരമായ മാലിന്യ സൈറ്റുകളുടെ ലൊക്കേഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഈ കേസിനെക്കുറിച്ച് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു. പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയിലേക്ക് നയിച്ച സർക്കാർ, കോർപ്പറേറ്റ് നയങ്ങളിൽ നിന്ന് ഉടലെടുത്ത സ്ഥാപനവൽക്കരിച്ച വംശീയതയെ ഷാവിസും ഡോ. റോബർട്ട് ഡി. ബുള്ളാർഡും ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. പരിശീലനങ്ങളിൽ റെഡ്‌ലൈനിംഗ്, സോണിംഗ്, കളർബ്ലൈൻഡ് അഡാപ്റ്റേഷൻ പ്ലാനിംഗ് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. താഴ്ന്ന സാമൂഹിക സാമ്പത്തിക നില, രാഷ്ട്രീയ പ്രാതിനിധ്യത്തിന്റെയും ചലനാത്മകതയുടെയും അഭാവം എന്നിവ കാരണം നിവാസികൾ പരിസ്ഥിതി വംശീയത അനുഭവിച്ചു.

"അമേരിക്കൻ വർണ്ണവിവേചനത്തിന്റെയും പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെയും പൈതൃകം" എന്നതിലെ നിർവചനം വിപുലീകരിച്ചുകൊണ്ട് ഡോ. ബുള്ളാർഡ് പറഞ്ഞു: പരിസ്ഥിതി വംശീയത:

വംശത്തെയോ വർണ്ണത്തെയോ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള വ്യക്തികളെയോ ഗ്രൂപ്പുകളെയോ കമ്മ്യൂണിറ്റികളെയോ വ്യത്യസ്തമായി ബാധിക്കുന്ന അല്ലെങ്കിൽ ദോഷങ്ങളെ (ഉദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടതോ ഉദ്ദേശിക്കാത്തതോ ആകട്ടെ) ബാധിക്കുന്ന ഏതെങ്കിലും നയം, സമ്പ്രദായം അല്ലെങ്കിൽ നിർദ്ദേശം എന്നിവ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

ജോലി, വിനോദം, വിദ്യാഭ്യാസം, മതം, സുരക്ഷിതമായ അയൽപക്കങ്ങൾ എന്നിവയിലേക്കുള്ള തുല്യ പ്രവേശനം തടയുന്ന തടസ്സങ്ങളെ പരിസ്ഥിതി നീതി ചെറുക്കുന്നു. "പാവങ്ങളുടെ പരിസ്ഥിതിവാദം" എന്നതിൽ, ജോവാൻ മാർട്ടിനെസ്-അലിയർ എഴുതുന്നു, പരിസ്ഥിതി നീതി "സാമ്പത്തിക വളർച്ച-നിർഭാഗ്യവശാൽ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന പാരിസ്ഥിതിക ആഘാതങ്ങളെയാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്. അത് ഉറവിടങ്ങളുടെയും സിങ്കുകളുടെയും ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ സ്ഥാനചലനത്തിന് അത് ഊന്നൽ നൽകുന്നു."^[2]

കാരണങ്ങൾ

പരിസ്ഥിതി വംശീയതയിലേക്ക് നയിക്കുന്ന നാല് ഘടകങ്ങളുണ്ട്: താങ്ങാനാവുന്ന വിലയുള്ള ഭൂമിയുടെ അഭാവം, രാഷ്ട്രീയ അധികാരത്തിന്റെ അഭാവം, ചലനമില്ലായ്മ, ദാരിദ്ര്യം. കോർപ്പറേഷനുകളും സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളും വിലകുറഞ്ഞ ഭൂമി തേടുന്നു. ^[3]തൽഫലമായി, ഈ കോർപ്പറേഷനുകളെയും സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളെയും ഫലപ്രദമായി ചെറുക്കാൻ കഴിയാത്തതും രാഷ്ട്രീയ അധികാരത്തിലേക്ക് പ്രവേശിക്കാൻ കഴിയാത്തതുമായ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്ക് വെറും ചെലവുകൾ ചർച്ച ചെയ്യാൻ കഴിയില്ല. ചുരുങ്ങിയ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക ചലനശേഷിയുള്ള കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്ക് സ്ഥലം മാറ്റാനാകില്ല. സാമ്പത്തിക സംഭാവനകളുടെ അഭാവം ഭൗതികമായും രാഷ്ട്രീയമായും പ്രവർത്തിക്കാനുള്ള കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ കഴിവിനെ കുറയ്ക്കുന്നു. പാരിസ്ഥിതിക നയങ്ങൾ നിർവചിക്കുന്നതിലെ വംശീയ വിവേചനം, ചട്ടങ്ങളുടെയും നിയമങ്ങളുടെയും വിവേചനപരമായ നിർവ്വഹണം, അപകടകരമായ മാലിന്യ നിക്ഷേപ കേന്ദ്രങ്ങളായി ന്യൂനപക്ഷ സമുദായങ്ങളെ ബോധപൂർവം ലക്ഷ്യമിടുന്നത്, ന്യൂനപക്ഷ സമുദായങ്ങളിലെ അപകടകരമായ മലിനീകരണത്തിന് ഔദ്യോഗിക അനുമതി നൽകൽ, പാരിസ്ഥിതിക നേതൃത്വ സ്ഥാനങ്ങളിൽ നിന്ന് നിറമുള്ള ആളുകളെ ഒഴിവാക്കൽ എന്നിങ്ങനെ അഞ്ച് വിഭാഗങ്ങളിലായി ചാവിസ് പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയെ നിർവചിച്ചു.

അപകടകരമായ മാലിന്യ സ്ഥലങ്ങളെ എതിർക്കാനുള്ള സാമ്പത്തിക മാർഗങ്ങളും വിഭവങ്ങളും രാഷ്ട്രീയ പ്രാതിനിധ്യവും ന്യൂനപക്ഷ സമുദായങ്ങൾക്ക് പലപ്പോഴും ഉണ്ടാകാറില്ല.^[4] പ്രാദേശികമായി ആവശ്യമില്ലാത്ത ഭൂവിനിയോഗം (LULUs) മുഴുവൻ സമൂഹത്തിനും പ്രയോജനപ്പെടുന്ന ഈ സൗകര്യങ്ങൾ പലപ്പോഴും ന്യൂനപക്ഷ സമുദായങ്ങളുടെ ജീവിതനിലവാരം കുറയ്ക്കുന്നു.^[5] ഈ അയൽപക്കങ്ങൾ സൈറ്റ് കൊണ്ടുവരുന്ന സാമ്പത്തിക അവസരങ്ങളെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കും. അവരുടെ ആരോഗ്യം അപകടത്തിലാക്കി അതിന്റെ സ്ഥാനത്തെ എതിർക്കാൻ വിമുഖത കാണിക്കുന്നു. കൂടാതെ, വിവാദ പദ്ധതികൾ ന്യൂനപക്ഷേതര മേഖലകളിൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെടാനുള്ള സാധ്യത കുറവാണ്. അവ കൂട്ടായ പ്രവർത്തനം തുടരുമെന്നും പദ്ധതികൾ അവരുടെ പ്രദേശത്ത് സ്ഥാപിക്കുന്നതിനെ എതിർക്കുന്നതിൽ വിജയിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.

സബർബനൈസേഷൻ, ജെൻട്രിഫിക്കേഷൻ, വികേന്ദ്രീകരണം തുടങ്ങിയ പ്രക്രിയകൾ പരിസ്ഥിതി വംശീയതയുടെ മാതൃകകളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, സബർബനൈസേഷൻ പ്രക്രിയ (അല്ലെങ്കിൽ വൈറ്റ് ഫ്ലൈറ്റ്) സുരക്ഷിതവും വൃത്തിയുള്ളതും ചെലവ് കുറഞ്ഞതുമായ സബർബൻ പ്രദേശങ്ങൾക്കായി വ്യാവസായിക മേഖലകൾ വിടുന്ന ന്യൂനപക്ഷങ്ങളല്ലാത്തവരാണ്.^[6] അതിനിടെ, ന്യൂനപക്ഷ സമുദായങ്ങൾ ഉൾ നഗരങ്ങളിലും മലിനമായ വ്യാവസായിക മേഖലകൾക്ക് അടുത്തും അവശേഷിക്കുന്നു. ഈ മേഖലകളിൽ, തൊഴിലില്ലായ്മ ഉയർന്നതാണ്. കൂടാതെ ബിസിനസ്സുകൾ പ്രദേശം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിന് നിക്ഷേപം നടത്താനുള്ള സാധ്യത കുറവാണ്. താമസക്കാർക്ക് മോശം സാമ്പത്തിക സാഹചര്യങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുകയും വംശീയ അസമത്വം പുനർനിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു സാമൂഹിക രൂപീകരണം ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. കൂടാതെ, ഒരു മുനിസിപ്പാലിറ്റിയിലെ പ്രോപ്പർട്ടി ഉടമകളുടെയും താമസക്കാരുടെയും ദാരിദ്ര്യം അപകടകരമായ മാലിന്യ സൗകര്യം ഡെവലപ്പർമാർ പരിഗണിച്ചേക്കാം. കാരണം താഴ്ന്ന റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് മൂല്യമുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ ചെലവ് കുറയ്ക്കും.

പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയ്ക്ക് അതിന്റെ വിവേചനത്തിന് കാരണമാകുന്ന നിരവധി ഘടകങ്ങളുണ്ട്. ഗ്രീൻ ആക്ഷൻ "സാംസ്കാരിക മാനദണ്ഡങ്ങളും മൂല്യങ്ങളും, നിയമങ്ങൾ, നിയന്ത്രണങ്ങൾ, പെരുമാറ്റങ്ങൾ, നയങ്ങൾ, തീരുമാനങ്ങൾ^[7]" എന്നിവയെ പരാമർശിക്കുന്നു, അത് സുസ്ഥിരത എന്ന ആശയത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. അതിൽ പരിസ്ഥിതി വംശീയത നിലനിൽക്കുന്നു.

മലിനീകരണം

യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിന്റെ തെക്കുകിഴക്കൻ ഭാഗത്ത് വലിയ തോതിൽ മലിനീകരണം അനുഭവപ്പെടുകയും ന്യൂനപക്ഷ ജനസംഖ്യ ആ ആഘാതം അനുഭവിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഡെട്രോയിറ്റ്, മെംഫിസ്, കൻസാസ് സിറ്റി തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ കൽക്കരി നിലയങ്ങളിൽ നിന്ന് മരണമടഞ്ഞ അല്ലെങ്കിൽ ദീർഘകാലമായി അസുഖം ബാധിച്ച നിരവധി ആളുകൾ ഉണ്ട്. ടെന്നസി, വെസ്റ്റ് വിർജീനിയ നിവാസികൾ ഖനനത്തിനായി പർവതങ്ങളിൽ സ്ഫോടനം നടത്തുന്നതിനാൽ വിഷ ചാരം ശ്വസിക്കാൻ ഇടയ്ക്കിടെ വിധേയരാകുന്നു. വരൾച്ച, വെള്ളപ്പൊക്കം, ഭൂമിയുടെ നിരന്തരമായ ശോഷണം, വായുവിന്റെ ഗുണനിലവാരം എന്നിവ ഈ പ്രദേശങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള നിവാസികളുടെ ആരോഗ്യവും സുരക്ഷയും നിർണ്ണയിക്കുന്നു. വർണ്ണവും താഴ്ന്ന വരുമാനവും ഉള്ള കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ മിക്കപ്പോഴും ഈ പ്രശ്നങ്ങളുടെ ആഘാതം നേരിട്ട് അനുഭവിക്കുന്നു. സമാനമായ പ്രശ്‌നങ്ങൾ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന നിരവധി കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ ലോകമെമ്പാടും ഉണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, വർണ്ണവിവേചന കാലത്ത് ബലം പ്രയോഗിച്ച് മാറ്റിപ്പാർപ്പിച്ച ആളുകളെ ഉയർന്ന മലിനീകരണ വ്യവസായങ്ങൾ ബാധിക്കുന്ന തെക്കൻ ഡർബനിലെ കമ്മ്യൂണിറ്റികളെ കേന്ദ്രീകരിച്ചായിരുന്നു ഡെസ്മണ്ട് ഡിസയുടെ പ്രവർത്തനം.

സാമൂഹിക സാമ്പത്തിക വശങ്ങൾ

ധന ലാഭ വിശകലനം

കോസ്റ്റ്-ബെനിഫിറ്റ് അനാലിസിസ് (CBA) എന്നത് പ്രശ്‌നങ്ങൾ വിലയിരുത്തുന്നതിന് ചെലവുകൾക്കും ആനുകൂല്യങ്ങൾക്കും ഒരു പണ മൂല്യം സ്ഥാപിക്കുന്ന ഒരു പ്രക്രിയയാണ്.^[8] ഈ സാധനങ്ങൾക്ക് പണം നൽകാനുള്ള ഉപഭോക്താവിന്റെ സന്നദ്ധത അളക്കുന്നതിലൂടെ, ശുദ്ധവായു, വെള്ളം എന്നിവ പോലുള്ള അദൃശ്യ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾക്ക് നയപരമായ പരിഹാരങ്ങൾ നൽകാൻ പരിസ്ഥിതി CBA ലക്ഷ്യമിടുന്നു. CBA പരിസ്ഥിതി വംശീയതയ്ക്ക് സംഭാവന നൽകുന്നത് പരിസ്ഥിതി വിഭവങ്ങളുടെ സമൂഹത്തിനുള്ള ഉപയോഗത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള മൂല്യനിർണ്ണയത്തിലൂടെയാണ്. ഒരാൾക്ക് ശുദ്ധമായ വെള്ളത്തിനോ വായുവിനോ വേണ്ടി കൂടുതൽ പണം നൽകാൻ തയ്യാറാവുകയും പ്രാപ്തിയുള്ളവരായിരിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ, ആളുകൾക്ക് ഈ സാധനങ്ങൾക്ക് പണം നൽകാൻ കഴിയാത്തതിനേക്കാൾ അവരുടെ പേയ്‌മെന്റ് സമൂഹത്തിന് സാമ്പത്തികമായി ഗുണം ചെയ്യും. ഇത് പാവപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങൾക്ക് ഭാരമുണ്ടാക്കുന്നു. വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ മാറ്റി സ്ഥാപിക്കുന്നത് ന്യായമാണ് കാരണം പാവപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങൾക്ക് സമ്പന്നമായ ഒരു പ്രദേശത്തെ ശുദ്ധമായ അന്തരീക്ഷത്തിനായി പണം നൽകാൻ കഴിയില്ല. പാവപ്പെട്ട ആളുകൾക്ക് സമീപം വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നത് വിലകുറഞ്ഞ ഭൂമിയുടെ സ്വത്ത് മൂല്യം കുറയ്ക്കുന്നു. സ്വത്തിന്റെ മൂല്യം കുറയുന്നത് വൃത്തിയുള്ളതും സമ്പന്നവുമായ പ്രദേശത്തേക്കാൾ കുറവായതിനാൽ, വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ "കുറഞ്ഞ മൂല്യമുള്ള" പ്രദേശത്ത് തള്ളുന്നതിലൂടെ സമൂഹത്തിന് സാമ്പത്തിക നേട്ടം കൂടുതലാണ്.^[9]

ആരോഗ്യത്തെ ബാധിക്കുന്നു

പാരിസ്ഥിതിക വംശീയത മോശം ചുറ്റുപാടുകളാൽ ബാധിക്കപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങളുടെ ആരോഗ്യത്തെ ബാധിക്കുന്നു. ആരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്ന വിവിധ ഘടകങ്ങളിൽ ഉള്ള മാലിന്യം നിക്ഷേപിക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളിലും നദികളിലും അപകടകരമായ രാസവിഷങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു.^[10] ഈ വിഷവസ്തുക്കളുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നത് തലച്ചോറിന്റെ വളർച്ചയെ ദുർബലപ്പെടുത്തുകയോ മന്ദഗതിയിലാക്കുകയോ ചെയ്യും.^[11]

എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രകാരം, ന്യൂനപക്ഷ ജനസംഖ്യ വെള്ളക്കാരേക്കാൾ വലിയ പാരിസ്ഥിതിക ആരോഗ്യ അപകടങ്ങൾക്ക് വിധേയമാണ്. കാലിഫോർണിയയിലെ ഓക്ക്‌ലാൻഡിൽ നിന്നുള്ള ഒരു അഭിഭാഷക സംഘടനയായ ഗ്രീൻലൈനിംഗ് പ്രസ്താവിച്ചതുപോലെ, "[t] EPA യുടെ നാഷണൽ സെന്റർ ഫോർ എൻവയോൺമെന്റൽ അസസ്‌മെന്റ് കണ്ടെത്തി. ഹൃദയം, ശ്വാസകോശ രോഗങ്ങൾ തുടങ്ങിയ പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്ന വായു മലിനീകരണത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ, കറുത്തവർഗ്ഗക്കാർ വെള്ളക്കാരേക്കാൾ 1.5 മടങ്ങ് കൂടുതൽ മലിനീകരണത്തിന് വിധേയരാകുന്നു. അതേസമയം ഹിസ്പാനിക്കുകൾ ഹിസ്പാനിക് ഇതര വെള്ളക്കാരേക്കാൾ 1.2 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ്. ദാരിദ്ര്യമുള്ള ആളുകൾക്ക് ദാരിദ്ര്യമില്ലാത്തവരെ അപേക്ഷിച്ച് 1.3 മടങ്ങ് വെളിപ്പെടുത്തൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ^[12]

108 നഗരപ്രദേശങ്ങളെ ഉൾപ്പെടുത്തി നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ റെഡ്‌ലൈനിംഗ് ചരിത്രമുള്ള സമീപസ്ഥലങ്ങൾ റെഡ്‌ലൈനിംഗ് ഇല്ലാത്ത അയൽപക്കങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് അഞ്ച് മുതൽ പന്ത്രണ്ട് ഡിഗ്രി വരെ ചൂട് കൂടുതലാണെന്ന് കണ്ടെത്തി.^[13] അർബൻ ഹീറ്റ് ഐലൻഡാണ് താപനിലയിലെ ഈ വർദ്ധനവിന് കാരണം. ചുറ്റുമുള്ള ദ്വീപുകളേക്കാൾ അല്പം ചൂടുള്ള കാലാവസ്ഥയുള്ള പ്രദേശമാണിത്. എയർ കണ്ടീഷനിംഗിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം കുറയുന്നതും മരങ്ങളുടെ മൂടുപടം നിമിത്തം താഴ്ന്ന വരുമാനക്കാരായ സമൂഹങ്ങൾ മരണനിരക്ക് രൂക്ഷമായി നേരിടുന്നു.^[14] "ചുട്ടുപൊള്ളുന്ന വേനൽ ദിനത്തിലെ താപനില ഒരേ നഗരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ 20 ഡിഗ്രി വരെ വ്യത്യാസപ്പെടാം. ദരിദ്രരോ ന്യൂനപക്ഷമോ ആയ അയൽപക്കങ്ങൾ പലപ്പോഴും ആ ചൂടിന്റെ ഭാരം വഹിക്കുന്നു".^[15]

മൃഗസംരക്ഷണ സംഘടന ഇൻ ഡിഫൻസ് ഓഫ് ആനിമൽസ് അവകാശപ്പെടുന്നത് തീവ്രമായ കൃഷി മലിനീകരണത്തിലൂടെയും പാരിസ്ഥിതിക അനീതിയിലൂടെയും അവർ സമീപത്തുള്ള സമൂഹങ്ങളുടെ ആരോഗ്യത്തെ ബാധിക്കുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്നു. അത്തരം പ്രദേശങ്ങളിൽ ഹൈഡ്രജൻ സൾഫൈഡ് ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന മാലിന്യങ്ങളുടെ തടാകങ്ങൾ ഉണ്ടെന്നും ഉയർന്ന അളവിലുള്ള ഗർഭം അലസലുകൾ, ജനന വൈകല്യങ്ങൾ, കുടിവെള്ളത്തിന്റെ വൈറൽ, ബാക്ടീരിയ മലിനീകരണം എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള രോഗബാധയുണ്ടെന്നും ഈ പ്രദേശങ്ങളിലെ ഫാമുകൾ ആനുപാതികമല്ലെന്നും താഴ്ന്ന വരുമാനമുള്ള പ്രദേശങ്ങളെയും ഒപ്പം നിറമുള്ള സമൂഹങ്ങളെയും ബാധിക്കുമെന്നും അവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഈ മേഖലകളിൽ പലതിന്റെയും സാമൂഹിക സാമ്പത്തിക സ്ഥിതിയും സ്ഥാനവും കാരണം, ഈ അവസ്ഥകളിൽ നിന്ന് കഷ്ടപ്പെടുന്ന ആളുകൾക്ക് എളുപ്പത്തിൽ രക്ഷപ്പെടാൻ കഴിയില്ല. കൃഷിയിലെ കീടനാശിനികളുമായുള്ള സമ്പർക്കം, വിഷലിപ്തമായ മൃഗാവശിഷ്ടങ്ങൾ പുറന്തള്ളുന്ന ഫാക്‌ടറികളിൽ നിന്ന് സമീപത്തെ വീടുകളിലേക്കും സമൂഹങ്ങളിലേക്കും മോശമായി കൈകാര്യം ചെയ്യപ്പെടുന്ന വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ വലിച്ചെറിയുന്നതും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.^[16]

ഉയർന്ന ഡിമാൻഡ് വേഗത, കുറഞ്ഞ വേതനം, സൗകര്യങ്ങളിലെ മോശം വൃത്തി, മറ്റ് ആരോഗ്യ അപകടങ്ങൾ എന്നിവയിലൂടെ തീവ്രമായ കൃഷി അതിന്റെ തൊഴിലാളികൾക്ക് അപകടമുണ്ടാക്കുന്നു. തീവ്രമായ കൃഷിയിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന തൊഴിലാളികൾ പ്രധാനമായും ന്യൂനപക്ഷ വിഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നവരാണ്, ഈ സൗകര്യങ്ങൾ പലപ്പോഴും ന്യൂനപക്ഷ സമുദായങ്ങൾക്ക് സമീപമാണ്. ഇത്തരത്തിലുള്ള ഫാക്ടറികൾക്ക് സമീപമുള്ള പ്രദേശങ്ങളും മലിനമായ കുടിവെള്ളം, വിഷ പുക, രാസവസ്തുക്കളുടെ ഒഴുക്ക്, വായുവിലെ മലിനീകരണ കണികകൾ, കൂടാതെ ജീവിതനിലവാരം കുറയുന്നതിനും രോഗങ്ങൾ പടർന്നുപിടിക്കുന്നതിനും കാരണമാകുന്ന മറ്റ് വിവിധ ദോഷകരമായ അപകടസാധ്യതകൾക്കും വിധേയമാണ്.^[17]

പരിസ്ഥിതി വംശീയത കുറയ്ക്കുന്നു

പ്രവർത്തകർ "കൂടുതൽ പങ്കാളിത്തവും പൗരകേന്ദ്രീകൃതവുമായ നീതി സങ്കൽപ്പങ്ങൾക്ക്" ആഹ്വാനം ചെയ്തു.^[18]^[19] പരിസ്ഥിതി നീതി (ഇജെ) പ്രസ്ഥാനവും കാലാവസ്ഥാ നീതി (സിജെ) പ്രസ്ഥാനവും പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയെ ശ്രദ്ധയിൽ കൊണ്ടുവരുന്നതിലും മാറ്റം വരുത്തുന്നതിലും അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നു, അങ്ങനെ പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ജനവിഭാഗങ്ങൾ കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനത്തിനും മലിനീകരണത്തിനും ആനുപാതികമായി ഇരയാകുന്നില്ല.^[20]^[21] പരിസ്ഥിതിയും വികസനവും സംബന്ധിച്ച ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ കോൺഫറൻസ് അനുസരിച്ച്, സാധ്യമായ ഒരു പരിഹാരമാണ് മുൻകരുതൽ തത്വം. അത് പ്രസ്താവിക്കുന്നു, "ഗുരുതരമായതോ മാറ്റാനാവാത്തതോ ആയ നാശനഷ്ടങ്ങളുടെ ഭീഷണിയുണ്ടെങ്കിൽ, പാരിസ്ഥിതിക തകർച്ച തടയുന്നതിനുള്ള ചെലവ് കുറഞ്ഞ നടപടികൾ മാറ്റിവയ്ക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു കാരണമായി പൂർണ്ണമായ ശാസ്ത്രീയ ഉറപ്പിന്റെ അഭാവം ഉപയോഗിക്കരുത്."^[22] ഈ തത്ത്വമനുസരിച്ച്, അപകടകരമായ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ തുടക്കക്കാരനാണ് പ്രവർത്തനത്തിന്റെ സുരക്ഷ തെളിയിക്കാൻ ചുമതലപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. പരിസ്ഥിതി നീതി പ്രവർത്തകർ പൊതുവെ മാലിന്യം കുറയ്ക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ഊന്നിപ്പറയുന്നു. ഇത് മൊത്തത്തിലുള്ള ഭാരം കുറയ്ക്കുന്നതിനും കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം കുറയ്ക്കുന്ന മീഥേൻ ഉദ്‌വമനം കുറയ്ക്കുന്നതിനും വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.^[19]

വംശീയ അല്ലെങ്കിൽ വംശീയ ന്യൂനപക്ഷങ്ങളുടെ കേന്ദ്രീകരണം ഐക്യദാർഢ്യം വളർത്തുകയും വെല്ലുവിളികൾക്കിടയിലും പിന്തുണ നൽകുകയും അടിസ്ഥാന പ്രവർത്തനത്തിന് ആവശ്യമായ സാമൂഹിക മൂലധനത്തിന്റെ കേന്ദ്രീകരണം നൽകുകയും ചെയ്തേക്കാം. തങ്ങളുടെ കമ്മ്യൂണിറ്റികളിലെ മലിനീകരണത്തിന്റെ അപകടങ്ങൾക്ക് വിധേയരാകുന്നതിൽ മടുത്ത പൗരന്മാർ സംഘടിത പ്രതിഷേധം, നിയമനടപടികൾ, മാർച്ചുകൾ, നിയമലംഘനം, മറ്റ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ എന്നിവയിലൂടെ അധികാര ഘടനകളെ നേരിടുന്നു.^[23]

വംശീയ ന്യൂനപക്ഷങ്ങൾ പലപ്പോഴും രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നിന്നും നഗര ആസൂത്രണത്തിൽ നിന്നും ഒഴിവാക്കപ്പെടുന്നു (ഉദാഹരണത്തിന്, സമുദ്രനിരപ്പ് ഉയർത്തുന്നതിനുള്ള ആസൂത്രണം പോലുള്ളവ) അതിനാൽ ഭാവിയിൽ ഈ ഒഴിവാക്കപ്പെട്ട ഗ്രൂപ്പുകളെ ബാധിച്ചേക്കാവുന്ന ഒരു പ്രശ്നത്തിന്റെ വിവിധ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ നയരൂപീകരണത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല.^[21] പൊതുവേ, ആഫ്രിക്കൻ അമേരിക്കൻ സമൂഹങ്ങളിലെ രാഷ്ട്രീയ പങ്കാളിത്തം ആരോഗ്യ അപകടങ്ങളും മരണനിരക്കും കുറയ്ക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.^[24]വൻകിട കമ്പനികൾക്കെതിരെ പോരാടുന്നതിനുള്ള മറ്റ് തന്ത്രങ്ങൾ പൊതു ഹിയറിംഗുകൾ, സംസ്ഥാന, പ്രാദേശിക ഓഫീസുകളിലേക്കുള്ള പിന്തുണക്കാരുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്, കമ്പനി പ്രതിനിധികളുമായുള്ള മീറ്റിംഗുകൾ, പൊതുജന അവബോധവും ഉത്തരവാദിത്തവും കൊണ്ടുവരുന്നതിനുള്ള മറ്റ് ശ്രമങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു.^[25]

ഈ ആഗോള പ്രശ്‌നത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നതിൽ, അവബോധം വളർത്തുന്നതിനും പ്രവർത്തനത്തിനുള്ള ആഹ്വാനത്തിനുമായി പ്രവർത്തകർ വിവിധ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിലേക്ക് പോകുന്നു. വംശവും പാരിസ്ഥിതിക അസന്തുലിതാവസ്ഥയും കൂടിച്ചേരുന്ന ഇന്റർസെക്ഷണൽ ഗ്രാസ്റൂട്ട് പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള സമാഹരണവും ആശയവിനിമയവും ഫലപ്രദമാണെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. മറ്റ് പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾക്കിടയിൽ Twitter, Facebook, Instagram, Snapchat എന്നിവയുടെ സഹായത്തോടെ പ്രസ്ഥാനം ട്രാക്ഷൻ നേടി. കീസ്റ്റോൺ എക്‌സ്‌എൽ പൈപ്പ് ലൈനിനെതിരെ വാദിച്ച ഷൈലിൻ വുഡ്‌ലിയെപ്പോലുള്ള സെലിബ്രിറ്റികൾ പ്രതിഷേധിച്ചതിന് അറസ്റ്റിലായതുൾപ്പെടെയുള്ള അനുഭവങ്ങൾ പങ്കുവെച്ചിട്ടുണ്ട്. സാമൂഹ്യനീതി പ്രശ്‌നങ്ങൾ ഓൺലൈനിൽ മാത്രമല്ല, അതിനനുസരിച്ചുള്ള മുഖാമുഖ ഇടപെടലുകളിലും സമപ്രായക്കാരും ലോകത്തിന്റെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളും തമ്മിൽ സുഗമമായ സംഭാഷണത്തിന് സോഷ്യൽ മീഡിയ അനുവദിച്ചിട്ടുണ്ട്.^[26]

പഠനങ്ങൾ

പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ പാരിസ്ഥിതിക ആരോഗ്യ അപകടങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ ഇരയാകാൻ കാരണമാകുന്ന രീതികൾ തുറന്നുകാട്ടുന്നതിലൂടെ അസോസിയേഷനുകളും പൊതുജനശ്രദ്ധയും ആകർഷിക്കുന്നതിൽ പഠനങ്ങൾ പ്രധാനമാണ്. പാരിസ്ഥിതിക നീതി പ്രശ്‌നങ്ങൾ പഠിക്കുന്ന കുറ്റവാളി-ഇര മാതൃക ഉപേക്ഷിച്ച്, സാമ്പത്തിക/പരിസ്ഥിതി നീതി മോഡൽ, പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെയും അനീതിയുടെയും പ്രവർത്തനത്തിന് കാരണമാകുന്ന വംശത്തോടൊപ്പം സങ്കീർണ്ണമായ നിരവധി ഘടകങ്ങളെ പഠിക്കാൻ മൂർച്ചയുള്ള ലെൻസ് ഉപയോഗിച്ചു. ഉദാഹരണത്തിന്, ലെർനർ ഡയമണ്ട്, നോർക്കോ നിവാസികളുടെ വിഭജനത്തിൽ വംശത്തിന്റെ പങ്ക് വെളിപ്പെടുത്തുക മാത്രമല്ല, ഷെൽ ഓയിൽ കമ്പനിയുടെ ചരിത്രപരമായ റോളുകളും ഡയമണ്ട് നിവാസികളുടെ അടിമ വംശജരെയും ഷെല്ലിന്റെ പ്രതിഫലത്തെ ആശ്രയിക്കുന്ന വെള്ളക്കാരായ തൊഴിലാളികളുടെയും കുടുംബങ്ങളുടെയും ചരിത്രവും അദ്ദേഹം വെളിപ്പെടുത്തി.^[27] ബക്കറ്റ് ബ്രിഗേഡ്, ഗ്രീൻപീസ് തുടങ്ങിയ ബാഹ്യ സംഘടനകളുടെ പങ്കാളിത്തവും പാരിസ്ഥിതിക നീതിക്കായി പോരാടുമ്പോൾ ഡയമണ്ട് സമൂഹത്തിന് ഉണ്ടായിരുന്ന ശക്തിയിൽ പരിഗണിക്കപ്പെട്ടു.

യുദ്ധസമയത്ത്, പാരിസ്ഥിതിക വംശീയത സംഭവിക്കുന്നത് പൊതുജനങ്ങൾ പിന്നീട് റിപ്പോർട്ടുകളിലൂടെ പഠിക്കുന്ന രീതിയിലാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, ഫ്രണ്ട്സ് ഓഫ് ദി എർത്ത് ഇന്റർനാഷണലിന്റെ പരിസ്ഥിതി നക്ബ റിപ്പോർട്ട് ഇസ്രായേൽ-പലസ്തീൻ സംഘർഷകാലത്ത് ഗാസ മുനമ്പിൽ നടന്ന പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയിലേക്ക് ശ്രദ്ധ കൊണ്ടുവരുന്നു. അഭയാർത്ഥികളായ ഫലസ്തീനികൾക്കുള്ള മൂന്ന് ദിവസത്തെ ജലവിതരണം വെട്ടിക്കുറയ്ക്കുന്നതും കൃഷിയിടങ്ങൾ നശിപ്പിക്കുന്നതും ചില ഇസ്രായേലി രീതികളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.^[28]

പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെ കേസുകൾ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്ന പഠനങ്ങൾ കൂടാതെ, നിയന്ത്രണങ്ങൾ മാറ്റുന്നതിനെക്കുറിച്ചും പാരിസ്ഥിതിക വംശീയത സംഭവിക്കുന്നത് തടയുന്നതിനെക്കുറിച്ചും പഠനങ്ങൾ വിവരങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഘാനയിലെ അക്രയിലെ ഇ-മാലിന്യ സംസ്‌കരണത്തെക്കുറിച്ച് Daum, Stoler, Grant എന്നിവർ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, റീസൈക്ലിംഗ് സ്ഥാപനങ്ങൾ, കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ, സ്ക്രാപ്പ് മെറ്റൽ വ്യാപാരികൾ തുടങ്ങിയ വിവിധ മേഖലകളുമായും ഓർഗനൈസേഷനുകളുമായും ഇടപഴകുന്നതിന്റെ പ്രാധാന്യം മാറ്റുന്ന രീതികളിൽ കാര്യമായ സ്വാധീനം ചെലുത്താത്ത, കത്തിച്ചുകളയുന്നതിനും വാങ്ങുന്നതിനുമുള്ള സ്കീമുകളുടെ നിരോധനം പോലുള്ള അഡാപ്റ്റേഷൻ തന്ത്രങ്ങളിൽ ഊന്നിപ്പറയുന്നു.^[29]^[30]

വികസിത രാജ്യങ്ങളിൽ പാരിസ്ഥിതിക നിയമങ്ങൾ പ്രബലമായതിനാൽ കമ്പനികൾ തങ്ങളുടെ മാലിന്യങ്ങൾ ഗ്ലോബൽ സൗത്ത് ഭാഗത്തേക്ക് നീക്കിയതായും പഠനങ്ങൾ തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. കുറഞ്ഞ വികസിത രാജ്യങ്ങൾക്ക് പരിസ്ഥിതി നയങ്ങൾ കുറവാണ് അതിനാൽ കൂടുതൽ വിവേചനപരമായ സമ്പ്രദായങ്ങൾക്ക് വിധേയമാണ്. ഇത് ആക്ടിവിസത്തെ തടഞ്ഞില്ലെങ്കിലും, രാഷ്ട്രീയ നിയന്ത്രണങ്ങളിൽ ആക്ടിവിസത്തിന്റെ സ്വാധീനം പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു.^[31]

ലോറ പുലിഡോ, ഒറിഗോൺ സർവകലാശാലയിലെ^[32] എത്‌നിക് സ്റ്റഡീസ് വിഭാഗം മേധാവിയും പ്രൊഫസറുമായ ഡേവിഡ് പെല്ലോ, ഡെൽസെൻ, ഡിപ്പാർട്ട്‌മെന്റ് ചെയർ ഓഫ് എൻവയോൺമെന്റൽ സ്റ്റഡീസ്, സാന്താ ബാർബറ, കാലിഫോർണിയ സർവകലാശാലയിലെ ഗ്ലോബൽ എൻവയോൺമെന്റൽ ജസ്റ്റിസ് പ്രോജക്‌റ്റിന്റെ ഡയറക്‌ടർ എന്നിവരെപ്പോലുള്ള പാരിസ്ഥിതിക നീതി പണ്ഡിതർ,^[33] വംശീയ മുതലാളിത്തത്തിന്റെ രൂഢമൂലമായ പൈതൃകങ്ങളിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞ ഒരു ഘടകമായി പരിസ്ഥിതി വംശീയതയെ അംഗീകരിക്കുന്നത് പ്രസ്ഥാനത്തിന് നിർണായകമാണെന്ന് വാദിക്കുന്നു. വെള്ളക്കാരുടെ മേധാവിത്വം പ്രകൃതിയുമായും അധ്വാനവുമായും മനുഷ്യബന്ധങ്ങൾ രൂപപ്പെടുത്തുന്നത് തുടരുന്നു.^[34]^[35]^[36]

നടപടിക്രമ നീതി

പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെയും പാരിസ്ഥിതിക നീതിയുടെയും ശരിയായ പ്രശ്‌നങ്ങൾ എങ്ങനെ ഉണ്ടാക്കാം എന്നതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള നിലവിലെ രാഷ്ട്രീയ പ്രത്യയശാസ്ത്രങ്ങൾ നടപടിക്രമപരമായ നീതി എന്ന ആശയത്തിലേക്ക് മാറുകയാണ്. തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്ന പ്രക്രിയയിൽ ന്യായമായ ഉപയോഗം പ്രത്യേകിച്ചും വിഭവങ്ങളുടെ വിഹിതം അല്ലെങ്കിൽ വിയോജിപ്പുകൾ പരിഹരിക്കൽ പോലുള്ള നയതന്ത്ര സാഹചര്യങ്ങളിൽ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുമ്പോൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്ന ഒരു ആശയമാണ് നടപടിക്രമപരമായ നീതി. എല്ലാ കക്ഷികൾക്കും അവരുടെ നിലപാടുകൾ, അഭിപ്രായങ്ങൾ, ആശങ്കകൾ എന്നിവ പ്രകടിപ്പിക്കാൻ തുല്യ അവസരങ്ങളുള്ള, നീതിപൂർവകവും, സുതാര്യവും, നിഷ്പക്ഷവുമായ തീരുമാനങ്ങളെടുക്കൽ പ്രക്രിയയാണ് നടപടിക്രമപരമായ നീതി ആവശ്യപ്പെടുന്നത്.^[37] കരാറുകളുടെ ഫലങ്ങളിലും ആ ഫലങ്ങൾ ബാധിതരായ ജനസംഖ്യയിലും താൽപ്പര്യ ഗ്രൂപ്പുകളിലും ചെലുത്തുന്ന പ്രത്യാഘാതങ്ങളിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിനുപകരം, നടപടിക്രമങ്ങൾ ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നതിലൂടെ നടപ്പാക്കലിലൂടെയുള്ള പ്രക്രിയയിലുടനീളം എല്ലാ പങ്കാളികളെയും ഉൾപ്പെടുത്താനാണ് നടപടിക്രമങ്ങൾ ശ്രമിക്കുന്നത്. പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയ്‌ക്കെതിരെ പോരാടുന്ന കാര്യത്തിൽ, നടപടിക്രമപരമായ നീതി, പലപ്പോഴും അഴിമതിക്കാരായ സംസ്ഥാനങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ സ്വകാര്യ സ്ഥാപനങ്ങൾ പോലുള്ള ശക്തരായ അഭിനേതാക്കളുടെ മുഴുവൻ തീരുമാനങ്ങളെടുക്കൽ പ്രക്രിയയും നിർദ്ദേശിക്കുന്നതിനുള്ള അവസരങ്ങൾ കുറയ്ക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു. കൂടാതെ എടുക്കുന്ന തീരുമാനങ്ങൾ നേരിട്ട് ബാധിക്കപ്പെടുന്നവരുടെ കൈകളിലേക്ക് കുറച്ച് അധികാരം തിരികെ നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. ^[31]

ആക്ടിവിസം

ആക്ടിവിസം പല രൂപങ്ങൾ എടുക്കുന്നു. പ്രാദേശികവും അന്തർദേശീയവുമായ വിവിധ തലങ്ങളിൽ നടക്കുന്ന കൂട്ടായ പ്രകടനങ്ങളോ പ്രതിഷേധങ്ങളോ ആണ് ഒരു രൂപം. കൂടാതെ, ഗവൺമെന്റ് പരിഹാരങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കുമെന്ന് പ്രവർത്തകർക്ക് തോന്നുന്ന സ്ഥലങ്ങളിൽ, സംഘടനകൾക്കും വ്യക്തികൾക്കും ഒരുപോലെ നേരിട്ടുള്ള രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനം പിന്തുടരാനാകും. മിക്ക കേസുകളിലും, ആക്ടിവിസ്റ്റുകളും ഓർഗനൈസേഷനുകളും തങ്ങളുടെ ലക്ഷ്യങ്ങൾക്കായി കൂടുതൽ സ്വാധീനം നേടുന്നതിനായി പ്രാദേശികമായും അന്തർദേശീയമായും പങ്കാളിത്തം ഉണ്ടാക്കും.^[38]

1970-കൾക്ക് മുമ്പ്, വർണ്ണ സമുദായങ്ങൾ പരിസ്ഥിതി വംശീയതയുടെ യാഥാർത്ഥ്യം തിരിച്ചറിയുകയും അതിനെതിരെ സംഘടിക്കുകയും ചെയ്തു. ഉദാഹരണത്തിന്, ബ്ലാക്ക് പാന്തർ പാർട്ടി അതിജീവന പരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിച്ചു. അത് പ്രധാനമായും കറുത്തവർഗ്ഗക്കാരായ അയൽപക്കങ്ങളിലെ മാലിന്യങ്ങളുടെ അസമത്വ വിതരണത്തെ അഭിമുഖീകരിച്ചു.^[39] അതുപോലെ, ചിക്കാഗോയിലും ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റിയിലും ആസ്ഥാനമായുള്ള പ്യൂർട്ടോ റിക്കൻ വിപ്ലവ ദേശീയ സംഘടനയായ യംഗ് ലോർഡ്‌സ്, ഗാർബേജ് ഒഫൻസീവ് പ്രോഗ്രാമിലൂടെ തങ്ങളുടെ കമ്മ്യൂണിറ്റിയിലെ മലിനീകരണത്തെയും വിഷ മാലിന്യങ്ങളെയും എതിർത്തു. തുറസ്സായ സ്ഥലങ്ങൾ, വിഷലിപ്തമായ ലെഡ് പെയിന്റ്, ആരോഗ്യകരമായ ഭക്ഷണ ഓപ്ഷനുകൾ എന്നിവയുടെ അസമമായ വിതരണത്തെ നേരിടാൻ ഇവയും മറ്റ് സംഘടനകളും പ്രവർത്തിച്ചു.^[40]ക്ഷയരോഗം പോലെയുള്ള പരിസ്ഥിതി പ്രേരിത രോഗങ്ങളാൽ പ്രതിരോധിക്കാവുന്ന രോഗങ്ങളാൽ ബാധിതരായവർക്ക് അവർ ആരോഗ്യ പരിപാടികളും വാഗ്ദാനം ചെയ്തു.^[40] ഈ രീതിയിൽ, ഈ സംഘടനകൾ പരിസ്ഥിതി വംശീയതയ്‌ക്കെതിരായ കൂടുതൽ മൂർച്ചയുള്ള പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെ മുൻഗാമികളായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.

സീസർ ഷാവേസ് കൂട്ടിച്ചേർത്ത ലാറ്റിനോ റാഞ്ച് തൊഴിലാളികൾ കാലിഫോർണിയയിലെ സാൻ ജോക്വിൻ വാലിയിലെ ഹോംസ്റ്റേഡ് വയലുകളിൽ ഹാനികരമായ കീടനാശിനികളിൽ നിന്നുള്ള ഇൻഷുറൻസ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള തൊഴിൽ പരിസ്ഥിതി അവകാശങ്ങൾക്കായി പോരാടി. 1967-ൽ, ആഫ്രിക്കൻ-അമേരിക്കൻ അണ്ടർ സ്റ്റഡീസ് ഹൂസ്റ്റണിലെ തെരുവുകളിൽ കലാപം നടത്തി രണ്ട് കുട്ടികളെ കൊന്ന അവരുടെ പ്രദേശത്തെ ഒരു നഗര ചവറ്റുകുട്ടയ്‌ക്കെതിരെ പോരാടി. 1968-ൽ, ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റിയിലെ വെസ്റ്റ് ഹാർലെമിലെ നിവാസികൾ, തങ്ങളുടെ അയൽപക്കത്ത് ഒരു മലിനജല ശുദ്ധീകരണ പ്ലാന്റ് സ്ഥാപിക്കുന്നതിനെതിരെ പോരാടി പരാജയപ്പെട്ടു.^[41]

ആക്ടിവിസത്തിന്റെ ശ്രമങ്ങളെ സ്ത്രീകളും പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയിൽ നിന്ന് അവർ നേരിടുന്ന അനീതികളും വളരെയധികം സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട്. വിവിധ വംശങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക നില, പ്രായം, ലിംഗഭേദം എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള സ്ത്രീകൾ പാരിസ്ഥിതിക അനീതിയുടെ പ്രശ്നങ്ങളാൽ ആനുപാതികമായി ബാധിക്കുന്നില്ല. കൂടാതെ, സ്ത്രീകൾ നേരിടുന്ന പ്രശ്‌നങ്ങൾ പലപ്പോഴും ഒഴിവാക്കപ്പെടുകയോ അവഗണിക്കപ്പെടുകയോ ചെയ്യുന്നതിനാൽ, സ്ത്രീകൾ നടത്തുന്ന ശ്രമങ്ങൾ ചരിത്രപരമായി പുരുഷന്മാരുടെ ശ്രമങ്ങളാൽ അവഗണിക്കപ്പെടുകയോ വെല്ലുവിളിക്കപ്പെടുകയോ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. തദ്ദേശീയ സമൂഹങ്ങൾ നേരിടുന്ന അനീതികൾക്കെതിരെ പോരാടുന്ന പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്‌നങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന നിരവധി സ്ത്രീ പ്രവർത്തകരിൽ ഒരാളാണ് വിനോന ലാഡ്യൂക്ക്. നീതിക്കുവേണ്ടിയുള്ള അവരുടെ തുടർച്ചയായ നേതൃത്വത്തിന് 2007-ൽ ദേശീയ വനിതാ ഹാൾ ഓഫ് ഫെയിമിൽ ലാഡ്യൂക്കിനെ ഉൾപ്പെടുത്തി.

പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട കമ്മ്യൂണിറ്റികളെയും കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനത്തോടുള്ള അവരുടെ പോരാട്ടങ്ങളെയും വർദ്ധിപ്പിക്കുക എന്നത് നിർണായകമാണ്. കാലാവസ്ഥാ ശാസ്ത്ര സമൂഹം ലഭ്യമായ വിവരങ്ങളും അവർ ശേഖരിക്കുന്ന ഡാറ്റയും വൈവിധ്യവത്കരിക്കുന്നതിനൊപ്പം വിഭവങ്ങളിലെ ചരിത്രപരമായ അസമത്വങ്ങളിൽ നിന്ന് മുക്തി നേടുന്നതിനായി പ്രവർത്തിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, ആഫ്രിക്കയിലെ താപ തരംഗങ്ങൾ പലരെയും ബാധിച്ചിട്ടും ചൂട് തരംഗങ്ങൾ വഷളാകുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഡാറ്റയുടെ ഗുരുതരമായ അഭാവമുണ്ട്.^[42]

കാനഡയിലെ തദ്ദേശീയ സ്ത്രീ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ

പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയ്‌ക്കെതിരെ തദ്ദേശീയരായ സ്ത്രീകൾ ആരംഭിച്ച നിരവധി പ്രതിരോധ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ കാനഡയിൽ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. പ്രമുഖവും പ്രസ്ഥാനത്തിൽ വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതും ആയിരുന്നു ദി നേറ്റീവ് വിമൻസ് അസോസിയേഷൻ ഓഫ് കാനഡയുടെ (NWAC) സിസ്റ്റേഴ്‌സ് ഇൻ സ്പിരിറ്റ് ഇനിഷ്യേറ്റീവ്. തദ്ദേശീയരായ സ്ത്രീകളുടെ മരണവും തിരോധാനവും സംബന്ധിച്ച് അവബോധം വളർത്തുന്നതിനും സർക്കാരിനെയും സിവിൽ സമൂഹ സംഘങ്ങളെയും നടപടിയെടുക്കുന്നതിന് വേണ്ടിയും റിപ്പോർട്ടുകൾ സൃഷ്ടിക്കുക എന്നതാണ് ഈ സംരംഭം ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.^[43] 2010-ൽ കനേഡിയൻ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റ് സിസ്റ്റേഴ്‌സ് ഇൻ സ്പിരിറ്റ് ഇനിഷ്യേറ്റീവിന്റെ പണം മുടക്കാൻ തീരുമാനിച്ചെങ്കിലും, കേൾക്കാനുള്ള പോരാട്ടത്തിൽ സ്ത്രീകൾ, ടു-സ്പിരിറ്റ്, എൽജിബിടിക്യു+ സ്വദേശികൾ എന്നിവരെ NWAC പിന്തുണയ്ക്കുന്നത് തുടരുന്നു.^[44] മറ്റ് തദ്ദേശീയ പ്രതിരോധ പ്രസ്ഥാനങ്ങളിൽ പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയ്ക്ക് കാരണമായ പുരുഷാധിപത്യത്തിന്റെയും വംശീയതയുടെയും ശക്തികൾക്കെതിരെ പോരാടുന്നതിന് ആത്മീയതയിലും പരമ്പരാഗത ആചാരങ്ങളിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് ആഘാതത്തിൽ നിന്ന് മോചനം നേടുന്നതിന് ഊന്നൽ നൽകുന്നു.^[45] ഉടമ്പടികൾ, മനുഷ്യക്കടത്ത് വിരുദ്ധ നിയമങ്ങൾ, സ്ത്രീകൾക്കെതിരായ അക്രമ വിരുദ്ധ നിയമങ്ങൾ, UNDRIP എന്നിവ പോലുള്ള അവരുടെ ആശങ്കകൾ പ്രകടിപ്പിക്കാൻ ആക്ടിവിസ്റ്റുകളും തദ്ദേശീയ സമൂഹങ്ങളും സംസ്ഥാന ഔദ്യോഗിക നിയമവഴികളിലൂടെ കടന്നുപോയി.^[45] ചില ശബ്ദങ്ങൾ കേൾക്കാത്തതിനാലും രാഷ്ട്രം തദ്ദേശീയ രാഷ്ട്രങ്ങളുടെ പരമാധികാരത്തെ മാനിക്കുകയോ അംഗീകരിക്കുകയോ ചെയ്യാത്തതിനാൽ തദ്ദേശീയ ഗ്രൂപ്പുകളും കമ്മ്യൂണിറ്റികളും ഇവ അപര്യാപ്തമായ പരിഹാരമായി കണക്കാക്കുന്നു.^[45]

കലാപരമായ ആവിഷ്കാരം

നിരവധി കലാകാരന്മാർ സൃഷ്ടിപരമായ ആവിഷ്കാരത്തിലൂടെ പരിസ്ഥിതി, ശക്തി, സംസ്കാരം എന്നിവ തമ്മിലുള്ള ബന്ധം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നു. പരിസ്ഥിതി വംശീയത ഉൾപ്പെടെയുള്ള സാമൂഹിക വിഷയങ്ങളിൽ അവബോധം കൊണ്ടുവരാൻ കലയെ ഉപയോഗിക്കാം.

ലാറ്റിനമേരിക്കയിലെ വെള്ളവും ശക്തിയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം സാന്ദർഭികമാക്കുന്നതിന് കരോലിന കേസിഡോയുടെ ബി ഡാംഡ് വീഡിയോ ഘടകങ്ങൾ, ഫോട്ടോഗ്രാഫുകൾ, പെയിന്റ്, മിക്സഡ് തുണിത്തരങ്ങൾ, പേപ്പറുകൾ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കുന്നു.^[46]പ്രകൃതിയോടും പരസ്‌പരവുമായ ബന്ധത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്ന ജലത്തിന്റെ തദ്ദേശീയ വീക്ഷണത്തെക്കുറിച്ചും ജലത്തിന്റെ സ്വകാര്യവൽക്കരണം സമൂഹങ്ങളെയും ആവാസവ്യവസ്ഥയെയും എങ്ങനെ ബാധിക്കുന്നുവെന്നും അവരുടെ രചനകൾ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.^[47] കൊളംബിയയിലെ മഗ്ഡലീന നദിയിൽ നിന്ന് വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്നതിനുള്ള 2014 ലെ "മാസ്റ്റർ പ്ലാൻ" പ്രകാരമാണ് ഈ സൃഷ്ടികളുടെ പരമ്പര പിറന്നത്. 15 ജലവൈദ്യുത അണക്കെട്ടുകളുടെ നിർമ്മാണത്തെ കുറിച്ച് പ്ലാൻ വിശദമാക്കുകയും കൊളംബിയൻ വിഭവങ്ങളിൽ വിദേശ ആശ്രയം വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്തു. കോളനിവൽക്കരണം, പ്രകൃതി, വേർതിരിച്ചെടുക്കൽ, സ്വദേശീയത തുടങ്ങിയ പ്രക്രിയകളുടെ പരസ്പരബന്ധത്തിന് കേസിഡോ തന്റെ കലയിൽ ഊന്നൽ നൽകുന്നു.

ആലിസൺ ജാനെ ഹാമിൽട്ടൺ തന്റെ ഒരു കൃതിക്ക് മുന്നിൽ. "കൊടുങ്കാറ്റിൽ ദയനീയമായി നിലവിളിച്ചു"

ആലിസൺ ജാനെ ഹാമിൽട്ടൺ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ നിന്നുള്ള ഒരു കലാകാരിയാണ്. അവൾ ഭൂമിയുടെയും സ്ഥലത്തിന്റെയും സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ ആശയങ്ങളും ഉപയോഗങ്ങളും പരിശോധിക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ച് യുഎസിലെ തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ.^[48]മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കാലാവസ്ഥയും അതോടൊപ്പം ചില ജനവിഭാഗങ്ങൾക്കുള്ള സവിശേഷമായ ദുർബലതയും ആരെയാണ് ബാധിക്കുന്നതെന്ന് അവരുടെ കൃതി പരിശോധിക്കുന്നു. ആഗോളതാപനം ആരെയാണ് ബാധിക്കുന്നതെന്നും അവരുടെ വ്യത്യസ്ത ജീവിതാനുഭവങ്ങൾ കാലാവസ്ഥാ പ്രശ്‌നങ്ങൾക്ക് വ്യത്യസ്ത വീക്ഷണങ്ങൾ നൽകുന്നതെങ്ങനെയെന്നും കാണിക്കാൻ അവരുടെ കൃതി വീഡിയോകളിലും ഫോട്ടോഗ്രാഫുകളിലും അവലംബിക്കുന്നു.

പാരിസ്ഥിതിക നഷ്ടപരിഹാരം

ചില ശാസ്ത്രജ്ഞരും സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധരും പാരിസ്ഥിതിക നഷ്ടപരിഹാരത്തിന്റെ സാധ്യതകൾ പരിശോധിച്ചു. അല്ലെങ്കിൽ ഏതെങ്കിലും വിധത്തിൽ വ്യവസായ സാന്നിധ്യം ബാധിച്ച വ്യക്തികൾക്ക് പണമടയ്ക്കൽ രീതികൾ. വ്യവസായവുമായി അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന വ്യക്തികൾ, പ്രകൃതിദുരന്തങ്ങളുടെ ഇരകൾ, സ്വന്തം രാജ്യത്ത് അപകടകരമായ ജീവിതസാഹചര്യങ്ങളിൽ നിന്ന് പലായനം ചെയ്യുന്ന കാലാവസ്ഥാ അഭയാർത്ഥികൾ എന്നിവരെ സ്വാധീനിക്കാൻ സാധ്യതയുള്ള ഗ്രൂപ്പുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. നഷ്ടപരിഹാരം വ്യക്തികൾക്ക് നേരിട്ടുള്ള പണമടയ്ക്കൽ മുതൽ, മാലിന്യ-സ്ഥലം വൃത്തിയാക്കാൻ നീക്കിവച്ച പണം, കുറഞ്ഞ വരുമാനമുള്ള താമസസ്ഥലങ്ങൾക്കായി എയർ മോണിറ്ററുകൾ വാങ്ങൽ, ഹരിതഗൃഹ വാതക ഉദ്‌വമനം കുറയ്ക്കുന്ന പൊതുഗതാഗതത്തിൽ നിക്ഷേപം എന്നിങ്ങനെ പല രൂപങ്ങൾ എടുക്കാം. റോബർട്ട് ബുള്ളാർഡ് എഴുതുന്നത് പോലെ,^[1]

"പരിസ്ഥിതി നഷ്ടപരിഹാരങ്ങൾ സുസ്ഥിരതയിലേക്കും സമത്വത്തിലേക്കും ഒരു പാലത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു... രോഗശാന്തിക്കും അനുരഞ്ജനത്തിനുമുള്ള ആത്മീയവും പാരിസ്ഥിതികവുമായ ഔഷധമാണ് നഷ്ടപരിഹാരം."

നയങ്ങളും അന്താരാഷ്ട്ര കരാറുകളും

മൂന്നാം ലോക രാജ്യങ്ങളിലേക്കുള്ള അപകടകരമായ മാലിന്യങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നത് വളരുന്ന മറ്റൊരു ആശങ്കയാണ്. 1989 നും 1994 നും ഇടയിൽ, ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ ആൻഡ് ഡെവലപ്‌മെന്റ് (ഒഇസിഡി) രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്ന് ഒഇസിഡി ഇതര രാജ്യങ്ങളിലേക്ക് 2,611 മെട്രിക് ടൺ അപകടകരമായ മാലിന്യങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്തു. അവരുടെ അതിർത്തികളിലേക്ക് അപകടകരമായ മാലിന്യങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതിന്റെ പ്രതികരണമായി രണ്ട് അന്താരാഷ്ട്ര കരാറുകൾ പാസാക്കി. 1989 മാർച്ചിൽ അംഗീകരിച്ച ബേസൽ കൺവെൻഷനിൽ അപകടകരമായ മാലിന്യങ്ങൾക്കുള്ള അതിർത്തി കടന്നുള്ള നീക്കത്തിന് പൂർണ്ണമായ നിരോധനം ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ലെന്ന് ഓർഗനൈസേഷൻ ഓഫ് ആഫ്രിക്കൻ യൂണിറ്റി (OAU) ആശങ്കപ്പെട്ടു. അവരുടെ ആശങ്കകൾക്ക് മറുപടിയായി, 1991 ജനുവരി 30-ന്, പാരിസ്ഥിതികവും സുസ്ഥിരവുമായ വികസനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പാൻ-ആഫ്രിക്കൻ കോൺഫറൻസ് ആഫ്രിക്കയിലേക്ക് എല്ലാ അപകടകരമായ മാലിന്യങ്ങളും ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്നത് നിരോധിക്കുകയും ഭൂഖണ്ഡത്തിനുള്ളിൽ അവയുടെ ചലനം പരിമിതപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്ന ബമാകോ കൺവെൻഷൻ അംഗീകരിച്ചു. വ്യാവസായിക രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്ന് (പ്രധാനമായും OECD രാജ്യങ്ങളും ലിച്ചെൻസ്റ്റീനും) മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിലേക്കുള്ള എല്ലാ അപകടകരമായ മാലിന്യങ്ങളും കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതിന് 1995 സെപ്റ്റംബറിൽ, G-77 രാജ്യങ്ങൾ ബേസൽ കൺവെൻഷൻ ഭേദഗതി ചെയ്യാൻ സഹായിച്ചു.^[49] 1988-ൽ OAU ഒരു പ്രമേയത്തിൽ ഒപ്പുവച്ചു അത് വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ വലിച്ചെറിയുന്നത് "ആഫ്രിക്കയ്ക്കും ആഫ്രിക്കൻ ജനതയ്ക്കും എതിരായ കുറ്റകൃത്യമായി" പ്രഖ്യാപിച്ചു.^[50] അധികം താമസിയാതെ, വെസ്റ്റ് ആഫ്രിക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ സാമ്പത്തിക സമൂഹം (ECOWAS) വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ വലിച്ചെറിയാൻ പിടിക്കപ്പെടുന്നവർക്ക് ജീവപര്യന്തം തടവ് പോലുള്ള ശിക്ഷകൾ അനുവദിക്കുന്ന ഒരു പ്രമേയം പാസാക്കി.^[50]

ആഗോളവൽക്കരണവും അന്തർദേശീയ കരാറുകളുടെ വർദ്ധനവും പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെ കേസുകൾക്കുള്ള സാധ്യതകൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, 1994-ലെ നോർത്ത് അമേരിക്കൻ ഫ്രീ ട്രേഡ് എഗ്രിമെന്റ് (NAFTA) അമേരിക്കയുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഫാക്ടറികളെ മെക്സിക്കോയിലേക്ക് ആകർഷിച്ചു. അവിടെ വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ കൊളോണിയ ചിൽപാൻസിംഗോ കമ്മ്യൂണിറ്റിയിൽ ഉപേക്ഷിക്കുകയും മെക്സിക്കൻ ഗവൺമെന്റിനോട് മാലിന്യം വൃത്തിയാക്കാൻ പ്രവർത്തകർ ആവശ്യപ്പെടുന്നത് വരെ വൃത്തിയാക്കിയിരുന്നില്ല. ^[51]

പരിസ്ഥിതി നീതി പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ ലോക ഉച്ചകോടികളുടെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗമായി വളർന്നു. ഈ പ്രശ്നം ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കുകയും ഒരുമിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്ന നിരവധി ആളുകൾ, തൊഴിലാളികൾ, സമൂഹത്തിന്റെ തലങ്ങൾ എന്നിവയെ അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ആഗോളവൽക്കരണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകൾക്ക് തൊഴിലാളികൾ, അക്കാദമിക് വിദഗ്ധർ, കമ്മ്യൂണിറ്റി നേതാക്കൾ എന്നിവരുൾപ്പെടെ നിരവധി പങ്കാളികളെ ഒരുമിച്ച് കൊണ്ടുവരാൻ കഴിയും. അവർക്ക് വർദ്ധിച്ച വ്യാവസായിക വികസനം ഒരു പൊതു ഘടകമാണ്".^[52]

മനുഷ്യ ക്ഷേമത്തിന്റെ അവസ്ഥയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി പല നയങ്ങളും വിശദീകരിക്കാം. പരിസ്ഥിതി നീതി എന്നത് സമൂഹങ്ങൾക്ക് സുരക്ഷിതവും നീതിയുക്തവും തുല്യവുമായ അവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനും റെഡ് ലൈനിംഗ് പോലുള്ള കാര്യങ്ങൾ സംഭവിക്കുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നതിനും ലക്ഷ്യമിടുന്നതിനാലാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്.^[53] ഈ അദ്വിതീയ ഘടകങ്ങളെല്ലാം മനസ്സിൽ വെച്ചുകൊണ്ട്, നയരൂപകർത്താക്കൾ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുമ്പോൾ പരിഗണിക്കേണ്ട ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങളുണ്ട്.

പ്രദേശം അനുസരിച്ച് ഉദാഹരണങ്ങൾ

ആഫ്രിക്ക

നൈജീരിയ

എണ്ണ ചോർച്ച

നൈജീരിയയിൽ, നൈജർ ഡെൽറ്റയ്ക്ക് സമീപം, കൂടുതൽ വികസിത പ്രദേശങ്ങളിൽ എണ്ണ ചോർച്ച, വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ കത്തിക്കൽ, നഗര വായു മലിനീകരണം എന്നിവ പ്രശ്‌നങ്ങളാണ്.^[54]

നൈജീരിയയിലെ എണ്ണ സമ്പന്നമായ ഡെൽറ്റ മേഖലയിലെ തദ്ദേശീയരായ ഒഗോണി ജനതയെ പിന്തുണച്ച് നിരവധി വെബ്‌പേജുകൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ടു. ഷെൽ ഓയിൽ ഡ്രില്ലിംഗിന്റെ വിനാശകരമായ പാരിസ്ഥിതികവും സാമ്പത്തികവുമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങളിൽ പ്രതിഷേധിക്കാനും ഷെൽ ഓയിൽ ബഹിഷ്‌കരിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിക്കാനും നൈജീരിയൻ സർക്കാരിന്റെയും ഷെല്ലിന്റെയും മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനങ്ങളെ അപലപിക്കാനും സൈറ്റുകൾ ഉപയോഗിച്ചു. നൈജീരിയൻ ഗവൺമെന്റ് 1995 നവംബറിൽ നൈജീരിയൻ ഗവൺമെന്റ് അഹിംസാത്മക പ്രസ്ഥാനത്തിന് വേണ്ടിയുള്ള ഒഗോണി പീപ്പിൾ (MOSOP) എന്ന പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ സ്ഥാപകരിലൊരാളായിരുന്ന കെൻ സരോ-വിവ ഉൾപ്പെടെ ഒമ്പത് ഒഗോണി പ്രവർത്തകരെ വധിച്ചതിന് ശേഷം ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര അപ്പീൽ രൂപീകരിക്കുന്നതിൽ ഇന്റർനെറ്റിന്റെ ഉപയോഗം നാടകീയമായി തീവ്രമായി.^[55]

ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക

ഖനന വ്യവസായം തമ്മിലുള്ള ബന്ധവും അത് സമൂഹത്തിലും വ്യക്തിഗത ആരോഗ്യത്തിലും ഉണ്ടാക്കുന്ന പ്രതികൂല പ്രത്യാഘാതങ്ങളും ലോകമെമ്പാടുമുള്ള നിരവധി സംഘടനകൾ പഠിക്കുകയും നന്നായി രേഖപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഖനന പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സമീപമുള്ള ജീവിതത്തിന്റെ ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളിൽ ഗർഭാവസ്ഥയിലെ സങ്കീർണതകൾ, മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ, വിവിധ തരത്തിലുള്ള ക്യാൻസറുകൾ, കൂടാതെ മറ്റു പലതും ഉൾപ്പെടുന്നു.^[56] ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചന കാലഘട്ടത്തിൽ, പാരിസ്ഥിതിക നിയന്ത്രണത്തിന്റെ അഭാവത്തിന്റെ ഫലമായി ഖനന വ്യവസായം വളരെ വേഗത്തിൽ വളർന്നു. ഖനന കോർപ്പറേഷനുകൾ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സമൂഹങ്ങൾ സാധാരണയായി ഉയർന്ന ദാരിദ്ര്യവും തൊഴിലില്ലായ്മയും ഉള്ളവരാണ്. കൂടാതെ, ഈ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്കുള്ളിൽ, സാമ്പത്തിക അവസരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഖനനത്തിന്റെ നേട്ടങ്ങൾ സമൂഹത്തിലെ ആളുകളുടെ ആരോഗ്യത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ ദോഷങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതലാണോ എന്ന വിഷയത്തിൽ പൗരന്മാർക്കിടയിൽ ഒരു വിഭജനമുണ്ട്. ഖനന കമ്പനികൾ പലപ്പോഴും ഈ വൈരുദ്ധ്യം വലുതാക്കി ഈ വിയോജിപ്പുകൾ തങ്ങളുടെ നേട്ടത്തിനായി ഉപയോഗിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. കൂടാതെ, ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ഖനന കമ്പനികൾക്ക് ദേശീയ ഗവൺമെന്റുമായി അടുത്ത ബന്ധമുണ്ട്. അധികാര സന്തുലിതാവസ്ഥ തങ്ങൾക്കനുകൂലമായി വ്യതിചലിക്കുകയും അതേ സമയം പല തീരുമാനങ്ങളെടുക്കൽ പ്രക്രിയകളിൽ നിന്നും പ്രാദേശിക ആളുകളെ ഒഴിവാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.^[57] ഈ ഒഴിവാക്കലിന്റെ പൈതൃകം ദരിദ്രരായ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കക്കാരുടെ രൂപത്തിൽ ശാശ്വതമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, ഖനന കമ്പനികളുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ഫലമായുണ്ടാകുന്ന പാരിസ്ഥിതിക ആഘാതങ്ങളുടെ ആഘാതം. പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയ്‌ക്കെതിരെ ഫലപ്രദമായി പോരാടുന്നതിനും നീതിയുടെ ചില സാദൃശ്യങ്ങൾ കൈവരിക്കുന്നതിനും, അധികാരത്തിന്റെ വേരൂന്നിയതും വ്യവസ്ഥാപിതവുമായ സംവിധാനങ്ങൾ, സാമൂഹിക ബന്ധങ്ങൾ, സാംസ്കാരിക ഘടകങ്ങൾ എന്നിവ പോലുള്ള പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെ സാഹചര്യങ്ങൾ രൂപപ്പെടുത്തുന്ന ഘടകങ്ങളുമായി ഒരു കണക്കുകൂട്ടൽ ഉണ്ടായിരിക്കണമെന്ന് ചിലർ വാദിക്കുന്നു.^[58]

"ഊർജ്ജ ദാരിദ്ര്യം" എന്ന പദം ഉപയോഗിക്കുന്നത് "ആവശ്യമായ, വിശ്വസനീയമായ, താങ്ങാനാവുന്ന, ശുദ്ധമായ ഊർജ്ജ വാഹകരുടെയും പാചകത്തിന് ആവശ്യമായ ഊർജ്ജ സേവന ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്നതിനുള്ള സാങ്കേതികവിദ്യകളുടെയും സാമ്പത്തികവും മാനുഷികവുമായ വികസനത്തിന് ഊർജ്ജം നൽകുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ അഭാവം" എന്നാണ്. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ നിരവധി കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ ഒരുതരം ഊർജ്ജ ദാരിദ്ര്യം നേരിടുന്നു.^[59] വീടും സമൂഹവും മൊത്തത്തിൽ പരിപാലിക്കുന്നതിന്റെ ചുമതല ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ സ്ത്രീകൾക്കാണ്. സാമ്പത്തികമായി ദരിദ്രരായ പ്രദേശങ്ങളിലുള്ളവർ ഈ ഉത്തരവാദിത്തം ഏറ്റെടുക്കേണ്ടതുണ്ട്. മാത്രമല്ല അവർ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന മറ്റ് നിരവധി വെല്ലുവിളികളുണ്ട്. ലിംഗഭേദം, വംശം, വർഗം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള വിവേചനം ഇപ്പോഴും ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ സംസ്കാരത്തിൽ നിലനിൽക്കുന്നു. ഇക്കാരണത്താൽ, വീട്ടിലും സമൂഹത്തിലുമുള്ള അവരുടെ ജോലിയിൽ പൊതു വിഭവങ്ങളുടെ പ്രാഥമിക ഉപയോക്താക്കളായ സ്ത്രീകൾ, നിയന്ത്രണവും പൊതു വിഭവങ്ങളിലേക്കുള്ള പ്രവേശനവും സംബന്ധിച്ച തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നതിൽ നിന്ന് പലപ്പോഴും ഒഴിവാക്കപ്പെടുന്നു. തത്ഫലമായുണ്ടാകുന്ന ഊർജ്ജ ദാരിദ്ര്യം, ചെലവേറിയതും സ്വന്തം ആരോഗ്യത്തിനും പരിസ്ഥിതിക്കും ഹാനികരമായേക്കാവുന്നതുമായ ഊർജ്ജ സ്രോതസ്സുകൾ ഉപയോഗിക്കാൻ സ്ത്രീകളെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. തൽഫലമായി, ഈ സാഹചര്യം ശരിയാക്കാൻ ഈ കമ്മ്യൂണിറ്റികളെയും സ്ത്രീകളെയും പ്രത്യേകമായി ലക്ഷ്യമിടുന്ന നിരവധി പുനരുപയോഗ ഊർജ്ജ സംരംഭങ്ങൾ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ ഉയർന്നുവന്നിട്ടുണ്ട്.^[59]

ഏഷ്യ

ചൈന

1990-കളുടെ മധ്യം മുതൽ ഏകദേശം 2001 വരെ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിന്റെ പടിഞ്ഞാറൻ പകുതിയിൽ പുനരുപയോഗത്തിനായി ശേഖരിച്ച ഇലക്‌ട്രോണിക്‌സിന്റെ ഏകദേശം 50 മുതൽ 80 ശതമാനം വരെ വിദേശത്തേക്ക്, പ്രധാനമായും ചൈനയിലേക്കും തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യയിലേക്കും കയറ്റുമതി ചെയ്യപ്പെടുന്നുവെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.^[60]^[61] ഈ സ്ക്രാപ്പ് പ്രോസസ്സിംഗ് തികച്ചും ലാഭകരവും സമൃദ്ധമായ തൊഴിലാളികൾ, കുറഞ്ഞ തൊഴിലാളികൾ, അയഞ്ഞ പാരിസ്ഥിതിക നിയമങ്ങൾ എന്നിവ കാരണം മുൻഗണന നൽകുന്നതുമാണ്.^[62]^[63]

ചൈനയിലെ ഗ്യുയു, ഇ-മാലിന്യങ്ങളുടെ ഏറ്റവും വലിയ റീസൈക്ലിംഗ് സൈറ്റുകളിലൊന്നാണ്. അവിടെ നദീതീരങ്ങളിൽ ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ട കമ്പ്യൂട്ടർ ഭാഗങ്ങളുടെ കൂമ്പാരങ്ങൾ ഉയർന്ന് പ്രാദേശിക ജലവിതരണത്തെ മലിനമാക്കുന്നു. </ref>^[64] 2001-ൽ ലിയാൻജിയാങ് നദിയിൽ നിന്ന് ബാസൽ ആക്ഷൻ നെറ്റ്‌വർക്ക് എടുത്ത ജലസാമ്പിളുകളിൽ ഈയത്തിന്റെ അളവ് ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ സുരക്ഷാ മാനദണ്ഡങ്ങളേക്കാൾ 190 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ്.^[63] മലിനമായ കുടിവെള്ളം ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, താമസക്കാർ വിലകൂടിയ ട്രക്ക്-ഇൻ കുടിവെള്ള വിതരണത്തിൽ മലിനമായ വെള്ളം ഉപയോഗിക്കുന്നത് തുടരുന്നു.^[63] ഇ-മാലിന്യ കേന്ദ്രമായ ചൈനയിലെ ഗ്യുയുവിലെ ഏതാണ്ട് 80 ശതമാനം കുട്ടികളും ലെഡ് വിഷബാധയാൽ ബുദ്ധിമുട്ടുന്നുണ്ടെന്ന് സമീപകാല റിപ്പോർട്ടുകൾ പറയുന്നു.^[65] ഇലക്‌ട്രോണിക് മാലിന്യങ്ങളുടെ ലക്ഷ്യസ്ഥാനമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നതിന് മുമ്പ്, ഗുയുവിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും കാർഷിക ബിസിനസിൽ ഉപജീവനം നടത്തുന്ന ചെറുകിട കർഷകരായിരുന്നു.^[66] എന്നിരുന്നാലും, സ്ക്രാപ്പ് ഇലക്ട്രോണിക്സിൽ കൂടുതൽ ലാഭകരമായ ജോലികൾക്കായി കൃഷി ഉപേക്ഷിച്ചു.^[66] "പാശ്ചാത്യ മാധ്യമങ്ങളും ചൈനീസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയും എൻജിഒ ഗവേഷകരും പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ഈ തൊഴിലാളികളുടെ ഗ്രാമീണ ഗ്രാമങ്ങളിലെ അവസ്ഥ വളരെ മോശമാണ്. ഗുയുവിലെ പ്രാകൃത ഇലക്ട്രോണിക് സ്ക്രാപ്പ് വ്യവസായം പോലും വരുമാനത്തിൽ പുരോഗതി വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു".^[67]

ചൈനയിൽ അപകടകരമായ അന്തരീക്ഷ മലിനീകരണ തോത് വർധിക്കുന്നതിനാൽ, ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ തടയുന്നതിനുള്ള നടപടികൾ നടപ്പിലാക്കാൻ പൊതുജനങ്ങൾ അണിനിരന്നതായി ഗവേഷകർ കണ്ടെത്തി. വംശീയ ന്യൂനപക്ഷങ്ങളുള്ള പ്രദേശങ്ങളും രാജ്യത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറൻ പ്രദേശങ്ങളും ആനുപാതികമല്ലാത്ത പാരിസ്ഥിതിക ഭാരം വഹിക്കുന്നു.^[68]

ഇന്ത്യ

ഭോപ്പാൽ, ഇന്ത്യ

യൂണിയൻ കാർബൈഡ് ഇന്ത്യ ലിമിറ്റഡിന്റെ മാതൃ കമ്പനിയാണ് യൂണിയൻ കാർബൈഡ് കോർപ്പറേഷൻ. അതിന്റെ ഉൽപ്പാദനം ഒരു പുറം രാജ്യത്തേക്ക് ഔട്ട്സോഴ്സ് ചെയ്യുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഭോപ്പാലിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന യൂണിയൻ കാർബൈഡ് ഇന്ത്യ ലിമിറ്റഡ് കീടനാശിനി നിർമ്മാണത്തിന് ഉപയോഗിക്കുന്ന മീഥൈൽ ഐസോസയനേറ്റ് എന്ന രാസവസ്തുവാണ് പ്രാഥമികമായി നിർമ്മിച്ചത്.^[69] 1984 ഡിസംബർ 3-ന് ഭോപ്പാലിലെ പ്ലാന്റിൽ വിഷ രാസവസ്തു വെള്ളത്തിൽ കലർന്നതിന്റെ ഫലമായി മീഥൈൽ ഐസോസയനേറ്റിന്റെ ഒരു മേഘം ചോർന്നു.^[70] ചോർച്ചയ്ക്ക് തൊട്ടുപിന്നാലെ ഏകദേശം 520,000 ആളുകൾ വിഷ രാസവസ്തുവിന് വിധേയരായി.^[69]ചോർച്ചയ്ക്ക് ശേഷമുള്ള ആദ്യത്തെ 3 ദിവസങ്ങൾക്കുള്ളിൽ പ്ലാന്റിന്റെ പരിസരത്ത് താമസിക്കുന്ന 8,000 പേർ മീഥൈൽ ഐസോസയനേറ്റിന്റെ സമ്പർക്കം മൂലം മരിച്ചതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.^[69]ഫാക്ടറിയിൽ നിന്നുള്ള പ്രാഥമിക ചോർച്ചയിൽ നിന്ന് ചിലർ രക്ഷപ്പെട്ടു. എന്നാൽ അനുചിതമായ പരിചരണവും തെറ്റായ രോഗനിർണയവും കാരണം പലരും മരിച്ചു.^[69] അനുചിതമായ രോഗനിർണയത്തിന്റെ അനന്തരഫലമായി, ചികിത്സ ഫലപ്രദമല്ലായിരിക്കാം, ചോർന്ന വാതകങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള എല്ലാ വിശദാംശങ്ങളും പുറത്തുവിടാൻ യൂണിയൻ കാർബൈഡ് വിസമ്മതിക്കുകയും ചില സുപ്രധാന വിവരങ്ങളെക്കുറിച്ച് നുണ പറയുകയും ചെയ്തതാണ് ഇതിന് കാരണമായത്.^[69] കെമിക്കൽ ചോർച്ചയുടെ ഇരകൾക്ക് വൈദ്യസഹായം എത്തിക്കുന്നതിലെ കാലതാമസം അതിജീവിച്ചവരുടെ സ്ഥിതി കൂടുതൽ വഷളാക്കി.^[69] ശ്വാസകോശത്തിലെ ഫൈബ്രോസിസ്, കാഴ്ചക്കുറവ്, ക്ഷയം, ന്യൂറോളജിക്കൽ ഡിസോർഡേഴ്സ്, കഠിനമായ ശരീരവേദന തുടങ്ങിയ മീഥൈൽ ഐസോസയനേറ്റ് ചോർച്ചയുടെ ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ പലരും ഇന്നും അനുഭവിക്കുന്നുണ്ട്.^[69]

ഭോപ്പാലിലെ ഫാക്ടറിയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളും അറ്റകുറ്റപ്പണികളും അപകടകരമായ രാസ ചോർച്ചയ്ക്ക് കാരണമായി. ജനസാന്ദ്രത കൂടുതലുള്ള പ്രദേശത്ത് മീഥൈൽ ഐസോസയനേറ്റിന്റെ വൻതോതിലുള്ള സംഭരണം മറ്റ് പ്ലാന്റുകളിൽ കർശനമായി നടപ്പിലാക്കുന്ന കമ്പനിയുടെ നയങ്ങൾക്ക് വിരുദ്ധമായിരുന്നു.^[69] ഒരു പ്ലാന്റിന് വേണ്ടി അപകടകരമായ രാസവസ്തുക്കൾ കൂടുതലായി കൈവശം വച്ചിരിക്കുകയാണെന്ന പ്രതിഷേധത്തെ കമ്പനി അവഗണിച്ചു. തിരക്കേറിയ സമൂഹത്തിൽ അത് സൂക്ഷിക്കാൻ വലിയ ടാങ്കുകൾ നിർമ്മിച്ചു.^[69] മീഥൈൽ ഐസോസയനേറ്റ് വളരെ താഴ്ന്ന ഊഷ്മാവിൽ സൂക്ഷിക്കണം. പക്ഷേ കമ്പനി എയർ കണ്ടീഷനിംഗ് സിസ്റ്റത്തിലേക്കുള്ള ചെലവ് വെട്ടിക്കുറച്ചു. ഇത് രാസവസ്തുവിന് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു.^[69] കൂടാതെ, യൂണിയൻ കാർബൈഡ് ഇന്ത്യ ലിമിറ്റഡ് ഒരിക്കലും ചോർച്ച ഉണ്ടായാൽ ഫാക്ടറിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള സമൂഹത്തിന് ദുരന്ത നിവാരണ പദ്ധതികൾ ഉണ്ടാക്കിയിട്ടില്ല.^[69] സംസ്ഥാന അധികാരികൾ കമ്പനിയുടെ പോക്കറ്റിലായിരുന്നതിനാൽ കമ്പനിയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളിലോ നിയമം നടപ്പിലാക്കുന്നതിലോ ശ്രദ്ധിച്ചില്ല.^[69]പണം ലാഭിക്കുന്നതിനായി പ്രിവന്റീവ് മെയിന്റനൻസ് സ്റ്റാഫിനെയും കമ്പനി വെട്ടിക്കുറച്ചു.^[69]

യൂറോപ്പ്

കിഴക്കൻ യൂറോപ്പ്

പ്രധാനമായും മധ്യ, കിഴക്കൻ യൂറോപ്പിൽ വസിക്കുന്ന, അമേരിക്കയിലും മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ പോക്കറ്റുകളുള്ള, വംശീയ റൊമാനി ജനങ്ങൾ പാരിസ്ഥിതിക ഒഴിവാക്കലിന് വിധേയരായിട്ടുണ്ട്. പലപ്പോഴും ജിപ്‌സികൾ അല്ലെങ്കിൽ ജിപ്‌സി ഭീഷണി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന, കിഴക്കൻ യൂറോപ്പിലെ റൊമാനികൾ കൂടുതലും ദാരിദ്ര്യരേഖയ്‌ക്ക് കീഴിലാണ് താമസിക്കുന്നത്. ^[71]ശുദ്ധജലം, ശുചീകരണം തുടങ്ങിയ പാരിസ്ഥിതിക സഹായങ്ങൾ നിരസിച്ചതിനൊപ്പം, മാലിന്യക്കൂമ്പാരങ്ങൾക്കും വ്യാവസായിക പ്ലാന്റുകൾക്കും അവരുടെ സ്ഥാനം നൽകി ദോഷകരമായ വിഷവസ്തുക്കളുമായി ദീർഘകാലമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നത് പോലുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ നേരിടുന്ന റോമാനി ജനത പാരിസ്ഥിതിക മാർഗങ്ങളിലൂടെ വംശീയതയെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നു. റൊമാനിയ, ബൾഗേറിയ, ഹംഗറി തുടങ്ങിയ പല രാജ്യങ്ങളും തങ്ങളുടെ ബഹുമാനപ്പെട്ട രാജ്യങ്ങളിൽ പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണ സംരംഭങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കാൻ ശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും "റോമാ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അവസ്ഥകളെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നത് "റോമാ പ്രശ്നങ്ങൾ" എന്ന നിലയിൽ വംശീയ ലെൻസിലൂടെ രൂപപ്പെടുത്തിയതിനാൽ മിക്കവയും പരാജയപ്പെട്ടു.^[72] അടുത്തിടെയാണ് റോമാനി ജനതയ്ക്ക് പരിസ്ഥിതി നീതിയുടെ ചില രൂപങ്ങൾ വെളിച്ചത്ത് വന്നത്. യൂറോപ്പിൽ പരിസ്ഥിതി നീതി തേടി പരിസ്ഥിതി നീതി പ്രോഗ്രാം ഇപ്പോൾ പരിസ്ഥിതി വംശീയതയ്‌ക്കെതിരെ പോരാടാൻ മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനകളുമായി ചേർന്ന് പ്രവർത്തിക്കുന്നു.

യൂറോപ്യൻ കമ്മീഷൻ നടത്തിയ "2009-ലെ യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലെ വിവേചനം" റിപ്പോർട്ടിൽ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്. റോമാ സുഹൃത്തുക്കളില്ലാത്ത 61% പൗരന്മാരുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ "റോമാ സുഹൃത്തുക്കളുള്ള 64% പൗരന്മാരും വിവേചനം വ്യാപകമാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു".^[73]

ഫ്രാൻസ്

ഗ്ലോബൽ സൗത്തിലെ രാജ്യങ്ങളിലേക്ക് വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നത് അന്താരാഷ്ട്ര അടിസ്ഥാനത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെ ഒരു രൂപമാണ്. ആരോപണവിധേയമായ ഒരു സന്ദർഭത്തിൽ, ഫ്രഞ്ച് വിമാനവാഹിനിക്കപ്പലായ ക്ലെമെൻസോ ഇന്ത്യൻ ഷിപ്പ് ബ്രേക്കിംഗ് യാർഡായ അലംഗിൽ പ്രവേശിക്കുന്നത് അതിന്റെ വിഷാംശം സംബന്ധിച്ച വ്യക്തമായ രേഖകളുടെ അഭാവം കാരണം നിരോധിച്ചു. ഫ്രഞ്ച് പ്രസിഡണ്ട് ജാക്വസ് ചിരാക്, ആസ്ബറ്റോസ്, പിസിബികൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ ടൺ കണക്കിന് അപകടകരമായ വസ്തുക്കൾ അടങ്ങിയ കാരിയറിനോട് ഫ്രാൻസിലേക്ക് മടങ്ങാൻ ഉത്തരവിട്ടു.^[74]

യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡം

2015-ലെ Wretched of the Earth call out letter, 2016-ലെ^[75]Black Lives Matter എന്നിങ്ങനെ ഒന്നിലധികം ആക്ഷൻ ഗ്രൂപ്പുകൾ യുകെയിൽ പരിസ്ഥിതി വംശീയത(അല്ലെങ്കിൽ കാലാവസ്ഥാ വംശീയത) സഹായത്തിനായി വിളിച്ചിട്ടുണ്ട്.^[76]

വടക്കേ അമേരിക്ക

കാനഡ

നോവ സ്കോട്ടിയയിലെ പുനർനിർമ്മിച്ച അഫ്രിക്വില്ലെ പള്ളി

കാനഡയിൽ, നോവ സ്കോട്ടിയ നിയമനിർമ്മാണ സഭയിൽ പരിസ്ഥിതി വംശീയതയെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഒരു നിയമം ബിൽ 111 പാസാക്കിയതോടെ പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയെ (പ്രത്യേകിച്ച് നോവ സ്കോട്ടിയയിലെ ആഫ്രിക്കയിൽ കമ്മ്യൂണിറ്റിയിൽ) അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നതിനുള്ള പുരോഗതി കൈവരിച്ചു.^[20] എന്നിരുന്നാലും, തെക്കുകിഴക്കൻ ഒന്റാറിയോ കേന്ദ്രീകരിച്ചുള്ള കനേഡിയൻ രാസവ്യവസായത്തിൽ നിന്നുള്ള മലിനീകരണം മൂലം ആംജിവ്നാങ് ഫസ്റ്റ് നേഷൻ പോലുള്ള തദ്ദേശീയ സമൂഹങ്ങൾ ഇപ്പോഴും ദ്രോഹിക്കപ്പെടുന്നു.^[77]

കാനഡയിലെ പെട്രോകെമിക്കൽ വ്യവസായത്തിന്റെ 40 ശതമാനവും ഒന്റാറിയോയിലെ സാർനിയയുടെ 15 ചതുരശ്ര മൈൽ ചുറ്റളവിൽ നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു.^[78] ജനസംഖ്യ പ്രധാനമായും തദ്ദേശീയരാണ്. ഇവിടെ ആംജിവനാങ് സംവരണത്തിൽ ഏകദേശം 850 ഫസ്റ്റ് നേഷൻ വ്യക്തികളുണ്ട്. 2002 മുതൽ, തദ്ദേശീയ വ്യക്തികളുടെ കൂട്ടായ്മകൾ അവരുടെ സമീപപ്രദേശങ്ങളിലെ മലിനീകരണത്തിന്റെ ആനുപാതികമല്ലാത്ത സാന്ദ്രതയ്‌ക്കെതിരെ പോരാടിയിട്ടുണ്ട്.

കനേഡിയൻ സ്വദേശി സ്ത്രീകളെ ബാധിക്കുന്നു

കനേഡിയൻ സോഷ്യോളജിസ്റ്റ് ഇൻഗ്രിഡ് വാൾഡ്രോൺ 2018-ൽ ഡൽഹൗസി സർവകലാശാലയിൽ പരിസ്ഥിതി വംശീയതയെക്കുറിച്ച് പ്രഭാഷണം നടത്തുന്നു.

പാരിസ്ഥിതിക വംശീയത പ്രത്യേകിച്ച് സ്ത്രീകളെയും പ്രത്യേകിച്ച് സ്വദേശി സ്ത്രീകളെയും നിറമുള്ള സ്ത്രീകളെയും ബാധിക്കുന്നു. ഈ കമ്മ്യൂണിറ്റികളിൽ പലതും പ്രകൃതിവിഭവങ്ങളാൽ സമ്പന്നമായ ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിലാണ് താമസിക്കുന്നത്. അത് വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്ന വ്യവസായങ്ങൾക്ക് വളരെ ആകർഷകമാണ്. ഈ ഫലങ്ങൾ പരിസ്ഥിതിയെ മലിനമാക്കുക മാത്രമല്ല, ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആരോഗ്യത്തെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എണ്ണയും വാതകവും ഖനനവും പോലുള്ള ഈ വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്ന വ്യവസായങ്ങളിൽ പലതും ജലസ്രോതസ്സുകൾ, ഭക്ഷ്യ സ്രോതസ്സുകൾ, വായുവിന്റെ ഗുണനിലവാരം എന്നിവയിൽ മലിനീകരണം ഉണ്ടാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഇത് ആളുകളുടെ ശരീരത്തെ, പ്രത്യേകിച്ച് സ്ത്രീകളുടെ ശരീരത്തെ ബാധിക്കാൻ തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. കാരണം, വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്ന വ്യവസായങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള വിഷവസ്തുക്കളും സ്ത്രീകളുടെ പ്രത്യുത്പാദന അവയവങ്ങളെ ബാധിക്കുന്നു. ഇത് ക്യാൻസറിനും അവരുടെ കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യത്തിനും കാരണമാകുന്നു.^[45] ഈ കമ്മ്യൂണിറ്റികളിൽ ഈ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ദോഷങ്ങൾ തലമുറകളോളം നീണ്ടുനിൽക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന് വടക്കൻ ഒന്റാറിയോയിലെ ഗ്രാസ്സി നാരോസ് എന്ന തദ്ദേശീയ സമൂഹത്തിൽ, 1960-കളിൽ ചോർന്നൊലിച്ച പ്രദേശത്തെ കുടിവെള്ളത്തെയും മത്സ്യത്തെയും ബാധിച്ച ഉയർന്ന മെർക്കുറി അളവിൽ നിന്നുള്ള ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ അവർ ഇപ്പോഴും അനുഭവിക്കുന്നു. ^[45]

സ്ത്രീകളെ മലിനീകരണം മാത്രമല്ല, ചൂഷണ വ്യവസായങ്ങൾ കൊണ്ടുവരുന്ന സാമൂഹിക മാറ്റങ്ങളും ബാധിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, എക്സ്ട്രാക്റ്റീവ് വ്യവസായങ്ങളുള്ള ചെറിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളിൽ ഗാർഹിക പീഡനത്തിന്റെ നിരക്ക് ഗണ്യമായി കൂടുതലാണ്. കാരണം സമൂഹത്തിലേക്ക് വരുന്ന അവിവാഹിതരായ പുരുഷന്മാരുടെ കടന്നുകയറ്റമാണ്.^[45] ഇത് മൊത്തത്തിൽ വിഷലിപ്തമായ ഗാർഹിക ജീവിതങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കും. അത് ഒരു കോപ്പിംഗ് മെക്കാനിസമായി ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ദുരുപയോഗത്തിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. ഇത് കൂടുതൽ മാരകങ്ങളും ദുരുപയോഗവും സൃഷ്ടിക്കുന്നു. ഈ തൊഴിലാളി ക്യാമ്പുകൾ വടക്കേ അമേരിക്കയിലുടനീളം കാണാതാകുകയും കൊല്ലപ്പെടുകയും ചെയ്ത തദ്ദേശീയ സ്ത്രീകളുടെ അനുപാതമില്ലാതെ സംഭാവന ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.^[45] എക്സ്ട്രാക്റ്റീവ് വ്യവസായങ്ങളുടെ അനന്തരഫലങ്ങൾ ട്രാൻസ്‌ജെൻഡർ, ടു-സ്പിരിറ്റ്, എൽജിബിടിക്യു+ കമ്മ്യൂണിറ്റിയിലെ മറ്റ് അംഗങ്ങൾ എന്നിവരെയും അനുപാതമില്ലാതെ ബാധിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, മിക്ക പ്രതികൂല ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളും എക്സ്ട്രാക്റ്റീവ് വ്യവസായങ്ങളിലെ തൊഴിലാളികൾക്ക് തന്നെ സംഭവിക്കുന്നു. ഇത് വിവിധ സാമൂഹിക ദുഷിച്ച ചക്രങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്നു.

മെക്സിക്കോ

1984 നവംബർ 19 ന്, സാൻ ജുവാനിക്കോ ദുരന്തം ചുറ്റുമുള്ള ദരിദ്രരായ അയൽപക്കങ്ങളിൽ ആയിരക്കണക്കിന് മരണങ്ങൾക്കും ഏകദേശം ഒരു ദശലക്ഷം പരിക്കുകൾക്കും കാരണമായി. മെക്സിക്കോ സിറ്റിയിലെ ജനസാന്ദ്രതയുള്ള പ്രദേശത്തുള്ള PEMEX ലിക്വിഡ് പ്രൊപ്പെയ്ൻ ഗ്യാസ് പ്ലാന്റിലാണ് ദുരന്തമുണ്ടായത്. ചട്ടങ്ങൾ പാലിക്കാതെ അനധികൃതമായി നിർമ്മിച്ച വീടുകളുടെ സാമീപ്യം സ്ഫോടനത്തിന്റെ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ കൂടുതൽ വഷളാക്കി.^[79]^[80]

യു.എസ്.-മെക്‌സിക്കോ അതിർത്തിക്ക് സമീപം, പ്രധാനമായും മെക്‌സിക്കോയിലും എന്നാൽ അരിസോണയിലും താമസിക്കുന്ന തദ്ദേശീയരുടെ ഒരു കൂട്ടമാണ് കുക്കാപ്പ. നിരവധി തലമുറകളായി, കൊളറാഡോ നദിയിലെ മീൻപിടിത്തമായിരുന്നു കുക്കാപ്പയുടെ പ്രധാന ഉപജീവന മാർഗ്ഗം.^[81]1944-ൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സും മെക്സിക്കോയും ഒരു ഉടമ്പടിയിൽ ഒപ്പുവച്ചു. അത് കൊളറാഡോ നദിയിലെ വെള്ളത്തിന്റെ 90% യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിന് ഫലപ്രദമായി നൽകുകയും ബാക്കി 10% മെക്സിക്കോയ്ക്ക് നൽകുകയും ചെയ്തു.^[82]കഴിഞ്ഞ ഏതാനും പതിറ്റാണ്ടുകളായി, കൊളറാഡോ നദി ഭൂരിഭാഗവും അതിർത്തിയുടെ തെക്ക് വറ്റിവരണ്ടു. കുക്കാപ്പയെപ്പോലുള്ള ആളുകൾക്ക് നിരവധി വെല്ലുവിളികൾ നേരിടേണ്ടിവന്നു. മെക്‌സിക്കൻ കൊളറാഡോ ഡെൽറ്റയിലെ കോണ്ടസ്റ്റഡ് ഇൻഡിജെനിറ്റി എന്ന എത്‌നോഗ്രാഫിയുടെ രചയിതാവായ ഷെയ്‌ലിഹ് മെഹുൽമാൻ, മെയ്‌ൽമാന്റെ വീക്ഷണകോണിൽ നിന്നും കുക്കാപ്പയിൽ നിന്നുള്ള നിരവധി വിവരണങ്ങളും നേരിട്ട് വിവരിക്കുന്നു. കൊളറാഡോ നദിയുടെ മെക്സിക്കൻ ഭാഗം മൊത്തത്തിൽ ലഭ്യമായ ജലത്തിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗം അവശേഷിക്കുന്നു എന്നതിന് പുറമേ, കുക്കാപ്പകൾക്ക് നദിയിൽ മത്സ്യബന്ധനം നടത്താനുള്ള അവകാശം ഇല്ലാതാക്കുന്നു. ഈ നിയമം നദിയുടെ പാരിസ്ഥിതിക ആരോഗ്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി മെക്സിക്കൻ സർക്കാർ നിയമവിരുദ്ധമാക്കി. ^[81] അതിനാൽ, ശുദ്ധജലത്തിന്റെ മതിയായ പ്രകൃതിദത്ത സ്രോതസ്സുകളില്ലാതെയും അവരുടെ സാധാരണ ഉപജീവന മാർഗങ്ങളില്ലാതെയുമാണ് കുക്കാപ്പ ജീവിക്കുന്നത്. ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള ജലവിതരണത്തിലെ വൻ അസമത്വത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്ന യുഎസ്-മെക്സിക്കൻ ഉടമ്പടി പ്രകാരമുള്ള ചർച്ചകളിലൂടെയുള്ള ജലാവകാശങ്ങൾ പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയിലേക്ക് ചുരുങ്ങുന്നു എന്നതാണ് ഇത്തരം പല കേസുകളിലും എത്തിച്ചേരുന്ന നിഗമനം.

1,900 മക്വിലഡോറകൾ യുഎസ്-മെക്സിക്കോ അതിർത്തിക്ക് സമീപം കാണപ്പെടുന്നു. സാധാരണഗതിയിൽ വിദേശ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതും അസംസ്‌കൃത വസ്തുക്കൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്നതും മെക്‌സിക്കോയിലെ തൊഴിലാളികൾക്ക് കൂലി നൽകുന്നതും ഫിനിഷ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ വിൽക്കാൻ വിദേശത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നതുമായ കമ്പനികളാണ് മക്വിലഡോറസ്.^[83] മക്വിലഡോറസ് ജോലി നൽകുമ്പോൾ, അവർ പലപ്പോഴും വളരെ കുറച്ച് ശമ്പളം നൽകുന്നു. ഈ പ്ലാന്റുകൾ ഗ്രാമീണ മെക്സിക്കൻ പട്ടണങ്ങളിലേക്കും മലിനീകരണം കൊണ്ടുവരുന്നു. ഇത് സമീപത്ത് താമസിക്കുന്ന പാവപ്പെട്ട കുടുംബങ്ങൾക്ക് ആരോഗ്യപരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നു.

മെക്സിക്കോയിൽ, എണ്ണ, ഖനനം, വാതകം എന്നിവയുടെ വ്യാവസായിക വേർതിരിക്കൽ, ജലജീവികൾ, വനങ്ങൾ, വിളകൾ തുടങ്ങിയ സാവധാനം പുനരുൽപ്പാദിപ്പിക്കാവുന്ന വിഭവങ്ങൾ കൂട്ടത്തോടെ നീക്കം ചെയ്യുന്നു.^[84] നിയമപരമായി, സംസ്ഥാനത്തിന് പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ ഉണ്ട്. എന്നാൽ നികുതിയുടെ രൂപത്തിൽ വ്യവസായത്തിന് ഇളവുകൾ നൽകാൻ കഴിയും. സമീപ ദശകങ്ങളിൽ, എക്‌സ്‌ട്രാക്റ്റിവിസത്തിന്റെ ആരോഗ്യ, സാമൂഹിക, സാമ്പത്തിക ആഘാതങ്ങൾ ഏറ്റവുമധികം സ്വാധീനിച്ച കമ്മ്യൂണിറ്റികളിൽ കുമിഞ്ഞുകൂടിയ ഈ നികുതി ഡോളറുകൾ വീണ്ടും കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു മാറ്റം സംഭവിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, വസ്തുതയ്ക്ക് ശേഷം നഷ്ടപരിഹാരം നൽകുന്നതിനുപകരം കമ്പനികൾ അവരുടെ വിഭവങ്ങൾ വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്നതിനും മലിനമാക്കുന്നതിനും സമ്മതം നൽകണമെന്ന് പല തദ്ദേശീയരും ഗ്രാമീണരുമായ കമ്മ്യൂണിറ്റി നേതാക്കൾ വാദിക്കുന്നു.

അമേരിക്ക

കമലാ ഹാരിസ് 2020 ജൂണിൽ പരിസ്ഥിതി നീതിയെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുന്നു.

യുണൈറ്റഡ് സ്‌റ്റേറ്റ്‌സിൽ, വംശം, വരുമാനം, മലിനീകരണ വസ്തുക്കളുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്താനുള്ള സാധ്യത എന്നിവ തമ്മിലുള്ള ബന്ധം വരയ്ക്കുന്ന ആദ്യത്തെ റിപ്പോർട്ട്, വാറൻ കൗണ്ടിയിലെ NCയിലെ ഒരു ആഫ്രിക്കൻ അമേരിക്കൻ സമൂഹത്തിൽ വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ വലിച്ചെറിയുന്നതിനോട് പ്രതികരിച്ചുകൊണ്ട് 1971-ൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് എൻവയോൺമെന്റൽ ക്വാളിറ്റിയുടെ "പ്രസിഡന്റിനുള്ള വാർഷിക റിപ്പോർട്ട്" ആയിരുന്നു. ^[85] നോർത്ത് കരോലിനയിലെ വാറൻ കൗണ്ടിയിൽ നടന്ന പ്രതിഷേധങ്ങൾക്ക് ശേഷം, യു.എസ് ജനറൽ അക്കൗണ്ടിംഗ് ഓഫീസ് (GAO) 1983-ൽ ഈ കേസിനെക്കുറിച്ച് ഒരു റിപ്പോർട്ട് പുറപ്പെടുവിച്ചു. 1987-ൽ യുണൈറ്റഡ് ചർച്ച് ഓഫ് ക്രൈസ്റ്റ് (UCC) ഈ ആശയം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്ന ഒരു റിപ്പോർട്ട് വംശവും അപകടകരമായ മാലിന്യ സൗകര്യങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നതും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം വരച്ചു.^[86]^[87]^[88] പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കേസുകളെ അഭിസംബോധന ചെയ്തുകൊണ്ട് പരിസ്ഥിതി നീതി പ്രസ്ഥാനത്തിൽ ന്യൂനപക്ഷ, താഴെത്തട്ടിലുള്ള പങ്കാളിത്തം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിൽ വാറൻ കൗണ്ടിയിലെ മുറവിളി ഒരു പ്രധാന സംഭവമായിരുന്നു.^[88]

1982-ൽ വാറൻ കൗണ്ടിയിലെ പിസിബി ലാൻഡ്‌ഫില്ലിനെതിരായ പ്രതിഷേധത്തിന് മറുപടിയായി യുഎസ് ഗവൺമെന്റ് അക്കൗണ്ടബിലിറ്റി ഓഫീസ് പഠനം, കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ വംശീയവും സാമ്പത്തികവുമായ പശ്ചാത്തലവും അപകടകരമായ മാലിന്യ സൗകര്യങ്ങളുടെ സ്ഥാനവും തമ്മിൽ പരസ്പരബന്ധം പുലർത്തുന്ന ആദ്യത്തെ തകർപ്പൻ പഠനങ്ങളിലൊന്നാണ്. എന്നിരുന്നാലും, തെക്കുകിഴക്കൻ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഓഫ്-സൈറ്റ് അപകടകരമായ മാലിന്യ നിർമ്മാർജ്ജനങ്ങളിൽ മാത്രം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചുകൊണ്ട് പഠനം പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു.^[89] ഈ പരിമിതിക്ക് പ്രതികരണമായി, യുണൈറ്റഡ് ചർച്ച് ഓഫ് ക്രൈസ്റ്റ് കമ്മീഷൻ ഫോർ റേഷ്യൽ ജസ്റ്റിസ് (CRJ) അപകടകരമായ മാലിന്യ സ്ഥലങ്ങളുടെ സ്ഥാനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ജനസംഖ്യാ പാറ്റേണുകളെ കുറിച്ച് ഒരു സമഗ്രമായ ദേശീയ പഠനത്തിന് നിർദ്ദേശം നൽകി.^[89]

CRJ ദേശീയ പഠനം വാണിജ്യപരമായ അപകടകരമായ മാലിന്യ സൗകര്യങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശങ്ങളുടെയും അനിയന്ത്രിതമായ വിഷ മാലിന്യ സ്ഥലങ്ങളുടെ സ്ഥാനത്തിന്റെയും രണ്ട് പരിശോധനകൾ നടത്തി.^[89] ആദ്യ പഠനം വംശവും സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക നിലയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധവും വാണിജ്യപരമായ അപകടകരമായ മാലിന്യ സംസ്കരണം, സംഭരണം, നിർമാർജന സൗകര്യങ്ങൾ എന്നിവയുടെ സ്ഥാനവും പരിശോധിച്ചു.^[89] സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്കൽ വിശകലനത്തിന് ശേഷം, ആദ്യ പഠനം നിഗമനം ചെയ്തു. "ഒരു വംശീയ അല്ലെങ്കിൽ വംശീയ വിഭാഗത്തിൽ പെട്ട കമ്മ്യൂണിറ്റി നിവാസികളുടെ ശതമാനം ഗാർഹിക വരുമാനം, വീടുകളുടെ മൂല്യം, അനിയന്ത്രിതമായ എണ്ണം എന്നിവയെക്കാൾ മാലിന്യ സ്ഥലങ്ങൾ, അല്ലെങ്കിൽ വ്യവസായം സൃഷ്ടിക്കുന്ന അപകടകരമായ മാലിന്യങ്ങളുടെ കണക്കാക്കിയ അളവ് വാണിജ്യ അപകടകരമായ മാലിന്യ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ തോത് പ്രവചിക്കുന്നു. "^[90] രണ്ടാമത്തെ പഠനം വംശീയ, വംശീയ ന്യൂനപക്ഷ സമൂഹങ്ങളിൽ അനിയന്ത്രിതമായ വിഷ മാലിന്യ സൈറ്റുകളുടെ സാന്നിധ്യം പരിശോധിച്ചു. ഓരോ 5 ആഫ്രിക്കൻ, ഹിസ്പാനിക് അമേരിക്കക്കാരിൽ 3 പേരും അനിയന്ത്രിതമായ മാലിന്യ പ്രദേശങ്ങളുള്ള കമ്മ്യൂണിറ്റികളിൽ താമസിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി.^[91] മറ്റ് പഠനങ്ങൾ മാലിന്യ സൗകര്യങ്ങൾ എവിടെയാണെന്ന് പ്രവചിക്കുന്നതിൽ ഏറ്റവും സ്വാധീനമുള്ള വേരിയബിളാണ് ജീവിതഗതിയെന്ന് കണ്ടെത്തി.^[92]

നോർത്ത് കരോലിനയിലെ വാറൻ കൗണ്ടിയിലെ പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ടുകളിൽ നിന്ന്, പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയെയും അനീതികളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളുടെയും റിപ്പോർട്ടുകളുടെയും ശേഖരണം യുഎസിൽ ജനശ്രദ്ധ ആകർഷിച്ചു. ഒടുവിൽ ഇത് പ്രസിഡന്റ് ബിൽ ക്ലിന്റന്റെ 1994 എക്‌സിക്യുട്ടീവ് ഓർഡർ 12898-ലേക്ക് നയിച്ചു. ഇത് പരിസ്ഥിതി നീതി കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന ഒരു തന്ത്രം വികസിപ്പിക്കാൻ ഏജൻസികളോട് നിർദ്ദേശിച്ചു. എന്നാൽ എല്ലാ ഫെഡറൽ ഏജൻസികളും ഈ ഉത്തരവ് ഇന്നുവരെ പാലിച്ചിട്ടില്ല.^[93]^[94] പാരിസ്ഥിതിക അനീതിയെ നയപരമായ തലത്തിൽ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ചരിത്രപരമായ ഒരു ചുവടുവെപ്പായിരുന്നു ഇത്. പ്രത്യേകിച്ച് വെള്ളക്കാരുടെ ആധിപത്യമുള്ള പരിസ്ഥിതിവാദ പ്രസ്ഥാനത്തിനുള്ളിൽ; എന്നിരുന്നാലും, ക്ലിന്റന്റെ എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓർഡർ നിയമമാക്കുന്ന ഒരു ബിൽ കോൺഗ്രസ് ഒരിക്കലും പാസാക്കാത്തതിനാൽ, ഉത്തരവിന്റെ ഫലപ്രാപ്തി പ്രധാനമായും സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അതിന്റെ സ്വാധീനത്തിൽ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുന്നു.^[95] സംസ്ഥാന തലത്തിലോ പ്രാദേശിക തലത്തിലോ നടക്കുന്ന പാരിസ്ഥിതിക അനീതികൾ തിരിച്ചറിയുന്നതിനും പരിഹരിക്കുന്നതിനുമുള്ള തന്ത്രങ്ങളും പരിപാടികളും വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് പ്രസക്തമായ ഏജൻസികളോട് പല സംസ്ഥാനങ്ങളും ആവശ്യപ്പെടാൻ തുടങ്ങിയതിനാൽ ഉത്തരവ് പുറപ്പെടുവിക്കുന്നത് സംസ്ഥാനങ്ങളെ പ്രവർത്തനക്ഷമമാക്കി.^[96]

2005-ൽ, പ്രസിഡന്റ് ജോർജ്ജ് ഡബ്ല്യു. ബുഷിന്റെ ഭരണകാലത്ത്, ഉത്തരവിൽ നിന്ന് വംശീയതയുടെ ആമുഖം നീക്കം ചെയ്യാനുള്ള ശ്രമം നടന്നു. EPA യുടെ അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റർ സ്റ്റീഫൻ ജോൺസൺ, എല്ലാ ജനങ്ങൾക്കും സർക്കാർ നയങ്ങളാൽ പ്രതികൂലമായേക്കാവുന്ന താഴ്ന്ന വരുമാനക്കാരെയും ന്യൂനപക്ഷ സമുദായങ്ങളെയും സംരക്ഷിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് മാറാനുള്ള ഉത്തരവിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം പുനർനിർവചിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു. ലിസ ജാക്‌സണെ ഇപിഎ അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്ററായി ഒബാമ നിയമിച്ചതും പരിസ്ഥിതി നീതി സംബന്ധിച്ച ധാരണാപത്രം പുറപ്പെടുവിച്ചതും എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് ഓർഡർ 12898 പാരിസ്ഥിതിക നീതിയുടെ പുനർനിർമ്മാണവും സ്ഥാപിച്ചു.^[97] പരിസ്ഥിതി വംശീയതയ്‌ക്കെതിരായ പോരാട്ടം ട്രംപിന്റെ തിരഞ്ഞെടുപ്പോടെ ചില തിരിച്ചടികൾ നേരിട്ടു. ട്രംപിന്റെ ഭരണത്തിൻ കീഴിൽ, ഇപിഎ ഫണ്ടിംഗിൽ നിർബന്ധിത കുറവുണ്ടായി. അതോടൊപ്പം നിയന്ത്രണങ്ങൾ പിൻവലിക്കുകയും ചെയ്തു, ഇത് പ്രാതിനിധ്യം കുറഞ്ഞ നിരവധി കമ്മ്യൂണിറ്റികളെ അപകടത്തിലാക്കി.^[98]

അപകടകരമായ മാലിന്യ സൗകര്യങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നതിന്റെ ഫലമായി, ന്യൂനപക്ഷ ജനവിഭാഗങ്ങൾ ഹാനികരമായ രാസവസ്തുക്കളുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുകയും ആരോഗ്യപരമായ ഫലങ്ങൾ അനുഭവിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അത് അവരുടെ ജോലിസ്ഥലത്തും സ്കൂളുകളിലും അവരുടെ കഴിവിനെ ബാധിക്കുന്നു. 2018-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച യുണൈറ്റഡ് സ്‌റ്റേറ്റ്‌സിലുടനീളമുള്ള കണികാ ഉദ്‌വമനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള സമഗ്രമായ ഒരു പഠനം, കറുത്തവർഗ്ഗക്കാർ ശരാശരി അമേരിക്കക്കാരേക്കാൾ 54% കൂടുതൽ കണികാ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ ഉദ്വമനത്തിന് (സോട്ട്) വിധേയരായതായി കണ്ടെത്തി.^[99]^[100] ഫേബറും ക്രീഗും ഉയർന്ന വായു മലിനീകരണവും സ്കൂളുകളിലെ കുറഞ്ഞ പ്രകടനവും തമ്മിൽ പരസ്പരബന്ധം കണ്ടെത്തി. ലോസ് ഏഞ്ചൽസിലെ അഞ്ച് പൊതുവിദ്യാലയങ്ങളിലെ ഏറ്റവും മോശം വായു നിലവാരമുള്ള കുട്ടികളിൽ 92% പേരും ന്യൂനപക്ഷ പശ്ചാത്തലത്തിലുള്ളവരാണെന്ന് കണ്ടെത്തി.^[101]^[102] ഭൂരിപക്ഷം വെള്ളക്കാരായ അയൽപക്കങ്ങളിലെ സ്കൂൾ സംവിധാനങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ന്യൂനപക്ഷ കുടുംബങ്ങൾ കൂടുതലായി താമസിക്കുന്ന കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്കുള്ള സ്കൂൾ സംവിധാനങ്ങൾ "അസമമായ വിദ്യാഭ്യാസ അവസരങ്ങൾ" പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു.^[103] ആഫ്രിക്കൻ അമേരിക്കൻ സമൂഹത്തിനുള്ളിലെ "അണ്ടർഫണ്ട് സ്‌കൂളുകൾ, വരുമാന അസമത്വം, സ്ഥാപനപരമായ പിന്തുണയുടെ എണ്ണമറ്റ നിഷേധങ്ങൾ" തുടങ്ങിയ സാമൂഹിക ഘടകങ്ങൾ കാരണം മലിനീകരണം ഈ കമ്മ്യൂണിറ്റികളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു.^[104] പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ഒരു പഠനത്തിൽ, അമേരിക്കൻ മിഡ്-അറ്റ്ലാന്റിക്, അമേരിക്കൻ നോർത്ത്-ഈസ്റ്റ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ ആഫ്രിക്കൻ അമേരിക്കക്കാർ 61% കണികാ ദ്രവ്യവുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നതായി കാണിക്കുന്നു. അതേസമയം ലാറ്റിനോകൾ 75%, ഏഷ്യക്കാർ 73% എന്നിങ്ങനെ തുറന്നുകാട്ടപ്പെട്ടു.. മൊത്തത്തിൽ, ഈ ജനസംഖ്യ വെളുത്ത ജനസംഖ്യയേക്കാൾ 66% കൂടുതൽ മലിനീകരണം അനുഭവിക്കുന്നു.^[105]

2017 Climate March protester holds up sign on the Flint water crisis.

പാരിസ്ഥിതിക വംശീയത യുഎസ് സമൂഹത്തിൽ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടപ്പോൾ, അത് 1970-കളിലും 1980-കളിലും യുഎസിൽ തരംഗം സൃഷ്ടിച്ച പരിസ്ഥിതി നീതി സാമൂഹിക പ്രസ്ഥാനത്തെ ഉത്തേജിപ്പിച്ചു. ചരിത്രപരമായി, പരിസ്ഥിതി വംശീയത എന്ന പദം പരിസ്ഥിതി നീതി പ്രസ്ഥാനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, പ്രസ്ഥാനവുമായി യാതൊരു ബന്ധവുമില്ലെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നിടത്തോളം ഇത് കാലക്രമേണ മാറി. പരിസ്ഥിതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നയരൂപീകരണത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ ന്യൂനപക്ഷങ്ങളെ ഉൾപ്പെടുത്തണമെന്ന് പ്രധാനമായും ആവശ്യപ്പെടുന്ന ഈ ഗ്രൂപ്പുകളോടൊപ്പം ഈ പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയ്‌ക്കെതിരായ പ്രതികരണമായി താഴേത്തട്ടിലുള്ള സംഘടനകളും പ്രചാരണങ്ങളും ഉയർന്നുവന്നിട്ടുണ്ട്. യുഎസിൽ രൂപപ്പെടുത്തിയെങ്കിലും ഈ ആശയം അന്തർദ്ദേശീയമാണെന്നതും ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതാണ്. ആഗോള സൗത്തിലെ ദരിദ്ര രാജ്യങ്ങളിലേക്ക് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് അപകടകരമായ മാലിന്യങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്തത് ഒരു മികച്ച ഉദാഹരണമാണ്. കാരണം ഈ രാജ്യങ്ങൾക്ക് അയഞ്ഞ പാരിസ്ഥിതിക നിയന്ത്രണങ്ങളും സുരക്ഷാ രീതികളും ഉണ്ടെന്ന് അവർക്ക് അറിയാമായിരുന്നു. പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങൾ സാധാരണയായി പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെ അപകടസാധ്യതയിലാണ്. കാരണം ഈ അപകടകരമായ മാലിന്യങ്ങൾ വലിച്ചെറിയുന്ന വൻകിട കമ്പനികളെ എതിർക്കുന്നതിനുള്ള വിഭവവും മാർഗങ്ങളും അവർ വഹിക്കുന്നു.^[106]

കത്രീന ചുഴലിക്കാറ്റിനെത്തുടർന്ന് വെള്ളപ്പൊക്കം ഒഴിവാക്കി വീടുകളുടെ മേൽക്കൂരയിൽ ആളുകൾ

യുഎസിലുടനീളം പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെ പ്രത്യേക ഉദാഹരണങ്ങളുണ്ട്. പരിസ്ഥിതി വംശീയതയുടെ ശാശ്വത ഘടകങ്ങൾ പലപ്പോഴും ദൈനംദിന ജോലിയിലും ജീവിത സാഹചര്യങ്ങളിലും വേരൂന്നിയതാണ്.^[107] ഇല്ലിനോയിയിലെ ചിക്കാഗോ നഗരത്തിന് വ്യവസായവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ബുദ്ധിമുട്ടുകളും ന്യൂനപക്ഷ ജനസംഖ്യയിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് ആഫ്രിക്കൻ അമേരിക്കൻ സമൂഹത്തിൽ അതിന്റെ സ്വാധീനവും ഉണ്ട്. ഈ പ്രദേശത്തെ നിരവധി കൽക്കരി പ്ലാന്റുകൾ അവരുടെ പ്രാദേശിക സമൂഹങ്ങളുടെ മോശം ആരോഗ്യത്തിന് കാരണമായിട്ടുണ്ട്. ഈ സമുദായങ്ങളിലെ മുതിർന്നവരിൽ 34% പേർക്കും ആരോഗ്യ പരിരക്ഷ ഇല്ലെന്ന വസ്തുത കൂടുതൽ വഷളാക്കി.^[108] വ്യവസായ സാന്നിദ്ധ്യം, പ്രകൃതി ദുരന്ത നിവാരണം, കമ്മ്യൂണിറ്റി ആരോഗ്യം എന്നിവ തമ്മിലുള്ള സന്തുലിതാവസ്ഥയെ ബാധിക്കുന്ന നിരവധി പ്രശ്‌നങ്ങളും ലൂസിയാന സംസ്ഥാനം അഭിമുഖീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ന്യൂ ഓർലിയാൻസിലെ സമ്പത്തിൽ മുമ്പുണ്ടായിരുന്ന വംശീയ അസമത്വങ്ങൾ കത്രീന ചുഴലിക്കാറ്റിന്റെ ഫലത്തെ ന്യൂനപക്ഷ ജനവിഭാഗങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ വഷളാക്കി. അയൽപക്കങ്ങളുടെ സ്ഥാപനവൽക്കരിച്ച വംശീയ വേർതിരിവ് അർത്ഥമാക്കുന്നത് ന്യൂനപക്ഷ അംഗങ്ങൾ വെള്ളപ്പൊക്കത്തിന് ഇരയാകാൻ സാധ്യതയുള്ള താഴ്ന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നാണ്.^[109]^[110]കൂടാതെ, ചുഴലിക്കാറ്റ് ഒഴിപ്പിക്കൽ പദ്ധതികൾ കാറുകളുടെ ഉപയോഗത്തെ വൻതോതിൽ ആശ്രയിക്കുകയും പൊതുഗതാഗതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്ന ആളുകൾക്കായി വേണ്ടി അത് തയ്യാറാക്കിയില്ല.^[111] ന്യൂനപക്ഷ ജനവിഭാഗങ്ങൾക്ക് കാറുകൾ ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത കുറവായതിനാൽ, ചില ആളുകൾക്ക് പിന്നിൽ നിൽക്കുകയല്ലാതെ മറ്റ് മാർഗമില്ലായിരുന്നു. അതേസമയം വെളുത്ത ഭൂരിപക്ഷ സമുദായങ്ങൾ രക്ഷപ്പെട്ടു. കൂടാതെ, ലൂസിയാനയിലെ കെമിക്കൽ പ്ലാന്റുകളുടെ ഒരു നിരയായ കാൻസർ അല്ലെ, നഗരത്തിലെ ആനുപാതികമല്ലാത്ത ആരോഗ്യ ആഘാതങ്ങളുടെ കാരണങ്ങളിലൊന്നായി ഉദ്ധരിക്കപ്പെടുന്നു..^[112] 57% കറുത്തവരും പ്രത്യേകിച്ച് ദരിദ്രരുമായ ഫ്ലിന്റ്, മിഷിഗൺ നഗരത്തിൽ അവരുടേത് 2014 ഏപ്രിലിൽ പാരിസ്ഥിതിക സംരക്ഷണ ഏജൻസിയെ സമീപിക്കാൻ ആവശ്യമായ ഈയം അടങ്ങിയ കുടിവെള്ളമാണെന്ന് കണ്ടെത്തി.

ഫ്ലോറിഡയിലെ പഹോക്കിയിൽ താമസിക്കുന്ന ആളുകൾ, പഞ്ചസാര കത്തിക്കുന്നതിനാൽ, ഓരോ ഒക്ടോബറിലും പ്രാദേശിക പ്രദേശത്തെ മലിനമാക്കുന്ന കട്ടിയുള്ള മണം നേരിടുന്നു. കരിമ്പ് കർഷകർ ഓരോ വിളവെടുപ്പിനുമുമ്പും കരിമ്പ് ഒഴികെ മറ്റെല്ലാം കത്തിക്കാനായി തങ്ങളുടെ പാടങ്ങൾക്ക് തീയിടുന്നു. ഫലമായുണ്ടാകുന്ന മലിനീകരണം പിന്നീട് സഞ്ചരിക്കുകയും ചുറ്റുമുള്ള ദരിദ്രരായ കറുത്തവർഗ്ഗക്കാരെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റ് ഓഫ് എഡ്യൂക്കേഷൻ പിന്തുണച്ച 2015-ലെ ഒരു പഠനം നിർണ്ണയിച്ചത്. ഈ പഞ്ചസാര പാടം കത്തുന്ന മലിനീകരണത്തിന് വിധേയരായവർ ഉയർന്ന തോതിലുള്ള ശ്വാസകോശ സംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങളും ദുർബലമായ പ്രതിരോധ സംവിധാനങ്ങളും അഭിമുഖീകരിക്കുന്നു എന്നാണ്.^[113]

1970-കൾ വരെ ബർലിംഗ്ടൺ ഇൻഡസ്ട്രീസ്, സൗത്ത് കരോലിനയിലെ ചെറോവിലുള്ള ഒരു അരുവിയിലേക്ക് ക്യാൻസറിന് കാരണമാകുന്ന PCB-കൾ വലിച്ചെറിഞ്ഞിരുന്നു.^[114] 2018-ൽ, ഫ്ലോറൻസ് ചുഴലിക്കാറ്റ് പ്രദേശത്ത് വീശിയടിക്കുകയും രാസവസ്തുക്കളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ വീടുകൾക്ക് സമീപം ഒഴുകുകയും ചെയ്തതിനെത്തുടർന്ന് അഞ്ച് കുടുംബങ്ങൾക്ക് അവരുടെ വീടുകൾ ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിവന്നു.^[115] പ്രാദേശിക ഗവേഷകർ പ്രാദേശിക കളിസ്ഥലത്തിന്റെ മണ്ണിൽ PCB-കളിൽ നിന്നുള്ള വിഷ മാലിന്യങ്ങൾ കണ്ടെത്തി.^[116]

2008-ൽ, ടെന്നസിയിലെ കിംഗ്സ്റ്റണിലുള്ള എമോറി റിവർ ചാനലിലേക്ക് ഒരു ബില്യൺ ടണ്ണിലധികം കൽക്കരി ചാരം ഒഴുകി. 2010-ൽ, ടെന്നസി വാലി അതോറിറ്റി കിംഗ്സ്റ്റൺ ചോർച്ചയിൽ നിന്ന് നാല് ദശലക്ഷം ക്യുബിക് യാർഡുകൾ അലബാമയിലെ യൂണിയൻ ടൗണിലെ ലാൻഡ്ഫില്ലിലേക്ക് മാറ്റി. യൂണിയൻടൗൺ പ്രധാനമായും താഴ്ന്ന വരുമാനമുള്ള ഒരു കറുത്തവർഗ്ഗക്കാരാണ്. അപകടകരമായ കൽക്കരി ചാരത്തിൽ നിന്ന് പൗരന്മാർക്ക് ഒരു സംരക്ഷണവും നൽകിയിട്ടില്ല.^[117]

മൊത്തത്തിൽ, മുനിസിപ്പാലിറ്റി മാറ്റങ്ങളിലൂടെ പാരിസ്ഥിതിക വംശീയത കുറയ്ക്കാൻ യുഎസ് പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.^[118] ഈ നയങ്ങൾ കൂടുതൽ മാറ്റങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു. ചില നഗരങ്ങളും കൗണ്ടികളും പാരിസ്ഥിതിക നീതി നയങ്ങൾ പ്രയോജനപ്പെടുത്തുകയും അത് പൊതുജനാരോഗ്യ മേഖലയിൽ പ്രയോഗിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.^[118]

തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കൻ ജനത

1892-ൽ മിഷിഗനിലെ ഡിട്രോയിറ്റിലെ അമേരിക്കൻ കാട്ടുപോത്തുകളുടെ തലയോട്ടികൾ വളത്തിനോ കരിക്കോ വേണ്ടി നിലത്തിറക്കാൻ കാത്തിരിക്കുന്ന ഫോട്ടോ. തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കക്കാരെ അവരുടെ പരമ്പരാഗത ഭൂമിയിൽ നിന്നും കൂടുതൽ പടിഞ്ഞാറ് റിസർവേഷനുകളിലേക്ക് നിർബന്ധിതരാക്കുന്നതിന് അമേരിക്കൻ കാട്ടുപോത്തുകളെ വൻതോതിൽ വേട്ടയാടാൻ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ആർമി പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. പരിസ്ഥിതി വംശീയതയുടെ ആദ്യകാല ഉദാഹരണമായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.

തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കക്കാരുടെയും കുടിയേറ്റ കൊളോണിയലിസത്തിന്റെയും പശ്ചാത്തലത്തിൽ പരിസ്ഥിതി നീതി എന്ന ആശയത്തിന് അർത്ഥമുണ്ടോ എന്ന് തദ്ദേശീയ പണ്ഡിതന്മാർ ചർച്ച ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കാരണം, തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കക്കാരുടെ നിയമപരമായ പദവി യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ മറ്റ് പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ജനങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്. അതുപോലെ, കോൾവില്ലെ പണ്ഡിതനായ ദിന ഗിലിയോ-വിറ്റേക്കർ വിശദീകരിക്കുന്നു. "സംസ്ഥാനവുമായുള്ള തദ്ദേശീയ ജനതകളുടെ ബന്ധം (അതായത് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ്) വംശീയ ന്യൂനപക്ഷങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായതിനാൽ, പരിസ്ഥിതി നീതി സമത്വത്തെ മറികടക്കുകയും ഗോത്രങ്ങളുടെ പരമാധികാരം, ഉടമ്പടി അവകാശങ്ങൾ, ഗവൺമെന്റ്-ഗവൺമെന്റ് ബന്ധം എന്നീ ആശയങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് ജീവിക്കാൻ കഴിയും."^[119]

ഇജെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള വിതരണ നീതി മാതൃക തദ്ദേശീയ സമൂഹങ്ങൾക്ക് സഹായകരമല്ലെന്ന് ഗിലിയോ-വിറ്റേക്കർ വാദിക്കുന്നു. കാരണം "വിതരണ നീതിയെ ആശ്രയിക്കുന്ന തദ്ദേശീയമല്ലാത്ത സമൂഹങ്ങളിലെ ഇജെയുടെ ചട്ടക്കൂടുകൾ ഭൂമിയുടെ മുതലാളിത്ത അമേരിക്കൻ മൂല്യങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത് - അതായത് സ്വകാര്യ സ്വത്ത് - തദ്ദേശീയ ജനങ്ങളിൽ നിന്ന് തട്ടിയെടുക്കപ്പെട്ട ഭൂമിയിൽ." ഇതിനു വിപരീതമായി, ചരക്കെന്ന നിലയിലുള്ള ഭൂമിയുടെ രീതികൾക്കപ്പുറം ഭൂമിയുമായി വളരെ വ്യത്യസ്തമായ ബന്ധങ്ങളാണ് തദ്ദേശീയരായ ജനങ്ങൾക്കുള്ളത്.^[119]^[120]

എന്നിരുന്നാലും, അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ കുടിയേറ്റ കൊളോണിയലിസത്തിന്റെ വരവോടെയാണ് പരിസ്ഥിതി വംശീയത ആരംഭിച്ചതെന്ന് തദ്ദേശീയ പഠന പണ്ഡിതർ വാദിക്കുന്നു. പൊട്ടാവറ്റോമി തത്ത്വചിന്തകനായ കൈൽ പോവിസ് വൈറ്റും ലോവർ ബ്രൂൾ സിയോക്‌സ് ചരിത്രകാരൻ നിക്ക് എസ്റ്റസും വിശദീകരിക്കുന്നത് തദ്ദേശവാസികൾ ഇതിനകം കൊളോണിയലിസത്തിന്റെ വരവോടെയുള്ള ഒരു പാരിസ്ഥിതിക അപ്പോക്കലിപ്‌സിലൂടെയാണ് ജീവിച്ചിരുന്നത്.^[121]^[122] മെറ്റിസ് ഭൂമിശാസ്ത്രജ്ഞനായ സോ ടോഡും അക്കാദമിക് വിദഗ്ധനായ ഹീതർ ഡേവിസും "സമകാലിക പാരിസ്ഥിതിക പ്രതിസന്ധിയുടെ ഉത്തരവാദിത്തം" കുടിയേറ്റ കൊളോണിയലിസമാണെന്ന് വാദിച്ചു.^[123] ഈ രീതിയിൽ, കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കൻ ജനതയ്‌ക്കെതിരെ ആയുധമാക്കിയതായി തെളിഞ്ഞു. തോമസ് ജെഫേഴ്സണും ബെഞ്ചമിൻ ഫ്രാങ്ക്ലിനും അമേരിക്കയിലെ വനനശീകരണം നടത്തി തദ്ദേശീയരായ ജനങ്ങളെ മാറ്റിപ്പാർപ്പിക്കുകയും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിനെ സമ്പന്നമാക്കുകയും ചെയ്യുമെന്ന് കരുതിയിരുന്ന ചൂടുള്ള കാലാവസ്ഥയെ സ്വാഗതം ചെയ്തു. അങ്ങനെ, "യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ്, അതിന്റെ ജനനം മുതൽ, വിനാശകരമായ പാരിസ്ഥിതിക മാറ്റത്തിന് കാരണമാകുന്നതിൽ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു."^[124] വൈറ്റ് വിശദീകരിക്കുന്നു. "നരവംശപരമായ (മനുഷ്യകാരണമായ) കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനമാണ് കൊളോണിയലിസം തദ്ദേശീയ ജനതയുടെ മേൽ അടിച്ചേൽപ്പിച്ച പാരിസ്ഥിതിക മാറ്റത്തിന്റെ തീവ്രത. "^[125] അനിഷിനാബെ പണ്ഡിതനായ ലിയാൻ ബെറ്റാസമോസാകെ സിംപ്‌സണും "കൊളോണിയലിസവും സഞ്ചയത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള സമൂഹവും മൂലമുണ്ടാകുന്ന പാരിസ്ഥിതിക ദുരന്തങ്ങളുടെ ഒരു നീണ്ട പരമ്പരയുടെ ഭാഗമായാണ് കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനത്തെക്കുറിച്ച് നമ്മൾ ചിന്തിക്കേണ്ടത്" എന്ന് വാദിച്ചു.^[126]

1830-ലെ ഇന്ത്യൻ റിമൂവൽ ആക്ടും, കണ്ണീരിന്റെ പാതയും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ പാരിസ്ഥിതിക വംശീയതയുടെ ആദ്യകാല ഉദാഹരണങ്ങളായി കണക്കാക്കാം. ആദ്യത്തേതിന്റെ ഫലമായി, 1850-ഓടെ, മിസിസിപ്പിയുടെ കിഴക്കുള്ള എല്ലാ ഗോത്രങ്ങളും പടിഞ്ഞാറൻ പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് നീക്കം ചെയ്യപ്പെട്ടു. അടിസ്ഥാനപരമായി അവരെ "കുടിയേറ്റക്കാരുടെയും കോർപ്പറേഷനുകളുടെയും ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കാൻ കഴിയാത്തത്ര വരണ്ടതോ വിദൂരമോ തരിശായതോ ആയ സ്ഥലങ്ങളിലേക്ക്" പരിമിതപ്പെടുത്തി. ^[127] രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത്, സൈനിക സൗകര്യങ്ങൾ പലപ്പോഴും റിസർവേഷനുകൾക്ക് വിരുദ്ധമായിരുന്നു. ഇത് "തദ്ദേശീയ അമേരിക്കൻ ഭൂപ്രദേശങ്ങൾക്ക് സമീപം ഏറ്റവും അപകടകരമായ സൈനിക സൗകര്യങ്ങളുടെ ആനുപാതികമല്ലാത്ത എണ്ണം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു സാഹചര്യത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു." ^[128]യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഭൂഖണ്ഡത്തിലെ ഏകദേശം 3,100 കൗണ്ടികളെ വിശകലനം ചെയ്ത ഒരു പഠനത്തിൽ, തദ്ദേശീയ അമേരിക്കൻ ഭൂപ്രദേശങ്ങൾ അത്യന്തം അപകടകരമെന്ന് കരുതുന്ന പൊട്ടിത്തെറിക്കാത്ത ആയുധങ്ങളുള്ള സൈറ്റുകളുടെ എണ്ണവുമായി നല്ല ബന്ധമുള്ളതായി കണ്ടെത്തി. പൊട്ടിത്തെറിക്കാത്ത ഓർഡനൻസുകളുള്ള സൈറ്റുകളുടെ അപകടസാധ്യത അളക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന റിസ്ക് അസസ്മെന്റ് കോഡ് (RAC) ചിലപ്പോൾ ഈ സൈറ്റുകൾ തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കക്കാർക്ക് എത്രത്തോളം ഭീഷണിയാണെന്ന് മറച്ചുവെക്കുമെന്നും പഠനം കണ്ടെത്തി. സ്‌കൂളുകൾ, ആശുപത്രികൾ തുടങ്ങിയ പൊതു കെട്ടിടങ്ങളുടെ സാമീപ്യത്തോട് സംവേദനക്ഷമതയുള്ള അപകട സാധ്യത ആളുകളെയോ ആവാസവ്യവസ്ഥയെയോ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. ഈ പാരാമീറ്ററുകൾ ഉപജീവന ഉപഭോഗം, സസ്യങ്ങളുടെയും മൃഗങ്ങളുടെയും ആചാരപരമായ ഉപയോഗം, കുറഞ്ഞ ജനസാന്ദ്രത തുടങ്ങിയ ഗോത്ര ജീവിതത്തിന്റെ ഘടകങ്ങളെ അവഗണിക്കുന്നു. ഈ ഗോത്ര-അദ്വിതീയ ഘടകങ്ങൾ പരിഗണിക്കാത്തതിനാൽ, തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കൻ ദേശങ്ങൾക്ക് അവരുടെ ജീവിതരീതിക്ക് ഭീഷണിയുണ്ടെങ്കിലും, കുറഞ്ഞ അപകടസാധ്യതയുള്ള സ്‌കോറുകൾ പലപ്പോഴും ലഭിക്കും. അപകടകരമായേക്കാവുന്ന ആളുകളെയോ പരിസ്ഥിതി വ്യവസ്ഥകളെയോ പരിഗണിക്കുമ്പോൾ, തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കക്കാർ അപകടസാധ്യത കണക്കിലെടുക്കുന്നില്ല. റിസർവേഷനുമായി ചേർന്ന് സൈനിക സൗകര്യങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നത് "അമേരിക്കൻ സ്വദേശികളുടെ ഭൂമിക്ക് സമീപം ഏറ്റവും അപകടകരമായ സൈനിക സൗകര്യങ്ങളുടെ ആനുപാതികമല്ലാത്ത എണ്ണം" എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു.^[127]

അടുത്തകാലത്തായി, തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കൻ ഭൂപ്രദേശങ്ങൾ യുഎസും ബഹുരാഷ്ട്ര കോർപ്പറേഷനുകളും മാലിന്യ നിർമാർജനത്തിനും അനധികൃത മാലിന്യനിക്ഷേപത്തിനും ഉപയോഗിക്കുന്നു.^[129]^[130] യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ തദ്ദേശീയ ഗ്രൂപ്പുകൾക്കെതിരായ ക്രിമിനൽ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ചരിത്രം പരിശോധിക്കുന്നതിനായി 1992-ൽ ഇൻഡിജിനസ് പീപ്പിൾ ആൻഡ് അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ട രാജ്യങ്ങളുടെ ഇന്റർനാഷണൽ ട്രൈബ്യൂണൽ വിളിച്ചുകൂട്ടി. ^[131] തദ്ദേശവാസികൾക്ക് യുഎസുമായി ഉണ്ടായിരുന്ന പരാതികൾ വിവരിക്കുന്ന ഒരു സുപ്രധാന ബിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. വടക്കേ അമേരിക്കയിലെ തദ്ദേശീയ അമേരിക്കൻ പ്രദേശങ്ങളിൽ ആണവ, വിഷ, മെഡിക്കൽ, മറ്റ് അപകടകരമായ പാഴ് വസ്തുക്കൾ വലിച്ചെറിയൽ, ഗതാഗതം, സ്ഥാനം എന്നിവ നടത്താൻ മനഃപൂർവ്വം വ്യവസ്ഥാപിതമായി അനുവദനീയവും സഹായവും പ്രോത്സാഹനവും അഭ്യർത്ഥിക്കുകയും ഗൂഢാലോചന നടത്തുകയും ചെയ്തതായി ആരോപണങ്ങളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. അങ്ങനെ തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കൻ ജനതയുടെ ആരോഗ്യം, സുരക്ഷ, ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ക്ഷേമം എന്നിവയ്ക്ക് വ്യക്തവും നിലവിലുള്ളതുമായ ഒരു അപകടം സൃഷ്ടിച്ചു.^[131]

തദ്ദേശീയരായ അമേരിക്കക്കാരുടെ ആക്ടിവിസ്റ്റുകളുടെ നിലവിലുള്ള ഒരു പ്രശ്നം ഡക്കോട്ട ആക്സസ് പൈപ്പ്ലൈൻ ആണ്. നോർത്ത് ഡക്കോട്ടയിൽ ആരംഭിച്ച് ഇല്ലിനോയിസിലേക്ക് പോകാനാണ് പൈപ്പ് ലൈൻ നിർദ്ദേശിച്ചത്. ഇത് നേരിട്ട് റിസർവേഷനിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നില്ലെങ്കിലും, സ്റ്റാൻഡിംഗ് റോക്ക് സിയോക്‌സ് ട്രൈബിന്റെ പ്രധാന കുടിവെള്ള സ്രോതസ്സായ മിസോറി നദിയുടെ ഒരു ഭാഗത്തിന് കീഴിലൂടെ പൈപ്പ്‌ലൈൻ കടന്നുപോകുന്നതിനാൽ ഇത് സൂക്ഷ്മപരിശോധനയിലാണ്. പൈപ്പ്‌ലൈനുകൾ തകരുന്നതായി അറിയപ്പെടുന്നു. പൈപ്പ്‌ലൈൻ ആൻഡ് ഹാസാർഡസ് മെറ്റീരിയൽസ് സേഫ്റ്റി അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ (പിഎച്ച്എംഎസ്എ) 2010 മുതൽ എണ്ണ, വാതക പൈപ്പ്ലൈനുകളിൽ 3,300-ലധികം ചോർച്ചയും വിള്ളലുകളും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.^[132] പൈപ്പ് ലൈൻ സ്റ്റാൻഡിംഗ് റോക്ക് സിയോക്‌സിന്റെ ഒരു വിശുദ്ധ ശ്മശാനഭൂമിയിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നു.^[133]സ്റ്റാൻഡിംഗ് റോക്ക് സിയോക്‌സ് ഗോത്രത്തിന്റെ ട്രൈബൽ ഹിസ്റ്റോറിക് പ്രിസർവേഷൻ ഓഫീസർ പുണ്യസ്ഥലങ്ങളുമായും പുരാവസ്തു വസ്തുക്കളുമായും ബന്ധപ്പെട്ട ആശങ്കകൾ ഉന്നയിച്ചു. ഈ ആശങ്കകൾ അവഗണിക്കപ്പെട്ടു. പ്രസിഡന്റ് ബരാക് ഒബാമ 2016 ഡിസംബറിൽ പദ്ധതിക്കുള്ള അനുമതി റദ്ദാക്കുകയും പൈപ്പ് ലൈൻ വഴിതിരിച്ചുവിടുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ഒരു പഠനത്തിന് ഉത്തരവിടുകയും ചെയ്തു. പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപ് ഈ ഉത്തരവ് റദ്ദാക്കുകയും പൈപ്പ് ലൈൻ പൂർത്തിയാക്കാൻ അനുമതി നൽകുകയും ചെയ്തു.^[134] 2017-ൽ, ജഡ്‌ജി ജെയിംസ് ബോസ്‌ബെർഗ് സ്റ്റാൻഡിംഗ് റോക്ക് സിയോക്‌സ് ട്രൈബിന്റെ പക്ഷം ചേർന്നു. ഓഹെ തടാകത്തിലെ എണ്ണ ചോർച്ചയുടെ പാരിസ്ഥിതിക ആഘാതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനം പൂർത്തിയാക്കുന്നതിൽ യുഎസ് ആർമി കോർപ്‌സ് ഓഫ് എഞ്ചിനീയേഴ്‌സ് പരാജയപ്പെട്ടുവെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. 2018 ഒക്ടോബറിൽ ഒരു പുതിയ പാരിസ്ഥിതിക പഠനത്തിന് ഉത്തരവിടുകയും പുറത്തിറക്കുകയും ചെയ്തു. പക്ഷേ പൈപ്പ്ലൈൻ പ്രവർത്തനക്ഷമമായി തുടർന്നു.^[134]^[135] സ്റ്റാൻഡിംഗ് റോക്ക് സിയോക്സ് ട്രൈബ് പഠനം നിരസിച്ചു. അവരുടെ പല ആശങ്കകളും പരിഹരിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുന്നുവെന്ന് വിശ്വസിച്ചു. ഡക്കോട്ട ആക്‌സസ് പൈപ്പ്‌ലൈനിനെ ശാശ്വതമായി അടച്ചുപൂട്ടാനുള്ള ശ്രമത്തിൽ സ്റ്റാൻഡിംഗ് റോക്ക് സിയോക്സ് ട്രൈബിന്റെ വ്യവഹാര ശ്രമങ്ങൾ ഇപ്പോഴും നടക്കുന്നുണ്ട്.^[136]

ഓഷ്യാനിയ

ഓസ്ട്രേലിയ

ഫ്രണ്ട്സ് ഓഫ് എർത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുമായി (FoEA) അടുത്ത പങ്കാളിത്തമുള്ള ഒരു മൾട്ടി ഡിസിപ്ലിനറി ഓർഗനൈസേഷനാണ് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ എൻവയോൺമെന്റൽ ജസ്റ്റിസ് (AEJ). ഓസ്‌ട്രേലിയയിലുടനീളമുള്ള പാരിസ്ഥിതിക അനീതിയുടെ ഫലങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തുന്നതിലും പരിഹരിക്കുന്നതിലും AEJ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. വിഷ മാലിന്യങ്ങളുടെ ഉൽപാദനവും വ്യാപനവും, ജലം, മണ്ണ്, വായു എന്നിവയുടെ മലിനീകരണം, ഭൂപ്രകൃതി, ജലസംവിധാനങ്ങൾ, സസ്യങ്ങൾ, മൃഗങ്ങൾ, മണ്ണൊലിപ്പ്, പാരിസ്ഥിതിക നാശം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ AEJ അഭിസംബോധന ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.^[137] ഒരു കൂട്ടം ആളുകളെ ആനുപാതികമായി ബാധിക്കുകയോ അവർ അംഗീകരിക്കാത്ത വിധത്തിൽ അവരെ ബാധിക്കുകയോ ചെയ്യുന്ന പാരിസ്ഥിതിക അനീതികൾക്കായി പ്രോജക്റ്റ് നോക്കുന്നു.

വെസ്റ്റേൺ ഓയിൽ റിഫൈനറി 1954-ൽ വെസ്റ്റേൺ ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ബെല്ലിവ്യൂവിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ തുടങ്ങി. വിലകുറഞ്ഞതും പ്രാദേശികവൽക്കരിച്ചതുമായ എണ്ണ ശുദ്ധീകരിക്കുന്നതിനായി ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ഗവൺമെന്റ് ബെല്ലിവ്യൂവിൽ പ്രവർത്തിക്കാനുള്ള അവകാശം അനുവദിച്ചു. തുടർന്നുള്ള ദശാബ്ദങ്ങളിൽ, വിഷ രാസവസ്തുക്കൾ ശ്വസിച്ചതും ഓക്കാനം ഉണ്ടാക്കുന്ന പുകയും കാരണം തങ്ങൾക്ക് ശ്വാസതടസ്സം അനുഭവപ്പെടുന്നതായി ബെല്ലെവുവിലെ നിരവധി നിവാസികൾ അവകാശപ്പെട്ടു. കർട്ടിൻ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ നിന്നുള്ള ലീ ബെല്ലും ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ നാഷണൽ ടോക്‌സിക് നെറ്റ്‌വർക്കിൽ നിന്നുള്ള മരിയൻ ലോയ്ഡ്-സ്മിത്തും അവരുടെ "വിഷ തർക്കങ്ങളും ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ പരിസ്ഥിതി നീതിയുടെ ഉയർച്ചയും" എന്ന ലേഖനത്തിൽ പറഞ്ഞു, "സൈറ്റിനോട് ചേർന്ന് താമസിക്കുന്ന നിവാസികൾ അവരുടെ വീട്ടുമുറ്റത്തെ ഭൂഗർഭജലത്തിൽ രാസ മലിനീകരണം കണ്ടെത്തി. "^[138] കടുത്ത സിവിലിയൻ സമ്മർദത്തിൻ കീഴിൽ, വെസ്റ്റേൺ ഓയിൽ റിഫൈനറി (ഇപ്പോൾ ഒമെക്സ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു) 1979-ൽ എണ്ണ ശുദ്ധീകരണം നിർത്തി. വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ബെല്ലെവ്യൂവിലെ പൗരന്മാർ ബെല്ലെവ്യൂ ആക്ഷൻ ഗ്രൂപ്പ് (BAG) രൂപീകരിക്കുകയും സൈറ്റിന്റെ പുനരുദ്ധാരണത്തിന് സർക്കാർ സഹായം നൽകണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തു. സർക്കാർ സമ്മതിക്കുകയും സൈറ്റ് വൃത്തിയാക്കാൻ 6.9 മില്യൺ ഡോളർ അനുവദിക്കുകയും ചെയ്തു. 2000 ഏപ്രിലിൽ സൈറ്റിന്റെ പുനരുദ്ധാരണം ആരംഭിച്ചു.

മൈക്രോനേഷ്യ

പാപ്പുവ ന്യൂ ഗിനിയ

Panguna copper mine under construction, 1971

1972-ൽ ഉൽപ്പാദനം ആരംഭിച്ച പാപുവ ന്യൂ ഗിനിയയിലെ പൻഗുണ ഖനി പരിസ്ഥിതി വംശീയതയുടെ ഉറവിടമാണ്. ദ്വീപിലെ സംഘർഷം കാരണം 1989 മുതൽ അടച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, ഖനിയുടെ സൃഷ്ടിയിൽ നിന്ന് തദ്ദേശീയരായ ആളുകൾ (ബോഗെയ്ൻവില്ലൻ) സാമ്പത്തികമായും പാരിസ്ഥിതികമായും കഷ്ടപ്പെട്ടു. യഥാക്രമം ഹവായ് സർവ്വകലാശാലയിലെയും മിനസോട്ട സർവകലാശാലയിലെയും ടെറൻസ് വെസ്ലി-സ്മിത്തും യൂജിൻ ഓഗനും പ്രസ്താവിച്ചു, ബൊഗെയ്ൻവില്ലന്റെ "ആരംഭം മുതൽ തന്നെ കടുത്ത പോരായ്മകളായിരുന്നു. തുടർന്നുള്ള പുനരാലോചനകൾക്ക് സാഹചര്യം പരിഹരിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല".^[139]ഡാപെര, മൊറോണി ഗ്രാമങ്ങളിലെ കൃഷിരീതികൾക്കായി ഉപയോഗിക്കാമായിരുന്ന ഭൂമി നഷ്ടപ്പെടുക, ഭൂമിക്ക് വിലകുറച്ച് പണം നൽകൽ, കുടിയിറക്കപ്പെട്ട ഗ്രാമീണർക്ക് മോശം പുനരധിവാസ പാർപ്പിടം, ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശങ്ങളിലെ ഗണ്യമായ പാരിസ്ഥിതിക തകർച്ച തുടങ്ങിയ പ്രശ്നങ്ങൾ ഈ തദ്ദേശവാസികൾ അഭിമുഖീകരിച്ചു.^[140]

പോളിനേഷ്യ

തെക്കേ അമേരിക്ക

അവലംബം

↑ ^1.0 ^1.1 Bullard, Robert D (2001). "Environmental Justice in the 21st Century: Race Still Matters". Phylon. 49 (3–4): 151–171. doi:10.2307/3132626. JSTOR 3132626.
↑ Alier, J. M. (2005). The environmentalism of the poor: A study of ecological conflicts and valuation. New Delhi: Oxford University Press.
↑ Colquette, Kelly Michele; Robertson, Elizabeth A. Henry (1991). "Environmental Racism: The Causes, Consequences, and Commendations". Tulane Environmental Law Journal (in ഇംഗ്ലീഷ്). 5 (1): 153–207. JSTOR 43291103. Retrieved 16 October 2020.
↑ Popper, Frank J. (March 1985). "The Environmentalist and the LULU". Environment: Science and Policy for Sustainable Development. 27 (2): 7–40. doi:10.1080/00139157.1985.9933448. ISSN 0013-9157.
↑ Gilbert, Dianne (January 1993). "Not in My Backyard". Social Work. doi:10.1093/sw/38.1.7. ISSN 1545-6846.
↑ Collin, Robert W.; Collin, Robin Morris (2005). "Environmental Reparations". In Bullard, Robert D. (ed.). The Quest for Environmental Justice: Human Rights and the Politics of Pollution. San Francisco, California: Sierra Club Books. ISBN 978-1578051205.
↑ "Environmental Justice & Environmental Racism – Greenaction for Health and Environmental Justice" (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved October 16, 2020.
↑ "Cost-Benefit Analysis (CBA)", World Bank Group. n.d. Accessed: 20 November 2011.
↑ Westra, Laura; Lawson, Bill E. (2001). Faces of Environmental Racism: Confronting Issues of Global Justice. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0742512498.
↑ The Lancet Planetary Health (November 2018). "Environmental racism: time to tackle social injustice". The Lancet Planetary Health. 2 (11): e462. doi:10.1016/S2542-5196(18)30219-5. PMID 30396431.
↑ Stange, Meta. "Created Equal: Harriet Washington Unpacks Environmental Racism". WDET. Retrieved 27 September 2021.
↑ Brown, Stacy M. (17 January 2019). "Environmental Racism Killing People of Color". The Greenlining Institute (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 9 March 2020.
↑ Hoffman JS, Shandas V, Pendleton N. The Effects of Historical Housing Policies on Resident Exposure to Intra-Urban Heat: A Study of 108 US Urban Areas. Climate. 2020; 8(1):12. https://doi.org/10.3390/cli8010012
↑ Plumer, B., Popovich, N., & Palmer, B. (2020, August 24). How decades of racist housing policy left neighborhoods sweltering. The New York Times. Retrieved October 13, 2021, from https://www.nytimes.com/interactive/2020/08/24/climate/racism-redlining-cities-global-warming.html.
↑ Pulido, L. (2000). Rethinking environmental racism: white privilege and urban development in Southern California. Annals of the Association of American Geographers, 90(1), 12–40.
↑ Lucas, Sarah (2 December 2015). "Animal Agriculture and Environmental Racism". IDA USA (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 26 February 2020.
↑ Harris, David H., Jr. (30 July 1997). "The Industrialization of Agriculture and Environmental Racism: A Deadly Combination Affecting Neighborhoods and the Dinner Table". www.iatp.org. Retrieved 11 April 2020.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ Checker, Melissa (2005). Polluted Promises: Environmental Racism and the Search for Justice in a Southern Town. New York City: New York University Press. pp. 122–123. ISBN 978-0814716588.
↑ ^19.0 ^19.1 Checker, Melissa (2008). "Withered Memories: Naming and Fighting Environmental Racism in Georgia". In Collins, Jane L.; di Leonardo, Micaela; Williams, Brett (eds.). New Landscapes of Inequality: Neoliberalism and the Erosion of Democracy in America. Santa Fe, New Mexico: School for Advanced Research Press. ISBN 978-1934691014.
↑ ^20.0 ^20.1 Lee, Jan (6 June 2013). "Understanding Environmental Justice Policies". Triple Pundit. Archived from the original on 2018-11-13. Retrieved 12 November 2018.
↑ ^21.0 ^21.1 Hardy, Dean; Milligan, Richard; Heynen, Nik (December 2017). "Racial coastal formation: The environmental injustice of colorblind adaptation planning for sea-level rise". Geoforum. 87. Amsterdam, Netherlands: Elsevier: 62–72. doi:10.1016/j.geoforum.2017.10.005.
↑ UNCED. (5-16 June 1972). "Rio Declaration on Environment and Development", United Nations Environment Programme Archived 4 September 2009 at the Wayback Machine..
↑ Weintraub, I. 1994. "Fighting Environmental Racism: A Selected Annotated Bibliography," Electronic Green Journal, Issue 1.
↑ Gee, Gilbert C.; Payne-Sturges, Devon C. (2004). "Environmental Health Disparities: A Framework Integrating Psychosocial and Environmental Concepts". Environmental Health Perspectives. 112 (17): 1645–1653. doi:10.1289/ehp.7074. PMC 1253653. PMID 15579407.
↑ Bullard, Robert D. (1990). Dumping in Dixie: Race, Class, and Environmental Equity. Boulder, Colorado: Westview Press. p. 165. ISBN 978-0813367927.
↑ Hodges, Heather E.; Stocking, Galen (1 November 2015). "A pipeline of tweets: environmental movements' use of Twitter in response to the Keystone XL pipeline". Environmental Politics (in ഇംഗ്ലീഷ്). 25 (2): 223–247. doi:10.1080/09644016.2015.1105177. ISSN 0964-4016. S2CID 146570622.
↑ Lerner, Steve (2005). Diamond: A Struggle for Environmental Justice in Louisiana's Chemical Corridor (Urban and Industrial Environments). Cambridge, Massachusetts: MIT Press. ISBN 978-0-262-62204-2.
↑ "Beyond the US Borders: The Palestinian – Israeli Case | Environmental Leadership, Action and Ethics". edblogs.columbia.edu (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 13 November 2018.
↑ Daum, Kurt; Stoler, Justin; Grant, Richard J. (2017). "Toward a More Sustainable Trajectory for E-Waste Policy: A Review of a Decade of E-Waste Research in Accra, Ghana". International Journal of Environmental Research and Public Health. 14 (2): 135. doi:10.3390/ijerph14020135. ISSN 1661-7827. PMC 5334689. PMID 28146075.
↑ "Environmental Nakba" (PDF). Friends of the Earth International Report. September 2013.
↑ ^31.0 ^31.1 Schroeder, Richard; Martin, Kevin St.; Wilson, Bradley; Sen, Debarati (2008). "Third World Environmental Justice". Society & Natural Resources. 21 (7). Abingdon, England: Taylor & Francis: 547–555. doi:10.1080/08941920802100721. S2CID 44016010.
↑ Pulido, Laura. "C.V." Archived 2022-03-29 at the Wayback Machine. www.laurapulido.org. Retrieved 23 November 2021.
↑ "David N. Pellow | Environmental Studies Program". www.es.ucsb.edu. Archived from the original on 2020-08-10. Retrieved 2021-11-23.
↑ Pulido, Laura; De Lara, Juan (March 2018). "Reimagining 'justice' in environmental justice: Radical ecologies, decolonial thought, and the Black Radical Tradition". Environment and Planning E: Nature and Space. 1 (1–2): 76–98. doi:10.1177/2514848618770363. ISSN 2514-8486. S2CID 149765978.
↑ Pellow, David; Vazin, Jasmine (2019-07-19). "The Intersection of Race, Immigration Status, and Environmental Justice". Sustainability. 11 (14): 3942. doi:10.3390/su11143942. ISSN 2071-1050.
↑ Pulido, Laura (2016-05-13). "Geographies of race and ethnicity II". Progress in Human Geography. 41 (4): 524–533. doi:10.1177/0309132516646495. ISSN 0309-1325. S2CID 147792869.
↑ "PROCEDURAL JUSTICE | COPS OFFICE". cops.usdoj.gov. Archived from the original on 2022-04-08. Retrieved 17 March 2020.
↑ Schroeder, Richard; Martin, Kevin St; Wilson, Bradley; Sen, Debarati (15 July 2008). "Third World Environmental Justice". Society & Natural Resources. 21 (7): 547–555. doi:10.1080/08941920802100721. ISSN 0894-1920. S2CID 44016010.
↑ (1973). The Black Panther. Retrieved from http://www.itsabouttimebpp.com/Survival_Programs/pdf/Survival_Programs.pdf Archived 2019-04-06 at the Wayback Machine.
↑ ^40.0 ^40.1 Enck-Wanzer, D. (2010). The Young Lords: A Reader. New York: New York University Press
↑ "The Environmental Justice Movement". NRDC (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 16 October 2018.
↑ Berwyn, Bob. "Researchers Say Science Skewed by Racism is Increasing the Threat of Global Warming to People of Color". Inside Climate News.
↑ The Native Women's Association of Canada (2021). "About". The Native Women's Association of Canada. Retrieved 26 February 2021.
↑ Bourgeois, Robyn (2014). "Warrior Women: Indigenous Women's Anti-Violence Engagement with the Canadian State" (PDF). University of Toronto: 1–374.
↑ ^45.0 ^45.1 ^45.2 ^45.3 ^45.4 ^45.5 ^45.6 Women's Earth Alliance and Native Youth Sexual Health Network. "VIOLENCE ON THE LAND, VIOLENCE ON OUR BODIES" (PDF). Retrieved 26 February 2021.
↑ Caycedo, C. (n.d.). BE DAMMED (ongoing Project). Retrieved 21 October 2020, from http://carolinacaycedo.com/be-dammed-ongoing-project
↑ Caycedo, C., & De Blois, J. (n.d.). The River as a Common Good: Carolina Caycedo's Cosmotarrayas. Retrieved 21 October 2020, from https://www.icaboston.org/publications/river-common-good-carolina-caycedos-cosmotarrayas
↑ Lescaze, Z. (22 August 2018). 12 Artists On: Climate Change. Retrieved 23 October 2020, from https://www.nytimes.com/2018/08/22/t-magazine/climate-change-art.html
↑ Bullard, Robert. "Confronting Environmental Racism in the Twenty-First Century". Global Dialogue. Archived from the original on 26 April 2012. Retrieved 19 November 2011.
↑ ^50.0 ^50.1 "The transboundary shipments of hazardous wastes", International Trade in Hazardous Wastes, Routledge, 23 April 1998, doi:10.4324/9780203476901.ch4, ISBN 9780419218906
↑ Mohai, Paul; Pellow, David, David; Roberts, J. Timmons (2009). "Environmental Justice". Annual Review of Environment and Resources. 34. Palo Alto, California: Annual Reviews: 405–430. doi:10.1146/annurev-environ-082508-094348.
↑ Claudio, Luz (October 2007). "Standing on Principle: The Global Push for Environmental Justice". Environmental Health Perspectives. 115 (10): A500–A503. doi:10.1289/ehp.115-a500. ISSN 0091-6765. PMC 2022674. PMID 17938719.
↑ Bullard, Robert D. (1993). Confronting Environmental Racism: Voices from the Grassroots (in ഇംഗ്ലീഷ്). South End Press. ISBN 978-0-89608-446-9.
↑ Gall, Timothy; Derek, Gleason (2012). Worldmark Encyclopedia of the Nations. Detroit: Gale, Cengage Learning. p. 545.
↑ Spitulnik, Debra (2011). Small Media Against Big Oil (Nigeria). Thousand Oaks: SAGE Publications, Inc. p. 459.
↑ Mancini, Lucia; Sala, Serenella (1 August 2018). "Social impact assessment in the mining sector: Review and comparison of indicators frameworks". Resources Policy (in ഇംഗ്ലീഷ്). 57: 98–111. doi:10.1016/j.resourpol.2018.02.002. ISSN 0301-4207.
↑ Leonard, Llewellyn (7 December 2018). "Mining Corporations, Democratic Meddling, and Environmental Justice in South Africa". Social Sciences (in ഇംഗ്ലീഷ്). 7 (12): 259. doi:10.3390/socsci7120259. ISSN 2076-0760.
↑ Schlosberg, David (2004). "Reconceiving Environmental Justice: Global Movements And Political Theories". Environmental Politics (in ഇംഗ്ലീഷ്). 13 (3): 517–540. doi:10.1080/0964401042000229025. ISSN 0964-4016. S2CID 56387891.
↑ ^59.0 ^59.1 Fakier, Khayaat (May 2018). "Women and Renewable Energy in a South African Community: Exploring Energy Poverty and Environmental Racism". Journal of International Women's Studies. 19: 166–167.
↑ Grossman, 189.
↑ Huo, Xia; Peng, Lin; Xu, Xijin; Zheng, Liangkai; Qiu, Bo; Qi, Zongli; Zhang, Bao; Han, Dai; Piao, Zhongxian (2007). "Elevated Blood Lead Levels of Children in Guiyu, an Electronic Waste Recycling Town in China". Environmental Health Perspectives. 115 (7): 1113–1117. doi:10.1289/ehp.9697. ISSN 0091-6765. PMC 1913570. PMID 17637931.
↑ Grossman, 194.
↑ ^63.0 ^63.1 ^63.2 Grossman, Elizabeth (2006). High Tech Trash: Digital Devices, Hidden Toxics, and Human Health. Washington, D.C.: Island Press. p. 185. ISBN 978-1597261906.
↑ Shi, Jingchu; Zheng, Gene; Wong, Ming-Hung; Liang, Hong; Li, Yuelin; Wu, Yinglin; Li, Ping; Liu, Wenhua (2016). "Health risks of polycyclic aromatic hydrocarbons via fish consumption in Haimen bay (China), downstream of an e-waste recycling site (Guiyu)". Environmental Research. 147: 223–240. Bibcode:2016ER....147..233S. doi:10.1016/j.envres.2016.01.036. PMID 26897061.
↑ Garber, Kent (20 December 2007). "Technology's Morning After". US News & World Report. Retrieved 6 November 2012.
↑ ^66.0 ^66.1 Grossman, 187.
↑ Grossman, 186-187.
↑ He, Qi; Fang, Hong; Ji, Han; Fang, Siran (10 October 2017). Environmental Inequality in China: A 'Pyramid Model' and Nationwide Pilot Analysis of Prefectures with Sources of Industrial Pollution (Report). doi:10.20944/preprints201710.0062.v1.
↑ ^69.00 ^69.01 ^69.02 ^69.03 ^69.04 ^69.05 ^69.06 ^69.07 ^69.08 ^69.09 ^69.10 ^69.11 ^69.12 Das Gupta, Aruna; Das Gupta, Ananda (7 March 2008). "Corporate Social Responsibility in India: Towards a Sane Society?". Social Responsibility Journal. 4 (1). Bradford, England: Emerald Group Publishing: 214. doi:10.1108/17471110810856965. ISSN 1747-1117.
↑ LaBar, Gregg, "Citizen Carbide?", Occupational Hazards, Volume 53, Issue 11 (1991): 33.
↑ Loveland, Matthew T.; Popescu, Delia (25 July 2016). "The Gypsy Threat Narrative". Humanity & Society. 40 (3). Thousand Oaks, California: SAGE Publications: 329–352. doi:10.1177/0160597615601715. ISSN 0160-5976. S2CID 146701798.
↑ Harper, Krista; Steger, Tamara; Filcak, Richard (July 2009). "Environmental Justice and Roma Communities in Central and Eastern Europe". ScholarWorks@UMass Amherst.
↑ "Discrimination in the EU in 2009" (PDF). Europa. November 2009.
↑ Ahmed, Zubair (6 January 2006). "Stay out, India tells toxic ship". BBC News. Retrieved 6 November 2012.
↑ "Black Lives Matter Activists Shut Down London City Airport". Time (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 4 March 2019.
↑ "Open Letter from the Wretched of the Earth bloc to the organisers of the People's Climate March of Justice and Jobs | Reclaim the Power". reclaimthepower.org.uk. Retrieved 4 March 2019.
↑ MacDonald, Elaine (1 September 2020). "Environmental racism in Canada: What is it, what are the impacts, and what can we do about it?". Ecojustice.
↑ "The Chemical Valley". www.vice.com (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 25 November 2020.
↑ Shroeder, Richard; Kevin, St. Martin; Wilson, Bradley; Sen, Debarati (2009). "Third World Environmental Justice". Third World Environmental Justice. 21: 547–55.
↑ Arturson, G. (1 April 1987). "The tragedy of San Juanico—the most severe LPG disaster in history". Burns (in ഇംഗ്ലീഷ്). 13 (2): 87–102. doi:10.1016/0305-4179(87)90096-9. ISSN 0305-4179. PMID 3580941.
↑ ^81.0 ^81.1 Muehlmann, Shaylih (23 May 2013). Where the river ends : contested indigeneity in the Mexican Colorado Delta. Durham. ISBN 978-0-8223-7884-6. OCLC 843332838.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)
↑ Muehlmann, Shaylih (May 2012). "Rhizomes and other uncountables: The malaise of enumeration in Mexico's Colorado River Delta: The countdown at the end of the Colorado River". American Ethnologist (in ഇംഗ്ലീഷ്). 39 (2): 339–353. doi:10.1111/j.1548-1425.2012.01368.x.
↑ Strömberg, Per. (2002). The Mexican maquila industry and the environment : an overview of the issues. Mexico, DF: Naciones Unidas CEPAL/ECLAC. ISBN 92-1-121378-9. OCLC 51868644.
↑ Tetreault, Darcy (February 2020). "The new extractivism in Mexico: Rent redistribution and resistance to mining and petroleum activities". World Development. 126: 104714. doi:10.1016/j.worlddev.2019.104714. ISSN 0305-750X. S2CID 211317717.
↑ United States of America. Environmental Justice Group. National Conference of State Legislatures. Environmental Justice: A Matter of Perspective. 1995
↑ Chavis, Jr., Benjamin F., and Charles Lee, "Toxic Wastes and Race in the United States," United Church of Christ Commission for Racial Justice, 1987
↑ Siting of Hazardous Waste Landfills and Their Correlation With Racial and Economic Status of Surrounding Communities (RCED-83–168). Office of Government Accountability. 14 June 1983.
↑ ^88.0 ^88.1 Perez, Alejandro; Grafton, Bernadette; Mohai, Paul; Harden, Rebecca; Hintzen, Katy; Orvis, Sara (2015). "Evolution of the environmental justice movement: activism, formalization and differentiation". Environmental Research Letters. 10 (10): 105002. Bibcode:2015ERL....10j5002C. doi:10.1088/1748-9326/10/10/105002.
↑ ^89.0 ^89.1 ^89.2 ^89.3 Colquette and Robertson, 159.
↑ Colquette and Robertson, 159-160.
↑ Colquette and Robertson, 159-161.
↑ Godsil, Rachel D. (1991). "Remedying Environmental Racism". Michigan Law Review. 90 (2): 394–395. doi:10.2307/1289559. JSTOR 1289559.
↑ "Presidential Documents" (PDF). Federal Register. 1994 – via National Archives.
↑ Mohai, Paul; Pellow, David; Roberts, J. Timmons (2009). "Environmental Justice". Annual Review of Environment and Resources. 34: 405–430. doi:10.1146/annurev-environ-082508-094348.
↑ "Environmentalism's Racist History". The New Yorker. Retrieved 19 October 2018.
↑ "Federal actions to address environmental justice in minority populations and low-income populations: Executive Order 12898". Environmental Justice and Federalism: 159–165. 2012. doi:10.4337/9781781001400.00015. ISBN 9781781001400.
↑ "National Archives and Records Administration, Website". The SHAFR Guide Online. Retrieved 14 March 2019.
↑ Lehmann, Evan (2017). "As Trump nears decision on Paris climate deal, onlookers react". Science. doi:10.1126/science.aan6913.
↑ Mikati, Ihab; Benson, Adam F.; Luben, Thomas J.; Sacks, Jason D.; Richmond-Bryant, Jennifer (2018). "Disparities in Distribution of Particulate Matter Emission Sources by Race and Poverty Status". American Journal of Public Health. 108 (4): 480–485. doi:10.2105/AJPH.2017.304297. PMC 5844406. PMID 29470121.
↑ Geiling, Natasha (23 February 2018). "EPA study shows dangerous air pollution overwhelmingly impacts communities of color". Think Progress.
↑ Massey, Rachel (2004). Environmental Justice: Income, Race, and Health. Medford, Massachusetts: Global Development and Environment Institute.
↑ Faber, Daniel R; Krieg, Eric J (2002). "Unequal exposure to ecological hazards: environmental injustices in the Commonwealth of Massachusetts". Environmental Health Perspectives (in ഇംഗ്ലീഷ്). 110 (suppl 2): 277–288. doi:10.1289/ehp.02110s2277. ISSN 0091-6765. PMC 1241174. PMID 11929739.
↑ Turner, Rita (1 December 2016). "The Slow Poisoning of Black Bodies: A Lesson in Environmental Racism and Hidden Violence". Meridians: Feminism, Race, Transnationalism. 15 (1). Durham, North Carolina: Duke University Press: 189. doi:10.2979/meridians.15.1.10. S2CID 151350610. Retrieved 27 November 2018.
↑ Turner, 2016.
↑ Holden, Emily (27 June 2019). "People of color live with 66% more air pollution, US study finds". The Guardian (in ബ്രിട്ടീഷ് ഇംഗ്ലീഷ്). ISSN 0261-3077. Retrieved 11 April 2020.
↑ "Environmental racism: time to tackle social injustice". The Lancet Planetary Health. 2 (11): e462. 2018. doi:10.1016/S2542-5196(18)30219-5. PMID 30396431.
↑ Zimring, Carl A. (2015). Clean and White: A History of Environmental Racism in the United States. New York City: NYU Press.
↑ Paris, Lauren (5 July 2019). "What It's Like to Fight Environmental Racism in Chicago". 14 East (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 24 February 2020.
↑ Henkel, Kristin. "Institutional Discrimination, Individual Racism, and Hurricane Katrina" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2010-07-17. Retrieved 2022-05-15.
↑ Adeola, Francis; Picou, Steven (2017). "Hurricane Katrina-linked environmental injustice: race, class, and place differentials in attitudes". Disasters. 41 (2): 228–257. doi:10.1111/disa.12204. PMID 27238758 – via Wiley-Blackwell.
↑ Bullard, Robert (Fall 2008). "Differential Vulnerabilities: Environmental and Economic Inequality and Government Response to Unnatural Disasters". Social Research. 75 (3): 753–784. CiteSeerX 10.1.1.455.4789. JSTOR 40972088.
↑ Lerner, Steve (2005). Diamond: A Struggle for Environmental Justice in Louisiana's Chemical Corridor. Cambridge, MA: The MIT Press.
↑ Rua, Ellis. "Sugar field burning plagues poor Florida towns with soot". The Philadelphia Tribune (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 6 February 2021.
↑ Suskin, Greg (21 February 2019). "EPA continues cleanup of cancer-causing chemical in Cheraw indefinitely as lawsuits mount". WSOC (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 6 February 2021.
↑ O'Connor, Kristi. "Hazardous material detected in five Cheraw homes after Florence flooding" (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). WBTV. Retrieved 6 February 2021.
↑ Sammy, Fretwell. "Industrial poison oozed through small town for years, unknown to many residents".
↑ "Environmental Injustice in Uniontown, Alabama, Decades after the Civil Rights Act of 1964: It's Time For Action". www.americanbar.org (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 6 February 2021.
↑ ^118.0 ^118.1 "LOCAL POLICIES FOR ENVIRONMENTAL JUSTICE: A NATIONAL SCAN" (PDF). The New School.
↑ ^119.0 ^119.1 Gilio-Whitaker, Dina (2017-03-06). "What Environmental Justice Means in Indian Country". KCET (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-12-09.
↑ Dina Gilio-Whitaker (2010). "Review". American Indian Quarterly. 34 (4): 543. doi:10.5250/amerindiquar.34.4.0543. ISSN 0095-182X.
↑ "Our ancestors' dystopia now: indigenous conservation and the Anthropocene" (PDF), The Routledge Companion to the Environmental Humanities, Abingdon, Oxon: Routledge, pp. 222–231, 2017-01-06, retrieved 2021-12-09
↑ Estes, Nick (2019). Our history is the future : Standing Rock versus the Dakota Access Pipeline, and the long tradition of Indigenous resistance. London. ISBN 978-1-78663-672-0. OCLC 1044540762.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)
↑ Davis, Heather; Todd, Zoe (2017-12-20). "On the Importance of a Date, or, Decolonizing the Anthropocene". ACME: An International Journal for Critical Geographies (in ഇംഗ്ലീഷ്). 16 (4): 761–780. ISSN 1492-9732.
↑ Keeler, Kyle (2020-09-08). "Colonial Theft and Indigenous Resistance in the Kleptocene". Edge Effects (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-12-09.
↑ Whyte, Kyle (2017-03-01). "Indigenous Climate Change Studies: Indigenizing Futures, Decolonizing the Anthropocene". English Language Notes. 55 (1–2): 153–162. doi:10.1215/00138282-55.1-2.153. ISSN 0013-8282. S2CID 132153346.
↑ Simpson, Leanne Betasamosake (2017). As we have always done : indigenous freedom through radical resistance. Minneapolis, MN. ISBN 978-1-5179-0386-2. OCLC 982091807.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)
↑ ^127.0 ^127.1 Hooks, Gregory; Smith, Chad L. (2004). "The Treadmill of Destruction: National Sacrifice Areas and Native Americans". American Sociological Review. 69 (4): 558–575. doi:10.1177/000312240406900405. S2CID 145428620.
↑ Harris, Angela (2016). "The Treadmill and the Contract: A Classcrits Guide to the Anthropocene" (PDF). Tennessee Journal of Race, Gender, and Social Justice. 5. S2CID 130240898. Archived from the original (PDF) on 9 February 2020.
↑ Goldtooth, Tom (1995). "Indigenous Nations: Summary of Sovereignty and Its Implications for Environmental Protection". In Bullard, Robert (ed.). Environmental justice issues, policies, and solutions. Washington, D.C.: Island. pp. 115–23. ISBN 978-1559634175.
↑ Brook, Daniel (1998). "Environmental Genocide: Native Americans and Toxic Waste". American Journal of Economics and Sociology. 57 (1).
↑ ^131.0 ^131.1 Boyle, Francis A. (18 September 1992). "Indictment of the Federal Government of the U.S. for the commission of international crimes and petition for orders mandating its proscription and dissolution as an international criminal conspiracy and criminal organization". Accessed 6 November 2012.
↑ "What to Know About the Dakota Access Pipeline Protests". Time. Retrieved 22 April 2021.
↑ Worland, Justin. "What to Know about the Dakota Access Pipeline Protests". Time.com. Retrieved 8 November 2016.
↑ ^134.0 ^134.1 Meyer, Robinson (14 June 2017). "The Standing Rock Sioux Claim 'Victory and Vindication' in Court". The Atlantic (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 20 October 2018.
↑ "Civil Action No. 16-1534" (PDF). Earth Justice. 2017. Archived from the original (PDF) on 2019-06-16. Retrieved 19 October 2018.
↑ Faith, Mike, Jr. "Press Release". www.standingrock.org. Archived from the original on 2021-03-08. Retrieved 27 April 2019.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ "Australian Environmental Justice project". Friends of The Earth Australia. Retrieved 17 February 2020.
↑ Lloyd-Smith, Mariann; Bell, Lee (January 2003). "Toxic Disputes and the Rise of Environmental Justice in Australia". International Journal of Occupational and Environmental Health. 9 (1). Abingdon, England: Routledge: 16. doi:10.1179/107735203800328966. PMID 12749627. S2CID 16075948.
↑ Wesley-Smith, Terrance; Ogan, Eugene (Fall 1992). "Copper, Class, and Crisis: Changing Relations of Production in Bougainville". The Contemporary Pacific. 4 (2). Honolulu, Hawaii: University of Hawaii Press: 245–267.
↑ Regan, Anthony J. (October 1998). "Causes and course of the Bougainville conflict". The Journal of Pacific History. 33 (3). Boca Raton, Florida: Taylor & Francis: 269–285. doi:10.1080/00223349808572878.

പുറംകണ്ണികൾ

United States Environmental Protection Agency - Environmental Justice
Environmental Justice and Environmental Racism
Marathon for Justice, 2016 - Film on Environmental Racism [1] Archived 2018-02-26 at the Wayback Machine.

[:0-1] 1.0 ^1.1 Bullard, Robert D (2001). "Environmental Justice in the 21st Century: Race Still Matters". Phylon. 49 (3–4): 151–171. doi:10.2307/3132626. JSTOR 3132626.

[2] Alier, J. M. (2005). The environmentalism of the poor: A study of ecological conflicts and valuation. New Delhi: Oxford University Press.

[3] Colquette, Kelly Michele; Robertson, Elizabeth A. Henry (1991). "Environmental Racism: The Causes, Consequences, and Commendations". Tulane Environmental Law Journal (in ഇംഗ്ലീഷ്). 5 (1): 153–207. JSTOR 43291103. Retrieved 16 October 2020.

[4] Popper, Frank J. (March 1985). "The Environmentalist and the LULU". Environment: Science and Policy for Sustainable Development. 27 (2): 7–40. doi:10.1080/00139157.1985.9933448. ISSN 0013-9157.

[5] Gilbert, Dianne (January 1993). "Not in My Backyard". Social Work. doi:10.1093/sw/38.1.7. ISSN 1545-6846.

[6] Collin, Robert W.; Collin, Robin Morris (2005). "Environmental Reparations". In Bullard, Robert D. (ed.). The Quest for Environmental Justice: Human Rights and the Politics of Pollution. San Francisco, California: Sierra Club Books. ISBN 978-1578051205.

[7] "Environmental Justice & Environmental Racism – Greenaction for Health and Environmental Justice" (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved October 16, 2020.

[8] "Cost-Benefit Analysis (CBA)", World Bank Group. n.d. Accessed: 20 November 2011.

[9] Westra, Laura; Lawson, Bill E. (2001). Faces of Environmental Racism: Confronting Issues of Global Justice. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0742512498.

[10] The Lancet Planetary Health (November 2018). "Environmental racism: time to tackle social injustice". The Lancet Planetary Health. 2 (11): e462. doi:10.1016/S2542-5196(18)30219-5. PMID 30396431.

[11] Stange, Meta. "Created Equal: Harriet Washington Unpacks Environmental Racism". WDET. Retrieved 27 September 2021.

[12] Brown, Stacy M. (17 January 2019). "Environmental Racism Killing People of Color". The Greenlining Institute (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 9 March 2020.

[13] Hoffman JS, Shandas V, Pendleton N. The Effects of Historical Housing Policies on Resident Exposure to Intra-Urban Heat: A Study of 108 US Urban Areas. Climate. 2020; 8(1):12. https://doi.org/10.3390/cli8010012

[14] Plumer, B., Popovich, N., & Palmer, B. (2020, August 24). How decades of racist housing policy left neighborhoods sweltering. The New York Times. Retrieved October 13, 2021, from https://www.nytimes.com/interactive/2020/08/24/climate/racism-redlining-cities-global-warming.html.

[15] Pulido, L. (2000). Rethinking environmental racism: white privilege and urban development in Southern California. Annals of the Association of American Geographers, 90(1), 12–40.

[16] Lucas, Sarah (2 December 2015). "Animal Agriculture and Environmental Racism". IDA USA (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 26 February 2020.

[17] Harris, David H., Jr. (30 July 1997). "The Industrialization of Agriculture and Environmental Racism: A Deadly Combination Affecting Neighborhoods and the Dinner Table". www.iatp.org. Retrieved 11 April 2020.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[18] Checker, Melissa (2005). Polluted Promises: Environmental Racism and the Search for Justice in a Southern Town. New York City: New York University Press. pp. 122–123. ISBN 978-0814716588.

[withered-19] 19.0 ^19.1 Checker, Melissa (2008). "Withered Memories: Naming and Fighting Environmental Racism in Georgia". In Collins, Jane L.; di Leonardo, Micaela; Williams, Brett (eds.). New Landscapes of Inequality: Neoliberalism and the Erosion of Democracy in America. Santa Fe, New Mexico: School for Advanced Research Press. ISBN 978-1934691014.

[Lee-20] 20.0 ^20.1 Lee, Jan (6 June 2013). "Understanding Environmental Justice Policies". Triple Pundit. Archived from the original on 2018-11-13. Retrieved 12 November 2018.

[Hardy-21] 21.0 ^21.1 Hardy, Dean; Milligan, Richard; Heynen, Nik (December 2017). "Racial coastal formation: The environmental injustice of colorblind adaptation planning for sea-level rise". Geoforum. 87. Amsterdam, Netherlands: Elsevier: 62–72. doi:10.1016/j.geoforum.2017.10.005.

[22] UNCED. (5-16 June 1972). "Rio Declaration on Environment and Development", United Nations Environment Programme Archived 4 September 2009 at the Wayback Machine..

[23] Weintraub, I. 1994. "Fighting Environmental Racism: A Selected Annotated Bibliography," Electronic Green Journal, Issue 1.

[24] Gee, Gilbert C.; Payne-Sturges, Devon C. (2004). "Environmental Health Disparities: A Framework Integrating Psychosocial and Environmental Concepts". Environmental Health Perspectives. 112 (17): 1645–1653. doi:10.1289/ehp.7074. PMC 1253653. PMID 15579407.

[25] Bullard, Robert D. (1990). Dumping in Dixie: Race, Class, and Environmental Equity. Boulder, Colorado: Westview Press. p. 165. ISBN 978-0813367927.

[26] Hodges, Heather E.; Stocking, Galen (1 November 2015). "A pipeline of tweets: environmental movements' use of Twitter in response to the Keystone XL pipeline". Environmental Politics (in ഇംഗ്ലീഷ്). 25 (2): 223–247. doi:10.1080/09644016.2015.1105177. ISSN 0964-4016. S2CID 146570622.

[27] Lerner, Steve (2005). Diamond: A Struggle for Environmental Justice in Louisiana's Chemical Corridor (Urban and Industrial Environments). Cambridge, Massachusetts: MIT Press. ISBN 978-0-262-62204-2.

[28] "Beyond the US Borders: The Palestinian – Israeli Case | Environmental Leadership, Action and Ethics". edblogs.columbia.edu (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 13 November 2018.

[29] Daum, Kurt; Stoler, Justin; Grant, Richard J. (2017). "Toward a More Sustainable Trajectory for E-Waste Policy: A Review of a Decade of E-Waste Research in Accra, Ghana". International Journal of Environmental Research and Public Health. 14 (2): 135. doi:10.3390/ijerph14020135. ISSN 1661-7827. PMC 5334689. PMID 28146075.

[30] "Environmental Nakba" (PDF). Friends of the Earth International Report. September 2013.

[Schroeder-31] 31.0 ^31.1 Schroeder, Richard; Martin, Kevin St.; Wilson, Bradley; Sen, Debarati (2008). "Third World Environmental Justice". Society & Natural Resources. 21 (7). Abingdon, England: Taylor & Francis: 547–555. doi:10.1080/08941920802100721. S2CID 44016010.

[32] Pulido, Laura. "C.V." Archived 2022-03-29 at the Wayback Machine. www.laurapulido.org. Retrieved 23 November 2021.

[33] "David N. Pellow | Environmental Studies Program". www.es.ucsb.edu. Archived from the original on 2020-08-10. Retrieved 2021-11-23.

[34] Pulido, Laura; De Lara, Juan (March 2018). "Reimagining 'justice' in environmental justice: Radical ecologies, decolonial thought, and the Black Radical Tradition". Environment and Planning E: Nature and Space. 1 (1–2): 76–98. doi:10.1177/2514848618770363. ISSN 2514-8486. S2CID 149765978.

[35] Pellow, David; Vazin, Jasmine (2019-07-19). "The Intersection of Race, Immigration Status, and Environmental Justice". Sustainability. 11 (14): 3942. doi:10.3390/su11143942. ISSN 2071-1050.

[36] Pulido, Laura (2016-05-13). "Geographies of race and ethnicity II". Progress in Human Geography. 41 (4): 524–533. doi:10.1177/0309132516646495. ISSN 0309-1325. S2CID 147792869.

[37] "PROCEDURAL JUSTICE | COPS OFFICE". cops.usdoj.gov. Archived from the original on 2022-04-08. Retrieved 17 March 2020.

[38] Schroeder, Richard; Martin, Kevin St; Wilson, Bradley; Sen, Debarati (15 July 2008). "Third World Environmental Justice". Society & Natural Resources. 21 (7): 547–555. doi:10.1080/08941920802100721. ISSN 0894-1920. S2CID 44016010.

[39] (1973). The Black Panther. Retrieved from http://www.itsabouttimebpp.com/Survival_Programs/pdf/Survival_Programs.pdf Archived 2019-04-06 at the Wayback Machine.

[Enck-Wanzer,_D._2010-40] 40.0 ^40.1 Enck-Wanzer, D. (2010). The Young Lords: A Reader. New York: New York University Press

[41] "The Environmental Justice Movement". NRDC (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 16 October 2018.

[42] Berwyn, Bob. "Researchers Say Science Skewed by Racism is Increasing the Threat of Global Warming to People of Color". Inside Climate News.

[43] The Native Women's Association of Canada (2021). "About". The Native Women's Association of Canada. Retrieved 26 February 2021.

[44] Bourgeois, Robyn (2014). "Warrior Women: Indigenous Women's Anti-Violence Engagement with the Canadian State" (PDF). University of Toronto: 1–374.

[:1-45] 45.0 ^45.1 ^45.2 ^45.3 ^45.4 ^45.5 ^45.6 Women's Earth Alliance and Native Youth Sexual Health Network. "VIOLENCE ON THE LAND, VIOLENCE ON OUR BODIES" (PDF). Retrieved 26 February 2021.

[46] Caycedo, C. (n.d.). BE DAMMED (ongoing Project). Retrieved 21 October 2020, from http://carolinacaycedo.com/be-dammed-ongoing-project

[47] Caycedo, C., & De Blois, J. (n.d.). The River as a Common Good: Carolina Caycedo's Cosmotarrayas. Retrieved 21 October 2020, from https://www.icaboston.org/publications/river-common-good-carolina-caycedos-cosmotarrayas

[48] Lescaze, Z. (22 August 2018). 12 Artists On: Climate Change. Retrieved 23 October 2020, from https://www.nytimes.com/2018/08/22/t-magazine/climate-change-art.html

[49] Bullard, Robert. "Confronting Environmental Racism in the Twenty-First Century". Global Dialogue. Archived from the original on 26 April 2012. Retrieved 19 November 2011.

[Routledge-50] 50.0 ^50.1 "The transboundary shipments of hazardous wastes", International Trade in Hazardous Wastes, Routledge, 23 April 1998, doi:10.4324/9780203476901.ch4, ISBN 9780419218906

[51] Mohai, Paul; Pellow, David, David; Roberts, J. Timmons (2009). "Environmental Justice". Annual Review of Environment and Resources. 34. Palo Alto, California: Annual Reviews: 405–430. doi:10.1146/annurev-environ-082508-094348.

[52] Claudio, Luz (October 2007). "Standing on Principle: The Global Push for Environmental Justice". Environmental Health Perspectives. 115 (10): A500–A503. doi:10.1289/ehp.115-a500. ISSN 0091-6765. PMC 2022674. PMID 17938719.

[53] Bullard, Robert D. (1993). Confronting Environmental Racism: Voices from the Grassroots (in ഇംഗ്ലീഷ്). South End Press. ISBN 978-0-89608-446-9.

[54] Gall, Timothy; Derek, Gleason (2012). Worldmark Encyclopedia of the Nations. Detroit: Gale, Cengage Learning. p. 545.

[55] Spitulnik, Debra (2011). Small Media Against Big Oil (Nigeria). Thousand Oaks: SAGE Publications, Inc. p. 459.

[56] Mancini, Lucia; Sala, Serenella (1 August 2018). "Social impact assessment in the mining sector: Review and comparison of indicators frameworks". Resources Policy (in ഇംഗ്ലീഷ്). 57: 98–111. doi:10.1016/j.resourpol.2018.02.002. ISSN 0301-4207.

[57] Leonard, Llewellyn (7 December 2018). "Mining Corporations, Democratic Meddling, and Environmental Justice in South Africa". Social Sciences (in ഇംഗ്ലീഷ്). 7 (12): 259. doi:10.3390/socsci7120259. ISSN 2076-0760.

[58] Schlosberg, David (2004). "Reconceiving Environmental Justice: Global Movements And Political Theories". Environmental Politics (in ഇംഗ്ലീഷ്). 13 (3): 517–540. doi:10.1080/0964401042000229025. ISSN 0964-4016. S2CID 56387891.

[Fakier-59] 59.0 ^59.1 Fakier, Khayaat (May 2018). "Women and Renewable Energy in a South African Community: Exploring Energy Poverty and Environmental Racism". Journal of International Women's Studies. 19: 166–167.

[60] Grossman, 189.

[61] Huo, Xia; Peng, Lin; Xu, Xijin; Zheng, Liangkai; Qiu, Bo; Qi, Zongli; Zhang, Bao; Han, Dai; Piao, Zhongxian (2007). "Elevated Blood Lead Levels of Children in Guiyu, an Electronic Waste Recycling Town in China". Environmental Health Perspectives. 115 (7): 1113–1117. doi:10.1289/ehp.9697. ISSN 0091-6765. PMC 1913570. PMID 17637931.

[62] Grossman, 194.

[autogenerated2006-63] 63.0 ^63.1 ^63.2 Grossman, Elizabeth (2006). High Tech Trash: Digital Devices, Hidden Toxics, and Human Health. Washington, D.C.: Island Press. p. 185. ISBN 978-1597261906.

[64] Shi, Jingchu; Zheng, Gene; Wong, Ming-Hung; Liang, Hong; Li, Yuelin; Wu, Yinglin; Li, Ping; Liu, Wenhua (2016). "Health risks of polycyclic aromatic hydrocarbons via fish consumption in Haimen bay (China), downstream of an e-waste recycling site (Guiyu)". Environmental Research. 147: 223–240. Bibcode:2016ER....147..233S. doi:10.1016/j.envres.2016.01.036. PMID 26897061.

[65] Garber, Kent (20 December 2007). "Technology's Morning After". US News & World Report. Retrieved 6 November 2012.

[autogenerated3-66] 66.0 ^66.1 Grossman, 187.

[67] Grossman, 186-187.

[68] He, Qi; Fang, Hong; Ji, Han; Fang, Siran (10 October 2017). Environmental Inequality in China: A 'Pyramid Model' and Nationwide Pilot Analysis of Prefectures with Sources of Industrial Pollution (Report). doi:10.20944/preprints201710.0062.v1.

[responsibility2-69] 69.00 ^69.01 ^69.02 ^69.03 ^69.04 ^69.05 ^69.06 ^69.07 ^69.08 ^69.09 ^69.10 ^69.11 ^69.12 Das Gupta, Aruna; Das Gupta, Ananda (7 March 2008). "Corporate Social Responsibility in India: Towards a Sane Society?". Social Responsibility Journal. 4 (1). Bradford, England: Emerald Group Publishing: 214. doi:10.1108/17471110810856965. ISSN 1747-1117.

[70] LaBar, Gregg, "Citizen Carbide?", Occupational Hazards, Volume 53, Issue 11 (1991): 33.

[71] Loveland, Matthew T.; Popescu, Delia (25 July 2016). "The Gypsy Threat Narrative". Humanity & Society. 40 (3). Thousand Oaks, California: SAGE Publications: 329–352. doi:10.1177/0160597615601715. ISSN 0160-5976. S2CID 146701798.

[72] Harper, Krista; Steger, Tamara; Filcak, Richard (July 2009). "Environmental Justice and Roma Communities in Central and Eastern Europe". ScholarWorks@UMass Amherst.

[73] "Discrimination in the EU in 2009" (PDF). Europa. November 2009.

[74] Ahmed, Zubair (6 January 2006). "Stay out, India tells toxic ship". BBC News. Retrieved 6 November 2012.

[75] "Black Lives Matter Activists Shut Down London City Airport". Time (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 4 March 2019.

[76] "Open Letter from the Wretched of the Earth bloc to the organisers of the People's Climate March of Justice and Jobs | Reclaim the Power". reclaimthepower.org.uk. Retrieved 4 March 2019.

[77] MacDonald, Elaine (1 September 2020). "Environmental racism in Canada: What is it, what are the impacts, and what can we do about it?". Ecojustice.

[78] "The Chemical Valley". www.vice.com (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 25 November 2020.

[79] Shroeder, Richard; Kevin, St. Martin; Wilson, Bradley; Sen, Debarati (2009). "Third World Environmental Justice". Third World Environmental Justice. 21: 547–55.

[80] Arturson, G. (1 April 1987). "The tragedy of San Juanico—the most severe LPG disaster in history". Burns (in ഇംഗ്ലീഷ്). 13 (2): 87–102. doi:10.1016/0305-4179(87)90096-9. ISSN 0305-4179. PMID 3580941.

[Muehlmann-81] 81.0 ^81.1 Muehlmann, Shaylih (23 May 2013). Where the river ends : contested indigeneity in the Mexican Colorado Delta. Durham. ISBN 978-0-8223-7884-6. OCLC 843332838.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)

[82] Muehlmann, Shaylih (May 2012). "Rhizomes and other uncountables: The malaise of enumeration in Mexico's Colorado River Delta: The countdown at the end of the Colorado River". American Ethnologist (in ഇംഗ്ലീഷ്). 39 (2): 339–353. doi:10.1111/j.1548-1425.2012.01368.x.

[83] Strömberg, Per. (2002). The Mexican maquila industry and the environment : an overview of the issues. Mexico, DF: Naciones Unidas CEPAL/ECLAC. ISBN 92-1-121378-9. OCLC 51868644.

[84] Tetreault, Darcy (February 2020). "The new extractivism in Mexico: Rent redistribution and resistance to mining and petroleum activities". World Development. 126: 104714. doi:10.1016/j.worlddev.2019.104714. ISSN 0305-750X. S2CID 211317717.

[85] United States of America. Environmental Justice Group. National Conference of State Legislatures. Environmental Justice: A Matter of Perspective. 1995

[86] Chavis, Jr., Benjamin F., and Charles Lee, "Toxic Wastes and Race in the United States," United Church of Christ Commission for Racial Justice, 1987

[87] Siting of Hazardous Waste Landfills and Their Correlation With Racial and Economic Status of Surrounding Communities (RCED-83–168). Office of Government Accountability. 14 June 1983.

[Perez-88] 88.0 ^88.1 Perez, Alejandro; Grafton, Bernadette; Mohai, Paul; Harden, Rebecca; Hintzen, Katy; Orvis, Sara (2015). "Evolution of the environmental justice movement: activism, formalization and differentiation". Environmental Research Letters. 10 (10): 105002. Bibcode:2015ERL....10j5002C. doi:10.1088/1748-9326/10/10/105002.

[autogenerated4-89] 89.0 ^89.1 ^89.2 ^89.3 Colquette and Robertson, 159.

[90] Colquette and Robertson, 159-160.

[91] Colquette and Robertson, 159-161.

[92] Godsil, Rachel D. (1991). "Remedying Environmental Racism". Michigan Law Review. 90 (2): 394–395. doi:10.2307/1289559. JSTOR 1289559.

[93] "Presidential Documents" (PDF). Federal Register. 1994 – via National Archives.

[94] Mohai, Paul; Pellow, David; Roberts, J. Timmons (2009). "Environmental Justice". Annual Review of Environment and Resources. 34: 405–430. doi:10.1146/annurev-environ-082508-094348.

[95] "Environmentalism's Racist History". The New Yorker. Retrieved 19 October 2018.

[96] "Federal actions to address environmental justice in minority populations and low-income populations: Executive Order 12898". Environmental Justice and Federalism: 159–165. 2012. doi:10.4337/9781781001400.00015. ISBN 9781781001400.

[97] "National Archives and Records Administration, Website". The SHAFR Guide Online. Retrieved 14 March 2019.

[98] Lehmann, Evan (2017). "As Trump nears decision on Paris climate deal, onlookers react". Science. doi:10.1126/science.aan6913.

[99] Mikati, Ihab; Benson, Adam F.; Luben, Thomas J.; Sacks, Jason D.; Richmond-Bryant, Jennifer (2018). "Disparities in Distribution of Particulate Matter Emission Sources by Race and Poverty Status". American Journal of Public Health. 108 (4): 480–485. doi:10.2105/AJPH.2017.304297. PMC 5844406. PMID 29470121.

[100] Geiling, Natasha (23 February 2018). "EPA study shows dangerous air pollution overwhelmingly impacts communities of color". Think Progress.

[101] Massey, Rachel (2004). Environmental Justice: Income, Race, and Health. Medford, Massachusetts: Global Development and Environment Institute.

[102] Faber, Daniel R; Krieg, Eric J (2002). "Unequal exposure to ecological hazards: environmental injustices in the Commonwealth of Massachusetts". Environmental Health Perspectives (in ഇംഗ്ലീഷ്). 110 (suppl 2): 277–288. doi:10.1289/ehp.02110s2277. ISSN 0091-6765. PMC 1241174. PMID 11929739.

[103] Turner, Rita (1 December 2016). "The Slow Poisoning of Black Bodies: A Lesson in Environmental Racism and Hidden Violence". Meridians: Feminism, Race, Transnationalism. 15 (1). Durham, North Carolina: Duke University Press: 189. doi:10.2979/meridians.15.1.10. S2CID 151350610. Retrieved 27 November 2018.

[104] Turner, 2016.

[105] Holden, Emily (27 June 2019). "People of color live with 66% more air pollution, US study finds". The Guardian (in ബ്രിട്ടീഷ് ഇംഗ്ലീഷ്). ISSN 0261-3077. Retrieved 11 April 2020.

[106] "Environmental racism: time to tackle social injustice". The Lancet Planetary Health. 2 (11): e462. 2018. doi:10.1016/S2542-5196(18)30219-5. PMID 30396431.

[107] Zimring, Carl A. (2015). Clean and White: A History of Environmental Racism in the United States. New York City: NYU Press.

[108] Paris, Lauren (5 July 2019). "What It's Like to Fight Environmental Racism in Chicago". 14 East (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 24 February 2020.

[109] Henkel, Kristin. "Institutional Discrimination, Individual Racism, and Hurricane Katrina" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2010-07-17. Retrieved 2022-05-15.

[110] Adeola, Francis; Picou, Steven (2017). "Hurricane Katrina-linked environmental injustice: race, class, and place differentials in attitudes". Disasters. 41 (2): 228–257. doi:10.1111/disa.12204. PMID 27238758 – via Wiley-Blackwell.

[111] Bullard, Robert (Fall 2008). "Differential Vulnerabilities: Environmental and Economic Inequality and Government Response to Unnatural Disasters". Social Research. 75 (3): 753–784. CiteSeerX 10.1.1.455.4789. JSTOR 40972088.

[112] Lerner, Steve (2005). Diamond: A Struggle for Environmental Justice in Louisiana's Chemical Corridor. Cambridge, MA: The MIT Press.

[113] Rua, Ellis. "Sugar field burning plagues poor Florida towns with soot". The Philadelphia Tribune (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 6 February 2021.

[114] Suskin, Greg (21 February 2019). "EPA continues cleanup of cancer-causing chemical in Cheraw indefinitely as lawsuits mount". WSOC (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 6 February 2021.

[115] O'Connor, Kristi. "Hazardous material detected in five Cheraw homes after Florence flooding" (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). WBTV. Retrieved 6 February 2021.

[116] Sammy, Fretwell. "Industrial poison oozed through small town for years, unknown to many residents".

[117] "Environmental Injustice in Uniontown, Alabama, Decades after the Civil Rights Act of 1964: It's Time For Action". www.americanbar.org (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 6 February 2021.

[nrdc-118] 118.0 ^118.1 "LOCAL POLICIES FOR ENVIRONMENTAL JUSTICE: A NATIONAL SCAN" (PDF). The New School.

[DGW2017-119] 119.0 ^119.1 Gilio-Whitaker, Dina (2017-03-06). "What Environmental Justice Means in Indian Country". KCET (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-12-09.

[120] Dina Gilio-Whitaker (2010). "Review". American Indian Quarterly. 34 (4): 543. doi:10.5250/amerindiquar.34.4.0543. ISSN 0095-182X.

[121] "Our ancestors' dystopia now: indigenous conservation and the Anthropocene" (PDF), The Routledge Companion to the Environmental Humanities, Abingdon, Oxon: Routledge, pp. 222–231, 2017-01-06, retrieved 2021-12-09

[Estes_2019-122] Estes, Nick (2019). Our history is the future : Standing Rock versus the Dakota Access Pipeline, and the long tradition of Indigenous resistance. London. ISBN 978-1-78663-672-0. OCLC 1044540762.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)

[123] Davis, Heather; Todd, Zoe (2017-12-20). "On the Importance of a Date, or, Decolonizing the Anthropocene". ACME: An International Journal for Critical Geographies (in ഇംഗ്ലീഷ്). 16 (4): 761–780. ISSN 1492-9732.

[124] Keeler, Kyle (2020-09-08). "Colonial Theft and Indigenous Resistance in the Kleptocene". Edge Effects (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-12-09.

[125] Whyte, Kyle (2017-03-01). "Indigenous Climate Change Studies: Indigenizing Futures, Decolonizing the Anthropocene". English Language Notes. 55 (1–2): 153–162. doi:10.1215/00138282-55.1-2.153. ISSN 0013-8282. S2CID 132153346.

[126] Simpson, Leanne Betasamosake (2017). As we have always done : indigenous freedom through radical resistance. Minneapolis, MN. ISBN 978-1-5179-0386-2. OCLC 982091807.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)

[ibid-127] 127.0 ^127.1 Hooks, Gregory; Smith, Chad L. (2004). "The Treadmill of Destruction: National Sacrifice Areas and Native Americans". American Sociological Review. 69 (4): 558–575. doi:10.1177/000312240406900405. S2CID 145428620.

[128] Harris, Angela (2016). "The Treadmill and the Contract: A Classcrits Guide to the Anthropocene" (PDF). Tennessee Journal of Race, Gender, and Social Justice. 5. S2CID 130240898. Archived from the original (PDF) on 9 February 2020.

[129] Goldtooth, Tom (1995). "Indigenous Nations: Summary of Sovereignty and Its Implications for Environmental Protection". In Bullard, Robert (ed.). Environmental justice issues, policies, and solutions. Washington, D.C.: Island. pp. 115–23. ISBN 978-1559634175.

[130] Brook, Daniel (1998). "Environmental Genocide: Native Americans and Toxic Waste". American Journal of Economics and Sociology. 57 (1).

[hartford-hwp1-131] 131.0 ^131.1 Boyle, Francis A. (18 September 1992). "Indictment of the Federal Government of the U.S. for the commission of international crimes and petition for orders mandating its proscription and dissolution as an international criminal conspiracy and criminal organization". Accessed 6 November 2012.

[132] "What to Know About the Dakota Access Pipeline Protests". Time. Retrieved 22 April 2021.

[133] Worland, Justin. "What to Know about the Dakota Access Pipeline Protests". Time.com. Retrieved 8 November 2016.

[Meyer-134] 134.0 ^134.1 Meyer, Robinson (14 June 2017). "The Standing Rock Sioux Claim 'Victory and Vindication' in Court". The Atlantic (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 20 October 2018.

[135] "Civil Action No. 16-1534" (PDF). Earth Justice. 2017. Archived from the original (PDF) on 2019-06-16. Retrieved 19 October 2018.

[136] Faith, Mike, Jr. "Press Release". www.standingrock.org. Archived from the original on 2021-03-08. Retrieved 27 April 2019.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[137] "Australian Environmental Justice project". Friends of The Earth Australia. Retrieved 17 February 2020.

[138] Lloyd-Smith, Mariann; Bell, Lee (January 2003). "Toxic Disputes and the Rise of Environmental Justice in Australia". International Journal of Occupational and Environmental Health. 9 (1). Abingdon, England: Routledge: 16. doi:10.1179/107735203800328966. PMID 12749627. S2CID 16075948.

[139] Wesley-Smith, Terrance; Ogan, Eugene (Fall 1992). "Copper, Class, and Crisis: Changing Relations of Production in Bougainville". The Contemporary Pacific. 4 (2). Honolulu, Hawaii: University of Hawaii Press: 245–267.

[140] Regan, Anthony J. (October 1998). "Causes and course of the Bougainville conflict". The Journal of Pacific History. 33 (3). Boca Raton, Florida: Taylor & Francis: 269–285. doi:10.1080/00223349808572878.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

[91]

[92]

[93]

[94]

[95]

[96]

[97]

[98]

[99]

[100]