തിബത്തൻ വജ്രയാന ബുദ്ധമതം അനുസരിച്ച് ഒരു ദുർദേവതയാണ് ഡാകിനി. തിബത്തിൽ ഖണ്ടോർമ്മ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. (Mongolian: хандарма; Chinese: 空行母, Pinyin: Kōngxíng Mǔ) ആകാശത്ത് കൂടെ സഞ്ചരിക്കുന്നവൾ എന്നാണ് ആ വാക്കിന്റെ അർത്ഥം . ചൈനയിൽ ഡാകിനി ഒരു വിജ്ഞാന ദേവത ആയും കരുതപ്പെടുന്നു.

വജ്രയോഗിനി എന്ന ഡാകിനിയുടെ തിബത്തൻ ശിൽപം.

 
ബുദ്ധമതം
എന്ന  പരമ്പരയുടെ  ഭാഗം 


ചരിത്രം

ധാർമ്മിക മതങ്ങൾ
ബുദ്ധമതത്തിന്റെ നാഴികകല്ലുകൾ
ബൗദ്ധ സഭകൾ

സ്ഥാപനം

ചതുര സത്യങ്ങൾ
അഷ്ട വിശിഷ്ട പാതകൾ
പഞ്ച ദർശനങ്ങൾ
നിർ‌വാണം· ത്രിരത്നങ്ങൾ

പ്രധാന വിശ്വാസങ്ങൾ

ജീവൻറെ മൂന്ന് അടയാളങ്ങൾ
സ്കന്ദർ · Cosmology · ധർമ്മം
ജീവിതം · പുനർ‌ജന്മം · ശൂന്യത
Pratitya-samutpada · കർമ്മം

പ്രധാന വ്യക്തിത്വങ്ങൾ

ഗൗതമബുദ്ധൻ
ആനന്ദ ബുദ്ധൻ · നാഗാർജ്ജുനൻ
ഇരുപത്തെട്ട് ബുദ്ധന്മാർ
ശിഷ്യന്മാർ · പിൽകാല ബുദ്ധസാന്യാസിമാർ

Practices and Attainment

ബുദ്ധൻ · ബോധിസത്വം
ബോധോദയത്തിന്റെ നാലുഘട്ടങ്ങൾ
Paramis · Meditation · Laity

ആഗോളതലത്തിൽ

തെക്കുകിഴക്കനേഷ്യ · കിഴക്കനേഷ്യ
ഇന്ത്യ · ശ്രീലങ്ക · ടിബറ്റ്
പാശ്ചാത്യരാജ്യങ്ങൾ

വിശ്വാസങ്ങൾ

ഥേർ‌വാദ · മഹായാനം · നവായാനം
വജ്രയാനം · ഹീനയാനം · ആദ്യകാലസരണികൾ

ബുദ്ധമത ഗ്രന്ഥങ്ങൾ

പാലി സംഹിത · മഹായാന സൂത്രങ്ങൾ
ടിബറ്റൻ സംഹിത

താരതമ്യപഠനങ്ങൾ
സംസ്കാരം · വിഷയങ്ങളുടെ പട്ടിക
കവാടം: ബുദ്ധമതം

മധ്യകാല ഭാരത പുരാണങ്ങളായ ഭാഗവതം,ബ്രഹ്മ പുരാണം,മാർക്കണ്ഡേയ പുരാണം , കഥാസരിത്സാഗരം തുടങ്ങിയവയിൽ നിന്നാണ് ഡാകിനി എന്ന പദം ഉത്ഭവിച്ചത് എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.പുരാണങ്ങളിൽ പരാമർശിക്കപ്പെട്ട കാളിയിൽ നിന്നാണ് ഡാകിനി എന്ന (Sanskrit: डाकिनी ḍākinī, Pali ḍāginī, Mongolian: дагина) താന്ത്രിക സങ്കൽപം ഉടലെടുക്കുന്നത്.ഡാകിനിയുടെ പുരുഷ രൂപമായി ഡാക എന്ന ദുർദേവതയും പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.[1] ഇതുപോലെ പേർഷ്യൻ ഭാഷകളിൽ പരി എന്ന ദേവതയെയും കാണാം. [2]

ദുർമന്ത്രവാദത്തിനു പ്രാധാന്യം ഉള്ള വജ്രയാന ബുദ്ധമത വിഭാഗമായ ജപ്പാനിലെ ഷിൻഗോൺ മത വിശ്വാസപ്രകാരം ഡാകിനിക്ക് ഡാകിനി-തെൻ എന്ന ദൈവിക പരിവേഷം കൂടിയുണ്ട്. ( തെൻ എന്ന സംജ്ഞ ദേവ എന്ന് വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു ) ഡാകിനി ഉത്ഭവത്തെ കുറിച്ച് വ്യക്തമായ തെളിവുകൾ ഇല്ലാ എങ്കിലും പല രാജ്യങ്ങളിലേയും നാടോടിക്കഥകളിലും പുരാണങ്ങളിലും ഡാകിനി എന്ന ദുർദേവതയെ നമുക്ക് കാണാം.

ഖണ്ഡോർമ്മ എന്ന ഡാകിനിയെ വജ്രയാനം(Sanskrit: वज्रयान)എന്ന താന്ത്രിക ബുദ്ധമതത്തിൽ ധർമ്മ സംരക്ഷകയായി പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്.[3]

നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ഡാകിനി , തിബത്ത് , c. 18th century
  1. Monier-Williams, A Sanskrit Dictionary 1899
  2. David Templeman , Iranian Themes in Tibetan Tantric Culture: The Ḍākinī ed. Blazer, Henk (2002). Religion and Secular Culture in Tibet:. Netherlands: Brill. pp. 113 - p.129. ISBN 90-04-127763. {{cite book}}: |last= has generic name (help)
  3. Judith Simmer-Brown points out that "The dakini, in her various guises, serves as each of the Three Roots. She may be a human guru, a vajra master who transmits the Vajrayana teachings to her disciples and joins them in samaya commitments. The wisdom dakini may be a yidam, a meditational deity; female deity yogas such as Vajrayogini are common in Tibetan Buddhism. Or she may be a protector; the wisdom dakinis have special power and responsibility to protect the integrity of oral transmissions" Simmer-Brown, Judith (2002). Dakini's Warm Breath:The Feminine Principle in Tibetan Buddhism. Shambhala Publications Inc. pp. 139–40. ISBN 978-1-57062-920-4.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഡാകിനി&oldid=3779377" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്