ഖാദിരിയ്യ
ഇസ്ലാമിലെ സൂഫിസത്തിൻറെ ഒരു ഭാഗങ്ങളായ ത്വരീഖത്തുകളിലൊന്നാണ് ഖാദിരിയ്യ. (Arabic: القادريه, Persian:قادریه, ) ഖദ്രി, ക്വാദിരിയ, എൽകാദിരി എന്നിങ്ങനെ വിവിധ പേരുകളിലും ഇത് അറിപ്പെടുന്നു. ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിർ ജീലാനിയുടെ പേരിൽ നിന്നാണ് ഈ പേര് ഉരുത്തിരിഞ്ഞുവന്നിട്ടുള്ളത്.(1077–1166 CE, ജീലാനി എന്ന വിളിപ്പേരിലും അറിയപ്പെടുന്നു) ഇറാനിലെ ഗീലാനി എന്ന സ്ഥലത്തായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിൻറെ ജനനം.
അറേബ്യൻ രാജ്യങ്ങളിലും മറ്റുമായി ഇതിൻറെ വിവിധ ശാഖകൾ കാണപ്പെടുന്നുണ്ട്.കൂടാതെ തുർക്കി, ഇന്തോനേഷ്യ,അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ,ഇന്ത്യ,ബംഗ്ലാദേശ്,പാകിസ്താൻ, ബാൽക്കൻ,റഷ്യ,ഫലസ്തീൻ,ഇസ്റായേൽ,ചൈന തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളിലും ഖാദിരിയ ത്വരീഖത്തിൻറെ ശാഖകളുണ്ട്. [2][1] കൂടാതെ കിഴക്കേ ആഫ്രിക്ക ,പടിഞ്ഞാറെ ആഫ്രിക്ക എന്നിവിടങ്ങളിലും ഈ ശാഖ പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്.[2]
ചരിത്രം
തിരുത്തുകപ്രശസ്ത പേർഷ്യൻ സൂഫി പണ്ഡിതനും ഇസ്ലാമത പ്രബോധകനുമായിരുന്നു ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിർ ഗീലാനി അഥവാ അബ്ദുൽ ഖാദർ അൽ ജിലാനിയാണ് ഈ പ്രസ്ഥാനത്തിൻറെ സ്ഥാപകൻ.[3] 1119 CE യിൽ ഇദ്ദേഹം മരണപ്പെട്ടതോടെ ഈ വിഭാഗത്തിലെ അണിയായിരുന്ന അബു സഈദ് അൽ മുബാറക് ആണ് പിന്നീട് നേതാവായത്.1166 ൽ അദ്ദേഹം മരണപ്പെടുന്നത് വരെ ശൈഖ് അബു സഈദ് അൽ മുബാറകുും കുടുംബവും അവിടത്തെ മദ്രസയിലാണ് ജീവിച്ചത്.അദ്ദേഹത്തിൻറെ മരണശേഷം അബ്ദുൽ ഖാദിർ ഗീലാനിയുടെ മകൻ അബ്ദുറസാഖ് ജീലാനി ശൈഖ് സ്ഥാനത്തെത്തി[4] തൻറെ പൂർവികരായ പുണ്യാത്മാക്കളുടെ ചരിത്രരചന അഥവാ ഹാഗിയോഗ്രഫി തയ്യാറാക്കി.
1258ൽ മംഗോളിയക്കാർ ബാഗ്ദാദ് ആക്രമിച്ചപ്പോൾ ചുരുക്കം ഖാദിരിയ്യ സൂഫി സന്യാസികൾ മാത്രമാണ് പ്രതിരോധിക്കാനുണ്ടായത്. മംഗോളിയൻ കൂട്ടക്കൊലയ്ക്ക് ശേഷവും ഖാദിരിയ്യ ത്വരീഖത്ത് അവിടം സജീവമായി തന്നെ നിലകൊണ്ടു[5].
15ാം നൂറ്റാണ്ടിൻറെ അന്ത്യത്തോടെ ഖാദിരിയ്യ ത്വരീഖത്ത് പലവിഭാഗങ്ങളുണ്ടാകുകയും മൊറോക്കോ,സ്പെയിൻ,തുർക്കി,ഇന്ത്യ, എത്യോപ്യ, സൊമാലിയ,മാലി ദ്വീപ് എന്നിവിടങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു.1508 മുതല് 1534 വരെ ബാഗ്ദാദ് സഫവിദിൻറെ ഭരണമായിരുന്നപ്പോൾ ഖാദിരിയ്യ ശൈഖിനെ ബാഗ്ദാദിൻറെ ഉന്നത സൂഫിയായി നിയമിച്ചു.[4] . 1674 മുതൽ 1689 വരെ ചൈനയിലൂടെ യാത്ര ചെയ്ത് ശൈഖ് ഖാജ അബ്ദുള്ള ( മുഹമ്മദിൻറെ പിൻഗാമിയായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം) മതപ്രബോധനം നടത്തി. [4][6]ഇദ്ദേഹത്തിൻറെ ശിഷ്യനായ ക്വി ജിൻഗ്യി അൽ-ദിൻ (Qi Jingyi Hilal al-Din) ആണ് ചൈനയിൽ ഖാദിയ ത്വരീഖത്തിൻറെ പ്രചാരണം ഏറ്റെടുത്തത്.ലിൻസിയ(Linxia City)നഗരത്തിലാണ് അദ്ദേഹത്തെ കബറടക്കിയത്. ഖാദിരിയ്യ ത്വരീഖത്തിൻറെ പ്രധാന കേന്ദ്രമാണ് ഈ മഖ്ബറ.[1] 17ാം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഖാദിരിയ്യ ത്വരീഖത്ത് ഓട്ടോമൻ സാമ്രാജ്യത്തിലൂടെ കിഴക്കൻ യൂറോപ്പിലുമെത്തി.
മൗല അൽ ബുഖാരി(കണ്ണൂർ)സയ്യിദ് അബ്ഗുർറഹ്മാൻ ഹൈദ്രൂസി (പൊന്നാനി)), ശൈഖ് സൈനുദ്ദീൻ മഖ്ദൂം പൊന്നാനി , സയ്യിദ് ഖുത്ബ് അലവി മൻപുറമി, ഉമർ ഖാളി , ഖാദി മുഹമ്മദ് ,ആലി മുസ്‌ലിയാർ, ശൈഖ് അബൂബക്കർ ആലുവ, തുടങ്ങിയവർ കേരളീയ സമൂഹത്തിനു ചിര പരിചിതനായ ചിലരാണ്.ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യ നാവിക പട കമാന്റർമാരായിരുന്ന കുഞ്ഞാലി മരയ്ക്കാർമാർ ഖാദിരിയ്യ ത്വരീഖത്തിലെ മുരീദന്മാരായിരുന്നു.
പടിഞ്ഞാറെ ഇന്ത്യയിൽ സുൽത്താൻ ബാഹു (Sultan Bahoo )ആണ് ഖാദിരിയ്യ ത്വരീഖത്ത് വ്യാപിപ്പിച്ചത്.
സവിശേഷതകൾ
തിരുത്തുക
- ഖാദിരിയ്യ ത്വരീഖത്തിന് കേന്ദ്രീകൃതമായ ഒരു രീതിയില്ല. ഓരോ കേന്ദ്രത്തിനും സ്വതന്ത്രമായി വ്യാഖ്യാനിക്കാനും കർമ്മങ്ങൾ ആവിഷ്കരിക്കാനും സ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ട്.
- റോസ് ആണ് ഇതിൻറെ ക്രമാനുഗതത്തെ സൂചിപ്പിക്കാനുപയോഗിക്കുന്നത്.[7]
അവലംബങ്ങൾ
തിരുത്തുക- ↑ 1.0 1.1 Gladney, Dru. "Muslim Tombs and Ethnic Folklore: Charters for Hui Identity" Journal of Asian Studies, August 1987, Vol. 46 (3): 495-532; pp. 48-49 in the PDF file.
- ↑ Abun-Nasr, Jamil M. "The Special Sufi Paths (Taqiras)." Muslim Communities of Grace: The Sufi Brotherhoods in Islamic Religious Life. New York: Columbia UP, 2007. 86-96.
- ↑ Omer Tarin, Hazrat Ghaus e Azam Shaykh Abdul Qadir Jilani sahib, RA: Aqeedat o Salam, Urdu monograph, Lahore, 1996
- ↑ 4.0 4.1 4.2 Tarin
- ↑ Bahjat al-asrar fi ba'd manaqib 'Abd al-Qadir
- ↑ Jonathan Neaman Lipman (1 July 1998). Familiar strangers: a history of Muslims in Northwest China. University of Washington Press. pp. 88–. ISBN 978-0-295-80055-4.
- ↑ John Porter Brown, The Dervishes, OUP, 1927, pp.100-110
അധികവായനക്ക്
തിരുത്തുക- Abun-Nasr, Jamil M. "The Special Sufi Paths (Taqiras)." Muslim Communities of Grace: The Sufi Brotherhoods in Islamic Religious Life. New York: Columbia UP, 2007. 86-96.