കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ചിഹ്നങ്ങളുടെ നിരോധനം
വിച്ഛേദിക്കൽ നയങ്ങളുടെ ഭാഗമായി കമ്യൂണിസ്റ്റ് ചിഹ്നങ്ങളുടെ നിരോധനം നിരവധി രാജ്യങ്ങളിൽ അവതരിപ്പിക്കുകയും നിർദ്ദേശിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.[1] ആ രാജ്യങ്ങളുടെ പട്ടിക താഴെ കൊടുക്കുന്നു. ചില രാജ്യങ്ങൾ പിന്നീടു മാറ്റം വരുത്തിയെങ്കിലും മറ്റു പലസ്ഥലങ്ങളിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ചിഹ്നങ്ങളുടെ പ്രദർശനം പോലും കഠിനമായ കുറ്റം തന്നെയാണിപ്പോൾ. 2005 ജനുവരിയിൽ ഹംഗറിയിൽ നിന്നുള്ള യൂറോപ്യൻ പാർലമെന്റ് അംഗം ജോസെഫ് സാജറുടെ പിന്തുണയോടെ വൈറ്റാറ്റാസ് ലാൻഡ്സ്ബെർഗിസ് നാസി ചിഹ്നങ്ങൾക്ക് പുറമേ യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ചിഹ്നങ്ങൾ നിരോധിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടു.[2] കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ചിഹ്നങ്ങളും ഉൾക്കൊള്ളുന്നതിനായി നാസി ചിഹ്നങ്ങൾക്ക് യൂറോപ്പ് വ്യാപകമായി നിരോധിക്കാനുള്ള ആവശ്യം 2005 ഫെബ്രുവരിയിൽ യൂറോപ്യൻ കമ്മീഷൻ നിരസിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും ഈ നിർദ്ദേശം വ്യക്തിഗത സംസ്ഥാനങ്ങൾക്ക് ഇക്കാര്യത്തിൽ സ്വന്തം നിയമങ്ങളുണ്ടെന്നത് നിരാകരിക്കുന്നില്ല.[3][4] 2013 ഡിസംബറിൽ ലാൻഡ്സ്ബെർഗിസ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഒരു കൂട്ടം എംഇപിമാർ യൂറോപ്യൻ പാർലമെന്റ് പ്രസിഡന്റിന് അയച്ച കത്തിൽ അഭിസംബോധന ചെയ്തു, അതിൽ ഏകാധിപത്യ ഭരണകൂടങ്ങളുടെ ചിഹ്നങ്ങൾ നിരോധിക്കണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിച്ചു.
ചിഹ്നങ്ങൾ നിരോധിച്ച രാജ്യങ്ങളുടെ പേരുകൾ
തിരുത്തുക- ഇന്തോനേഷ്യ
സെപ്റ്റംബർ 30 ലെ അട്ടിമറി ശ്രമത്തിനും തുടർന്നുള്ള കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് വിരുദ്ധ കൊലപാതകങ്ങൾക്കും ശേഷം മാർക്സിസത്തിനൊപ്പം കമ്മ്യൂണിസവും മാർക്സിസം-ലെനിനിസവും ഇന്തോനേഷ്യയിൽ ഔദ്യോഗികമായി നിരോധിക്കപ്പെട്ടു. അവ ഇപ്പോഴും പ്രാബല്യത്തിൽ ഉണ്ട്. കമ്യൂണിസത്തിന്റെ ചിഹ്നങ്ങളെ നിരോധിക്കുന്നതായി നിയമം വ്യക്തമായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നില്ല, എന്നാൽ ഇന്തോനേഷ്യൻ പോലീസ് ഇത് കാണിക്കുന്ന ആളുകളെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യാൻ നിയമം ഉപയോഗിക്കുന്നു.[5] കമ്യൂണിസത്തിന്റെ ചിഹ്നങ്ങളെക്കുറിച്ച് അറിവില്ലാത്ത ആളുകളായിരുന്നു പലപ്പോഴും അതിലെ ചില നിയമലംഘകർ, അത്തരം സന്ദർഭങ്ങളിൽ അധികാരികൾ ചെറിയ ശിക്ഷയോ നാമമാത്ര പിഴയോ മാത്രം നൽകി അവരെ മോചിപ്പിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു.
- അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ
അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ 1919–20 ലെ റെഡ് സ്കെയർ സമയത്ത്, പല സംസ്ഥാനങ്ങളും മിനസോട്ട, സൗത്ത് ഡക്കോട്ട, ഒക്ലഹോമ,[6], കാലിഫോർണിയ എന്നിവയുൾപ്പെടെ ചുവന്ന പതാകകൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നതിനെ നിരോധിക്കുന്ന നിയമങ്ങൾ പാസാക്കി. സ്ട്രോംബർഗ് വി. കാലിഫോർണിയയിൽ, അത്തരം നിയമങ്ങൾ ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്ന് അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലെ സുപ്രീം കോടതി വിലയിരുത്തി. [7]
- ഇറാൻ
മാർക്സിസ്റ്റ്-ലെനിനിസ്റ്റ്, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രത്യയശാസ്ത്രങ്ങൾക്കൊപ്പം കമ്യൂണിസ്റ്റ് ചിഹ്നങ്ങളും 1949 മുതൽ ഇറാനിലും 1980 കളുടെ തുടക്കത്തിലും ഇറാനിയൻ വിപ്ലവത്തെ തുടർന്ന് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇറാനിലെ ടുഡെ പാർട്ടി, ഇറാനിലെ പീപ്പിൾസ് മൊജാഹിദ്ദീൻ എന്നിവ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
- മോൾഡോവ
2009 ൽ മോൾഡോവയിൽ പാർലമെന്റേറിയൻ ഒലെഗ് സെറെബ്രിയൻ ഇത്തരമൊരു നിരോധനം നിർദ്ദേശിച്ചു,[8] നിയമം 2012 ൽ പ്രാബല്യത്തിൽ വന്നു.[9] മോൾഡോവയിലെ ഭരണഘടനാ കോടതി ഇത് ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്ന് കണ്ടെത്തി. [10]
- ഉക്രൈൻ
കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ്, നാസി ചിഹ്നങ്ങൾ നിരോധിക്കുന്ന ഒരു നിയമം 2015 ൽ വെർകോവ്ന റഡ പാസാക്കി. നേരത്തെ, 2012 ൽ, പടിഞ്ഞാറൻ ഉക്രെയ്നിലെ ലിവ് നഗരം കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ചിഹ്നങ്ങൾ പരസ്യമായി പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നത് നിരോധിച്ചിരുന്നു.[1] 2015 ഡിസംബറിൽ എല്ലാ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടികളെയും ഉക്രെയ്നിൽ ഔദ്യോഗികമായി നിരോധിച്ചു. സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ (സോവിയറ്റ് സോഷ്യലിസ്റ്റ് റിപ്പബ്ലിക്കുകളുടെ യൂണിയൻ) അല്ലെങ്കിൽ മറ്റേതെങ്കിലും മുൻ എസ്എസ്ആറിന്റെ ദേശീയഗാനങ്ങൾ ആലപിക്കുകയോ കളിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നത് ഇവിടെ 5 വർഷം വരെ തടവുശിക്ഷ ലഭിക്കാവുന്ന കുറ്റമാണ്.
- എസ്റ്റോണിയ
സോവിയറ്റ്, നാസി ചിഹ്നങ്ങൾ പൊതുസ്ഥലങ്ങളിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതിനുള്ള കരട് നിയമത്തിൽ 2006 നവംബർ 30 ന് എസ്റ്റോണിയൻ സർക്കാർ ഒപ്പുവച്ചു.[11] 2007 ജനുവരി 24 ന് പാർലമെന്റ് ആദ്യ വായനയിൽ ഇത് പാസാക്കി. യുഎസ്എസ്ആർ, സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി, ജർമ്മനിയുടെ നാസി പാർട്ടി, അതിന്റെ ആർഎസ്എസ് സംഘടന എന്നിവയുടെ പതാകകൾ, അങ്കി, മറ്റ് ആട്രിബ്യൂട്ടുകൾ, മുദ്രാവാക്യങ്ങൾ എന്നിവ നിരോധിക്കാനുള്ള ബിൽ വ്യക്തമാക്കുന്നു.[12]
- ലിത്വാനിയ
സോവിയറ്റ്, നാസി ചിഹ്നങ്ങൾ ലിത്വാനിയ 2008 ൽ തന്നെ (ഭരണപരമായ കുറ്റകൃത്യങ്ങളുടെ കോഡ് 18818) നിരോധിച്ചു. മീറ്റിംഗ് നിയമത്തിലെ ആർട്ടിക്കിൾ 5 നാസിസ്റ്റ്, സോവിയറ്റ് ഇമേജറി ഉൾപ്പെടുന്ന മീറ്റിംഗുകളെ നിരോധിക്കുന്നു. 2015 വരെ നിയമങ്ങൾ പ്രാബല്യത്തിൽ വന്നു. [13]
- ലാത്വിയ
എല്ലാ പൊതുപരിപാടികളിലും സോവിയറ്റ്, നാസി ചിഹ്നങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നതിനെ നിരോധിക്കുന്നതിന് 2013 ജൂണിൽ ലാത്വിയൻ പാർലമെന്റ് അംഗീകാരം നൽകി. പതാകകൾ, ദേശീയഗാനങ്ങൾ, യൂണിഫോമുകൾ, നാസി ഹാക്കെൻക്രൂസ്, സോവിയറ്റ് ചുറ്റിക, അരിവാൾ എന്നിവ നിരോധനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.[14][15][16]
- ജോർജിയ
ജോർജിയയിൽ 2010 ൽ ഒരു നിരോധനം നിലവിൽ വന്നു,[17] എന്നാൽ ഇത് ബാധകമായ ഉപരോധങ്ങൾ നിർവചിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു.[18] 2014 ൽ, നിരോധനം ഭേദഗതി ചെയ്യാനുള്ള ഒരു നിർദ്ദേശം ഉണ്ടായിരുന്നു, എന്നിരുന്നാലും 2015 വരെ നിയമം നിഷ്ക്രിയമായി തുടർന്നു.[19]
- ചെക്ക് റിപ്പബ്ലിക്
1991-ൽ ചെക്കോസ്ലോവാക്യയിൽ ക്രിമിനൽ കോഡ് w § 260 ഭേദഗതി ചെയ്തു, ഇത് നാസിസത്തെയും കമ്മ്യൂണിസത്തെയും ഉദ്ധരിച്ച് മനുഷ്യാവകാശങ്ങളെയും സ്വാതന്ത്ര്യങ്ങളെയും നിയന്ത്രിക്കുന്ന പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെ പ്രചരണം നിരോധിച്ചു. വ്യക്തമായ നിയമ നിർവചനത്തിന്റെ അഭാവം ചൂണ്ടിക്കാട്ടി പിന്നീട് ഇവയുടെ പ്രത്യേക പരാമർശങ്ങൾ നീക്കംചെയ്തു. പിന്നീട് നിയമം തന്നെ ഭരണഘടനാപരമായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു. [10][20] എന്നിരുന്നാലും, 2005 ൽ, ചെക്ക് റിപ്പബ്ലിക്കിൽ കമ്മ്യൂണിസത്തിന്റെ ഉന്നമനം നിരോധിക്കണമെന്ന് ഒരു നിവേദനം ഉണ്ടായിരുന്നു, 2007 ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ചിഹ്നങ്ങൾ നിരോധിക്കുന്നതിനായി നിയമത്തിൽ ഭേദഗതി വരുത്തി. എന്നാൽ ഈ രണ്ട് ശ്രമങ്ങളും പരാജയപ്പെട്ടു.[21] [22]
- ജർമ്മനി
കിഴക്കൻ ജർമ്മനിയിലെ പതാക പശ്ചിമ ജർമ്മനിയിലും പശ്ചിമ ബെർലിനിലും ഭരണഘടനാവിരുദ്ധവും ക്രിമിനൽ ചിഹ്നവുമായി നിഷിദ്ധമാക്കിയിരുന്നു, അവിടെ 1960 കളുടെ അവസാനം നിരോധനം എടുത്തുകളയുന്നതു വരെ സ്പാൾട്ടർഫ്ലാഗ് (വിഘടനവാദ പതാക) എന്ന് വിളിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു.
- പോളണ്ട്
2009 ൽ, പോളണ്ടിൽ 2 മുതൽ 4 വരെ വിഭാഗങ്ങൾ ആർട്ടിക്കിൾ 256 ൽ ചേർത്തു,[8] അത് കല, വിദ്യാഭ്യാസ, വിവരശേഖരണം അല്ലെങ്കിൽ അക്കാദമിക് പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഭാഗമായി ഉപയോഗിക്കാത്തിടത്തോളം ഫാസിസ്റ്റ്, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ഏകാധിപത്യ ചിഹ്നങ്ങൾ നിരോധിച്ചിരുന്നു. അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ലംഘനം മൂലം 2011 ജൂലൈ 19 ന് പോളണ്ടിലെ ഭരണഘടനാ ട്രൈബ്യൂണൽ ഈ നിരോധനം ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്ന് കണ്ടെത്തി.[23] 2017 ജൂണിൽ, പോളണ്ട് സോവിയറ്റ് പ്രചാരണ സ്മാരകങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി ഡീകമ്മ്യൂണൈസേഷൻ നിയമം പരിഷ്കരിച്ചു, ഇത് റഷ്യൻ സർക്കാരിൽ നിന്ന് പ്രതികൂല പ്രതികരണങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു.[24]
- ഹംഗറി
ഫാസിസ്റ്റ്, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിന്റെ ചിഹ്നങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്ന ഒരു നിയമം ഹംഗറിയിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു (ക്രിമിനൽ കോഡിന്റെ (2000) ആർട്ടിക്കിൾ 269 / ബി).[25][26] ഭരണഘടനാ കോടതി ആ നിയമം ചോദ്യം ചെയ്തപ്പോഴും നിയമത്തെ ശരിവച്ചുകൊണ്ട്, അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് ഏർപ്പെടുത്തിയ നിയന്ത്രണം ന്യായീകരിക്കപ്പെട്ടുവെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു..[27] 2008 ജൂലൈയിൽ യൂറോപ്യൻ മനുഷ്യാവകാശ കോടതി ആറ്റില വാജ്നായിയുടെ വെല്ലുവിളി പരിഗണിക്കുകയും ചുവന്ന നക്ഷത്രം ഉപയോഗിച്ചതിന് തെറ്റായ പെരുമാറ്റം ആരോപിക്കുകയും ഹംഗേറിയൻ നിയമം അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ലംഘനമാണെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു. നാസി, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ഭരണകൂടങ്ങളുടെ കടുത്ത ലംഘനങ്ങൾ കോടതി അംഗീകരിച്ചു; എന്നിരുന്നാലും, ആധുനിക ഹംഗറി സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിന് തുച്ഛമായ അവസരങ്ങളുള്ള സുസ്ഥിരമായ ഒരു ജനാധിപത്യ രാജ്യമാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു, അതിനാൽ അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്മേലുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾക്ക് രാജ്യത്ത് വ്യക്തവും സമ്മർദ്ദവും നിർദ്ദിഷ്ടവുമായ സാമൂഹിക ആവശ്യം എന്ന രൂപത്തിൽ ഒരു ന്യായീകരണവുമില്ല എന്നാവശ്യപ്പെടുകയായിരുന്നു.[28] കൃത്യമായ നിർവചനത്തിന്റെ അഭാവവും യൂറോപ്യൻ മനുഷ്യാവകാശ കോടതിയും ചൂണ്ടിക്കാട്ടി ഭരണഘടനാ കോടതി 2013 ൽ നിയമം റദ്ദാക്കി.[29] 2017 മാർച്ചിൽ, പ്രധാനമന്ത്രി വിക്ടർ ഓർബൻ ഒരു കരട് നിയമം അവതരിപ്പിച്ചു, ഇത് നാസി സ്വസ്തിക അല്ലെങ്കിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് അഞ്ച്-പോയിന്റ് ചുവന്ന നക്ഷത്രം പോലുള്ള ചിഹ്നങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ചരക്കുകൾ നിരോധിച്ചു. ഇത്തരം ചിഹ്നങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഡച്ച് ബ്രൂയിംഗ് കമ്പനിയായ ഹൈനെക്കണെ ഉൾപ്പെടെ നിരോധിക്കുകയായിരുന്നു ചെയ്തത്.[30]
- റൊമാനിയ
റൊമാനിയൻ നിയമം 51/1991, ആർട്ട് 3-ഇൽ ഇനിപ്പറയുന്നവയെ ദേശീയ സുരക്ഷയ്ക്ക് ഭീഷണിയായി കണക്കാക്കുന്നു. ഇപ്രകാരമായിരുന്നു നിയമം അനുശാസിക്കുന്നത്: ഒരു കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ്, ഫാസിസ്റ്റ്, സൈനികൻ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റേതെങ്കിലും വംശീയ, ആന്റിസെമിറ്റിക്, റിവിഷനിസ്റ്റ്, എന്നിവരുടെ ഏകാധിപത്യപരമോ തീവ്രവാദപരമോ ആയ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് തുടക്കം കുറിക്കുക, സംഘടിപ്പിക്കുക, പ്രതിജ്ഞ ചെയ്യുക അല്ലെങ്കിൽ പിന്തുണയ്ക്കുക. റൊമാനിയയുടെ ഐക്യവും പ്രദേശിക സമഗ്രതയും ഏതുവിധേനയും അപകടത്തിലാക്കാനും നിയമവാഴ്ചയെ അപകടപ്പെടുത്തുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങളെ പ്രേരിപ്പിക്കാനും കഴിയുന്ന വിഘടനവാദ സ്വഭാവം നിയമപരമായി നിഷേധിക്കുന്നു എന്നിരുന്നാലും, ചിഹ്നങ്ങളെ നിരോധിക്കാമെന്ന് നിയമത്തിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടില്ല.
- ബൾഗേറിയ
ബൾഗേറിയയിൽ, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ചിഹ്നങ്ങളുടെ പരസ്യ പ്രദർശനം നിയമവിരുദ്ധമാക്കാൻ നിയമനിർമ്മാതാക്കൾ 2016 നവംബർ 24 ന് വോട്ട് ചെയ്തു. "കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ഭരണകൂടത്തിന്റെ ക്രിമിനൽ സ്വഭാവം" എന്നറിയപ്പെടുന്ന നിയമം, മുൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയെയും അതിന്റെ നേതാക്കളെയും മഹത്ത്വവൽക്കരിക്കുന്ന കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ഭരണകാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച അടയാളങ്ങളും വസ്തുക്കളും പൊതുസ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്ന് നീക്കം ചെയ്യണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. പൊതുസ്ഥലങ്ങളിൽ ഇത്തരം അടയാളങ്ങൾ ഇടുന്നതിന് നിരോധനം ഏർപ്പെടുത്തി.[31][32][33]
- മംഗോളിയ
2012 ൽ മംഗോളിയ തലസ്ഥാനമായ ഉലാൻബത്തറിലെ വ്ളാഡിമിർ ലെനിന്റെ അവസാനത്തെ പ്രതിമയും നീക്കം ചെയ്തു. രാജ്യത്ത് നിരോധനം സംബന്ധിച്ച ഒരു നിയമവും ആസൂത്രണം ചെയ്തില്ല.[34]
- ക്രൊയേഷ്യ
ക്രൊയേഷ്യയിൽ ഫാസിസ്റ്റ്, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ചിഹ്നങ്ങളുടെ ഉപയോഗം കുറച്ച്നാൾ അവലോകനത്തിലായിരുന്നു, ക്രൊയേഷ്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യയുദ്ധത്തിൽ യുഗോസ്ലാവ് പീപ്പിൾസ് ആർമി ഉപയോഗിച്ച ചിഹ്നമായ ചുവന്ന നക്ഷത്രത്തെ നിരോധിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചായിരുന്നു ചർച്ചകൾ നടന്നിരുന്നത്.[35]
- അൽബേനിയ
അൽബേനിയ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഫോർ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ക്രൈംസ് (ഐസിസി) കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് കാലഘട്ടത്തിലെ സിനിമകൾ നിരോധിക്കാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു, ഇത് പൊതുജനങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രതികൂല പ്രതികരണങ്ങൾക്ക് കാരണമായി.[36]
- ദക്ഷിണ കൊറിയ
ചില അപവാദങ്ങൾ നിലവിലുണ്ടെങ്കിലും ഉത്തരകൊറിയയുടെ പതാക ഒരു ഭരണഘടനാവിരുദ്ധ ചിഹ്നമായി ദക്ഷിണ കൊറിയയിൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.[37][38]
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ 1.0 1.1 ആർകൈവിൽ നിന്നും
- ↑ "Estonian MEP supports ban of communist symbols". The Baltic Times. Retrieved 17 August 2017.
- ↑ JOINT AMICUS CURIAE BRIEF, p. 24
- ↑ "BBC NEWS - Europe - EU rejects Communist symbol ban". news.bbc.co.uk. Retrieved 17 August 2017.
- ↑ നിരോധന വാർത്ത
- ↑ Zechariah Chafee, Jr., Freedom of Speech (NY: Harcourt, Brace and Howe, 1920), 180ff., Appendix V
- ↑ Stromberg v. California, 283 U.S. 359 (1931).
- ↑ 8.0 8.1 നിരോധന വാർത്ത
- ↑ മോൾഡോവയൻ നിരോധന വാർത്ത
- ↑ 10.0 10.1 മറ്റൊരു വാർത്ത
- ↑ എസ്റ്റോണിയൻ നിരോധനം
- ↑ എസ്റ്റോണിയൻ നിരോധനം മറ്റൊരു വാർത്ത
- ↑ ബാൻഡ് ക്കമ്മ്യൂണിസം
- ↑ നിരോധനം Latvia-യിൽ
- ↑ നിരോധനം Latvia-യിൽ 2
- ↑ https://www.themoscowtimes.com/2013/06/23/latvia-bans-soviet-symbols-a25182 ചിത്രങ്ങളുടെ നിരോധനം]
- ↑ "Georgia: Ban on Soviet Symbols Proposed - Global Legal Monitor". www.loc.gov. 8 December 2010. Retrieved 17 August 2017.
- ↑ "Georgia to enforce ban on communist symbols". 31 October 2013. Retrieved 17 August 2017.
- ↑ ജോർജിയയിൽ നിരോധിച്ച വാർത്ത
- ↑ "Joint amicus curiae brief for the Constitutional Court of Moldova on the compatibility with European standards", p. 8
- ↑ "Communists in Czech Politics". Archived from the original on 2017-08-17. Retrieved 17 August 2017.
- ↑ Joint amicus curiae brief, p. 13
- ↑ Joint amicus curiae brief, p. 12
- ↑ Russia warns Poland not to touch Soviet WW2 memorials, BBC News, 31 July 2017, retrieved 2 August 2017
- ↑ "Analysis of the Law on Prohibiting Communist Symbols - Human Rights in Ukraine". Retrieved 17 August 2017.
- ↑ Hungarian Criminal Code 269 / B. § 1993
- ↑ Joint amicus curiae brief, p. 9
- ↑ "European court overturns Hungarian prohibition on "communist" star". Retrieved 17 August 2017.
- ↑ Gulyas, Veronika (20 February 2013). "Hungary Court Annuls Ban on Fascist, Communist Symbols". Retrieved 17 August 2017.
- ↑ Hungary threatens to ban Heineken's red star as 'communist', The Guardian, 24 March 2017, retrieved 29 March 2017
- ↑ "Parliament Passes Amendments to Act Declaring the Criminal Nature of the Communist Regime in Bulgaria". Retrieved 7 October 2018.
- ↑ "New protests for the removal of the statue of the Soviet Army in Sofia". Archived from the original on 2018-07-07. Retrieved 7 October 2018.
- ↑ "Bulgaria bans public display of communist symbols". Retrieved 7 October 2018.
- ↑ "Mongolian capital removes Lenin". 14 October 2012. Retrieved 7 October 2018 – via www.bbc.com.
- ↑ Sven Milekic (2 March 2017), Croatia to Review Use of Fascist, Communist Symbols, Balkan Insight, retrieved 8 March 2017
- ↑ Fatjona Mejdini (16 March 2017), Proposed Ban on Albanian Communist Films Sparks Backlash, Balkan Insight, retrieved 1 April 2017
- ↑ https://www.reuters.com/article/us-games-asian-northkorea-flag/seoul-reminds-citizens-of-north-korea-flag-ban-idUSKBN0H708Z20140912
- ↑ "South Korea Makes Olympic Exception for North Korean Flag". aroundtherings.com. Archived from the original on 2018-06-23. Retrieved 7 October 2018.