ഇന്ത്യയുടെ സൈനിക ബഹുമതികളും അവാർഡുകളും

യുദ്ധകാലത്തും സമാധാനകാലത്തും അസാധാരണമായ ധീരതയ്ക്കും വിശിഷ്ട സേവനത്തിനും ഇന്ത്യയുടെ സായുധ സേന വിഭാഗങ്ങളായ കര, നാവിക, വ്യോമ സേന അംഗങ്ങൾക്ക് ബഹുമതികൾ നൽകുന്നുണ്ട്. അവയുടെ പട്ടിക മുൻഗണന ക്രമത്തിൽ താഴെ കൊടുക്കുന്നു:

സൈനിക മെഡലുകൾ

മുൻഗണനയ്ക്കുള്ള ബഹുമതികൾ:

യുദ്ധകാല ധീരതയ്ക്കുള്ള അവാർഡുകൾ

	പരമ വീര ചക്രം (PVC)
	മഹാ വീര ചക്രം (MVC)
	വീര ചക്രം (VrC)

സമാധാനകാല ധീരതയ്ക്കുള്ള അവാർഡുകൾ

	അശോക ചക്ര (AC)
	കീർത്തി ചക്ര (KC)
	ശൗര്യ ചക്ര (SC)

യുദ്ധകാലത്തെ വിശിഷ്ട സേവന മെഡലുകൾ

	സർവോത്തം യുദ്ധ സേവാ മെഡൽ (SYSM)
	ഉത്തം യുദ്ധ സേവാ മെഡൽ (UYSM)
	യുദ്ധ സേവാ മെഡൽ (YSM)

സമാധാനകാലത്തെ വിശിഷ്ട സേവന മെഡലുകൾ

	പരം വിശിഷ്ട സേവാ മെഡൽ (PVSM)
	അതി വിശിഷ്ട സേവാ മെഡൽ (AVSM)
	വിശിഷ്ട സേവാ മെഡൽ (VSM)

വിശിഷ്ട സേവനത്തിനും ധീരതയ്ക്കുമുള്ള മെഡലുകൾ

	സേന മെഡൽ (SM) (കരസേന)
	നാവിക സേന മെഡൽ (NM) (നാവിക സേന)
	വായുസേന മെഡൽ (VM) (വായുസേന)

സൈനികപ്രവർത്തന മെഡലുകൾ

	മുറിവ് മെഡൽ (Wound Medal)
	ജനറൽ സർവീസ് മെഡൽ 1947
	സമന്യ സേവാ മെഡൽ
	പ്രത്യേക സേവന മെഡൽ
	സമർ സേവാ താരം (Samar Seva Star)
	പൂർവി സ്റ്റാർ
	പശ്ചിമ നക്ഷത്രം (Paschimi star)
	ഓപ്പറേഷൻ വിജയ് താരകം (Op.Vijay Star)
	സിയാച്ചിൻ ഗ്ലേസിയർ മെഡൽ
	രക്ഷാ മെഡൽ
	സംഗ്രാം മെഡൽ
	ഓപ്പറേഷൻ വിജയ് മെഡൽ
	ഓപ്പറേഷൻ പരാക്രം മെഡൽ
	സൈന്യ സേവാ മെഡൽ
	ഹൈ ആൾട്ടിറ്റ്യൂഡ് മെഡൽ
	വിദേശ് സേവാ മെഡൽ

ദീർഘകാല സേവന ബഹുമതികൾ

	സ്തുത്യർഹമായ സേവന മെഡൽ
	ദീർഘ സേവന നല്ല പെരുമാറ്റ മെഡൽ
	30 വർഷത്തെ നീണ്ട സേവന മെഡൽ
	20 വർഷത്തെ നീണ്ട സേവന മെഡൽ
	9 വർഷം നീണ്ട സേവന മെഡൽ
	ടെറിട്ടോറിയൽ ആർമി ബഹുമതി
	ടെറിട്ടോറിയൽ ആർമി മെഡൽ

സ്വാതന്ത്ര്യ മെഡൽ

	ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്യം മെഡൽ
	50-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ വാർഷിക മെഡൽ
	25-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ വാർഷിക മെഡൽ

ധരിക്കുന്നതിനുള്ള ക്രമം

വിവിധ അലങ്കാരങ്ങളും മെഡലുകളും ഇനിപ്പറയുന്ന ക്രമത്തിൽ ധരിക്കുന്നു:

മുൻഗണന	അവാർഡിൻ്റെ പേര്	റിബൺ
1	ഭാരതരത്നം
2	പരമവീര ചക്രം
3	അശോകചക്ര
4	പത്മവിഭൂഷൺ
5	പത്മഭൂഷൺ
6	സർവോത്തം യുദ്ധ സേവാ മെഡൽ
7	പരമവിശിഷ്ടസേവാ മെഡൽ
8	മഹാ വീര ചക്രം
9	കീർത്തിചക്ര
10	പത്മശ്രീ
11	സർവോത്തം ജീവൻ രക്ഷാ പദക്
12	ഉത്തം യുദ്ധസേവാ മെഡൽ
13	അതിവിശിഷ്ടസേവാ മെഡൽ
14	വീര ചക്രം
15	ശൗര്യചക്ര
16	യുദ്ധ സേവാ മെഡൽ
17	സേനാ മെഡൽ (കരസേന ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക്)
	നൗ സേന മെഡൽ (നാവികസേനാംഗങ്ങൾക്ക്)
	വായുസേന മെഡൽ (വ്യോമസേനാ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക്)
18	വിശിഷ്ടസേവാ മെഡൽ
19	ഉത്തം ജീവൻ രക്ഷാ പദക്
20	വൗണ്ട് മെഡൽ
21	ജനറൽ സർവീസ് മെഡൽ 1947
22	സമന്യ സേവാ മെഡൽ - 1965
23	പ്രത്യേക സേവന മെഡൽ
24	സമർ സേവാ സ്റ്റാർ - 1965
25	പൂർവ്വി സ്റ്റാർ
26	പശ്ചിമ സ്റ്റാർ
27	ഓപ്പറേഷൻ വിജയ് സ്റ്റാർ
28	സിയാച്ചിൻ ഗ്ലേസിയർ മെഡൽ
29	രക്ഷാ മെഡൽ – 1965
30	സംഗ്രാം മെഡൽ
31	ഓപ്പറേഷൻ വിജയ് മെഡൽ
32	ഓപ്പറേഷൻ പരാക്രം മെഡൽ
33	സൈനിക സേവാ മെഡൽ
34	ഹൈ ആൾട്ടിറ്റ്യൂഡ് മെഡൽ
35	വിദേശ് സേവാ മെഡൽ
36	സ്തുത്യർഹമായ സേവന മെഡൽ
37	ദീർഘ സേവന നല്ല പെരുമാറ്റ മെഡൽ
38	ജീവൻ രക്ഷാ പദക്
39	ടെറിട്ടോറിയൽ ആർമി ബഹുമതി
40	ടെറിട്ടോറിയൽ ആർമി മെഡൽ
41	ഇന്ത്യൻ ഇൻഡിപെൻഡൻസ് മെഡൽ - 1947
42	Indian Police Independence Medal - 1950
43	75-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ വാർഷിക മെഡൽ
44	50-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ വാർഷിക മെഡൽ
45	25-ാം സ്വാതന്ത്ര്യ വാർഷിക മെഡൽ
46	30 വർഷത്തെ നീണ്ട സേവന മെഡൽ
47	20 വർഷത്തെ നീണ്ട സേവന മെഡൽ
48	9 വർഷം നീണ്ട സേവന മെഡൽ
49	കോമൺവെൽത്ത് അവാർഡുകൾ
50	ഐക്യരാഷ്ട്ര സംഘടന മെഡലുകൾ
51	മറ്റ് അവാർഡുകൾ

കരസേനയിലെ അനുസരിച്ചാണ് ഈ മുൻഗണന ക്രമം. ഇന്ത്യൻ നേവി, ഇന്ത്യൻ എയർഫോഴ്സ് പിന്തുടരുന്ന ക്രമത്തിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് സൈനിക പ്രവർത്തന മെഡലുകളിൽ ചെറിയ വ്യത്യാസങ്ങളുണ്ട്. പോലീസ് മെഡലുകൾ, ഫയർ സർവീസ് മെഡൽ, കറക്ഷണൽ സർവീസ് മെഡലുകൾ, ഹോം ഗാർഡുകൾ, സിവിൽ ഡിഫൻസ് മെഡലുകൾ എന്നിവ മുകളിലെ പട്ടികയിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കിയിരിക്കുന്നു.