ആഴ്സനിക് ട്രയോക്സൈഡ്

(Arsenic trioxide എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)

ട്രൈസെനോക്സ് എന്ന ബ്രാൻഡ് നാമത്തിൽ വിൽക്കുന്ന ആഴ്സനിക് ട്രയോക്സൈഡ് ഒരു അജൈവ സംയുക്തവും മരുന്നും ആണ്. ഒരു വ്യാവസായിക രാസവസ്തു എന്ന നിലയിൽ വുഡ് പ്രിസർവേറ്റീവുകൾ, കീടനാശിനികൾ, ഗ്ലാസ് എന്നിവയുടെ നിർമ്മാണത്തിൽ ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. [2] അക്യൂട്ട് പ്രോമിലോസൈറ്റിക് രക്താർബുദം എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു തരം കാൻസറിനെ ചികിത്സിക്കാൻ ഒരു മരുന്നായി ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നു. [3]

Arsenic trioxide
Arsenic trioxide      As3+      O2−
Clinical data
Trade namesTrisenox, others
Other namesArsenic(III) oxide,
Arsenic sesquioxide,
Arseneous oxide,
Ratsbane,
Arseneous anhydride,
White arsenic,
Aqua Tofani[1]
AHFS/Drugs.commonograph
MedlinePlusa608017
License data
Pregnancy
category
  • AU: X (High risk)
Routes of
administration
Intravenous
ATC code
Pharmacokinetic data
Protein binding75%
ExcretionUrine
Identifiers
  • Diarsenic trioxide
CAS Number
PubChem CID
DrugBank
ChemSpider
UNII
KEGG
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.014.075 വിക്കിഡാറ്റയിൽ തിരുത്തുക
Chemical and physical data
FormulaAs2O3
Molar mass197.841
3D model (JSmol)
Density3.74 g/cm3
Melting point312.2 °C (594.0 °F)
Boiling point465 °C (869 °F)
Solubility in water20 g/L (25 °C)
see text mg/mL (20 °C)
  • O1[As]3O[As]2O[As](O3)O[As]1O2
  • InChI=1S/As2O3/c3-1-4-2(3)5-1
     checkY
  • Key:GOLCXWYRSKYTSP-UHFFFAOYSA-N

ഛർദ്ദി, വയറിളക്കം, നീർവീക്കം, ശ്വാസം മുട്ടൽ, തലവേദന എന്നിവയാണ് സാധാരണ പാർശ്വഫലങ്ങൾ. [3] ഗുരുതരമായ പാർശ്വഫലങ്ങളിൽ എപിഎൽ ഡിഫറൻസേഷൻ സിൻഡ്രോം, ഹൃദയ പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടാം. ഗർഭകാലത്ത് അല്ലെങ്കിൽ മുലയൂട്ടൽക്കാലത്ത് ഉപയോഗിച്ചാൽ, കുഞ്ഞിന് ദോഷം ചെയ്യും. [4] [5] ആർസെനിക് ട്രയോക്സൈഡിന് As
2
O
3
എന്ന ഫോർമുലയുണ്ട്. [6] ക്യാൻസറിൽ ഇത് എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുന്നുവെന്ന് പൂർണ്ണമായും വ്യക്തമല്ല.

അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ വൈദ്യശാസ്ത്ര ഉപയോഗത്തിനായി 2000 ൽ ആഴ്സനിക് ട്രയോക്സൈഡ് അംഗീകരിച്ചു. [3] ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ അവശ്യ മരുന്നുകളുടെ പട്ടികയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. [7] അതിന്റെ വിഷാംശം കാരണം നിരവധി രാജ്യങ്ങളിൽ അതിന്റെ നിർമ്മാണത്തിനും വിൽപ്പനയ്ക്കും നിയന്ത്രണങ്ങളുണ്ട്. [8]

ആർസെനിക് അറിയപ്പെടുന്ന വിഷാംശം ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, പരമ്പരാഗത ചൈനീസ് വൈദ്യത്തിൽ ആർസെനിക് ട്രയോക്സൈഡ് ഉപയോഗിച്ചു. ഹോമിയോപ്പതിയിൽ ഇതിനെ ആർസെനിക്കം ആൽബം എന്ന് വിളിക്കുന്നു.[9]

ടോക്സിക്കോളജി

തിരുത്തുക

ആഴ്സനിക് ട്രയോക്സൈഡ് ദഹനവ്യവസ്ഥയിലൂടെ ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. ശ്വസനത്തിലോ ചർമ്മ സമ്പർക്കത്തിലോ വിഷ സാന്നിദ്ധ്യമുണ്ടാവാം. കഴിക്കുന്നതിലൂടെ ഉണ്ടാകുന്ന അക്യൂട്ട് ആർസെനിക് വിഷത്തിന്റെ ആദ്യ ലക്ഷണങ്ങൾ ദഹനപ്രശ്നങ്ങളാണ്. ഛർദ്ദി, വയറുവേദന, വയറിളക്കം പലപ്പോഴും രക്തസ്രാവം എന്നിവയുണ്ടാകാം. പേശീവലിവ്, ഹൃദയ പ്രശ്നങ്ങൾ, കരൾ , വൃക്ക എന്നിവയുടെ പ്രവർത്തനം എന്നിവയേയും ബാധിക്കാം. ആർസെനിക് ട്രയോക്സൈഡിന്റെ നേർപ്പിച്ച ലായനികൾ പോലും കണ്ണുകളുമായുള്ള സമ്പർക്കത്തിൽ അപകടകരമാണ്. ഇതിന്റെ വിഷഗുണങ്ങൾ വിപുലമായി ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടുന്നുണ്ട്.[10] [11] [12]

വിട്ടുമാറാത്ത ആർസെനിക് വിഷത്തെആർസെനിക്കോസിസ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഈ അസുഖം സ്മെൽറ്ററുകളിലെ തൊഴിലാളികളെ ബാധിക്കുന്നു. കുടിവെള്ളത്തിൽ ഉയർന്ന അളവിൽ (0.3–0.4   ppm) ആർസെനിക് അടങ്ങിയിരിക്കുന്നുവെങ്കിലും , ആർസെനിക് അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽസ് ഉപയോഗിച്ച് ദീർഘകാലത്തേക്ക് ചികിത്സിക്കുന്നുവെങ്കിലും രോഗസാദ്ധ്യത കൂടുതലാണ്. ആർസെനിക് ട്രൈഓക്സൈഡ് കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നവരിൽ പ്രത്യുൽപാദന പ്രശ്നങ്ങൾ (ഗർഭം അലസൽ, ജനനസമയത്തെ ഭാരക്കുറവ്, വൈകല്യങ്ങൾ) കൂടുതലാണ്.

ഉൽപാദനവും സംഭവവും

തിരുത്തുക
 
ആർസെനിക് ഖനി സാങ്ക്റ്റ് ബ്ലാസെൻ, ഓസ്ട്രിയ

ആർസെനിക് സംയുക്തങ്ങളെ ഓക്സീകരിച്ച് ആഴ്സനിക് ട്രയോക്സൈഡ് നിർമ്മിക്കാം.

2 As
2
S
3
+ 9 O
2
→ 2 As
2
O
3
+ 6 SO
2

എന്നിരുന്നാലും മിക്ക ആർസെനിക് ഓക്സൈഡും മറ്റ് അയിരുകളുടെ സംസ്കരണത്തിന്റെ അസ്ഥിര ഉപോൽപ്പന്നമായിട്ടാണ് ലഭിക്കുന്നത്. ഉദാഹരണത്തിന്, സ്വർണ്ണത്തിലും ചെമ്പ് അടങ്ങിയ അയിരുകളിലുമുള്ള സാധാരണ അശുദ്ധി ആയ ആർസെനോപൈറൈറ്റ് വായുവിൽ ചൂടാക്കിയാൽ ആർസെനിക് ട്രൈഓക്സൈഡിനെ സ്വതന്ത്രമാക്കുന്നു. അത്തരം ധാതുക്കളുടെ സംസ്കരണം വിഷബാധകൾക്ക് കാരണമാകാറുണ്ട് [13]

ലബോറട്ടറിയിൽ, ആർസെനിക് ട്രൈക്ലോറൈഡിന്റെ ജലവിശ്ലേഷണത്തിലൂടെ ഇത് തയ്യാറാക്കുന്നു: [14]

2 AsCl 3 + 3 H 2 O → As 2 O 3 + 6 HCl

പരാമർശങ്ങൾ

തിരുത്തുക
  1. Shakhashiri, B. Z. "Chemical of the Week: Arsenic". University of Wisconsin-Madison Chemistry Dept. Archived from the original on 2008-08-02. Retrieved 2008-08-03.
  2. Landner, Lars (2012). Chemicals in the Aquatic Environment: Advanced Hazard Assessment (in ഇംഗ്ലീഷ്). Springer Science & Business Media. p. 259. ISBN 9783642613340.
  3. 3.0 3.1 3.2 "Arsenic Trioxide Monograph for Professionals". Drugs.com (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 15 November 2019.
  4. British national formulary : BNF 76 (76 ed.). Pharmaceutical Press. 2018. p. 907. ISBN 9780857113382.
  5. "Arsenic trioxide (Trisenox) Use During Pregnancy". Drugs.com (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 16 November 2019.
  6. Sun, Hongzhe (2010). Biological Chemistry of Arsenic, Antimony and Bismuth (in ഇംഗ്ലീഷ്). John Wiley & Sons. p. 295. ISBN 9780470976227.
  7. World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
  8. Consolidated List of Products Whose Consumption And/or Sale Have Been Banned, Withdrawn, Severely Restricted Or Not Approved by Governments: Chemicals (in ഇംഗ്ലീഷ്). United Nations Publications. 2009. p. 24. ISBN 9789211302196.
  9. Gibaud, S.; Jaouen, G. (2010). "Arsenic-Based Drugs: From Fowler's Solution to Modern Anticancer Chemotherapy". Topics in Organometallic Chemistry. Topics in Organometallic Chemistry. 32: 1–20. doi:10.1007/978-3-642-13185-1_1. ISBN 978-3-642-13184-4.
  10. "Stanton v Benzler 9716830". U.S. 9th Circuit Court of Appeals. 1998-06-17. Retrieved 2008-06-09. (...) convicted by a jury of first degree murder for poisoning her ex-husband. Her ex-husband's body was found with traces of arsenic trioxide in it.
  11. Emsley, J. (2006). "Arsenic". The Elements of Murder: A History of Poison. Oxford University Press. pp. 93–197. ISBN 978-0-19-280600-0.
  12. Flaubert, G. (1856). Madame Bovary.
  13. "Giant Mine – Northwest Territories Region – Indian and Northern Affairs Canada". Archived from the original on 2004-08-12. Retrieved 2007-08-28.
  14. Handbook of Preparative Inorganic Chemistry, 2nd Ed. Edited by G. Brauer, Academic Press, 1963, NY.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ആഴ്സനിക്_ട്രയോക്സൈഡ്&oldid=3970206" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്