ഭാരത് ഹെവി ഇലക്ട്രിക്കൽസ് ലിമിറ്റഡ്
ഭാരത് ഹെവി ഇലക്ട്രിക്കൽസ് ലിമിറ്റഡ് (BHEL), ഇന്ത്യയിലെ ന്യൂ ഡൽഹി ആസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള എഞ്ചിനീയറിംഗ്, മാനുഫാക്ചറിംഗ് സംരംഭമാണ്. ഇത് ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഘനവ്യവസായ മന്ത്രാലയത്തിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലാണ്. 1956-ൽ സ്ഥാപിതമായ BHEL, ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഇലക്ട്രിക്കൽ ഉപകരണ നിർമ്മാതാക്കളാണ്.[2]
 | |
| ഗവൺമെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ എന്റർപ്രൈസ് | |
| Traded as | |
| ISIN | INE257A01026 |
| വ്യവസായം | ഇലക്ട്രിക്കൽ ഉപകരണങ്ങൾ |
| സ്ഥാപിതം | 1956 |
| സ്ഥാപകൻ | ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് |
| ആസ്ഥാനം | , |
| സേവന മേഖല(കൾ) | ലോകമെമ്പാടും |
പ്രധാന വ്യക്തി | നളിൻ ഷിംഗ്ഹാൾ ചെയർമാൻ & മാനേജിംഗ് ഡയറക്ടർ |
| ഉത്പന്നങ്ങൾ | ഗ്യാസ് ആൻഡ് സ്റ്റീം ടർബൈനുകൾ ബോയിലറുകൾ ഇലക്ട്രിക് മോട്ടോറുകൾ ഇലക്ട്രിക് ലോക്കോമോട്ടീവുകൾ ജനറേറ്ററുകൾ ഹീറ്റ് എക്സ്ചേഞ്ചറുകൾ സ്വിച്ച്ഗിയറുകളും സെൻസറുകളും ഓട്ടോമേഷൻ, കൺട്രോൾ സിസ്റ്റങ്ങൾ പവർ ഇലക്ട്രോണിക്സ് ട്രാൻസ്മിഷൻ സംവിധാനങ്ങൾ |
| വരുമാനം |  ₹17,678.28 കോടി (US$2.8 billion) (2021)[1] |
| ₹−3,238.51 കോടി (US$−500 million) (2021)[1] | |
| ₹−2,717.14 കോടി (US$−420 million) (2021)[1] | |
| മൊത്ത ആസ്തികൾ | ₹55,701.24 കോടി (US$8.7 billion) (2021)[1] |
| Total equity | ₹26,484.05 കോടി (US$4.1 billion) (2021)[1] |
| ഉടമസ്ഥൻ | ഇന്ത്യ ഗവൺമെന്റ് (63.17%) |
| മെമ്പേഴ്സ് | 32,131 (March 2021)[1] |
| മാതൃ കമ്പനി | ഘനവ്യവസായ മന്ത്രാലയം |
| വെബ്സൈറ്റ് | www |
ചരിത്രം തിരുത്തുക
സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെ പ്രധാന മേഖലകൾക്കായുള്ള വൈവിധ്യമാർന്ന ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെയും സംവിധാനങ്ങളുടെയും സേവനങ്ങളുടെയും രൂപകൽപ്പന, എഞ്ചിനീയറിംഗ്, നിർമ്മാണം, പരിശോധന, കമ്മീഷൻ ചെയ്യൽ, സേവനങ്ങൾ എന്നിവയിൽ BHEL ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. വൈദ്യുതി, പ്രക്ഷേപണം, വ്യവസായം, ഗതാഗതം, പുനരുപയോഗ ഊർജം, എണ്ണ, വാതകം, പ്രതിരോധം എന്നിവ ഉൾകൊള്ളുന്നു.
16 നിർമ്മാണ യൂണിറ്റുകൾ, 2 റിപ്പയർ യൂണിറ്റുകൾ, 4 റീജിയണൽ ഓഫീസുകൾ, 8 സേവന കേന്ദ്രങ്ങൾ, 8 വിദേശ ഓഫീസുകൾ, 15 പ്രാദേശിക കേന്ദ്രങ്ങൾ, 7 സംയുക്ത സംരംഭങ്ങൾ, ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തുമുള്ള സൈറ്റുകളിൽ 150 ലധികം പദ്ധതികൾ നടപ്പിലാക്കാൻ അനുവദിക്കുന്ന അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ ശൃംഖലയുണ്ട്. വൈദ്യുതി ഉൽപ്പാദന ഉപകരണങ്ങളുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആവശ്യം പരിഹരിക്കുന്നതിനായി 20,000 മെഗാവാട്ട് പവർ ഉപകരണങ്ങൾ എത്തിക്കാനുള്ള കഴിവ് കമ്പനി സ്ഥാപിച്ചു.
2015–16 കാലഘട്ടത്തിൽ ഊർജ്ജ മേഖലയിൽ 74% വിപണി വിഹിതവുമായി BHEL അതിന്റെ മാർക്കറ്റ് ലീഡർഷിപ്പ് സ്ഥാനം നിലനിർത്തി. പ്രോജക്റ്റ് എക്‌സിക്യൂഷനിലെ മെച്ചപ്പെട്ട ശ്രദ്ധ, 2015-16ൽ ആഭ്യന്തര, അന്തർദേശീയ വിപണികളിൽ 15059 മെഗാവാട്ട് പവർ പ്ലാന്റുകളുടെ എക്കാലത്തെയും ഉയർന്ന കമ്മീഷൻ/സിൻക്രൊണൈസേഷൻ റെക്കോർഡ് BHEL-നെ പ്രാപ്തമാക്കി, 2014-15 നെ അപേക്ഷിച്ച് 59% വർദ്ധനവ് രേഖപ്പെടുത്തി. 2015-16 സാമ്പത്തിക വർഷം 15000 മെഗാവാട്ട് എന്ന എക്കാലത്തെയും ഉയർന്ന കമ്മീഷൻ ചെയ്തതോടെ, ഭെൽ 170 ജിഗാവാട്ട് വൈദ്യുതി ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന ഉപകരണങ്ങളുടെ സ്ഥാപിത അടിത്തറ കവിഞ്ഞു.
40 വർഷത്തിലേറെയായി അതിന്റെ പവർ, ഇൻഡസ്ട്രി സെഗ്‌മെന്റ് ഉൽപ്പന്നങ്ങളും സേവനങ്ങളും കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നു. BHEL-ന്റെ ആഗോള റഫറൻസുകൾ ലോകത്തിലെ ആറ് ഭൂഖണ്ഡങ്ങളിലായി 76 രാജ്യങ്ങളിലായി വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. മലേഷ്യ , ഒമാൻ , ഇറാഖ് , യു എ ഇ , ഭൂട്ടാൻ , ഈജിപ്ത് , ന്യൂസിലാൻഡ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ 21 രാജ്യങ്ങളിലായി BHEL നിർമ്മിത പവർ പ്ലാന്റുകളുടെ സഞ്ചിത വിദേശ സ്ഥാപിത ശേഷി 9,000 മെഗാവാട്ട് കവിയുന്നു . അവരുടെ ഭൌതിക കയറ്റുമതി ടേൺകീ പ്രോജക്റ്റുകൾ മുതൽ വിൽപ്പനാനന്തര സേവനങ്ങൾ വരെയാണ്.[3]
സംരംഭങ്ങൾ തിരുത്തുക
R&D-യിലെ BHEL-ന്റെ നിക്ഷേപം ഇന്ത്യയിലെ കോർപ്പറേറ്റ് മേഖലയിലെ ഏറ്റവും വലിയ നിക്ഷേപമാണ്.
2012–13 വർഷത്തിൽ, കമ്പനി R&D ശ്രമങ്ങൾക്കായി ഏകദേശം ₹1,252 കോടി നിക്ഷേപിച്ചു, ഇത് കമ്പനിയുടെ വിറ്റുവരവിന്റെ ഏകദേശം 2.50% ആണ്, പുതിയ ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലും സിസ്റ്റം വികസനങ്ങളിലും നിലവിലുള്ള ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ മെച്ചപ്പെടുത്തലുകളിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. BHEL-ന്റെ IPR (ഇന്റലക്ച്വൽ പ്രോപ്പർട്ടി റൈറ്റ്സ്) മൂലധനം ഈ വർഷം 21.5% വർദ്ധിച്ചു, മൊത്തം 2170 ആയി.
ഹൈദരാബാദിലെ കോർപ്പറേറ്റ് R&D ഡിവിഷൻ, BHEL-ന്റെ ഉൽപ്പന്ന ശ്രേണിയിൽ പ്രാധാന്യമുള്ള നിരവധി മേഖലകളിൽ BHEL-ന്റെ ഗവേഷണ ശ്രമങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകുന്നു. നിർമ്മാണ ഡിവിഷനുകളിലെ ഓരോ ഉൽപ്പന്ന ഗ്രൂപ്പിനും ഗവേഷണവും ഉൽപ്പന്ന വികസനവും (RPD) ഗ്രൂപ്പുകൾ ഒരു പൂരക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. സിമുലേറ്ററുകൾ, കമ്പ്യൂട്ടേഷണൽ ഫ്ലൂയിഡ് ഡൈനാമിക്‌സ്, പെർമനന്റ് മാഗ്നറ്റ് മെഷീനുകൾ, സർഫേസ് എഞ്ചിനീയറിംഗ്, മെഷീൻ ഡൈനാമിക്‌സ്, സെന്റർ ഫോർ ഇന്റലിജന്റ് മെഷീൻസ് ആൻഡ് റോബോട്ടിക്‌സ്, കംപ്രസറുകൾ & പമ്പുകൾ, സെന്റർ ഫോർ നാനോ ടെക്നോളജി, അൾട്രാ ഹൈ കോർപ്പറേറ്റ് ലബോറട്ടറി എന്നിവയ്‌ക്കായുള്ള എക്സലൻസ് സെന്ററുകൾ BHEL സ്ഥാപിച്ചു. ഭോപ്പാലിൽ ഹൈഡ്രോ മെഷീനുകൾക്കായുള്ള സെന്റർ ഓഫ് എക്സലൻസ്; ബെംഗളൂരുവിലെ ഇലക്ട്രോണിക്സ് ഡിവിഷനിൽ പവർ ഇലക്ട്രോണിക്സ്, ഐജിബിടി & കൺട്രോളർ ടെക്നോളജി, തിരുച്ചിറപ്പള്ളിയിലെ അഡ്വാൻസ്ഡ് ഫാബ്രിക്കേഷൻ ടെക്നോളജി ആൻഡ് കൽക്കരി ഗവേഷണ കേന്ദ്രം.
തിരുച്ചിറപ്പള്ളിയിൽ വെൽഡിംഗ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് (ഡബ്ല്യുആർഐ), ബാംഗ്ലൂരിലെ സെറാമിക് ടെക്നോളജിക്കൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് (സിടിഐ), ഭോപ്പാലിൽ സെന്റർ ഫോർ ഇലക്ട്രിക് ട്രാക്ഷൻ (സിഇടി), ഹരിദ്വാറിലെ മലിനീകരണ നിയന്ത്രണ ഗവേഷണ സ്ഥാപനം (പിസിആർഐ) എന്നിങ്ങനെ നാല് പ്രത്യേക സ്ഥാപനങ്ങൾ ഭെൽ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഗുഡ്ഗാവിലെ അമോർഫസ് സിലിക്കൺ സോളാർ സെൽ പ്ലാന്റ് ഫോട്ടോ വോൾട്ടായിക് ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഗവേഷണവും വികസനവും പിന്തുടരുന്നു.
BHEL, ബൂസ് ആൻഡ് കമ്പനിയുടെ 'ദി ഗ്ലോബൽ ഇന്നൊവേഷൻ 1000'-ൽ ഉൾപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന നാല് ഇന്ത്യൻ കമ്പനികളിൽ ഒന്നാണ്, കൂടാതെ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഗവേഷണ-വികസനത്തിന് ചെലവഴിക്കുന്ന 1,000 പൊതു വ്യാപാര കമ്പനികളുടെ പട്ടികയിലും.
വിമർശനം തിരുത്തുക
സുന്ദർബൻസ് കണ്ടൽ വനത്തോട് ചേർന്നുള്ള ബംഗ്ലാദേശിലെ രാംപാൽ ഉപസിലയിൽ 1340 മെഗാവാട്ട് രാംപാൽ കൽക്കരി പവർ പ്ലാന്റ് നിർമ്മിക്കാൻ BHEL തിരഞ്ഞെടുത്തു. ബംഗ്ലദേശ്-ഇന്ത്യ ഫ്രണ്ട്ഷിപ്പ് പവർ കമ്പനി പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡാണ് പവർ പ്ലാന്റ് സ്ഥാപിച്ചത്. ലിമിറ്റഡ് — NTPC ലിമിറ്റഡിന്റെയും ബംഗ്ലാദേശ് പവർ ഡെവലപ്‌മെന്റ് ബോർഡിന്റെയും സംയുക്ത സംരംഭം. പാരിസ്ഥിതിക ആഘാതത്തെക്കുറിച്ചും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കണ്ടൽക്കാടിന് ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുള്ള ദോഷത്തെക്കുറിച്ചും ഈ പദ്ധതി വിമർശനം നേരിട്ടു. 2017-ൽ നോർവേയുടെ സോവറിൻ വെൽത്ത് ഫണ്ട് രാംപാൽ കൽക്കരി പ്ലാന്റിനെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകളുടെ പേരിൽ BHEL നെ അതിന്റെ നിക്ഷേപ പോർട്ട്‌ഫോളിയോയിൽ നിന്ന് നീക്കം ചെയ്തു.
ഇതും കാണുക തിരുത്തുക
റഫറൻസുകൾ തിരുത്തുക
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 "BHEL 2021 Annual Report" (PDF). bseindia.com. Retrieved 5 May 2022.
- ↑ ": : Bharat Heavy Electricals Ltd. : :". 2017-12-01. Archived from the original on 2017-12-01. Retrieved 2022-07-02.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Bharat Heavy Electricals History | Bharat Heavy Electricals Information" (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2022-07-02.