വിക്കിപീഡിയ

ഫ്രാൻസിസ് ലൈറ്റ്

ദേശപരിവേക്ഷകന്‍

ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് റോയൽ നേവി ഉദ്യോഗസ്ഥനും പര്യവേക്ഷകനുമായിരുന്നു ഫ്രാൻസിസ് ലൈറ്റ് (c. 1740 - 21 ഒക്ടോബർ 1794) . 786-ൽ പെനാങ്ങിൻ്റെയും അതിൻ്റെ തലസ്ഥാന നഗരിയായ ജോർജ്ജ് ടൗണിൻ്റെയും കോളനി സ്ഥാപിച്ചതിന്റെ പേരിലും അദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു. 1836-ൽ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ അഡ്‌ലെയ്ഡ് നഗരം സ്ഥാപിച്ച വില്യം ലൈറ്റിൻ്റെ പിതാവാണ് ലൈറ്റ്.

ഫ്രാൻസിസ് ലൈറ്റ്
ജോർജ് ടൗൺ, പെനാങ് ൽ പ്രകാശത്തിന് സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ലൈറ്റിന്റെ പ്രതിമ
ജനനംc.
Dallinghoo, Suffolk
മരണം21 ഒക്ടോബർ 1794(1794-10-21) (പ്രായം 53–54)[1]
പെനാങ്, മലയ പെനിൻസുല
തൊഴിൽനേവൽ ഓഫീസർ, പര്യവേക്ഷകൻ
അറിയപ്പെടുന്നത്പെനാംഗ് കൂടാതെ ജോർജ് ടൗൺ സ്ഥാപനം
കുട്ടികൾവില്യം ലൈറ്റ്

ആദ്യകാലങ്ങൾ

തിരുത്തുക

ഫ്രാൻസിസ് ലൈറ്റ് സഫോക്കിലെ ഡാലിംഗ്ഹൂവിൽ ജനിക്കുകയും 1740 ഡിസംബർ 15-ന് മാമ്മോദീസ സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. മേരി ലൈറ്റ് ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അമ്മ . വില്യം നെഗസ് എന്ന ഒരു ബന്ധു ലൈറ്റിനെ 1747-ൽ വുഡ്ബ്രിഡ്ജ് ഗ്രാമർ സ്കൂളിൽ ചേരാൻ അയച്ചു.[2].[3]പല ചരിത്രകാരന്മാരും ലൈറ്റിനെ നെഗസിൻ്റെ അവിഹിത പുത്രൻ എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ എഴുത്തുകാരനായ നോയൽ ഫ്രാൻസിസ് ലൈറ്റ് പർഡൻ്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ നെഗസ് ലൈറ്റിൻ്റെ മാതാപിതാക്കളിൽ നിന്ന് അവനെ പരിപാലിക്കുന്നതിനായി പണം സ്വീകരിക്കുകയും വിദ്യാഭ്യാസത്തിലുടനീളം അവൻ്റെ രക്ഷാധികാരിയായി പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്തതായി പറയുന്നു.[4][Note 1]

കരിയർ

തിരുത്തുക

നാവിക ജീവിതം

തിരുത്തുക

1754 ഫെബ്രുവരിയിൽ, ലൈറ്റ് 64 തോക്കുകളുള്ള ഫ്രഞ്ച് കപ്പൽ മാർസ് ൽ ഒരു നാവിക സർജൻ്റെ സേവകനായി ബ്രിട്ടീഷ് റോയൽ നേവിയിൽ ചേർന്നു.[3] 1759-ൽ 70-ഗൺ ക്യാപ്റ്റനിൽ റോയൽ നേവി അപ്രൻ്റീസ്ഷിപ്പ് ആരംഭിച്ചു. കുറച്ച് മാസങ്ങൾക്ക് ശേഷം പുതുതായി നിയോഗിച്ച 70-ഗൺ ഡ്രാഗണിലേക്ക് മാറ്റപ്പെട്ടു.[5] 1763-ൽ റോയൽ നേവിയിൽ നിന്ന് ഡിസ്ചാർജ് ചെയ്യപ്പെടുന്നതിന് മുമ്പ് 1761-ൽ 74-ഗൺ അറോഗൻറിൽ മിഡ്ഷിപ്പ്മാൻ എന്ന ഓഫീസർ റാങ്കിലേക്ക് ലൈറ്റിന് സ്ഥാനക്കയറ്റം ലഭിച്ചു.[2][3] നാവികസേനയിലെ തൻ്റെ കരിയറിനിടെ, ജെയിംസ് സ്കോട്ടിനെ അദ്ദേഹം കണ്ടുമുട്ടി. പിന്നീട് ലൈറ്റിൻ്റെ ജീവിതത്തിലും ബിസിനസ്സ് ജീവിതത്തിലും അദ്ദേഹം ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു.[6][7]

കോളനികളിൽ

തിരുത്തുക

1763 നും 1765 നും ഇടയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ നീക്കങ്ങൾ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല, എന്നാൽ വില്യം നെഗസിനും മറ്റ് മൂന്ന് പുരുഷന്മാർക്കും ഒരു വിൽപ്പത്രത്തിൽ ഗണ്യമായ തുക വസ്‌തുവകയായി സ്വത്ത് സമ്പാദിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന് കഴിഞ്ഞുവെന്ന് തോന്നുന്നു.[8]

തലങ്, സിയാം

തിരുത്തുക

1765-ൽ ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ (EIC) ജോൺ അലൻ ക്യാപ്റ്റനായ വ്യാപാരക്കപ്പലായ ക്ലൈവിൽ കയറി[3] മദ്രാസിലേക്കും ബോംബെയിലേക്കും ലൈറ്റ് പുറപ്പെട്ടു. ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിൽ, മദ്രാസ് ട്രേഡിംഗ് സ്ഥാപനമായ ജോർഡെയ്ൻ, സുലിവൻ & ഡിസൂസ, സ്പീഡ്വെൽ എന്നിവയുടേതായ ഒരു "കൺട്രി ഷിപ്പിൻ്റെ" കമാൻഡ് അദ്ദേഹം നേടി. [9] സിയാമിലെ തലാങ്ങിൽ (സലാംഗ്, ജംഗ്/ജങ്ക് സിലോൺ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു, ഇപ്പോൾ തായ്‌ലൻഡിലെ ഫൂക്കറ്റ് പ്രവിശ്യ, ) അദ്ദേഹം അവിടെയും ആഷെയിലും (ഇപ്പോൾ ഒരു ഇന്തോനേഷ്യൻ പ്രവിശ്യ) മലായ് പെനിൻസുലയിലും പ്രാദേശിക ഭാഷകൾ പഠിച്ച് വ്യാപാരം നടത്തി. അദ്ദേഹം മാർട്ടിന റോസെൽസ് എന്ന സ്ത്രീയെ കണ്ടുമുട്ടി തലാങ്കിൽ താവളമാക്കി. അവർ ഒരുമിച്ച് ക്വാലാ കെഡയിൽ ഒരു വ്യാപാരകേന്ദ്രം സ്ഥാപിച്ചു.[6] താമസിയാതെ അദ്ദേഹം കെഡയിലെ സുൽത്താനുമായി ചേർന്ന് സ്വാധീനമുള്ള സ്ഥാനം നേടിയെടുത്തു.[3]

ഏകദേശം പത്ത് വർഷത്തോളം തലാങ്ങിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രവർത്തനകേന്ദ്രം ഉണ്ടായിരുന്നു, അവിടെ അദ്ദേഹം പ്രവർത്തനരഹിതമായ ഒരു ഫ്രഞ്ച് വ്യാപാര പോസ്റ്റ് പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ചു. തലാങ്ങിൽ ആയിരിക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹം മലായ്, തായ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി ഭാഷകൾ സംസാരിക്കാനും എഴുതാനും പഠിച്ചു. തൻ ഫു യിംഗ് ചാനും അവളുടെ ഭർത്താവ് തലാങ്ങിൻ്റെ ഗവർണറുമായി കുടുംബസുഹൃത്തുക്കളായി. പിന്നീട്, 1785-ൽ, ആസന്നമായ ബർമീസ് ആക്രമണത്തെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം ദ്വീപ് ഭരണാധികാരികൾക്ക് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി. ലൈറ്റിൻ്റെ മുന്നറിയിപ്പ്, ചാൻ്റെയും അവളുടെ സഹോദരി മൂക്കിൻ്റെയും നേതൃത്വത്തിലുള്ള ദ്വീപുവാസികൾക്ക് തലാങ്ങിൻ്റെ പ്രതിരോധത്തിന് തയ്യാറെടുക്കാനും തുടർന്ന് ബർമീസ് ആക്രമണത്തെ ചെറുക്കാനും പ്രാപ്തമാക്കി.[10] 1785-ൽ, തലാങ് ഗവർണറുടെ മരണശേഷം, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ വിധവയും മറ്റ് ബന്ധുക്കളും ലൈറ്റ് ആ സ്ഥാനം ഏറ്റെടുക്കാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും സിയാമിലെ രാജാവായ രാമ രണ്ടാമൻ ഈ നിർദ്ദേശം തടഞ്ഞു.[11]

പെനാങ്

തിരുത്തുക

1771-ൽ, ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ ഫോർട്ട് വില്യം (ബംഗാൾ) പ്രസിഡൻസിയുടെ ഗവർണറായിരുന്ന വാറൻ ഹേസ്റ്റിംഗ്സിനോട് മലായ് പെനിൻസുലയുടെ അയൽപക്കത്ത് ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് സെറ്റിൽമെൻ്റ് എന്ന ആശയം നിർദ്ദേശിച്ചതോടെയാണ് ലൈറ്റിൻ്റെ പെനാംഗിലുള്ള താൽപര്യം ആരംഭിച്ചത്. പെനാങ് ദ്വീപ് "കിഴക്കൻ വ്യാപാരത്തിന് സൗകര്യപ്രദമായ മാസിക" ആയി വർത്തിക്കാമെന്ന് അദ്ദേഹം നിർദ്ദേശിച്ചു. എന്നാൽ ആ സമയത്ത് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ആശയം ട്രാക്ഷൻ നേടിയില്ല.[12]1776-77-ൽ, മഹാനായ തക്‌സിൻ ഭരിച്ചിരുന്ന തോൻബുരിയിലെ സയാമീസ് രാജ്യത്തിനായി ലൈറ്റ് വലിയ തോക്കുകളുടെ ഒരു കയറ്റുമതി ക്രമീകരിച്ചു.[13]

മരണവും പൈതൃകവും

തിരുത്തുക
 
പെനാംഗിലെ പ്രൊട്ടസ്റ്റൻ്റ് സെമിത്തേരിയിലെ ഫ്രാൻസിസ് ലൈറ്റിൻ്റെ ശവകുടീരം.

1794 ഒക്ടോബർ 21-ന് മലേറിയ ബാധിച്ച് ലൈറ്റ് മരിച്ചു[1] ജോർജ്ജ് ടൗണിലെ നോർത്താം റോഡിലെ (ഇപ്പോൾ ജലാൻ സുൽത്താൻ അഹമ്മദ് ഷാ റോഡ്) പഴയ പ്രൊട്ടസ്റ്റൻ്റ് സെമിത്തേരിയിൽ അടക്കം ചെയ്തു.[14] തൻ്റെ സുഹൃത്തുക്കളായ ജെയിംസ് സ്കോട്ട്, വില്യം ഫെയർലി, തോമസ് പെഗോ എന്നിവരെ അദ്ദേഹം തൻ്റെ വിൽപ്പത്രത്തിൽ അനുസ്മരിച്ചിരുന്നു.[15]

ശില്പി എഫ്.ജെ.വിൽകോക്‌സൺ നിർമ്മിച്ചതും തേംസ് ഡിറ്റണിലെ ബർട്ടൺസ് ഫൗണ്ടറിയിൽ സ്ഥാപിച്ചതുമായ ഒരു വെങ്കല പ്രതിമ ഫ്രാൻസിസ് ലൈറ്റിൻ്റെ പേരിലാണ് ഉള്ളത്. എന്നാൽ ഫ്രാൻസിസിൻ്റെ ഛായാചിത്രം ഉപയോഗിക്കാനാകാത്തതിനാൽ യഥാർത്ഥത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മകൻ വില്യമിൻ്റെ സവിശേഷതകളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ഈ പ്രതിമ നിർമ്മിച്ചത്. ജോർജ്ജ് ടൗൺ സ്ഥാപിതമായതിൻ്റെ 150 വർഷം ആഘോഷിക്കുന്നതിനായി 1936 ൽ സ്ഥാപിച്ച ഈ പ്രതിമ ജോർജ്ജ് ടൗണിലെ ഫോർട്ട് കോൺവാലിസിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.[6]ജോർജ്ജ് ടൗണിലെ യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സൈറ്റിനുള്ളിലെ ലൈറ്റ് സ്ട്രീറ്റിന് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പേരാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്. 1852-ൽ സ്ഥാപിതമായ കോൺവെൻ്റ് ലൈറ്റ് സ്ട്രീറ്റ്, ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പെനാംഗിലെ പെൺകുട്ടികളുടെ വിദ്യാലയ ത്തിനടുത്തുള്ള തെരുവിന് സമീപത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.[6] നീതിമാനും മാന്യനുമായ ഒരു മനുഷ്യനെന്ന നിലയിൽ സമാനരായ ബ്രിട്ടീഷുകാർ അദ്ദേഹത്തെ ബഹുമാനിക്കുകയും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ നേട്ടങ്ങൾക്ക് അഭിനന്ദിക്കുകയും ചെയ്തു. സമർത്ഥനായ ഒരു ചർച്ചക്കാരനായിരുന്നു അദ്ദേഹം, തൻ്റെ കോളനിയിലെ ജനങ്ങളുടെയും തലാങ്ങിലെ പഴയ സുഹൃത്തുക്കളുടെയും ക്ഷേമത്തിനായി കരുതി, ദ്വീപിൽ ക്ഷാമം ബാധിച്ചപ്പോൾ അരി അയച്ചുകൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. അദ്ദേഹം പ്രാദേശിക ഭാഷകൾ സംസാരിക്കുകയും ഭാഗികമായി പ്രാദേശിക വസ്ത്രം ധരിക്കുകയും ചെയ്തു കൊണ്ട് പെനാങ്ങിലെ നിവാസികളുടെ സ്നേഹം സമ്പാദിച്ചു.[16]

അടിക്കുറിപ്പുകൾ

തിരുത്തുക
  1. ↑ Purdon was/is reportedly authoring a book on the Light Family. See also here and notes about a talk he gave.

അവലംബം

തിരുത്തുക
  1. ↑ 1.0 1.1 Bastin, John; Stubbs Brown, M. (May 1959). "Historical Sketch of Penang in 1794". Journal of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society. 32 (1 (185)). Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland: 21–22. JSTOR 41503147. Light died on 21 October 1794, and was succeeded as Superintendent of Penang by Phillip Mannington...succeeded by Thomas Pegou as Acting-Superintendent on 30 November 1795 (footnote 31) See page-url.
  2. ↑ 2.0 2.1 Steuart 1901, p. 4.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "Light, Francis (The Light Letters)". AIM25. Part of The Malay Documents now held by School of Oriental and African Studies. Archived from the original on 2021-03-07. Retrieved 25 October 2019.{{cite web}}: CS1 maint: others (link)
  4. ↑ "Contributors". Transnational Literature. 2 (1): 4. November 2009. Retrieved 25 October 2019.
  5. ↑ Clodd, Harold Parker) (1948), Malaya's first British pioneer: the life of Francis Light, Luzac, p. 1, ISBN 978-0-375-42750-3
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 Khoo, Salma Nasution (2007). Streets of George Town, Penang (4th ed.). Areca Books. pp. 88, 112. ISBN 978-9839886009. Full text at archive.org.
  7. ↑ Harfield, A. G. (1984). British & Indian Armies in the East Indies, 1685–1935. Picton. p. 77. ISBN 978-0-902633-95-7. By 1779 [Scott] was on Junk Ceylon Island and became a firm friend of Francis Light. They agreed that once Scott was established on Pulo Pinang that Light would administer the island and accept the inevitable loss that the Company salary involved, and Scott would trade and make enough for both. Tregonnning records that he did this and continued to prosper even after the death of Francis Light... He died on 19 September 1808 and was buried in Northam Road Cemetery.
  8. ↑ Steuart 1901, pp. 5–6.
  9. ↑ "British Merchant east indiaman 'Clive' (1762)". Three Decks. Retrieved 26 October 2019.
  10. ↑ Simmonds 1965, pp. 217–222.
  11. ↑ Steuart 1901, p. 9.
  12. ↑ Steuart 1901, p. 7.
  13. ↑ Wade, Geoff (2014). Asian Expansions: The Historical Experiences of Polity Expansion in Asia. Routledge Studies in the Early History of Asia. Routledge. p. 175. ISBN 978-1135043537. Retrieved 26 October 2019.
  14. ↑ Harfield, A. G. (1982). "Fort Cornwallis, Pulo Pinang. (With notes on two 19th Century Military artists)". Journal of the Society for Army Historical Research. 60 (242 (Summer 1982)): 80. JSTOR 44230543. The date on his tombstone in the Northam Road cemetery says he died on 21 October 1794, but Tregonning records in his book that an official despatch sent by Philip Mannington, Light's successor, shows Francis Light as having died on 25 October 1794. page-url Tregonning's The Founding of Penang (1786–1826) perhaps?
  15. ↑ Steuart 1901, p. 34.
  16. ↑ Steuart 1901, pp. 37–38.

Cited sources

തിരുത്തുക

Further reading

തിരുത്തുക

Online

തിരുത്തുക
തിരുത്തുക


"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഫ്രാൻസിസ്_ലൈറ്റ്&oldid=4138150" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്