"മാലി സാമ്രാജ്യം" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
Content deleted Content added
'മാലി സാമ്രാജ്യം (മണ്ടിംഗ്: Nyeni [5] അഥവാ നിയാനി എന്...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു |
(ചെ.) ആധികാരികത, വർഗ്ഗം:സാമ്രാജ്യങ്ങൾ ചേർത്തു ഹോട്ട്ക്യാറ്റ് ഉപയോഗിച്ച് |
||
വരി 1:
{{ആധികാരികത|date=2019 ജനുവരി}}
മാലി സാമ്രാജ്യം (മണ്ടിംഗ്: Nyeni [5] അഥവാ നിയാനി എന്നും മാൻഡൻ കുർഫബ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു( മാൻഡേൻ എന്ന ചുരുക്കപേരിലും അറിയപ്പെട്ടു) 1230 മുതൽ 1670 വരെ സാമ്രാജ്യം നിലനിന്നു.സുതെയ്ത കെയ്താ ആണ് സാമ്രാജ്യം സ്ഥാപിച്ചത്. മാണ്ടിംഗ് ഭാഷകളാണ് സാമ്രാജ്യത്തിൽ സംസാരിച്ചത്. പശ്ചിമാഫ്രിക്കയിലെ ഏറ്റവും വലിയ സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു അത്, അതിന്റെ ഭാഷ, നിയമങ്ങൾ ആചാരങ്ങൾ എന്നിവയുടെയുളള വ്യാപനത്തിലൂടെ പടിഞ്ഞാറൻ ആഫ്രിക്കൻ സംസ്കാരത്തെ വളരെയധികം സ്വാധീനിച്ചു.14-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ വടക്ക് ആഫ്രിക്കൻ അറബ് ചരിത്രകാരനായ ഇബ്നു ഖൽദൂൺ, 14-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ മൊറോക്കൻ യാത്രക്കാരനായ ഇബ്നു ബത്തൂത്ത, പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിലെ മൊറോക്കൻ യാത്രക്കാരനായ ലിയോ ആഫ്രിക്കാനസ് എന്നിവരിൽ നിന്നാണ് മാലി സാമ്രാജ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങളുള്ളത്. മറ്റൊരു പ്രധാന ഉറവിടം മാണ്ടിംഗാ വാമൊഴി പാരമ്പര്യമാണ്, "കഥാപാത്രങ്ങൾ" എന്നറിയപ്പെടുന്ന കഥപറച്ചിലുകാർ വഴി.
Line 6 ⟶ 7:
1406-ൽ ഇബ്നു ഖൽദൂൺ അന്തരിച്ചു, അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം മാലി സാമ്രാജ്യത്തിൽ സംഭവങ്ങളുടെ തുടർച്ചയായ ചരിത്രങ്ങളൊന്നും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. 15-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ മാലി ഇപ്പോഴും മാറ്റമില്ലാതെ വലിയൊരു സംസ്ഥാനം ആണെന്ന് താരീഖ് അൽ-സുഡാനിൽ നിന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. വെനിസ് സഞ്ചാരിയായ ആൽവിസ് കാഡമോസ്റ്റോയും പോർച്ചുഗീസ് വ്യാപാരികളും ഗാംബിയയിലെ ജനങ്ങൾ ഇപ്പോഴും മാലിയിലെ മാൻസയ്ക്ക് വിധേയമാണെന്ന് തെളിയിച്ചു. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ലിയോ ആഫ്രിക്കാനസിന്റെ സന്ദർശനത്തിൽ നിന്ന് മാലിയിലെ അതിർത്തി മേഖലകളെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിവരണം അപ്പോഴും വലിയ ഒരു പ്രദേശമായിരുന്നുവെന്ന് തെളിയിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, 1507 മുതൽ അയൽ രാജ്യങ്ങളായ ദിയറ, ഗ്രേറ്റ് ഫുലോ, സോങ്ങ്ഹായ് സാമ്രാജ്യം എന്നിവ മലൈയുടെ അതിർത്തി പ്രദേശങ്ങൾ തകർത്തു. 1542-ൽ സോങ്ഹായ് തലസ്ഥാന നഗരിയായി നിയാനി ആക്രമണത്തിലൂടെ കീഴടക്കി, പക്ഷേ സാമ്രാജ്യത്തെ കീഴടക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മാമാ സാമ്രാജ്യം ബാമാന സാമ്രാജ്യത്തിൽ നിന്നും കടന്നുകയറ്റമായിരുന്നു. 1670 ൽ ബമാന പിടിച്ചടക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടതിനെത്തുടർന്ന് നിയാനിയെ ബമാന തകർക്കുകയും ചുട്ടെരിക്കയും ചെയ്തു. മാലി സാമ്രാജ്യം അതിവേഗം ശിഥിലമാകുകയും മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. കെയ്റ്റകൾ കങ്കബ പട്ടണത്തിലേക്ക് ഭരണം മാറ്റുകയും അവിടെ അവർ പ്രവിശ്യാ തലവന്മാരായി ഭരണം തുടരുകയും ഭരണം തുടരുകയും ചെയ്തു.
[[വർഗ്ഗം:സാമ്രാജ്യങ്ങൾ]]
| |||