"സൗദി അറേബ്യ" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം

റ്റാഗുകൾ: മൊബൈൽ സൈറ്റ് മൊബൈൽ ആപിലെ തിരുത്ത്
(ചെ.) യന്ത്രം: അക്ഷരപിശകുകൾ ശരിയാക്കുന്നു
വരി 79:
== ചരിത്രം ==
=== ആദിമകാലം മുതൽ സൗദി അറേബ്യയുടെ സ്ഥാപനം വരെ ===
[[File:Ottoman Empire 1914 h.PNG|thumb|200px|right|ഒട്ടോമൻ സാമ്രാജ്യം 1914-ലെ സ്ഥിതി - നാമമാത്രനിയന്ത്രണമുണ്ടായിരുന്നതും ആശ്രിതപ്രവിശ്യകളും ഉൾപ്പടെഉൾപ്പെടെ - ഒട്ടോമൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ അറേബ്യയിലെ സ്വാധീനമേഖല, ഇതിനുമുമ്പുള്ള 400 വർഷക്കാലും ഏതാണ്ട് ഇത്രതന്നെയായിരുന്നു.]]
ആദ്യകാലത്ത് [[അറേബ്യൻ ഉപദ്വീപ്|അറേബ്യൻ ഉപദ്വീപിന്റെ]] പടിഞ്ഞാറുള്ള [[ഹിജാസ്]] മേഖലയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന [[മക്ക|മക്കയും]], [[മദീന|മദീനയും]] പോലുള്ള വ്യാപാരനഗരങ്ങളൊഴികെയുള്ള ഇന്നത്തെ സൗദി അറേബ്യൻ [[മരുഭൂമി|മരുഭൂമികളിൽ]] അപരിഷ്കൃതഗോത്രവർഗ്ഗക്കാരുടെ സമൂഹങ്ങളായിരുന്നു വസിച്ചിരുന്നത്.<ref name=riseof>{{cite book |title=ദ റൈസ് ഓഫ് ഇസ്ലാം |last=ഗോർഡൻ |first=മാത്യു |year=2005 |isbn=0-313-32522-7 |page=4}}</ref> ഏഴാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഇസ്‌ലാമികപ്രവാചകനായിരുന്ന [[മുഹമ്മദ്]], ഉപദ്വീപിലെ [[Tribes of Arabia|ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാരെയെല്ലാം]] ഒരുമിപ്പിക്കുകയും ഏകീകൃതഭരണം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 632-ആമാണ്ടിൽ മുഹമ്മദ് മരിച്ചതിനുശേഷം അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുഗാമികൾ അറേബ്യക്ക് പുറത്തേക്കും ഇസ്‌ലാമികഭരണം ത്വരിതഗതിയിൽ വ്യാപിപ്പിക്കുകയും പടിഞ്ഞാറ് [[Iberian Peninsula|ഐബീരിയൻ ഉപദ്വീപ്]] മുതൽ കിഴക്ക് ഇന്നത്തെ [[പാകിസ്താൻ]] വരെയുള്ള വിശാലമായ ഭൂഭാഗം അധീനതയിലാക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതുമൂലം [[ഇസ്‌ലാമികലോകം|ഇസ്‌ലാമികലോകത്തിന്റെ]] കേന്ദ്രം കൂടുതൽ [[ഖിലാഫത്ത്|വികസിതമായ പിടിച്ചെടുക്കപ്പെട്ട മേഖലകളിലേക്ക്]] മാറുകയും, [[അറേബ്യ]] അതിന്റെ പ്രാന്തപ്രദേശത്തേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തു.<ref name=dailylife>{{cite book |title=ഡെയിലി ലൈഫ് ഇൻ മെഡിയേവൽ ഇസ്‌ലാമിക് വേൾഡ്|last=ലിൻസേ |first=ജെയിംസ് |year=2005 |isbn=0-313-32270-8 |page=33}}</ref>
 
വരി 118:
[[1975]] മുതൽ [[1982]] വരെ സൗദി അറേബ്യയുടെ ഭരണം ഖാലിദ് ബിൻ അബ്ദുൽ അസീസിന്റെ കീഴിലായിരുന്നു. രാജ്യത്ത് ഏതാണ്ട് എല്ലാ മേഖലകളിലും അഭിവൃദ്ധി നേടിയ കാലമാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റേത്. [[പേർഷ്യൻ ഗൾഫ്| പേർഷ്യൻ ഗൾഫിന്റെ]] തീരത്തുള്ള ആറ് രാജ്യങ്ങൾ ചേർന്ന് രൂപീകരിച്ച രാജ്യാന്തരസഹകരണപ്രസ്ഥാനമായ [[ഗൾഫ് സഹകരണ കൗൺസിൽ|ഗൾഫ് സഹകരണ കൗൺസിലിന്റെ]] (ജി.സി.സി.) സ്ഥാപകനാണ് ഖാലിദ്‌.<ref name=gcc>[http://www.gcc-sg.org/eng/index895b.html?action=Sec-Show&ID=3 ഗൾഫ് സഹകരണ കൗൺസിൽ] ജി.സി.സി ഔദ്യോഗിക വെബ് വിലാസം] </ref> ലോകത്തിൽ സമാധാനവും സഹകരണവും നടപ്പാക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നവർക്കായി [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ]] നൽകുന്ന സ്വർണ്ണമെഡലിന് ഖാലിദ് അർഹനായിട്ടുണ്ട്.<ref name=otciti>{{cite news|last=അലി ഖാൻ|first=മുഹമ്മദ് അസ്ഹർ|title=കിങ് ഖാലിദ് സ്റ്റാർട്ട്സ് അറ്റ് സമ്മിറ്റ്|url=http://news.google.com/newspapers?id=Ze4yAAAAIBAJ&sjid=Z-4FAAAAIBAJ&pg=2526,2171207&dq=king+khalid&hl=en|accessdate=3 ഓഗസ്റ്റ് 2012|newspaper=ഒട്ടാവാ സിറ്റിസൺ|date=28 ജനുവരി 1981}}</ref>
[[പ്രമാണം:KingFahdCauseway01.jpg|left|250px|thumb|സൗദിയെയും ബഹ്റൈനെയും തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന കിംങ് ഫഹദ് കോസ്‌വേ ]]
[[1982]]-ൽ ഖാലിദ് രാജാവ് മരണമടഞ്ഞതിനുശേഷം<ref name=hjournal>{{cite news|title=ഖാലിദ് രാജാവ് അന്തരിച്ചു|url=http://news.google.com/newspapers?nid=1876&dat=19820614&id=E4osAAAAIBAJ&sjid=5M4EAAAAIBAJ&pg=6176,3067260|accessdate=28 ജൂലൈ 2012|newspaper=ഹെറാൾഡ് ജേണൽ|date=14 ജൂൺ 1982}}</ref> ഫഹദ് രാജാവ് അധികാരത്തിലെത്തി. ധാരാളം സൈനീകകരാറുകളുംസൈനികകരാറുകളും മറ്റും ഇക്കാലത്ത് ഒപ്പു വെക്കുകയുണ്ടായി. [[കുവൈറ്റ്|കുവൈത്തിന്റെ]] മോചനത്തിനായി [[അമേരിക്ക|അമേരിക്കയെയും]] സഖ്യസേനയെയും വിളിച്ചു വരുത്തിയതും സൗദി അറേബ്യയിൽ അമേരിക്കൻ സേനക്ക് സൈനികത്താവളം അനുവദിച്ചതും ഇക്കാലത്താണ്. 9 കോടി [[അമേരിക്കൻ ഡോളർ]] മുതൽ വരുന്ന [[അൽ-യമാമ]] ആയുധക്കരാർ ഒപ്പു വെച്ചത് ഫഹദ് രാജാവിന്റെ കാലഘട്ടത്തിലാണ്.<ref name="flightintdir">{{cite book|last=ടെയ്ലർ|first=മൈക്കിൾ|title=ഫ്ലൈറ്റ് ഇന്റർനാഷണൽ|accessdate=16 ഓഗസ്റ്റ് 2007|edition=3|year=2001|publisher=റീഡ് ബിസിനസ്സ് ഇൻഫോർമേഷൻ|location=യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|isbn=0-617-01289-X|pages=189–190}}</ref> [[1995]]-ൽ കടുത്ത [[ഹൃദയാഘാതം|ഹൃദയാഘാതമുണ്ടായതിനെ]] തുടർന്ന് ഫഹദ് രാജാവിന്റെ ആരോഗ്യ നില ഏറെ വഷളായി. 2005-ൽ ഒരു [[ന്യുമോണിയ]] ബാധയെ തുടർന്ന് മരണമടയുകയും ചെയ്തു.<ref name= >{{cite web | url = http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1088942,00.html | title = ഫഹദ്‌ രാജാവിന്റെ മരണം | accessdate = 01 ആഗസ്റ്റ്‌ 2005 | publisher = ടൈം.കോം}}</ref>.
 
[[2005]]-ലാണ് രാജാവായി [[അബ്ദുള്ള രാജാവ്|അബ്ദുല്ല]] സ്ഥാനമേറ്റത്. സൗദി കൂടിയാലോചന സമിതിയായ ശൂറാ കൗൺസിലിൽ സ്ത്രീകൾക്ക് അംഗത്വം നൽകാനും കൗൺസിലിൽ അവർക്ക് വോട്ട് ചെയ്യാനും സ്വയം നാമനിർദേശംനാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യാനുമുള്ള സുപ്രധാന തീരുമാനങ്ങൾ അബ്ദുല്ല അടുത്ത കാലത്ത് എടുത്തവയാണ്. കണക്കുകൾ പ്രകാരം [[അറബ് ലീഗ്|അറബ് രാഷ്ട്ര]] നേതാക്കളിൽ ഏറ്റവും ജനപ്രിയനായ ഭരണാധികാരിയിരുന്നു ഇദ്ദേഹം. അമേരിക്കയിലെ ജോർജ് ടൗൺ സർവകലാശാലയിലെ പ്രിൻസ് അൽ വലീദ് ബിൻ തലാൽ സെൻറർ ഫോർ മുസ്‌ലിം -ക്രിസ്റ്റ്യൻ അണ്ടർസ്റ്റാൻറിങ്ങുമായി ചേർന്ന് ജോർദാനിലെ റോയൽ സെൻറർ ഫോർ ഇസ്‌ലാമിക് റിസർച്ച് ആൻറ് സ്റ്റഡീസ് [[2011]]-ലും [[2012]]-ലും നടത്തിയ പഠനത്തിലും അബ്ദുല്ലയെ ജനസ്വാധീനമുള്ള 500 മുസ്‌ലിം നേതാക്കളിൽ നിന്നും ഏറ്റവും സ്വാധീനമുള്ള വ്യക്തിയായി തെരഞ്ഞെടുത്തു<ref name=blitz12>{{cite news|last=ചൗധരി|first=സൊഹൈൽ|title=ദ ഫിലാന്ത്രോപ്പിസ്റ്റ്, സൗദി കിങ്|url=http://www.weeklyblitz.net/2381/the-philanthropist-saudi-king|accessdate=9 ജൂൺ 2012|newspaper=ബ്ലിറ്റ്സ്|date=9 ജൂൺ 2012}}</ref><ref>{{cite web|title=ദ മുസ്‌ലിംസ് 500: ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും സ്വാധീനമുള്ള മുസ്‌ലിം വംശജർ|url=http://themuslim500.com/|accessdate=9 ഫെബ്രുവരി 2012}}</ref>. ഫോബ്സ് മാസിക തയ്യാറാക്കിയ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ശക്തരായ ഭരണാധികാരികളുടെ പട്ടികയിൽ അബ്ദുല്ലയുടെ പേര് ഏഴാം സ്ഥാനത്തായിരുന്നു. 2015 ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം രാജാവായി സല്മാൻ അബ്ദുൾ അസീസ് സ്ഥാനമേറ്റു.<ref name=alarabiya712>{{cite news|title=സൗദി കിങ് അബ്ദുല്ല മോസ്റ്റ് സക്സസ്സഫുൾ ഫിഗർ |url=http://english.alarabiya.net/articles/2012/12/07/253856.html|accessdate=8 ഡിസംബർ 2012|newspaper=അൽ അറബിയ|date=7 ഡിസംബർ 2012}}</ref>
 
== ഭൂമിശാസ്ത്രം ==
വരി 130:
=== കാലാവസ്ഥ ===
[[File:Uyayna.JPG|thumb|250px|left|റിയാദിനടുത്തുള്ള ഒരു മരുഭൂ പ്രദേശം]]
പൊതുവേ വരണ്ട കാലാവസ്ഥയാണ് രാജ്യത്തെ മിക്ക പ്രദേശങ്ങളിലും അനുഭവപ്പെടുന്നത്. [[ഏപ്രിൽ]] അവസാനം എത്തുമ്പോഴേക്കും [[താപം|താപം]] മൂർദ്ധന്യത്തിലേക്ക് കടക്കുന്നു. [[കടൽ|കടൽത്തീരത്തോട്]] ചേർന്നുള്ള പ്രവിശ്യകളെ അപേക്ഷിച്ച് വരണ്ട മധ്യ, വടക്കൻ പ്രവിശ്യകളുടെ കാലാവസ്ഥയിൽ വളരെ മാറ്റമുണ്ടാകാറുണ്ട്. ശൈത്യകാലത്തിൽനിന്ന് വേനൽക്കാലത്തിലേക്കോ തിരിച്ചോ ഉള്ള [[ഋതു|ഋതുവിന്റെ]] മാറ്റത്തിൽ ഒന്നോ രണ്ടോ [[മഴ]] മാത്രമാണ് രാജ്യത്ത് ലഭിക്കുക. [[ഫെബ്രുവരി]] മാസത്തിൽ തണുപ്പുകാലം അവസാനിക്കുന്നതിന്റെ സൂചനകൾ നൽകി അന്തരീക്ഷോഷ്മാവ് ഉയർന്നു തുടങ്ങുന്നതോടെ പൊടിക്കാറ്റ് വീശിയടിക്കുന്നു. ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ [[അന്തരീക്ഷം|അന്തരീക്ഷത്തിൽ]] നിറഞ്ഞ പൊടിപടലങ്ങൾ അതിശക്തമായ [[ചുഴലിക്കാറ്റ്|ചുഴലിക്കാറ്റായി]] അടിച്ചുവീശുന്നു. പൊടിക്കാറ്റു വീശുന്ന സമയങ്ങളിൽ മണൽ നിറമണിഞ്ഞ അന്തരീക്ഷം മൂലം [[ആകാശം|ആകാശത്തു]] നിന്നുള്ള വീക്ഷണം പ്രയാസകരമാകുന്നതിനാൽ വിമാന സർവീസുകൾ അവതാളത്തിലാകുന്നു. പൊടിക്കാറ്റിൽ അന്തരീക്ഷം ഇരുട്ട് മൂടുന്നതിനാൽ വഴിയാത്രക്കാരും വാഹനമോടിക്കുന്നവരും ദിശയറിയാതെ വലയുന്നു. നേർരേഖയിൽ ഒരു കിലോമീറ്റർ പോലും ദൃഷ്ടിഗോചരമാകാത്ത വിധം പൊടിമൂടി കിടക്കുന്ന അന്തരീക്ഷത്തിൽ പാലിക്കേണ്ട മുൻകരുതലുകളെ കുറിച്ച് സൗദി സിവിൽ ഡിഫെൻസ് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകാറുണ്ട് <ref name=civildef>[http://www.998.gov.sa/English/news/Pages/CivilDefenseWarnsofWeatherFluctuationsrisks.aspx. [[കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനം|കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനത്തെക്കുറിച്ച്]] പൗരന്മാർക്കുള്ള മുന്നറിയിപ്പ്] സിവിൽ ഡിഫൻസ് ന്യൂസ് എന്ന ഭാഗം നോക്കുക </ref> <ref name=civildef1>[http://www.998.gov.sa/English/Search/Results.aspx?k=weather കാലാവസ്ഥയെക്കുറിച്ചുള്ള മുന്നറിയിപ്പുകൾ] </ref>രാജ്യത്തെ ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ അന്തരീക്ഷോഷ്മാവ് പൂജ്യം ഡിഗ്രിയിലേക്ക് വരെ താഴ്ന്നു വരുന്നു. അതിശൈത്യം അനുഭവപ്പെടുന്നത് കിഴക്ക്, വടക്ക്, മധ്യ മേഖലയിൽ ആണ്. അൽബാഹ, തബൂക്, ബുറൈദ, ഹാഇൽ, സക്കാക്ക, അറാർ, അബഹ, ഖമീസ് മുശൈത്ത് എന്നിവിടങ്ങളിൽ കാലാവസ്ഥ പൂജ്യം ഡിഗ്രി വരെ എത്താറുണ്ട്. നല്ല തണുപ്പ് അനുഭവപ്പെടുമ്പോൾ ആളുകൾ മുഖാവരണവും കട്ടി കൂടിയ വസ്ത്രങ്ങളും ധരിച്ചാണ് പുറത്തിറങ്ങുന്നത്. ശൈത്യ കാലങ്ങളിൽ തബൂക്ക് മേഖലയിൽ ജബൽ അൽലൂസ്, അസീർ മേഖലയിൽ അബഹ, അൽ നമാസ് എന്നിവിടങ്ങളിലെല്ലാം കനത്ത മഞ്ഞുവീഴ്ച ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. മധ്യവേനലിൽ തുറന്ന സ്ഥലത്ത് സൂര്യന് താഴെ ജോലി ചെയ്യുന്നവർക്ക് ഉച്ചക്ക് അവധി നൽകണമെന്ന് സൗദി തൊഴിൽ മന്ത്രാലം നിർദേശമുണ്ട്നിർദ്ദേശമുണ്ട്. രാജ്യത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ അനുഭവപ്പെടുന്ന ശക്തമായ ചൂട് 40 മുതൽ 48 ഡിഗ്രി വരെ ഉയരാരുണ്ട്. ശക്തമായ ചൂട് അനുഭവപ്പെടുന്ന [[ജൂലൈ]], [[ഓഗസ്റ്റ്]] മാസങ്ങളിൽ ഉച്ചക്ക് 12 മുതൽ മൂന്ന് വരെ പുറത്ത് ജോലി ചെയ്യുന്നവർക്ക് വിശ്രമം നൽകണമെന്നു നിയമമുണ്ട്<ref name= >{{cite web | url = http://www.saudigazette.com.sa/index.cfm?method=home.regcon&contentid=20120616127117 | title = തൊഴിലാളികൾക്കുള്ള അവകാശങ്ങൾ | accessdate = 16 ജൂൺ 2012 | publisher = സൗദി ഗസറ്റ്}}</ref>.
 
സൗദി അറേബ്യയിൽ പ്രധാനമായും മരുഭൂമിയിലെ കാലാവസ്ഥയാണ് പൊതുവേ എല്ലായിടങ്ങളിലും അനുഭവപ്പെടുന്നത്. എന്നാൽ ദക്ഷിണപടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗത്ത് ഇതിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്ഥമായവ്യത്യസ്തമായ കാലാവസ്ഥ കണ്ടുവരുന്നു. ഭൗമശാസ്ത്ര പ്രത്യേകത കൊണ്ടാണ് ഈ കാലാവസ്ഥാമാറ്റം അനുഭവപ്പെടുന്നത്.
 
{{Infobox Weather
വരി 258:
 
== ഭരണവ്യവസ്ഥ ==
ആധുനിക സൗദി അറേബ്യ നിലവിൽ വന്നത് മുതൽ സമ്പൂർണ രാജ ഭരണമാണ് രാജ്യത്തെ ഭരണക്രമം. സൗദിയിലെ പാരമ്പര്യമനുസരിച്ച്, രാഷ്ട്ര സ്ഥാപകൻ [[അബ്ദുൽ അസീസ് അൽ സൗദ്]] രാജാവിന്റെ മക്കളിലൊരാളാണ് ഭരണാധികാരികളാകുന്നത്. രാജഭരണത്തിന്റേയും പ്രതീകാത്മക [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യത്തിന്റേയും]] പരമോന്നത അധികാരസ്ഥാനങ്ങൾ ഒരാൾ തന്നെ വഹിക്കുന്നതാണ് സൗദി അറേബ്യയിലെ ഭരണസമ്പ്രദായം. അതിനാൽ [[രാജാവ്‌]] തന്നെയാണ്‌ ഇവിടെ [[പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയും]] ആകുന്നത്. ആധുനിക സൗദി രാജകുടുംബ സ്ഥാപകൻ സൗദ് രാജാവിന്റെ മക്കളും കൊച്ചുമക്കളും ഉൾപ്പെടുന്ന [[അലിജൻസ് കൗൺസിൽ]] ആണ് കിരീടധാരണം ഉൾപ്പടെയുള്ളഉൾപ്പെടെയുള്ള രാജ്യത്തെ സുപ്രധാന തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നത്.<ref name=alleigance>[http://www.economist.com/node/16588422 അലീജൻസ് കൗൺസിൽ] ദ ഇക്കോണമിസ്റ്റ് എന്ന പത്രത്തിൽ വന്ന വാർത്ത - ശേഖരിച്ചത് 15 ജൂലൈ 2012 </ref>
 
[[സല്മാൻ അബ്ദുൾ അസീസ് രാജാവ്|സല്മാൻ അബ്ദുൾ അസീസ് രാജാവിന്റെ]] ഭരണത്തിനു കീഴിൽ ആണ് രാജ്യം ഇപ്പോൾ നില കൊള്ളുന്നത്‌. അടുത്ത കിരീട അവകാശി നിലവിൽ ഉപപ്രധാനമന്ത്രിയായ മുഖ്-രിൻ ബിൻ അബ്ദുൽ അസീസ് രാജകുമാരൻ ആണ്. ഭരണനിർവഹണത്തിന്റെ കാര്യക്ഷമതക്ക് വേണ്ടി രാജ്യത്തെ 13 മേഖലകളായി തിരിച്ചിട്ടുണ്ട്. സൗദ്‌ രാജകുടുംബത്തിലെ മുതിർന്ന അംഗങ്ങളെ ഇവിടങ്ങളിൽ മേഖലാ ഗവർണർമാരായും നിയമിച്ചിട്ടുണ്ട്. മതനിയന്ത്രണങ്ങളും രാജവാഴ്ചയും നിലവിലുള്ള സൗദി അറേബ്യയിൽ നിലവിൽ പകുതി തദ്ദേശസ്ഥാപനങ്ങളിലേക്കു മാത്രമാണ് വോട്ടെടുപ്പ്. ബാക്കി രാജാവിന്റെ നാമനിർദ്ദേശമാണ്. [[ഖുർആൻ|ഖുർആനാണ്]] രാജ്യത്തെ ഭരണഘടന. ഇസ്ലാമിക [[ശരീഅത്ത്‌|ശരിഅത്ത്]] ആണ് നിയമവ്യവസ്ഥയുടെ അടിസ്ഥാനം. മൗതിനീ, ഇശ്ത ഫഖ്റൽ മുസ്ലിമീൻ എന്ന് തുടങ്ങുന്ന ദേശഭക്തി നിറഞ്ഞ ഗാനമാണ് സൗദി ദേശീയഗാനം<ref name=anthem>[http://nationalanthems.me/saudi-arabia-an-nasheed-al-wataniy/ മൗതിനീ, ഇശ്ത ഫഖ്റൽ മുസ്ലിമീൻ സൗദി അറേബ്യയുടെ ദേശീയ ഗാനം - ശബ്ദം,വരികൾ] </ref>.
വരി 265:
==== ശൂറ കൗൺസിൽ ====
[[പ്രമാണം:Shura Council in Saudi Arabia.jpeg|left|thumb|ശൂറ കൗൺസിൽ യോഗം]]
രാജ്യത്തെ ഭരണ കാര്യങ്ങളിൽ പരിഷ്കാരങ്ങളും നിർദേശങ്ങളുംനിർദ്ദേശങ്ങളും നടപ്പാക്കാൻ ഉള്ള കൂടിയാലോചനാ സമിതിയാണ് ശൂറ കൗൺസിൽ (മജ്ലിസ് അൽ ശൂറ)<ref name=shoura>[http://www.shura.gov.sa/wps/wcm/connect/ShuraEn/internet/Historical+BG/ ഷൂറ കൗൺസിൽ ചരിത്രം] ഷൂറ കൗൺസിൽ വെബ് വിലാസം - ചരിത്രം എന്ന വിഭാഗം നോക്കുക </ref>. സൗദിയിലെ സുപ്രധാന തീരുമാനങ്ങളും നിയമങ്ങളും നിർമിക്കുന്നതിലുംനിർമ്മിക്കുന്നതിലും നടപ്പാക്കുന്നതിലും പ്രധാന ഉപദേശകസമിതിയായി നിലകൊള്ളുന്ന ശൂറ കൗൺസിലിൽ 20 ശതമാനം വനിതാ പ്രാതിനിധ്യം ഉണ്ട്. വിവിധ മേഖലകളിൽ അറിവും പരിജ്ഞാനവും നേടിയ ഉന്നതരായ 150 പേരടങ്ങുന്ന ശൂറാ കൗൺസിലിലേക്കുള്ള അംഗങ്ങളെ [[സൗദി അറേബ്യയുടെ ഭരണാധികാരികൾ|രാജാവാണ്]] നോമിനേറ്റ് ചെയ്യുക. രാജ്യത്തെ [[സർക്കാർ]] സംവിധാനങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ സേവനവിഭാഗങ്ങൾ അവലോകനം ചെയ്ത് ആവശ്യമായ പരിഷ്‌കരണത്തിന് ശൂറ കൗൺസിൽ അതതു മന്ത്രാലയങ്ങൾക്ക് സമർപ്പിക്കുന്നു <ref name=shoura1>[http://www.saudiembassy.net/about/country-information/government/Majlis_al_shura.aspx ശൂറ കൗൺസിൽ] </ref>. രാജ്യത്തെ ഭരണ വിഭാഗങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ, റിപ്പോർട്ടുകൾ എന്നിവ ശൂറ കൗൺസിൽ വിഭാഗത്തിനു സമർപ്പിക്കുകയും ചെയ്യണം. ശൂറ കൗൺസിൽ വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുന്ന നിയമങ്ങൾക്ക് മന്ത്രിസഭയുടെ അംഗീകാരം കൂടി ലഭിച്ച ശേഷമേ രാജ്യത്ത് പ്രാബല്യത്തിൽ വരികയുള്ളൂ. ഡോ. അബ്ദുല്ല ഇബ്രാഹീം ആൽശൈഖ് ആണ് നിലവിൽ ശൂറാ കൗൺസിൽ മേധാവി<ref name= >{{cite web | url = http://www.saudiembassy.net/latest_news/news02140908.aspx | title = ശൂറ കൗൺസിൽ | accessdate = 14 ഫെബ്രുവരി 2009 | publisher = സൗദി എംബസ്സി.നെറ്റ് }}</ref>.
 
==== തൊഴിൽ വകുപ്പ് ====
[[ജനസംഖ്യ|ജനസംഖ്യയുടെ]] മൂന്നിലൊന്ന്‌ വിദേശി തൊഴിലാളികളുള്ള സൗദി അറേബ്യയിലെ പ്രധാന ഭരണ വിഭാഗമാണ്‌ [[തൊഴിൽ]] വകുപ്പ്. സൗദി അറേബ്യയിൽ ജോലിക്കായി വരുന്ന വിദേശ തൊഴിലാളികളുടെ ഉത്തരവാദിത്വങ്ങളെക്കുറിച്ചുംഉത്തരവാദിത്തങ്ങളെക്കുറിച്ചും, കടമകളെക്കുറിച്ചും തൊഴിൽ വകുപ്പ് വളരെ വ്യക്തമായി നിർവചിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതുപോലെ തന്നെ അവരുടെ അവകാശങ്ങളെക്കുറിച്ചും ഈ ഔദ്യോഗിക രേഖയിൽ പറയുന്നുണ്ട്. ഓരോ വിദേശ തൊഴിലാളിയും ഈ രേഖകൾ വായിച്ചു നോക്കേണ്ടതാണെന്ന് നിഷ്കർഷിക്കപ്പെടുന്നു.<ref name=labourlaw1>[http://portal.mol.gov.sa/en/Document%20Library/GuidebookForExpatriatesRecruitedForWorkInKSA.pdf വിദേശ തൊഴിലാളികൾക്കുള്ള വഴികാട്ടി രേഖ] സൗദി തൊഴിൽ വകുപ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത് </ref> <ref name="labourlaw1" തൊഴിലാളികളുടെ അവകാശങ്ങൾ പത്താമത്തെ താൾ നോക്കുക />
 
രാജ്യത്ത് സ്വകാര്യമേഖലയിൽ സ്വദേശിവൽക്കരണം വ്യാപകമാക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി സൗദി തൊഴിൽ മന്ത്രാലയം വിഭാവനം ചെയ്തു നടപ്പാക്കികൊണ്ടിരിക്കുന്ന പുതിയ പദ്ധതിയാണ് നിതാഖാത്ത് (തരംതിരിക്കൽ). നിതാഖാത്ത് വ്യവസ്ഥയനുസരിച്ച് സ്ഥാപനങ്ങളെ അവയിലെ സ്വദേശി തൊഴിലാളികളുടെ പ്രാതിനിധ്യമനുസരിച്ച് ചുവപ്പ്, മഞ്ഞ, പച്ച, എക്സലന്റ് എന്നിങ്ങനെ നാല് വിഭാഗങ്ങളായി തരംതിരിച്ചിട്ടുണ്ട്. എക്സലന്റ്, പച്ച വിഭാഗത്തിൽപെടുന്ന സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് എല്ലാ ആനുകൂല്യങ്ങളും ലഭ്യമാവുമ്പോൾ ചുവപ്പ് വിഭാഗത്തിലുളളവർക്ക് ഇത് നിഷേധിക്കപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ മഞ്ഞ വിഭാഗത്തിലുളളവർക്ക് സ്വദേശിവത്ക്കരണം നടത്തി പച്ച വിഭാഗത്തിൽ ഇടം നേടാനുളള അവസരം നൽകുന്നുമുണ്ട്. രാജ്യത്തെ തൊഴിൽമേഖലയെ 41 വിഭാഗങ്ങളായി വേർതിരിച്ചാണ് നിതാഖാത്ത് പട്ടിക തയാറാക്കുയിരിക്കുന്നത്. 1-10 , 10-49, 50-499, 500-2999, 3000 ന് മുകളിൽ എന്നിങ്ങനെ തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണം അടിസ്ഥാനമാക്കി അഞ്ച് വിഭാഗങ്ങളായി തൊഴിൽദാതാക്കളെ വേർതിരിച്ചിട്ടുണ്ട്<ref name= >{{cite web | url = http://www.arabnews.com/node/380445 | title = നിതാഖാത്ത് | accessdate = | publisher = അറബ് ന്യൂസ്‌}}</ref>.
വരി 274:
==== പാസ്പോർട്ട് വിഭാഗം (ജവാസാത്ത്) ====
[[പ്രമാണം:Ministry of Interior, Riyadh, Saudi Arabia.JPG|right|thumb|റിയാദിലെ ആഭ്യന്തരമന്ത്രാലയം]]
സൗദി അറേബ്യയിലെ അഭ്യന്തര വകുപ്പിന് കീഴിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന [[പാസ്പോർട്ട്]] വിഭാഗം സുരക്ഷാ ഉദ്യോഗസ്ഥരാണ് [[ജവാസാത്ത്]] എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. [[വിസ]], റീഎൻട്രി, എക്സിറ്റ് വിസകൾ <ref name=ere>[http://www.saudiembassy.net/services/exit_re_entry_visa.aspx എക്സിറ്റ്, റീ എൻട്രി വിസ] സൗദി എംബസ്സിയുടെ വെബ് വിലാസം</ref>, സ്വദേശികളുടെയും കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയും പാസ്പോർട്ട് വിവരങ്ങൾ, സൗദിക്ക് പുറത്തുള്ള അംഗങ്ങളുടെ യാത്രയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിവരങ്ങൾ, സ്പോൺസർഷിപ്പിലുള്ള വിദേശികളുടെ രേഖകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിവരങ്ങൾ എന്നിവ പാസ്പോർട്ട് വിഭാഗത്തിൽ ആണ് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. ഹജ്‌, ഉംറ, സന്ദർശക, താമസ വിസകളിൽ രാജ്യത്തേക്ക് വരുന്ന വിദേശികളുടെ എല്ലാ വിവരങ്ങളും പ്രവേശന കവാടത്തിൽ വെച്ച് ഇലക്ട്രോണിക് സംവിധാനത്തിൽ ആക്കുന്നതു മുതൽ അനധികൃത താമസക്കാരായി കഴിയുന്നവരെ നാടുകടത്തൽ കേന്ദ്രം വഴി സ്വന്തം രാജ്യത്തേക്ക് തിരിച്ചയക്കുന്നത് വരെയുള്ള ജോലികൾ ഈ വകുപ്പിന് കീഴിൽ ആണ്. സൗദിയിൽ കൃത്യമായ രേഖകളുമായി വരുന്ന എല്ലാവരുടേയും വിവരങ്ങൾ വിരലടയാളവും. ഫോട്ടോയും ഉൾപ്പടെഉൾപ്പെടെ ഇവിടെ സൂക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടാവും <ref name=moi>[http://www.moi.gov.sa/wps/portal/!ut/p/b1/jZDLDoIwEEU_qdNOgbIk1ZYCIoqgdmNYGELCY2P8ftGw0cTq7CY5J3fuEEvOFDhSj3EWkhOxY3Pv2ubWTWPTP3frX3Rel6hjpEKHazC7yi-y1ZoyDjNwngH4MhG8fE8W0ogNUl1UATAV8ET6qYCUL77UUcyDDEBk2gMTxdU-3CFChP_lOwLefFAHPvt0y5jyQDNcfAfwI7-8juRIrLMmxwVw1XwBrj9-NjHPS0ySoK5RHtgvAEkeT8OVDLZXSonSdEX7ABg3S7o!/dl4/d5/L2dJQSEvUUt3QS80SmtFL1o2XzVDUENJOE0zMUdQVTcwMkY3NEpDNks4MDQz/ ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം സൗദി അറേബ്യ] അഭ്യന്തരമന്ത്രാലയത്തിന്റെ വെബ് വിലാസം</ref>.
 
==== മത കാര്യ വകുപ്പ് (മുത്തവ്വ) ====
രാജ്യത്തെ ധാർമിക സദാചാരനിയമങ്ങളുടെ പരിപാലനം ഉറപ്പുവരുത്തുന്ന നന്മ നിർദേശത്തിനുംനിർദ്ദേശത്തിനും തിന്മ നിരോധത്തിനുമുള്ള ഔദ്യോഗിക മതോപദേശ വിഭാഗം (മത കാര്യ വിഭാഗം) സമിതിയാണ് ''മുത്തവ്വ'' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. സൗദി ഗ്രാൻഡ് മുഫ്തി ശൈഖ് അബ്ദുൽ അസീസ് ബിൻ അബ്ദുല്ല ബിൻ മുഹമ്മദ് ആലുശൈഖിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇരുപത് അംഗങ്ങളുൾക്കൊള്ളുന്നതാണ് പരമോന്നത മതപണ്ഡിത സഭ. [[ഇസ്‌ലാം|ഇസ്‌ലാമിക]] [[ശരീഅത്ത്]] നിയമം നില നിൽക്കുന്ന രാജ്യത്ത് അതിനനുസരിച്ച് നിയമങ്ങൾ നടപ്പാക്കുകയും ബോധവൽക്കരണം നടത്തുകയുമാണ് മതകാര്യ പോലീസ് ചെയ്യുന്നത്. സ്ത്രീകളെ ശല്യം ചെയ്യൽ, ലഹരി വസ്തുക്കളുടെ ഉപയോഗം, ആഭിചാരക്രിയകൾ, രാജ്യത്തിന്റെ നിയമാവലിക്ക് അനുയോജ്യമല്ലാത്ത ആധുനിക വസ്ത്രധാരണവും അസാന്മാർഗിക പ്രവർത്തനങ്ങളും തടയുക തുടങ്ങിയവ ഈ വിഭാഗത്തിന്റെ അധികാര പരിധിയിൽ പെടുന്നതാണ്. ഇത്തരം നിരോധിക്കപ്പെട്ട കൃത്യങ്ങൾ ചെയ്യുന്നവരെ കണ്ടെത്തി ശിക്ഷിക്കുകയോ നാട് കടത്തുകയോ ചെയ്യും<ref name=asianews>[http://www.asianews.it/news-en/Catholic-priest-arrested-and-expelled-from-Riyadh-5869.html സൗദി അറേബ്യ കതോലിക്ക് പ്രീസ്റ്റ് അറസ്റ്റഡ് ആന്റ് എക്സ്പെൽഡ് ഫ്രം റിയാദ് ] ഏഷ്യാ ന്യൂസ് ശേഖരിച്ചത് 4 ഒക്ടോബർ 2006</ref> <ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/2399885.stm ബി.ബി.സി. വാർത്തകൾ | മിഡ്ഡിൽ ഈസ്റ്റ് | സൗദി മിനിസ്റ്റർ റീബ്യൂക്ക്സ് റിലിജിയസ് പോലീസ്] ബി.ബി.സി വാർത്തകൾ - ശേഖരിച്ചത് 4 നവംബർ 2002</ref>. രാജ്യത്തെ സ്വദേശികളും വിദേശികളും അടക്കമുള്ളവർക്ക് വിശ്വാസപരമായും കർമപരമായുമുള്ള ദിശാബോധം നൽകുന്നതോടൊപ്പം ആശാസ്യകരമല്ലാത്ത പ്രവണതകളെ പറ്റിയുള്ള ബോധവത്കരണവും അടങ്ങുന്നതാണ് മുത്തവ്വ വിഭാഗത്തിന്റെ ജോലി. [[ഹജ്ജ്|ഹജ്ജ്]] കർമങ്ങൾ നിർവഹിക്കാൻ വേണ്ടി ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നെത്തുന്ന ലക്ഷക്കണക്കിന്‌ വിശ്വാസികളെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നതിന് വിപുലവും ശ്രമകരവുമായ ജോലിയിലാണ് ഈ വിഭാഗം ഏറ്റെടുത്തു നടത്തുന്നത്. ഇതിനായി ഡോക്യുമെന്ററി ചലച്ചിത്രങ്ങൾ, സി.ഡി.കൾ, തുടങ്ങിയവ ഹാജിമാർക്കായി മുത്തവ്വ വിഭാഗം പ്രത്യേകം നിർമിച്ചു നൽകുന്നു.
 
==== സിവിൽ ഡിഫൻസ് ====
വരി 332:
 
=== വ്യവസായം ===
ഊർജ വ്യാവസായിക മേഖലയാണ് രാജ്യത്തെ പ്രധാന വരുമാന മാർഗം. കൂടാതെ മറ്റു വ്യവസായ ശാലകളും പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. [[ജുബൈൽ]], [[യാമ്പു]] തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങൾ രാജ്യത്തെ വ്യവസായ മേഖലകളാണ്. വർഷത്തിൽ 2.92 ദശലക്ഷം ടൺ ഡുവൽ അമോണിയം ഫോസ്‌ഫേറ്റും, 440,000 ടൺ അമോണിയവും അന്താരാഷ്ട്ര വിപണിയിലേക്ക് കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്ന ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഫോസ്‌ഫേറ്റ് നിർമാണനിർമ്മാണ കമ്പനി സൗദി അറേബ്യയിൽ ആണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് <ref name=mining>[http://www.maaden.com.sa/en/about/history സൗദി അറേബ്യ മൈനിംഗ് കമ്പനി] മാദേൻ - എബൗട്ട് അസ് എന്ന വിഭാഗം നോക്കുക </ref>. 1988 ൽ സൗദി അറേബ്യ 4 ദശലക്ഷം ഔൺസ് [[സ്വർണ്ണം]] ഖനനം ചെയ്തെടുക്കുകയുണ്ടായി <ref name=gold>[http://www.maaden.com.sa/en/business/gold സൗദി അറേബ്യ സ്വർണ്ണ ഖനനം] സൗദി അറേബ്യ മൈനിംഗ് കമ്പനി - സ്വർണ്ണ ഖനനം എന്ന വിഭാഗം </ref>. പ്രതിവർഷം 4 ദശലക്ഷം മെട്രിക് ടൺ ബോക്സൈറ്റ് ആണ് അൽബൈത്ത എന്ന ഖനിയിൽ നിന്നും ഖനനം ചെയ്യുന്നത് <ref name=bauxite>[http://www.maaden.com.sa/en/business/aluminium അലുമിനിയം ഖനനം] </ref>.
 
=== തീർത്ഥാടനം ===
{{main|ഹജ്ജ്}}
[[പ്രമാണം:Thavaf4.jpg|thumb|ഹജ്ജ് സമയത്ത് മസ്ജിദുൽ ഹറം പള്ളി.]]
ലോകത്തിന്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നും ഉള്ള മുസ്‌ലിംകൾ [[ഹജ്ജ്]], [[ഉംറ]] കർമങ്ങൾ ചെയ്യാൻ വേണ്ടി സൗദി അറേബ്യയിലെ [[മക്ക|മക്കയിലേക്കാണ്]] വരുന്നത്. ഇത് രാജ്യത്തെ ടൂറിസം, വ്യോമയാന രംഗങ്ങളിലെ പ്രധാന വരുമാന മാർഗംമാർഗ്ഗം കൂടിയാണ്. എണ്ണ വരുമാനം ഉണ്ടാകുന്നത് വരെ മക്കാ തീർത്ഥാടകരുടെ വരവ് രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക പുരോഗതിക്ക് വലിയ സഹായം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. വർഷത്തിൽ ഒരിക്കൽ മാത്രം നടക്കുന്ന തീർത്ഥാടനങ്ങളിൽ ലോകത്തിലേക്കും വെച്ച് ഏറ്റവും വലിയതാണ് ഹജ് തീർത്ഥാടനം <ref name=hajj1>[http://berkleycenter.georgetown.edu/resources/traditions/islam ബെർക്ക്ലി സെന്റർ ഫോർ റിലിജിയൻ, പീസ് ആന്റ് വേൾഡ് അഫയേഴ്സ്- ഇസ്‌ലാം] ഇസ്‌ലാമിക് പ്രാക്ടീസസ് എന്ന ഭാഗം വായിക്കുക</ref>.
 
=== ബാങ്കിംഗ് ===
വരി 378:
 
== വികസന പദ്ധതികൾ ==
വൻ വികസന പദ്ധതികളാണ് രാജ്യത്ത് നടന്നു കൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. വാഹന ഗതാഗതം സുഗമമാക്കുന്നതിനാവശ്യമായ തുരങ്കങ്ങളും പാലങ്ങളും നിർമിക്കുന്നതടക്കമുള്ളനിർമ്മിക്കുന്നതടക്കമുള്ള വിവിധ പദ്ധതികൾ പുരോഗമിക്കുന്നുണ്ട് <ref name=mep>[http://www.mep.gov.sa/inetforms/article/Download.jsp;jsessionid=9D3AAA33AC272B7CBCD6ED3264B06549.alfa?Download.ObjectID=521 സാമ്പത്തിക-ആസൂത്രണ മന്ത്രാലയം - പദ്ധതികളുടെ വിവരങ്ങൾ] പി.ഡി.എഫ മാധ്യമം</ref>. വരുംകാലങ്ങളിൽ ലോകത്തിലെ മികച്ച ശക്തിയായി മാറാനുള്ള ഒരു ശ്രമത്തിലാണ് സൗദി അറേബ്യ <ref name=devel1>[http://www.mep.gov.sa/inetforms/article/Download.jsp;jsessionid=9D3AAA33AC272B7CBCD6ED3264B06549.alfa?Download.ObjectID=181 സൗദി അറേബ്യയിലെ വികസനങ്ങൾ - ഔദ്യോഗിക കണക്കുകൾ] </ref>.
[[File:റിയാദ്-ദമ്മാം-ദേശീയപാത.jpg|thumb|200px|right|[[റിയാദ്]]-[[ദമാം]] ദേശീയപാത]]
 
വരി 413:
 
അബ്ദുല്ല രാജാവ് 2011-ൽ നടത്തിയ പ്രഖ്യാപനം രാജ്യത്തെ നഗരസഭാ സമിതിയിലേക്കുള്ള തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കാനും സമ്മതിദാനാവകാശം വിനിയോഗിക്കാനും സ്ത്രീകൾക്ക് അനുമതി നൽകുന്നതാണ്‌...
ഭരണകാര്യങ്ങളിൽ രാജാവിനെ ഉപദേശിക്കുന്ന "മജ്‌ലിസ് ശൂറ" കൗൺസിലിലും വനിതാ പ്രാതിനിധ്യം ഉണ്ടാവുമെന്നും പ്രഖ്യാപനത്തിലുണ്ട്. സൗദി അറേബ്യയിൽ വനിതാ ജോലിക്കാരെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനായി സൗദി സർക്കാർ സ്‌ത്രീകൾക്ക്‌ മാത്രമായി ഒരു നഗരം നിർമിക്കുന്നുണ്ട്നിർമ്മിക്കുന്നുണ്ട്<ref name=guardian>{{cite web | url = http://www.guardian.co.uk/world/2012/aug/12/saudi-arabia-city-women-workers | title = സ്‌ത്രീകൾക്ക്‌ മാത്രമായി ഒരു നഗരം | accessdate =12 ആഗസ്റ്റ്‌ 2012 | publisher = ഗാർഡിയൻ യു. കെ }}</ref>. സൗദി തൊഴിൽ മന്ത്രാലയം നടപ്പാക്കുന്ന തൊഴിൽ രംഗത്തെ വനിതാവൽക്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി സ്ത്രീകളുടെ വസ്ത്രങ്ങളും സൗന്ദര്യവർധക വസ്തുക്കളും വിൽക്കുന്ന കടകളിലെ നാല് ജോലികൾ സ്വദേശി വനിതകൾക്ക് മാത്രമായി പരിമിതപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. തൊഴിലില്ലായ്മ വേതനം നടപ്പാക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി വനിതാ തൊഴിലന്വേഷകർക്ക് പേർ റജിസ്റ്റർ ചെയ്യാൻ ഹാഫിസ് എന്ന പേരിൽ പ്രത്യേക സംവിധാനവും നിലവിലുണ്ട്.
 
== അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ ==
=== പൊതുഗതാഗതം ===
[[പ്രമാണം:Ministry of Transportation, Riyadh, Saudi Arabia.JPG|right|thumb|റിയാദിലെ ഗതാഗത വകുപ്പ് മന്ത്രാലയം]]
ഗതാഗത സൗകര്യങ്ങൾക്കായി വൻ തോതിൽ മുതൽ മുടക്കുന്ന സൗദി അറേബ്യയിൽ വളരെ വിപുലമായ ഗതാഗത സംവിധാനമാനുള്ളത് <ref name=saudia >{{cite web | url =http://www.saudia-online.com/newsnov01/news06.shtml | title = ഗതാഗത സൗകര്യങ്ങൾ | accessdate = | publisher = സൗദിയാ ഓൺലൈൻ}}</ref> <ref name=sagiapdf>[http://www.sagia.gov.sa/Global/Transport%20and%20Logistics/SAGIA_Sector_Profile.pdf ഗതാഗത വികസനം] എട്ടാം പഞ്ചവത്സരപദ്ധതിയിലെ ഗതാഗതവികസന പദ്ധതികളെക്കുറിച്ച് </ref>. റോഡ്‌ ഗതാഗതം, [[റെയിൽ‌ ഗതാഗതം]], വ്യോമ ഗതാഗതം, ജല ഗതാഗതം എന്നിവയെല്ലാം അത്യന്താധുനിക സൗകര്യങ്ങളോടെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നായി വർഷത്തിലുടനീളം തീർത്ഥാടകരെത്തി കൊണ്ടിരിക്കുന്ന [[മക്ക|മക്കയിൽ]] ഗതാഗതക്കുരുക്ക് ഒഴിവാക്കാൻ വിപുലമായ പദ്ധതികളാണ് നടപ്പാക്കി കൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. [[മക്ക|മക്കയുടെ]] വിവിധ ഭാഗങ്ങളെ ബന്ധിപ്പിച്ച് 182 കിലോമീറ്റർ നീളത്തിൽ 88 സ്റ്റേഷനുകളോട് കൂടി നിർമിക്കുന്നനിർമ്മിക്കുന്ന പദ്ധതിയാണ് മക്ക മെട്രോ <ref name=opening>{{cite news | url=http://www.railwaygazette.com/nc/news/single-view/view/hajj-pilgrims-take-the-metro-to-makkah.html | title=ഹജ്ജ് തീർത്ഥാടകർക്ക് മക്കയിലേക്കു പോകുവാൻ മെട്രോ ട്രെയിൻ|publisher=റെയിൽവേ ഗസറ്റ് ഇന്റർനാഷണൽ |date=15 നവംബർ 2010}}</ref>. മക്കയിലെ ഗതാഗതക്കുരുക്കൊഴിവാക്കുന്നതിന് 60 കിലോമീറ്റർ നീളത്തിൽ 60 സ്റ്റേഷനുകളോട് കൂടി എക്സ്പ്രസ് ബസുകൾക്കായുള്ള പാത, 65 കിലോ മീറ്റർ നീളത്തിൽ 87 സ്റ്റേഷനുകളോട് കൂടിയ ടൗൺ സർവീസ് ബസ് പാത എന്നിവയും പുതിയ പദ്ധതികളാണ്.
 
=== റോഡ്‌ ഗതാഗതം ===
വരി 426:
സ്വദേശികൾക്ക് മാത്രമാണ് ടാക്സി കമ്പനികൾ ആരംഭിക്കാൻ അനുമതിയുള്ളത്. അംഗീകാരമുള്ള കമ്പനികൾ മുനിസിപ്പൽ ട്രാഫിക് വിഭാഗത്തിന്റെ നിബന്ധനകൾ പാലിക്കുന്ന അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ ഓഫീസ് തുറക്കണം. വാഹനവും ഡ്രൈവറും ഇൻഷൂർ ചെയ്തിരിക്കണമെന്നും വാഹനങ്ങൾ പാർക്ക് ചെയ്യുന്നതിന് ആവശ്യമായ സൗകര്യം കമ്പനിക്ക് ഉണ്ടായിരിക്കണമെന്നും നിബന്ധനയുണ്ട്. ലൈസൻസ് ലഭ്യമാകുന്നതിന് നിശ്ചയിച്ച മിനിമം വാഹനങ്ങളും കമ്പനിക്ക് ഉണ്ടായിരിക്കണം. വിവിധ നഗരങ്ങളുടെ വിസ്തൃതിയും ജനസംഖ്യയും പരിഗണിച്ചാണ് കമ്പനികൾക്ക് വാഹനങ്ങളുടെ എണ്ണം നിശ്ചയിച്ച് നൽകുക. രാജ്യത്തെ ടാക്സികൾ നഗരത്തിലൂടെ കറങ്ങി കൊണ്ട് നേരിട്ട് യാത്രക്കാരെ കയറ്റികൊണ്ടു പോകുകയാണ് നിലവിലുള്ള രീതി. യാത്രക്കാരുടെയും ടാക്സി ഡ്രൈവർമാരുടെയും സുരക്ഷിതത്വവും സൗകര്യവും ഉറപ്പുവരുത്തുന്ന പുതിയ ടാക്സി നിയമം സൗദി ഗതാഗത മന്ത്രാലയം അടുത്തു തന്നെ നടപ്പാക്കുന്നുണ്ട് <ref name=taxipolicy>[http://www.zawya.com/story/Saudi_ministry_announces_new_taxi_regulations-ZAWYA20120830040549/ സൗദി അറേബ്യയിൽ ടാക്സികൾക്കായി പുതിയ നിയമങ്ങൾ] അറബ് ന്യൂസിൽ വന്ന വാർത്ത </ref> . ഇതോടെ വിമാനത്താവളം, ഷോപ്പിങ്മാൾ, ആശുപത്രികൾ തുടങ്ങിയ പൊതുസ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്ന് ടാക്സിക്കാർക്ക് നിലവിലുള്ളത് പോലെ നേരിട്ട് യാത്രക്കാരെ കയറ്റികൊണ്ടുപോകാൻ കഴിയില്ല. യാത്രക്കാർ ടാക്സി ഓഫീസിൽ വിളിച്ച് വാഹനം ആവശ്യപ്പെടുന്ന മുറക്ക് ബന്ധപ്പെട്ട ഓഫിസുകളാണ് യാത്രാ സൗകര്യം ഒരുക്കിനൽകുക<ref name="taxipolicy" /> . ടാക്സി ഓഫീസുകളിലിരുന്ന് വാഹനങ്ങളെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതുൾപ്പെടെയുള്ള പരിഷ്കാരങ്ങളോടെയാണ് പുതിയ നിയമം. ടാക്സി കാറുകൾ നിരീക്ഷിക്കാനും സ്ഥാനം അറിയാനുമുള്ള ഓട്ടോമാറ്റിക് സൗകര്യം എല്ലാ വാഹനങ്ങളിലും ഘടിപ്പിച്ചിരിക്കണം<ref name="taxipolicy" /> . ഇത് മുഖേന വാഹനങ്ങൾ ഗതാഗത മന്ത്രാലയത്തിന്റെ ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററുമായും ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയത്തിന് കീഴിലുള്ള നാഷണൽ ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററുമായും ബന്ധിപ്പിക്കും. അതിനാൽ വാഹനങ്ങളുടെ വേഗത, യാത്രക്കാരെ കയറ്റുകയും ഇറക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സ്ഥലങ്ങൾ തുടങ്ങി ടാക്സി യാത്രയുടെ വിശദാംശങ്ങൾ ബന്ധപ്പെട്ട കേന്ദ്രങ്ങൾക്ക് ലഭ്യമാകും
==== ഇൻഷൂറൻസ് സംവിധാനം ====
സൗദിയിലെ വാഹന [[ഇൻഷുറൻസ്]] ധനകാര്യ മന്ത്രാലയം, സൗദി അറേബ്യൻ മോണിറ്ററി ഏജൻസി (സാമ) എന്നിവയുമായി എകീകരിച്ചാണ് നടപ്പാക്കിയിരിക്കുന്നത്. ട്രാഫിക് വിഭാഗത്തെയും ഇൻഷൂറൻസ് കമ്പനികളെയും നാഷനൽ ഇൻഫർമേഷൻ സെൻററുമായി (എൻ.ഐ.സി) ബന്ധിപ്പിച്ച് നടപ്പാക്കുന്ന സംവിധാനത്തിൽ ഉപഭോക്താവിന് ആവശ്യമുള്ള കാര്യങ്ങൾ ഉടൻ ലഭ്യമാകും. പരമാവധി ലഭിക്കാവുന്ന ഇൻഷുറൻസ് തുക (ബ്ലഡ് മണി) ഉൾപ്പടെഉൾപ്പെടെ 10 ദശലക്ഷം സൗദി റിയാൽ ആണ്. ആൾനാശം, വാഹനത്തിന്റെ കേടുപാടുകൾ കാരണമുള്ള സാമ്പത്തിക നഷ്ടം തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങൾ ഇൻഷൂറൻസ് പരിധിയിൽ വരും. അപകടത്തിന് കാരണക്കാരനായ വാഹന ഉടമ കുറ്റക്കാരനാണെങ്കിലും മൂന്നാം കക്ഷിക്ക് പൂർണമായ നഷ്ടപരിഹാരം നൽകാൻ ഇൻഷൂർ കമ്പനി ബാധ്യസ്ഥരാണ്. കുറ്റക്കാരനായ വാഹന ഉടമ, ഡ്രൈവർ എന്നിവരിൽ ന്യായമനുസരിച്ച് ഈ നഷ്ടപരിഹാരം പിന്നീട് ഇൻഷൂറൻസ് കമ്പനിക്ക് ഈടാക്കാവുന്നതാണ്. 15 ദിവസത്തിനകം നഷ്ടപരിഹാരം നൽകണമെന്നതും ഈ ഇൻഷൂറൻസ് വ്യവസ്ഥയുടെ നിർദേശമാണ്നിർദ്ദേശമാണ് <ref name=umotorinsurance1>[http://www.sama.gov.sa/sites/samaen/Insurance/InssuranceLib/IIR_4600_The_Unified_Compulsory_motor_Insurance_Policy.pdf ഇൻഷുറൻസ് അവകാശങ്ങൾ] ആർട്ടിക്കിൾ 7, താൾ 8 </ref>. നഷ്ടപരിഹാരത്തുക പോരാതെ വന്നാൽ ഏഴ് ദിവസത്തിനകം ബന്ധപ്പെട്ട കക്ഷി രേഖാമൂലം അവകാശത്തിന് അപേക്ഷിച്ചിരിക്കണം. നിയമപരമല്ലാത്ത രീതിയിൽ ഉപയോഗിക്കൽ, പരിധിയിലധികം യാത്രക്കാരെ കയറ്റൽ, മൽസരത്തിനോ അമിത വേഗതയിലോ ഉപയോഗിക്കൽ, 21 വയസ്സിന് താഴെയുള്ളവരോ ലൈസൻസില്ലാത്തവരോ വാഹനം ഓടിക്കൽ, വിമാനത്താവളം തുറമുഖം പോലുള്ള നിരോധിത മേഖലയിൽ പ്രവേശിക്കൽ തുടങ്ങിയ കാരണത്താലുണ്ടാകുന്ന നഷ്ടം ഇൻഷൂറൻസ് കമ്പനിക്ക് കുറ്റക്കാരിൽ നിന്ന് ഈടാക്കാവുന്നതാണ്. ഇൻഷൂറൻസ് കമ്പനിക്ക് തെറ്റായ വിവരം നൽകൽ, മനഃപൂർവം അപകടമുണ്ടാക്കൽ, അപകടത്തെക്കുറിച്ച് പത്ത് ദിവസത്തിനകം രേഖാമൂലം അറിയിക്കാതിരിക്കൽ, അപകട സ്ഥലത്തുനിന്ന് ഓടി രക്ഷപ്പെടൽ, ഇൻഷൂറൻസ് കമ്പനിയിൽ നിന്ന് ഈടാക്കാമെന്ന ഉദ്ദേശത്തോടെ അപകടത്തിന്റെ പൂർണ ഉത്തരവാദിത്വംഉത്തരവാദിത്തം ഏറ്റെടുക്കൽ, ചുവപ്പ് സിഗ്നൽ മുറിച്ചുകടക്കൽ, എതിർ ദിശയിൽ വാഹനം ഓടിക്കൽ തുടങ്ങിയ കാരണത്താലും ഇൻഷുറൻസ് കവറേജ് മൂലമുള്ള നഷ്ടപരിഹാരം എകീകരിച്ച ഇൻഷൂറൻസ് സംവിധാനത്തിലൂടെ ലഭിക്കില്ല <ref name=umotorinsurance>[http://www.sama.gov.sa/sites/samaen/Insurance/InssuranceLib/IIR_4600_The_Unified_Compulsory_motor_Insurance_Policy.pdf വാഹന ഇൻഷുറൻസ് സൗദി അറേബ്യ] ഇൻഷുറൻസ് അവകാശപ്പെടാൻ പറ്റാത്ത സാഹചര്യങ്ങൾ - ആർട്ടിക്കിൾ 6 (താൾ 5,6) യൂണീഫൈഡ് കംപൽസറി മോട്ടോർ ഇൻഷുറൻസ് പോളിസി </ref>.
 
==== ഡ്രൈവിങ് ലൈസൻസ് ====
വരി 440:
=== റെയിൽ ഗതാഗതം ===
[[പ്രമാണം:Damamriyadrail.jpg|left|thumb|ദമാം-റിയാദ് റെയിൽ പാത ]]
[[റിയാദ്]], [[ജിദ്ദ]], [[മക്ക]] എന്നീ നഗരങ്ങളിൽ മെട്രോ റെയിലിന്റെ നിർമാണംനിർമ്മാണം പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിലാണ്. റിയാദ് മെട്രോ റെയിൽ പാതയുടെ ആദ്യ ഹബ്ബ് കിങ് അബ്ദുല്ല സ്ട്രീറ്റ് കേന്ദ്രീകരിച്ച് പടിഞ്ഞാറ് കിങ് ഖാലിദ് സ്ട്രീറ്റ് വരെയും അവിടെനിന്ന് കിഴക്ക് ശൈഖ് ജാബിർ അസ്സബാഹ് സട്രീറ്റ് വരെയുമാണ് <ref name="riyadhmetro" റിയാദ് മെട്രോ പ്രൊജക്ട് ഒന്നാം ഘട്ടം/>. രണ്ടാമത്തെ ഹബ്ബ് ഒലയ്യ-ബത്ഹ സ്ട്രീറ്റ് കേന്ദ്രീകരിച്ചാണ്. 25 കിലോ മീററർ ചുറ്റളവ് ദൈർഘ്യമുള്ള ഈ പാത നോർത്തേൺ റിങ്ങ് റോഡിൽ തുടങ്ങി അസീസിയ സാപ്റ്റ്കോ ബസ് സ്റ്റേഷനടുത്തുള്ള സതേൺ റിങ് റോഡുവരെ നീളുന്നു. റിയാദിന്റെ വടക്കുഭാഗത്തുള്ള കിങ് അബ്ദുല്ല ഫൈനാൻസ് സിറ്റി, നഗരത്തിലെ വിനോദ സഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങൾ, കിങ് അബ്ദുൽ അസീസ് ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ സെൻറർ, കിങ് ഫൈസൽ പാതയോരത്തുള്ള വ്യാപാര സമുച്ചയങ്ങൾ, ബത്ഹ മാർക്കറ്റുകൾ എന്നിവ കൂടി ഈ ഹബ്ബിന്റെ പരിധിയിൽ വരും <ref name=riyadhmetro>[http://www.arriyadh.com/Eng/ADA/Content/getdocument.aspx?f=/openshare/Eng/ADA/Content/Four-consortia-shortlisted-for-Riyad.doc_cvt.htm റിയാദ് മെട്രോ പ്രൊജക്ട്] റിയാദ് വികസന കമ്മീഷൻ- അർ-റിയാദ് - ശേഖരിച്ച തീയതി 14 ഓഗസ്റ്റ് 2012 </ref>.
 
സൗദിയുടെ വടക്കൻ മേഖലയെ തെക്കൻ തീരവുമായി ബന്ധിപ്പിച്ച് നിർമാണംനിർമ്മാണം പൂർത്തിയാവുന്ന മരുപ്പാലം [[റെയിൽവേ]] ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും നീളം കൂടിയ റെയിൽവേ എന്ന ഖ്യാതി സൗദിക്ക് നേടിക്കൊടുക്കും <ref name=sagiar1>[http://www.sagia.gov.sa/en/Key-sectors1/Transport-and-Logistics/ റെയിൽ ഗതാഗതത്തെ സംബന്ധിച്ച്] സൗദി ജെനറൽ ഇൻവസ്റ്റ്മെന്റ് കമ്പന - കീ സെക്ടേർസ് എന്ന ഭാഗം നോക്കുക </ref>.1392 കി.മീറ്റർ നീളമുള്ള പാതയിൽ തുടക്കത്തിൽ ചരക്ക് വാഗണുകൾ മാത്രമാണ് ഓടുക. സമാന്തരമായി നിർമിക്കുന്നനിർമ്മിക്കുന്ന പാളത്തലൂടെ 2014 മുതൽ യാത്രാവണ്ടിയും ഓടിത്തുടങ്ങും. വടക്കൻ മേഖലയിലെ ഫോസ്‌ഫേറ്റ് ഖനികളെ തെക്കൻ തീരപ്രദേശമായ റഅസുസ്സൂറിലുള്ള വ്യവസായ നഗരവുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന റെയിൽവേയുടെ ചരക്ക് ഗതാഗത നടത്തിപ്പ് ചുമതല ഇന്ത്യൻ കമ്പനിയായ റൈറ്റ്‌സിന് ആണ്. [[റിയാദ് പ്രവിശ്യ|റിയാദിനും]] [[കിഴക്കൻ പ്രവിശ്യ (സൗദി അറേബ്യ)|കിഴക്കൻ പ്രവിശ്യ]]ക്കുമിടയിൽ നിലവിലെ പാളങ്ങളെയും എണ്ണശുദ്ധീകരണ-വ്യവസായ നഗരമായ ജുബൈലിനെയും ഭാവിയിൽ മരുപ്പാലം റെയിൽവേയുമായി ബന്ധിപ്പിക്കാനുള്ള പദ്ധതി ആവിഷ്‌കരിച്ചു വരുന്നുമുണ്ട്. സൗദിയിലെ കര മാർഗമുള്ളമാർഗ്ഗമുള്ള ഗതാഗതത്തിലും അയൽ രാജ്യങ്ങളിലേക്കുള്ള യാത്രയിലും വൻ വിപ്ലവം സൃഷ്ടിക്കുന്നതായിരിക്കും ഈ പദ്ധതി.റിയാദിൽ മെട്രോ റെയിൽ പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമായി പുതിയ ആറു പാതകൾ നിർമിക്കുന്നുണ്ട്നിർമ്മിക്കുന്നുണ്ട്. ഇതിൽ 80 ശശതമാനം റെയിൽപാതകളും തുരങ്കങ്ങളിലൂടെയായിരിക്കും
 
[[മക്ക]], [[മദീന]] നഗരങ്ങളെ സൗദി വാണിജ്യ തലസ്ഥാനമായ ജിദ്ദയുമായും റാബിഗിലെ കിങ് അബ്ദുല്ല എകണോമിക് സിറ്റിയുമായും ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന റെയിൽവേയാണ് ഹറമൈൻ റയിൽവേ. 450 കി.മീറ്റർ ദൈർഘ്യമുള്ള ഹറമൈൻ റെയിൽവെ 20 ദശലക്ഷം യാത്രക്കാർക്ക് ഉപകരിക്കും <ref name=haramin> [http://saudirailways.org/images/SRO/images/HHRPB.pdf ഹറമൈൻ റെയിൽവേ വിവരങ്ങൾ] സൗദി റെയിൽവേ വെബ് സൈറ്റ് </ref>. ഹജ്ജ്, ഉംറ തീർഥാടകർക്കും മറ്റു സന്ദർശകർക്കുമാണ് റെയിൽവേ ഏറെ ഗുണം ചെയ്യുക. അതോടൊപ്പം [[ജിദ്ദ]], [[മക്ക]], [[മദീന]], റാബിഗ് നഗരങ്ങൾക്കിടയിലെ സാധാരണ യാത്രക്കാരും പദ്ധതിയുടെ ഗുണഭോക്താക്കളായിരിക്കും. മണിക്കൂറിൽ 300 കി.മീറ്റർ വേഗത്തിൽ ഓടുന്ന ട്രെയിനാണ് ഹറമൈൻ റയിൽവേയിൽ സർവീസ് നടത്തുക എന്നതിനാൽ യാത്രക്കാർക്ക് മക്കയിൽ നിന്ന് മദീനയിലെത്താൻ രണ്ട് മണിക്കൂർ മതി. [[ജിദ്ദ|ജിദ്ദയിൽ]] നിന്ന് [[മക്ക|മക്കയിലേക്ക്]] 30 മിനിറ്റും. ഈ റെയിൽവേ പദ്ധതിയുടെ കാര്യനിർവഹണചുമതല സ്കോട്ട് വിൽസൺ കമ്പനിക്കാണ്. നിർമ്മാണ ചുമതല ദാർ-അൽ ഹണ്ടാസാ കൺസൺൾട്ടന്റ് കമ്പനിക്കും <ref name="haramin" />.
 
=== വ്യോമ ഗതാഗതം ===
ജനറൽ അതോറിറ്റി ഫോർ സിവിൽ ഏവിയേഷൻ(ജി.എ.സി.എ) ആണ് രാജ്യത്തെ വ്യോമയാന സേവനങ്ങൾ നിയന്ത്രിക്കുന്നത്<ref name= >{{cite web | url = http://www.gaca.gov.sa/ | title = ജനറൽ അതോറിറ്റി ഫോർ സിവിൽ ഏവിയേഷൻ | accessdate = | publisher = ജി.എ.സി.എ}}</ref>.. ജിദ്ദ ആസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനമായ സഊദി എയർ ലൈൻസ്(സൗദിയ) സ്വകാര്യ വിമാന കമ്പനിയായ നാഷണൽ എയർ സർവീസ്(നാസ്) എന്നിവയാണ് രാജ്യത്തെ വിമാന കമ്പനികൾ. [[ഹജ്ജ്]], [[ഉംറ]] തീർഥാടകരുടെ മുഖ്യ പ്രവേശന കവാടവും രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും തിരക്കേറിയതുമായ വിമാനത്താവളം [[ജിദ്ദ]] കിങ് അബ്ദുൽ അസീസ് അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളമാണ്. പ്രതിവർഷം മൂന്നു കോടി യാത്രക്കാരെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ പാകത്തിൽ കിങ് അബ്ദുൽ അസീസ് അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവള വികസന പദ്ധതി നടപ്പാക്കി കൊണ്ടിരിക്കുന്നുണ്ട്‌ <ref name="jedda1" />. ലോകത്തെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ 136 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള എയർ ട്രാഫിക് കൺട്രോൾ ടവർ വികസനത്തിന്റെ ഭാഗമായി നിർമിക്കുന്നുണ്ട്നിർമ്മിക്കുന്നുണ്ട് <ref name=jedda1>[http://www.jed-airport.com/en/about_new.php ജിദ്ദ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം - എയർ ട്രാഫിക്ക് കൺട്രോൾ ടവർ] കിങ് അബ്ദുൾ അസീസ് വിമാനത്താവളം ഔദ്യോഗിക വെബ് വിലാസം</ref>.
 
[[റിയാദ്|റിയാദിലുള്ള]] മറ്റൊരു അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളമാണ് , കിങ് ഖാലിദ് അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം. നാസയുടെ ബഹിരാകാശവാഹനങ്ങളുടെ ഒരു ആൾട്രനേറ്റ് ലാന്റിംഗ് സ്പേസ് കൂടിയാണ് ഈ വിമാനത്താവളം <ref name=kkia>[http://www.globalsecurity.org/space/facility/sts-els.htm നാസ സ്പേസ് ഷട്ടിൽ ആൾട്രനേറ്റ് ലാന്റിംഗ് സ്പേസ്] കിങ് ഖാലിദ് അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം </ref>.
വരി 483:
=== ആരോഗ്യ രംഗം ===
[[പ്രമാണം:Ministry of Health, Riyadh, Saudi Arabia.JPG|left|thumb|റിയാദിലെ സൗദി ആരോഗ്യ മന്ത്രാലത്തിന്റെ ആസ്ഥാന കെട്ടിടം]]
സൗദി ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയത്തിന്റെ 2010 ലെ കണക്കു പ്രകാരം രാജ്യത്ത് 415 സർക്കാർ [[ആശുപത്രി|ആശുപത്രികളും]] 125 സ്വകാര്യ [[ആശുപത്രി|ആശുപത്രികളും]] പ്രവർത്തിക്കുന്നു, ഇത് കൂടാതെ നൂറു കണക്കിന് പോളി ക്ലിനിക്കുകളും രാജ്യത്തുണ്ട്<ref name= >{{cite web | url = http://www.moh.gov.sa/en/Ministry/Statistics/Book/Pages/default.aspx | title = സൗദി അറേബ്യയിലെ ആശുപത്രികൾ | accessdate = | publisher =സൗദി ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയം}}</ref>. രാജ്യത്തെ ആരോഗ്യ മേഖലയുടെ വളർച്ചക്ക് സൗദി ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയം അതീവ താൽപര്യമാണ് കാണിക്കുന്നത്. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യത്തിന്റെ എല്ലാ ഭാഗത്തും ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയത്തിന് കീഴിൽ ആത്യാധുനിക മെഡിക്കൽ സിറ്റികളുണ്ട്. 28 സയാമീസ് ഇരട്ടകളുടെ വേർപെടുത്തൽ ശസ്ത്രക്രിയ വിജയകരമായി നടത്തി ലോകത്തിൽ തന്നെ ചരിത്ര നേട്ടം സ്വന്തമാക്കിയ സ്ഥാപനമാണ്‌ റിയാദിലെ കിങ് അബ്ദുൽ അസീസ് മെഡിക്കൽ സിറ്റി <ref name=sayamees>[http://www.conjoinedtwins.med.sa/ സയാമീസ് ഇരട്ടകൾക്കുള്ള ശസ്ത്രക്രിയ] കിങ് അബ്ദുൾ അസീസ് മെഡിക്കൽ സിറ്റി - റിയാദ് </ref> <ref name=sayamees1>[http://www.arabnews.com/saudi-arabia/minister-leads-surgery-separate-siamese-twins സയാമീസ് ഇരട്ടകളുടെ വേർപെടുത്തൽ] അറബ് ന്യൂസിൽ നിന്നും ശേഖരിച്ചത് - 22 ഡിസംബർ 2012 </ref>. [[മക്ക]], [[മദീന]] എന്നീ തീർത്ഥാടന നഗരങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന സൗദി അറേബ്യ ആരോഗ്യ രംഗത്ത് കുറ്റമറ്റ പ്രധിരോധ സംവിധാനങ്ങളാണ് നടപ്പാക്കുന്നത് . മക്ക, മദീന,മിന, അറഫ, മുസ്ദലിഫ എന്നിവിടങ്ങളിലായി മൊത്തം 21 ആശുപത്രികളും 137 മെഡിക്കൽ സെന്ററുകളുമാണുള്ളത്. [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന]], അമേരിക്കയിലെ പകർച്ചവ്യാധി നിർമാർജനനിർമാർജ്ജന കേന്ദ്രം തുടങ്ങിയവയുമായി സഹകരിച്ചാണ് ഹജ്ജ് ആരോഗ്യ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്‌കരിക്കുന്നത്. അപൂർവ രോഗ വൈറസുകൾ സംബന്ധിച്ച് വൈദഗ്ദ്യമുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര പ്രസിദ്ധരായ കൺസൾട്ടന്റുമാരുടെ സേവനം ഹജ്ജ് വേളയിൽ സൗദി ഉറപ്പാക്കുന്നു. പകർച്ചവ്യാധി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നെത്തുന്ന വിമാനങ്ങളിൽ പ്രതിരോധ മരുന്നു തളിച്ചിട്ടുണ്ടോയെന്ന് പരിശോധിക്കാൻ പ്രത്യേക മെഡിക്കൽ സംഘം രംഗത്തുണ്ടാകും <ref name=moh1>[http://www.moh.gov.sa/en/eServices/Hajj/Pages/Eijad.aspx ആരോഗ്യമന്ത്രാലയം ഹജ്ജ് തീർത്ഥാടനകാലത്തെ സംവിധാനങ്ങൾ] ആരോഗ്യമന്ത്രാലയത്തിന്റെ വെബ് വിലാസം - ഹജ്ജ് ഹെൽത്ത് സർവീസസ് എന്ന വിഭാഗം നോക്കുക </ref>.
[[പ്രമാണം:Intl medical center.jpg|right|thumb|ജിദ്ദയിലെ ഇന്റർനാഷണൽ മെഡിക്കൽ സെന്റർ]]
രാജ്യത്തെ പൊതുസ്ഥലങ്ങളിൽ പുകവലി കർശനമായി നിരോധിച്ചിട്ടുണ്ട്<ref name=arabnews1 >{{cite web | url = http://www.arabnews.com/saudi-arabia/smoking-ban-aimed-reduce-teen-smoking | title = പുകവലി | accessdate = 31 ജൂലൈ 2012 | publisher = അറബ് ന്യൂസ്‌}}</ref>. 18 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ളവർക്ക് സിഗരറ്റുകൾ വിൽപന നടത്തരുതെന്ന നിർദേശവുംനിർദ്ദേശവും നിലവിലുണ്ട്. പുകവലി മൂലമുള്ള ആരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങൾക്കായി പ്രതിവർഷം 500 കോടി റിയാലാണ് സൗദിയിലെ സർക്കാർ നീക്കിവയ്‌ക്കുന്നത്. സൗദി അറേബ്യയിൽ സ്‌ത്രീകൾക്കിടയിൽ പുകവലി അപകടകരമായി വർദ്ധിയ്ക്കുന്നതായിട്ടാണ് പുതിയ റിപ്പോർട്ട്. ആകെ സ്‌ത്രീകളിൽ 25 ശതമാനം പേർ പുകവലിക്ക് അടിമകളാണെന്ന് ആരോഗ്യമന്ത്രാലയത്തിന്റെ പഠനത്തിൽ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. 2012-ലെ കണക്കു പ്രകാരം രാജ്യത്ത് പതിനായിരം പേരിൽ രണ്ടു പേർക്ക് എന്ന തോതിലാണ് എയിഡ്സ് രോഗബാധയുള്ളത്. ഇത് രാജ്യാന്തര തലത്തിൽ കുറഞ്ഞ അനുപാതമാണ്. എയ്ഡ്സ് ബാധിതരെ പ്രത്യേകം സൗകര്യങ്ങളുള്ള ആരോഗ്യകേന്ദ്രങ്ങളിലാണ് ചികിൽസിക്കുന്നത്. രാജ്യത്ത് പ്രതിവർഷം എയ്ഡ്സ് രോഗബാധിതരുടെ കണക്കെടുക്കുന്നതോടൊപ്പം എയിഡ്സ് രോഗ നിവാരണത്തിന് ശക്തമായ പ്രതിരോധപ്രവർത്തനങ്ങളാണ് രാജ്യത്ത് നടത്തുന്നത് <ref name=aids1> [http://www.moh.gov.sa/en/Ministry/MediaCenter/News/Pages/NEWS-2008-11-10-001.aspx രാജ്യത്തെ എയിഡ്സ് ബാധിതരുടെ കണക്കെടുപ്പ്] സൗദി ആരോഗ്യമന്ത്രാലയത്തിന്റെ വെബ് സെറ്റിൽ നിന്നും ശേഖരിച്ചത് 10 നവംബർ 2008 </ref>. ചികിൽസക്ക് പുറമെ എയിഡ്സ് രോഗത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ശക്തമായ ബോധവത്കരണവും ഓരോ പ്രവിശ്യയിലെ ആരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടത്തിവരുന്നുമുണ്ട് <ref name="aids1" ബോധവൽക്കരണം/>.
 
=== പാർപ്പിടം ===
സെൻട്രൽ ഡിപാർട്ട്മെൻറ് ഓഫ് സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്സ് ആൻഡ് ഇൻഫർമേഷൻ (സി.ഡി.എസ്.ഐ) 2012 ൽ നടത്തിയ കണക്കെടുപ്പ് പ്രകാരം സൗദി ജനസംഖ്യയിൽ 65 ശതമാനം പേർക്കും സ്വന്തമായി വീടില്ല. 1974 ൽ രാജ്യത്തെ പൗരന്മാരുടെ പാർപ്പിടപ്രശ്നം പരിഹരിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി രൂപം കൊടുത്ത റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് ഡവലപ്മെൻറ് ഫണ്ടിൽ നിന്നു നിരവധി പേർക്ക് വീട് വച്ച് നൽകിയിട്ടുണ്ട്<ref name= >{{cite web | url = http://www.saudinf.com/main/e31.htm | title = സൗദി ഭവനനിർമാണഭവനനിർമ്മാണ ഫണ്ട്‌ | accessdate = | publisher = സൗദി ഇൻഫോ}}</ref>. എങ്കിലും രാജ്യത്ത് വർധിച്ചുവരുന്ന ജനസംഖ്യക്ക് ആനുപാതികമായി ഭവനസൗകര്യമൊരുക്കാൻ കഴിയുന്നില്ലെന്നാണ് പുതിയ റിപ്പോർട്ട്. കൂടാതെ പ്രമുഖനഗരങ്ങളിലെ ഭൂവില ഇതിന് വലിയ തടസ്സമായിത്തീരുന്നുണ്ട്.
 
=== വൈദ്യുതി ===
വരി 500:
== വിദ്യാഭ്യാസം ==
[[File:Ministry of Higher Education, Riyadh, Saudi Arabia.JPG|thumb|ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസ മന്ത്രാലയം]]
സൗദി അറേബ്യയിൽ മൊത്തം 170 അന്തർ ദേശീയ സ്കൂളുകൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. [[ലോക ബാങ്ക്|ലോകബാങ്കിന്റെ]] കണക്കനുസരിച്ച് ദേശീയ വരുമാനത്തിന്റെ 6.8% ആണ് വിദ്യാഭ്യാസത്തിനായി സൗദി അറേബ്യ ചിലവാക്കുന്നത്ചെലവാക്കുന്നത് <ref name="web.worldbank.org">{{cite web |url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/MENAEXT/0,,contentMDK:21617643~pagePK:146736~piPK:226340~theSitePK:256299,00.html
|publisher= [[ലോക ബാങ്ക്]]|title=ദ റോഡ് നോട്ട് ട്രാവൽഡ്, എഡ്യുക്കേഷൻ ഇൻ മിഡ്ഡിൽ ഈസ്റ്റ് & ആഫ്രിക്ക|work=വേൾഡ് ബാങ്ക് എഡ്യുക്കേഷൻ ഫ്ലാഗ്ഷിപ്പ് റിപ്പോർട്ട്t|page=105|year=2008}}</ref>.സ്വദേശി വിദ്യാർഥികളെ പ്രവേശിപ്പിക്കുന്നതിന് അന്താരാഷ്‌ട്ര സ്കൂളുകൾ ചില നിബന്ധനകൾ പാലിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഇസ്ലാമികാധ്യാപനങ്ങൾക്ക് അനുസൃതമായിരിക്കണം അതിന്റെ പ്രവർത്തനമെന്നതാണ് ഒന്നാമത്തെ നിബന്ധന. കൂടാതെ സ്കൂളുകൾ സൗദി നിക്ഷേപകരുടെ ഉടമസ്ഥതയിലായിരിക്കണം. ഇസ്ലാമിക വിദ്യാഭ്യാസം നിർബന്ധമായും നൽകണം. അറബിക് ഭാഷയും സൗദിയുടെ ഭൂമിശാസ്ത്രവും ചരിത്രവും പാഠ്യവിഷയത്തിലുൾപ്പെടുത്തണമെന്നും വ്യവസ്ഥയുണ്ട്.
 
വരി 590:
== മാധ്യമ രംഗം ==
[[പ്രമാണം:Jeddah TV Tower.jpg|left|thumb|150px|ജിദ്ദ ടി.വി ടവർ]]
സൗദി പ്രസ് ഏജൻസി(എസ് പി എ)യാണ് സൗദി അറേബ്യയുടെ ഔദ്യോഗിക ന്യൂസ് ഏജൻസി. വാർത്താവിതരണ, സാംസ്കാരിക രംഗങ്ങളിൽ സൗദി അറേബ്യ വിപ്ലവകരമായ മാറ്റങ്ങൾ നടത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നുണ്ട്. അതിനു വേണ്ടി പുതുതായി രൂപവൽക്കരിച്ച ഓഡിയോ വിഷ്വൽ ജനറൽ അതോറിറ്റി എന്ന സ്വതന്ത്രസ്ഥാപനത്തിന് സ്വന്തമായ വാർഷിക ബജറ്റും അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ സംവിധാനവുമുണ്ട്. വാർത്താവിനിമയ മന്ത്രിയുടെ കീഴിലുള്ള ആറംഗ സമിതിയാണ് ഓഡിയോവിഷൽ അതോറിറ്റിയുടെ ഉത്തരവാദിത്വംഉത്തരവാദിത്തം വഹിക്കുന്നത്. വകുപ്പുമന്ത്രിക്കു പുറമെ എക്സലൻറ് റാങ്കിലുള്ള പ്രസിഡൻറ്, ഗവർണർ, സർക്കാർ പ്രതിനിധികളായി രണ്ട് പേർ, സാങ്കേതിക വിദഗ്ധരായവിദഗ്ദ്ധരായ മന്ത്രിസഭ നിയമിക്കുന്ന രണ്ട് പേർ എന്നിവരങ്ങിയ ആറംഗ സഭയും അതോറിറ്റിയുടെ മേധാവിത്വത്തിലുണ്ട്.
 
[[സൗദി ടെലികോം കമ്പനി]], [[മൊബൈലി]], സൈൻ എന്നിവയാണ് മൊബൈൽ, ഇന്റർനെറ്റ്‌ സേവന ദാദാക്കൾ. സൗദി ടെലികോം കമ്പനി മാത്രമാണ് രാജ്യത്ത് ലാൻഡ്‌ ലൈൻ സേവനംനൽകുന്നത്. സൗദിയിലെ ഇലക്‌ട്രോണിക് [[മാദ്ധ്യമം|മാധ്യമങ്ങൾക്ക്]] സാംസ്‌കാരിക-വാർത്താവിനിമയ മന്ത്രാലയം കൊണ്ടുവന്ന പുതിയ നിയമാവലി പ്രകാരം ഇലക്‌ട്രോണിക് പത്രങ്ങൾ, ടി.വി-റേഡിയോ ചാനലുകൾ, വെബ്‌സൈറ്റുകൾ, ബ്ലോഗുകൾ, പരസ്യ സൈറ്റുകൾ, ഇലക്‌ട്രോണിക് സന്ദേശങ്ങൾ, [[മൊബൈൽ ഫോൺ|മൊബൈൽ]]-[[മൾട്ടിമീഡിയ]] സന്ദേശങ്ങൾ, മൊബൈൽ പരസ്യങ്ങൾ, സ്വകാര്യ സൈറ്റുകൾ, മെയിൽ ഗ്രൂപ്പുകൾ, ഡയലോഗ്-ചാറ്റിങ്ങുകൾ തുടങ്ങിയവ ഇലക്ട്രോണിക് മാധ്യമങ്ങളുടെ ഗണത്തിൽ വരും. നിബന്ധനകൾക്ക് വിധേയമായി മൂന്ന് വർഷത്തേക്കാണ് ഇത്തരം മാധ്യമങ്ങൾക്ക് അനുമതി നൽകുക. നിയമലംഘനം നടത്തുന്ന ഇ-പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങൾക്ക് രാജ്യത്തിന്റെ പൊതു താൽപര്യത്തിനും വ്യക്തി താൽപര്യത്തിനും വിരുദ്ധമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നതിനാൽ രണ്ട് തരത്തിലുള്ള പിഴകൾ ചുമത്തും.
വരി 639:
സൗദി നേരിടുന്ന പ്രധാന സാമൂഹിക പ്രശ്നം തൊഴിലില്ലായ്മ ആണെന്ന് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു <ref name=pech1>[http://pechterpolls.com/?p=69 ‘സൗദി പബ്ലിക് ഒപ്പീനിയൻ’] 27 ജനുവരി 2010, പെച്ചർ പോൾസ്. ശേഖരിച്ചത് 6 February 2011</ref> <ref name=pech2>[http://pechterpolls.com/?p=85 ‘സൗദി അറേബ്യ ബൈ നമ്പേഴ്സ്’] 12 ഫെബ്രുവരി 2010, പെച്ചർ പോൾസ്. ശേഖരിച്ചത് 6 ഫെബ്രുവരി 2011</ref>. മികച്ച വേതനമുള്ള ജോലിക്കായി കാത്തിരിക്കുന്ന ഒരു യുവത്വം സൗദിയിലുണ്ട്. ഇവരുടെ പ്രതീക്ഷ കാത്തു സൂക്ഷിക്കുക എന്നത് സർക്കാരിന് വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള ഒരു കാര്യമാണ്. <ref name= Nation>[http://www.thenation.com/article/saudi-arabia-kingdom-divided?page=0,3 ‘സൗദി അറേബ്യ: എ കിങ്ഡം ഡിവൈഡഡ്’] ദ നേഷൻ 22 മെയ് 2006. ശേഖരിച്ചത് 6 ഫെബ്രുവരി 2011,</ref> <ref>[http://www.ft.com/cms/s/0/ecd0fb74-3ddf-11e0-99ac-00144feabdc0,s01=1.html#axzz1Edawl81f “സൗദീസ് കോൺഫ്രണ്ട് ഗ്യാപ് ബിറ്റ് വീൻ എക്സ് പെക്ടേഷൻ ആന്റ് റിയാലിറ്റി”], ഫൈനാൻഷ്യൽ ടൈംസ്, 21 ഫെബ്രുവരി 2011. ശേഖരിച്ചത് 21 ഫെബ്രുവരി 2011</ref>.
 
സൗദിയിലെ നിലവിലെ അവസ്ഥയിൽ [[വിവാഹം|വിവാഹത്തിന്]] കുറഞ്ഞ പ്രായം എത്രയാണെന്ന് നിജപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല. രക്ഷാകർത്താക്കൾക്കാണ് ഇക്കാര്യത്തിൽ തീരുമാനമെടുക്കാനുള്ള അവകാശം. സൗദി അറേബ്യയിൽ പുരുഷൻ വിവാഹിതനാകണമെങ്കിൽ സ്ത്രീയുടെ പിതാവിന് ധനം കൊടുക്കണം. ഇതിനാൽ ഭീമമായ സ്ത്രീധനം പ്രതീക്ഷിച്ചു നന്നേ പ്രായം കുറഞ്ഞ പെൺകുട്ടികളെ വൃദ്ധന്മാർക്ക് [[വിവാഹം|നിക്കാഹ്]] ചെയ്തുകൊടുക്കുന്ന സമ്പ്രദായം ചില ഗ്രാമങ്ങളിൽ നിലവിലുണ്ട്. കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായുള്ള [[ഐക്യരാഷ്ട്ര സഭ|യു.എൻ]] ഉടമ്പടിയിൽ സൗദി അറേബ്യയും ഒപ്പുവെച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ ഉടമ്പടി അനുസരിച്ച് 18 വയസിന് താഴെയുള്ളവർ കുട്ടികളാണ്. പെരുകി വരുന്ന വിവാഹമോചനമാണ് രാജ്യത്തെ മറ്റൊരു പ്രധാന സാമൂഹിക പ്രശ്നം. വിവാഹമോചനങ്ങളിൽ 66ശതമാനവും വിവാഹം കഴിഞ്ഞ് ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിലാണെന്നാണ് കണക്കുകൾ പറയുന്നത്. വിവാഹം ഔദ്യാഗികമായി റജിസ്റ്റർ ചെയ്യണമെങ്കിൽ പാരമ്പര്യരോഗങ്ങൾ, എയ്ഡ്സ് എന്നിവയുടെ കാര്യത്തിൽ പൂർണമായ മെഡിക്കൽ പരിശോധനക്ക് വിധേയമാവേണ്ടതുണ്ട്. വളരെ അടുത്തു ബന്ധുക്കൾ തമ്മിലുള്ള വിവാഹം സൗദി അറേബ്യയിൽ നിലവിലുണ്ട്, ഇങ്ങിനെഇങ്ങനെ വിവാഹിതരാവുന്ന ആളുകളുടെ ഇടയിൽ പാരമ്പര്യ രോഗങ്ങൾ ബാധിക്കാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണെന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു <ref name=unl>[http://www.unl.edu/rhames/courses/212/arab_inbreed/arab_inbreed.htm എവിഡൻസ് ഓഫ് ഇൻബ്രീഡിംഗ് ഡിപ്രഷൻ: സൗദി അറേബ്യ] വാഷിംഗ്ടൺ പോസ്റ്റ്, 16 ജനുവരി 2000; താൾ A01</ref> <ref name=nytimes>[http://www.nytimes.com/2003/05/01/world/saudi-arabia-awakes-to-the-perils-of-inbreeding.html സൗദി അറേബ്യ പെരിൾസ് ഇൻബ്രീഡിംഗ്] ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ്, 1 മെയ് 2003</ref>.
 
== സാംസ്കാരികം ==
വരി 661:
സൗദി സാംസ്കാരിക മന്ത്രാലയം വർഷത്തിലൊരിക്കൽ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന സാംസ്കാരിക പരിപാടിയാണ് [[റിയാദ്]] അന്താരാഷ്ട്ര [[പുസ്തകം|പുസ്തക]] മേള <ref name=bookfar>[http://www.riyadhbookfair.org.sa/sites/english/News/Pages/home.aspx റിയാദിലെ പുസ്തക മേള] റിയാദ് പുസ്തകമേളയുടെ വെബ് സൈറ്റിൽ വാർത്തകൾ എന്ന ഉപവിഭാഗം </ref>. പ്രസാധനാലയങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിലും രാജ്യങ്ങളുടെ പങ്കാളിത്തത്തിലും പശ്ചിമേഷ്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ പുസ്തകമേളകളിലൊന്നാണ് റിയാദ് പുസ്തക മേള. മേളയോടനുബന്ധിച്ച നടക്കുന്ന സാംസ്കാരിക ചർച്ചകളിലും സെമിനാറുകളിലും ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽനിന്നുള്ള ചിന്തകരും പണ്ഡിതരും എഴുത്തുകാരും പ്രസാധകരും പങ്കെടുക്കാറുണ്ട്. റിയാദ് അന്താരാഷ്ട്ര പുസ്തകോൽസവത്തെ രാജ്യത്തെ സാംസ്കാരിക ഉത്സവമായാണ് പുസ്തക പ്രേമികളും സാംസ്കാരിക പ്രവർത്തകരും കാണുന്നത് <ref name="bookfar" പുസ്തകമേളയുടെ വീഡിയോ ദൃശ്യങ്ങൾ- വീഡിയോ ഗ്യാലറി എന്ന വിഭാഗം />.
==== നാടകവും സിനിമയും ====
പൊതു [[ചലച്ചിത്രം|സിനിമ]]-[[നാടകം|നാടക]] ശാലകൾ രാജ്യത്ത് നിരോധിച്ചിട്ടുണ്ട്. 1980-ൽ ജിദ്ദയിലും മക്കയിലും സർക്കാർ അനുമതിയില്ലാതെ ചില താൽകാലിക സിനിമാ ശാലകൾ തയ്യാറാക്കുകയും അവിടെ ഇന്ത്യൻ, ഈജിപ്ഷ്യൻ, തുർക്കിഷ് സിനിമകൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. യാഥാസ്ഥിക മത വിഭാഗങ്ങൾ ഇതിനെതിരെ ശക്തമായി രംഗത്ത് വന്നതിനെ തുടർന്ന് അധികാരികൾ ഈ സിനിമാ ശാലകളെല്ലാം ഉടനടി അടച്ചു പൂട്ടുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് 2008 ൽ സൗദി സാംസ്കാരിക വകുപ്പ് ശൂറാ കൗൺസിലിൽ സിനിമാ ശാലകൾക്ക് പ്രവർത്തനാനുമതി നൽകാൻ നിർദേശംനിർദ്ദേശം വെക്കുകയും ആ നിർദേശംനിർദ്ദേശം ശക്തമായ വിയോജിപ്പോടെ തള്ളിപ്പോകുകയും ചെയ്തു<ref name= >{{cite web | url = http://www.memri.org/report/en/0/0/0/0/0/0/4027.htm | title = സിനിമ | accessdate = 11 മാർച്ച് 2010 | publisher = മെംരി}}</ref>.
 
== ആചാരങ്ങൾ ==
വരി 667:
=== ഭക്ഷണ ക്രമം ===
[[File:Al Baik in Medina 1.jpg|thumb|ഒരു അൽബെയ്ക്ക് ശാഖ]]
ഇസ്‌ലാമിക് നിയമപ്രകാരം [[ഹലാൽ|അനുവദനീയമായ ഭക്ഷണം]] മാത്രമാണ് രാജ്യത്ത് അനുവധിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്അനുവദിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. പന്നിയിറച്ചി, [[മദ്യം]] എന്നിവ രാജ്യത്ത് വിലക്കപ്പെട്ടവയാണ്. [[ഗോതമ്പ്]] പൊടിയും [[കറിയുപ്പ്|ഉപ്പും]] [[യീസ്റ്റ്|യീസ്റ്റും]] ഉപയോഗിച്ച് തയ്യാറാക്കുന്ന [[ഹുബ്‌സ്|കുബ്ബൂസ് (റൊട്ടി)]] ആണ് സൗദി അറേബ്യയിലെ പ്രധാന ഭക്ഷണം. [[യെമൻ|യെമനിൽ]] നിന്ന് പിറവിയെടുത്തതെന്ന് കരുതുന്ന അരിയാഹാരമായ [[കബ്സ]] രാജ്യത്തെ ജനപ്രിയ ഭക്ഷണമാണ് <ref name=kabsa>{{cite web|title=കബ്സ - ട്രഡീഷണൽ റൈസ് ഫുഡ്|url=http://www.food.com/recipe/al-kabsa-traditional-saudi-rice-chicken-dish-289878|work=ഫുഡ.കോം|accessdate=23 ജൂൺ 2012}}</ref> <ref name=howtokabsa>{{cite web|title=കബ്സ - സൗദിയുടെ ദേശീയ ഭക്ഷണം - നിർമ്മാണരീതി|url=http://www.wikihow.com/Make-Kabsa|accessdate=23 June 2012}} </ref>. ചിലയിടങ്ങളിൽ മജ്ബൂസ് എന്നും കബ്‌സയ്ക്ക് വിളിപ്പേരുണ്ട്. കൂട്ടമായിരുന്ന് ഒരു പാത്രത്തിൽ ഒന്നിച്ചു ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്ന രീതി ഇവിടെയുണ്ട്. മന്തി, മജ്‌ലൂസ്, മസ്‌ലി, കബ്‌സ അഫ്ഗാനി, ലാഹോർ ബിരിയാണി, ഹരീസ്, സരീദ്, മത്‌റൂബ, ബഷ്മൽമക്, റോണ, ലഹം മസ്സങ്ക, നാഷ്ഫ്‌ലഹം, ഖുബ്‌സ് തുടങ്ങി അറബികളുടെ ഇഷ്ടവിഭവങ്ങളെല്ലാം ഇവിടെ പ്രസിദ്ധമാണ്.
 
=== വസ്ത്ര ധാരണം ===
വരി 676:
നിരവധി ചരിത്ര പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളും ആധുനിക ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രങ്ങളും അടങ്ങിയ പ്രദേശമാണ് സൗദി അറേബ്യ. [[റിയാദ് ദേശീയ മ്യൂസിയം]]<ref name=museum>[http://www.nationalmuseum.org.sa/index.aspx സൗദി ദേശീയ മ്യൂസിയം] സൗദിയിലെ ദേശീയ മ്യൂസിയത്തിന്റെ വെബ് വിലാസത്തിൽ നിന്നും </ref>, ഖസ്ർ മസ്മക്, സൂക്ക് ദില്ല്, ദിരിയ <ref name=diriyah>[http://www.scta.gov.sa/en/Antiquities-Museums/InternationallyRegisteredSites/Pages/Historical-diriya.aspx ദിരിയയിലെ ചരിത്രപ്രാധാന്യമുള്ള സ്ഥലങ്ങൾ] സൗദി വിനോദസഞ്ചാര വകുപ്പിന്റെ വെബ് വിലാസം - ഹിസ്റ്റോറിക്ക് ദിരിയ എന്ന ഭാഗം നോക്കുക </ref>, വാദി ഹനീഫ എന്നിങ്ങനെ നിരവധി സന്ദർശക കേന്ദ്രങ്ങൾ തലസ്ഥാനമായ റിയാദിൽ ഉണ്ട്. കിങ് അബ്ദുൾ അസീസ് ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ സെന്ററിന്റെ ഭാഗമായ മസ്മാക്ക് കോട്ട, സൗദി അറേബ്യയുടെ തനത് വാസ്തു ശിൽപ ചാതുരിയുടെ പ്രൗഢിയിൽ നിൽക്കുന്ന റിയാദ് ശഖ്‌റയിലെ അൽ സുബൈഇ ഭവനം തുടങ്ങിയവ റിയാദിലെ ചരിത്രപ്രാധാന്യമുള്ള കോട്ടകളാണ്. സൗദി അറേബ്യയുടെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ജിദ്ദയിലെ ഒരു പ്രധാന ആകർഷണം ചെങ്കടൽ തീരത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരത്തിലുള്ള കൃതൃമ ജലധാരയായ [[കിംഗ്‌ ഫഹദ് ജലധാര|കിംഗ്‌ ഫഹദ് ജലധാരയാണ്]]. ഇസ്‌ലാമിക വിശ്വാസികളുടെ വിശുദ്ധ ഹറമുകളിലൊന്നായ [[മസ്ജിദുന്നബവി|മസ്ജിദുന്നബവിയും]] [[മുഹമ്മദ്|പ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ്‌ നബിയുടെ]] ഖബറിടവും സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പ്രദേശമാണ് [[മദീന]]. മുഹമ്മദ്‌ നബിയുടെയും തുടർന്ന് വന്ന ഖലീഫമാരായ [[അബൂബക്കർ സിദ്ദീഖ്‌|അബൂബക്കർ]], [[ഖലീഫ ഉമർ|ഉമർ]], [[ഉസ്‌മാൻ ബിൻ അഫ്ഫാൻ|ഉസ്മാൻ]] തുടങ്ങിയവരുടെയും ഖിലാഫത്തിന്റെ ആസ്ഥാനം തുടങ്ങി നിരവധി സവിശേഷതകൾ നിറഞ്ഞ പ്രദേശമാണ് മദീന. രാജകീയ പ്രൗഡികളുടെ സൂക്ഷിപ്പുകളും ഇസ്‌ലാമിക പുരാവസ്തു ശേഖരങ്ങളും അടങ്ങുന്ന ചരിത്ര പ്രദേശമാണ്‌ നജ്റാൻ. ഗ്രാമീണ വിപണികൾ, കരകൗശല വസ്തുക്കൾ, വാദി നദാലിലെ കെട്ടി നിർത്തിയ തടാകം, തുടങ്ങി സൗദി അറേബ്യയിലെ പൗരാണിക സംസ്കാരത്തിന്റെ അടയാളങ്ങൾ ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളാണ്.
 
[[അറബ് ലോകം|അറബ് ലോകത്തെ]] ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട വിനോദ സഞ്ചാര കേന്ദ്രമാകാനുള്ള തയാറെടുപ്പിലാണ് സൗദി അറേബ്യ. വിനോദസഞ്ചാര വികസനം ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പരിപാടികളിലൊന്നായാണ് സൗദി അറേബ്യ കാണുന്നത്. ബൃഹത്തായ നിരവധി വിനോദ സഞ്ചാര വികസനപദ്ധതികൾ നിർമാണഘട്ടത്തിലാണ്നിർമ്മാണഘട്ടത്തിലാണ്. നിലവിൽ ടൂറിസം രാജ്യത്ത് ഏറ്റവും വലിയ രണ്ടാമത്തെ തൊഴിൽജന്യ മേഖലയാണ്. സൗദി അറേബ്യയുടെ ആഭ്യന്തര തൊഴിൽവിപണിയിൽ 26 ശതമാനമാണ് നിലവിൽ വിനോദ സഞ്ചാരമേഖലയുടെ പങ്കാളിത്തം. സൗദി വിനോദ സഞ്ചാരികൾ കൂടുതലായും വിദേശ രാജ്യങ്ങളെയാണ് ആശ്രയിക്കുന്നത്. എങ്കിലും വേനൽക്കാലത്ത് രാജ്യത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നടന്ന ടൂറിസം ഫെസ്റ്റിവലുകളിൽ ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകൾ പങ്കെടുക്കാറുണ്ട്.
 
=== ജബൽ അൽ ഹാര ഗുഹകൾ ===
വരി 687:
==== റുബഉൽ ഖാലി ====
[[പ്രമാണം:Rub al khalid sunset nov 07.JPG|left|thumb|റുബുൽ ഖാലി മരുഭൂമിയിലെ സൂര്യാസ്തമയം]]
ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മണൽ മരുഭൂമിയായ സാഹസിക സഞ്ചാര മേഖലയാണ് സൗദി അറേബ്യയിലെ [[നജ്റാൻ|നജ്‌റാനിൽ]] നിന്ന് തുടങ്ങുന്ന [[റുബഉൽ ഖാലി]]<ref name= >{{cite web | url = http://www.arabnews.com/travel/lure-remote-places | title = റുബുൽ ഖാലി സാഹസിക മേഖല | accessdate = 16 ഓഗസ്റ്റ്‌ 2012 | publisher = അറബ് ന്യൂസ്‌}}</ref><ref name= >{{cite web | url = http://www.infoplease.com/encyclopedia/world/rub-al-khali.html | title = മണൽ മരുഭൂമിയായറുബഉൽ ഖാലി | accessdate = | publisher = ഇൻഫോ പ്ലീസ്.കോം}}</ref>. സൗദി അറേബ്യയെക്കൂടാതെ ഒമാൻ, യു.എ.ഇ, യെമൻ എന്നീരാജ്യങ്ങളിൽ പടർന്നു കിടക്കുന്ന റുബഉൽ ഖാലി [[മരുഭൂമി|മരുഭൂമിയുടെ]] വലുപ്പംവലിപ്പം 6,50,000 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ്. ആയിരത്തോളം കിലോമീറ്റർ നീളത്തിൽ മരുഭൂമി നീണ്ടു കിടക്കുന്നു. ഈ പ്രദേശത്ത്‌ വേനൽക്കാലത്ത്‌ [[ജൂൺ]]-[[ജൂലൈ]] മാസങ്ങളിൽ 56 ഡിഗ്രി താപനിലയും മഞ്ഞു കാലത്ത്‌ കാലാവസ്ഥ മൈനസ്‌ 12 വരെയും എത്തുന്നു.{{അവലംബം}} റുബുൽഖാലിയോട്‌ ചേർന്ന്‌ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ജനവാസമുള്ളത്‌ സൗദി-യെമൻ അതിർത്തിയിലാണ്‌.
 
==== ഹഖ്ൽ ====
വരി 705:
==== ഖസീം ഈന്തപ്പഴ മേള ====
[[പ്രമാണം:Date City in Buraidah 3.JPG|left|thumb|ഖസീമിലെ ബുറൈദ ഈന്തപ്പഴ മാർക്കറ്റ്]]
ഖസീമിലെ നാട്ടിൻപുറങ്ങളും നഗരവീഥികളും ഉൽസവലഹരിയിൽ ആക്കി 70 ദിവസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആഘോഷമാണ് ഖസീം [[ഈന്തപ്പഴം|ഈന്തപ്പഴ]] മേള. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഈന്തപ്പഴ മേളയാണ് സർക്കാർ, സ്വകാര്യ പങ്കാളിത്തതോടെ നടക്കുന്ന ഖസീം ഈന്തപ്പഴ മേള. ജിസിസി മേഖലകളിൽ നിന്നും മറ്റു വിദേശ രാജ്യങ്ങിൽ നിന്നും നിരവധി വ്യാപാരികൾ ഈ മേളയിലെത്താറുണ്ട്<ref name=highbeam>{{cite web | url = http://www.highbeam.com/doc/1G1-212393304.html | title = ഖസീം ഈന്തപ്പഴ മേള | accessdate = 6 സെപ്റ്റംബർ 2009 | publisher = ഹൈബീം.കോം}}</ref>. നിരവധി ഔഷധ ഗുണങ്ങളും അപൂർവ രുചിയുമുള്ള ഖസീമിന്റെ സ്വന്തം ഉൽപന്നമായ സുക്കരി അടക്കം മുന്തിയ ഇനം മുതൽ താഴ്ന്ന നിലവാരത്തിലുള്ളത് വരെ ഫെസ്റ്റിവൽ കാലത്ത് ഇവിടെ ലേലത്തിനെത്തുന്നു. വൈവിധ്യമാർന്ന ഈന്തപ്പഴങ്ങൾ ലഭ്യമാകുന്ന ഈന്തപ്പഴ വസന്തം വരുന്നതോടെ മധുരക്കനിയുടെ തലസ്ഥാനമായ അൽ-ഖസീമിൽ ആഘോഷമാണ്. മൂന്നു ലക്ഷം ചതുരശ്രമീറ്റർ സ്ഥലത്തു രണ്ടയിരത്തോളം ശീതീകരണികളുളള ട്രക്കുകളിലാണു മേള നടക്കുന്നത്. ഹെക്ടറുകൾ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന പ്ലാന്റെഷൻ മുതൽ സാധാരണ പൗരൻമാരുടെ ഇടത്തരം തോട്ടങ്ങൾ വരെ ഖസീം മേഖലയിൽ പരന്നു കിടക്കുന്നു. ഖസീമികളുടെ പ്രധാന വരുമാന മാർഗമായമാർഗ്ഗമായ ഈന്തപ്പഴ തോട്ടങ്ങളിലും കയറ്റിറക്ക് മേഖലയിലും വിപണന രംഗത്തും മലയാളികളടക്കം നിരവധി വിദേശികൾ ജോലി ചെയ്യുന്നുണ്ട്.
 
==== ഒട്ടക ഓട്ടമത്സരം ====
വരി 725:
സൗദിയിൽ മറ്റു രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നും ജോലിക്കു വരുമ്പോൾ തന്നെ അവർക്ക്‌ ലഭിക്കുന്ന തൊഴിൽ കരാറിൽ ഇസ്‌ലാമിന്റെ വിശ്വാസ പ്രമാണങ്ങൾ പവിത്രതയോടെ സൂക്ഷിക്കണം എന്ന് രേഖപ്പെടുത്താറുണ്ട്. [[ശരീഅത്ത്‌]] നിയമം പ്രാബല്യത്തിലുള്ള സൗദി അറേബ്യയിൽ റമദാൻ നിയമങ്ങൾ തെറ്റിക്കുന്നവർക്ക്‌ കനത്ത ശിക്ഷാ നടപടികൾ നിലവിലുണ്ട്. [[റമദാൻ]] നോമ്പു സമയത്ത് പരസ്യമായി ഭക്ഷണം കഴിക്കുക, വെളളം കുടിക്കുക, പുകവലിക്കുക തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ​ക്ക് പിടിക്കപ്പെട്ടാൽ രാജ്യദ്രോഹ കുറ്റമായി{{അവലംബം}} പരിഗണിക്കുന്നു. സൗദിയിൽ താമസിക്കുന്ന വിദേശികൾ ശരീഅത്ത് വ്യവസ്ഥക്ക് വിരുദ്ധമായ വിലക്കപ്പെട്ട കാര്യങ്ങൾ ചെയ്ത് പിടിക്കപ്പെട്ടാൽ കഠിന ശിക്ഷയോ [[വിസ]] റദ്ദാക്കി നാട്ടിലേക്ക് തിരിച്ചയക്കുകയോ ചെയ്യും.
=== സൈബർ നിയമങ്ങൾ ===
സൗദി അറേബ്യയിൽ [[സൈബർ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ|സൈബർ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾക്കെതിരെയുളള]] നിയമങ്ങൾ കർശനമായി നടപ്പാക്കുന്നുണ്ട്. വ്യക്തിഹത്യ, ക്രെഡിറ്റ് കാർഡ് കോഡ് ചോർത്തൽ, ബ്ലാക്ക്‌മെയ്‌ലിങ് തുടങ്ങിയവ പരിശോധിച്ചു ശിക്ഷാ നടപടികൾ നിശ്ചയിക്കാൻ പ്രത്യേക സെൽ രൂപീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. കുറ്റകൃത്യ രീതിയും തോതുമനുസരിച്ചു ശിക്ഷയിലും വ്യത്യാസമുണ്ടാകും. സൈബർ കുറ്റകൃത്യങ്ങളെ ഗൗരവകരമായി കണ്ടു 10 വർഷം വരെ തടവും അഞ്ച് ലക്ഷം റിയാൽ മുതൽ അഞ്ച് ദശലക്ഷം റിയാൽ വരെ പിഴയും നൽകുന്നതാണു പുതിയ [[സൈബർ നിയമം]]<ref name=citc>[http://www.citc.gov.sa/English/RulesandSystems/CITCSyste/Documents/LA_004_%20E_%20Anti-Cyber%20Crime%20Law.pdf ആന്റി ക്രൈം സൈബർ ലോ ] കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ ആന്റ് ഇൻഫർമേഷൻ ടെക്നോളജി കമ്മീഷൻ - സൗദി അറേബ്യ - ആർട്ടിക്കിൾ 7 നോക്കുക </ref>. [[വെബ്‌സൈറ്റ്|വെബ്‌സൈറ്റുകൾ]] നിരീക്ഷിക്കാൻ സൗദി സൈബർ സെക്യൂരിറ്റി ആൻഡ് ആന്റി സൈബർ ക്രൈം ഏജൻസി എന്ന പേരിൽ പ്രത്യേക വിഭാഗം രാജ്യത്ത് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട് <ref name="citc" />. ഇതുകൂടാതെ ബോംബുനിർമാണവുംബോംബുനിർമ്മാണവും ഉപയോഗവും പരിശീലിപ്പിക്കുന്ന സൈറ്റുകളുടെ നിർമാണംനിർമ്മാണം, ഭീകരവാദപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പ്രേരകമാവുന്ന ഉള്ളടക്കമുള്ളവ തുടങ്ങിയ ഭീകരപ്രവർത്തനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കുറ്റകൃത്യങ്ങളും സദാചാരബോധത്തിനെതിരും മതവികാരം വ്രണപ്പെടുത്തുന്നതുമായ സൈറ്റുകളും മയക്കുമരുന്ന്, ചൂതാട്ടം പോലുള്ള കുറ്റകൃത്യങ്ങളടങ്ങിയ സൈറ്റുകളും രാജ്യത്തെ സൈബർ കുറ്റകൃത്യങ്ങളുടെ പട്ടികയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നുണ്ട് <ref name="citc" />. വെബ് സൈറ്റുകൾ തകർക്കുകയും [[ഇ-മെയിൽ]] അഡ്രസുകൾ ചോർത്തുകയും ചെയ്യുന്നവർക്കു കർശന ശിക്ഷയാണ് ഉള്ളത്.
 
== കാർഷിക രംഗം ==
വരി 732:
രാജ്യത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ ചെറുതും വലുതുമായ നിരവധി [[അണക്കെട്ട്|അണക്കെട്ടുകളുണ്ട്]]. താഴ്ന്ന പ്രദേശങ്ങളിലുള്ള ജനവാസ കേന്ദ്രങ്ങളേയും കൃഷിയിടങ്ങളേയും മഴവെള്ളപ്പാച്ചിലിൽനിന്ന് രക്ഷിക്കാനായാണ് പല ഭാഗത്തും അണക്കെട്ടുകൾ പണിതത്. പിന്നീടവ [[ജലസേചനം]] പോലുള്ള വിവിധ ആവശ്യങ്ങൾക്ക് കൂടി ഉപകാരപ്പെടുന്നതായി മാറുകയായിരുന്നു. വേനലിൽ പൂർണമായും വറ്റിവരളുന്ന ഈ സംഭരണികളിൽ അപൂർവമായി ലഭിക്കുന്ന [[മഴ|മഴയിലൂടെ]] വന്നെത്തുന്ന വെള്ളം കാരണം ആറു മാസത്തോളം ജലസാന്നിധ്യമുണ്ടാകും. ഇങ്ങനെ കെട്ടിനിർത്തുന്ന വെള്ളം ജലസേചനത്തിനും മറ്റുമാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. വെള്ളമുള്ളപ്പോൾ അണക്കെട്ടുകൾ കേന്ദ്രീകരിച്ച് ചെറിയ തോതിൽ വിനോദ സഞ്ചാരവും നടക്കാറുണ്ട്.
=== ഈന്തപ്പന കൃഷി ===
സൗദി അറേബ്യയിൽ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യത്തോടെയും കൂടുതലായും കൃഷി ചെയ്യുന്നത് [[ഈന്തപ്പന|ഈന്തപ്പനയാണ്]]. [[അറബ് ലോകം|അറബ്]] പാരമ്പ്യത്തിന്റെയും പ്രൗഢിയുടെയും പ്രതീകങ്ങളായി തദ്ദേശീയർ ഈന്തപ്പന തോട്ടങ്ങളെ കാണുകയും പരിപാലിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വിവിധ തരത്തിലും വർണങ്ങളിലുമുള്ള ഈന്തപ്പഴക്കുലകൾ അലങ്കാരമാക്കി രാജ്യത്തെ റോഡിന് വശങ്ങളിലും ഉദ്യാനങ്ങളിലും പാർക്കുകളിലുമെല്ലാം ഭംഗിയേറിയ കാഴ്ചയാണ്. നഗരസൗന്ദര്യവത്കരണത്തിന്റെ ഭാഗമായാണ് ഈന്തപ്പനകൾ വെച്ചുപിടിപ്പിക്കുന്നത്. പെട്രോളിയം ഉത്പന്നങ്ങൾ വ്യ്യാവസായികാടിസ്ഥാനത്തിൽ ഉത്പാതിപ്പിക്കുന്നതിനു മുമ്പ് സൗദിയിലെ പ്രധാന വരുമാനം ഈന്തപ്പന തോട്ടങ്ങളായിരുന്നു. [[മുഹമ്മദ്|മുഹമ്മദ്‌ നബിയുടെ]] കാലത്ത് [[മദീന|മദീനയിലെ]] [[മസ്ജിദുന്നബവി|മസ്ജിദുന്നബവിയടക്കമുള്ള]] പള്ളികൾ ഈന്തപ്പന ഓലകൾ കൊണ്ടാണ് നിർമിച്ചിരുന്നത്. ഈന്തപ്പനയുടെ ഓലകൾ ചേർത്തുകൊണ്ട് പഴയകാലത്ത് വീടുകൾ മേയുകയും പനയുടെ ഓരോഭാഗങ്ങൾ കൊണ്ടും സ്ത്രീകൾ വിവിധതരം കരകൗശല വസ്തുക്കൾ നിർമിക്കുകയുമെല്ലാംനിർമ്മിക്കുകയുമെല്ലാം ചെയ്തിരുന്നു. ഇന്ന് ഈന്തപ്പഴം സംസ്‌കരിച്ച് വിവിധ ഇനങ്ങളും ഉത്പന്നങ്ങളുമാക്കി ലോകമെങ്ങുമെത്തിക്കാൻ ധാരാളം ഫാക്ടറികളും ലാബുകളും കമ്പനികളുമാണ് സൗദിയിലുള്ളത്. രാജ്യത്ത് കൃഷി എന്നതിനേക്കാളേറെ [[ഈന്തപ്പഴം]] പാരമ്പര്യത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. സൗദി അറേബ്യയിലെ പ്രധാന ഈന്തപ്പഴത്തോട്ടങ്ങളുള്ള [[അൽ ഖസീം]] മേഖലയിലെ 75 ശതമാനം ഭൂപ്രദേശവും ഈത്തപ്പഴകൃഷിക്ക് അനുയോജ്യമാണ്. കൃഷി വകുപ്പ് ഒടുവിൽ നടത്തിയ [[സർവേ]] പ്രകാരം അൽ ഖസീം മേഖലയിൽ 16,000ത്തിൽപരം ഈന്തപ്പന തോട്ടങ്ങളുണ്ട്. കൂടാതെ [[അൽഹസ]] പോലുള്ള കൃഷിയിടങ്ങളും [[മദീന]], [[ഉനൈസ]], അൽറസ്സ്, മജ്മഅ തുടങ്ങിയിടങ്ങളിലും ധാരാളം കൃഷി ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഒരു കാലത്ത് [[മരുഭൂമി|മരുഭൂമിയിലെ]] മനുഷ്യ ജീവിതത്തിന്റെ അവിഭാജ്യ ഘടകമായിരുന്നു ഈന്തപ്പനയിൽ നിന്നായിരുന്നു കയറും കൊട്ടകളും മീൻപിടിത്ത [[തോണി|തോണികളിലെ]] [[പായ|പായകളും]] എല്ലാം നിർമിച്ചിരുന്നത്.
 
== ഇന്ത്യ - സൗദി ബന്ധം ==
"https://ml.wikipedia.org/wiki/സൗദി_അറേബ്യ" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്