ട്രോമാറ്റോളജി
അപകടങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ അക്രമം മൂലം ഒരു വ്യക്തിക്ക് ഉണ്ടാകുന്ന മുറിവുകളെയും പരിക്കുകളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനവും അവയുടെ ശസ്ത്രക്രിയാ ചികിത്സയും കേടുപാടുകൾ പരിഹരിക്കലും ഉൾപ്പെടുന്ന വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിന്റെ ഒരു ശാഖയാണ് ട്രോമാറ്റോളജി (പരിക്ക് അല്ലെങ്കിൽ മുറിവ് എന്നർത്ഥം വരുന്ന ഗ്രീക്ക് പദം ട്രോമയിൽ നിന്ന്) എന്നത്. ഇത് പലപ്പോഴും ശസ്ത്രക്രിയയുടെ ഒരു ഉപവിഭാഗമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു, ട്രോമ സർജറി എന്ന പ്രത്യേക വിഭാഗം ഇല്ലാത്ത രാജ്യങ്ങളിൽ ഇത് പലപ്പോഴും ഓർത്തോപീഡിക് സർജറിയുടെ സബ്-സ്പെഷ്യാലിറ്റിയാണ്. ട്രോമാറ്റോളജി ആക്സിഡന്റ് സർജറി എന്ന പേരിലും അറിയപ്പെടുന്നു.
ശാഖകൾ
തിരുത്തുകമെഡിക്കൽ ട്രോമാറ്റോളജി, സൈക്കോളജിക്കൽ ട്രോമാറ്റൊളജി എന്നിവ ട്രോമാറ്റോളജിയുടെ ശാഖകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. അക്രമം മൂലമോ സാധാരണ അപകടങ്ങൾ മൂലമോ ഉണ്ടാകുന്ന മുറിവുകളുടെയും പരിക്കുകളുടെയും ചികിത്സയിൽ പ്രത്യേക പരിശീലനം നൽകുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനമാണ് മെഡിക്കൽ ട്രോമാറ്റോളജി. ഇത്തരത്തിലുള്ള ട്രോമാറ്റോളജി ശസ്ത്രക്രിയകളിലും ഭാവിയിലെ ഫിസിക്കൽ തെറാപ്പിയിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. ഒരു ദുരിതകരമായ സംഭവം മൂലം ഒരാളുടെ മനസ്സിന് ഉണ്ടാകുന്ന പ്രശ്നങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത് ആണ് സൈക്കോളജിക്കൽ ട്രോമാറ്റോളജി. ഒരാളുടെ ജീവിതത്തിലെ അമിതമായ സമ്മർദ്ദത്തിന്റെ ഫലമായും ഇത്തരത്തിലുള്ള ആഘാതം ആകാം. മാനസിക ആഘാതം പലപ്പോഴും അമിതമായ ഉത്കണ്ഠയ്ക്ക് കാരണമാകുന്നു.[1] പരിക്കുകളെ ഇനിപ്പറയുന്നവയായും തരംതിരിക്കാം:
- അക്യൂട്ട്: ഇത് സമ്മർദ്ദപൂരിതമോ അപകടകരമോ ആയ ഒരൊറ്റ സാഹചര്യത്തിൽ നിന്നാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്.
- ക്രോണിക്: ആവർത്തിച്ചുള്ളതും നീണ്ടുനിൽക്കുന്നതുമായ എക്സ്പോഷർ മൂലമാണ് ഇത് ഉണ്ടാകുന്നത്.
- കോംപ്ലക്സ്: ഒന്നിലധികം ആഘാതകരമായ സംഭവങ്ങളുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നതിൽ നിന്നാണ് ഇത് ഉണ്ടാകുന്നത്.
ഒരു ആഘാതകരമായ സംഭവം അനുഭവിച്ച ഒരാളുമായി അടുത്ത സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നതിലൂടെ ഒരു വ്യക്തിക്ക് ആഘാത ലക്ഷണങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു അവസ്ഥയാണ് സെക്കൻഡറി അല്ലെങ്കിൽ വിസേറിയസ് ട്രോമ.[2]
പരിക്കുകളുടെ തരങ്ങൾ
തിരുത്തുകപരിക്കുകളുടെ തരങ്ങളെക്കുറിച്ച് പറയുമ്പോൾ, മെഡിക്കൽ, സൈക്കോളജിക്കൽ ട്രോമാറ്റോളജി കൈകോർക്കുന്നു. കാർ അപകടങ്ങൾ, വെടിയേറ്റ മുറിവുകൾ, ഏതെങ്കിലും സംഭവങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള പിടിഎസ്ഡി മുതലായവ പരിക്കുകളുടെ തരങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. പരിക്കുകൾ ശസ്ത്രക്രിയകളിലൂടെ നന്നാക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, അവ മാനസിക ആഘാതത്തിനും മറ്റ് സമ്മർദ്ദ ഘടകങ്ങൾക്കും കാരണമാകും. ഉദാഹരണത്തിന്, ഒരു വാഹനാപകടത്തിൽ കൈത്തണ്ട തകർന്നതും കൈ രക്ഷിക്കാൻ വിപുലമായ ശസ്ത്രക്രിയ ചെയ്തതുമായ ഒരു കൌമാരക്കാരൻ അപകടത്തിന് ശേഷം കാറിൽ ഡ്രൈവ് ചെയ്യുമ്പോൾ ഉത്കണ്ഠ അനുഭവിച്ചേക്കാം.
ട്രോമ പരിചരണത്തിനുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ
തിരുത്തുകമെഡിക്കൽ ട്രോമ കെയറിന്റെ കാര്യത്തിൽ എയർവേ മാനേജ്മെന്റ്, മോണിറ്ററിംഗ്, പരിക്കുകൾ കൈകാര്യം ചെയ്യൽ എന്നിവയെല്ലാം പ്രധാന മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങളാണ്. എമർജൻസി ഓൺ-സീൻ കെയറിന്റെ പ്രധാന ഘടകമാണ് എയർവേ മാനേജ്മെന്റ്. ചിട്ടയായ ഒരു സമീപനം ഉപയോഗിച്ച്, രോഗിക്ക് മതിയായ രക്തചംക്രമണം ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്നും കഴിയുന്നത്ര ശാന്തത പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്നും ഉറപ്പാക്കുന്നതിന് ഒരു രോഗിയുടെ ശ്വാസനാളം തടസ്സപ്പെട്ടിട്ടില്ലെന്ന് ആദ്യം വിലയിരുത്തണം.[3]: രോഗികളെ നിരീക്ഷിക്കുകയും അവരുടെ ശരീരം ഷോക്ക് അവസ്ഥയിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് മെഡിക്കൽ ട്രോമ കെയറിന്റെ കാര്യത്തിൽ മറ്റൊരു പ്രധാന മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശമാണ്. രോഗികൾ സുഖമായിരിക്കുന്നുവെന്നും മറ്റ് പ്രശ്നങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലെന്നും ഉറപ്പാക്കാൻ നഴ്സുമാർ രോഗികളെ നിരീക്ഷിക്കുകയും രക്തസമ്മർദ്ദം, ഹൃദയമിടിപ്പ് മുതലായവ പരിശോധിക്കുകയും വേണം. പരിക്കുകൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുമ്പോൾ, തലയ്ക്കും കഴുത്തിനും ഉള്ള പരിക്കുകൾക്ക് ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് ശേഷം ഏറ്റവും കൂടുതൽ പരിചരണം ആവശ്യമാണ്. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ആഘാതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മരണത്തിനും വൈകല്യങ്ങൾക്കും പ്രധാന കാരണങ്ങളിലൊന്നാണ് തലയ്ക്കേറ്റ പരിക്കുകൾ. തലവേദനയുള്ള രോഗികൾക്ക് പ്രശ്നങ്ങളൊന്നുമില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് ശേഷം സിടി സ്കാനുകൾ നടത്തേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്.[3]:28–30
മാനസിക ആഘാത പരിചരണത്തിനുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ
തിരുത്തുകമാനസിക ആഘാതത്തെ തുടർന്നുള്ള ഉത്കണ്ഠയും സമ്മർദ്ദവും മറികടക്കാൻ ഇരകളെ സഹായിക്കുന്നതിന് നിരവധി സമീപനങ്ങളുണ്ട്. രോഗബാധിതരായ വ്യക്തികൾക്ക് വ്യായാമം, പരിചിതരും സുരക്ഷിതരുമായ കൂട്ടാളികളുമായും കുടുംബാംഗങ്ങളുമായും ഇടപഴകൽ തുടങ്ങിയവ നിർദ്ദേശിച്ചേക്കാം. ശരീരത്തെ ഭയത്തിന്റെയും അമിതമായ ഉത്തേജനത്തിന്റെയും അവസ്ഥയിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നതിലൂടെ ശരീരത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക സന്തുലിതാവസ്ഥയെ ട്രോമ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു.[1] ഒരു ദിവസം മുപ്പത് മിനിറ്റ് വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ ഒരു ആഘാതകരമായ അവസ്ഥയിൽ നിന്ന് പുറത്തുകൊണ്ടുവരാൻ സഹായിക്കും. സാമൂഹിക പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുക, സന്നദ്ധപ്രവർത്തനം നടത്തുക, പുതിയ സുഹൃത്തുക്കളെ ഉണ്ടാക്കുക എന്നിവയെല്ലാം ആഘാതകരമായ സംഭവങ്ങളെ മറക്കുന്നതിനോ നേരിടുന്നതിനോ സഹായിക്കുന്ന വഴികളാണ്. കുട്ടിക്കാലത്തെ ആഘാതവുമായി പൊരുത്തപ്പെടുക എന്നത് പ്രത്യേകിച്ചും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതാണ്.
രോഗിയുടെ വിലയിരുത്തൽ
തിരുത്തുക- അഡ്വാൻസ്ഡ് ട്രോമ ലൈഫ് സപ്പോർട്ട്, ട്രോമ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന മെഡിക്കൽ ഡോക്ടർമാർക്കുള്ള പരിശീലനം
- റിവൈസ്ഡ് ട്രോമ സ്കോർ
- ഇഞ്ചുറി സിവിയേറിറ്റി സ്കോർ
- അബ്രിവിയേറ്റഡ് ഇഞ്ചുറി സ്കെയിൽ
- ട്രയേജ്
മുറിവ് വിലയിരുത്തൽ
തിരുത്തുകമുറിവുകൾ വിലയിരുത്തുന്നതിനുള്ള ഘടകങ്ങൾ ഇവയാണ്-
- ഉരച്ചിലുകൾ, മുറിവ് അല്ലെങ്കിൽ പൊള്ളൽ എന്നിങ്ങനെ മുറിവുകളുടെ സ്വഭാവം വിലയിരുത്തൽ
- മുറിവുകളുടെ നീളം, വീതി, ആഴം എന്നിവ വിലയിരുത്തൽ
- ഒരു മെക്കാനിക്കൽ ശക്തിയുടെ ആഘാതം മൂലമുണ്ടാകുന്ന ടിഷ്യു കേടുപാടുകളുടെ മൊത്തത്തിലുള്ള വിസ്തീർണ്ണം, അല്ലെങ്കിൽ രാസ ഏജന്റുകളോടുള്ള പ്രതികരണം, ഉദാഹരണത്തിന്, തീ അല്ലെങ്കിൽ കാസ്റ്റിക് പദാർത്ഥങ്ങളുടെ എക്സ്പോഷർ എന്നിവ വിലയിരുത്തൽ.
ഫോറൻസിക് ഡോക്ടർമാരും പാത്തോളജിസ്റ്റുകളും ആളുകളുടെ മുറിവുകൾ പരിശോധിക്കേണ്ടതുണ്ട്.
ഇതും കാണുക
തിരുത്തുക- ജേണൽ ഓഫ് ഇൻജുറി ആൻഡ് വയലൻസ് റിസർച്ച്
- മേജർ ട്രോമ
- പോളിട്രാമ
- ട്രോമ സർജറി
- ട്രോമാറ്റോളജി (ജേർണൽ)
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ 1.0 1.1 Emotional and Psychological Trauma: Learning to Heal from Recent or Childhood Trauma and Move on with Your Life. (n.d.). http://www.helpguide.org/articles/ptsd-trauma/emotional-and-psychological-trauma.htm Archived 2021-01-28 at the Wayback Machine.
- ↑ https://www.counseling.org/docs/defaultsource/vistas/article_2721c024f16116603abcacff0000bee5e7.pdf [പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
- ↑ 3.0 3.1 Mock, C. (2004). Guidelines for essential trauma care. Geneva: World Health Organization.