ഗി ദുബോർ (Guy Debord, ഫ്രഞ്ച് ഉച്ചാരണം gi dəbɔʁ )(ഡിസമ്പർ 28, 1931 – നവമ്പർ 30, 1994) സിറ്റുവേഷനിസ്റ്റ് ഇൻറർനാഷണൽ(Situationist International) എന്ന സാമൂഹ്യ വിപ്ലവപ്രസ്ഥാനത്തിന് രൂപവും നേതൃത്വവും നല്കിയ മാർക്സിസ്റ്റ് സൈദ്ധാന്തികനായിരുന്നു[1]. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ രണ്ടാം പകുതിയിൽ ദുബോറിന്റെ ആശയങ്ങൾ പാരിസിലെ ബുദ്ധിജീവികളേയും വിദ്യാർഥികളേയും കലാകാരന്മാരേയും ഏറെ സ്വാധീനിച്ചു. 1968-ൽ പാരിസിൽ പടർന്നു പിടിച്ച വിദ്യാർഥി പ്രക്ഷോഭത്തിനും ഈ പ്രസ്ഥാനം കാരണമായിരുന്നുവെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.[2],[3]

ഗി ദുബോർ
പ്രമാണം:Guy Debord (al centro) nell'aprile 1957 con Michèle Bernstein e Asger Jorn.jpg
ഗി ദുബോർ(നടുക്ക്) സുഹൃത്തുക്കളോടൊപ്പം
ജനനം(1931-12-28)ഡിസംബർ 28, 1931
Paris, France
മരണംനവംബർ 30, 1994(1994-11-30) (പ്രായം 62)
Bellevue-la-Montagne, Haute-Loire, France
കാലഘട്ടം20th-century philosophy
പ്രദേശംWestern Philosophy
ചിന്താധാരMarxism, Letterist International, Situationist
പ്രധാന താത്പര്യങ്ങൾSocial theory
Reification
Commodity fetishism
Class struggle
ശ്രദ്ധേയമായ ആശയങ്ങൾSpectacle
Détournement
Psychogeography
Dérive
Recuperation
സ്വാധീനിച്ചവർ
സ്വാധീനിക്കപ്പെട്ടവർ
ഒപ്പ്

പ്രധാന ചിന്താധാരകൾ തിരുത്തുക

സമൂഹം- വെറുമൊരു പ്രതിച്ഛായ (Society of Spectacle) തിരുത്തുക

മുതലാളിത്ത സമ്പദ്വ്യവസ്ഥ, സാംസ്കാരികമേൽക്കോയ്മ എന്നിവയോടൊപ്പം ഇത്തരം സാമൂഹ്യവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രതിച്ഛായകൾക്കും(image) മാധ്യമത്തിനും മധ്യസ്ഥതക്കുമുള്ള പ്രാധാന്യത്തേയും അപഗ്രഥിക്കുന്നു. സമൂഹം വെറും ഒരു കൂട്ടം പ്രതിച്ഛായകളും അവ തമ്മിലുള്ള സമ്പർക്കവും മാത്രമായി മാറുന്നതിനെതിരായി വിപ്ലവത്തിലൂടെ പ്രതികരിക്കണമെന്ന് ആഹ്വാനം നല്കുന്നു. [4]. 1967-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഈ പുസ്തകത്തിൽ നിന്നുള്ള പലേ ഉദ്ധരണികളും ഗ്രഫിറ്റികളായും (ചുമരെഴുത്ത്) മുദ്രവാക്യങ്ങളായും പാരീസിലുടനീളം പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. അതിൽ പ്രധാനമാണ് കൂലിക്കുമാത്രമായുള്ള വേലയെ ഇകഴ്ത്തിപ്പറയുന്ന വേല നിഷിദ്ധം എന്നോ പണിയെടുക്കരുത് എന്നോ വ്യാഖ്യാനിക്കാവുന്ന Ne travaillez jamais.[5]

വളവുതിരിവുകൾ (Détournement) തിരുത്തുക

ഫ്രഞ്ചു പദം മനപൂർവ്വം വഴിതെറ്റിക്കുക, ദുരുപയോഗപ്പെടുത്തുക എന്നീ അർഥങ്ങൾ കൂടി ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. നിർദ്ദോഷമെന്നു തോന്നിക്കാവുന്ന പ്രചരണതന്ത്രങ്ങളിലൂടെ മനുഷ്യമനസ്സിനെ സ്വാധീനിക്കാനുള്ള മുതലാളിത്തസമ്പദ്വ്യവസ്ഥയുടെ ശ്രമങ്ങളെ അതേ പദപ്രയോഗങ്ങളിലൂടെ ചെറുക്കുക, പഴഞ്ചൊല്ലുകളേയോ പ്രശസ്ത ഉദ്ധരണികളേയോ മാറ്റിയെഴുതുക,വളച്ചൊടിക്കുക അഥവാ അവയുടെ ഹാസ്യാനുകരണം നടത്തുക എന്നൊക്കേയുള്ള ആശയങ്ങളാണ് ദുബോർ മുന്നോട്ടു വെക്കുന്നത്. [6],

സൈക്കോ-ജിയോഗ്രഫി(Psychogeography),പ്രവണത(Dérive) തിരുത്തുക

ഒരു പ്രത്യേക വ്യക്തിയുടേയോ, ഒരു കൂട്ടം വ്യക്തികളുടേയോ നിത്യജീവിതത്തിൽ പരിസരത്തിനുള്ള സ്വാധീനം കണ്ടെത്താനുള്ള ശ്രമം.നഗരത്തിലെ ചില ജനപ്രിയ കഫേൾ,ഉദ്യാനങ്ങൾ അവയിലേക്കുള്ള ജനപ്രവാഹം എന്നിങ്ങനെ. പാരിസിന്റെ അത്തരമൊരു ഭൂപടം തന്നെ ദുബോർ വരച്ചുണ്ടാക്കി [7],[8].

പാട്രിക് മോദിയാനോയുടെ നോവലുകളിൽ ഈ ആശയങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഉല്ലേഖനങ്ങളുണ്ട്.

പോട്ലാച്ച് (Potlatch) വാർത്താബുള്ളറ്റിൻ തിരുത്തുക

മൂലസംഘടനയായിരുന്ന ലെറ്റ്റിസ്റ്റ് ഇൻടർനാഷണലിന്റെ വാർത്താ ബുള്ളറ്റിനായിരുന്നു പോട്ലാച്ച്. പിന്നീട് ദുബോർ അത് സിറ്റുവേഷണിസ്റ്റ് ഇൻടർനാഷണലിന്റെ ബുള്ളറ്റിനാക്കി.[9] വടക്കേഅമേരിക്കയിലെ ചുവന്നിന്ത്യക്കാരുടെ ആചാരസമ്പ്രദായങ്ങളിൽ ഒന്നായിരുന്നു പോട്ലാച്ച് എന്ന ചടങ്ങ്. ആഘോഷാവസരങ്ങളിൽ മാത്സര്യബുദ്ധിയോടേ ഭൗതികസ്വത്തുക്കൾ ത്യജിക്കുന്ന സമ്പ്രദായമായിരുന്നു ഇത്. ഗോത്രത്തലവനാകാൻ മത്സരിക്കുന്നവരും ഈ ചടങ്ങു നടത്താറുണ്ടായിരുന്നു.[10].ഈ സമ്പ്രദായപ്രകാരം ഓരോരുത്തരും തങ്ങളുടെ ഏറ്റവും വിലപിടിച്ച ഉരുപ്പടിയോ, സമ്പത്തോ മറ്റുള്ളവർക്ക് സമ്മാനമായി നല്കുകയോ നശിപ്പിച്ചു കളയുകയോ ചെയ്തു. ഏറ്റവുമധികം ഭൗതികസമ്പത്ത് ത്യജിച്ചവർ ഏറ്റവുമധികം ആദരിക്കപ്പെട്ടു. ഭൗതികസമ്പത്തിനേയും കച്ചവടതാത്പര്യങ്ങളേയും താഴ്ത്തിക്കെട്ടുന്ന ഈ ചടങ്ങ് നിയമപരമായി നിരോധിക്കപ്പെട്ടത്, അമേരിക്കയിൽ യൂറോപ്യൻ വംശജർ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചതു മുതലാണ്.[11]. ദുബോറിന്റെ പോട്ലാച്ച് വാർത്താ ബുള്ളറ്റിൻ സൗജന്യമായി വിതരണം ചെയ്യപ്പെട്ടു.

അന്ത്യം തിരുത്തുക

പിന്നീടുള്ള വർഷങ്ങളിൽ ദുബോറിന്റെയും സിറ്റുവേഷനിസ്റ്റ് ഇൻടർനാഷണലിന്റേയും പ്രസക്തി തീരെ കുറഞ്ഞു. 1988-ൽ ദുബോർ തന്റെ ആശയങ്ങളെ വീണ്ടും വിലയിരുത്തി, അവക്കൊക്കെ കാലിക പ്രസക്തിയുണ്ടെന്നും വാദിച്ചു. ഒരൊറ്റക്കാര്യത്തിലേ മാറ്റം വന്നിട്ടുള്ളു, സമകാലീന പ്രതിച്ഛായകൾ കൂട്ടിയിണക്കപ്പെട്ട് അവിഭാജ്യഘടകങ്ങളായി (spectaculaire integre) നിലകൊള്ളുന്നു.[12] 1994 നവമ്പർ മുപ്പതിന് ദുബോർ സ്വവസതിയിൽ വെച്ച് ആത്മഹത്യചെയ്തു.[13]

അവലംബം തിരുത്തുക

  1. സിറ്റുവേഷനിസ്റ്റ് ഇൻറർനാഷണൽ റിപോർട്ട്- ഗി ദുബോർ 1957
  2. Daniel Singer (2002). Prelude to Revolution: France in May 1968. South End Press. ISBN 9780896086821.
  3. Words & Bullets
  4. സൊസൈറ്റി ഓഫ് സ്പെക്റ്റക്ക്ൾ- ഗി ദുബോർ
  5. Ne travaillez jamais
  6. വളവുതിരിവുകൾ-ഗി ദുബോർ
  7. പാരിസിന്റെ സൈക്കോജിയോഗ്രാഫിക് ഭൂപടം
  8. പ്രവണത
  9. പോട്ലാച് വാർത്താബുള്ളറ്റിൻ
  10. Mary Giraudo Beck (2013). Potlatch: Native Ceremony and Myth on the Northwest Coast (Kindle Edition). Alaska Northwest Books.
  11. Douglas Cole (1990). An Iron Hand upon the People: The Law Against the Potlatch on the Northwest Coast. Univ of Washington Pr. ISBN 978-0295970509. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |1= (help)
  12. സമൂഹം- വെറുമൊരു പ്രതിച്ഛായ- പുനരവലോകനം- ദുബോർ 1988
  13. ഗി ദുബോർ ആത്മഹത്യ ചെയ്തു
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഗി_ദുബോർ&oldid=3779475" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്