കൻഹോപാത്ര
ഹിന്ദുമതത്തിലെ വർക്കരി വിഭാഗം ആദരിച്ചിരുന്ന പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിലെ മറാത്തി കവിയിത്രിയായിരുന്നു കൻഹോപാത്ര (അഥവാ കൻഹുപാത്ര).
| Sant കൻഹോപാത്ര | |
|---|---|
 കൻഹോപാത്ര വിതോബയോട് പാടുന്നു | |
| ജനനം | പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ട്, കൃത്യമായ തീയതി അജ്ഞാതമാണ് മംഗൽവേദ, മഹാരാഷ്ട്ര, ഇന്ത്യ |
| മരണം | പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ട്, കൃത്യമായ തീയതി അജ്ഞാതമാണ് പാണ്ഡാർപൂർ, മഹാരാഷ്ട്ര |
| അംഗീകാരമുദ്രകൾ | Sant (संत) in Marathi, meaning "Saint" |
| തത്വസംഹിത | Varkari |
| കൃതികൾ | ഒവി, അഭംഗ ഭക്തി കവിത |
കൻഹോപാത്രയെക്കുറിച്ച് വളരെക്കുറച്ചേ അറിയൂ.[1]മിക്ക പരമ്പരാഗത വിവരണങ്ങളും അനുസരിച്ച്, കാൺഹോപാത്ര ഒരു കൊട്ടാരദാസിയും നർത്തകിയും ആയിരുന്നു. ബിദാറിലെ ബാദ്‌ഷയുടെ (രാജാവിന്റെ) വെപ്പാട്ടിയായി മാറുന്നതിനുപകരം വർക്കാരികളുടെ രക്ഷാധികാരി ദേവൻ ഹിന്ദുദേവനായ വിതോബക്ക് കീഴടങ്ങാൻ തീരുമാനിച്ചു. പണ്ഡാർപൂരിലെ പണ്ഡർപൂർ വിഠോബാ ക്ഷേത്രത്തിലാണ് അവർ മരിച്ചത്. ക്ഷേത്രപരിസരത്ത് സമാധി (ശവകുടീരം) ഉള്ള ഒരേയൊരു വ്യക്തി അവർ മാത്രമാണ്.
വിതോബയോടുള്ള അവളുടെ ഭക്തിയെക്കുറിച്ചും അവളുടെ ഭക്തിയെ തന്റെ തൊഴിലുമായി സന്തുലിതമാക്കാനുള്ള അവളുടെ പോരാട്ടത്തെക്കുറിച്ചും കൻഹോപാത്ര മറാത്തി ഓവിയും അഭംഗ കവിതയും എഴുതി. തന്റെ കവിതയിൽ, വിതോബയെ തന്റെ രക്ഷകനാകാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുകയും അവളുടെ തൊഴിലിന്റെ പിടിയിൽ നിന്ന് അവളെ മോചിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അവളുടെ മുപ്പതോളം അഭംഗങ്ങൾ കാലത്തെ അതിജീവിച്ചു കൊണ്ട് ഇന്നും ആലപിക്കുന്നു. ഒരു ഗുരു, പുരുഷ വർക്കരി സന്യാസി, അല്ലെങ്കിൽ പരമ്പര (പാരമ്പര്യം അല്ലെങ്കിൽ വംശം) എന്നിവയുടെ പിന്തുണയില്ലാതെ, തന്റെ ഭക്തിയെ മാത്രം അടിസ്ഥാനമാക്കി പുണ്യവതിയായ ഏക വനിത വർക്കരി വിശുദ്ധയാണ് അവർ.
ജീവിതം തിരുത്തുക
വസ്തുതയെയും ഫിക്ഷനെയും വേർതിരിക്കുന്നത് പ്രയാസകരമാക്കി നൂറ്റാണ്ടുകളായി കടന്നുപോയ കഥകളിലൂടെയാണ് കൻഹോപാത്രയുടെ ചരിത്രം അറിയപ്പെടുന്നത്. കൊട്ടാരദാസിയായ ഷാമയുടെ ജനനത്തെക്കുറിച്ചും വിത്തോബ ക്ഷേത്രത്തിൽ വച്ച് ബിദാറിലെ ബാദ്ഷാ അവളെ അന്വേഷിച്ച മിക്ക വിവരണങ്ങളും സമ്മതിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, സദാശിവ മലഗുജാറിന്റെയും (അവളുടെ അച്ഛൻ എന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്ന) ഹൗസ എന്ന വീട്ടുജോലിക്കാരിയുടെയും കഥാപാത്രങ്ങൾ എല്ലാ വിവരണങ്ങളിലും കാണപ്പെടുന്നില്ല.
ആദ്യകാലജീവിതം തിരുത്തുക
വിഥോബയുടെ പ്രധാന ക്ഷേത്രമായ പാണ്ഡാർപൂരിനടുത്തുള്ള മംഗൽവേദ പട്ടണത്തിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഷാമ അല്ലെങ്കിൽ ശ്യാമ എന്ന ധനികയായ വേശ്യയുടെയും കൊട്ടാരദാസിയുടെയും മകളായിരുന്നു കൻഹോപാത്ര.[1][2][3]കൻഹോപാത്രയ്ക്ക് പുറമെ വർക്കരി വിശുദ്ധന്മാരായ ചോഖമേലയുടെയും ഡമാജിയുടെയും ജന്മസ്ഥലം കൂടിയാണ് മംഗൽവേദ[4].കൻഹോപാത്രയുടെ പിതാവിന്റെ വ്യക്തിത്വത്തെക്കുറിച്ച് ഷാമയ്ക്ക് അനിശ്ചിതത്വമുണ്ടായിരുന്നുവെങ്കിലും അത് നഗരത്തിലെ പ്രധാനിയായ സദാശിവ മലഗുജറാണെന്ന് സംശയിച്ചു. നിരവധി വീട്ടുജോലിക്കാർ സേവിച്ച അമ്മയുടെ കൊട്ടാരവീട്ടിലാണ് കാൻഹോപാത്ര കുട്ടിക്കാലം ചെലവഴിച്ചത്. പക്ഷേ അമ്മയുടെ തൊഴിൽ കാരണം കൻഹോപാത്രയുടെ സാമൂഹിക നില വളരെ മോശമായിരുന്നു.[1][5]
അമ്മയുടെ തൊഴിലിൽ ചേരുന്നതിനായി കുട്ടിക്കാലം മുതൽ തന്നെ നൃത്തത്തിലും ഗാനത്തിലും പരിശീലനം നേടി. കഴിവുള്ള നർത്തകിയും ഗായികയും ആയി. അവളുടെ സൗന്ദര്യത്തെ അപ്‌സര (സ്വർഗ്ഗീയ അപ്‌സര സ്‌ത്രീ) മേനകയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തി.[1][6] അവളുടെ സൗന്ദര്യത്തെ ആരാധിക്കുകയും അവൾക്ക് പണവും ആഭരണങ്ങളും സമ്മാനിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ബാദ്‌ഷയെ (മുസ്‌ലിം രാജാവ്) കാൻഹോപാത്ര സന്ദർശിക്കണമെന്ന് ഷാമ നിർദ്ദേശിച്ചു. പക്ഷേ കൻഹോപാത്ര അത് നിരസിച്ചു. [6]കാൻ‌ഹോപാത്രയെ വിവാഹം കഴിപ്പിക്കണമെന്ന് ഷാമ ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നുവെന്ന് പരമ്പരാഗത കഥകൾ പറയുന്നു. എന്നാൽ തന്നേക്കാൾ സൗന്ദര്യമുള്ള ഒരാളെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ കൻഹോപാത്ര ആഗ്രഹിച്ചു.[1][6][7] ഒരു വേശ്യയുടെ മകൾക്ക് വിവാഹം കഴിക്കുന്നത് സാമൂഹികമായി അംഗീകരിക്കപ്പെടാത്തതിനാൽ കൻഹോപാത്രയുടെ വിവാഹം നിരോധിച്ചതായി പണ്ഡിതൻ താര ഭവാൽക്കർ പറയുന്നു.[8]
മിക്ക വിവരണങ്ങളും കൻഹോപാത്രയെ വേശ്യയുടെ ജീവിതത്തിലേക്ക് നിർബന്ധിച്ചുവെന്ന് പറയുന്നു[9][10] ചിലർ പറയുന്നത്, കൻഹോപാത്ര ഒരു വേശ്യയാകാൻ വിസമ്മതിച്ചു എന്നാണ്.[5] അവൾ ഒരു വേശ്യയായി ജോലി ചെയ്‌തിരിക്കാമെന്ന് ചില എഴുത്തുകാർ വിശ്വസിക്കുന്നു.[11]
ഭക്തിയുടെ പാത തിരുത്തുക
കൻഹോപാത്രയുടെ അച്ഛൻ എന്ന് കരുതപ്പെടുന്ന സദാശിവ മലഗുജർ കൻഹോപാത്രയുടെ സൗന്ദര്യത്തെക്കുറിച്ച് കേട്ട് അവളുടെ നൃത്തം കാണാൻ ആഗ്രഹിച്ചുവെങ്കിലും കൻഹോപാത്ര നിരസിച്ചു. അതനുസരിച്ച് സദാശിവ കൻഹോപാത്രയെയും ഷാമയെയും ഉപദ്രവിക്കാൻ തുടങ്ങി. അദ്ദേഹം കൻഹോപാത്രയുടെ പിതാവാണെന്നും അതിനാൽ അവരെ ഒഴിവാക്കണമെന്നും ഷാമ അദ്ദേഹത്തെ ബോധ്യപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചു. പക്ഷേ സദാശിവ അവളെ വിശ്വസിച്ചില്ല. ഉപദ്രവം തുടരുന്നതിനിടയിൽ, ഷാമയുടെ സ്വത്ത് പതുക്കെ കുറഞ്ഞു. ഒടുവിൽ ഷാമ സദാശിവയോട് ക്ഷമ ചോദിക്കുകയും കൻഹോപാത്രയെ അദ്ദേഹത്തിന് സമർപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. കാൺഹോപാത്ര, അവളുടെ വൃദ്ധയായ വേലക്കാരിയായ ഹൗസയുടെ സഹായത്തോടെ വീട്ടുജോലിക്കാരിയായി വേഷംമാറി പാണ്ഡാർപൂരിലേക്ക് പലായനം ചെയ്തു.[1]
കുറിപ്പുകൾ തിരുത്തുക
- Footnotes
- Reference notes
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Kunte, Madhvi (कुंटे , माधवी) (2 July 2009). "कान्होपात्रा (Kanhopatra)". Maharashtra Times (in Marathi). The Times Group. p. 2. Retrieved 2009-09-29.
{{cite news}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Vaidya, Vivek Digambar (10 July 2009). "कव्हरस्टोरी (Cover story)". Lokprabha (in Marathi). Indian Express Group Group. Retrieved 2009-09-30.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി] - ↑ Mahīpati, 1715-1790. (1988). Stories of Indian saints : translation of Mahipati's Marathi Bhaktavijaya. Abbott, Justin E. (Justin Edwards), 1853-1932., Godbole, Narhar R. (4th ed ed.). Delhi: Motilal Banarsidass. ISBN 81-208-0469-4. OCLC 22003129.
{{cite book}}:|edition=has extra text (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ Pande, Dr Suruchi (March 2004). "Glimpses of Holy Lives: From Death to Immortality" (PDF). Prabuddha Bharata. Advaita Ashrama: the Ramakrishna Order started by Swami Vivekananda. 109 (3): 45. ISSN 0032-6178. Archived from the original (PDF) on 2011-03-21. Retrieved 2009-11-12.
- ↑ 5.0 5.1
- "Sant Parampara: Sant Kanhopatra". Official Site of Vithoba temple, Pandharpur. Shri Vitthal Rukmini Temple committee, Pandharpur. Archived from the original on 3 April 2009. Retrieved 2009-09-30.
- "संत परंपरा: संत कान्होपात्रा". Official Site of Vithoba temple, Pandharpur (in Marathi). Shri Vitthal Rukmini Temple committee, Pandharpur. Archived from the original on 2 April 2008. Retrieved 2009-09-30.
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
- ↑ 6.0 6.1 6.2 See Mahīpati; Abbott, Justin Edwards; Godbole, Narhar R. (1988). "39: verses 1:80". Stories of Indian Saints: An English Translation of Mahipati's Marathi Bhaktavijaya. Motilal Banarsidass. pp. 78–84. ISBN 81-208-0469-4. for a complete translation of Bhaktavijaya.
- ↑ Ranade pp.190–91
- ↑ Tara Bhavalkar quoted in Rosen, Steven (1996). Vaiṣṇavī: women and the worship of Krishna. Motilal Banarsidass Publishers. p. 165.
- ↑ Sellergren p. 226
- ↑ Mokashi-Punekar, Rohini (2006). Ditmore, Melissa Hope (ed.). Encyclopedia of Prostitution and Sex Work (1 ed.). USA: Greenwood Publishing Group. p. 237. ISBN 978-0-313-32968-5.
- ↑ Aklujkar, Ashok; Gonda, J.; de Jong, J. W.; Ensink, J.; Miller, Roy Andrew (1970-06). "Reviews". Indo-Iranian Journal. 12 (2): 126–159. doi:10.1007/bf00163004. ISSN 0019-7246.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help)
അവലംബം തിരുത്തുക
- Sellergren, Sarah (1996). "Janabai and Kanhopatra: A Study of Two Women Sants". In Feldhaus, Anne (ed.). Images of Women in Maharashtrian Literature and Religion. SUNY Press. pp. 213–138. ISBN 978-0-7914-2837-5.
- Ranade, R.D. (1999) [1933]. Mysticism in Maharashtra. Motilal Banarsidass Publ. ISBN 978-81-208-0576-7.
- Aklujkar, Vidyut (2005). "Between Pestle and Mortar: Women in Marathi Sant Tradition". In Sharma, Arvind (ed.). Goddesses and women in the Indic religious tradition. Brill. ISBN 978-90-04-12466-0.
പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ തിരുത്തുക
