ഏക് ലിംഗ്ജി

 

Eklingji, Harihara temple
Meera temple
അടിസ്ഥാന വിവരങ്ങൾ
സ്ഥലം	Kailash Puri
മതവിഭാഗം	ഹിന്ദുയിസം
ആരാധനാമൂർത്തി	Shri Ekling Ji
ആഘോഷങ്ങൾ	Eklingji Patotsav, Maha Shivaratri
ജില്ല	Udaipur district
സംസ്ഥാനം	Rajasthan
രാജ്യം	India
പൂർത്തിയാക്കിയ വർഷം	8th Century
ആകെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ	108

പടിഞ്ഞാറൻ ഇന്ത്യയിലെ രാജസ്ഥാനിലെ ഉദയ്പൂർ ജില്ലയിലുള്ള ഒരു ഹിന്ദു ക്ഷേത്ര സമുച്ചയമാണ് എക്ലിംഗ്ജി. മേവാറിന്റെ മുൻ തലസ്ഥാനമായ നഗ്ഡക്കടുത്തുള്ള (ഉദയ്പൂരിലെ ഗിർവ തഹസിൽ), കൈലാഷ്പുരി ഗ്രാമത്തിലാണ്. മേവാർ പ്രിൻസ്ലി സ്റ്റേറ്റിന്റെ ഭരണാധിപൻ എക്ലിംഗ്ജി ആണെന്നും മഹാറാണ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദിവാനാണെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.

ചരിത്രം

15-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ എഴുതപ്പെട്ട ഏകലിംഗ മാഹാത്മ്യം അനുസരിച്ച്, എട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഭരണാധികാരിയായ ബാപ്പ റാവലാണ് എക്ലിംഗ്ജിയിലെ ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചത് എന്ന് കാണുന്നു. ഡൽഹി സുൽത്താനേറ്റ് ഭരണാധികാരികളുടെ ആക്രമണത്തിൽ ക്ഷേത്രവും വിഗ്രഹവും നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിൽ വിപുലമായ പുനരുദ്ധാരണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തിയ ഹമീർ സിംഗ് (14-ആം നൂറ്റാണ്ട്) ആണ് നിലവിലുള്ള ഏറ്റവും പഴയ വിഗ്രഹം സ്ഥാപിച്ചത്. 15-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ രാജാവായ റാണ കുംഭ. ക്ഷേത്രം പുനർനിർമ്മിക്കുന്നതോടൊപ്പം ഒരു വിഷ്ണു ക്ഷേത്രം കൂടി പണികഴിപ്പിച്ചു. 1460-ലെ ലിഖിതത്തിൽ അദ്ദേഹത്തെ "ഏകലിംഗത്തിന്റെ സ്വകാര്യ സേവകൻ" എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നു.

പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ, മാൾവ സുൽത്താനേറ്റിലെ ഗിയാത്ത് ഷാ മേവാർ ആക്രമിക്കുകയും എക്ലിംഗ്ജിയുടെ ക്ഷേത്രം നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. റാണ കുംഭന്റെ മകൻ റാണാ റൈമൽ (ഭ. 1473-1509) അയാളെ പരാജയപ്പെടുത്തി പിടികൂടി. സുൽത്താനെ മോചിപ്പിക്കുന്നതിനായി ഒരു തുക മോചനദ്രവ്യം ആയി നേടി. ഈ മോചനദ്രവ്യം ഉപയോഗിച്ച്, ക്ഷേത്ര സമുച്ചയത്തിന്റെ അവസാനത്തെ പ്രധാന പുനർനിർമ്മാണത്തിന് റൈമൽ നേതൃത്വം നൽകുകയും പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിൽ നിലവിലുള്ള മൂർത്തി സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. യഥാർത്ഥത്തിൽ, ക്ഷേത്രം പാശുപത വിഭാഗത്തിന്റേതായിരിക്കാം എന്ന് ചരിത്രകാരന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു, പിന്നീട് നാഥ് വിഭാഗം കൈകാര്യം ചെയ്തു. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇത് രാമാനന്ദികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിലായി.

അവലംബം

 

ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ

• മന്ദിർ ശ്രീ എക്ലിംഗ് ജി