ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം

എല്ലാ വ്യക്തികൾക്കും അർഹമായ ഒരു സാർവത്രിക മിനിമം ആരോഗ്യ നിലവാരത്തിനുള്ള സാമ്പത്തികവും സാമൂഹികവും സാംസ്കാരികവുമായ അവകാശമാണ് ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം. മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ സാർവത്രിക പ്രഖ്യാപനം, സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക, സാംസ്കാരിക അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച അന്താരാഷ്ട്ര ഉടമ്പടി, വികലാംഗരുടെ അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച ഉടമ്പടി എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന അന്താരാഷ്ട്ര കരാറുകളിൽ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം എന്ന ആശയം പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ആരോഗ്യം എങ്ങനെ നിർവചിക്കപ്പെടുന്നു, ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തിൽ എന്ത് മിനിമം അവകാശങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു, ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം ഉറപ്പാക്കുന്നതിന് ഏതൊക്കെ സ്ഥാപനങ്ങൾ ഉത്തരവാദികളാണ് തുടങ്ങിയ പരിഗണനകൾ കാരണം ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തിന്റെ വ്യാഖ്യാനവും പ്രയോഗവും സംബന്ധിച്ച് ചർച്ചകൾ നടക്കുന്നു.

ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്‌സ് മെഷർമെന്റ് ഇനീഷ്യേറ്റീവ്^[1] ലോകമെമ്പാടുമുള്ള രാജ്യങ്ങളുടെ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം അവരുടെ വരുമാന നിലവാരത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി അളക്കുന്നു.^[2]

നിർവ്വചനം

ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ ഭരണഘടന (1946)

1946-ലെ ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ (WHO) ഭരണഘടനയുടെ ആമുഖം ആരോഗ്യത്തെ വിശാലമായി നിർവചിക്കുന്നത് "സമ്പൂർണ ശാരീരികവും മാനസികവും സാമൂഹികവുമായ ക്ഷേമത്തിന്റെ അവസ്ഥയാണ് അല്ലാതെ കേവലം രോഗങ്ങളുടെയോ വൈകല്യങ്ങളുടെയോ അഭാവം മാത്രമല്ല."^[3] "ആരോഗ്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നിലവാരത്തിന്റെ ആസ്വാദനം" എന്ന നിലയിലും ആരോഗ്യകരമായ ശിശു വികസനം എന്ന നിലയിലും ഈ അവകാശത്തിന്റെ ചില തത്ത്വങ്ങൾ, മെഡിക്കൽ അറിവിന്റെയും അതിന്റെ നേട്ടങ്ങളുടെയും തുല്യമായ വ്യാപനം; മതിയായ ആരോഗ്യം ഉറപ്പാക്കാൻ സർക്കാർ നൽകുന്ന സാമൂഹിക നടപടികൾ എന്നിങ്ങനെ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തെ ഭരണഘടന നിർവചിക്കുന്നു.

ഫ്രാങ്ക് പി. ഗ്രാഡ് ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ ഭരണഘടനയെ "സമകാലിക അന്തർദേശീയ പൊതുജനാരോഗ്യത്തിന്റെ മുഴുവൻ മേഖലയും അവകാശപ്പെടുന്നു," ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം "മൗലികവും അവിഭാജ്യവുമായ മനുഷ്യാവകാശമായി" സ്ഥാപിക്കുന്നു. അത് സർക്കാരുകൾക്ക് ചുരുക്കാൻ കഴിയില്ല, മാത്രമല്ല ഉയർത്തിപ്പിടിക്കാനും സംരക്ഷിക്കാനും അവർ ബാധ്യസ്ഥരാണ്. ^[4] ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ ഭരണഘടന, പ്രത്യേകിച്ച്, അന്താരാഷ്ട്ര നിയമത്തിൽ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തിന്റെ ആദ്യത്തെ ഔപചാരിക അതിർത്തി നിർണയിക്കുന്നു.

മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ സാർവത്രിക പ്രഖ്യാപനം (1948)

Romanian activists create a "25" using umbrellas, a reference to Article 25 of the United Nations' Universal Declaration of Human Rights

ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ 1948-ലെ സാർവത്രിക മനുഷ്യാവകാശ പ്രഖ്യാപനത്തിന്റെ 25-ാം അനുച്ഛേദം ഇങ്ങനെ പറയുന്നു: "ഭക്ഷണം, വസ്ത്രം, പാർപ്പിടം, വൈദ്യസഹായം എന്നിവയുൾപ്പെടെ തന്റെയും കുടുംബത്തിന്റെയും ആരോഗ്യത്തിനും ക്ഷേമത്തിനും പര്യാപ്തമായ ജീവിത നിലവാരത്തിന് എല്ലാവർക്കും അവകാശമുണ്ട്. ആവശ്യമായ സാമൂഹിക സേവനങ്ങൾ." സാർവത്രിക പ്രഖ്യാപനം ശാരീരിക തളർച്ചയോ വൈകല്യമോ ഉണ്ടായാൽ സുരക്ഷയ്ക്കായി കൂടുതൽ താമസസൗകര്യങ്ങൾ നൽകുന്നു. കൂടാതെ മാതൃത്വത്തിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ളവർക്ക് നൽകുന്ന പരിചരണത്തെക്കുറിച്ച് പ്രത്യേകം പരാമർശിക്കുന്നു.^[5]

മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ സാർവത്രിക പ്രഖ്യാപനം, സ്വാതന്ത്ര്യങ്ങളും അവകാശങ്ങളും ഒരുപോലെയുള്ള അടിസ്ഥാന മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ ആദ്യ അന്താരാഷ്ട്ര പ്രഖ്യാപനമായി ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുന്നു. മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾക്കായുള്ള സാർവത്രിക പ്രഖ്യാപനം "സിവിൽ, രാഷ്ട്രീയ, സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക, അല്ലെങ്കിൽ സാംസ്കാരിക - എല്ലാ മനുഷ്യാവകാശങ്ങളെയും അവിഭാജ്യവും ജൈവ മൊത്തമായും അവിഭാജ്യവും പരസ്പരാശ്രിതവുമായി എടുക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്ന ഒരു ദർശനം ഉൾക്കൊള്ളുന്നുവെന്ന് ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ മനുഷ്യാവകാശ ഹൈക്കമ്മീഷണർ നവനീതം പിള്ള എഴുതുന്നു. "^[6]അതുപോലെ, ഗ്രുസ്കിൻ et al. സാർവത്രിക പ്രഖ്യാപനത്തിൽ പ്രകടിപ്പിക്കുന്ന അവകാശങ്ങളുടെ പരസ്പരബന്ധിതമായ സ്വഭാവം, "അവശ്യ ആരോഗ്യ സേവനങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുമപ്പുറം, മതിയായ വിദ്യാഭ്യാസം, പാർപ്പിടം, ഭക്ഷണം, അനുകൂലമായ തൊഴിൽ സാഹചര്യങ്ങൾ എന്നിവ പോലുള്ള ആരോഗ്യത്തിന്റെ നിർണ്ണായക ഘടകങ്ങളെ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഉത്തരവാദിത്തം [അത്] സ്ഥാപിക്കുന്നുവെന്ന് വാദിക്കുന്നു. ," ഈ വ്യവസ്ഥകൾ "മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ തന്നെയാണെന്നും ആരോഗ്യത്തിന് ആവശ്യമായവയുമാണ്" എന്നും പ്രസ്താവിക്കുന്നു.^[7]

എല്ലാത്തരം വംശീയ വിവേചനങ്ങളും ഇല്ലാതാക്കുന്നതിനുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര കൺവെൻഷൻ (1965)

1965-ൽ അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും 1969-ൽ പ്രാബല്യത്തിൽ വരികയും ചെയ്ത ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ എല്ലാത്തരം വംശീയ വിവേചനങ്ങളും ഇല്ലാതാക്കുന്നതിനുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര കൺവെൻഷനിൽ ആരോഗ്യത്തെ സംക്ഷിപ്തമായി അഭിസംബോധന ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. "വംശീയ വിവേചനം അതിന്റെ എല്ലാ രൂപത്തിലും നിരോധിക്കുകയും ഇല്ലാതാക്കുകയും വംശം, വർണ്ണം, ദേശീയ അല്ലെങ്കിൽ വംശീയ ഉത്ഭവം എന്നിങ്ങനെയുള്ള വ്യത്യാസമില്ലാതെ, നിയമത്തിന് മുന്നിൽ സമത്വത്തിനുള്ള എല്ലാവരുടെയും അവകാശം ഉറപ്പുനൽകാനും പൊതുജനാരോഗ്യം, മെഡിക്കൽ പരിചരണം, സാമൂഹിക സുരക്ഷ, സാമൂഹിക സേവനങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്കുള്ള അവകാശം എന്നിവ കൺവെൻഷൻ സംസ്ഥാനങ്ങളോട് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ^[8]

സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക, സാംസ്കാരിക അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച അന്താരാഷ്ട്ര ഉടമ്പടി (1966)

സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക, സാംസ്കാരിക അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച അന്താരാഷ്ട്ര ഉടമ്പടിയിലെ സംസ്ഥാന കക്ഷികളും ഒപ്പിട്ടവരും ICESCR-ൽ കക്ഷികളും ഒപ്പിട്ടവരും:

signed and ratified

signed but not ratified

neither signed nor ratified

1966-ലെ സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക, സാംസ്കാരിക അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച അന്താരാഷ്ട്ര ഉടമ്പടിയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 12-ൽ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തെ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ കൂടുതൽ നിർവചിക്കുന്നു:^[9]

ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആരോഗ്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നിലവാരം ആസ്വദിക്കാനുള്ള എല്ലാവരുടെയും അവകാശം ഈ ഉടമ്പടിയിലെ സ്റ്റേറ്റ് പാർട്ടികൾ അംഗീകരിക്കുന്നു. ഈ അവകാശത്തിന്റെ പൂർണ്ണമായ സാക്ഷാത്കാരത്തിനായി ഈ ഉടമ്പടിയിലെ സംസ്ഥാന കക്ഷികൾ സ്വീകരിക്കേണ്ട നടപടികളിൽ ഇനിപ്പറയുന്നവ ഉൾപ്പെടുന്നു:
ശിശുമരണനിരക്കും ശിശുമരണനിരക്കും കുറയ്ക്കുകയും കുട്ടിയുടെ ആരോഗ്യകരമായ വളർച്ചയ്ക്കായി;

പരിസ്ഥിതി, വ്യാവസായിക ശുചിത്വത്തിന്റെ എല്ലാ വശങ്ങളുടെയും മെച്ചപ്പെടുത്തൽ;

പകർച്ചവ്യാധി, പ്രാദേശിക, തൊഴിൽ, മറ്റ് രോഗങ്ങൾ എന്നിവയുടെ പ്രതിരോധം, ചികിത്സ, നിയന്ത്രണം;

അസുഖമുണ്ടായാൽ എല്ലാ മെഡിക്കൽ സേവനവും വൈദ്യസഹായവും ഉറപ്പാക്കുന്ന സാഹചര്യങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കൽ.

പൊതുവായ അഭിപ്രായം നമ്പർ 14 (2000)

2000-ൽ, ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ സാമ്പത്തിക, സാമൂഹിക, സാംസ്കാരിക അവകാശങ്ങൾക്കായുള്ള കമ്മിറ്റി ജനറൽ കമന്റ് നമ്പർ 14 പുറപ്പെടുവിച്ചു. അത് ആർട്ടിക്കിൾ 12 നും "സാമ്പത്തിക, സാമൂഹികവും സാംസ്കാരികവുമായ അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച അന്താരാഷ്ട്ര ഉടമ്പടി നടപ്പിലാക്കുന്നതിൽ ഉയർന്നുവരുന്ന കാര്യമായ പ്രശ്നങ്ങൾ, ആരോഗ്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നിലവാരത്തിലേക്കുള്ള അവകാശം എന്നിവയെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നു."^[10] ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തിന് കീഴിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന സ്വാതന്ത്ര്യങ്ങളെയും അവകാശങ്ങളെയും കുറിച്ച് പൊതുവായ അഭിപ്രായം കൂടുതൽ വ്യക്തവും പ്രവർത്തനപരവുമായ ഭാഷ നൽകുന്നു,

"ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം ആരോഗ്യവാനായിരിക്കാനുള്ള അവകാശമായി മനസ്സിലാക്കേണ്ടതില്ല" എന്ന് പൊതുവായ അഭിപ്രായം നേരിട്ട് വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്. പകരം, വ്യക്തിയുടെ ജീവശാസ്ത്രപരവും സാമൂഹികവുമായ അവസ്ഥകളും സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ലഭ്യമായ വിഭവങ്ങളും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന സ്വാതന്ത്ര്യങ്ങളുടെയും അവകാശങ്ങളുടെയും ഒരു കൂട്ടമായാണ് ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം വ്യക്തമാക്കുന്നത്. ആർട്ടിക്കിൾ 12, ഓരോ വ്യക്തിക്കും ആരോഗ്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും മികച്ച പ്രായോഗിക നിലവാരത്തിന് അന്തർലീനമായ അവകാശമുണ്ടെന്ന് അംഗീകരിക്കുകയും, അത്തരം അവകാശത്തോടൊപ്പമുള്ള 'സ്വാതന്ത്ര്യങ്ങൾ', 'അവകാശങ്ങൾ' എന്നിവ (ഭാഗികമായെങ്കിലും) തരംതിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു; എന്നിരുന്നാലും, എല്ലാ വ്യക്തികളും, വാസ്തവത്തിൽ, പൂർണ ആരോഗ്യമുള്ളവരാണെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിന്, അല്ലെങ്കിൽ എല്ലാ വ്യക്തികളും ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തിൽ വിവരിച്ചിരിക്കുന്ന അവകാശങ്ങളും അവസരങ്ങളും പൂർണ്ണമായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്താൻ അത് ഭരണകൂടത്തെ ചുമതലപ്പെടുത്തുന്നില്ല.

മറ്റ് അവകാശങ്ങളുമായുള്ള ബന്ധം

മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ സാർവത്രിക പ്രഖ്യാപനം പോലെ, പൊതുവായ അഭിപ്രായവും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ പരസ്പരബന്ധിത സ്വഭാവത്തെ വ്യക്തമാക്കുന്നു. "ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം മറ്റ് മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ സാക്ഷാത്കാരവുമായി അടുത്ത ബന്ധമുള്ളതും അതിനെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു" എന്ന് പ്രസ്താവിക്കുകയും അതുവഴി പുരോഗതിയുടെ പ്രാധാന്യം അടിവരയിടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഭക്ഷണം, ജോലി, പാർപ്പിടം, ജീവിതം, വിവേചനം, മാനുഷിക അന്തസ്സ്, പ്രാധാന്യത്തിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം തുടങ്ങിയ അവകാശങ്ങൾ, ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം അംഗീകരിക്കുന്നതിനുള്ള മറ്റ് അവകാശങ്ങൾ അതുപോലെ, "ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം ആളുകൾക്ക് ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതം നയിക്കാൻ കഴിയുന്ന സാഹചര്യങ്ങളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക ഘടകങ്ങളുടെ വിശാലമായ ശ്രേണിയെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. കൂടാതെ ആരോഗ്യത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന നിർണ്ണായക ഘടകങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുന്നു" എന്ന് പൊതുവായ അഭിപ്രായം അംഗീകരിക്കുന്നു. ഇക്കാര്യത്തിൽ, ആർട്ടിക്കിൾ 12-ൽ വിവരിച്ചിരിക്കുന്ന ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം സാക്ഷാത്കരിക്കുന്നതിനുള്ള നിർദ്ദിഷ്ട ഘട്ടങ്ങൾ സമഗ്രമല്ലാത്തതും കർശനമായി ചിത്രീകരിക്കുന്ന സ്വഭാവവുമാണെന്ന് പൊതു അഭിപ്രായം പറയുന്നു.

ആരോഗ്യവും മനുഷ്യാവകാശവും തമ്മിലുള്ള അഭേദ്യമായ ബന്ധം

2019 അലാസ്ക സ്റ്റേറ്റ് ഓഫ് റിഫോം ഹെൽത്ത് പോളിസി കോൺഫറൻസിൽ ലിസ മുർകോവ്സ്കി

ജൊനാഥൻ മാൻ, ഹാർവാർഡ് ടി.എച്ച്.ചാൻ സ്കൂൾ ഓഫ് പബ്ലിക് ഹെൽത്തിലെ ഹെൽത്ത് ആൻഡ് ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്സ് പ്രൊഫസറും എപ്പിഡെമിയോളജി ആൻഡ് ഇന്റർനാഷണൽ ഹെൽത്തിന്റെ പ്രൊഫസറുമായിരുന്നു. ആരോഗ്യം, ധാർമ്മികത, മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ഉന്നമനത്തിനായി ശക്തമായ ഒരു പയനിയർ എന്ന നിലയിലും അഭിഭാഷകനെന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു. ആരോഗ്യവും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളും ചലനാത്മകമായ ബന്ധത്തിൽ അഭേദ്യമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന സിദ്ധാന്തം ഉയർത്തി.

മാനിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ആരോഗ്യവും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളും മനുഷ്യന്റെ ക്ഷേമത്തെ നിർവചിക്കുന്നതിനും മുന്നേറുന്നതിനുമുള്ള പൂരക സമീപനങ്ങളാണ്. ആരോഗ്യവും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളും തമ്മിലുള്ള ഈ അഭേദ്യമായ ബന്ധത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം അടിവരയിടുന്നതിനായി 1994-ൽ ജോനാഥൻ മാനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹപ്രവർത്തകരും "ഹെൽത്ത് ആൻഡ് ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്സ് ജേണൽ" ആരംഭിച്ചു.

"ഹെൽത്ത് ആന്റ് ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്സ് ജേണലിന്റെ" ആദ്യ വാള്യത്തിൽ, ആരോഗ്യത്തിലും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളിലും സാധ്യമായ സഹകരണം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നതിനായി ജോനാഥൻ മാനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹപ്രവർത്തകരും ഒരു പരിവർത്തന ലേഖനം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ഈ ലേഖനത്തിൽ, മാൻ et al. പരസ്പരം ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന രണ്ട് ഡൊമെയ്‌നുകളെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ചട്ടക്കൂട് വിവരിക്കുന്നു. ഈ ചട്ടക്കൂട് മൂന്ന് വിശാലമായ ബന്ധങ്ങളായി വിഭജിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.

ആരോഗ്യവും മനുഷ്യാവകാശവും തമ്മിലുള്ള ആദ്യത്തെ ബന്ധം രാഷ്ട്രീയമാണ്. ആരോഗ്യ നയങ്ങൾ, പരിപാടികൾ, സമ്പ്രദായങ്ങൾ എന്നിവ മനുഷ്യാവകാശങ്ങളിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നുവെന്ന് മാനും സഹപ്രവർത്തകരും പ്രസ്താവിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ചും പൊതുജനാരോഗ്യ മേഖലയിൽ ഭരണകൂട അധികാരം പരിഗണിക്കുമ്പോൾ.

അടുത്തതായി, ലേഖനം ഒരു വിപരീത ബന്ധം സ്ഥാപിക്കുന്നു: മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനങ്ങൾ ആരോഗ്യപരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. അളവെടുപ്പിലൂടെയും വിലയിരുത്തലിലൂടെയും മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനങ്ങൾ ആരോഗ്യത്തെയും ക്ഷേമത്തെയും എങ്ങനെ ബാധിക്കുമെന്ന് മനസിലാക്കാൻ സഹായിക്കുന്നതിന് ആരോഗ്യ വൈദഗ്ധ്യം ആവശ്യപ്പെടുന്നു.

ആരോഗ്യത്തെയും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ചട്ടക്കൂടിന്റെ മൂന്നാമത്തെ വിഭാഗം മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെയും ആരോഗ്യത്തിന്റെയും സംരക്ഷണവും പ്രോത്സാഹനവും ഒരു ചലനാത്മക ബന്ധത്തിൽ അടിസ്ഥാനപരമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന ആശയം അവതരിപ്പിക്കുന്നു. ആദ്യ രണ്ട് ബന്ധങ്ങളെ സാഹിത്യം വലിയ തോതിൽ പിന്തുണച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, ഈ മൂന്നാമത്തെ സിദ്ധാന്തം കാര്യമായി പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടില്ല.

സ്വതന്ത്രമായ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നാടകീയമായ പ്രായോഗിക പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടെന്ന് പ്രസ്താവിച്ചുകൊണ്ട് ലേഖനം ഈ ആശയത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. മാത്രമല്ല പൊതുജനാരോഗ്യ പരിശീലനത്തിന്റെയും മനുഷ്യാവകാശ പ്രയോഗത്തിന്റെയും പ്രവർത്തനങ്ങളിലെ ഇടപെടലുകളിലും. നിരാകരിക്കാൻ കഴിയാത്ത പരസ്പരാശ്രിതത്വമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ഒന്നുണ്ട്. ആഗോളതലത്തിൽ മനുഷ്യന്റെ ക്ഷേമം മനസ്സിലാക്കുന്നതിനും മുന്നേറുന്നതിനും ഈ കവലയെ മനസ്സിലാക്കാൻ ഗവേഷണം, വിദ്യാഭ്യാസം, അനുഭവപരിചയം, അഭിഭാഷകൻ എന്നിവയെല്ലാം ആവശ്യമാണെന്ന് മാനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹപ്രവർത്തകരും അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.

ആത്യന്തികമായി, മാനിന്റെയും സഹപ്രവർത്തകന്റെയും ദൗത്യം, വ്യക്തിഗത ആരോഗ്യം മെഡിക്കൽ, മറ്റ് ആരോഗ്യ പ്രൊവിഷൻ സേവനങ്ങൾ എന്നിവയിൽ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുമ്പോൾ, പ്രത്യേകിച്ച് ശാരീരിക രോഗങ്ങളും വൈകല്യവും സംബന്ധിച്ച്, പൊതുജനാരോഗ്യത്തിന്റെ ശ്രദ്ധ ആളുകൾ എങ്ങനെ ആരോഗ്യവാന്മാരാകാം എന്നതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ്. .^[11] അതിശയകരമാംവിധം ലളിതമായ ഈ നിർവചനം അനുസരിച്ച്, പൊതുജനാരോഗ്യത്തിന്റെ ദൗത്യം പോസിറ്റീവ് ആരോഗ്യം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ തടയുകയും ചെയ്യുക - രോഗം, വൈകല്യം, അകാല മരണം. അതായത്, ആരോഗ്യ പരിപാലന സേവനങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കുകയും പ്രോസസ്സ് ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്ന വ്യക്തിഗത ആരോഗ്യത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത അർത്ഥം "ആരോഗ്യത്തിനുള്ള ഒരു അവശ്യ വ്യവസ്ഥയാണ്", എന്നാൽ ഇത് "ആരോഗ്യം" എന്നതിന്റെ ഏക യോഗ്യതയോ കൈമാറ്റം ചെയ്യാവുന്ന പദമോ അല്ല. മറ്റൊരു വിധത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ, ആരോഗ്യ സംരക്ഷണ സേവനങ്ങൾ ആരോഗ്യത്തിന് പര്യാപ്തമല്ല. പൊതുജനാരോഗ്യ പ്രാക്ടീഷണർമാർ അത് മനസ്സിലാക്കുന്നു - ആഗോള മനുഷ്യ ജനസംഖ്യയുടെ ആരോഗ്യത്തിലും ക്ഷേമത്തിലും സൂക്ഷ്മവും ഉച്ചരിക്കുന്ന പോസിറ്റീവും പ്രതികൂലവുമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്ന ബാഹ്യ ഘടകങ്ങളുണ്ട്.

ആരോഗ്യ ഇക്വിറ്റി ലോഗോ

ആരോഗ്യ ഇക്വിറ്റി

പ്രാരംഭ അന്താരാഷ്‌ട്ര ഉടമ്പടിയിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ആരോഗ്യ ഇക്വിറ്റി എന്ന ചോദ്യത്തെക്കുറിച്ചും പൊതുവായ അഭിപ്രായം അധികമായി പരാമർശിക്കുന്നു. ഡോക്യുമെന്റ് കുറിക്കുന്നു, "ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിലേക്കുള്ള പ്രവേശനത്തിലും ആരോഗ്യത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന നിർണ്ണായക ഘടകങ്ങളിലും അവയുടെ സംഭരണത്തിനുള്ള മാർഗങ്ങളിലും അവകാശങ്ങളിലും എന്തെങ്കിലും വിവേചനം ഉടമ്പടി നിരോധിക്കുന്നു." മാത്രമല്ല, ആരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിവേചനവും അതിന്റെ പ്രത്യാഘാതങ്ങളും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള ഉത്തരവാദിത്തം സംസ്ഥാനത്തിന് നിക്ഷിപ്തമാണ്: "പര്യാപ്തമായ മാർഗങ്ങളില്ലാത്തവർക്ക് ആവശ്യമായ ആരോഗ്യ ഇൻഷുറൻസും ആരോഗ്യ-പരിപാലന സൗകര്യങ്ങളും നൽകാനും വിവേചനം തടയാനും സംസ്ഥാനങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേക ബാധ്യതയുണ്ട്. ആരോഗ്യ പരിരക്ഷയും ആരോഗ്യ സേവനങ്ങളും നൽകുന്നതിൽ അന്താരാഷ്ട്രതലത്തിൽ നിരോധിക്കപ്പെട്ട കാരണങ്ങളാൽ." ലിംഗഭേദം, പ്രായം, വൈകല്യം അല്ലെങ്കിൽ തദ്ദേശീയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളിലെ അംഗത്വം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ വിവേചനം കാണിക്കാതിരിക്കുന്നതിന് കൂടുതൽ ഊന്നൽ നൽകുന്നു.

സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും അന്താരാഷ്ട്ര സംഘടനകളുടെയും ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ

പൊതുവായ അഭിപ്രായത്തിന്റെ തുടർന്നുള്ള വിഭാഗങ്ങൾ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തോടുള്ള രാഷ്ട്രങ്ങളുടെയും അന്താരാഷ്ട്ര സംഘടനകളുടെയും കടമകൾ വിശദീകരിക്കുന്നു. രാജ്യങ്ങളുടെ ബാധ്യതകളെ മൂന്ന് വിഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു: ബഹുമാനിക്കാനുള്ള ബാധ്യതകൾ, സംരക്ഷിക്കാനുള്ള ബാധ്യതകൾ, ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം നിറവേറ്റുന്നതിനുള്ള ബാധ്യതകൾ. ഇവയുടെ ഉദാഹരണങ്ങളിൽ (സമ്പൂർണമല്ലാത്ത രീതിയിൽ) പരിചരണത്തിന്റെ പ്രവേശനത്തിലോ വിതരണം ചെയ്യുന്നതിലോ വിവേചനം തടയൽ; ഗർഭനിരോധന മാർഗ്ഗങ്ങൾക്കോ കുടുംബാസൂത്രണത്തിനോ ഉള്ള പരിമിതികളിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിൽക്കൽ; ആരോഗ്യ വിവരങ്ങളിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം നിഷേധിക്കുന്നത് നിയന്ത്രിക്കുക; പരിസ്ഥിതി മലിനീകരണം കുറയ്ക്കൽ; നിർബന്ധിതവും കൂടാതെ/അല്ലെങ്കിൽ ഹാനികരവുമായ സാംസ്കാരിക അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള മെഡിക്കൽ സമ്പ്രദായങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുക; ആരോഗ്യത്തിന്റെ സാമൂഹിക നിർണ്ണായക ഘടകങ്ങളിലേക്ക് തുല്യമായ പ്രവേശനം ഉറപ്പാക്കൽ; മെഡിക്കൽ സൗകര്യങ്ങൾ, ഉദ്യോഗസ്ഥർ, ഉപകരണങ്ങൾ എന്നിവയുടെ അക്രഡിറ്റേഷനായി ശരിയായ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിലെ ആരോഗ്യ ലംഘനങ്ങൾ തടയൽ; ദുരന്തങ്ങൾക്കും അടിയന്തര സാഹചര്യങ്ങൾക്കും മാനുഷിക സഹായം നൽകുന്നതിൽ സഹകരിക്കുക; രാഷ്ട്രീയമോ സാമ്പത്തികമോ ആയ സ്വാധീനത്തിന്റെ ഒരു പ്രവൃത്തി എന്ന നിലയിൽ മെഡിക്കൽ സാധനങ്ങൾക്കോ വ്യക്തികൾക്കോ ഉപരോധം ഏർപ്പെടുത്തുന്നതിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിൽക്കുക തുടങ്ങി മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിൽ ആരോഗ്യം ആസ്വദിക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നത് അന്താരാഷ്ട്ര ബാധ്യതകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

സ്ത്രീകൾക്കെതിരായ എല്ലാത്തരം വിവേചനങ്ങളും ഇല്ലാതാക്കുന്നതിനുള്ള കൺവെൻഷൻ

സ്ത്രീകൾക്കെതിരായ എല്ലാത്തരം വിവേചനങ്ങളും ഇല്ലാതാക്കുന്നതിനുള്ള കൺവെൻഷനിലെ പങ്കാളിത്തം (CEDAW)

Party through Signature and ratification

Party through accession or succession

Unrecognized state, abiding by treaty

Only signed

Non-signatory

സ്ത്രീകൾക്കെതിരായ എല്ലാത്തരം വിവേചനങ്ങളും ഇല്ലാതാക്കുന്നതിനുള്ള 1979 ലെ ഐക്യരാഷ്ട്ര കൺവെൻഷന്റെ ആർട്ടിക്കിൾ 12, ആരോഗ്യ സേവനങ്ങൾ സ്വീകരിക്കുമ്പോൾ ലിംഗ വിവേചനത്തിൽ നിന്നുള്ള സ്ത്രീകളുടെ സംരക്ഷണത്തെയും ലിംഗഭേദവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രത്യേക ആരോഗ്യ പരിരക്ഷാ വ്യവസ്ഥകൾക്കുള്ള സ്ത്രീകളുടെ അവകാശത്തെയും പ്രതിപാദിക്കുന്നു. ആർട്ടിക്കിൾ 12-ന്റെ പൂർണ്ണരൂപം ഇങ്ങനെ പറയുന്നു:^[12]

ആർട്ടിക്കിൾ 12:
സ്ത്രീകൾക്കും പുരുഷന്മാർക്കും തുല്യതയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ, കുടുംബാസൂത്രണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതുൾപ്പെടെയുള്ള ആരോഗ്യ പരിരക്ഷാ സേവനങ്ങളുടെ പ്രവേശനം ഉറപ്പാക്കുന്നതിന്, ആരോഗ്യ പരിപാലന മേഖലയിൽ സ്ത്രീകൾക്കെതിരായ വിവേചനം ഇല്ലാതാക്കാൻ സംസ്ഥാന പാർട്ടികൾ ഉചിതമായ എല്ലാ നടപടികളും സ്വീകരിക്കും.

ഈ ലേഖനത്തിലെ ഒന്നാം ഖണ്ഡികയിലെ വ്യവസ്ഥകൾ പരിഗണിക്കാതെ തന്നെ, ഗർഭധാരണം, തടവ്, പ്രസവാനന്തര കാലഘട്ടം എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സ്ത്രീകൾക്ക് ഉചിതമായ സേവനങ്ങൾ സംസ്ഥാന പാർട്ടികൾ ഉറപ്പാക്കും. ആവശ്യമുള്ളിടത്ത് സൗജന്യ സേവനങ്ങൾ നൽകുന്നു. അതുപോലെ ഗർഭകാലത്തും മുലയൂട്ടുന്ന സമയത്തും മതിയായ പോഷകാഹാരവും.

കുട്ടികളുടെ അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച കൺവെൻഷൻ

കുട്ടികളുടെ അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച കൺവെൻഷനിലെ സംസ്ഥാന കക്ഷികൾ

Parties

Only signed, but not ratified

Non-signatory

കുട്ടികളുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായുള്ള കൺവെൻഷനിൽ (1989) ആരോഗ്യം നിരവധി സന്ദർഭങ്ങളിൽ പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു. കുട്ടികളുടെ പരിപാലനത്തിനുള്ള സ്ഥാപനങ്ങളും സൗകര്യങ്ങളും ആരോഗ്യ മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ആർട്ടിക്കിൾ 3 കക്ഷികളോട് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. അവന്റെ/അവളുടെ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആരോഗ്യത്തിനും ക്ഷേമത്തിനും അനുയോജ്യമായ വിവരങ്ങൾ ആക്സസ് ചെയ്യാനുള്ള കുട്ടിയുടെ അവകാശത്തെ ആർട്ടിക്കിൾ 17 അംഗീകരിക്കുന്നു. ആരോഗ്യ സേവനങ്ങൾ, പുനരധിവാസം, പ്രതിരോധ പരിചരണം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന വൈകല്യമുള്ള കുട്ടികളുടെ അവകാശങ്ങളെക്കുറിച്ച് ആർട്ടിക്കിൾ 23 പ്രത്യേക പരാമർശം നൽകുന്നു. ആർട്ടിക്കിൾ 24 കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യത്തെ വിശദമായി പ്രതിപാദിക്കുന്നു. കൂടാതെ പ്രസ്താവിക്കുന്നു, "ആരോഗ്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നിലവാരം ആസ്വദിക്കുന്നതിനും രോഗ ചികിത്സയ്ക്കും ആരോഗ്യ പുനരധിവാസത്തിനുമുള്ള സൗകര്യങ്ങൾക്കുമുള്ള കുട്ടിയുടെ അവകാശം പാർട്ടികൾ അംഗീകരിക്കുന്നു. അത്തരം ആരോഗ്യ പരിപാലന സേവനങ്ങളിലേക്കുള്ള പ്രവേശനത്തിനുള്ള അവകാശം ഒരു കുട്ടിക്കും നഷ്ടപ്പെടുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ശ്രമിക്കേണ്ടതാണ്. ഈ വ്യവസ്ഥ നടപ്പിലാക്കുന്നതിനായി, കൺവെൻഷൻ ഇനിപ്പറയുന്ന നടപടികൾ പട്ടികപ്പെടുത്തുന്നു:^[13] {{quotation |

ശിശുമരണനിരക്കും ശിശുമരണനിരക്കും കുറയ്ക്കുന്നതിന്;
പ്രാഥമിക ആരോഗ്യ പരിപാലനത്തിന്റെ വികസനത്തിന് ഊന്നൽ നൽകിക്കൊണ്ട് എല്ലാ കുട്ടികൾക്കും ആവശ്യമായ വൈദ്യസഹായവും ആരോഗ്യ പരിരക്ഷയും ഉറപ്പാക്കുന്നതിന്;
പരിസ്ഥിതി മലിനീകരണത്തിന്റെ അപകടസാധ്യതകളും കണക്കിലെടുത്ത്, പ്രാഥമിക ആരോഗ്യ പരിരക്ഷയുടെ ചട്ടക്കൂടിനുള്ളിൽ ഉൾപ്പെടെ, എളുപ്പത്തിൽ ലഭ്യമായ സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ പ്രയോഗത്തിലൂടെയും മതിയായ പോഷകസമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണങ്ങളും ശുദ്ധമായ കുടിവെള്ളവും നൽകുന്നതിലൂടെയും രോഗത്തെയും പോഷകാഹാരക്കുറവിനെയും പ്രതിരോധിക്കാൻ. ;
അമ്മമാർക്ക് പ്രസവത്തിനു മുമ്പും പ്രസവത്തിനു ശേഷവും ഉചിതമായ ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം ഉറപ്പാക്കാൻ;
സമൂഹത്തിലെ എല്ലാ വിഭാഗങ്ങൾക്കും, പ്രത്യേകിച്ച് മാതാപിതാക്കളും കുട്ടികളും, അറിവുള്ളവരാണെന്നും, വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുള്ള പ്രവേശനം ഉണ്ടെന്നും, കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യം, പോഷകാഹാരം, മുലയൂട്ടൽ, ശുചിത്വം, പരിസ്ഥിതി ശുചിത്വം എന്നിവയുടെ ഗുണങ്ങൾ, അപകടങ്ങൾ തടയൽ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള അടിസ്ഥാന അറിവ് ഉപയോഗിക്കുന്നതിൽ പിന്തുണയ്ക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ. ;
പ്രതിരോധ ആരോഗ്യ പരിപാലനം, രക്ഷിതാക്കൾക്കും കുടുംബാസൂത്രണ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനും സേവനങ്ങൾക്കുമുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശം വികസിപ്പിക്കുന്നതിന്.

ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ വെബ്‌സൈറ്റ് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. "കുട്ടികളുടെയും കൗമാരക്കാരുടെയും ആരോഗ്യത്തിന്റെ വിശാലമായ സ്പെക്ട്രത്തിലുടനീളം ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ മാനദണ്ഡവും നിയമപരവുമായ ചട്ടക്കൂടാണ് CRC."^[14]ഗോൾഡ്ഹാഗൻ CRCയെ "കുട്ടികളുടെ വാദത്തിനുള്ള ടെംപ്ലേറ്റ്" ആയി അവതരിപ്പിക്കുകയും കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യത്തിലെ അസമത്വങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഫലങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുമുള്ള ഒരു ചട്ടക്കൂടായി ഇത് ഉപയോഗിക്കാൻ നിർദ്ദേശിക്കുന്നു.^[15]

വികലാംഗരുടെ അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച കൺവെൻഷൻ

വികലാംഗരുടെ അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച കൺവെൻഷന്റെ (2006) ആർട്ടിക്കിൾ 25, "വൈകല്യത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ വിവേചനം കൂടാതെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന ആരോഗ്യനിലവാരം ആസ്വദിക്കാൻ വികലാംഗർക്ക് അവകാശമുണ്ട്" എന്ന് വ്യക്തമാക്കുന്നു. ആർട്ടിക്കിൾ 25-ന്റെ ഉപവകുപ്പുകൾ പറയുന്നത് സംസ്ഥാനങ്ങൾ വികലാംഗർക്കും മറ്റ് വ്യക്തികൾക്ക് നൽകുന്ന അതേ "പരിധി, ഗുണനിലവാരം, നിലവാരം" ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം നൽകണം, അതുപോലെ തന്നെ വൈകല്യം തടയുന്നതിനും തിരിച്ചറിയുന്നതിനും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനും പ്രത്യേകമായി ആവശ്യമായ സേവനങ്ങൾ നൽകണം. വികലാംഗർക്കുള്ള ആരോഗ്യ പരിരക്ഷ പ്രാദേശിക കമ്മ്യൂണിറ്റികളിൽ ലഭ്യമാക്കണമെന്നും, ആരോഗ്യ സേവനങ്ങളുടെ ("ഭക്ഷണവും ദ്രാവകവും", "ലൈഫ് ഇൻഷുറൻസ്" എന്നിവയുൾപ്പെടെ) നിഷേധമോ അസമത്വമോ ആയ വ്യവസ്ഥയ്‌ക്കെതിരായ അധിക പ്രസ്താവനകളോടെ, ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായി തുല്യതയുള്ള പരിചരണം നൽകണമെന്നും കൂടുതൽ വ്യവസ്ഥകൾ വ്യക്തമാക്കുന്നു. ^[16]

"വൈകല്യം" എന്ന പദത്തെ പ്രത്യേകമായി നിർവചിക്കുന്നതിൽ കൺവെൻഷന്റെ പരാജയത്തെ ഹെൻഡ്രിക്സ് വിമർശിക്കുന്നു; "വ്യക്തമായ ഒരു വിവരണത്തിന്റെ അഭാവം [...] ഏകീകൃത വ്യാഖ്യാനത്തെ മുൻവിധിയാക്കിയേക്കാം, അല്ലെങ്കിൽ കൺവെൻഷൻ ഉറപ്പുനൽകാൻ ശ്രമിക്കുന്ന സ്ഥിരമായ സംരക്ഷണത്തെ അപകടത്തിലാക്കിയേക്കാം."^[17]എന്നിരുന്നാലും, അദ്ദേഹം ആ അഭാവം അംഗീകരിക്കുന്നു. "വൈകല്യം" എന്നതിനുള്ള വ്യക്തമായ നിർവചനം കൺവെൻഷന്റെ വ്യവസ്ഥകളുടെ വിപുലീകരണം പരിമിതപ്പെടുത്താനുള്ള സംസ്ഥാനത്തിന്റെ കഴിവ് പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നതിലൂടെ വികലാംഗർക്ക് പ്രയോജനം ചെയ്തേക്കാം.

അക്കാദമിക് സാഹിത്യത്തിലെ നിർവചനങ്ങൾ

മിക്ക മനുഷ്യാവകാശങ്ങളും സൈദ്ധാന്തികമായി നിഷേധാത്മകമായ അവകാശങ്ങളായി രൂപപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, സമൂഹത്തിന് രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനങ്ങളാൽ ഇടപെടാനോ നിയന്ത്രിക്കാനോ കഴിയാത്ത മേഖലകളാണിവ എന്നർത്ഥം. ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം പ്രത്യേകിച്ചും സവിശേഷവും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതുമായ അവകാശമാണെന്ന് മെർവിൻ സൂസർ വാദിക്കുന്നു. കാരണം അത് പലപ്പോഴും പോസിറ്റീവ് ആയി പ്രകടിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. ശരി, സാധാരണ ജനങ്ങൾക്ക് ചില വിഭവങ്ങളും അവസരങ്ങളും നൽകാൻ സമൂഹത്തിന് ബാധ്യതയുണ്ട്.

ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തിന്റെ കീഴിലായി താൻ കാണുന്ന നാല് വ്യവസ്ഥകൾ സൂസർ കൂടുതൽ വ്യക്തമാക്കുന്നു: ആരോഗ്യത്തിനും മെഡിക്കൽ സേവനങ്ങൾക്കും തുല്യമായ പ്രവേശനം; വ്യത്യസ്‌ത സാമൂഹിക ഗ്രൂപ്പുകൾക്കിടയിൽ തുല്യ ആരോഗ്യം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു "നല്ല വിശ്വാസ" സാമൂഹിക ശ്രമം; ആരോഗ്യ ഇക്വിറ്റി അളക്കുന്നതിനും വിലയിരുത്തുന്നതിനുമുള്ള മാർഗങ്ങൾ; ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിലും പ്രമോഷനിലും എല്ലാ കക്ഷികൾക്കും തനതായ ശബ്ദം നൽകുന്നതിന് തുല്യമായ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ സംവിധാനങ്ങളും. ആരോഗ്യ സ്രോതസ്സുകളിലേക്കുള്ള പ്രവേശനത്തിന്റെ ചില മിനിമം നിലവാരം ഇതിന് ആവശ്യമായിരിക്കുമെങ്കിലും, ആരോഗ്യസ്ഥിതിയിലെ അന്തർലീനമായ ജൈവപരമായ വ്യത്യാസങ്ങൾ കാരണം ഇത് ഓരോ വ്യക്തിക്കും ഒരു തുല്യ ആരോഗ്യാവസ്ഥ ഉറപ്പുനൽകുകയോ ആവശ്യമായി വരികയോ ചെയ്യുന്നില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം ഇവിടെ ശ്രദ്ധിക്കുന്നു.^[18] ഈ വ്യത്യാസം വളരെ പ്രധാനമാണ് കാരണം "ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം" എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചില പൊതു വിമർശനങ്ങൾ, അത് എത്തിച്ചേരാനാകാത്ത നിലവാരത്തിനുള്ള അവകാശം സ്ഥാപിക്കുകയും അത് വ്യക്തിയിൽ നിന്ന് വ്യക്തിയിലേക്കോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു സമൂഹത്തിൽ നിന്ന് അടുത്തതിലേക്കോ വളരെ വ്യക്തിനിഷ്ഠമായി മാറുന്ന ആരോഗ്യാവസ്ഥയെ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെന്നും സ്ഥാപിക്കുന്നു.^[19]

ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തെ പോസിറ്റീവ് അവകാശമെന്ന നിലയിൽ സൂസറിന്റെ ചർച്ച കേന്ദ്രീകരിക്കുമ്പോൾ, പോൾ ഹണ്ട് ഈ വീക്ഷണത്തെ നിരാകരിക്കുകയും ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം വിവേചനത്തിൽ നിന്നുള്ള സംരക്ഷണം, സ്വീകർത്താവിന്റെ സ്വമേധയാ ഉള്ള സമ്മതമില്ലാതെ വൈദ്യചികിത്സ ലഭിക്കാതിരിക്കാനുള്ള അവകാശം എന്നിങ്ങനെയുള്ള ചില നിഷേധാത്മക അവകാശങ്ങളും ഉൾക്കൊള്ളുന്നുവെന്ന വാദം ഉന്നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ദരിദ്രരുടെയും ദുർബലരുടെയും ആരോഗ്യ ആവശ്യങ്ങളിൽ പ്രത്യേക ശ്രദ്ധ ചെലുത്താനുള്ള സമൂഹത്തിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം പോലെയുള്ള ചില നല്ല അവകാശങ്ങൾ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തിൽ ഉൾപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെന്ന് ഹണ്ട് സമ്മതിക്കുന്നു.^[20]

പോൾ ഫാർമർ, "ലോകത്തിലെ പ്രധാന പകർച്ചവ്യാധികൾ - ചികിത്സിക്കുന്നതിനും ചികിത്സിക്കാതിരിക്കുന്നതിനും" എന്ന തന്റെ ലേഖനത്തിൽ ആരോഗ്യപരിരക്ഷയ്ക്കുള്ള അസമമായ പ്രവേശനത്തിന്റെ പ്രശ്നത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നു. ആരോഗ്യ ഇടപെടലുകൾ സ്വീകരിക്കുന്നവരും അല്ലാത്തവരും തമ്മിലുള്ള വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന "ഫലങ്ങളുടെ വിടവ്" അദ്ദേഹം ചർച്ച ചെയ്യുന്നു. സാമ്പത്തികമായി കൂടുതൽ ഭാഗ്യവാൻമാർക്ക് ലഭിക്കുന്ന അതേ ചികിത്സ പാവപ്പെട്ട ആളുകൾക്ക് ലഭിക്കുന്നില്ല. മരുന്നിന്റെയും ചികിത്സയുടെയും ഉയർന്ന ചിലവ് ദരിദ്ര രാജ്യങ്ങൾക്ക് തുല്യ പരിചരണം ലഭിക്കുന്നത് പ്രശ്നമാക്കുന്നു. അദ്ദേഹം പ്രസ്താവിക്കുന്നു "ഇക്വിറ്റി ഇല്ലാതെയുള്ള മികവ് 21-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിന്റെ പ്രധാന മനുഷ്യാവകാശ ധർമ്മസങ്കടമാണ്.^[21]

ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിനുള്ള മനുഷ്യാവകാശം

ആരോഗ്യം മനുഷ്യാവകാശമാണ്" എന്ന അടയാളം

ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തിന്റെ ഒരു വശം സങ്കൽപ്പിക്കാനുള്ള ഒരു ബദൽ മാർഗം "ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിനുള്ള മനുഷ്യാവകാശം" ആണ്. ശ്രദ്ധേയമായി, ഇത് ആരോഗ്യ സേവനങ്ങൾ നൽകുന്നതിൽ രോഗിയുടെയും ദാതാവിന്റെയും അവകാശങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. രണ്ടാമത്തേത് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ പതിവ് ദുരുപയോഗത്തിന് സമാനമായി സ്‌പഷ്‌ടമാക്കുന്നു.^[22] ആരോഗ്യ പരിരക്ഷാ വിതരണത്തിലെ രോഗികളുടെ അവകാശങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: സ്വകാര്യത, വിവരങ്ങൾ, ജീവിതം, ഗുണനിലവാരം എന്നിവയ്ക്കുള്ള അവകാശം, അതുപോലെ തന്നെ വിവേചനം, പീഡനം, ക്രൂരവും മനുഷ്യത്വരഹിതവും നിന്ദ്യവുമായ പെരുമാറ്റത്തിൽ നിന്നുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യം.^[22]^[23] കുടിയേറ്റക്കാർ, കുടിയിറക്കപ്പെട്ടവർ, വംശീയ ന്യൂനപക്ഷങ്ങൾ, സ്ത്രീകൾ, ലൈംഗികന്യൂനപക്ഷങ്ങൾ, എച്ച്ഐവി ബാധിതർ തുടങ്ങിയ പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട വിഭാഗങ്ങൾ, ആരോഗ്യപരിപാലന ക്രമീകരണങ്ങളിലെ മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകിച്ചും ഇരയാകുന്നു.^[24]^[25] ഉദാഹരണത്തിന്, വംശീയമായതും ഗോത്രപരവുമായ ന്യൂനപക്ഷങ്ങളെ മോശം ഗുണനിലവാരമുള്ള വാർഡുകളായി വേർതിരിക്കാം. വികലാംഗരെ ഉൾപ്പെടുത്തി നിർബന്ധിതമായി മരുന്ന് കഴിപ്പിക്കാം, മയക്കുമരുന്ന് ഉപയോഗിക്കുന്നവർക്ക് ആസക്തി ചികിത്സ നിഷേധിക്കാം, സ്ത്രീകളെ യോനി പരിശോധനയ്ക്ക് നിർബന്ധിതരാക്കാം, ജീവന് രക്ഷാ ഗർഭച്ഛിദ്രം നിഷേധിക്കാം, സംശയാസ്പദമായ സ്വവർഗാനുരാഗികളായ പുരുഷന്മാരെ മലദ്വാര പരിശോധനയ്ക്ക് നിർബന്ധിതരാക്കാം, പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട വിഭാഗങ്ങളിലെ സ്ത്രീകളും ട്രാൻസ്‌ജെൻഡർ വ്യക്തികളും നിർബന്ധിതമായി വന്ധ്യംകരണം നടത്തിയേക്കാം.^[25]^[26]

ദാതാക്കളുടെ അവകാശങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: തൊഴിൽ സാഹചര്യങ്ങളുടെ ഗുണനിലവാര മാനദണ്ഡങ്ങൾക്കുള്ള അവകാശം, സ്വതന്ത്രമായി സഹവസിക്കാനുള്ള അവകാശം, അവരുടെ ധാർമ്മികതയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഒരു നടപടിക്രമം നിരസിക്കാനുള്ള അവകാശം. ^[22]ഹെൽത്ത് കെയർ പ്രൊവൈഡർമാർ പലപ്പോഴും അവരുടെ അവകാശങ്ങളുടെ ലംഘനങ്ങൾ അനുഭവിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, പ്രത്യേകിച്ച് ദുർബലമായ നിയമവാഴ്ചയുള്ള രാജ്യങ്ങളിൽ, ആരോഗ്യപരിപാലന ദാതാക്കൾ അവരുടെ ധാർമ്മികതയെ നിഷേധിക്കുന്ന, പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട വിഭാഗങ്ങൾക്ക് ഏറ്റവും മികച്ച പരിചരണ മാനദണ്ഡങ്ങൾ നിഷേധിക്കുന്ന, രോഗിയുടെ രഹസ്യസ്വഭാവം ലംഘിക്കുന്ന, മനുഷ്യത്വത്തിനും പീഡനത്തിനും എതിരായ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ മറച്ചുവെക്കുന്ന നടപടിക്രമങ്ങൾ നടത്താൻ നിർബന്ധിതരാകുന്നു.^[27]^[28] കൂടാതെ, ഈ സമ്മർദ്ദങ്ങൾക്ക് വിധേയരാകാത്ത ദാതാക്കൾ പലപ്പോഴും പീഡിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു.^[27] നിലവിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ, ഗർഭച്ഛിദ്രം പോലുള്ള അവരുടെ ധാർമ്മിക നിയമങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടാത്ത നടപടിക്രമങ്ങളിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിൽക്കാനുള്ള ദാതാക്കളുടെ അവകാശം നിലനിർത്തുന്ന "ദാതാവിന്റെ ബോധം" എന്ന വിഷയത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് ഏറെ ചർച്ചകൾ നടക്കുന്നത്.^[29]^[30]

രോഗിയുടെയും ദാതാവിന്റെയും അവകാശങ്ങളുടെ ലംഘനങ്ങളെ ചെറുക്കുന്നതിനും തടയുന്നതിനുമുള്ള ഒരു സംവിധാനമെന്ന നിലയിൽ നിയമ പരിഷ്കരണം ഒരു നല്ല സമീപനം അവതരിപ്പിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, പരിവർത്തന രാജ്യങ്ങളിൽ (പുതുതായി രൂപീകരിച്ച രാജ്യങ്ങളിൽ പരിഷ്കരണം നടക്കുന്നു), ദുർബലമായ നിയമവാഴ്ചയുള്ള മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങൾ പരിമിതപ്പെടുത്തിയേക്കാം.^[22] അഭിഭാഷകർ, ദാതാക്കൾ, രോഗികളുടെ പരിചരണത്തിൽ മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്താൻ താൽപ്പര്യമുള്ള രോഗികൾ എന്നിവർക്കുള്ള വിഭവങ്ങളും ഉപകരണങ്ങളും രൂപപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.^[22]

ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിനുള്ള ഭരണഘടനാപരമായ അവകാശം

പല ഭരണഘടനകൾ ഇപ്പോൾ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം അംഗീകരിക്കുന്നു.^[31] ചിലപ്പോൾ, ഈ അവകാശങ്ങൾ ന്യായമായതാണ്. അതായത് കോടതിയിൽ നടപടിയിലൂടെ അവ പിന്തുടരാവുന്നതാണ്.^[32]തീർച്ചയായും, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഭരണഘടനാ നവീകരണത്തിന്റെ ഒരു പ്രവണത ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം ഉറപ്പിക്കുകയും അത് ന്യായീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.^[32] ഫെഡറൽ തലത്തിലെങ്കിലും യുഎസ് ഈ പ്രവണതകൾക്ക് പുറത്താണ്.^[33]എന്നിരുന്നാലും, ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തിന്റെ ഭരണഘടനാപരമായ അംഗീകാരത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനായി യുഎസിൽ പ്രചാരണങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. ^[34] ഭരണഘടനകൾ ആരോഗ്യത്തിനുള്ള ന്യായമായ അവകാശം അംഗീകരിക്കുന്നിടത്ത്, കോടതികളുടെ പ്രതികരണങ്ങൾ സമ്മിശ്രമാണ്.^[35]

വിമർശനം

ഫിലിപ് ബാർലോ എഴുതുന്നു, ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം ഒരു മനുഷ്യാവകാശമായി കണക്കാക്കേണ്ടതില്ല. കാരണം അത് എന്താണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത് എന്ന് നിർവചിക്കാനുള്ള ബുദ്ധിമുട്ട് കാരണം അവകാശത്തിന് കീഴിലുള്ള അവകാശങ്ങളുടെ 'മിനിമം നിലവാരം' എവിടെ സ്ഥാപിക്കണം. കൂടാതെ, അവകാശങ്ങൾ മറ്റുള്ളവരെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനോ ഉറപ്പുനൽകുന്നതിനോ ഉള്ള ചുമതലകൾ സ്ഥാപിക്കുമെന്നും ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തിന്റെ സാമൂഹിക ഉത്തരവാദിത്തം ആരുടേതാണെന്ന് വ്യക്തമല്ലെന്നും ബാർലോ വാദിക്കുന്നു.^[36] ജോൺ ബെർക്ക്‌ലി, ബാർലോയുമായി യോജിച്ച്, ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശം ഒരു വ്യക്തിക്ക് തന്റെ സ്വന്തം ആരോഗ്യം ഉയർത്തിപ്പിടിക്കേണ്ട ഉത്തരവാദിത്തത്തെ വേണ്ടത്ര പരിഗണിക്കുന്നില്ലെന്ന് വിമർശിക്കുന്നു.^[37]

ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം അവകാശമാക്കുന്നതിനെതിരെ റിച്ചാർഡ് ഡി ലാം ശക്തമായി വാദിക്കുന്നു. എന്ത് വിലകൊടുത്തും സംരക്ഷിക്കപ്പെടേണ്ട അവകാശം, നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥിതി നിർവചിക്കുകയും വ്യാഖ്യാനിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു ആശയം എന്നിങ്ങനെ അദ്ദേഹം നിർവചിക്കുന്നു. ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം ഒരു അവകാശമാക്കുന്നതിന്, സർക്കാരുകൾ അതിന്റെ വിഭവങ്ങളുടെ വലിയൊരു ഭാഗം അതിന്റെ പൗരന്മാർക്ക് നൽകുന്നതിന് ചെലവഴിക്കേണ്ടതുണ്ട്. പരിധിയില്ലാത്ത വിഭവങ്ങളുടെ തെറ്റായ അനുമാനത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് ആരോഗ്യസംരക്ഷണ സംവിധാനം എന്ന് അദ്ദേഹം ഉറപ്പിച്ചു പറയുന്നു. പരിമിതമായ വിഭവങ്ങൾ എല്ലാവർക്കും മതിയായ ആരോഗ്യപരിരക്ഷ നൽകുന്നതിൽ നിന്ന് സർക്കാരുകളെ തടയുന്നു. പ്രത്യേകിച്ച് ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ. പരിമിതമായ വിഭവങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് എല്ലാ ആളുകൾക്കും "ഗുണകരമായ" ആരോഗ്യ പരിരക്ഷ നൽകാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് സാമ്പത്തിക തകർച്ചയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. ആരോഗ്യപരിരക്ഷയിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം എന്നാൽ ആരോഗ്യകരമായ ഒരു സമൂഹത്തെ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിലും ഒരു ചെറിയ ഭാഗമാണെന്നാണ് ലാം അവകാശപ്പെടുന്നത്.^[38]

ആരോഗ്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തെക്കുറിച്ചുള്ള മറ്റൊരു വിമർശനം അത് പ്രായോഗികമല്ല എന്നതാണ്. നെയ്‌റോബി ഹോസ്പിറ്റൽ പ്രൊസീഡിംഗ്‌സിന്റെ മുൻ എഡിറ്ററും ബ്രിട്ടീഷ് മെഡിക്കൽ ജേർണലിലെ ഇടയ്‌ക്കിടെ സംഭാവന ചെയ്യുന്നയാളുമായ ഇമ്രെ ജെ.പി. ലോഫ്‌ലർ വാദിക്കുന്നത് എല്ലാവർക്കും ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം ഉറപ്പാക്കുന്നതിന്റെ സാമ്പത്തികവും ലോജിസ്റ്റിക്കൽതുമായ ബാധ്യതകൾ അപ്രാപ്യമാണെന്നും, വിഭവ പരിമിതികൾ അനിശ്ചിതമായി ആയുസ്സ് നീട്ടാനുള്ള അവകാശത്തെ ന്യായീകരിക്കുന്നത് യാഥാർത്ഥ്യമല്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. പകരം, ആരോഗ്യത്തിനുള്ള ഔപചാരികമായ അവകാശത്തേക്കാൾ, ജനസംഖ്യാ ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുക എന്ന ലക്ഷ്യം സാമൂഹ്യ സാമ്പത്തിക നയത്തിലൂടെയാണ് മെച്ചമായതെന്ന് ലോഫ്ലർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.^[39]

അവലംബം

↑ "Human Rights Measurement Initiative – The first global initiative to track the human rights performance of countries". humanrightsmeasurement.org. Retrieved 2022-03-09.
↑ "Right to health - HRMI Rights Tracker". rightstracker.org (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2022-03-09.
↑ Constitution of the World Health Organization (PDF). Geneva: World Health Organization. 1948. Archived (PDF) from the original on 21 March 2014. Retrieved 14 October 2013.
↑ Grad, Frank P. (Jan 2002). "The Preamble of the Constitution of the World Health Organization" (PDF). Bulletin of the World Health Organization. 80 (12): 981–4. PMC 2567708. PMID 12571728. Archived (PDF) from the original on 17 October 2013. Retrieved 14 October 2013.
↑ Universal Declaration of Human Rights, United Nations, 1948, archived from the original on 3 July 2017, retrieved 29 June 2017
↑ Pillai, Navanethem (Dec 2008). "Right to Health and the Universal Declaration of Human Rights". The Lancet. 372 (9655): 2005–2006. doi:10.1016/S0140-6736(08)61783-3. PMID 19097276. S2CID 13258497.
↑ Gruskin, Sofia; Edward J. Mills; Daniel Tarantola (August 2007). "History, Principles, and Practice of Health and Human Rights". The Lancet. 370 (9585): 449–455. doi:10.1016/S0140-6736(07)61200-8. PMID 17679022. S2CID 43724357.
↑ International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination, United Nations, 1965, archived from the original on 29 October 2013, retrieved 7 November 2013
↑ International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, United Nations, 1966, archived from the original on 7 November 2013, retrieved 7 November 2013
↑ General Comment No. 14. Geneva: UN Committee on Economic, Social and Cultural Rights. 2000. Archived from the original on 4 September 2009. Retrieved 5 August 2009.
↑ "Health and Human Rights" (PDF). cdn2.sph.harvard.edu. Retrieved 11 December 2018.
↑ Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women. New York: United Nations. 1979. Archived from the original on 1 April 2011. Retrieved 29 June 2017.
↑ Convention on the Rights of the Child. New York: United Nations. 1989. Archived from the original on 13 January 2015. Retrieved 7 November 2013.
↑ "Child Rights". World Health Organization. Archived from the original on 5 November 2013. Retrieved 5 November 2013.
↑ Goldhagen, Jeffrey (Sep 2003). "Children's Rights and the United Nations Convention on the Rights of the Child". Pediatrics. 112 (Supp. 3): 742–745. PMID 12949339. Retrieved 5 November 2013.
↑ "Article 25 – Health | United Nations Enable". United Nations. 14 May 2015. Archived from the original on 21 October 2017. Retrieved 20 October 2017.
↑ Hendriks, Aart (Nov 2007). "UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities". European Journal of Health Law. 14 (3): 273–298. doi:10.1163/092902707X240620. PMID 18229764.
↑ Susser, Mervyn (Mar 1993). "Health as a Human Right: An Epidemiologist's Perspective on the Public Health". American Journal of Public Health. 83 (3): 418–426. doi:10.2105/ajph.83.3.418. PMC 1694643. PMID 8438984.
↑ Toebes, Brigit (Aug 1999). "Towards an Improved Understanding of the International Human Right to Health". Human Rights Quarterly. 21 (3): 661–679. doi:10.1353/hrq.1999.0044. JSTOR 762669. PMID 12408114. S2CID 45728868.
↑ Hunt, Paul (Mar 2006). "The Human Right to the Highest Attainable Standard of Health: New Opportunities and Challenges" (PDF). Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene. 100 (7): 603–607. doi:10.1016/j.trstmh.2006.03.001. PMID 16650880. Retrieved 14 November 2013.^{[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]}
↑ Farmer, Paul (2001). "The Major Infectious Diseases in the World – to Treat or Not to Treat?". New England Journal of Medicine. 345 (3): 208–210. doi:10.1056/NEJM200107193450310. PMID 11463018.
↑ ^22.0 ^22.1 ^22.2 ^22.3 ^22.4 Beletsky L, Ezer T, Overall J, Byrne I, Cohen J (2013). "Advancing human rights in patient care: the law in seven transitional countries". Open Society Foundations. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 14 June 2013.
↑ "Health and human rights: a resource guide". Open Society Foundations. Open Society Institute. 2013. Archived from the original on 20 January 2012. Retrieved 14 June 2013.
↑ Ezer T. (May 2013). "making laws work for patients". Open Society Foundations. Archived from the original on 7 July 2013. Retrieved 14 June 2013.
↑ ^25.0 ^25.1 J Amon. (2010). "Abusing patients: health providers' complicity in torture and cruel, inhuman or degrading treatment". World Report 2010, Human Rights Watch. Archived from the original on 29 July 2015. Retrieved 4 December 2016.
↑ Ezer T. (May 2013). "Making Laws Work for Patients". Open Society Foundations. Archived from the original on 7 July 2013. Retrieved 14 June 2013.
↑ ^27.0 ^27.1 International Dual Loyalty Working Group. (1993). "Dual Loyalty & Human Rights in Health Professional Practice: Proposed Guidelines & Institutional Mechanisms" (PDF). Archived (PDF) from the original on 7 March 2013. Retrieved 14 June 2013. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
↑ F Hashemian; et al. (2008). "Broken laws, broken lives: medical evidence of torture by US personnel and its impact" (PDF). Physicians for Human Rights. Archived (PDF) from the original on 11 February 2011. Retrieved 7 November 2013.
↑ "Rule aims to protect health providers' right of conscience". CNNHealth.com. CNN. 2008. Archived from the original on 7 March 2016. Retrieved 14 June 2013.
↑ T Stanton Collett. (2004). "Protecting the healthcare provider's right of conscience". Trinity International University, the Center for Bioethics and Human Dignity. 10 (2): 1, 5. Archived from the original on 12 September 2015. Retrieved 14 June 2013.
↑ Katharine G. Young. "The Comparative Fortunes of the Right to Health: Two Tales of Justiciability in Colombia and South Africa." Harvard Human Rights Journal 26, no.1 (2013): 179–216.
↑ ^32.0 ^32.1 Young, Katharine G., ed. (2019). The Future of Economic and Social Rights. Globalization and Human Rights. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-108-41813-3.
↑ Versteeg, Mila; Zackin, Emily (2014-03-26). "American Constitutional Exceptionalism Revisited" (in ഇംഗ്ലീഷ്). Rochester, NY. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
↑ "Health Care As a Human Right". americanbar.org. Retrieved 2 May 2020.
↑ Yamin, Alicia Ely; Gloppen, Siri Gloppen (2011). Litigating Health Rights, Can Courts Bring More Justice to Health?. Harvard University Press. ISBN 9780979639555.
↑ Barlow, Philip (31 July 1999). "Health Care Is Not a Human Right". British Medical Journal. 319 (7205): 321. doi:10.1136/bmj.319.7205.321. PMC 1126951. PMID 10426762.
↑ Berkeley, John (4 August 1999). "Health Care Is Not a Human Right". British Medical Journal. 319 (7205): 321. doi:10.1136/bmj.319.7205.321. PMC 1126951. PMID 10426762. Archived from the original on 24 May 2014.
↑ Lamm, R. (1998), "The case against making healthcare a "right."", American Bar Association: Defending Liberty Pursuing Justice, vol. 25, no. 4, American Bar Association, pp. 8–11, JSTOR 27880117
↑ Loefler, Imre J.P. (26 June 1999). ""Health Care Is a Human Right" Is a Meaningless and Devastating Manifesto". British Medical Journal. 318 (7200): 1766. doi:10.1136/bmj.318.7200.1766a. PMC 1116108. PMID 10381735.

പുറംകണ്ണികൾ

Joint Fact Sheet WHO/OHCHR/323
The Right to Health cartoon
Right to health on the Children's Rights Portal
General Comment No. 14. The right to the highest attainable standard of health CESCR, 2000
The right to health and the European Social Charter Secretariat of ESC, 2009
The Right to Health: Fact Sheet No. 31 WHO and UN HCHR
25 Questions & Answers on Health and Human Rights, WHO

ഗ്രന്ഥസൂചിക

Andrew Clapham, Mary Robinson (eds), Realizing the Right to Health, Zurich: rüffer & rub, 2009.
Bogumil Terminski, Selected Bibliography on Human Right to Health, Geneva: University of Geneva, 2013.
Judith Paula Asher, The Right to Health: A Resource Manual for Ngos, Dordrecht: Martinus Nijhoff Publishers, 2010. I

[1] "Human Rights Measurement Initiative – The first global initiative to track the human rights performance of countries". humanrightsmeasurement.org. Retrieved 2022-03-09.

[2] "Right to health - HRMI Rights Tracker". rightstracker.org (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2022-03-09.

[3] Constitution of the World Health Organization (PDF). Geneva: World Health Organization. 1948. Archived (PDF) from the original on 21 March 2014. Retrieved 14 October 2013.

[4] Grad, Frank P. (Jan 2002). "The Preamble of the Constitution of the World Health Organization" (PDF). Bulletin of the World Health Organization. 80 (12): 981–4. PMC 2567708. PMID 12571728. Archived (PDF) from the original on 17 October 2013. Retrieved 14 October 2013.

[5] Universal Declaration of Human Rights, United Nations, 1948, archived from the original on 3 July 2017, retrieved 29 June 2017

[6] Pillai, Navanethem (Dec 2008). "Right to Health and the Universal Declaration of Human Rights". The Lancet. 372 (9655): 2005–2006. doi:10.1016/S0140-6736(08)61783-3. PMID 19097276. S2CID 13258497.

[7] Gruskin, Sofia; Edward J. Mills; Daniel Tarantola (August 2007). "History, Principles, and Practice of Health and Human Rights". The Lancet. 370 (9585): 449–455. doi:10.1016/S0140-6736(07)61200-8. PMID 17679022. S2CID 43724357.

[8] International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination, United Nations, 1965, archived from the original on 29 October 2013, retrieved 7 November 2013

[9] International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, United Nations, 1966, archived from the original on 7 November 2013, retrieved 7 November 2013

[10] General Comment No. 14. Geneva: UN Committee on Economic, Social and Cultural Rights. 2000. Archived from the original on 4 September 2009. Retrieved 5 August 2009.

[11] "Health and Human Rights" (PDF). cdn2.sph.harvard.edu. Retrieved 11 December 2018.

[12] Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women. New York: United Nations. 1979. Archived from the original on 1 April 2011. Retrieved 29 June 2017.

[13] Convention on the Rights of the Child. New York: United Nations. 1989. Archived from the original on 13 January 2015. Retrieved 7 November 2013.

[14] "Child Rights". World Health Organization. Archived from the original on 5 November 2013. Retrieved 5 November 2013.

[15] Goldhagen, Jeffrey (Sep 2003). "Children's Rights and the United Nations Convention on the Rights of the Child". Pediatrics. 112 (Supp. 3): 742–745. PMID 12949339. Retrieved 5 November 2013.

[16] "Article 25 – Health | United Nations Enable". United Nations. 14 May 2015. Archived from the original on 21 October 2017. Retrieved 20 October 2017.

[17] Hendriks, Aart (Nov 2007). "UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities". European Journal of Health Law. 14 (3): 273–298. doi:10.1163/092902707X240620. PMID 18229764.

[18] Susser, Mervyn (Mar 1993). "Health as a Human Right: An Epidemiologist's Perspective on the Public Health". American Journal of Public Health. 83 (3): 418–426. doi:10.2105/ajph.83.3.418. PMC 1694643. PMID 8438984.

[19] Toebes, Brigit (Aug 1999). "Towards an Improved Understanding of the International Human Right to Health". Human Rights Quarterly. 21 (3): 661–679. doi:10.1353/hrq.1999.0044. JSTOR 762669. PMID 12408114. S2CID 45728868.

[20] Hunt, Paul (Mar 2006). "The Human Right to the Highest Attainable Standard of Health: New Opportunities and Challenges" (PDF). Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene. 100 (7): 603–607. doi:10.1016/j.trstmh.2006.03.001. PMID 16650880. Retrieved 14 November 2013.^{[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]}

[21] Farmer, Paul (2001). "The Major Infectious Diseases in the World – to Treat or Not to Treat?". New England Journal of Medicine. 345 (3): 208–210. doi:10.1056/NEJM200107193450310. PMID 11463018.

[opensocietyfoundations1-22] 22.0 ^22.1 ^22.2 ^22.3 ^22.4 Beletsky L, Ezer T, Overall J, Byrne I, Cohen J (2013). "Advancing human rights in patient care: the law in seven transitional countries". Open Society Foundations. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 14 June 2013.

[23] "Health and human rights: a resource guide". Open Society Foundations. Open Society Institute. 2013. Archived from the original on 20 January 2012. Retrieved 14 June 2013.

[24] Ezer T. (May 2013). "making laws work for patients". Open Society Foundations. Archived from the original on 7 July 2013. Retrieved 14 June 2013.

[autogenerated1-25] 25.0 ^25.1 J Amon. (2010). "Abusing patients: health providers' complicity in torture and cruel, inhuman or degrading treatment". World Report 2010, Human Rights Watch. Archived from the original on 29 July 2015. Retrieved 4 December 2016.

[26] Ezer T. (May 2013). "Making Laws Work for Patients". Open Society Foundations. Archived from the original on 7 July 2013. Retrieved 14 June 2013.

[amazonaws1993-27] 27.0 ^27.1 International Dual Loyalty Working Group. (1993). "Dual Loyalty & Human Rights in Health Professional Practice: Proposed Guidelines & Institutional Mechanisms" (PDF). Archived (PDF) from the original on 7 March 2013. Retrieved 14 June 2013. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)

[28] F Hashemian; et al. (2008). "Broken laws, broken lives: medical evidence of torture by US personnel and its impact" (PDF). Physicians for Human Rights. Archived (PDF) from the original on 11 February 2011. Retrieved 7 November 2013.

[29] "Rule aims to protect health providers' right of conscience". CNNHealth.com. CNN. 2008. Archived from the original on 7 March 2016. Retrieved 14 June 2013.

[30] T Stanton Collett. (2004). "Protecting the healthcare provider's right of conscience". Trinity International University, the Center for Bioethics and Human Dignity. 10 (2): 1, 5. Archived from the original on 12 September 2015. Retrieved 14 June 2013.

[31] Katharine G. Young. "The Comparative Fortunes of the Right to Health: Two Tales of Justiciability in Colombia and South Africa." Harvard Human Rights Journal 26, no.1 (2013): 179–216.

[:0-32] 32.0 ^32.1 Young, Katharine G., ed. (2019). The Future of Economic and Social Rights. Globalization and Human Rights. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-108-41813-3.

[33] Versteeg, Mila; Zackin, Emily (2014-03-26). "American Constitutional Exceptionalism Revisited" (in ഇംഗ്ലീഷ്). Rochester, NY. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)

[34] "Health Care As a Human Right". americanbar.org. Retrieved 2 May 2020.

[35] Yamin, Alicia Ely; Gloppen, Siri Gloppen (2011). Litigating Health Rights, Can Courts Bring More Justice to Health?. Harvard University Press. ISBN 9780979639555.

[36] Barlow, Philip (31 July 1999). "Health Care Is Not a Human Right". British Medical Journal. 319 (7205): 321. doi:10.1136/bmj.319.7205.321. PMC 1126951. PMID 10426762.

[37] Berkeley, John (4 August 1999). "Health Care Is Not a Human Right". British Medical Journal. 319 (7205): 321. doi:10.1136/bmj.319.7205.321. PMC 1126951. PMID 10426762. Archived from the original on 24 May 2014.

[38] Lamm, R. (1998), "The case against making healthcare a "right."", American Bar Association: Defending Liberty Pursuing Justice, vol. 25, no. 4, American Bar Association, pp. 8–11, JSTOR 27880117

[39] Loefler, Imre J.P. (26 June 1999). ""Health Care Is a Human Right" Is a Meaningless and Devastating Manifesto". British Medical Journal. 318 (7200): 1766. doi:10.1136/bmj.318.7200.1766a. PMC 1116108. PMID 10381735.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]