വിക്കിപീഡിയ

പാന്തീയോൻ, റോം

(Pantheon, Rome എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)

അഗസ്റ്റസിന്റെ ഭരണകാലത്ത് (ബിസി 27 - എ ഡി 14) മാർക്കസ് അഗ്രിപ്പ നിയോഗിച്ച ഒരു മുൻ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥലത്ത് ഇറ്റലിയിലെ റോമിലുള്ള ഒരു മുൻ റോമൻ ക്ഷേത്രം, ഇപ്പോൾ ഒരു പള്ളിയാണ് പാന്തീയോൻ(UK: /ˈpænθiən/, US: /-ɒn/;[1] ലത്തീൻ: Pantheum,[nb 1] from Greek Πάνθειον Pantheion, "[temple] of all the gods") ഏകദേശം 126 എ.ഡി യിൽ ഹാട്രിയൻ ചക്രവർത്തിയാണ് ഇത് പൂർത്തിയാക്കിയത്. ഇതിന്റെ നിർമ്മാണ തീയതി അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. കാരണം ഹഡ്രിയൻ പുതിയ ക്ഷേത്രം ആലേഖനം ചെയ്യാനല്ല, മറിച്ച് അഗ്രിപ്പയുടെ കത്തി നശിച്ച പഴയ ക്ഷേത്രത്തിലെ ലിഖിതം നിലനിർത്താൻ തീരുമാനിച്ചു.[2]

പാന്തീയോൻ
LocationRegion IX Circus Flaminius
Built in113–125 AD (current building)
Built by/forട്രാജൻ, ഹാട്രിയൻ
Type of structureറോമൻ ക്ഷേത്രം
Relatedമാർക്കസ് വിപ്സാനിയസ് അഗ്രിപ്പ, ഹാട്രിയൻ, അപ്പോളോഡോറസ് ഓഫ് ഡമാസ്കസ്
പാന്തീയോൻ is located in Rome
പാന്തീയോൻ
പാന്തീയോൻ

കെട്ടിടം സിലിണ്ടർ ആകൃതിയിലാണ്. ഒരു പെഡിമെന്റിന് താഴെ വലിയ ഗ്രാനൈറ്റ് കൊരിന്ത്യൻ നിരകളുടെ പോർട്ടിക്കോ (ഒന്നാം വരിയിൽ എട്ട്, പിന്നിൽ രണ്ട് ഗ്രൂപ്പുകൾ നാല് ) കാണപ്പെടുന്നു. ഒരു ചതുരാകൃതിയിലുള്ള വെസ്റ്റിബ്യൂൾ മുഖമണ്‌ഡപത്തെ റോട്ടുണ്ടയുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. അത് മച്ചിൽ ഒരു കോൺക്രീറ്റ് താഴികക്കുടത്തിന് കീഴിൽ ആകാശത്തേക്ക് മധ്യഭാഗത്ത് (ഒക്കുലസ്) തുറക്കുന്നു. ഇത് നിർമ്മിച്ച് ഏകദേശം രണ്ടായിരം വർഷങ്ങൾ പിന്നിട്ടിട്ടും, പന്തീയോണിന്റെ താഴികക്കുടം ഇപ്പോഴും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കോൺക്രീറ്റ് താഴികക്കുടമാണ്. [3]ഒക്കുലസിലേക്കുള്ള ഉയരവും ഇന്റീരിയർ സർക്കിളിന്റെ വ്യാസവും 43 മീറ്റർ (142 അടി) തുല്യമായി കാണപ്പെടുന്നു. [4]

എല്ലാ പുരാതന റോമൻ കെട്ടിടങ്ങളിലും ഏറ്റവും മികച്ച രീതിയിൽ സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ഒന്നാണ് ഇത്. കാരണം അതിന്റെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ഇത് തുടർച്ചയായി ഉപയോഗത്തിലുണ്ട്. കൂടാതെ ഏഴാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ "സെന്റ് മേരിയ്ക്ക് സമർപ്പിക്കപ്പെട്ട ഒരു പള്ളിയായി പന്തീയോൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. "(Latin: Sancta Maria ad Martyres) എന്നാൽ അനൗപചാരികമായി" സാന്താ മരിയ റൊട്ടോണ്ട "എന്നറിയപ്പെടുന്നു. [5]പന്തീയോണിന് മുന്നിലുള്ള ചതുരത്തെ പിയാസ ഡെല്ല റൊട്ടോണ്ട എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഇറ്റലിയിലെ സാംസ്കാരിക പൈതൃക, പ്രവർത്തന, ടൂറിസം മന്ത്രാലയം പോളോ മ്യൂസിയേൽ ഡെൽ ലാസിയോ വഴി നിയന്ത്രിക്കുന്ന ഒരു സംസ്ഥാന സ്വത്താണ് പന്തീയോൺ. 2013-ൽ ഇവിടെ 6 ദശലക്ഷത്തിലധികം ആളുകൾ സന്ദർശിച്ചു.

പരമ്പരാഗത ക്ഷേത്ര പോർട്ടിക്കോ ഗ്രൗണ്ടുള്ള പന്തീയോണിന്റെ വലിയ വൃത്താകൃതിയിലുള്ള താഴികക്കുടം, റോമൻ വാസ്തുവിദ്യയിൽ അതുല്യമായിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ക്ലാസിക്കൽ ശൈലികൾ പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ചപ്പോൾ ഇത് ഒരു സ്റ്റാൻഡേർഡ് മാതൃകയായിത്തീർന്നു. പിൽക്കാല ആർക്കിടെക്റ്റുകൾ ഇത് നിരവധി തവണ പകർത്തി.[6]

പദോല്പത്തി

തിരുത്തുക
 
The interior of the Pantheon in 2011

"പന്തീയോൺ" എന്ന പേര് പുരാതന ഗ്രീക്ക് "പന്തീയോൺ" (Πάνθειον) എന്നതിന്റെ അർത്ഥം "എല്ലാ ദേവന്മാരുമായും ബന്ധപ്പെട്ടതോ പൊതുവായതോ" എന്നാണ്. [7] ഗ്രീക്ക് ഭാഷയിൽ എഴുതിയ റോമൻ സെനറ്റർ കാഷ്യസ് ഡയോ, ഈ കെട്ടിടത്തിന് ചുറ്റും സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്ന അനേകം ദേവന്മാരുടെ പ്രതിമകളിൽ നിന്നോ അല്ലെങ്കിൽ സ്വർഗ്ഗത്തിലേ താഴികക്കുടത്തിന്റെ സാമ്യം പോലെയോ ആണ് ഈ പേര് വന്നതെന്ന് അനുമാനിച്ചു.[8] അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനിശ്ചിതത്വം ശക്തമായി സൂചിപ്പിക്കുന്നത് "പന്തീയോൺ" (അല്ലെങ്കിൽ പന്തിയം) കേവലം ഒരു വിളിപ്പേരായിരുന്നു. അത് കെട്ടിടത്തിന്റെ ഔദ്യോഗിക നാമമായിരുന്നില്ല. [9] വാസ്തവത്തിൽ, എല്ലാ ദേവന്മാർക്കും സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന പന്തീയോന്റെ ആശയം സംശയാസ്പദമാണ്. ആറാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒരു സ്രോതസ്സ് മാത്രമേ പരാമർശിച്ചിട്ടുള്ളൂവെങ്കിലും സിറിയയിലെ അന്ത്യോക്യയിലായിരുന്നു അഗ്രിപ്പയേക്കാൾ നേരത്തെ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള ഒരേയൊരു പന്തീയോൺ. [10] സീഗ്ലർ പന്തീയുടെ തെളിവുകൾ ശേഖരിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു, പക്ഷേ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പട്ടികയിൽ "എല്ലാ ദേവന്മാരോടും" അല്ലെങ്കിൽ "പന്ത്രണ്ട് ദൈവങ്ങളോടുള്ള" ലളിതമായ സമർപ്പണങ്ങളാണുള്ളത്, അവ ഒരു ദേവാലയം എന്ന അർത്ഥത്തിൽ യഥാർത്ഥ ദേവതകളല്ല, എല്ലാ ദൈവങ്ങളെയും അക്ഷരാർത്ഥത്തിൽ ആരാധിക്കുന്ന ഒരു ആരാധനാലയം മാത്രമാണ്.[11]

ഗോഡ്ഫ്രേയും ഹെംസോളും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നത് പുരാതന എഴുത്തുകാർ മറ്റ് ക്ഷേത്രങ്ങളുടേത് പോലെ ഹാഡ്രിയന്റെ പന്തീയോനെ ഈഡ്സ് എന്ന പദം ഉപയോഗിച്ച് പരാമർശിക്കുന്നില്ലെന്നും വാസ്തുവിദ്യയിൽ കൊത്തിയെടുത്ത സെവേരൻ ലിഖിതം "പന്തിയം" മാത്രമാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നതെന്നും. "ഈഡ്സ് പന്തൈ" (എല്ലാ ദേവന്മാരുടെയും ക്ഷേത്രം) അല്ല എന്നും പറയുന്നു. [12] പന്തീയോൻ എല്ലാ ദേവന്മാർക്കും സമർപ്പിക്കപ്പെട്ടതാണെന്ന പേരിന്റെ ഏറ്റവും ലളിതമായ വിശദീകരണം ഡിയോ ഉദ്ധരിക്കുന്നില്ല എന്നത് വളരെ പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നു. [13] വാസ്തവത്തിൽ, ക്ഷേത്ര കെട്ടിടങ്ങൾ (അല്ലെങ്കിൽ ഒരുപക്ഷേ ക്ഷേത്ര നിലവറകൾ) ഒരൊറ്റ ദിവ്യത്വങ്ങൾക്കായി മാത്രം സമർപ്പിക്കണമെന്ന് വിധിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് ലിവി എഴുതി. അതിനാൽ കെട്ടിടം ഇടിമിന്നലേറ്റാൽ ആരെയാണ് പ്രകോപിപ്പിക്കേണ്ടതെന്ന് വ്യക്തമാകും. കാരണം ഒരു പ്രത്യേക ദേവന് (27.25.7-10) യാഗം അർപ്പിക്കുന്നത് ഉചിതമായിരുന്നു. [14] ഗോഡ്ഫ്രേയും ഹെംസോളും പറയുന്നത്, പന്തീയോൻ എന്ന വാക്ക് "ഒരു പ്രത്യേക കൂട്ടം ദേവന്മാരെ സൂചിപ്പിക്കേണ്ടതില്ല, അല്ലെങ്കിൽ, എല്ലാ ദേവന്മാർക്കും, അതിന് മറ്റ് അർത്ഥങ്ങളുണ്ടാകാം. കാരണം അതിന് മറ്റ് അർത്ഥങ്ങൾ ഉണ്ടായിരിക്കാം. ... തീർച്ചയായും പന്തീയോസ് അല്ലെങ്കിൽ പന്തീയോസ് എന്ന പദം വ്യക്തിഗത ദേവതകൾക്ക് ബാധകമാകാം. θεῖος (തിയോസ്) എന്ന ഗ്രീക്ക് പദത്തിന് 'ഒരു ദൈവത്തെ' അർത്ഥമാക്കേണ്ടതില്ല, മറിച്ച് 'അതിമാനുഷികൻ' അല്ലെങ്കിൽ 'മികച്ചത്' എന്നർത്ഥം വരാമെന്നും മനസ്സിലാക്കുന്നു.[12]

കുറിപ്പുകൾ

തിരുത്തുക
  1. ↑ Although the spelling Pantheon is standard in English, only Pantheum is found in classical Latin; see, for example, Pliny, Natural History 36.38: "Agrippas Pantheum decoravit Diogenes Atheniensis". See also Oxford Latin Dictionary, s.v. "Pantheum"; Oxford English Dictionary, s.v. "Pantheon": "post-classical Latin pantheon a temple consecrated to all the gods (6th cent.; compare classical Latin pantheum)".

അടിക്കുറിപ്പുകൾ

തിരുത്തുക
  1. ↑ "Pantheon". Oxford English Dictionary. Oxford, England: Oxford University Press. December 2008.
  2. ↑ MacDonald 1976, pp. 12–13
  3. ↑ Moore, David (1999). "The Pantheon". romanconcrete.com. Retrieved September 26, 2011.
  4. ↑ Rasch 1985, p. 119
  5. ↑ MacDonald 1976, p. 18
  6. ↑ Summerson (1980), 38–39, 38 quoted
  7. ↑ Oxford English Dictionary
  8. ↑ Cassius Dio, Roman Histories 53.27, referenced in MacDonald 1976, p. 76
  9. ↑ Ziolkowski, Adam (1994). "Was Agrippa's Pantheon the Temple of Mars 'In Campo'?". Papers of the British School at Rome. 62: 271.
  10. ↑ Thomas, Edmund (2004). "From the Pantheon of the Gods to the Pantheon of Rome". In Richard Wrigley; Matthew Craske (eds.). Pantheons; Transformations of a Monumental Idea. Aldershot: Ashgate. p. 17. ISBN 978-0-7546-0808-0.
  11. ↑ Ziegler, Konrat (1949). "Pantheion". Pauly's Real-Encyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft: neue Bearbeitung. Vol. Vol. XVIII. Stuttgart. pp. 697–747. {{cite book}}: |volume= has extra text (help)CS1 maint: location missing publisher (link)
  12. ↑ 12.0 12.1 Godfrey, Paul; Hemsoll, David (1986). "The Pantheon: Temple or Rotunda?". In Martin Henig; Anthony King (eds.). Pagan Gods and Shrines of the Roman Empire (Monograph No 8 ed.). Oxford University Committee for Archaeology. p. 199.
  13. ↑ Ziolkowski, Adam (1994). "Was Agrippa's Pantheon the Temple of Mars 'In Campo'?". Papers of the British School at Rome. 62: 265.
  14. ↑ Godfrey, Paul; Hemsoll, David (1986). "The Pantheon: Temple or Rotunda?". In Martin Henig; Anthony King (eds.). Pagan Gods and Shrines of the Roman Empire (Monograph No 8 ed.). Oxford University Committee for Archaeology. p. 198.

അവലംബം

തിരുത്തുക

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ

തിരുത്തുക
 
Wikimedia Commons has media related to Pantheon (Roma).
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=പാന്തീയോൻ,_റോം&oldid=4084735" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്