നൂൺഗാർ

പടിഞ്ഞാറൻ ആസ്ട്രേലിയയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ തീരത്ത് ജെറാൾഡ്ട്ടൺ മുതൽ തെക്കൻ തീരത്ത് എസ്പെറാൻസിലേക്കുള്ള തെക്കുപടിഞ്ഞാറൻ കോണിൽ വസിക്കുന്ന ഓസ്ട്രേലിയൻ വംശജരുടെ സമൂഹം ആണ് നൂൺഗാർ (/ˈnʊŋɑː/) (also spelt Nyungar, Nyoongar, Nyoongah, Nyungah, Nyugah, Yunga) .അമാൻ‌ഗു, ബല്ലാർ‌ഡോംഗ്, യൂഡ്, കനിയാങ്, കോറെംഗ്, മിനെംഗ്, നാക്കിൻ‌ജാക്കി, നുങ്ക, പിബെൽ‌മെൻ, പിൻ‌ജരുപ്പ്, വാർ‌ഡാൻ‌ഡി, വാഡ്‌ജുക്, വിൽ‌മാൻ, വുഡ്‌ജാരി തുടങ്ങി 14 വ്യത്യസ്ത ഗ്രൂപ്പുകൾ കൈവശപ്പെടുത്തിയ ഭൂമിയാണ് നൂൺഗാർ രാജ്യം.

Noongar groups

കൂട്ടായ നൂൺഗാർ കൾച്ചറൽ ബ്ലോക്കിലെ അംഗങ്ങൾ പരസ്പരം മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിയുന്ന നിരവധി ഭാഷകളും സംസാരിക്കുന്ന ആളുകളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്. വലിയ പാമ-ന്യുങ്കൻ ഭാഷാ കുടുംബത്തിലെ അംഗമായാണ് ഇപ്പോൾ നൂൺഗാർ ഭാഷയെ വർഗ്ഗീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. സമകാലിക നൂൺഗാർ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ അബോറിജിനൽ ഇംഗ്ലീഷ് (ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷയുടെ ഒരു ഭാഷ) സംസാരിക്കുകയും നൂൺഗാർ പദങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് ഇടയ്ക്കിടെ അതിന്റെ വ്യാകരണത്തിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. സമകാലീനരായ നൂൺഗാർ അവരുടെ വംശപരമ്പരയെ ഒന്നോ അതിലധികമോ ഗ്രൂപ്പുകളിലായി കണ്ടെത്തുന്നു. പടിഞ്ഞാറൻ ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ തെക്ക്-പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് 21,000 ആളുകൾ സ്വദേശികളാണെന്ന് 2001 ലെ സെൻസസ് കണക്കുകൾ വ്യക്തമാക്കുന്നു.

പേര്

നൂംഗാറിന്റെ എൻഡോെനെയിം യഥാർത്ഥത്തിൽ "മനുഷ്യൻ" അല്ലെങ്കിൽ "വ്യക്തി" എന്നർഥമുള്ള ഒരു പദത്തിൽ നിന്നാണ്.

ഭാഷ

യൂറോപ്യൻ സെറ്റിൽമെന്റിന്റെ സമയത്ത് നൂൺഗാർ സമൂഹമായി മാറിയ ആളുകൾ പതിമൂന്ന് ഭാഷകൾ സംസാരിച്ചുവെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. അതിൽ അഞ്ചുപേർക്ക് ഇപ്പോഴും അവരുടെ ഭാഷയുടെ പതിപ്പുകളെക്കുറിച്ച് കുറച്ച് അറിവുള്ള വക്താവുണ്ട്. ദൈനംദിന സംസാര സാഹചര്യങ്ങളുടെ പൂർണ്ണ ശ്രേണിയിൽ വക്താക്കളൊന്നും ഈ ഭാഷ ഉപയോഗിക്കുന്നില്ല. മാത്രമല്ല ഭാഷയുടെ മുഴുവൻ ഉറവിടങ്ങളും കുറച്ച് വ്യക്തികൾ മാത്രമേ ഉപയോഗിക്കുന്നുള്ളൂ.

പരിസ്ഥിതി പശ്ചാത്തലം

നാലു വ്യത്യസ്ത തരത്തിലുള്ള മെഡിറ്ററേനിയൻ കാലാവസ്ഥാ മേഖലകൾ ഉള്ള പ്രദേശങ്ങളാണ് നൂൺഗാർ ജനതക്കുള്ളത്. വരണ്ട കാലാവസ്ഥകൾ മൂന്നു മുതൽ പതിനൊന്നു മാസം വരെയുള്ള കാലയളവിൽ വ്യത്യാസപ്പെട്ടു കാണപ്പെടുന്നു. ഗോത്രവർഗ്ഗങ്ങൾ താരതമ്യേന വളക്കൂറുള്ള മണ്ണിൻറെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ തീരപ്രദേശങ്ങൾ, പീഠഭൂമി അതിർത്തികൾ, സമതലപ്രദേശങ്ങൾ തുടങ്ങി മൂന്നു വ്യത്യസ്ത ഭൌമശാസ്ത്രപരമായ പ്രദേശങ്ങളിൽ വ്യാപിച്ചിരിക്കുന്നു.

ശ്രദ്ധേയരായ നൂൺഗാർ വ്യക്തികൾ

Modern day

• Leonard Collard
• Ben Cuimermara Taylor
• Angus Wallam

Historical

• Midgegooroo
• Mokare
• Yagan

ഉറവിടങ്ങൾ

• "AIATSIS map of Indigenous Australia". AIATSIS.
• Allbrook, Malcolm (2014). Henry Prinsep's Empire: Framing a distant colony. Australian National University Press. ISBN 978-1-925-02161-5. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• Bates, Daisy (1937). The Passing of the Aborigines. Archived from the original on 2017-08-23. Retrieved 2018-09-24 – via The University of Adelaide. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• Bedells, Stephen J. (2010). Incarcerating Indigenous people of the Wongatha lands in the Eastern Goldfields of Western Australia: Indigenous leaders' perspectives. Edith Cowan University M.A. thesis. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• Bennell v Western Australia [2006] FCA 1243 (19 സെപ്റ്റംബർ 2006), Federal Court.
• "Biodiversity Hotspots – Australia – Overview". Conservation International. Archived from the original on 11 February 2006. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
• Bodney v Bennell [2008] FCAFC 63 (23 ഏപ്രിൽ 2008), Federal Court (Full Court).
• Callinan, Tara (presenter); Quartermaine, Craig (reporter) (14 April 2015). "WA Whistleblower 1: Allegations of Bullying, Intimidation in WA Dept of Aboriginal Affairs". NITV News. Retrieved 10 July 2017 – via YouTube. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
• Clarke, Philip A. (August 2007). "Indigenous Spirit and Ghost Folklore of "Settled" Australia". Folklore. 118 (2). Folklore Enterprises: 141–161. JSTOR 30035418. {{cite journal}}: Invalid |ref=harv (help)
• "Closing the gap - Aboriginal and Torres Strait Islander peoples". Australian Indigenous HealthInfoNet. Retrieved 23 October 2013.
• "Commitment to a New Relationship". South West Aboriginal Land & Sea Council. Archived from the original on 20 October 2004.
• Cormick, Craig (9 September 1997). "Yagan: an Aboriginal resistance hero". Green Left Weekly. Retrieved 20 September 2006. {{cite magazine}}: Invalid |ref=harv (help)
• "Executive Summary" (PDF). Tourism Western Australia. Retrieved 29 March 2011.
• Green, Neville; Moon, Susan (1997). Far From Home: Aboriginal Prisoners of Rottnest Island, 1838–1931. Perth. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• Haebich, Anna; Delroy, Anne (1999). The Stolen Generations – the separation of Aboriginal Children from their Families in Western Australia. Western Australian Museum. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• "Heritage Library". Archived from the original on 2018-03-07. Retrieved 10 June 2001.
• "Home". Nyoongar Patrol. Archived from the original on 2013-10-29. Retrieved 23 October 2013.
• "Language of the month series (number 11)". Federation of Aboriginal and Torres Strait Islander Languages. December 2000. Archived from the original on 4 December 2002. Retrieved 20 September 2006. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
• McIntosh, Ian S (2008). "Pre-Macassans at Dholtji? Exploring one of north-east Arnhem Land's great conundrums" (PDF). In Sutton, Peter; Veth, Peter; Neale, Margo (eds.). Strangers on the Shore: Early Coastal Contact in Australia. National Museum of Australia. pp. 165–180. ISBN 978-1-876-94488-9. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• McMahon, Kristy (24 March 2015). "WA Government 'moving to deregister sacred sites'". National Indigenous Radio Service. Archived from the original on 2017-02-04. Retrieved 22 February 2016. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
• Moore, G. F. (1842). A Descriptive Vocabulary of the Language in Common Use Amongst the Aborigines of Western Australia (PDF). London: William S Orr & Co. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• Nayton, Gaye (2011). The Archaeology of Market Capitalism: A Western Australian Perspective. Springer Science & Business Media. ISBN 978-1-441-98318-3. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• "Noongar". Kaartdijin Noongar - Noongar Knowledge. South West Aboriginal Land & Sea Council. Retrieved 17 December 2017.
• "Noongar history and culture" (PDF). South West Aboriginal Land & Sea Council. Archived from the original (PDF) on 18 February 2006.
• "Noongar Seasons". Quaalup Homestead Wilderness Retreat. Retrieved 11 July 2010.
• "Nyoongar Health Plan" (PDF). Archived from the original (PDF) on 21 March 2012 – via Health Department of Western Australia.
• Ord, Duncan (19 June 2006). "A Study of the Impact of the Noongar Community on the Western Australian Economy". The University of Western Australia. Archived from the original on 21 August 2006. Retrieved 20 September 2006. {{cite web}}: Invalid |ref=harv (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
• Ord, Duncan; Mazzarol, Tim (2007). "Unlocking the economic potential of an indigenous Australian community". In Dana, Léo-Paul; Anderson, Robert B. (eds.). International Handbook of Research on Indigenous Entrepreneurship. Edward Elgar Publishing. pp. 508–524. ISBN 978-1-781-95264-1. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• Russo, George (1980), Lord abbot of the wilderness: the life and times of Bishop Salvado, The Polding Press
• Ryan, John Charles (2013). Backhaus, Gary (ed.). "Towards a Phen(omen)ology of the Seasons: The Emergence of the Indigenous Weather Knowledge Project (IWKP)". Environment, Space, Place. 5 (1). Zeta Books: 102–130. ISBN 978-6-068-26658-9. {{cite journal}}: Invalid |ref=harv (help)
• Seal, Graham (2011). Outlaw Heroes in Myth and History. Anthem Press. ISBN 978-0-857-28792-2. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• "Tindale Tribal Boundaries" (PDF). Department of Aboriginal Affairs, Western Australia. September 2016. Archived from the original (PDF) on 2016-03-08. Retrieved 2018-09-24.
• "Wadjemup (Rottnest Island)". www.creativespirits.info. Archived from the original on 6 May 2009. Retrieved 24 January 2007. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
• "WGAR News: WA Government Deregisters World's Oldest Rock Art Collection As Sacred Site: Amy McQuire, New Matilda". Indymedia Australia. 9 May 2015. Retrieved 22 February 2016.
• Wilson, Thomas (2017). Stepping Off: Rewilding and Belonging in the South-West. Fremantle Press. ISBN 978-1-925-16435-0. {{cite book}}: Invalid |ref=harv (help)
• "Yirra Yaakin Noongar Theatre". Archived from the original on 2018-12-15. Retrieved 20 September 2006.

കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്

• Jennie Buchanan, Len Collard, Ingrid Cumming, David Palmer, Kim Scott, John Hartley 2016. Kaya Wandjoo Ngala Noongarpedia. Archived 2016-03-24 at the Wayback Machine. Special issue of Cultural Science Journal Vol 9, No 1.
• Green, Neville, Broken spears: Aborigines and Europeans in the Southwest of Australia, Perth: Focus Education Services, 1984. ISBN 0-9591828-1-0
• Haebich, Anna, For Their Own Good: Aborigines and Government in the South West of Western Australia 1900–1940, Nedlands: University of Western Australia Press, 1992. ISBN 1-875560-14-9.
• Douglas, Wilfrid H. The Aboriginal Languages of the South-West of Australia, Canberra: Australian Institute of Aboriginal Studies, 1976. ISBN 0-85575-050-2
• Tindale, N.B., Aboriginal Tribes of Australia: Their Terrain, Environmental Controls, Distribution, Limits and Proper Names, 1974.