ഡെനറ്റോണിയം

രാസസം‌യുക്തം
(Denatonium എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)

അറിയപ്പെടുന്നതിൽവെച്ച് ഏറ്റവും കയ്പേറിയ രാസസംയുക്തമാണ് ഡെനറ്റോണിയം. സാധാരണയായി ഡെനറ്റോണിയം ബൊൻസോയേറ്റ് അയിട്ടാണ്ഇത് ലഭ്യമാകുന്നത്. Denatrol, BITTERANT-b, BITTER+PLUS, Bitrex or Aversion), denatonium saccharide (BITTERANT-s എന്നിങ്ങനെയുള്ള വ്യാപാര നാമങ്ങളിലാണ് ഇതിന്റെ വിപണനം. 1958 ൽ സ്കോട്ട്‌ലൻഡിലെ എഡിൻ‌ബർഗിലെ മാക്ഫാർലൻ സ്മിത്ത്, പ്രാദേശിക അനസ്തെറ്റിക്സിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഗവേഷണത്തിനിടെ ഇത് കണ്ടെത്തുകയും ബിട്രെക്സ് (Bitrex) എന്ന വ്യാപാരമുദ്രയിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.[2]

Denatonium benzoate
Skeletal formula of the denatonium cation
Skeletal formula of the benzoate anion
Ball-and-stick models of the both ions in denatonium benzoate
Names
Preferred IUPAC name
N-Benzyl-2-(2,6-dimethylanilino)-N,N-diethyl-2-oxoethan-1-aminium benzoate
Other names
N-Benzyl-2-[(2,6-dimethylphenyl)amino]-N,N-diethyl-2-oxoethan-1-aminium benzoate
Identifiers
3D model (JSmol)
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.020.996 വിക്കിഡാറ്റയിൽ തിരുത്തുക
UNII
InChI
 
SMILES
 
Properties
തന്മാത്രാ വാക്യം
Molar mass 0 g mol−1
Appearance white crystalline
ദ്രവണാങ്കം
Hazards
R-phrases R22 R36 R37 R38
S-phrases S26 S36[1]
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
| colspan=2 |  ☒N verify (what ischeckY/☒N?)

ഡെനറ്റോണിയത്തിന്റെ 10 ppm ലായനി പോലും അസഹനീയമാണ്. ഡെനറ്റോണിയം ലവണങ്ങൾ സാധാരണയായി നിറമില്ലാത്തതും മണമില്ലാത്തതുമായ സോളിഡുകളാണ്. അവ ലായനിരൂപത്തിലാണ് പലപ്പോഴും വിപണനം ചെയ്യപ്പെടുന്നത്. വ്യാപാര ആവശ്യങ്ങൾക്ക് നൽകുന്ന ആൽക്കഹോൾ പോലുള്ള പദാർത്ഥങ്ങൾ മദ്യമായി ഉപയോഗിക്കുന്നതിന് പോലുള്ള അനുചിതമായ ഉപയോഗങ്ങൾ തടയുന്നതിന് അവ പ്രതികൂല ഏജന്റായി ( ബിറ്റെറന്റുകൾ ) പ്രയോഗിക്കുന്നു. മദ്യം, [3] ആന്റിഫ്രീസ്, നഖം കടിക്കുന്നത് തടയൽ, റെസ്പിറേറ്റർ മാസ്ക് ഫിറ്റ്-ടെസ്റ്റിംഗ്, അനിമൽ റിപ്പല്ലെന്റുകൾ, ലിക്വിഡ് സോപ്പുകൾ, ഷാംപൂ എന്നിവയിൽ ഡിനാറ്റോണിയം ഉപയോഗിക്കുന്നു.

ഘടനയും ഭൗതിക സവിശേഷതകളും

തിരുത്തുക

ഡെനറ്റോണിയം ഒരു ക്വാട്ടേണറി അമോണിയം കാറ്റയോൺ ആണ്. ഒരു ലവണസംയുക്തം.

ബയോകെമിസ്ട്രി

തിരുത്തുക

എട്ട് വ്യത്യസ്ത കയ്പേറിയ രുചി റിസപ്റ്ററുകളാൽ മനുഷ്യരിൽ ഡെനറ്റോണിയം തിരിച്ചറിയപ്പെടുന്നു: TAS2R4, TAS2R8, TAS2R10, TAS2R39, TAS2R43, TAS2R16, TAS2R46, TAS2R47. TAS2R47 ഈ സം‌യുക്തത്തോട് ഏറ്റവും സെൻ‌സിറ്റീവ് ആണ്. [4] [5] പേശികളിൽ, രുചി റിസപ്റ്ററുകൾ സജീവമാക്കുന്നതിലൂടെ ഡെനറ്റോണിയത്തിന് ബ്രോങ്കോഡൈലേറ്ററായി പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിയും. [6]

ഉപയോഗങ്ങൾ

തിരുത്തുക

സംയുക്തത്തിന്റെ കയ്പ്പ് ഡെനറ്റോണിയത്തിന്റെ മിക്ക പ്രയോഗങ്ങളെയും നയിക്കുന്നു. എഥനോൾ ഒരു ലഹരിപാനീയമായി ഉപയോഗിക്കാതിരിക്കാൻ ഡെനാറ്റോണിയം ബെൻസോയേറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. എസ്ഡി -40 ബി എന്ന സൂചകം, എത്തനോൾ ഡീനേച്ചർ ചെയ്തത് ഡെനറ്റോണിയം ബെൻസോയേറ്റ് ഉപയോഗിച്ചാണ് എന്ന് കാണിക്കുന്നു.

ചില മരുന്നുകളുടെ കയ്പേറിയ രുചിയുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നതിന് ക്ലിനിക്കൽ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്ലാസിബോ മരുന്നുകളിൽ ഡെനറ്റോണിയം ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.

ലായകങ്ങൾ ( നെയിൽ പോളിഷ് റിമൂവർ പോലുള്ളവ), പെയിന്റുകൾ, വാർണിഷുകൾ, ടോയ്‌ലറ്ററികൾ, മറ്റ് വ്യക്തിഗത പരിചരണ വസ്തുക്കൾ, നഖം കടിക്കുന്നത് തടയുന്നതിനുള്ള പ്രത്യേക നെയിൽ പോളിഷ്, മറ്റ് നിരവധി ഗാർഹിക ഉൽ‌പന്നങ്ങൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ പലതരം ദോഷകരമായ ദ്രാവകങ്ങളിലും ഇത് ചേർക്കുന്നു.

മൃഗങ്ങൾക്ക് ഡെനറ്റോണിയത്തിന്റെ ഫലങ്ങളിൽ വ്യത്യസ്ത സംവേദനക്ഷമത ഉണ്ടെന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. ചില മൃഗങ്ങളെ (പ്രത്യേകിച്ച് മാൻ പോലുള്ള വലിയ സസ്തനികൾ ) അകറ്റുന്നതിൽ ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നു എലിവിഷത്തെ മനുഷ്യ ഉപഭോഗത്തിൽ നിന്ന് തടയാൻ ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നു.[7] എലിയെക്കാൾ വളരെ കുറഞ്ഞ സാന്ദ്രതയിൽ ഡെനറ്റോണിയം കണ്ടെത്താൻ മനുഷ്യർക്ക് കഴിയും. [8]

ഗെയിം കാർഡുകളിൽ ഡെനറ്റോണിയം ബെൻസോയേറ്റ് അടങ്ങിയ ഒരു കോട്ടിംഗ് പ്രയോഗിക്കുന്നതിലൂടെ, കുട്ടികൾ ഇത്തരം കാർഡുകൾ വായിലിടുന്നത് തടയാനാവുന്നു [9]

ഇതും കാണുക

തിരുത്തുക
  1. "Safety & Documentation". D5765 Aldrich: Denatonium benzoate ≥98%. Sigma-Aldrich Co. LLC. Retrieved 10 September 2014.
  2. "Bitrex(R) — Branded Denatonium Benzoate". Macfarlan Smith. Archived from the original on 2010-08-17. Retrieved 2010-05-09.
  3. "Ethanol Denaturants". The Online Distillery Network. 1993-11-22.
  4. Meyerhof, W.; Batram, C.; Kuhn, C.; Brockhoff, A.; Chudoba, E.; Bufe, B.; Appendino, G.; Behrens, M. (2009). "The Molecular Receptive Ranges of Human TAS2R Bitter Taste Receptors". Chemical Senses. 35 (2): 157–170. doi:10.1093/chemse/bjp092. PMID 20022913.
  5. "BitterDB - Denatonium benzoate". Hebrew University of Jerusalem. Retrieved 11 June 2013.
  6. Deshpande, D. A.; Wang, W. C. H.; McIlmoyle, E. L.; Robinett, K. S.; Schillinger, R. M.; An, S. S.; Sham, J. S. K.; Liggett, S. B. (2010). "Bitter taste receptors on airway smooth muscle bronchodilate by localized calcium signaling and reverse obstruction". Nature Medicine. 16 (11): 1299–1304. doi:10.1038/nm.2237. PMC 3066567. PMID 20972434.
  7. "Rats - Rat Poison & Rat Bait Stations". Pestcontrolshop.co.uk. Archived from the original on 2011-01-06. Retrieved 2011-01-17.
  8. Frank ME, Bouverat BP, MacKinnon BI, Hettinger TP. The distinctiveness of ionic and nonionic bitter stimuli. Physiol Behav. 2004 Jan;80(4):421-31. doi:10.1016/j.physbeh.2003.09.009
  9. Kwame Opam (1 March 2017). "Yes, Nintendo Switch cartridges taste terrible". theverge.com.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഡെനറ്റോണിയം&oldid=3829936" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്