രീതി
രീതിയ്ക്കു വാമനൻ (കാവ്യമീമാംസകൻ) കാവ്യാത്മാവിന്റെ സ്ഥാനം കൽപ്പിക്കുന്നു('രീതിരാത്മാ കാവ്യസ്യ' -കാ. സൂ 1.3.2).വിശിഷ്ടപദരചനയാണ് രീതി എന്ന് അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു('വിശിഷ്ടപദരചനാ രീതി' -കാ. സൂ. 1.2.7)
വൈദർഭി, ഗൗഡീയം, പാഞ്ചാലി-(കാവ്യശാസ്ത്രം) എന്നിങ്ങനെ രീതിയെ മൂന്നായി തിരിക്കുന്നു വാമനൻ.ഇവ യഥാക്രമം വിദർഭം, ഗൗഡം, പാഞ്ചാലം എന്നീ ദേശങ്ങളിലെ കവ്യങ്ങളിൽ പ്രചാരമുള്ള രീതി എന്ന നിലയിലാണ് ഈ പേരുകൾ നൽകുന്നത്. സമഗ്രഗുണ സമ്പന്നയാണ് വൈദർഭി(സമഗ്രഗുണാ വൈദർഭീ -കാ.സൂ. 1.2.11). ഗൗഡീയരീതിയിൽ ഓജസ്സ്, കാന്തി എന്നീ ഗുണങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം നല്കണം(ഓജാകാന്തിമതീ ഗൗഡീയാ -കാ.സൂ. 1.2.12). മാധുര്യം, സൗകുമാര്യം എന്നീ ഗുണങ്ങൾ പാഞ്ചാലിയിൽ മുറ്റിനില്ക്കും(മാധുര്യസൗകുമാരോയപ്പന്നാ പഞ്ചാലി -കാ.സൂ. 1.2.13 ).
അവലംബം
തിരുത്തുകഭാരതീയകാവ്യശാസ്ത്രം-ഡോ ടി ഭാസ്ക്കരൻ കേരളഭാഷാ ഇൻസ്റ്റിറ്റിയൂട്ട്