ഒഡിഷയിലെ കേന്ദ്രാപരയിൽ ഇച്ഛാപുർ (തുളസി ഖേത്ര) എന്ന പ്രദേശത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന വളരെ പ്രശസ്തമായ ഒരു ക്ഷേത്രമാണ് ബാലദേവ്ജ്യൂ ക്ഷേത്രം. ബലരാമനാണ് ഇവിടത്തെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ. എന്നാൽ, ജഗന്നാഥനെയും സുഭദ്രയെയും പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിലെ രത്ന സിംഹാസനത്തിൽ ആരാധന നടത്തുന്നു. പവിത്രമായ ഏഴ് പടികൾക്കുശേഷം ഒരു ദേവതയായി തുളസിയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ഒരു പ്രതിമയും ഇവിടെയുണ്ട്.[1]

ബാലദേവ്ജ്യൂ ക്ഷേത്രം
ബാലദേവ്ജ്യൂ ക്ഷേത്രം is located in Odisha
ബാലദേവ്ജ്യൂ ക്ഷേത്രം
Shown within Odisha
ബാലദേവ്ജ്യൂ ക്ഷേത്രം is located in India
ബാലദേവ്ജ്യൂ ക്ഷേത്രം
ബാലദേവ്ജ്യൂ ക്ഷേത്രം (India)
അടിസ്ഥാന വിവരങ്ങൾ
സ്ഥലംIchhapur
നിർദ്ദേശാങ്കം20°02′N 86°02′E / 20.033°N 86.033°E / 20.033; 86.033
മതവിഭാഗംഹിന്ദുയിസം
ആരാധനാമൂർത്തിBaladevjew
ജില്ലKendrapara
സംസ്ഥാനംOdisha
രാജ്യംIndia
ആകെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ1

അനുഷ്ഠാനങ്ങൾ

തിരുത്തുക

ബാലദേവ്ജ്യൂ , ജഗന്നാഥ്, സുഭദ്ര എന്നീ ദേവീദേവന്മാർ വിവിധ വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിപ്പിച്ച് പ്രധാന ഉത്സവങ്ങളിൽ വിവിധ രീതികളിൽ അലങ്കരിക്കപ്പെടുന്നു. ഈ സമ്പ്രദായം ബേഷ (അലങ്കാര) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ബ്രഹ്മ തലാധ്വജ രാത് ന് പ്രശസ്തമാണ് രഥയാത്ര . [2] ചില പ്രധാന അലങ്കാര -

  1. ചൈത്ര പൂർണ്ണിമ ഉത്സവത്തിൽ ശ്രീ രഘുനാഥ ബേഷ
  2. കാർത്തിക് പൂർണ്ണിമ ഉത്സവത്തിൽ പദ്മ ബേഷയും കാർത്തിക് മാസത്തിൽ തുളസി വിവാഹവും .
  3. ഗംഹാഭിഷേക ബേഷാ - ശ്രാവണ ശുക്ലദശമി മുതൽ പൂർണ്ണിമ വരെ ഭഗവാൻ ബാലരാമന്റെ വിശുദ്ധ ശ്രീനക്ഷത്രോത്സവം
  4. പൗഷ പൂർണ്ണിമ ഉത്സവത്തിൽ പുഷ്യാഭിഷേക ബേഷ
  5. കാഞ്ചി കാവേരി ബേഷ വസന്ത് പഞ്ചമി ഫെസ്റ്റിവൽ
  6. ഭദ്രാപദ് ദ്വാദശി ദിനത്തിൽ സുന ബേഷ(ബാലി വാമന ബേഷ)
  7. ഫൽഗുന പൂർണ്ണിമ ഉത്സവത്തിൽ കൃഷ്ണ ബാലരാമ ബേഷ
  8. ദെബിന്ദ ബാനറ ബേഷ നൽകിയത് പ്രശസ്ത സംസ്കൃതപണ്ഡിതനായ പണ്ഡിറ്റ് ബിനോദ് ബെഹരി ഡാഷ്, ഇച്ചഹപുർ , കേന്ദ്രപ്പാറ ആണ്. [3]

ചരിത്രം

തിരുത്തുക

സിദ്ധ ബാലദേവ്ജ്യൂ ഇപ്പോഴത്തെ ക്ഷേത്രം ഒറീസ്സയിലെ മറാഠ ഭരണകാലത്ത് (1761 AD) ഇച്ചഹപുർ (കേന്ദ്രാപര) പ്രദേശത്ത് നിർമ്മിച്ചതാണ്. കുജങ രാജാവ് രാജാ ഗോപാൽ സന്ധാ, ഛൈധാര കില്ലയിലെ ജന്മി, ശ്രീനിവാസ് നരേന്ദ്ര മഹാപാത്ര എന്നിവരാണ് ക്ഷേത്രം പണികഴിപ്പിച്ചത്. ഒരു സന്ന്യാസി (ശാന്ത) ഗോപി ദാസ്, സരത്തക് ഗിരി എന്നിവർ മറാത്താ ചീഫ് ജാനോജിക്ക് ബോധ്യപ്പെടുത്തിയതിന്റെ ഫലമായി ജഗമോഹൻ പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിലെ ഭോഗ മണ്ഡപം, ഗുണ്ടിക്ക ക്ഷേത്രം, ചുറ്റുമതിൽ എന്നിവ നിർമ്മിച്ചു.

1661-ൽ മുഗൾ ചക്രവർത്തി ഔറംഗസീബ് ഭരണകാലത്ത് ഒഡീഷയിലെ സുബേദാർ ഖാൻ-I-ഡുറാൻ ക്ഷേത്രം തകർത്ത് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ ഒരു മസ്ജിദ് നിർമ്മിച്ചു എന്നാണ് വിശ്വാസം. ബാലദേവ്ജ്യൂന്റെ ഭക്തജനങ്ങൾ, ഗോദാവരി നദിയിൽ വള്ളത്തിൽ ദേവിയെ ബാരംഗ (ചെദാര) കാടുകളിലെ മറുകരയിൽ എത്തിക്കുകയും സൂക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് സാഖി ബാട്ടയിലെ ലൂണ നദിക്കരയിലുള്ള ബലരാമ്പൂർ ഗ്രാമത്തിലേക്ക് മാറ്റി. പിന്നീട് ഇത് ഇന്ന് കാണുന്ന ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് മാറ്റപ്പെട്ടു.[4]

ക്ഷേത്രത്തിൻറെ വാസ്തുവിദ്യയും നിർമ്മിതിയും

തിരുത്തുക

ബാലദേവ്ജ്യൂ ക്ഷേത്രം രണ്ട് ഏക്കർ (0.81 ഹെക്ടർ) വിസ്തൃതിയിൽ മൊത്തം പ്രദേശത്ത് 2 ഭാഗങ്ങളായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഒരു ഭാഗത്ത് വ്യത്യസ്തമായ ക്ഷേത്രങ്ങളുണ്ട്. മറ്റൊന്ന് മനോഹരമായ ഒരു ഉദ്യാനമാണ്. ക്ഷേത്രത്തിന് ചുറ്റും 46 അടി (14 മീറ്റർ) ഉയരമുള്ള അതിർത്തിയുണ്ട്.

ബാലദേവ്ജ്യൂ ക്ഷേത്രത്തിന് നാലു പ്രധാന ഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്

  • ബഡ ഡ്യാല അല്ലെങ്കിൽ ശ്രീ മന്ദിർ
  • മാജ്ഹി മന്ദിർ അല്ലെങ്കിൽ ഭോഗ മണ്ഡപം
  • ജഗമോഹൻ അഥവാ നാട്യ മന്ദിർ
  • ബത മന്ദിർ അല്ലെങ്കിൽ മുഖശാല

പ്രധാന ക്ഷേത്രം 75 അടി (23 മീറ്റർ) ഉയരവും 40 അടി (12 മീറ്റർ) വിസ്താരവുമാണ്. ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് 7 അടി ഉയരമുണ്ട്. പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിന്റെ 7 പടികൾ കനത്ത ബോലമാലിയ കല്ലുകൾ[a] കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നു. മറ്റ് ദേവന്മാരും ദേവതകളും ആരാധിക്കാനായി ചെറിയ ക്ഷേത്രങ്ങളുണ്ട്. എല്ലാ ക്ഷേത്രങ്ങളും മനോഹരമായ വാസ്തുവിദ്യയും പരമ്പരാഗത രീതിയിൽ പണിതവയുമാണ്.

ഗരുഡ സ്തംഭ, രത്ന ഭണ്ഡാർ, സ്നാന മണ്ഡപ്, മുക്തി മണ്ഡപ്, ജുലാൻ ഗ്രഹ ലക്ഷ്മി മന്ദിർ, ആനന്ദ് ബസാർ, ഭൈരബി മന്ദിർ, നബഗ്രഹ മന്ദിർ, കാശി ബിശ്വോനാഥ്, അഷ്ടശംഭു മഹാദേവ്, ശ്രീ രാം മന്ദിർ, സിദ്ധേശ്വർ മഹാദേവ്, മുക്തി മണ്ഡപ്, ഗണേശ് മന്ദിർ എന്നിവയാണ് മറ്റ് പ്രധാന ക്ഷേത്രങ്ങൾ. [6]

വഴിപാടുകൾ

തിരുത്തുക

ദൈനംദിനം ദേവീദേവന്മാർക്കായി മൂന്ന് മുഖ്യ നിവേദ്യ (ധൂപാ), 3 ചെറിയ വഴിപാടുകൾ (അബഖാഷ) സജ്ജീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

  1. പ്രഭാതം (സകല ധൂപ)
  2. ഉച്ചയ്ക്കുമുമ്പ് (മധ്യാഹ്ന ധൂപ)
  3. അരി വഴിപാടുകൾ ( ദ്വിപ്രഹര ധൂപ/ അന്ന ധൂപ)
  4. സായാഹ്ന വഴിപാടുകൾ ( സന്ധ്യ ആരതി ധൂപ)
  5. അരി വഴിപാടുകൾ ( നിസാൻഖുടി ധൂപ)
  6. രാത്രിവഴിപാടുകൾ ( ബഡാസിംഗർ ധൂപ)

വിവിധ തരത്തിലുള്ള ഭോജനങ്ങൾ (പ്രസാദം) പരിശീലിപ്പിച്ച പരമ്പരാഗത കുടുംബങ്ങളാൽ നിർമ്മിക്കപ്പെടുന്നു. സുപകര, മേകപ് എന്നീ പേരുകൾ മാത്രം ദേവന്മാർക്ക് മാത്രമായി ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ചില സുഗന്ധങ്ങൾ വിവിധ ചരിത്രപരമായ ഭരണകൂടങ്ങൾ വളരെയധികം സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സുഗന്ധങ്ങളുടെ സമഗ്ര പട്ടിക ചുവടെ ചേർക്കുന്നു..[2]

ബൗല ഗൈത, ഉപൻ പിത്ത, മിതി, ചൗരശി വ്യഞ്ജന(84 പച്ചക്കറി കറി) മകര ചൗള, ഭജ, ഖി അന്ന , ദലി , ഫലമൂല(പഴങ്ങൾ), വരണ്ട മധുരപലഹാരങ്ങൾ, ഘനവർത, പുര കാകറ, റാസബലി, പുതുലി പിത, ചിപ കാകറ, കരൺജി, ഖജാ, ബജാ ഗൈത, ഉപന, മിത്തി, ചൗശരി വൈജൻജാന (84 വെജിറ്റേറിയൻ കറി) , മഗജലഡു, ദലിംബ, ഖുദുമ, നിഷ്കുടി, മുത്ത ഗജ, തലാ, ച്ഹെന ചകത തുടങ്ങിയവ പ്രശസ്തങ്ങളാണ്. [7]

കുറിപ്പുകൾ

തിരുത്തുക
  1. A type of coloured soft stone[5]

അവലംബങ്ങൾ

തിരുത്തുക
  1. Madhusmita. "Baladev Jew Temple Kendrapara". Orissa Spider. Archived from the original on 2011-09-10. Retrieved 21 സെപ്റ്റംബർ 2011.
  2. 2.0 2.1 Tulasi kshetra – About Sri Sri Baladev Jew Temple, Kendrapara
  3. http://baladevjew.webs.com/about-costum-besha[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
  4. "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2016-03-04. Retrieved 2018-07-25.
  5. Dr Prafulla Chandra Mohanty (January 2010). "Handicrafts: The Visible Cultural Symbol of Ganjam District" (PDF). Orissa Review. Retrieved 7 March 2013.[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
  6. http://baladevjew.webs.com/about-temple[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
  7. http://baladevjew.webs.com/types-of-prasad[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]

ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ

തിരുത്തുക
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ബാലദേവ്ജ്യൂ_ക്ഷേത്രം&oldid=3987240" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്