ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്ക്
വൈദ്യുതകാന്തികവർണ്ണരാജിയിലെ ഏതെങ്കിലും തരം രശ്മിയെ ദൃശ്യപ്രകാശം ആക്കി മാറ്റാനുള്ള രാസവസ്തുക്കളുടെ കഴിവ്[1] ഉപയോഗപ്പെടുത്തി നിർമ്മിക്കുന്ന വൈദ്യുത വിളക്കാണ്‌ ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്ക്. ഇൻകാൻഡസന്റ് വിളക്കുകളേക്കാളും ക്ഷമത ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകൾക്കുണ്ട്. റ്റ്യൂബ് ലൈറ്റ്, സി.എഫ്.എൽ. തുടങ്ങിയവ സാധാരണങ്ങളായ ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകൾ ആണ്. ഇൻകാൻഡസന്റ് വിളക്കുകളെ പോലെ താപം കൊണ്ട് ജ്വലിക്കുന്നതു മൂലമല്ല ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകൾ പ്രകാശം പുറപ്പെടുവിക്കുന്നത്. സോഡിയം വേപ്പർ വിളക്കുകളേയും, നിയോൺ വിളക്കുകളേയും പോലെ ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കും ഡിസ്ചാർജ് വിളക്കാണ്‌. താഴ്ന്ന മർദ്ദത്തിൽ മെർകുറിവാതകത്തെ വിദ്യുത്കാന്തികതരംഗങ്ങളാൽ ഉത്തേജിപ്പിക്കുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന പ്രകാശം ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്ന ആലക്തികദീപങ്ങളാണിവ.
ഇൻകാൻഡസന്റ് വിളക്ക് കണ്ടുപിടിച്ച എഡിസൺ തന്നെയാണ്‌ ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കിന്റെയും ഉപജ്ഞാതാവ്. 1896-ൽ ആയിരുന്നു അത്. എങ്കിലും പ്രവർത്തനക്ഷമമായ ഒരു ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുണ്ടാകാൻ 1939 വരെ കാത്തിരിക്കേണ്ടി വന്നു.[2]ളെ ഫ്ലൂറസെന്റ് റ്റ്യൂബുകൾ എന്നു പറയുന്നു. ഉത്തേജിപ്പിക്കപ്പെട്ട മെർകുറിവാതകം റ്റ്യൂബിനകവശത്ത് തേച്ചിട്ടുള്ള ഫോസ്ഫോറുകളുമായി പ്രതിപ്രവർത്തിച്ച് ദൃശ്യതലത്തിലുള്ള വെളിച്ചം ഉണ്ടാക്കുന്നു.
കച്ചവടാടിസ്ഥാനത്തിൽ ഇത്തരം വിളക്കുകൾ നിർമ്മിക്കൻ മുന്നിട്ടിറങ്ങിയവരിൽ മുൻപന്തിയിൽ നിന്നവരിൽ ചിലർ തോമസ് ആൾവാ എഡിസണും(1896) പീറ്റർ കൂപ്പർ ഹെവിറ്റും(1903) ആണ്.
സാങ്കേതിക വിദ്യ തിരുത്തുക
ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കിന്റെ നിർമ്മാണത്തിൽ ചില്ല് ട്യൂബ്, താപ സ്വിച്ച്, ചോക്ക് എന്നിവയുൾപ്പെടുന്നു. ട്യൂബിനുള്ളിൽ കുറഞ്ഞ മർദ്ദത്തിൽ ആർഗൺ വാതകവും, മെർക്കുറി ബാഷ്പവും നിറച്ചിരിക്കും. ട്യൂബിന്റെ ഇരു അറ്റങ്ങളിലും ചൂടാകുമ്പോൾ ഇലക്ട്രോണുകൾ ഉത്സർജ്ജിക്കാൻ പാകത്തിൽ തോറിയം ഓക്സൈഡ് കൊണ്ട് ആവരണം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുള്ള, മോളിബ്ഡിനം കൊണ്ടുള്ള സംവിധാനം സജ്ജീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.
ട്യൂബിന്റെ ഉൾവശത്ത് ഫ്ലൂറസന്റ് പദാർത്ഥങ്ങൾ പൂശിയിട്ടുണ്ട്, അത് ട്യൂബിനുള്ളിൽ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്ന അൾട്രാ വയലറ്റ് കിരണങ്ങൾ, എക്സ് കിരണങ്ങൾ എന്നിവയെ സ്വീകരിച്ച് ദൃശ്യപ്രകാശമായി മാറ്റുന്നു[3]. വൈദ്യുതകാന്തികരാജിയിലെ മറ്റേതെങ്കിലും തരംഗങ്ങളെ സ്വീകരിച്ച് ദൃശ്യപ്രകാശം പുറപ്പെടുവിക്കുന്ന ഈ പ്രതിഭാസത്തെ ഫോട്ടോലൂമിനെസെൻസ്, ഫ്ലൂറസെൻസ്, ഫോസ്ഫറോസെൻസ് എന്നീ പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്നു.[1]
സ്റ്റാർട്ടറിന്റെയും, ചോക്കിന്റെയും ഉപയോഗം തിരുത്തുക
ഒരു വൈദ്യുതി ഡിസ്ചാർജ് തുടങ്ങിക്കിട്ടാൻ 1000 V എങ്കിലും ആവശ്യമാണ്‌, എന്നാൽ സാധാരണ വൈദ്യുത പ്രേഷണം നടക്കുന്നത് 220 Vയിൽ ആണ്. അതിനാൽ കൂടിയ വോൾട്ടത സൃഷ്ടിക്കാനായി സ്റ്റാർട്ടർ അഥവാ താപ സ്വിച്ചും, ചോക്കും ഉൾപ്പെട്ട സംവിധാനം ഉപയോഗിക്കുന്നു. കുറഞ്ഞ മർദ്ദത്തിൽ ആർഗൺ നിറച്ച ഒരു ഗ്ലാസ് ട്യൂബിൽ വച്ചിട്ടുള്ള ദ്വിലോഹ തന്തുക്കൾ (Bimetal Strips) കൊണ്ടുള്ള ഇലക്ട്രോഡുകൾ സ്റ്റാർട്ടർ അഥവാ താപസ്വിച്ചിൽ അടങ്ങുന്നു. ഉയർന്ന വോൾട്ടത പ്രേരണം ചെയ്യാൻ ശേഷിയുള്ള വളരെ കൂടുതൽ ചുറ്റുകളുള്ള കമ്പിച്ചുരുൾ ആണ് ചോക്ക്.
കുറഞ്ഞ മർദ്ദത്തിലുള്ള ആർഗൺ വാതകത്തിലൂടെ രണ്ട് ഇലക്ട്രോഡുകൾക്കിടയിൽ ഡിസ്ചാർജ് നടക്കുന്നതിനാൽ താപസ്വിച്ചിൽ (സ്റ്റാർട്ടറിൽ) ഒരു ദ്യുതി (Induction) ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് ഇലക്ട്രോഡുകളെ ചൂടാക്കുകയും അവ വികസിച്ച് കൂട്ടിമുട്ടി, തമ്മിലുള്ള വിടവ് അടയുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിന്റെ ഫലമായി അവിടെ ശക്തമായ ഒരു വൈദ്യുത പ്രവാഹം ഉണ്ടാകുന്നു. വിടവ് അടയുന്നതിനാൽ ദ്യുതി അപ്രത്യക്ഷമാവുകയും ഇലക്ട്രോഡുകൾ തണുക്കുകയും അവ തമ്മിൽ വിടവ് വീണ്ടും ഉണ്ടാവുകയും ഇതേ പ്രവർത്തനങ്ങൾ തുടരുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത്തരത്തിൽ വൈദ്യുത പ്രവാഹത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന വലിയ മാറ്റം ചോക്കിലെ ചുരുളിൽ നിന്നും 1000 V ഇ.എം.എഫ്. പ്രേരണം ചെയ്യാൻ പ്രാപ്തമാണ്‌. ഇന്ന് സാധാരണ ചോക്കിന്റെയും, സ്റ്റാർട്ടറിന്റെയും ധർമ്മങ്ങൾ ഒന്നിച്ചു ചെയ്യുന്ന സങ്കീർണ്ണങ്ങളായ സർക്കീട്ടുകളും ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകൾക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്നു.
ഫ്ലൂറസന്റ് ട്യൂബിൽ നടക്കുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങൾ തിരുത്തുക
ചോക്കും സ്റ്റാർട്ടറും കൂടി സൃഷ്ടിച്ചെടുക്കുന്ന കൂടിയ വോൾട്ടത ഫ്ലൂറസന്റ് ട്യൂബിന്റെ അറ്റങ്ങളിലുള്ള ചുരുളുകളിൽ എത്തുമ്പോൾ അത് ഇലക്ട്രോണുകളെ ഉത്സർജ്ജിക്കുന്നു. ഇത്തരത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ഇലക്ട്രോണുകൾ ആർഗൺ വാതകത്തെ അയണീകരിക്കുകയും കുറഞ്ഞ പ്രതിരോധമുള്ള മെർക്കുറി ബാഷ്പത്തിലൂടെ ഒരു വൈദ്യുത ഡിസ്ചാർജ്ജ് സാധ്യമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മെർക്കുറി ബാഷ്പത്തിലൂടെയുള്ള ഡിസ്ചാർജ് ധാരാളം അൾട്രാ വയലറ്റ് കിരണങ്ങളെ സൃഷ്ടിക്കുന്നു. ട്യൂബിനുള്ളിലെ ഫ്ലൂറസന്റ് പൂശ് അൾട്രാ വയലറ്റ് കിരണങ്ങളെ സ്വീകരിച്ച് ദൃശ്യപ്രകാശമായി പുനഃരുത്സർജ്ജിക്കുന്നു. ഒരിക്കൽ ഡിസ്ചാർജ് തുടങ്ങിയാൽ പിന്നെ അത് തുടരാൻ കൂടിയ വോൾട്ടത ട്യൂബിനുള്ളിലെ കുറഞ്ഞ പ്രതിരോധം മൂലം ആവശ്യമില്ല. അതുകൊണ്ട് ചോക്ക് ആവശ്യമായ വോൾട്ടത 110 ആയി താഴ്ത്തുകയും സ്റ്റാർട്ടറിനെ സർക്കീട്ടിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പൂർണ്ണ ഡിസ്ചാർജ് ഉണ്ടാകുന്നതുവരെ കൂടിയ വോൾട്ടതയ്ക്കായി സ്റ്റാർട്ടർ ആവശ്യമാണ്‌. അതുകൊണ്ടാണ്‌ ആദ്യം ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകൾ മിന്നുന്നത്. വിവിധയിനം ഫ്ലൂറസന്റ് പദാർത്ഥങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് വിവിധ വർണ്ണങ്ങളിലുള്ള പ്രകാശം ഉണ്ടാക്കാവുന്നതാണ്‌, കാൽസ്യം, സിങ്ക്, മഗ്നീഷ്യം, ബെറീലിയം, കാഡ്മിയം തുടങ്ങിയവയുടെ സം‌യുക്തങ്ങളാണ്‌ ഫ്ലൂറസന്റ് പദാർത്ഥങ്ങളായി സാധാരണ ഉപയോഗിക്കുന്നത്.
ഗുണങ്ങളും ദോഷങ്ങളും തിരുത്തുക
ഇൻകാൻഡസന്റ് വിളക്കുകളെ അപേക്ഷിച്ച് ഏറെ മേന്മകൾ ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകൾക്കുണ്ട്. ഇൻകാൻഡസന്റ് വിളക്കുകളിൽ ഊർജ്ജത്തിന്റെ സിം‌ഹഭാഗവും താപമായി പാഴായി പോകുന്നു. ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകളിൽ ഊർജ്ജത്തിന്റെ ഏറിയ പങ്കും വെളിച്ചമായി മാറുന്നു. വോൾട്ടേജ് കുറച്ചുകൊണ്ട് ചോക്കും ഒരു പരിധി വരെ ഊർജ്ജ നഷ്ടം തടയുന്നുണ്ട്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകൾ പരിസ്ഥിതി സുഹൃദ് ആണെന്ന് പറയാറുണ്ട്. ഇൻകാൻഡസന്റ് വിളക്കിന്റെ അഞ്ച് മടങ്ങ് ആയുസ്സ് ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകൾക്കുണ്ടെന്നു കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു[4]. മിക്ക ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകളും ട്യൂബുകൾ ആയതിനാൽ നിഴൽ മൂലമുണ്ടാകുന്ന അസൗകര്യവും കുറവാണ്‌.
അതേസമയം ഇൻകാൻഡസന്റ് വിളക്കുകളേക്കാളും വളരെയേറെ ഊർജ്ജക്ഷമമാണെങ്കിലും മിക്ക ഫ്ലൂറസന്റ് വിളക്കുകളും (പ്രധാനമായും സി.എഫ്.എൽ.) ഉൾക്കൊള്ളുന്ന അത്യന്താപേക്ഷിത ഘടകമായ രസം ജീവജാലങ്ങൾക്ക് ദോഷകരമാണ്[5]. ഉപയോഗരഹിതമായവ ശരിയായ വിധത്തിൽ സംസ്കരിച്ചില്ലെങ്കിൽ അവ പരിസ്ഥിതിയ്ക്ക് ദോഷമായിത്തീരും.
അവലംബം തിരുത്തുക
- ↑ 1.0 1.1 "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്" (PDF). മൂലതാളിൽ (PDF) നിന്നും 2011-11-25-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2011-08-26.
- ↑ "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്". മൂലതാളിൽ നിന്നും 2008-05-17-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2009-03-07.
- ↑ http://www.rp-photonics.com/fluorescent_lamps.html
- ↑ http://www.ustr.net/electronics/fluorescent.shtml
- ↑ "Fluorescent Lights' Mercury Poses Dim Threa". നാഷണൽ ജിയോഗ്രാഫിക് ന്യൂസ്. 18 മെയ് 2007. ശേഖരിച്ചത് 11 ജൂലൈ 2010.
{{cite news}}: Check date values in:|date=(help)
