| theorized = [[മുറേ ജെല്‍മാന്‍ജെൽമാൻ]] (1962)<ref>{{cite journal |author=Gell-Man, F.|title=Symmetries of Baryons and Mesons |journal=Physical Review |volume=125 |url=http://link.aps.org/abstract/PR/v125/p1067 |year=1962 |pages=1067–1084 |doi=10.1103/PhysRev.125.1067}}</ref>
| discovered = [[TASSO collaboration]] at [[DESY]] (1979)<ref>{{cite journal | author= R. Brandelik et al. ([[TASSO collaboration]]) | title=Evidence for Planar Events in e<sup>+</sup>e<sup>-</sup> Annihilation at High Energies | journal=Phys. Lett. B| year=1979 | volume=86 | pages=243–249 | doi=10.1016/0370-2693(79)90830-X}}</ref><ref>{{cite web|title=Twenty-Five Years of Gluons |url=http://cerncourier.com/cws/article/cern/29201 |publisher=Cern Courrier |year=2004 |author=Flegel, I; Söding, P |location=DESY}}</ref>
ഗ്ലൂഓണുകള്‍ഗ്ലൂഓണുകൾ വെക്ടര്‍വെക്ടർ [[ഗേജ് ബോസോണ്‍ബോസോൺ|ഗേജ് ബോസോണുകളാണ്‌]]. [[ഫോട്ടോണ്‍ഫോട്ടോൺ|ഫോട്ടോണുകളെപ്പോലെത്തന്നെ]] ഇവയുടെ [[സ്പിന്‍സ്പിൻ]] 1 ആണ്‌. എന്നാല്‍എന്നാൽ ഇലക്ട്രിക് ചാര്‍ജ്ജില്ലാത്തതുംചാർജ്ജില്ലാത്തതും അതിനാല്‍അതിനാൽ വിദ്യുത്കാന്തികപ്രതിപ്രവര്‍ത്തനങ്ങളില്‍വിദ്യുത്കാന്തികപ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ സ്വയം പങ്കെടുക്കാത്തവയുമായ ഫോട്ടോണുകളില്‍ഫോട്ടോണുകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഗ്ലൂഓണുകള്‍ക്ക്ഗ്ലൂഓണുകൾക്ക് കളര്‍കളർ ചാര്‍ജ്ജുണ്ട്ചാർജ്ജുണ്ട്. അതിനാല്‍അതിനാൽ ശക്തബലത്തിന്റെ വാഹകരാകുന്നതിനു പുറമെ ഇവ ശക്തബലമുപയോഗിച്ച് പ്രതിപ്രവര്‍ത്തിക്കുകയുംപ്രതിപ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
